
S.Zénom Vtrorienfn Epifiôpi?
D E E X Ö D Ö J E É M Q X I I I .
Deïutkis.
in duo pauds additif, quibufdammutéùs cont'mentur ea
qtù infeptbno.
præbctc tranquillitateni per lilétiüm vei boftortafiisenini
aliquid potent vtilitatis afferre formo veritaris,G tamen
I non auditbrisignauia,dum minus intentus eft animus,fa-r
J cile dilabatur. Talis nànvq; natara ip(a vërbi (piritu com-
'1 paginante formata eft,vt vei,Q'x breuifqûe fit,8çfranfcutfo
[ concito mùlta defiguetm paucis: v t për iplam fui breuita-
I tem teçàdu s à.meinxîria xeferuetur. næcnamqueeftemé-
JVdæos Icgitimum pafehii celebrate So n polie paû&sl aMha tuta ferraoMs).Ttnequeobfcimcate»qüiedreuntur>
accipe Chriftiane. Salomonis téplufn hoftiliviftationétofFafcet.nequeabuiidansifteptijs vimretum.quæ indican
fubuerfumcumrain aruaia ceatfepaltqra.vb iftcnfican tf tui/aciaçeuanefcere.' TalisenimiiefDetianvhiceft, qui
Sacerdotes.iam nonhabenc,qmeoruitiprttfaI&tràcrifi-| nunchobiséxMoyfivoluminibusiec-itarus eftfermo : fi
cent.Taùros.hircos, artères, & a gn o s abhorrer D o minus:, tamen meminiftis v o s , qùibus-Verbi diuini arcenrior cura.
vndelàcrificanriQeum ire liqU e ran cà lta ria e iu s ëuctte- eft.nifi fOrtè“^rq breuitàte fu i j . paulo tardiotes quoufque
mnjtjè cuifaenficàntVSançhocroïumproprtiimredhentJ ttansfugitiaudïtuseft. Çftautem fi rm e .h ic , A t Tin o e
qu o d,v t vilèmlibidineniitpagisaageanc, viliprtbus.fela- ï r i ï i , nefbrte fia tin p e 'fiim o ah fcon ftfjin co rd e tu o in i-
uaçrisomnimomeBtobaptizant, De o fim p er in g ra r t/ I qiiiÉas.Faciles fumusadcogitatidnum deliaanos.Jiptoif
1 n é s ,.propter quod, & quifinxit fingillatim corda noftra;
DE E X O D O S E RMQ X Ï V . < feiens^quod n o n pa rümde liâpruminhiÿmo tibûsadmit/
titur,quifuerint exprôpofito mentis yOluntatifq; éoncë-1
Deludaisfuperioriferefmilis. pti,antp omnia npbispuritatemyScmundiriam cordisiniungitac
præcipit:in qua e nimprpcliuius vërgimus ad pëc-
Vdæosfnofi tantum legitimum pafeha-celebrate non! eatum ; harienobispârtem maipre çâutela,diltgentiaque
p o ffe f^ r e lig io n is àiuinæprorfoS nihil retinere p^içispcommunil :
accipitei Salomonistemplum, de quo præfuniebantAex-
bfaperitiory acbeneproüidus m edicus a n t e , qUim spie
cidit i- Altaria Dei ipfi euerterUnt. îrèx Sc p roph ets yfqtie
.morbus immineat ï Itudio prjecurreritke^Si diiigentia cu-
ad Ioannem.Saccrdotibùs eorum luââis iridicirur.Ipimôfj
iiufdam procurationis anceuenit: ita Sc commurijs .brilniü
latio aufertut. Cefiàt vnguentum. -Circumçifio vacuatur.
prpuifor; Scanimarum medicus Deus ho c,qu o dm a x imè
Sabbatum d enotatür.Ncomen i*r&^ie^fefti odio habe-i Inupbi^adculpam lubricum p fouidebat, dretimdare fu tur.
Potiuntur eorum Rómaniregno, Nihil» vtarbitror, tiôribusfeptisltôdet,’& cIrcùmuaiIarexautioribus muni-.,
reftititrllis proprium , nifi quod agno(alutarinegleStö, | mentisrnam l^aâus,quiminirtertqç6fpprisaùimplentur
ingrati viles agnos cum amaritudine, hominesamaiima-
ducant.
D E E X O D O S É R M O X y . -
D elu d es.
IVdaeos legititjium pafoha celebrare non pblÏe.peritile-
gis D e o ipfo loquente cognofcïtetd quo appellaturfjjf
nagogafpeluncïlatronum.-facerdotaliscathedrapeftilen
tiætfacrincium caninamadratio : ieiunia odium.‘populus
progenies viper.arutn.JPoft hæç quid prsfuma.ht,aeftimare
nonpoflum,homines, qui,ialqterri fuaminpècorümorte
conftttuunt , cum D e u s , poffeaquam deJ^Çgypto egrcflS.
finrivbiimaginarium pafeha geflërunt,diçat: Plenus fora
holocauftomatis arietum, &pinguamine agnorumïquis'
enim htec exquifiuit de manibus veftrisî V tiqüé fratres,iri-
cunâantereis ademit pafcha, qui id , per quod ab eispa-
fcha geriçur,reprobautt. A t imaginera coîunt. N e c iplam
qui de m :quia fal£b colit imaginem,qui eius noridiligit vë-
titatem.Sanè hpcfplum competenter gerunt innocentes:,
quod agnôs paffim,quail lupi rapaces» o ccidunt.
Depfdxepto^Attendi tibi.
SErmonis Vfüm Deus n o b is ,qu i nost r e a n it ; indu 1 fit
pro eo ,v t cordispccültaconiilia*inuicem tfobis tbrbi
opus habent Sc temppre^êropportUnitatë., Sc labpre,&
adiutorris,cæeerifquchuiufcemodiinftmmentis : m e n-
tis-vërè thotus ,Sc cogitationislapfos abi que, teiqpore co.' j
fommantur,fînelabbre cómplenmr,pmne tempus habet
opportununf.' îhtuerè namquemihi'ambitioium qüeui:-!■
piam & ingenti fopercijió honeftatis elatUm, imaginera
quandamiobrietatis habiru exteriove geüantem,in nie-i
dijs qüoque virorumlaudabilÏurn,&fapientiumlëiiden-
tem-HiclnbitPcpgiratiohe mentis percurritj&euolatad^
loca peccati:maligri£ dehderia mente doncipit: colloquia
qupqjintrafeinhoneftafirixit,& turpiai&tocusin occolia
mentis foæqfïicina vniuerfam libimet libidinis imaginera
deFormauiü,géftuiquedéfcripfiti Hicignbtumquidem o-
mnibus peccatumröcfoie vlio tèftê cômmiiît.'ied arguetur
ac reuélabituriine dubio p,eraduentum eius » quireièrai;
occüka teneb rarum,&mariifeftgt dpnhliacordiüm .Öb-
ièruaergo , ne fort^ fiat in corde tuo verbum peeukum'
iniquitas : quienim aipexerit mulierem ad concupifcen-
dumeara ,iam mcechatus cflream in corde fooi -Propter •
quodcprporisquidemaduspofluntnGnnujlisdhkacujis
intcrüenientibus impediriVybi autem me^te delincfuitär,.
quam facile eft p uiid q+ cogitationibiiç eùagart,pam'per-^
nixadhærebitnoxa delidi-.rVbi ergp velox occaiip peCca-
tijib.i etia'm eéleris proufdëtüf.huraréméd)j,& ideópfpte-
ftatufdicensiNe fortefiat in corde tuo veibunvOcculciim
iniquitas.Sedad ipfom iam'po dus veibi inicium re cuira-
mus.ÀTTEN de,inquit,tibi. Singulaqus^ue akimaliutn
dconditore omnium Deo ad-detenfibnem aç tutelam foi
:qcçaiij:onesquaidânipropriasaccM)ërunt î quitus falùti
fuæ,cum qeceïlè fuerit, ayxilium ferant:& inuenias,ii diligenter
minifterio panderemus, & pro cómmunisin akerutrum
afFedione naturæ vnufquifque noftrum proximahio^vel-
ut ex arcahis quibufdam domiciliis focreta depromerçt.
Sienim nu datantummodo, atqueinteda-animayiuere-
mus,exipfis tantum mentis mbtibus,atqueintentionibus
Gogitationum ad akerutrum nofceremur. :'- y erumqUo.'S
niam v ig oranitnae v ekm inë carnis opefkuriad indiearidi
atque in publicam fade.m ptóferenda ea , q u * in pro-
fundo cordis cogitationibus , v el feoiibiis .commöué'Rsx
verbis,¬qinibus,àcvocabulisindigemûs. Gum igitur
motushic mentis nadu s fuerit vocis fignificaptiamitunc,
velut vehiculo quodam iêtmonis. , aëri^ater euedü s ad
audientein à loquente ttansfertur. E t fi quid’em inüe-
nerit tranquillam ^juietamque audifcntiàm, ficurin por-
tu fidiilimo , in auribus audi’torum ièrrrlo recóndicur.
Si vero'i velut fludus qu id am , & fa ipia vada auditörum
tumultus 6c murmur dpcentibus rcfragetur,in foedio aë-
I ris (patio fetmo transfretansnaufragabitj ' Qgamobrem
iiàtendas, pluri ma qüoque nullo' docénteaduer-
fotri:ëos,q^i perniciemmoliuritUr, vel obniti yehemëtius
vèl dçclinare callidius:& rurfom naruraliquodamimpul-
foadeà, quæ expedrant,ferriiatquecompelli. Propterea
efgo nobis etiam erudirionis caufa magnificüm îftud
raandatumpræcépit Deuk: vt qüo'diliis.adeft]pér naturâi
id nbbis ope vërbi,a.c rationis addatur : 8c quod,in mjjtis
animalibus ab fque impètio efficitur,hbc ko.bis; per præce-
ptidiligentiàm conquiratür : vtmaiorëprouidenciaçon-,
fefuemuseâiquænobisdiùinitusinduliàiçtïtimtisifugié-
tes, quidem péccatum iîcut multa aniràalià ipbnte iua
f^gfontnbxios, & mortiferoseibpk,.fedlefnur vëroitrfti-
tiamjftcutilldfoecmidpSj&Vtilespâftushullôeogentefe-
Otantur. Atten d e ergo i tß ij vt poffis difeernere ab vtili-
busnoxia. Sedquoniam.duplicicer eft artenderOj äliud
qui-
D.J trx fX ^ d tten d e ttb i.
cmidé corpofeis oculis intueri corpprea,%liudvero incçlk-r
Dualis animæ vktutibus incbrpôr ea»& ipiritalidcon fptear.
ri in hoçtoco iî quidem dé qculis carnahbus di^ueiïe fop-
tiamuSjContinuo verbifontetia arguetur abfo.rda:qubrn6-
do enim quisiemetipfomtotüm c'brporali oculo attënde-
re nbterit,vei cotqprehendereîqnia primo neque iemetipfom
ocülis cônftderaEe,8ç intueripoteft: neqUé vitinâ fibi
meçktâtione nielioruni ad culmen propriæ magnitudinis
erigatur^ fàti fcën t e m corp oris ftatumcommodâiniHfir-
mitate marcefoereVEt hocindicans beatus Apoftolus Pâü-
lusdicebar : Namérfiü'qutforisefi, homonoftèrcorrumpïttir,
fed qui iHtus eflrenouatur de die in diem.Hoc'ergo idem præcep-
tum & infirmioribus vtile eft, & rqbuftioii bus commodu:'
nam &infirmitatibus mediciægris præciperë fblent, Vf attendant
i m mi n e n ti aep n (pi ca ri foperci lia : (èd neque inv^rticem
capitis diriger aciem foam ylaqtaUquo padto pyoptia terga
ëonlpiciet : hecaliquid pmniuo proprio yidebit exvültu,
non laten tia vifeeru m5nokp,ceul ta ven arum . Qüo d fi ita;
eft ifopiüm videbitur dicete, ifopouibilia efle Spiritus (àn-,
âimandata.Supereftergo.vtad mentis intuitumpræceptL
vigor,atque intelligentiatransferatur. At t DE êfgo Tî-.
bi, ideftjVfidique telpfom çirçumlpiçe : perüigiie&gc^ ^
euftodiam tui ociilqsknimæ. In mediolaqueorutn'ingre-
deris. Oc cüitæ tib i ab iriimfcb tenduntur infidiæ. Do|i,
machinæ,pedicæybiquedëfo(r£e.v CircttnCpiceigitûtom-
nia.*8c caütà intentione cqnfîdëra, v t e ffu g ks ,|i eut damu-'
laex'laqueis : & ficut auis ex; rétibus.:nam;damùknonin-
curtit in laqueum prq ep,q uq dd icitur vifom acutiflîmum
gerere. V n d e & nominis fu ie^m b lo g ia fçruaturin Græ-
cis. A ttisv erbau xili o y fa pë nn arum’ tum v‘q|jLierit effugere
dolos tetisiakio.Saëris^inera fecar. V id é e|go tu,né forte,
deterior mutis animalibus ad cauielam tuæ làlu-tisexiftas
ne forte laqueis irretitus venatio , ôc captura diabolifias,
caprus ab e^fecuiîdufn illius ypluntatem. A t .^en DÆ.qrg'o
TiB i, id eft,neque;tuis?neque his , quæ circatefont,fed'ti bi
foli attende. Aliud enim fomus nos ip fî, àlmd,quæ .nqftra
font:aliud,quçdrcanosfoilti:^osnamquefomusanima,&
merisjfeçiîndum quam àd iimàginem eins* qui nos crçauit,
fatfti fomus. Noftravero, font corpus & corpofalis (enfos.
Circa nos autem,funt mundana fubftantia , viùendi artes,'
8cc?tera^vfos^inftcutnenta.mdrtalium. Quid igiturpræcè-.
pitfermo?héatten3 às,inqiiit,carni:neque e a , quæ carnis
bona vide n t uf ,ftud ioimpe n fîo r efe ifteris, ideftfàiîkatem
corpôris,decorem,cultumvultus,voluptatem carnis,atq/
d e lit ias, n e q y vitæ longions vô,ta fo (pires.: iiô diuitias (ectilimonambitfonisglorlamfnqnpotentianfcaducæfragiK
tatis mireris:& nihil bmnino,quod àd præfëntis-vitç.mihi-
fteriumpèrtiner.magnümæftimesadpetendum : nedum
in haéfolicitudinis tuæintentioneTaptaris, ilia , quæ verè
magnaforit,& in qiüb.usyeEâv4ta.cft,neg|.igaS|fed Attend
DETiBi,ideftanimætuæ:han,cexcoïe:huicbmnibus cutis,
ömmbufquekudijs cbnfuleitâ, yt'omnëm macularo,quæ
in eam forténequitiaè vi.bfs'pbrepfo, abluai V -& expurges
intentione meliorum. Exornes.vero eam,& excolas omnibus
virtùtis^pietatifque inqnilibùs,quoniamquidem b-
pus tqummbr taie eft: anima verbimmprtalis. Et duplex
*quffda«T« e^yitanoftca:v-na qiVdém-(^is/afoiiiatIs»^ei-
tbçumea deficiens.-alia verb animæ cognata, hcc vllo fine,
apt cïreumfcriptipne claudénda. ATTENbk-ergo TiByne
mbmlibus,accadu cisjvelüt perpetuis incubes&æternis:
ne Veto rurfom quææterhafo'ht,tanquanj taduca Sfi tranf;
ètintia nçgligas, atqüe contem'has. Çontemné potius,
defpiçe çarnérh tuaitcpertfartfit enim. Adhibe diligentiam
Sc ftùdium animæ:immortaliseftébifo-, ïntueyeigitur, dç
attende cumôuijiicautela,tibi ipfo vt fcîas diftribuere vni-
cviiciue parti,quæ cônuenit.-càrni qui,dem viÊtum, Sc vefti-
tum,ânim^ver,odo<5trinam pietatis,bbnùerfatibnem(è.ue--
ram,.8cgcauem,exercitium virtutis, çmehdatio^enm; vif
tiorumiNon pinguedini corporis deferuke,neqi circa cay-
nis îætitiam
aduerfos fpjritum: fpirituy auteni ad h è res carhem: 8£hæe
fibiinuicem aduCrfantur. V id e ,ine forte tu in huius-bek
li congpeflione manus aççomm^qdans carni & àuxiha ga
qùaihplurima fubminifttans,pbtentiam eius adueiTusfpk
ritum erigas., Sc meliorem tui partem deteriorit w m
fu bied am . Sicut enim ftateræ momentum fi in vnam par--
•tem depreflènsilëuiorëm fine dubib alteram facies, ita in
fibi,& nihil omhino contemnant,quod ad mëde-
lam poflit adhiberi ^Ihl'iliter érgo &'mediçus ànimkrüm -
noftrarum (ermo Dei animæ ex peccaCprum acerbitatelâ -
guenti rnagnificè breuiftimi htiius piæcepti foccurrit adiu-
.teribdfcens,Attende TÎBijideft,vtfi qüando forte deli-
queris,(ecundum nmgnitudincm delidi.etiam remèdij Sc
emendationis cura penlëcur. Grandealicui péccatum, Sc
grauecorn'milTum eft : grandi'fine dubio cqnfeftione ihdi-
•getjpoeniteritiæ multisSeamanslachrymisintentis, per-
noStatis vigilijs,iugibù§continuâtif^ueieiunijs.LeuitlSeft
deliiäum■ :par commiffifit & fimilis poenitentia. Tantum
A ttende t ib i , vtintelligas,Sf agnofoas&fanitatem ani-
I mæ jÔclanguorem : mukienim dumlîbi non attendunt,
ægritudines graues Scinlanabiles pari fo néfoiunt : Sc nec
hoc quidem fontiunff quod ægrôfant. . Propter quod ma*
gna eftpræcëpti hùius'vtilitasmerquôdcëgris curalyggeri-
tur;fonftatik>S^pcrfeStip.n|s dëmpftracür mtcgricas. V nuf-
qui fque autem hoftrum irt difoipülatu nos yèrbiDèi man-
cip.àuimus,\nius-aliGuius o peris minifteriuin geri't eorum,
qhæ in euängelijs præëeptà font.In magnaaùtèm dôtno,ih
hac Ecçlefia dico,norvfuattantummodo vafa diueffa, àüy
rea,Scargentea,vel lignea,& fiiftilia : fod ÔCarrificiaqüàm-
plurilma Se diuerfo.Habet namque domus Dei, quæ eft Ec-
clefia De.iviui,venatores,vel captores, hâbet-viatbfes,ar-
chite£tonas,ftru,Stores-, agficolàs,paftores, adiletas,mihr
tes j quibus omnibus commödefatis aptabirur brëuiffithî
huius mandati vigor : vt vniciiiqueSc operis diligentiam
tribuatjSe propô(iti:ac meritisdefideria, acque incitamen-
ra.com moueat. Venator es, Scad captura hi à Domino de-
ftinàfus, qui dixit, Ecce ego mitCam multos venàtores:Sc
capient eos fupra omneni nio n tem. Attende ergo tibi
diligenter,necubite venatio Dominieftugiac , quorninus
verbo, veritaus capias , & olferas Domino adfalutem eos,
qui errorib us decep ti nequitiæ,feri,ac palabundi per a(pe-
ra quæque peccatoram,Se deuia peruagantur. Viator es tà-
Iis,qualisille,quï orat ad Dominum , Dirige greftiis meosr
iifemitis cu isit non mqueàntùrvëftigià mea. A ttende
TiB'i, ne forte erres d via: ne declines in dexteram , neque
in (iniftram:fed viarc6ta,viaregali incede. Architcétus es:
A tten d e t ib i : s i fundaméntum fidei,qûi eft C h rist v s'
Iesvs,cum omnidiligentiaiaciaSjSc calitela. Stru&orcs:
vide,^uomodo ædifieès : ne ligna &/foenum: ne ftipulatn
vel paleas'feAargentum Ôc.aurum , Sc lapides extruàspre-
' ciofos. Paftor.es : A ttende tibi , nc quid te prætereat
eorum-, quæ ad paftoris ftudiumac diligentiam pertinent.
Skultcm, qitæ(int.i(laperquiris |aufeuka. Qùod eirauit
, conuerf e|Së'reuoca:quod attriruiiîéftcplligaïquod çgrùm,
fana. Amicolacs: Attende t ib i, vt diligenter circunfo--
dia's infrüStuofaruficum,Sc adhibeas fterepris qualos , &
tottrailacifs , quicqui^adfruiâubfomfpeSiateuentum.
MilSes: ATTENDÂiBr,.ytnonmilitahs©epimplîcëste
negotiis (ëcnlanbus.v rplaccas ci,qui te probauit: iedeon-
iï^ota;éuaû<»Âiq,yt.roilif-é®fn illis bonàm militiamfdimi-
cans aduerfus. fpintusmequitiæ , aduërfom prineipatus,
Sc.potefta tes1, Scadue rfom m u ndih uî ^S redores te'ne b r;arumiCLÏmdeindeenanyaduerfom
vitiaCarnis. Allume foüfjiin
fidei, Sç o m n i a arma (pi ri tus, qui b us in du t us pô (fis re-
Ü Iferead uërfiis ignita di oli iàcula. At h lë'tâ es: Atten de
t i b i , ne quidaduerfum legesathlcticasgeras.quianemo
' çofpnatur,h ift lëgiti nvè cerwüçrit* Imitarc Pàulum,qüi fie
bërans,fç.d rhacerat Corpus fount, Sc foruituti foBijciç : ne
forte alijs prædicans ipfo rcprobüs efficiàtar. Vigila crhocaaim*,,
Sc corporis iugp,cum in ynam parrem p fop en -' g o 8c tu ,, & indefinenter qeulum ad cohfiderandas ad-
(lorextiteris , c k ra erit alterius » J tcomPr^.hen"
Qu isenim dtibitat cum cofhusktxUria fluitayffoarnibufqj das : S f c a q u * retro font obliuifoens, ad da t e , quae ante
dilfcenditurrignauumScobtufum efticimentis vigorem.Si font,extendas. Si collucuuis:aduerfum lnuifibilesaduei-
|verb anima fto ren tio fibu s^ Slflfl cierciwjsimbuatur, gg |fa r ip s pugna^’ T a lem te efte v u k hums prgeepti fontentia,
H 4 T =‘ ‘ ' ' "nihil