
omnibus afficimuv, à profclTione non defcilcere, fed quo
àcriorahæc iuppliciâ adhibita fueriût, ëoplucesalij Hdi &
pij Iefurromine cbraparantur. Quetriàdrnodum fi quis
partes vins quæ frudus tulerint, pi æcidat, vt alias frondes
rurfosgerminent, yïrentesfeas, & fru6luo(^reddit':i(ic nô-
ftri eadem eft ratio & fimilitudo. Vitis enim quæà Deo &
conleruacore Chrifto làta eft, ems cftpopulus. Quæ autem
reliquafohtprophëtias,• in altérereiaS aduentü cuenient.
Eâm enim quæopprcllà eft, id eft à m undo,quan tum irivo-
bis eft, &c à cæteris hominibus,non lolum Chriftiani detur-
bati, cxpulfique font ex fois quiique bonis & poflèflioni-
bus, fed ne in mundo.qwdem çuiquam Chriftiano viuere
cohceditur. Vos autem hqcgenti veftræ accidiflè dreitis:
qui bello expulfieilis,iure quidem vobis hæc eueniunt, v t
feriptaræ omnës docenti N o s autèin qui nihiltale fedmus,
pofteaquamDei véritateracognouimus, telle D e o , cum
Chrifto qui optimus eft, & folus macula & culpa vaeàt, ex
terra tollimur. Clamat enim Efaias, Ecce vt iufiusperüt, nec
quifquam anima concipit, & cogitât: virique boni é r tufii tollun-
m , necquifquam confident. Duos etiam Ghrilri huius ad-
uencusex lignificatione fore, iam Mofis temporibus praè-
dfetum cflèantèdixi, lignificationeac notatione hircor um
quiinieiunioimmolabantur : & rurfos iis quæ Moles at-
que Iefos fecerunt,idem obfcurafignificarione prædiccba-
tür*. Q jii enimeorUm manus porrigebat in colle,ad velpe^-
tum manebat, fubleuatis manibus : quod rei nullius nifi
crucisfimulâchrumpræfëréBat. Q u i aUtem. mutato no-
hiine Iefos vocatus ell, dux prælij e ra t, & Ilraelvinçebat.
H o c autem in ambobusillis làndis viris, Deiqué prophe-
tisfadum in tell igi licebat, Ytrumque foy fteriijm ab vno
cOrum gëriminimèpotuilîè, crucis dico figuram & figü-
iaiü nominis. Ynius enim eorum hæc vis eft, erat & erit,
cuius enârp nomën p rincipa ls omnis métuit, acërbéque
Fert, le ab eo dilîolutum iri.; Hbn igiturChriftus holier,qui
, patibilis in cracém adüsëliylëgëdiris deuotus eft, led lo-
'-Iuni le laiutém daturum ciîe iis qui à terra ipftus interim
bon dilcedant, dëcJarabat. Eps etiam qui in Æ gypto lêrua-
ti fuqr, tum cumprimigcnuÆgyptioruum intericrunt, Par
îlchati&/ànguisÇ qub vterqj poftis cum fuperliminari perfu-
. fus eft, liberauit. Erat enim Palcha Chriftus, qui po ftim-
fllolâtUs eft* quemadmodum Efaias expofuit his veibis,lpfe
tanquam ouis ad eadem raptusefl. Hoc etiam literarü lândarû
toonumentis proditü eft, vos eum diePalchatis corqpfehér
diflè: itèmqi(éüm die ^afchâfis cruci foffixiftis* Vt^autem
èosquierantin^gyptOjPafcKatiSiideftjagni/ànguislibe-
rainG ficétiam Cfixilh làngüisà morteeos qui crediderunc,
liberabiQ Futurum ërgo. erat vt Deus deciperetur, hifim^i
gaurnhocinforibus adhibitum ellet'î hoc non d ico , lêd|
prædfdam elle làlutem quam generi hominum languis
Ghdfti allaturus eflèriSigoum ehim coééinei purpureiq', fiFf
niculi qüetti dederuntHierichohe ipeculàtofes Oui à lefu
Nauæfiiio milH erant^, Raab: tnerëtrici^ inonentes eam v t i ex
pulo 'fuafipj Vtin-bëftiaa qua violacio iegis&inobedi'endà
pnucipium habuit, reli€loDeo |pem colipca/êt.Acqj hæc
cuqi magna intelligèntia & my^èrio gefta font, di6lâc|üëi
magno própheta s nec eft quicqdam eorum quae comme-
morata funcaut gefta à quoüis prûphètay quod quilquam
v'eftrurohirë"p'offit reprehëndere,fi ienfom qui in eis ëft,ha-
beatiscognirurn. S i vero dodlores veftrij cutcarnelifoemi-
næ hoe in loconpn dicaùtutiâut^Uidlînt" cam^li fqeminæ
quædicantur, a«rcurûmilagfoisinenforæ to t i ôlëiqaê cor
menfuræin CenslolæoiferantUr, vobis ëxpohunc i idque
'abiëÊlèat^ue exifiter; quæautém magna grauiaque foht,
egéfttquc dilpütàtiPne, riunquam aüdent dicere aùt inteX-
precarijvel etiam nqbis interpretanribüs, præcipiunt vobis
né vllaTex parte nos âùdratis, atque nob'ifcum?i:onferatis ac
dilputetis: an non iure audienr,quæ in eosDominus nofter
Iefos Chriftus dixir, Sepulchra dealbata> quiextrinfecuspulcbï.i
videminiy intus auteplem eßispßium mortuorum^ui menthddectt-
mampmipitiiy cm elum verodeuoratis, duces u c ii Q u o d fî de*
cretaeorum qui lelaudibus efterunc, magtftrique diçi'vô-
lUnfî rpinimè contemplcrids i atque eam animo affeiäid-
nem ad libros prophetarum attuleritis j Vt cadem «r veftris
hominibus perferatis , quæ etiam prophetæ ipli perpelft
luntMiullum omnino frueftum j nullamque vtilitarem ë j
prophetarum diélis capcre poteftis. Q u o d autem diep.
eiuimodiell. Iefortij vt ante dixij qtïi ïæpç Aules diciturî,
is qui cum Chalebo Ipeculàtor in,terram Chananæorum
milfus eft, Iefora Moles vocauit.Hoctunon quætisj, quam
db remftcërit,npn âmbjgis,nôn éupis difoëre. Itaqj Chri-
ftufo ignoras, &leg ens non irKçlligis,ucqUénunc cum Ie-
iümChriftum noftrum effè audis, cogitas, & çoncludis
non finë caufa nec réméré i iM ô c homen impplitumfuilïè:
fed cür vnUm A priori Abrahami nomini addicuni fît,dif-
feris,itemque qua de caufa vnum Raddirum fit Sarræ no-
mini, compta oratione dilputas; Curautcm Aüfienomeh
quod d pâtre habuit Nauæ uh'us,tptum ih Icfurn nomé mu-
tatum fit, non quæris. Pari modo cur non folu m eius no men
mutatum fitylèdëtiam cum in M olis lpcum foccclfil-
fet , cùr folus eoruMqui ex Ægypto id ætatis qua erat, exi-
erant, in terram iànâampdpuium deduxerir. Arque v rille
populüra in terram fa n tam introdùxit, non M ofes , atque
vt idem hærtdirario iure eam iuter ebs qui lëcum introie-
rant,diuifit.*fic etiam Iefos ichriftus 'pôpuii dilperfionein
conuertet, bonamque terram viritim diutdet; qiianquaôi
honiam eodem modo. iHe enim hæreditatem quæ ad tempus
durareteis dedir, quod nec Chriftus Deus effet,deiDei
filius.Hicautcm poft fanâ:amrefurreâionëmæternam np*
Eis dahnpolîèffionem. Sölera infiftere fe en illequi Jefu
nominëprior appellatuseft.àecepirq; vim ab eius Spintu;
IefumcnitüelïequiMofi, Abrahamo, aliilqué patriaichis
omnibus apparuerit,&:cu*u eis collocutus^fic^cüpanis vo-
luntati rrtöiegerereridöcui. Eundé etiam Vëhilïë vthbroo
I M Ë ^ . ' ' H ------- - (r— virgine Maria nafi:eretqr,atqjfom per ellè, deincêps doignum
.Çhrifti j rèhouatufusëft!hieeftqUiFÎi.erofolyma ætérno lümine il-
« j g W f « quondam cottftupratöres & IüM m m 5>OEHicéftordinisMclciiifcdearexpa'cis nctP<!-
h u ■ er^nt «'^mnib iis nauonfbüs, remilHone a cvenia .0(t^'adtifl£|0nAa^nIo^lll«<iltem
peccatorum accepta^.iâm non p ë ë c a fite s là lu tem àdipi-
pideis populum cofignafie dicitur'tquod quidem prxdi<5lio
Kuntur>Vôsàutemhi#caDieâèihterpretântes,magnæim-
h d c^ in ls eius, qua hos ipfo Iefob C hriftus a lapidi-
beciilitaris criminë çondemnàbitis, fiëaita tcnuitër ■ & ëxir
liter audiatis,ncc vfin^etborum J .éxquift^H^^Silio.qui
Molès etiamifto tnodocontralegëm foçiflè iuclicati pote-î
ri r, qui eum vëtuiflèt,ne cûii^uâmfimilitu4ofiëret,nequë
eorum quæ in ctëlôjjf.neque eorum quæ iii terra àiit in mari
eflènt, pollea lèrpëntem æneum. ip(è fecit: quem cumfi-
gmficationis cuiufdam caulaftatuiftêc^eos qui motfo vul-
neçâti erant, eum intueri iuflir, iique curabaiftiir. Itane ve-
rô Içrpeps popûlum turn lèrUaftè incolumëhi ihtëlligctur,
cfl eos qui prxputioprxditi tyrant
foJlegiflerjid^eff idmundi errorc,arqj^^in bmUilococirGUncifie^
ntpetrinisgladiisjideftjIefuDomininoftriletmoni-
bus. Lapide enimtfepetram Chriftu exfimilitudine dpropheris
pradiiSlum appellatumq; elk derribnftraui. Giadios
ergo lapidcos eiusverba accipicmus, qiiibus tot homines
Slu* phedifijcu in errbte verfarentufi cordis
anitpiqf circuneifione ornatifont,qua vt cifcuric'dcrentut
iam turn per Icfom Deus mgnuit.eos etiam qui ea hahbbanl
n - . ' ' » » . - r— ------------ -- <JU* ou i 1UUIWUIU WJljCipi
“X “5 e A “ ag ° ? q “ e gî»iio qucmadmodumÊfiias qucwaoiHoaum t u r n s ait, oc->o c-; f [.etiam e cos o s qui quim m terratö tertamaflEinâam
ilia te
i m m t
.... ^ -,. ^ , -r-.sgladïij
qditîatquenaitnprudenterhæc talià afeefpiemus, v t dö^icuncilbscflélapideiseladiis.
ctores veftriaiunt, nöii ligna? hJonhéad Iefo qui iri crucém ' UÉ •' ^ ■<4- -
aëlus eft, fimulachrum,fighutf>refetëmus? prælèrtim cpm , n - -KÄ.i-V7r o - — 111
Mofts ^ nUumpoKeâiôifè"çiini co qui Icln appel lams eft
nomincfecernt, vc populus vefter ctiäNinrtret/sic enim dé àuc iam é u c n ^ n t f quam a t^ ^ ^ ^ e n e a n r T
g 3 ? " t o ^ fe c .t ,a n b ,c a rc d e> in emu ,N g,ien ,m p o -;
~ i— “— '~7— ;— -----7“— r . .1 -■— -.-î ; déc et,
.Aliquando enim Spiritus Ian? tiyoluiti'qucdfim ulacbrnrn Ä!
dëcët poreruriu Exempli autem caulà vërba quædam pro-
phetica proferam , vt id quod dicitar alfoquamini.; Gum ;
ait per Elàiam, Tanquam ouû adcttdmduftus eSiy & vtagnus coram
ton .lente, quafî mors iam præterieric,loquitur. Et cum
rurfusait, Ègoporrexi manus meas populo mcredulo& répugnante,
&t(ia si\l^ ,D om m ,q u iscred id ita u d itu in o Jlro ?iim tctam p tx ;
tërfcàruiU narrationem verba quæ iîgnificabànt/aéla font.
E tën im é x^ ilicü d in e lapidem mulcislocis Çhriftüm vo-
cari d o c u ii& e i trbpologia,Iaç6bü 8t Iftaëlem.Rurfos quna
ait, Vtdeboçdosoperamamtum tuarum,niCiyiü$ verborümvim
audio,non intelligepteraudiam.quemadmodùm doftores
V^ftrivolunt,quimanus,pedeSjcligitos,&animum,ytcoh-;
cretum anirnalirerùm pàfentem,ingenitumquëDeurn habere
cënlent: ijdemqj obeàmcàulamAbrahamo,&ia.cq-
bo ipfum Patrem apparuilTè docent. Bead ergo nos, qui al-
terà cirëuncifione cultris lapidëis circuncilî liimus. In vc-
ftraènimp^ioreFerrum admbicumeft>&adhibecur:ihcdr-
dis enim ÔC animi obftinatione permanetis : noftra au rem
quç pofterior numéro po il veftram extitit,lapidibus qui eXr
ttèmaexpaf ceëxcilîfunt, ideftverbisquæabapolloliS an-
gularis lapidisquiihanibusexcifos noneft,faëlafunt,nobis|
cultum rbligionemqi‘finiulachrorufo jbtnnequëyitium am
pucat : qdoiuin corda ira circu m ci la font & libéra ab ornni
improbitate iy t etiam iuuétnos raori pulchri lapidis caiilà
& no m i rie; viuaq; aqiià eorum in corcUbusquLper eum,re-
rum oninîum parehtern ainanrimanar,prdpinatqj ijs qui a-
quam vitalem volunt. Sed vos hæc cum dixit,non intelligi-
tis. C^Eenimprophétæ Ghïiftum falflurum elïèprædixe-
runtj non incellexiftis : neql nobis qui vos ad eaquæ feripta
funt .adducimus,fi(lem habetfs. Hiéremiàsenim italoqpi-1
tu t, Va vobis, quodfontein viüunt rtiiquiflis y^.vobü:çifiiirp^.ru~[
ptitsfodijlis, quecaquam eontinerenon poterunt. Nedefertusjitvbi
est Summons, quod Hierofolymislibrum repadij coramvobtsdedt.
Sed Zachàdæ in parabola Ghrifti nîyfterium explaûanti,
oblcufeqy prædicand trëdërë deberis.Sûnt autem hæc quæ
ait, Gxude & Utaref i lu Sion: quod ecce venio,& in medio tui habi-
iaboydicit Dominus, & adiûngentargentes multa Domino die illoji
erant rnibi populus, & in medio tui kabitabà, meq^d Domino exer-L
cittium ad te mijfum ejfe cognofcent. Hafedîtarioque iureDominus
ludxmpofodebit, & partem eius in térrafanfta, at que Hierofolyma
etiam eligèt. Ximeat çaro omnis Domini cprijpeltum, quodexfan-
ttisfuis nubtb us excitât us e ü . Mfhïifc ojlendnlifùm ftterdotem ma*
gnum.qui aniçdngdiconjfrettümftabat: diabolufqueai dextram e-j
rus confliïit, vteiad'uerfaretur. D ix iife Dôminus diabolo ,pbiur-\
get te; Dominus ,quitiiercfàtymd eUgït. TSonne fitcquafi torris ex
igneeuulfuseït ï GunVTryphdnhoclocq miRirelporiforùs&
CQntradi^uçus.elfet, Primum,mquarn, mane & audiquæ
dico.- N o n èiiim hoc ita lum interpretaturus, yt tifëxifti-
mas,quali nonfùeritfacerdos quidam Iefos nomine in agrô
Babÿlonicq,ih quq càptmus fuitpopühis vefter; quod fi fà*
cerem, doëçrem iëfom in généré v elk o làcerdoterh foiflèd
qiiem tamen non itivifione &rëuelatiqhelua vi4itprophe-
ta^ quemadmodum née diabolum Domini angelum 6-
culis fois cum in fubïlatu é f ife t |w | it , fè ^ m extra;fé ejfletj,
reeipatefaëla. NunçàdremhocçliçojVcïefunominæNar
ûæ filiiimy& virtutes & rps qualHam,quæ res qùàs Dominus
nofter faélurus eratprædicerent,gçlîilfo dixi ; fie mine dpr
ceo eam quæ temporibus lefo làcerdotis Bîfoylone patefa-
âioe xtitit,p r^diëlioneih elle éorürrrquæa làcerdète nojj,
ftro & Deo & Chrifto return omnium parentis fifio gereur
dà erant. Iam autem tnirabar,quid elïèr, quamobrem pau1
ioanté dic^nte me tacueritis, aUt eür me non correxeritis^
ctim dixilïèm * Naüæ fiiium æquali u m qui ex Ægypçp exiif;:
lëntjlbluth in tertàm lanélatn ingréiTumelïè, atq-, lènes qui,
fcripti fLiuciilius genéds. Mulcàrumenim-inftaradvl
côncurritis St inuolatis. N im fi quis de rebus innumerably
libüspiàéclarë dicatÿ vnaautem paruaquæv^Vobis gràt%.
non fit,autnôn intellefta jaùt non diligenter ôTfensjmultas!
præclaràscqntémnitis,yterb'umaucemvnumcqrrigitisiidqùe
Vt impietate'm& piaculum reftitqere ftudetis,vçéodëm'
pàrique'iùdicio à Dèp cpndemnati ,"niulto mâgiS' magna^f
rurfi temëritàtum,lî uë fcele^ torum fa'ëlor u m , fi uc vitiofa-; ;
runi interprëtationüm radoneip rccfdaiiis. Q u o enim iu-1
dicioiudicatisieovosxquumeftiudicdrdSecl vtratibnen^
VQbislefu G h nftifand i patéfa6liohis àfFerà^m , fermbnem
ahiusxepetp,âtqy fioc dico,fllà'metiam’fiueënühtiatiônefo
fiue patefa(ftionem(reuelationemàlijappéllant) cailla n6-
ftra qui in Cliriftum huncpontificëm qui in crucëm a â ù s
eft credimus,extitilfe,'qui caminftupris,omniquë fordida
àâione.verlàremur,lefonpftri, eius patris voluntatey.con-
cëiru&munere.fordcs oinnes,ideh,malaquibüs’cppperti
&ami6li eramus, exuimus ; quibus diabolus quiomnes ad
le ipfo tjrahere cupit, lèmper repugnans ioieftus eft : À iige-
luIqùeDominMd eft, vis diùina ad nos Iefü bënignitaté nnl-
% ë um obiurgaf,&à nobis fogat. Et quafî ex igné
mus,&àp riftinis lcele ribu sexpiath& àmalis& incend io
quo nos diabolus eiufqj minîftri omnes vrunt ficincendunt,
ex quibus rurfum:nos extrahit IelùsDei filius,lèque & ami^
durum nos paratis vcllibuS,fi eilis præcéptis pareamus,pol-
di'çiths e ft, ôc æternum régnum riôbis daturum promilît.
'Quemadmodum ëpim Iëius ille qui a propheta façerdos
dieitur,fordidis veftibùs aùiidus âppatuit, propcefceà quod
ipfevxoremmeretricémaccepiiredidiKeftjtorrifqiauülfos
abigne app ellatu seft, quodyëniampecçatorumaccepit,
o biu rg ato etiâciu sad u etlariod iàbolo jficn os& ijqu ilefo
nomine vt Vnus homp praneSfuturi font, propter rerum o-
mniumparentëmDcum,vnigenijeiusfilijhominefbrdidis
veftibus,ideft,peccatis exutis & detra&is, illiùs vocâtionis
verbo; inflammàti & incepfi,ponti.ficium làcëtdotalèqÿyeLi
tum genus fumus, v t etiam De,uslpfe teftis eftV quia it,lno -
i mnilpco in gctttibus hoftiâs acceptas gratalque immolari.
| Neq; vero à quoquam hoftias;Deus aç:çipit,nifi à fois facer-
dotibus. Itaqucomniafacrifiçiàquæfoo npmine fadenda
Iefos Chriftustradiditjid eft, in Euchariftiapanis & pocuih
quæ in Omni loco à Ghriftianis liunt, præoccupatione vfos
Deusjfibi grata elle tellatur. Quæ autem i vobis Veftdfque
illis làcerdotibusfiilnt, improbat his vetbisySacrificiaque ve-
fira è manibus vefiris non accipiam yquodab orientefoleadocciden-
tem nomen meum gloria dffettum efi,zit,in gentibus: vos autem illud
deteftamini. Vo s adhuc ftudio concertandi hoc dicitis,ea la-
crificia quæ Hierofolymis temppribus llraelitarum qui tum
illic hab i tabant, fièrent. De u m hô appro bare: preccs autem
illiusgeneris hominum , qui tum dij^erfî eflent, euhdëm
fibi acceptas ëftè dixiftë, eprumquè preces, focrificiâypça-
re. Preces quidem & gratiarurfi a t o n e s bonoram,perfe-
& a s iola së fle,& D eo gratashoftias, egbquoque concedoi-
Hæc enini Ipla faciendà ateeperunt Ghriftiani, in aridihu-
midiquè fiii d b i cpmmemorâtipne, iri^^quo e tiammortis
qiiam per lèperpelTus eft DeusD^ftlius metnorià recolitur;
cùius vt nomen in ornni terta contaminaretur, d^dedeep-
re afficeretur,,ià ferdotes dodorefque veftri perfècerunt ;
p^uas Ibrdidas yeftes, quibus amidi fùntd vobis^ qui à lefo
homine Ghriftiani e ftèdi font, à nobis detrad^s ellè Deus
oftëndet, cümbmnésexcirabic,&alios quidem in æterno
indiftblubilique regno ab ornni intëritu,mOttë, dolorëque
liberosacfelutoscolîocabic.-àliosâuteminignemæternum
fupplicij caulàmitiët. Ciptare autem ac decipcre volmet-
'îp fo s & Vos & dodorés, veftrpS , qül itâ interprctàmini lo cum
querq^nodo protuli, vt dicatis eorum qui tum ex ge-
;üére vcftradi^erli eflènr, precès ôc h oft ias m u n das, grataf
que ut omni idfep fieri cçfte fcripturâ: yOs jnquàm,in eo fàlli
& dare operam ,v tpm h i ex partëvofinetiplbscaptetisi co-
gnolcite. Primum quidem ne nune quidem ab exortû ib-
iis âd occàfiim genus Veftrum perrineçilèdnationes foht,in
quibus nemp, adhuc generis veftri habitauic. Neque enim
vllum e ll omtiinp genus hominüm, fiueBarbarôrum, fiuè '
^ræcorum“, .fiue eorum qui quottis nomine appçllanrur,
aut eorum quiplauftrisprodomibusvtunrur,aufèbrüqUi
domorü vfom uo uoruhr, vélin càberhacüiis èbrû qui péco^
ra palcunt, hàbltant,apud quoS hon lefo , qui cruci foftixus
eft,noniiaepre]Ccs.&EucbàrilliÇ return bmniûpaienti & ef-
fedprï fianricum.certo Iciât tum cÜ hbc.Malâchias prophé-
tadicebatirtondü vos in omnes orbis regiones&loca, v t nue
eftis,dilperfosfuiflè,qûëadmodüëtfcripturædocentQua-
propter lludiu cdçettà'ndiporiusdep'onite, Vofq; pcèniteat
antëqdiesmagn9iudicijveniat,inquo præ vidblbrisremct
ipfbsdifoerpëtoîhncsIceleftigenerisVeftri.quihuncGhri-
ftü cô.foderuntjficuti prçdidu àlcripturis docüi;Illudcc7lu-
rauitDominusiordihjs MeldHiledecini y^anteprblatü eft,
quid ellè'tyêxpoïui.Hoc prçterea t^cîiElàiaypphetâ deGhri-:;
liepul