Iefus voca
’ uitMat-
thçüPub-
; licanum.
Cap. 20,
Audiens ■
le s ' quod
Ioannes
traditus
cflct.fe-
ceflïtin fi-
nibus Za-
bulon &!]
Neptha-
lim.
C tip. 21. c
Circuibat’
lefts ocs
regiones»
& fcdens
n monte
elegie duo|
decim di£-
cipulos, &'
docuiteos
de bearituj
diite regi
coelorü, &,
juæ fc-
juuntur.
Cap. 22.
A tilli continué reli&is retibus,fequuti font eum. E tpro -
cedëns inde,vidit alios duos fratres<Iacobum Zcbedæi, Sc
Ioannemfratrem eius innaui cum Zebedæo pâtre eorum,
reficientcsretiâiüài & v ocau iteü s , Illi autem ftatim relia
i s retibus & patre:, foqUuti font cutn. Fadum elbautem
cum türbæ irruerentfo e um , v t àüdirent verbum D e i, &
ipfe ftabat focus ftaghum Genezareth * & vidic duas naues
liantes focus ftâgnum i Pifoatoresautemdefcenderant,&
lauabant refcià foa » AfcehdebS autèm in vnam naufmquæ
erat Si mohis,rogaiii t eüm à terra reducere pufillum, & fo-
dens dôèebat dè nàuicula tutbàs. V t ôeïîauit autem loqui*
dixit ad Simortcm i D u c in altumi, Ôdaxàte retia veftra in
capturam.Ëtrefpohdens Simon d ixitilli : Præceptor,per
to tamnod em laborantesnihil cepimüs, in verbo autem
tuo laxabo rete. Èc cura h o c feciflènt j concluforunt pi-
fcium m ultitudinem éopiofam. Rumpebatùr autem rete
eôrurrt. Et annuèrunt focijs,qui erant in alia naui,vt veni-
rent S cadiuuarenteos : & venerünt &impleuerunt âmbas
hauiculas, ita v t mergerentùt. Q u o d eum videretSimon
Petrus,procidit ad genualefu diccns:Exi à me, quia homo
peccaporfom Dominé i Stu p o renimçircundederateum:
& omnes qui eum illo e rà n c , in captura pifciumquam ce-
pe ran t, fimiliter autem la cob um& Ioan n émfiliosZ eb e -
dæi.qui erant iocij Simonis. E t ait ad Simohem Iefos: N o li
timere,exhoceris hommes capiens.Etcrediderurttin eum
difcipulieius. E tfo bd u d isà te r ran au ib u s ,re lid isom n ibus,
foquuti font ilium» ..
Et cum tranfiret inde ïefos,vidit nôminem fodentem in
telonio,Matthæum nomine,& ait illi; Sequere me. Et for-
gens, relidis omnibus foquutus efteurn;
Poft hæc Venit lefos &difoipuli eius inludæam terram.
& illic demorabatur cum e is ,& baptizabat. Erat autem &
Ioannesbaptizànsin Ennon,iuxtaSalim:quiaaquæmultç
erant illic ,& a d u en ieb an t, & baptizabanturl nohdum e-
nim miftus fuerat in car cere m loannes. F ad a eft autèm
quæftio ex difoipulis Ioannis,cùm ludæisde purificatione.
Et venerünt ad Io annem,& dixerun t ei: R abbi qui erat te-
Cum trails lordanem, cui tü teftimonium perhibuifti, Ecce
hic baptiZati & omnes veniunt ad eum. Re lp on dit Ioannes,&
dixit :No n poteft homo actiperë quicquam ,hifi fue-
rit ci datum de coelo. Ipfi vos mihi teftimonium perhibe-
tis, quod dixerim * ego non fom Chriftus, fod quia miftus
fom ante ilium.Qui habetfponfam j üponfoseft : Amicus
autemfponfi qui ftat & audit eum , gaudip gaudet propter
vocem ipohfii H o é ergogaudium meum implefcumeft.il-
lum oportet cfefcere,mc autem minui. Q u i deforfom venit,
foper omnes e ft.Qtji eft de terra, de terra eft » & de terra
loquitur. Q u i de coelo venit, foper omnes eft. Et quod
vidit & audiuit,hoc teftatur,& teftimonium eius nemo ac-
cipit.QUi àccipit eius teftimonium,fignauit,quia Deus vc-
raxeft. Q u cmen immifit Deus, verbaDei loquitur. N o n
enim àd menforam dat Deus fpiritum. Pater diligit filium *
& omnia dédit in manu ejius. Q u i credit in filiufcn habet vi-
tamæternam : Quiaqtèhaincreduluseftfilio n onvideb it
vitatà» fodiraDeima^et foper eum. V t ergo cognouit Ie-
fos, quia audierunt Phariiæi, quia lefos plures difoipuloS
facit & baptizat quam Iqannes,quanquam lefos non bap-
tizaret, fod difcipulieius', & qü od Ioahnes tradituS cftèt,
reliquit Iudæam, & abijt iterum in Galilæam. C ùm autem
audiftèt quod loannes traditus e ftet, focëftît in Galilæam.
Et reliâ aciuitate Nazareth , venit & hâbitauit Caphat-
naurn,maritimàm in finibus Za^>ulbn,& terra Nepthalim,
v t impleretur quod diéfcum èft per Ifaiam Propheta: Terra
Zabuld & te rra Nephthalim 4 v ia maris eras lordanem Ga-
lilaeae gentium.’ Populus quiambulab atin tenebris, vidit
lucem m agnam, defodentibus in regione vmbras mords,
lux'ortaefteis.
Etëircu ibatlEsv s totam G a lilsam , docens in ijmagd*
gis eorum,&prædicânsEuangeIiumregni , & fanans çm-
nem langüorem,& opanem innrmitatem in populodEt ab-
ijtopinio eiusin tdtamSyriam & obtuleruriteiomnes male
habenteS varij’s languoribus, & rormentis comprëîien-
fo s ,& quidæmonia hàbebant,& luhaticos, & curauit eos.
Et focutæ font eum turbæ mu lt* de Galilaeà, & Decapoli,
& Icrofolymis,&Iuda:a,& trans lordanem. Etdetinèbant
ilium ne difoederet ab eis. Quibus ille ait : Q u ia & alijs ci-
ui tati b us oportet me euangeiizare regnum D e i, quia ideo
miftus fom.Et cum vidiftèt turbàs, afcend itinmontem,&
cum fod iftètjVocauit ad Ce quos vo lu itipjfê. E t venerünt àd
eum ,& fecit'vt effent duodecim cum illo,qu os & Apofto-
losnomin auit, Simonem, quemcognominauitPetrum.
6c Andream fratrem eius, 6c lacobum Z e b e dæ i, & loan»
nem foatrèm I a c o b i, quibus impofuit nomina Boaner.
ges, qu od eft filij toni trui. Philippum 8c Bart holomæum,
Matthæum 6c T homam,la cobum A lp hæ i, 8c Simonem,
qui vocatur Zelotes, & lùdam Ia co b i, 6C Iudam Ifoario th;
qui niitproditor.Etaéceflèrtiftt ad euift d ifd pu li eius.Et e-
leuatis o cu lis in e o s , ap$ riens os fiium,d o ceba t,d icen s:
Beatipàuperèslpiritu , quoniam ipiorum eft regnum coe-
lorum. Bead m ite s , quoniam ipfî poffidebunt terram.
Bead, qui lu gent, quôniam ipû confolabuntur. Bead qui
eforiünt& fitiüntiuftitiàm , quoniam ipft faturabuntur,
Bead miforicordes,quoniam ipft miforicordia confoquen-
tur. Beati mundo corde i quoniam ipft D eum Videbunt.
Beati pacifici,quoniam filij D ei vocabuntur. Beatiquiper-
focurionem patiuntur propter iuftitiàm,quôniam ipforum
eft regnum coelorum» Beati eftis cum maledixérint vobis
homines,& oderint vos, & pcrfocuti vos fu e rin t, 6c dire
rint omne malum aduerfom yo smen tientes , & cumfopa-
rauerint vos* 6c exprobraucrint, & eiecennt nomen vettrü
tanquam m alum propter filium hominis. Gaudeteinilla
die , 6c e^ultàte,quoniam mercesveftracopioià eft in coe-
Iis.Sicenim perfocuti font prophetas,qui fuerutit ante vos,
patres eorum»
Vcruntamen vævobis diu itibu s , quia habètis confo--
latiônem veftram. Væ vobis qui foturati eftis,quia eforie-
tisi VSè vobis qui ridetis nunç,quia lugebids & nebitis. Væ
cum b'enedixerint vobis omnes homines. Secundum hæc
fàciebant Prophetis patres eorum. Sed vobis dico qui au»
dicis:
V o s eftis lai tèrræ.Quod fi eüahuent là !, in quo làîietis\
àd nihilum valet vitra,nifî Vtproijciatur foras > & concul-
cetur ab hominibus.
V o s eftis lux mundi. N o n poteft ciuicas abfcondi fopra
mofitèm pofita.Neq; accenduntlucernam,& ponunt eam
fob m ödio,neqj fob ledfco,neqj in abfoondito lo c o , neque
fobvafo,fod foper candeiabrum,vt luceat omnibus, qu iin
domo font. S ic luceat lux veftra coram hominibus, v t vi-
deant veftra bona o p e ra ,& glorificentpàtrem veftrum qui
eftincoelis»
N olite putàré, quoniam vêni foluete legdm , aut Pro-
phetas,non veni Ibluerefod adimplere. Amen quippe di-
co vobis, donee trâfoatcoelum 6c terra, iota vnum aut vnus
apexnonprætetibità le g e , donee omnia fiant. Q u ie rg o
foluerit vnum de rtandatisiftiS minimis 6c docuerit fie homines,
minimus vocabitur in regno coelorum. Q u i autem
focerit otdoQuent fi.c homines,hiç foagnus vocabitur in regn
o coelorüm. Dico enim vobis,quia nifî abundauedt iu-
ftitia veftra plufquam Scribarum &Pharifæorum, non in*
trabitis in regnum coelorum.
Audiftis quia didtum eft antiquis,non occides i qui àtlr
Increpatii
diuitum.
Vos eftis
fol te
€tfp. 2 f i
G '
Vos eftis
lux haias
mundi:&
itetûcora-
paration«
dfcprçcep1
Cap. u . i
[racundi*
ihibitio
têm occiderit,reus erit mortis.Ego autem d ico vobis; quia ç l,\ ô .
omnis qui irafeiturfiatrifoo, teus èritiudicio» Qù iaü tem
dixerit fratri iuo,racha,reus erit con cilio.Q ui autem dixe-
rit,fatue,reus erit gehennæ ignis*
Siergo Oners munustuum adaltàre , ihirècordatus Detelm-
munus
aitate.
Cap.trfiieris,
quia frater tuushabet aliquid aduerfum te,relinque
ib i munus tuum ante altare, 5c vade prius recondliare tra-
m tu o , de tuneveniens offeres munus tuum. Eftbco.nfen-
tiens aduerfario tuo citbdum es in Via cum eo,nefo rte tra-
dat te a.duerfarius iu d ic i, 8c iudex^radat te miniftro,& in
carcerem mittaris.Amen d icovob is ,non exies inde, donee
reddasnouiffimUmqUadrantem. >'•' r
Audiftis quia didfcum eft antiquismon mmchabtris.Ego
autem dicq v o b is , quoniam omnis qui viderit mulierem Pfcenii*j
adcoricupifcenduraeam,iammcechatusefteamincorde
fo o .Q u o d fi oculus tuus dexter fcandalizat te, e ruccum 6c I
praijee abs te:Ex^edif enim tib i,v t pereat vnum mernbro-
rum tuorum, quam totum corpus tuum m ittatur ingehen
nam.Et fi dextera manus tua fcandalizat te, abfeinde earn,
»
gèproifceahs tè,expedit enim tib i,y t pé teat vnum- mebror laua,nevideajis hominibus ieiu.nans, fed pàtri tu o,qu i eft;
rum tuorum, quàm totum corpus tuum eatip-gehennam. inabfcon'fo,& pater tuus qui videt in abfoofo, réddet,tibiî
Diófcum eftaiitem : Quici^iq;"diraiforit vxorem’fuam, No fite timerepufillusgrex , ^ qiiia com'placuit p'atri veftro ■
g u pro
Jcdilrgcn
Iprori-
■c occul-
Jelecmo-
d ctillilibe llum repudij.Ègo autem d ico vobisiquiaomnis
qui dimiforitviorem foam,exceptafornicationis caufoifo-
cit earn mcechari,§c qui dimiflàm dùxerit.adulterat. ,
: occulJ
'CiuiUO.;
'P'IU
Audiftis quia di(ftumeftantiquis,nonpeierabis, red des
autem Domino iuramenta tua. Ego autem d ico vobis: N o
iurare omninojneque per coeftmjquia thronus De i eftine-
que per terram^ quia foabellumeft pedum eius. N equ cper
Ierofolymam,quia ciuitas eft magni^egis^neque per capil-
lumtûum iuraueris,^quia nôpotes vnum capillum album
facereaut nigrum.Sit autem lermo vefter,cfteft,non.non,
quod autem his-abundantius eft,à malo eft. *
Audiftis qüîa di6tum eft: Oculum pro o cp lo ,& dentem
pro dente.Ego autem d ico'v çb is non reftftere.malo.Sed fi
quis te perculforit in dexterâm m axillamtuam, præbe illi
&alte ram.Ete i q ù ivu lt tecum iudicio contendete’; 6c tu-
nicam tuam tollere,dimitte èi 8c pallium.Etvquicunque t e ,
angariaùerit mille pàffus,vade cum illo alia duo. Q u i petit
à r.e,daeij^ volenti miituari à te",rie auertaris. Ecqui aufert
quætuafunt., ne répétas. Etprontyu ltis yt faciantvobis
homïnès,8C'Vos facite illis fi militer.
Audiftis q u ia diéfcum eft antiqùis : Diliges proximum
tüum,&ôdjesinitftiçum tuum. Egoautem dico yobis:Di-
ligiteinimiicosv efttos,1.b eriefa citehisquivosoderunt,1&
orate pro,perfoquentibus & calumniantibus vos,vt fitis fi-
lijpàtris veftri q inin.çoelis eftj^ qui Iblem fuum oriri facit
fopèfmàlos ^ p o r to s ,& plait fuperfoftos.&iniuftbs. Si e-
nim d iligitiseos qui v o sd ilig u n t, q u im mercedem habe-
blci&? Nonne 6c Publicani hcfc faciunt? Etft benefeceritis
his qui bene voBis fapiunt,qüæ vobis eft gratia î fiquidem
6c peceatores h o c faciunt.Ef fi mutuum dedèfitis.hisàqui-
bus fperatis recipere,quæ gratia,eftVjgftis ? N^m & pecca-
tofespeççatofîbusroenerantiîr,v trecipianta é q u a l i â . ’
EtfifaJutaueritis fratte^vçftrostantüm, quidamplius
facidi?nbnne & efhnici hp cfàciuntî Veuuq,t^men diligite
inimiebs veftros,& benefacitc & mutuum date, nihil inde
fperànteSjôc erit merces^Veftra multa^&.eritis filij altifllmi,
quiaipfo benignus eft fuperfngratos pt ma'los. Eftote,crgo
miferiçordes,'(içut Sc pater vqfter mifor jcgrs eft. Eftote er-
govos perfc6fci,ficut 6c pateryefter coeleftis perfe^us eft.
Attendite ne iuftitiàm veftram fa.ciatis coram hbmini-
bus,vt videamini ab eis : alioqui mercedem nonhabebitis
apuapatrem veftium.qui in coelis èft.Gùm ergo facis elee-
mQiynam,nbli tuba cànere ante te,ficuth.ypocritæfàciurit
in fynagogis & in v ic is , v thononficcncurahhominibus.
Amen Hico: vobis, receperunt mercedem fin»n? T e autem
faciente eleelnolynam, nefeiat finiftra tua quid faciait dex-
tra tuàÿVt fit eleemolyna tua in ab fo on fo ,& Pater tuus qui
videt in abfco.nf©, re d d et tibi. J
Et cum oratis, non eritis ficut hypocriræ,’ qui amant in
ïynagogis,& in angulis platearum ftântes orare,vt videan-
turab hominibus. A men d ico vob is, receperüt mercederq
foam.Tuàut.em cüm o ra b is ,in tra in cu b icu lu n v& clauib
oftio t uo,ora Patrcm^uura in abfeonfo, & pater tuus qui
videt in abfconfo,exaudiette. Orantes autem nolitemul-
tum lpqui,ficut ethnici,putant enim quod in multiloquio
foo exaq,diantijr.Nolite ergo affimilad.eis, foft enim Pater
veftèr quid opus fit vobiS,antequanipetaris^um.'Tunc dixit
vnusex difoipulis eius ad eum:Domine?doce nos orare,
ficut Sc Ioannes d ocuit difoipulosfoos. Et ait illis: Cùm o-
ratis,dicite:Pacer nofter qui es in coelis.San&ifidètur no’mc
tuum.Adueniat regnum tuum. Fiat voluntas tu a , ficùt in
coelo & in terra. Pané npftram foperfubftâtï^lem danobis
ho die: Et d imitte nq|jisdebita noitraV'ficut & nos dimitti-
mus debitoribus noftris. Et ne nqsinduca^iivténtationé:
fodlibera nos à malo. S i enini dimiforitis hominibus pec-
cata e o rum , dimittet^6ç vob ij Pater vefter coeleftis deiiéta
l veftrç. Si autem.npn dimiforitis hominibus,fiée Pater ve-
. fterdimittët peccaca veftra. ,,
! Cum ieiunatisjnolite fieri ficiit hyppcritæ triftes. Extern
i minant enimfaciès foasj vtâppareàjït homifiibuàieiùnan^
tes, Amen dico vobis , quiàreceperunt mercedem foam.
|Tu autem cum ieiunas, vnge capüttuum ,^&faciem.tuam
iQuia nemo
poteft’
uobus
Cap.57.
F
Non debel
ce (blicitüj
cfle de ef-
ca vcl in-
dumento:
Cap.38.
darqvobisregnum. Vendjtëquæpoflicfetis, & dàfceèlée-
moiynam. Facite vobis fàcculos quin on veterafount,the-
faurum non deficientem in coelis.'
N o litë thefaurizare v ob is thefaurds in rerrà, vbi ærugo De non
S c tinea d emö litu f,& vbi fure^ effödiunt & fdrantûr.The- jfoefauri^
fourizate autem vobis tfielauibsin-coelo, vbi ncquëærugô izac*0 ^uPct
neque tinea demo litu r,& vbi fores non e ffodiun t, nçc fu- Icap.fô.
ratitur. V b i enim eft thelaifrus tuus, ibi cftco rtùum.' Lu-
cerna corporis tui eft ocufos'tùnsi S i fuéri t o culus m u s f i m
'ple^ i totum corpus tuum lucidum erit. Si aiitem oculus
mus nequam fuerit , totuni corpus tuum tencbrpfum erit.
Sicrgo lumen quod in te ë f t , .teiiebræ funt, iplæ tenebrx
quantæerünt?
Netnop ote ft duobusdominisforuire ,'àdt enim vnum
odio habel>ita& alterum diliget:aut vnum fiiftinefiit,& al-
terum con temn et.Nôpo teftisDeo foruire,& mammpnæ.
Ideo d ixi vobis,ne foliciti fitis animæveftræ,quid man-
ducetis, neque corpori veftro quid indüamini. Nonne a-
nima plus eft quàm e fca,& ebrpus plus eft quàmyeftimen-
tumîRelpicite volatilia coeli,quoniam non forunt, neque
metunt,neque congregant in hprrea, & pàter vefter coele-
ifcis pafoit illa?Nônne vos pluris eftis illis ? Q u is autem v eftrum
cogitans, poteftadijeere adlftaturam foam cubitum
vnum?Siergo npque quod minimum e’ftpotéftiS, quid de
cæterisToliciti eftis ? Et de veftimentô quid foliciti eftis?
Çon fid eia te lilia a gr i,qu om od o c re lcu n t,. nonlaborant
neque nent : Dico autem vobjs,quoniam nec Salomon in
oitmigloria fua cpppertus.eft,ficut vntim ex iftis. Si autem
foenüm agri,qùod hod'ie eft , & crasin clibanum mitritur;
Deus fie veftit,quanto magis vosminimæfidei ? N o lite er-
rg o foliciti efie,dicentes:Quidmanduçabimus,ant quid bi-
bemus,aut quo ôperiemurîHçccnim omniagentes inqui-
runt.. Seit enimpater v efter , quiahisorhnibusindigetisl|
.Quærite autempriraùrhregnum De'i , & iuftitiàm e ius, Sc
omniahçcadijdenïurvobisiNolite ergofoliciti eflè in cra-
ftinum. Cràftinüs enim dies folicitus erit fibi ipfi: fufficit
dieimalitia fua.
N o lite iudicarè,vt non iudicemini : in quo ,enim iudi- N6 debe-,
-cioiudfCaueritiSjiudicabimini.Nbliteèondemnare ec np'n t«qucqua
condemnabimim.Dimittite, & dimiftemini. Da te,& da -
bitur vobis. Menfuram bp nam, conferranr& çoagitâtam nare
Sc fupereffluentem uabunt infinumvefti iVEt i n quairien-C/»/>.3y.
fora menfi fuet itis,remetietur vob is .Q u jd autem vides fer I
ftucam in o culo fratris m i , Sc trabera in oculo ttio non vides?
A u j quomodo dici? fratri tuo , Sine eijcfàm feftùcam
d e o c u ïo tu o , Sc ecce çrabesëft in oculo tuo ? hypperita, I
eijçeprimum trab émd êpcu lo tu o , & tuncv id ebfseijce- j
ré feftùcam dc^ peulo fratris tui. Nôlifojdàré û n âum .ca -
nibus, neque mittatismargaritasveftras ante porcos , ne
ifortç.cpnculcentcaspedibus fo is , & cpnuerfî diûiimpant i
vhs.
; Q uis vëftrum habebit amicum, & ibit ad iHum media' Parabola
no6fce,& dicet: Amice,‘, commoda mihi très pànès,quôhia de amicoj
amicuàmeus venir ad me d é v ia , Sc non hâbep quod po- vcl tribus
riam anteïllum.Etillc deintusreipöndens, dicat: N o li mi* “E*
hi moleftuseiTe,iam oftium claufum eft pueri mei me- pUif^ndii
cum font jn cubili,non poflum forgere & dare tibi. Et ille^nuxrcdü-
fi perfoiierauerit pulfons,dico vobis ,'ëtfi non dabit illi for- Cap. 40.
gens',eoquod amicus eius fi t :p rop t c r imp ro b i tafeln tamen
eius forget, Sc dabifilli quotqupt habetneceiïarios. Ego
dico vobis:Petîtè Sc ac’bipietisyquætite & inüenieti^pulfa-
te SC aperietur vobis.Omnis enim qui petit,accipit i^Sc qui
quænt,inuenit,& pulfantiaperietur. Au t qiSiseftexvobis'
homo , quem fi petierit filius.fouspahem, nunquid lapi-
dem porrigetilli? autifi pifeem petierit, nüquid forpentem
porrigetilliîaut fi ouum petierit, niîquid porrigetilli feor-
pionem?Siergo vos cum fitis màli,iïoftis bona data dare fi-
üjs veftris, quanto.màgis pater Vefter qu jin coelis eftj dabit
bona petentibus fo î Om n ia crgoquæcunque vultis vt fa-
cian t vob is homines, & yps facite .eis,hæc e ft enim lex, SC
prqphetæflntrate pManguftam po r tam , quia lata eft porta,&
fpatiofa via,quæ ducit àdperditioncm, Sc mùlti font
qu i.