omnibus vtilitatem afterret. Qfioniam autem fenlus omni-»
bus qui fueruntremanet, a:ternumque lupplicium prtopb-i.
fitüm eft, diligenriim adhibcte^t vobis h * c vcra effe pet-
luadeatis atqj credatis. Di uinatio ea qua: fit exci tandis mor-
tuisjpuerorurnqueincorruptorum v ila,& hupanotum a-,
nimorum appellationes Sc excitationes. quique apud diui-
-n 9 s iömnia Mittete dicun tur, &a'fle fibresypeantut & qua:
i,s haec norunt, vobis fidem facianr,fenfus in animis
eriam po ll Mortem rerrianere: Iietiam homines qui
animismorcuorum arripfUntur&proiiciuntiir, qups a dae-
monibus obfeflbs,& inianos o nines appellan t,casque apud I
Vos vaticinationes & diuinationes Amphilochi, D o d o iiique,
& Pythii dicuntur, cstefaque omnia eiufdefii generis,
do&rinaqueeorumqui fcrMferunt,vt Empedoclis, Pytha-
gora^Platphjs.SocratiSjfoflaque Homeri,,& Vlixis defeen-
iiis vt haxirifpiCeret, S t eorum qui eadera quae hi dixerunt;
nofque eodem modo, qboillos probate, q u i nob minus,:i
atque adeo magisDeo qua illiipfi credamus,quiqj mottuos
& qü * in terra inhuman tur iter ü corpora lua accep tu ra Ipe-
remus, quod nihil efle quodDeusnonpofljtefficere, cen-
leamus&afleuererous.Quin rem diligentiusconlyderanti
hoc mulch magisincrcdibilevideätür,ß in corpore no eße-
mus, & aliquis diccret, ex parua quadam humani lem in is
gutta,ofia, ner,uos,&carnesdepi^as ea Ipecie 8c figura qua
videnaus, poflefieri/Efto enim nobis exhypotbefi dii&um:;
S i quis vobis cum tales non efletis, nec ex tali b u s , dicerec
monftrato humano iemmnquiftaque imagine, ex hactali re
hominem pofie fien,nu.ni j:redere{i^, antequam' aipe&us
fiderii faceret? nemo quidem aufit repugnare. Eodem fgjijj
tnrmpdb.qupdnondumnaortuum excitatuip yidiftisf in- ]
credulieftis. Sed qnemadmodum primum tales ex parua
gutta pofle fieri non crcderetis Sc fieri cernitis: fie cogitate
fieri pofie vthominu corpora diflblura, atque femiriumin-
ftar in terrain diffoluta, conftitutoa D eo tempore cxcitcn-
tut »i^dipilcänturque iMmorralitatem.Quam enim dignä
Maieftare Deiporeftatedicuntijqui tradunc vnamquamqy
rem it%id occidere, ex quo fir prtaj.no/que prater ha c nihil
alindporTene Deum quidem dicercpbHumus.SediHudin-
relligTmus,,nnnquam hominescrcdituros fieri pofle v t ta-
[ !es onrcntur,quaIes & / e ,& ymueir/um mühduraißc ex qui-
. ?• 9 ribs efie vident, Satins au t e m e fie ea q u a Sc ipfi Sc ho*
mines praftare no polKmr,credere lupra fiimp fimus ,quam
more cacteroruM non credere: quandoquidem przeepto-
ren^ noftrüm lelum Chnftum dixifle feimus, Qua homines,
ptftjlare nonpcjfunt, ea Deuspottß. Et illud, N oliteeoiqaivosin-
t» ß ciä ^ 0 e^ it,m p o ß e a b d b e^m t, quod fa c ’utöt* T im te au-
tim earn, quipoßquäm occid'trit>poteß & animuni & corpus ittge-
hmnam demitter#^Gcfienna pqrrb locus eil,in quolueut pee-
nasijqui iniuftcyixerinr^necdüenturaeacrediderint,qüa
Deus per Chriftum doeuit. Qginetiam Sibylla,;& Hy/la-
(^ e o ru n i quafetereut con/umprionem perignem futura
^**9 p f^ ^e run t.S toiei voto&Deum ipfum in ignem occa-
fiirumefiedqcerft, Sc rurfii9 mundum mutationc & quafi
renouation^extiturum. N o s autem melius quiddam iis
qu^mutantur, intelliginius, Defiretum omnium ebnditör/
rem. Q üod/1 quadam eodem modo quo P o e ta lc ' jp h j l^
föphi qürapud v.oiin honore lünt aegloria,dicimus, fion-
nulla verb excellcmius ac diainius: folique quod d i d m i
demonftramns ; cur in omnium in iüftum odium iiieurri-
mUS rti Cum eflimomnia a D cp ornatä effe&aquedici-
muSjPlaönis decretum yidenrar dicere; cum autetn confla-
grationem fururath, Stoipöru«* Cum verb a/fici fuppiicir
isinleo/u ammbs improbofum, qui etiam p o ll mortem
fin t&man ean t, eos autem boßorum ac fupplicife libetosj
benebeateque viucre: eadern qu« P oeta dtPHilofophi di-
cerevidemut. Cum fimuUchra flon efle adoranda, «adern
dicimus,quas Menädet Cbmlcmiiq; qui h a c pttrdiderünr^
Matth iç.
Matth.io:
. 1 enim elFcÄörÄnre qu^eÄciturjeilecenluctuöt.
; yerbum, quod eil primum quod ex Deo fiatüme lL
Chriftum ptaceptorem rtofttum fine permix-
• I tionenatumeflcdicimüs, eundemque & c fq d fuffixum,
Sc m onuum & ab inferis eXcitum reuertifle in ccel um :nihil
nouipraterlouisliberosquosptobatisjiqdücimuÄ Q u o t
enimioujsliberos hiftorieiqur apud vos ingloria runt^ra-
j aant, latift Mercutium quidem verbum quod vim inter-
pretändi habet,omniumque magiftrum z^Elculapium au»
temqur medicus extitir,ta^nm de cüelo fuhninequeiäüm
ïn c a lum tedii lie t Liberum patrem dilperfum: Hqrculem
laborum % a fe inignem coniècilfe'rCaftorem & Póllucc
ex Lada nato?,&Perfem ex DanaeV&ßtllerophontcm qui
ex nominibusabequopegafofublatuseft. Qu id enim A -
nadnen commemoïero,eorquequi ei fimiles iublimés p é - |
qere dicunturf'Etehim impferatorcsiqui apud vosexcedunt ‘
e vrta, immörtaleslèmperelfe vultis, qüendamqv iuratuttt
proaucitis,qüiCaiacem combuftum in cöblfim ex igne re-0
attinet qu a qualiaque fäifta vniufi
cuiulque lquiS Lberorum literarum monumentis ptödita
h^ e xp on e rcn ifiq u q d h a c fe r ip ta funt* ad praftantiam
aeihortationemq} eprum qui erudiuntur* Imitatores enim
Deorum eile, praclaruin omnes efle dicunt. Atqui lapicn-
tis animo talis quadam de Diis opinio & cogitatio incidit,
quafieriam iplè omnium dux & parens Iupiter eorum Ccn-
tenua patrem quoquë eiulmodi mterfecerit, improbarura-
que&fo-darum voluptatum cupiditate amoreque viiftus
adGanymedemipultalqVmulieres übidinisexplenda cau-
w veneritjCiulque liberos eadern fèciflè omnes acceperin t.
Sed quemadmödum antediximus, h a c mali genii perfè-
cerunt. N o s ye ro immortalitate dönari eosfolosaeceps*
mus, qmfandle & cum vir tute proximè D e o viüantleosai*»
tem qui iniüfte, necrelipi/cant.mutentq; propöfitum*in a -
ternoJgncpomaslucre credimus. Deique filium qui lefus
dicitur, quapquam vu lg b& communiter iolum homo di-
catur,tanien propter fapienriam dignum Deo filium nomi-
*nafi. Deum enim & homirinm,& Deorum parentem hifto-
rici omnes vocant. Q u od fietiam proprieprater commu-
I ®em ortum cundcm ex D e o De i Verbum na tüefle,vtpau-
o^ntediólumeftjconfirmamus, id vobiaeommüne efto,
qui Mercü|ium yet b um i Deo nunciandi caufa miflum ef-
® ^u,s v e ro h o c obiieiatveum in cruccm aéium
I elIe,hoc eriamei comm uneeft rcntentia veftracumlouis ü-
bens, quosantè enumerauimus, quimultapertulerunt, Ï1-
iorum enim non fimilis mortis perpeffio/ed dilfimilis h'te-
rarum.moftumentis prodita eft; Iraq j neepropria finguiari-
que morte hicinferior e lß videtur.fed mcliorem eum e/Te
progrefiii orationis,quemadmodum polliciti fumus^oce-
bimusjatqueadco docüimus. Ex rebus enim geftis praftä-
tior videtur.Eum porro ß e x virgin* na tum éfle mdudmns,-
communeetiamhocvobiseftinPeriê.Gumautéeumclaud
o s ,& p a r a l y t i c o s , a t q ; e o s q u i d p r im o o r t u a g r i e r a t , a i r a ß
u *D ^c « s e x c i t a u i f l c d i c im u s r f im i l i a i i s h i i x
a b A i c u f a p i a i a i f t a é f l e d i c u n t u r , c ä ^ e m q ; d i c e r e v id e m u r .
S e d v t i a m h o c e t i a m y o b i s p l a n u m f i a t . q u a a C h r i f t o e i u f -
9 UC p t o p h e t i s & v a t ib ü s q u i a n t e c e f l e r u n ^ d o ^ i b r o f i t e -
m u r , e a l o l a v e r a e f l è , & a n t i q u i o r a h i f t o r i c i s o m n i b u s - q u i :
e ïu c e r u n t in o n o b eatn c a i i lä m q ’j o d e ä d e q u » i l l i d ic im u s »
a p p r o b a r i v o lu m u s ./ e d q u o d i d q u o d r « è f t d i c im u s . I c -
iu m C h c i u u m f o lu m p r o p r i è 0 c i U lium n a t u e i l e , q u i c u m
v e t b u m e in s f i t& p r im i g , e n iu s , a c p o r e f t a s , e iu f q u c o m f i l i o
f i o m o f e d h i s f i f i f l c t , h a c o O s d o e u i t p t o p t e r g e n e r i s b o f n i -
« H m m u t a t i o n c m & t e u d e a t ( o n e m : q u i q u e a u t c q u a r a in -
» e r h o m m e s h o m o v e r f i a r p t t i f , n o n n u f l i m a l o tm n g e n i o t S
i r a p u l f i i .y p q t c n tp s ? p e r P o e c a a v f p r a e t e r i t ‘a d u e r ü c , q u a t f i i -
b u l a n u p in f t a r n a t r a u c r u n t . q iM m a d m o d u m e a e t i a m q u ?
i n n o s i g n o m m t x p l e n a im p ia q - , f a d t i o r a d i c u f i t u t p e d i d e -
r u n t : q u o r u m n e m o t e f t i s e i l , n u l l a d e m o n f t t a £ io , e a refeL -
J e m ^ P n m u t n iq u o d n o s ^ i i f im i f i a e ä d e f f iq u e d i c im u s
q u * G r a c i . C h t i f t i n o m i q é i n o m n i u m o d i u m iq c a t t i in u s ï
fie c n m n i h i l / c e l e t a t è f a c i a m q s , n u K a m q u e in iu t i a m c u i -
q u a m i n f t i a p j , t a r n e n iB f c r f id m n r , c u m im e t e a a l i i a l i -
c u b l & a r b o r e s v e n c r e n u t t fie f lu m i n a , & m t i t e s & fe t e s fie
tto codilo&jtiulaqueaiiittiantB jq u * funtexpertiaratio-
n.s.neceadetn omnes colant/edaliaaliis lo c ij.I ta f i t , s t
«npii alnalusfint omnes,ptopteteaquodnon eadé omnes
vcnefenmnquod qinden: nobis vnüobiicete poreUis, n o s
? oïl.c . c!®qu o ïY0,»^eoSSénerari,neeiiiortiiisiiidores,
lacrificia,coronas,bofiiasoifetre. Vo se tiim h o t ptimüili
p r a u d .n t e l h ^ t « ,n o « e a d ê a p u d é o s a p u d q u o s d i f e & a p u d
qüos bcfli|colmui,fiata eflè fictaeddfideéXOBini hominfi
.genete ptifcos tiios Ubferdm paiffiiii qui e x fietaele V ' «
AppiUtptm qui ex Latotta natut e it, d ie Teneratos t txjui
Fesdis
T r o f hrifi, ad Ant. tium imp.
foedisoblceenifquc puerorum amoribus quæ e gerint,diâu
eriam turpe eft: àlios Prolêrpinam Sc Verierem, quæ Ado-0
nidis forma captæ iunt ad inlàniam,quibus ctiam làcra faci-
tis; vel Æfculapiutn, vel aliqncm Deorum quiTunt in no-
camcSc gloria. Et quanquam mors nobis proponitur îefu
Cbrifti nomine, tamen hos contempfimus,Deo autem qui
ortu caret nec pati poteft,nolmetipios conièçtauimtis , que
nccad Andopam cæteralque fimiles, nec ad Ganyroedem
amoreimpiilujm veniflè credimus:neclblutumeflè/The-
ridis béneficio per centimanum illummec ob eam caufam
pro Theudis Achille laborantem Briftidis feorti caulama-
gnam Græcorum mùltitudinem deleiiiflè : atque eprum
qui credunt nos miferer,horum au6lores,dæmones eflè fei-
mùs. Præcereà poftChriftiincoeium afeenfum nonnullos
homines à Dæmonibus indu (ftps,quiD,eos le eflè iaftarent,
qui non modo à vobis Tupplicio affèifti non lunt,(èd ctiam
honoribus vénerationeque digni habiti. Simonem quen-
dam Samaritanum ex v ico qui Triton dicebatur,qiii C laudio
Cæiar régnante,cum artedæmonüm magicaoperaedi-
d iflè t , in regia.velira v rb eR oma , Deus iudicatus eft , fta-*
tuæquehpnosei vt Deo.a vobis tributus eft : Caque ftàtua
in T iberiinterpontesduos ete<fta eft cum hac Latina in-
Icriptipne, Simp niDeo làn.<fto: omnelque feteSamaritani,
& aliarumetiam nadonum pau ci, eum tahquam primum
Deum pro fitè n tes; col u n t, a tqiie veneran t u r.Helen am que^
quandam, quæ cum eo turn veilâra & peregrinata e ft, primum
in teifto ftatuerunt, deinde eius no tionem prima m
extitiflè ferunt. Menandrum vero quendam etiam Sama-
ritanum ex vieo Capparetæa, qui Simonis difcipulus fuir,
ddæmbnibus etiam impullum Andochiæ cum è flèt, multos
in erroremarte magicainduxiflè feimus.» id èmqüe dif-
cipulis perlùafit, le non ëflè morituros, funtque nonnulli
ab iÙpprti,qui hoc etiam huric profitentur. Marcionem
ctiam quendam PondcumVqUi nunc etiam fuperjftcs eft,
docendoque credenteseoimpellit, vt alium Deum quendam
eo qui hæc omniaelfecit, maiorem eflè exiftiment : i*
demque procurauit Dæmonum inftitnftu,vt in omni ho-
minumgeneremultæ contumeliæ & cônuitia iacércntur,
Deufque vniuerfitatis hums effedo r negaretur, aflerere-
turque alius quidam, qui yt màior e ft, fie majora quam
illc,fècerit. Omnes quidem qui ab liis prodeunt,Ghriftia-
ni, vt d ix i, nuncupantur, quemadmodum etiam philofo-
phi, cum epram non fint eadem décréta communia, commune
philolophiæ nomen quod d icitu r, obtinent. Sed
num ea latin ora ign omin ise dedecori fque plena quæ Vul-
go feruntur, perficianc, vt lucernæ re.ftin<ftionem,impudi-
eofque concub itus, h um anarumque earn i u m efum, ignoramus.
Hoc autem icimus, ayob is eos née exagitari etiam
propter décrétas, nec morte mulçtati. Eft porro a nobis etiam
liber in omnës hæreles& (èdas quæ exdcetunt ordine
fcriptüs» quefn fi legere vultis, dabimus. No s veto vt nemi°
nem perlèquam u r , nec inapie faciamus » exponere etiam
quæ ptocreantur, improbbtum elle didicimus» Primum
quidem quod omnes ferè cer ni m us libidinisexplcndæcau4
la producers non folur* virgines, fed etiam pueros: Sc quë-
admodum veteres dicuntUrbpum, autcaprarum, autoui-
um greges aluifle, auc equorum armenta , fie nuncetiam
pueros ad oblcoenum vlum folum, itéque foeminarüm, &
eorum qui vtrumque lèxum ementiuBtiù, & eorum qui
nefària,perficiunt,multitudinem inomnibusprouinciiisac^
regionibusad hoc Icelus eflè conftitutam-'atq} ab iismerce-
dé,tributa & vedigaliaâcçipitis,çum ex veftro imperid Hçc
omnia extirpari ôc euclli oporteret: & quilpiara eorum qui
cum his conlùetudinem haben t in concubitu tam à De i rè~
ligione abhorrently tam que impio & impudicP,li ita rcs fè°
ra t,cumfilio ,v elcogn a to , vel frâtre mifcctur^ 'A lii v eto,
fiios etiam liberos Sc coniugéy prodücunt ac proponuntr
nonnulliquc aperrè ad libidinem explcndan|exfecantur,
matiique deotum làcra faciunt, Sc apud omnes Deos qui à
vobis probantur, anguis nota & quafi refléta magna &my - ;
fterium proditur.: eaque q.uæ à vobis âpertè ac palam fiunt
laudiqueducuntur, quafi fublatum fit, neqvjidjît diuinutn?
lumen,nobis alcribitis; quod quidem npbis qui ab èô ab-
horrernus vt aliquid eorum agamus, damnü non affert,lèd
,|spotius qui ea agüc , & fallum prO'teftimonio dicût.Apud
nos enim primus nialq^rmgeniorüm dux,jètpéhs yocaturj
diabolus&Satanas, quémadmodum vos étiam ex veftris
hiftoriis publicilque monumentis intclligere poteftis ,
quem inignem conieâum iri Vnàcuraipfiiis exefeitu iiC-
que hominibus qui eum ièquuntur, lupplicij æterni caufa,
Çhciftus prædixit. Patjentia ernm Dei.qîla duâus^hoc
nondum perfecit, propter genus homi nü euenit. Scit enim
nonnullos fiilutem pomitentia cbnftcuturoseflc.&aliquos
nondu eflè procrcaros : principioq; genus hominumimelr-
ligentiæractifq; particeps.&quod vcrulèquipoflèt,condi-
ditjVt cuiquamhomini apud Deum nulla fitieliqüadefen-
fiô. Rationis cnim & cognition:s, contemplàtioflifq; participes
eflè «Si lunt. Q u b d fi quis hæc Deuib curare-non credit,
isprofe&oaut eumnon eflè arte & aftiitia profitebitUr,
aut fi fit,' vitiis & malitia lætari concedet,aut fiixo fimilem
manerêjnihilqueéflè virturemac vitium : putabitq; fö liim .
homines hæc bona aut mala exiftimare>quæ impiëtas'&im- ,
probitas e l f maxima. Iam veràne quis eorum qui expofici
ëranc,iterumcomprehenfusmortemul<ftarerur,parricidæ-
que eflèmus, aut ptincipio vxores non dufcebamus nili li-
berorumeducandorumcaufâ.autrepudiato'fpretoqueçq-
ipgip, bmninq coelibes viuimus: iamque éxtitit quidam e x
rioftris, qui v t vobis perfuaderety non eflè riobis làctum St
myfterium obfcoenum Sc impudiçum cbncübitum, libella
Felici præfeifto Alexand riæ obtulit, petens v t rüedicum fin
e s t telles iuospræcidere. ( H o c enim fine præfeài per-
miflùfierinèfàselle, medici qui illice rant, aflèuerabanr,)
Ç u mqV Felix ho c nullo modo vellet concedere, adolelccs
in lèntènlia permanens, & in lùa & iri eorum qui idem fcii-
tiebanr, conlcientiaacquieuit.Nec vero alienumeflèdüxi-
mus hoc loco Antinoam qui m odo ex titit, com memorare,
quem etiam omnes me tu c o a â i, pro D e o colere. inftitue-
runt, cum & quis & vnde eflet Icircnt. Verum ne quis nobis
obiiciat, nihil prohibuiflè etiam eum qui à nobis Chti-
ftus dicàtur,qui homû ex hominibus fir.diuinatione ea mira
opéra quæcqmmemotemus, edidiflè, ob eamqj caülàra
vifum efle Dei filiunv. iam hoc docebimus, née iis quæ feruntur,
fidem habebimusjlèd iis vatibus qui prædixerunt
antëquam fièrent, neceflatio credemus, propteïeà ijiiod
oçulis, v t prædi<ftü cft, faâ:a eflè & fieri terhimus: quæ quidem
vobis quoque, vt noftrafert opinio, & Maxima & vey
riflïma demonftratio vidcbitur.In ludæa quidem homines
quidam extiterùnt Dei vàtes & prbphetæ, per quos Spirit
tus propheticus, ea quæ futura erant, ante qUam fièrent,
prædixit: àtqj.iri his reges cutti pro temporé fuiflënt, vatîti-
nationes S t prophetias quemadmodum oftenfie fiint, cum
prædicerentur, Hebraico luo lèrmone in libris ab iplîspro-
phetis Ictiptas aflèruarunt. C um autem Ptolomæus Ægy-
ptiorurn rexbibhothccam pa raret& inftitueret.oai&iaquè
hominum lcriptacolligére conatus eflèt,harumqi prophe-
tiarum famaad eum peruagataeflèt y ad Herodem qui tum
regnumténebat,rnifîr,petens vt ad fe Prophetiàruth libres
mittereti & Herodes quidem rex Hebtaico 1èrmone,quem
dixi,lcriptas m i fi t •• fe d q uoniam ea quæ in eis lcripta era nr,
iMgyptiiminusi^telfigèbant,rurfiis eum, Vt hbmiues qui
illasin Græcum lermonem rransfèrrent mittereti ipgauit:
quod cum perfeciflèr, libriiî5c apudÆgyptios ad hæç tempora
permanlerunt, & vbique apud ludæos omnes lunt,
quoslegéntes noaintelligunc/ed inimic«3S no s, hoftefquè
ducunr, eodemq} m odo nos quo Vos iplî, interficiûc& pu°
niunt, cüm eis poteftas datur, vt etiam credcie poteftis. Ef-
enim bellpiudaico,qüpdhu^er gefturn e ft, Barchochebas
defe<ftionisIudçorumprinceps,Chriftianos(blosadgrauia
lùpphcia, nili Iefu m Chriftum negarent, maledi<ftifq;&co-
tumehis afficerent, rapiiubebat. In prophetatum quidem
libris ipuenimusj)rædi(ftum,aduentantem & nalcencem eX
virgine,viru meffç (ftum,curante omnèm morbum omnëqy
infirmitatem,ac mortuos ab infèçiseXeitantem, inuidia fia-
gramem, incognitum Sc in crucem adtum Iefum npftiüm
■ Ghriftum mortüum^çkcitàtûin coelüfhq; teuertchté.Deiç
filium eflè Sc vocatü.quoidamq; abeo mflfos ad omnegenus
hominü, qui hæcprædicarét,& eos homines qui ex gé-
tibæflènr.ei pôtius credetë doçetéf. F îçc àucpr^diéla.luntà
vatib.anrè quaiplèapparüit, alias quinqyântè anhorumfl-
lib.alias crib us,interd ii duob .interdû mille annis, aliquâdo
Hçwal) ftp t
fcrtptii
in GrtcO.
fed vitififi
. '