
'ipA&
m ,
>S: Iujtinï UWartyrjsEXpUcptones
Otufiio in . I
Si regnainlfraeliticutó} glorianf, vblüptatèm, & requiem,
tem terrenam Apoftoli eflè putauerunt, qücmädmodum
nonniiflis plaëuit,cur Dominus ab eis de illo iiiterroga-
tus,nqri fo lunteosn on corre xiti& d eprum etiam pra ter-,
[ca ignpiatipriem përftrinxi c* his verbis, Non èfl peßrum fc'trè
tempora, velnmnêniaqui DeïüpofuitiAfuapoteßatei H o c äu-
tem refpbnfum,iljo;runi cotiftrmät ih terrogätronenu ■ :
H o c etiam v óumèft ex ijs j qüae ahtè aducntüm'Spiritus
iatiéii kciri &'!ntje)iigftooh:potaiprqiit'aj>.Ap^ftófcis, ex,illo
l o c o y Multaliabeovobndtcerèrfed èd mneporiare non potqtis:
cüm au tem venentventatis Spiritus,ipfe vos dupetdd oninem yeri-
Mmw.Poftea'veró’cpidmiÜudaSpiritarandö^didicer'unt,
Ventrem & efcamDeus tollet^ a ludaic£ opiniohé tradu&i
funcin cogitäifionem & mtelligeótiam eorum qui excita-.
buticura monuisftatudjgnam cilïo lócuS efti
necpótuijnecbiiprijs, lèd fimiics pardque an ge lk erunc
reltirre&ionis fiïij. illu d i^itm^ionefihfirum ndjfe tempora
vél momenta qua pater pofintïnfüa poteßate,non contirmäceos
qui ïptertöganCjin ighoratioriis lèntentia, ftduubiarn j u
ti amque reddit £ceani q u a de tempore e ft,& eam q u a de?;
mödöéórufnqui iacerrögarunr,opini o në m :E xp o n i t ct-
lam Paulus ffacusillius moddrp.his verbis; Régnim Dei non
efi cibtu & po tas,fed tufitih.&pd&igaudtumifo infdnüo fyintu.
Qudftïo iij.
Si tum dèhiquejd.quod perfe&um ëfi,p|rfb£l;qm eflè fti-
telligimus, cumperfeëUbninia poflèdir: péïfe|&iin autem
lümm&'ict quod quauis ex parte additibriem vel ac-
ctfllonem non aecipit: quombdo Deus cum creata natura
prior eflèt, jieindc créacam Datutam.cóndi^^^
pificis n bmen& rem a c c ep itv& e x D ep 'op ife x ta&us &
accelfionem accepir & originem l
ïxphcatio. r
A liü d effldem efle,aliüdaltëïius eflè: idem eflè non con -
tineturi alrerius aütem éilè coHibetür. Qubniam igicur
Deiperfë&ió in èo eftiVt fit idëmfidcitco non augéleu m,
quod alterius eft. Atque vrprincipiüm eflè namerrfiihfl
cqnducit vni ad eius perredtïonem :-( Nam ö f pêrfëftutli
erat turn cumpridei|>mm no n ’eflèt nünieri , 8c cum fabtu
eft numcq^rindpiUrn, 'nuila eft in eb fa€ta;a£ceflioj)fi«
Deus antenatüram creaxam perfë»^sM^t»Jicrp9ft*rpatam
n a t ïa n i y U a ï i i io > ^ 4 9 ^ ‘tfe9 u“ ta'e(l- NlhÜ %i-
tur e o xiiiu qu2 per creatam nafcüram fuUt» Dcuth auxir,
(T u enim, iqquïtildenifeS^ fed rationem.quam habet ad
quiatii ftanoiïftit S t commendat f diuihamquè rnilèiicor-
diam raàgis incitât & m ö ü e^ c u t Dommiëis^dïebus i & . i
Pajfçhà yfquè tad Pentéfcoften gêhU nbn fle£lûnt ij qui
prëcànturî vhde etiam talis con iiittu do in 'eccleiiäs in-
du«5kaeft?
, ixplicdtio.
Qu oniam vtrumqùë. iêmpiterni memoria recólerè de-
bemus, (8c cä(um nöftrum ih peccatum , dc Chrifti in febs
charidteqii^uaexcaiuiiirreximüs : id circo genuflexio
quam feii diebus adhibemüSjCaiüth nöftium inpeccatiim
fignificat.Noh?flederegutem.genuDomihlcod;iesrçrur-
rectiönis nôftræeft fignitrcatio , qua Chrîiji benighitate,
& àpeccatisj&a mottèjquæabiilôïnterfeiâa eit , liberati
iumüsfHæc autem coniuetüdo ab Appftolorüm tempb-
ribus c,cepit, quemadinodum ait beatus Irénæns rpartyr
& Lugdunenfis pontife^Jn lib rbde palcha , in quo men-
tion'émvétiam jjenteCqftes fa c i t , in qiiägeftu nön fledtir
mu'sjquqd.èqdem loiebhaBen da fit, quo döihthkus dieäi
ob eàm caufam,quam 'de eo dixim us.
- Q u d ß io ii6.
S i Dominus cùm ex mbnuméntö£'xcitarus e ft , linteos in
"fepulchro reliquityclif eum poit tefurredtio n em aut n u-
'^dum yiiitrd cfle,Caut alihnde Vefteni laccepifle ïciriptuiâ
nöhexpqfuit î Si vétàahundeaçiidtum non iqmpiitine-
que nudüs ijsquieum tumyjdebanr, äppärebat ,q aomO-
‘d'óvérumeft,eum infëpulchrb veftesrciiquiflè? J ;
Ixplicatio. ; -
Veftesrjuidem conieruâçoris, poftcâ quamin^'crùcem
fublatusclt,mllices dmiierunx. Eæ aiitem qüæ cuni e o in
iepulchrü’m iniedtàe finit^‘non eraheaptæ ad >%? . Eâs
v eto quibus am iâu s érac poft rc 1 ii rire û î on em'D om in usi
vél îe*çic,v.el aliunde accepitjvtetiampullumfedendi cau5
là mutuatus eft.Vtrumqueehimpocerat, &[coiificérc, üc
aliurîde iumere. Quoniam autem m ultafuhc qüæ dixit,
quorufh dîuina fcripcurahiftorias non cbniplectitur i ne-
ceUario etiarnyeftès quibus poft refurrediçheih aiqidtus
eft* * cónrerttaneüm eft ex’ omnibus :’quæ * eius
qu od narratum non e ft, 'caùlàrn quærereï n on ^ " pb-
-nere qu«ftionem de Domini tunica , quæ literarum mo-
ôumentisproditanoii elbfdd exiliiaepoceftate, fiderri de
^iiius YeftimentiSluméïe.
V. ' ^
S i èralTum corpus occlulîs^fdribus impedinïm habet
trahfiçum, qu omod opo ft felurre<ftiduem a,d djfcipulos
jocclufiisforibus Dominus ititroiuit? QuÔd iiv e r u n ie f t ,
corpusqcclulKforibusintüSYdùineftejqüômôdofàxum
creacam rim ram niulpsipodis. Nimi^inquitjfcxàltacu* & moI)UÂento eft, a b in g d o fu b la ffitó
c s iupetomftfcsÜcds^ ^ am & n p a t c r .& d om m u s i& i V* cm ', I fÈuiittopcriöwpfteerrWe iu'csocrotrtóoótrófsi^éfëifiinirere'iÓaitoionneemmïï ;SSii vveèitè* vveerràà
non eorpusdntrafle, ftd fpiritum. Q u o d fi corpus alias
eprpuferat, alias Ipiritüs fieb à t,„q fiîfit,v tè à q u ie f lè li t ia
tur.Atque vt De i qui pluresocelps,non fecit & poteftfacerë;
noivexeoinföus pe lfed ad e c la ra tû r per/edio
^ Q u ÿd J iP eU sn p n è ftèd isp lu r ib iii mundis, non
eftmiaor,uecmaioretiam fadti^eft orbe vho cön d k o . % corporis funt,non mit rata iint î
H j p :? 'Ÿ%xplicatiOi
VcDóminü^ non córporis in Ipiritilitii m utatibné irt mari
ambulauit , fed diuina vi ^ajmaie qu od aïuhvilando trar
■ Sustfik 114. • • 1
Si e ileVi&potefta te m inuseft quamefle reipia, q u if it,v t
muifdieftfi'dbr^nccmundfmbfitipfldmcuin eftedtor e f- • c - . • . v ■ • v j
let pQtelkate, non teipia * diminituonis nomcn iiori t u - 1 jd no ” ppfedmerutu^ fcctt^non foium cotpotifi^o, fed
r * enamPetri:fic,dtuinafUavi,&exmonutnentoexijc,cuni
buertt? 9 ExDlftiiid. ' '■■■ i ifexum in nionumentopbficumeirecj Sc ad difcipulos in-,
* f* , V ; grcfluseftqcclufisforibfisi N o n enimeitts refiirredionis
Quorum vis & poteiftaS a d ib n i f naturali quadam neceP 4 ; caufa faxum abiatum,eftj fed vc ijs qili cerneban t j reiurre-
fitateqqnftat, eertumif Is atque poceftasmiubreft ,.qudtfi ^ io o f t e n d e r e tu n N a p iiu monumento fepulturje qui-
actio. Cuiusautem poteltasaCtiotusnonnatu'raii'rteCef-rtj deiti eius'vc lies eernere, eum autfeni
fita,tei|fbd proprtavofuncateeoMtat,in eumimmutationis I cium eiu,s refurredionis 6ertiffimum extitit. H o c ahtem
v'crbauvcaciere nobis incelligcridum eft,;eaqu^jdem;efficiutit^f batidfem
prajro [ant omnia. „ - ftdem habere&authoricatem cum^cqnceduntur cum
Qudflto iij. .
Si geniculatio in precibu^ifiagis Ded eo s qui prèCanttu,
negantur.ldem autempoteft ambùlare in mari -cum im-
mutabili çorpoiëi quod o cc lu fis fon b u s in immutabtli
corpore ad apoftolos ingredi* Ulujl qiioque intclligere
M
Git\d/t. à Gent. Chrifi. Poßtartew.
Tëbenïu?>ea q u * naturae .vimTup^ant, cum^ in nàt^ura — ' f ' f W - ,
uinaiVififibt>nonpb(fe ratiohe riaturæ exhiberi. .Îcaqvccx-
territis ob calem intfoitum difcipulis, perraifit v t fui corporis
partes & loca,quæ pertulcrant, tradarenç-, quod no
corporis in Ipitituui mut^cione,ad eos ifttraflet, fedscum
corporp»4uo^craïfispàrtibuscôhfl:abat,àib:inalu ay i,q uç
ctfedrix eflèt èorurn, quae vim nàjuræ luperant.
S K . IQtuflio ii8. I
Si Deus cùmfcciflet omnia qüie?natiira rerum complexu
fubebntinet;; v niUecfi do min usco nftitii tu^ eft: .(Iraqi D'à»
„ id in omnl 1 b cc^dominatiopis fuæDominum laudare
nosiubet.-fimiliq; modo Apoftoluç iu b eChosinomnilo-'
co fàbda's manusad Deum tenderejeur n o sv t pïçclàrum
opiis & diUinum dotnicilium Iplis pafriam 8c iedem exi-
ftimàntes,tumillam intuemur cbm laudes D e o tribuimus
& eütri prëcàmur ? A quibus etiam Chriftiani hun em o -
rem tradftufn accepcfunt 1 1 •
^ Explication ' - •
Qu iàèoram quæ apud nos.funt.tneliora atquçpræftah-
tiöra ad Deihono^em lèécrnimus, hortiinum autem opi-_
Si veram firmamque' Dei excitationem nonnulli exiftimaüerunt,
naturæcparcibus-^ræftantiqr e{^3pr|ebtçm edm preeamur
bmhes intuemur. Atq u e v t dextra manuChriftibomine
ebs qb i cihcis.figno obfignand'i funtv0.bfignamus,quod
l l f iâ habita b ^ p f if ta ^ b r ,q u a n ^ u a ^ ^ : urà àb
èadifférât: flebribn^ yfquæ p â r ln t ih natura créata ppæ-
ftantibr,ad D e i veneratibnem cultumquC fécretaéft^Jec
verb mbs ôc bbnfuefudîo quanf feruatoUs ctiqfi.onèritem I
fbî:emfp.cdàntes.prècamur^
ppftoû pugnat* In Qrnni etiim îbco otiens lo i lele^oftert
ptecaritibusrquoniam;que;quam inpartém cernendi fen-l
futo fcôtiueititous',in:eaadôramus,n^ç^r! poteft, v t pre-
cutn tempore-qüatuor cæl'i partes imueamur, vnam cftbis I
j partem fntuentesiyèncfàniui' &'àdbràmus, non qqôd iq^
j iumD ei o p u s fifj'd e c quod ea pars D e o adhabitandum
I fë a e ta 18c cohftitiïta f i t , féd quod locus fityenerâtionï &
cultui qui à nobïs D e o adhibetur cbnftitutüs. A quib.au-
tem, E cclefia prepandi morem aeeepit, ab ij's e tianrvbi J
precandumfit,accepit,id éft,à fandis A ^ o ito iis ., , .
iQ * v ^ :
Si nec arborum frudibjis,tV?e carnibus homines qui ante
cataciÿfmum extiteninr ; quemadmqdutp nonnulli .ex
patribüs docuerunt,yefççbantuc,cur A b el èxopimis ouibus
quas pafcebat, ik Gain exterræfrugibusquas cqlel>at,
facrum faeiebat & offerebat ? H o c quidem perjpicuü eft,
vtrümqueeorumqüodiDeumfuöctboatitefercetjhniof'
■ modi iàçrificium
çiraht,Deo offerebant, qifid afferii poteft ,-quig tali lacrb
id quod femper eft,cohtumelijs afticerentï-Gratiam entm
ijsrcBus quae & ip fis tiullurn^^ < ^ m n ie n r S ÿÆ ^ p a q t | ^
ridiculæ erant,réferebant.Quomodb igitut G a in quidem
facrum repudiatum eft, Ab el autem munerareligiolàgta-
taque fuerubt *• , W
,iV E x p lic a tM ^ ^ k ^ *
Beàttis Apoftolus natrum p a tee l yet^qùe rëligtonis au-
tho'rjferibit his veioièf& tits vitemfeHftiecexeiitsfruftu édit ?
Qitïs.gngcm pdfcit,nec edit ex latteg>:egis-. pro,nemo. C ^ b d fi
nemó^ pè rfpicuitm'èftjnlc'Abéfpauiffe gregem buium^
quin ex gcegis fui éderitJnec Gàitî ex cb luîflè tëtrârti
quinêaçrièièx éiuS frugibus’ôc fruéfcibus. præterea fin u lf f'
vfui e'rant Gain tèrræfruges a cq ub fr iiâü s , ëâr Déum colcbat
deteribnbuVipræftandoribusaucëtftdigniore^lïe
efle quàmDëumindicautt ï Xtaquc eiüs l^rifieiüm rûp,u-
diaé'fim e f t^ fib d f iu â u s terræ nbllum ad vfum lu u b ir c -
qù iré rëtiC^od ii A b^ lp lmb’Dè'nin qMiVï yfum mtftp îtftimauk^'
Cain aufelbplmis vfumTuàftin’éçenariumqua
Deumfécit: p er fp i c uu ni é ft , ÿ tTÈiCiiqu ê cultiim quem là-?
hbre luoparaflènt, defideràflB* J * ’
bonrque & mâli ead ighifbteb fed ùn tur, eurl
Pâulus eos qui geflèrinç ea quæ, vetantuf ,-dxhæredcs ëflè
cèhfuithis verbis,N)Scfcortatores,necadtilceri, ôcqui lè-
quuntur,reghi D e i adibunt hæreditatemî
^ - ; Explkatio.
I Regnum D e i folita eft diuina fcriptur^ non re- 1
furrediônèm o |fihind,lèdftatùm qui refitrredlipnem ex-
cipiet,iri-quo eotum qiii pcenais dabünt-,& ebrüqi,quiglo -
riamconloquentdr, fier dmifib & fe%ei|o3'qubd Deusiy^J
filter o innés fine Controuer fia &-dubitati one confiât,éos
qüi glortó; afficientur», glori3,;affe<fturus fit .fupplîcio^uo
eos qui poeiiàs dabum* Audtentjïttqah,vocem Dei filij ij qui
in momtmentisjiiitt, & exibuntqm bene vixerint&dtefurrtft t o -
nemvita, &ad refurreüionemiudicfquimalèvi^ 'Diuifa;|
* èfiigitur iiivitam & iudiciùm relurre^rio pio'bonorûjna-
4 bruinqu^differentijs.; Làtiùs eninipatet rèfurre<fiio,qua
D é i regnum,quahdoquidem remrre^robonos dëmalosi.
regnmn autem Dei folos b o n o s compleéticöri 1
- 8 ü<tfti° 121; „ is '
Si*màthematifmurn tantum inrebu^ afifurdis & -v e tu s&
nouum teftammen'tum in ce llig k , cür heatus Petrus in
pàifioncDomiriüm nega^Silè deuè^ere ë<ïp!t|qtiæ verb
vtriùlquedifferèhcia^eftd4 efl’ ,- natb'^ ^ ^ '^ '^ :' catath£,ç
fiiàtifm.iî quid vtrumque déclarât î; >
Explicatio.
Anathema dicitûr id quod reconditum & lecreturn efi
Deo,nëciâ m àd coramurtern vfuiii (umiturjaucquôd.ybl
ti j culpæque càulà a i^q]abalienatiim.i^^Q^chema^fi-
L temeft,aflentiri.ijs qui anathematizanCjideftjbi^b i?<4 e “
uoueric.
Quaftiö Ï22.
Si hq fis &* diebus noftræres non continentur ^cur in nu-
dtijs Chriftushoc dixitJ-Nô«<i«wî venit horamea. & euànge-
lifia.j, Nèmo in eummanmpiecit,qutynondumew hôravemjjet;~
' ; lxplicatio. ; *
^Etfi io r is & diebus res noftræ definiuntur, tarnen-èorum
quæà nobiS au tin çob is fiunc,param öpportunotempo--
refiuqt,partim alieno. Vocater^o diuina firipeuia opbf-
'tunüm tempus ad eam rcnvqtiæ.eïficitup, horàs^prælèntiay
alienum auterrîjhoræahlèntiam. Ecqûqniam pofiea quâ
aquaminvinum yertiCjtempfisoporrunum & aptùm lè- i
parationij Db q iin u pü d icau ït :
antèquàmvinufnfa^urbeffcH id emd ixit, Nondum bora
meavenit. Rurfüs quoniàm pafchælüdæorum.tempqrè,
Chriftus comprehënderid^usefit^&;f>erpeftinuVqôæpermanos,
quod eius bora nondum vetiepÀt,tiot^ qùbd 'hbræpcëel-
^tasItècornprcheM&èb fijpróhiberetjfédq
uidënoà * meceflitaS ^oræ impediebat, qüo d»inus
ïpfe comprëhenderecur : neqpevèius,ytitadicam ipoiTi-
prçheftfionem diuina.icriptura lopi illius pppido. aetridaa
mr facergv&bat, quwipfw ludai werfeftum cupcrentz
qum necaiitea in/Æg^ptum ie ceflit, cum fatisfiiàgna cfiluleret.
-
- < f . .
"Si- boiiurnomniüm e ftbpôth um, S f q u o d malum Olfici-
tur eorüfn quæ fun%decerrimum : & Deusiquidem eft o-
ptimUSjhbVno autemcurii improbus efteffcjSfcus ,îomniû
ferum malifiàm luperat. Neque.enim aljp d ôtfondimm eft
ëorum quæfunt.cæli di'Cq,tèrræ, aerfi, afiçortnn, quæque
flin t generis eiùfdcm,quod rfialum effiçi poflic!‘vv
Éxpli