A
P/W.<P.
Matt. 4.
Ctn.i8.
Pfitl.49-
B
Matt. 2$.
Efiti.40.
'st.Cpr.ll.
Ibid. .
Cel. 4 ad
Thtltm.
Ctn.iS.
Tfal.49.
Trains,. .
C :
jQuidhjo
, )
1 ^
A n . z.
loan.20.
Refponf
D
Tftl.6%.
Matt.f.6.
A ft.t,
Gratia autem quae cum A p oftoloP aula lab o rau it, Domi- .Chriftus Dominus 1 ôenosfatftifumus e iu spop u lu s , qui
nus Spiritus-fanâus eft. Q u om o d o autem Deus élüriat aliquandoeramusficutöues errantes : nunc autem con-
aû tn o n e fu ria t,eôm ed a tau tn on com ed a t, nemopofeft uerfifumusadmaftorem & ep ifco p um animaruta noftra-
cxpromcrc.Sc!o autem fcliptum eflè.’quod dixit peus'deoC I B conuerfi fumus adfemper ,Chriftutn & Dominum,
rum : Sic fumro.non iic tm t i l g Reperimus autem èuiidem I nobis enim fa illis eft-Chnftus D om in u s . Sicut emth no-
cflcDeumrefum Chriftum, qui cumefiiriflêt, nondixit," bis natu.seft puer qui era t.filiùsificquieratæternus.facâus
Efurio i iëdaccedçntesAngelipoftrentatipnem,miniftçar j eftnobfs inialutem. N o n erainus nés olifn p op ul useius,
bant. Scriptum autem e ft: Niinquïdcarnes ta um um mandU- J quatenus eum ignorafiamus. Yçrbum Pjtr is .o o n V erbo
cabo.autfanguintmhircorumpotabol Sic inquir Deus : at non
dixit:Non manducaui.Dëus enim mentirinon potçft. Eft
enimveritas. Appofuit Abraham D e ô yitulum.quem fecir,
& a z ymosq uo sSa rra cox erat,& comedit (27)- Deus : &
non celauic eum quod fadurus erat. Reuertar, inquit, ad te
in horas,&babebitfilium Sana vxortua. Audite Dcüm.,Re«er-'
tar, inquit,ad tein horas. An non liquet eundem elfe q u i.d k
d t difcipulis iVado &venioadvos,&aJ[imant vosmecuni ? H ic
eft Dcu squ i d m i : Si efurierofiion dïcamtïbh Id em e ft,& non
eft mutatus,fadus caro ,quieftVerbum Deu$s & efiirifiit
vôlens, & non d ix it,E/«w:(èd & iàmera pauperum & nUy
ditatem & hdfpitalicatem ad Ce reFert, eum ait : Quamdiu
feciftis vni de his fratribus meis minimis,iniHi feeiftis. Cæ-
terum feriptum eft de homirttbus , qu od non efurient ne»
que labotabuntjfiçuc ait E i a i a s QuiexpeftantDeum, muta:
buntvïres-,ambulabunt,& nonefurient-,cürrent,&non laborabuht.
Tempuseft vt dicat Samolatenfts; ? q u o d Apoftolus non
expedaiiit Deum, quiaferibif: Infâme & j i t i . Vides quem-
admodum hic Apoftolus necaqua fitim explebat? Ouiautem
expe fiant Deum, non efurient, inqu itjambulantes, nequela-
boràbunt cimentes. Q uaieigitur, in qu it,n on fu n thæ c in A -
poftolo fada? Q u inpotius ficutfcribir, ternauffagium Fecit?
H o c (28) perfidiam tu am çonuincit, quod.Cluiftus
non erat homo fan d u s , Fed Deus fandus./;P âulo enim ci-
bum homines prçbuetunt, e xq u ib u f eft O nefimusftudio-
Fus in minifttando Âpoftolo. N ih ilho rum in Chriftoreperimus
: Fed reperimus quæcumq;in vetêri Feriptura fçn-
pta ftmt. Deus ipfe réuerFus eft ad n o s , qui retferfiiseftàd
Abraham iuhpras’rquipranfus'éftapud A b ràham,cumve-
hit ad nos, efurii!it,qui dixit iS iefu riero nondicam tib i.V e t-
bum caro fadum efuriuit,qüi dat çibum omni carni-lEsvs
Chriftus. Extrufeergofunt machinarioncs'HolofæSamo-
fatenfis.
Exiftimo,presbyter,Petrum A p o f to lum , v tpotè dilci-
pulünrChrifti, plus quàmpmnes gloriam Chrifti nouiflè:
hoe verô non te lacet 5 iramo magis quàmomnesalij Fcis'.
Q u p d Liiças in Adds Apoftoloruiii confirmât,eùm feribit:
Stans autem r e tm cum omnibus Apofiolis..: Gcrtiftme in qu it’,
feiat omnis dorife ifraef j qu'ta & Dominum eum &ÇhriJlumfécit
Dèm1huncIefumiquemvoscrucifixijiis.T)ic igitut: nobis presbyte
r,quomodohicaccüfabis nos ëftè extvufos,’ cùm fie trâ-
! dàt nobis Apôftolus, v t feienter &firmeteheamus fadum
Chtiftum & Dominum dD e o , quem Iudæi crucifixerunt?
Quæ enim à vobis Fcripta Funt, Deum habent criiçifixûm,
& coæternum Patri. Ipfe veroxrucifixus d ititMaiiæ : Noli
me tungire; nondum enim afeendi ad Patremmeum.S,cd vçs dice-
re non patimini quod nondiim aFcendit,fed vb'iq; Fcribitiss
coætérnum efle Patri illum>qui dicit :Nondnm afeendi ad Pattern
meum. . 1 ■ ' Æ
Scripfi & feribo, & coniîteoràç cred o , 6c prædido coæternum
Patri Chriftiim vnigettitum filium & Vërbura Pa-
tris. Veruntamen nulli hæreticorum Fçripfi, ficht nequé
nunc Feribo tib i,Pattern ingenitum.Qufdigiïur quod npn
Fcripfi I a ecu fas?* Q uæ au te mfer ip fi, ag n ofe o > & ap ud riie
funt.Ecce inte imp ictu r, & in i jsq u i teièqùuntur : C o n
tramelbqûebantUrquiFedèbànt iu p o r té , ÔC in mepial-
lebant qui bibçbant v inum.Noii in me dico^ièd in Deum.
Nefcio quis tibi hune ad um turbatum im pietatistamqua
poculum pdrrexit j & tenebras offudityc non intelligeres
quæ dieis.Scripfi ehim-tibi in epiftola,àd quamhæc referi-
pfifti,qùèd volens teipïum decipis,o amrce.Non d ixi athi-
cum tandquam compresbyterum -, ied tàmquam alterum
amicum,cui diciu^n e d iD o m in o ^ m ic e ^ d quid v eniflilA c-
cedam igitur düce Deo âaexponendum quid fit qïlod di-
d um eftï^t Chriftum & D om in um Fecit ëum D eus. Scri-
ptum cR:Sic Deus dilexitmundum-,vtfilium fuum vnigenitum da-
ret. F adas eft nobis in Deum Chriftus le fus, qui eft femper
prodtidum eft, f ia it mulncudoFupernorumlpirituumiàn
dprum;Fed cum fir Verb um, eX|ubftantiaPatrisgenitum
ft.Noh enim greatum eft Verbum Iëjfus Chriftns. Quam-
obrem tamquam vero Chrifto feruimus. A n acçufamür
quod creaturæ ierüimus præter crelrorem ? E ï f i , vr ientic
SamôFàtéhfîsjPon aFcendit ad Patrerp, vüde ërat qui dixit:
Pater meus tnine manet ? Si enim non aFcendit,quid eft quod
ai t: Nemo äfeendit in coelum, niß qui defeendit de ctelo ? -N u n qù i d
Samofaterifis tamquam âmicus'iniquorum., mendaqem
vûlt fecere eu pi qui dixit: Rgofum verit/ts ? N o sau tëm (29)
per duas res i mmobilcs veritatem d efendemus. Nam pro
Bond forfitan quis aüdeat mon. -Qqemadmodum dicit;
N d n d um era cS piricus ,qu on iamIïsys nondumeratglpr
rificatus. tQ u p d vero ait Samo/atenfis:Ante M ariam qui-
dem erat Spiritus Fandus,Chriftus vero non erati quomo-
'do affirmai* Fcripto qüÔd -erat Spiritus iah d u s ante Çhri-
ftuip & M ariam,eu.rh tarnen Euangelifta.dicat-: Nondum
erat Spiritus, quiälefos npftdum efat gloriftcarus ? Q u id
hic dicit SamoTatenfis ? qupniam hæ duæ voces ip fiu sP o -
mini-fimt:&imppffibileeft ipfiimnïétiri,apagé. Ipfe enim
Dominus dicit:Q u i loquitur mendacium, exmalo efi. cVidete,
Fra très, quan t afit cæci tas. T o ta diè & n o d e aeuic tela con,-
tra D om in um , & aggreditur bellate,homo nequebellare
feiens, neque in arte bellandi in ftitutus. Qm m q u a in h o mines
d o d i& pröeeri, in tempore cêitaÿakiisp.erierunC:
&proprijs artnis, quibus conftdebant , eorum capita am-
pjirata fiie t,cum ore iniqua &fc,eleratä reFonante* Non-
dum erat.datusSpiritus,iandus y npndum veneracDominus
Spiritus paracletuS;, v tfede ret fuprafingulos fando ;
rum Apoftôlorum, vbi eranclèdcnrcs. Scriptum eft enim :
Videbitur Deus deorum inSton.ViCüs éft eis poftquam exierunt
e.xmontequivOeatürOJiueti. Indey ene runtinSion j &
impletum eftquÖd'aitScriptura : Illicfédérantfedesiniudi-
cium, fedesfuperdomum Dauid. Erat enim cum eis etiam do-
musmagnaDei/manifeftus mpnsDei Deipara Maria. Se-
des autem y peauitDauid per Spirirum iandüm., A p p ftp -1
Los,,quiafeditFuprafinguloseorumSpiritusFandus ,,qu i
apparuit fedens uipraipids in fpecie igneärum iinguarum.
De co autem qu od dixit : Nondum afiendiad Pattern meum; !j
nondum videtantfeumredeuntemeo vbipriuserat. Ipfiusj
enitmVerbi quod fad um eft homo ,vox ilia eft: Si ergo vide-1
n th filium hominis afeendèntem vbi eratprm. Ec rurius -.Nemo }'
afeenditin coelum > nifiqui defeendit decoelo, f i lm hominis qui e ß in
coelo. ip fe fad u s e ftm ih iinD eum Dominum & C h r i s
t v m »qu ieft y n us V erb urn, vna eius ny poftafis , vna per-
Fona; Ip ft eftcui omnia fubi.eda flin tà Parre: qui cum non
eilet minor Pâtre, p roüobis precabatur j dicens iPaterfan-
ftefanêhficaiüos, feruaeosin nominetuo. Nu n ç autem nondum
videmus omnia Fübiedaei j cuiufmôdi funtcultores
idolorum, & iynagogajIudæorum, qqæ non v.ult credere,
quæ fe à vero ipönfo abftraxir ,& i e cum Barabba circum-
plicauit. SamofarenÇs ver,o vas iræ feipfum aptauic ad in-
teri,tum;blafphemjj$ Arternæjilliufquelaqueisfeirretiens.
Ne ceh im Iudæi connfentur qu èd ipfe eft Chriftus,qui eft
Verbum ante fe cula , neque Samofatenfis : led po tiu s illi
etiam homincm c fled icun t, tamquam Vhum ex Prophe-
ys$ fimiliterSamoiatenfis. V tp au lo ante Fcripfi; Cùm dixit
Deus Ab rafiæ , Non celabo Ab tafia omnia quafaäurusfum:
non d ixit, quæ mihicomtniilaFunt: ruifus diciv.Reuertarad
te in hofas,& efit Sanafilius, Q u id igitür hic dicit ineruditus?
Afcendit Deus ad Abraham -, an locum ex lo c o mutansa-
Fcendir Deus ab Abraham ? Idem eft,&eædem funt voces,,
quæ fighificant eftein coelo: Maius vero omnibus eft eile
eum in Parre,& Patrem in co ipfo CQrpöraliter,iSeSpiritum
ftn dpm. DePatrcin co'rporeo&SpirituiahrdolQquitur
Fandus d ifcipuitis, the tarnen d icit corporaliter liabitare
cum infifioi •
Heb.6,
Rom i.
loan.}.
F
Heb.6.
Matt 4
Baruch
kj.i;
\AH.t.
lAB: V.
I G
ofaLiu
Aol.z.
Ephef.\
E ,
auf. 2J.
wf. 49‘
Pouf. 12:
1 "ft
üc cum cpc celtlmonia line in diuims idipturis^ mânet ta-
men cæcus, Sc manu tentans, qui â hobis alierius eft : iin-
plcèumque eft in eo quod ait Apoftolus: Éxcacauit Deus
faculi htùus ttientes infiddùwi, ne fidgeat in eu illuminâtio Euan-
geltj. v t con fiderent quod Apoftolus A ïd h Q m prof ofito f i -
bigaudiofujhnuïtcrucetthconfujione contempta.atquein dextera
D ïtftd et.
Primum dicâm quideft quod âit : Suflinuit crucem ton-
fuftone contempta. V t fiepe icripfi, diXit Deus : Ego vijtones mul-
tiplicauï,:& ih manibus Projthetarum afitmildtus fum. Aflimilâ-
t us eftlonæ i ngreilus in'm onument n m, thc.fzo) f u m Pâtre
adôratus: fiiblatuS è ftlh crucem nu d us ,&n ud is pedibus,
fiçut Efaiâs prophctàns contra fynagôgam 'Iudæorum;
Alia autem a id a Funt à me diuerfis locis fitut hæc : præter-^
miflum vero c f t , v bin am præ figurât u m eft illu d: Confit
forte contempta. Cum Iudas adultèrauit nutum fiiam rte» •
fciëns, ftatim.yt pâtéfadiim e ftqiiàd e iïc: prægnans Tha-
maf, iufpicatusFudas ex fôrnicacione concepiflb,condem-
nauit eam, iuffitque v t inteificerecur. cum .autem 3 ueere-
tur ad fiipplicium Thamàr: Cognofceyinquitïfiac, virgan t&
àrmiüam : ex eo ènimeuius bac fu n t, concept. T une Iüdas con-
Fufion.e contemptaconfefiùseftqiiqd'iuftior Ce eilèt Tha-
mar j°atqüê ita liberàta eft â morte. Niftenim Iudas conr
fufionem conrempfiifttjinterfeda eilèc acerbe Thàmar.
Verum Iudas non eft mortuüsprbThamâr : Chriftiis ve-
ropro omnibusmôrtuuseft..
Recogitcmus igitur eum qui talem iuftinuita peccato-
nbtis adüerfiis Fèmetipfiim'confradidionem,vtne Fatige-
E X E M P L V M
E P I S T O L AE MISSÆ
P A V L O S A AÏ O ÎS À T E NSI A B OR»
’Æ thodoxis Epifçopis Synodi Antiochenæ
priurquâm depônerecur.
H T M E N A E JC S , T H E O P H I L V S , T H E O -
tc c n u ô i M a x im u t , P r o c lu s , B o la n u s, P a u lo in
C h r i ß o S a lu tem .
A m qffidem in congreffiim & colloquium
inter nos Vénimus?acfidém noftram pftehdi-
mus, v t vero manifeftius fiat, quid quiFq; fen-
tiat, & e a quæ in quæftionem ac dubicatio-
nem vocantur , ccriiötem exitum accipiantj
decreuimus fidem fcripto edere & exponere, quamàprin-
cipiü iccepimus, gc Käbcmus tradjiam & feruatam in Ca- i
tholica & ß n 6 la Ecclefia vfque in hodiernum diem,à bca- |
tis Ap öftolis . qiii' vidcqint ipii, & miniftti fnetunt ivçrbi,
prædiéataBJ cx L e g e r e Prgpbètis, ac nouo T dlam em o : !
Effc.vnnm Dcbm ingenicum, fine prm apio , inttifibilctn; !
immutabilem, qnetn oullüshomnmni vidit*,-h'equc vidc-
i;epoteftiCùiusg|oriam vclampbradirieraintelligcre aiit
enarrare pro dignitarej vt in re & vcricatecit, humana
mncan ir^ n o ftm d efic ien te s-Ipiê eftqul dçfccnditadA- | taraiïori'pö.teftinócionemvdroeius vtcunduemedióciem
btabami.pfeqmdefeendnad Moyfen,vtbberaretpopnln;^t fiK. bemu.'(«ueUnte F iiiaeins, ficneaitj N „» . ra„ ,t Pa-
& qui nunc nomflimis djebusproptejdoS« r a t ,n o n m fi- . „ m ^ Fjlfa & m i ¥iUm meU uerit) c o n K m i ^ dcbe.
suràièrtiSiiedconceptusin vençrevirgims b. p „ . . . r n ■ o ° '-■ Manæ,m‘p1e ru. e-\ imus.rHiuiinnrc9 anur»te»mm riiiumgenitum,vnigenitum,imaeinem
menti Spimnianftq m-eam. & mattem incottupmm i | Del iouiflbi]iS; ptim0genitntn omnis cieatnne. Ipieh-
pedlbus vique ad caput benediitam feruauit,iicutipie fo- dam. df yetbbni, ac virtutem Dei ante décida, non prLco- i
tus nouit modum conceptus ficortus ful.
îiàacptæpidensd iceb atJ«:ob: De, * h D om im ,b e n e i , m .v e te ti& n on oT é ftim en to cn gn on e iim m .co u fiïm n t
» m w h deftotr. f r b tn cM M em m u h d e w o m m , . Qm & pta.ä ieamns, , Q u i autem conlta dicit, fiiinm Dei non
enrm-d ceclö defeendit vmgemtus Dens Vetbnm-, gefta- ^ D£um ante conftimtioMm mund i. d id t crcd
C o lo f.i.
i: Cor. 1.
tum eft in vtçro, & genitum ex p aradifo virginali habente
omnià, hæc fimt Spiritus fàndus qui Fupcruénic in earn j &
virtùs Ak iflimi qui obumbrauit ei : Sc quod natum eft fim-
dum ,pu e r I e s v s;’, qui eft D eus Fortis, potens ,fiiftinuit
crucem conFufiohe Contempta; y t fâluos/aceret e o s , qui
ex Adam propter abiedäm obedientiam mortui erant.
ipfe Fedit in d ëitera Fëdis Dei. Si veto dixcritSamofàtenfis,,
quod crucifixus non'erat fèmper in coe lo , quia diëtum eft
qurtd in dextera fedis D ei ledit j colligit-ibi fpinas Ôctribu-
lôs. dicit enim DcüS ei tune : An quia dixitElius meus vni-
genitus , Nondum àfcèndi a i Partent-, & cum d ic it, Defcendt
de ccelo , Ôc Moyfi d ic k , Defetndn v t libe,rarem eos : dicis roc
otbatum eftèfilio in coelo > Si ^ero de Pâtre dicit: Afcendit
Deusab Abraham ; rurfus opinionê Samofatenfis pater erat
in terra orbatus filig j-quod qtfidem abfit vt dicàmus : quin
potins il la dççatrtus,quæ opôrtét confiteri-de Pâtre & Filip
vero & Spiritu Fando. Sic enim laudes eius célébrantes
grafiaro inueniemusin auXijium opportunurh. Q u i autem
confitebitur ei Patrem, confitebitureum &- ipfe Filitis co-
ram Pâtre fii6,-& nunp. ^ cum v en e r it ad reraune-
' rartdum. Ipfî gloria in Eçclefiain pmncs - k
gçnâratiônes fæculiy
Amèm „
r e & confireridüos prædicari d e o s ,fi filitis Dei prædice-
tur Deus; hune ajienum efïè ab ccclefiaftica régula arbi-
tramur; & omnes Ecclefiæ Catholicæ nobiFcum confèn-
tiunt.
De h o c enim feriptum eft: Tbronus tints Deus in faculum
fa cu li, virga reftitudinis virgaregni tut. dilexijh utftitiam ’T &
odifii intquitatem ; propterea vnxitieDeus, Deus tuusyoleo latitia
praparticipibus tuis. Et rurfiis Efaiâs ; Deus no f e r indicium re- \
tribuit, & rctribuet : ipfe vènietC& faluabit nos, tune aperientur 1
oculicacorum, & auresfurdorum audient.tunefalietf e u t cerutts,
claudus ; &expedita erit lingua mutorum.Sctatfas : In te adora-
bunt, quoniam iu t e e f Deus ; & non eft alius prater te. tu enim es
Deus, & hefciuimus ; Deus Ifraelfaluator. & apud Apoftolfim: I
E* quibus Cbriftusfecttndum carnern, qui eft fuper omnia' Dèus be-
nedUlus infacula,Àmen. In quibus illud, Q u i eft fuper omnia;
& illu d , Prater t e , de omnibus creararis, intelligendum
eft. Etin Ofêæ : Quoniam Deus ego fum, & n o n homo in tefan-
dûs j i& non ingrediar in çiuttatem : poft Dominum ambulabo. Et
omnes fcr^turædiuinæ Deum filium D ei dçclàrant i.quas j
fingrtlatim proponere in aliud tempus differimùs Hune
Filium,- qui femper cum Pâtre eft, Cfedimûsimpleuiflè v o -
luntatcm patèrnam in creatione vniuerfî. ipfe enim dixif;
& f i ft a funt : ipfe mandatât, &creata funt. Q u i autem mandat,
alteri mandatyquèm non alium efîe perfuafiïm habe- |
mus,quàm vnigeniturti filium Dei Deum ,cu i d ix« : Fd- j
ciamus hominem ad imaginent & fmilittidmem noftram. & Vt in \
Fummadidum fit fecùndum Euarigelium: Omniaperipfum
fq fU fu n t -, & fin e ipfofaflutp eft nihil. & Fecundum Apofto-
Inm : In ipfoconditajunt omnia qua in calls & q u a in terra?fiu é
vifbilia,Jiue inuifibitiaffiue Thronufiue Principals,fine Domina-
tidnes, fine Potlftates ; omnia per ipfum, & in ipfo créât a funt ;
qujppequi Verè eft, & ppèratur vtpote Verbum fimul &
Deu^, per quern omnia Fecit Pater, non famqiftm per in-
ftrumcnruni, neque tamquam per Fciîntiam non per fe
éxiftenrem. Generauit quidëm Filium Pa^er tamquam
ad um viuentem, & per Ce çxiftentem ; omnia in omnibus
Heb '. 1. ex
Pfitl. 44.
Tfitl. 148.