i t 4 _ ____ ________
mrabilifludio repent, E ufebius verb Gafarea Epifcopus*Paleftina ab
eoaccipfensexemplum,-ditigenterexcoluit,quibuscommumter ab
Eudrigeliflisdifta,propriis funt notulis declarata, Domino adiuuan-
ufludium labor» impendi, vr mempram.mmm.sper loCa corigrua
diligenter adfigerem. Quodfi dubttatio alicaiusvfrbjfortajfeproue-
nerit,ex appojimnumcris ad pknariam recurrens quiltbetEuange-
lijletlionem i ah & ibidem itafefertito habeas dequoambiguttas
prownerat, ihcunttanftr iiiueniat. .Et abfquefcrupulo ,fludiofi.
mensfecurajfocpofittvtfyolujnine. Quod etfi a eompofiti huius au-
time nluminit c m numtris edmmfüiufed tranfcribentium defi-
dia omif iptitarttur: non tarnen ineojumus laboreverfati,quo opera
folet noueüaptafumi.Scifodüifrfdne,quod hk numerus Canomcus,
vfque ad dcnariamperuematqudntitatem.Nequefcnbentisvolun-.
tateJ)orwni hiinierorum fummadeflxa.eft,fedrat'wne,®ularia-
turqli ab'Animonio"muentaettfagaciter. Nequeemm aut infra de-
nariim,autvltrapoteritvllo modo alius numerus repervri,qui qua-
tuor Euahgelifldrum diäacommunia,autpropria valeat explicate.
Quodprafintifacittpoteftexemploprobari.Nam autonmesquatuor
fibi concord,ire necejfe est,aut Matthaus,Marcus,Lucdffefibrconue-
nium,aut Matthao Ioannesconfentit, aut Matthaus Luca concordat,
aut Matthaus cum Marco eadem loquitur,aut Marcus cumLu-
ca & Ioanneipropria loquitur,aut Marcus cum Ioannefrmilibus loquitur
:aut Marcus cum %ca,eadem narraf.autLucas cum loanne,
nondifrrepantiareferuhuautfinguli propria inueniuntur exponen
t quatuor igitur EuangeUflis, euidenti numirorum ratione mo-
frratum eft,quod non valeat communis propriaquerelatip vltrapro
gredi, aut intra denariam contrahi quantitatem. Quos tamethCa-
nonesbreuiterfubter adnexui, quibusvnufquifque canon numeris
declaretur, velvtmanifeftiusfiat, in quo canone qui Euangelifla.
communiitvelpropria dixerlnt,facile lector inueniat. Ordinem verb-
quern in cdnonum ratione digefrmus,ad hoc exeruinm,vtfolaprpbatiofieret,
rationabiliterdenarijfummamfuijft$nfcriptam.b!am
quafiteorüm pofitio , breuiter vtdiximus, infra notari curauimus.
1pfos quoque numeros in vndip pariter congregatos , inmodum quo
eosfantius Hieronymusdtgeflit, cur aut di[crMre:iuxta feriem dun
monta Ammonio Alèxandrino aü ó tore , 6c fi pleriius no-
ftrum iùdiciumprôbaç,um cupis, ad ito tom. 2 .annal. Eg *.
clè'tëanno D omini 174. cap^.Öc feqq. & factum Apparatu
J>öiTe\rini,verbo,Ammonius. V nde lique t confimili lapfu
poftS.Viófürem abreptosqpoque Sixtumh b.4 ,bib lioth .
in Ammpnio Ôc T arianq*8c Çeorgium Edèrü lib.g.Oeco-
nomiæ biblionim, & alios/Vide notàm infra fæculo£,ad
H?trmoniam nomine Ammonij.
S A N C T O R V M
Q V A T V O R
E V A N G E L I O R V M
H A ^ ^ . O N I A , T A T I A N Ö
A L E X A N D R I N O , À v -
T H Ó R £ •
Prafatio Lucre.
yonia fti quidem multi £bnati funt
ordinäre nartationem, quæin nobis
completatfunt rerum * fiçuttradide-
runt nobis qui ab initio viderunt, Sc
miniftri fiicrunt fermonis ^yifum eft
8c mihi aflecuto d prinçipio, d éom -
ni bus diligenter ex,prdine tibffcri?
bere ,o p tim c T héoph ile , vt CQgno-
fcaseorum ve/borum, de qüibus eruditus es vcritatem.
In principio erat verbum,8c verbum eratapudf'Deum,
& Deus erat verbam. H o c erat in piincipio apudDeum.
I» princi
p io erat
verbum,
D eus ap»
E)eum,p
quem fad
a funt'
mnia.
Cap.r.
Dé Sace;
Hotio Z;
Gap. 2.
taxat, qua totiusEuangelij huius lectio explicatur, vt qui eadem Vel Omnia per ip fum fa d a funt > & fine ip fo fad um eft nihil,
alia,aut vbi propria Euangelifla protulßrint (memoratos numeros,, quod fa&um eft. riln ipfo vita erat^& yita eraj^luVhomi-
priuscuriofus leäorfi velit tnjpiciens) facile ex nota numeri, reperta num ,& lux in^enebris lucer,&: tenébræ èam noncolnpre-
comprobet lectione-.Sanftam &beatiflimamTrimcatemprecantesVt ' henderunt.
notin veritatefcripturartimfuarum erudire dignetur, &difcretto- j Fuitin diejius H erqdisRegis Iudææ, facerdos quidam i
nisgratiam tribuat,quatenus,vt optimi irapeziita,omniaprobemus noipine Zacharias de vice A b ja ,& vxor illi dç nliabus Aß.- \
fecundùmPâulum,&quafuntbonafräernur. ro n ,& nomen e iuaElizàb etluErant aptem iu ftiambdan-j
teDeumjincedentesî in omnibus mandatis & iuftificatio- !
QVamuis S .V iâ o r , & fandtitate & eruditione clarue- nihus Domini,fine querela.Et non eratillis filius,eo quod
ritjin hoc camen japfus videtur , - quod harmoniam\ eflèt Elizabeth fterilis,&ambo procefiîfient in diebus.fuis.
iftam quæ hic ponitur Tadajai^EncratitaLum principis eflè Fatftum eft autem cum facerdotio fungeretur Zacharias in
put'aiie'ritjcumpotius haecAmmoriij.AIexindrinifit: & i l - ordfiie-yicis fuæanteDeumtftcunduliiçonfiietudineiîifa-
la altera quç poftéafubiicitur,Tatianigenuinùsfoetus exi- cerdötij forte exiit v t incenfiim ponêret ,'ingtefltis intem-
ftat.Argumentafunt perlpiciia.Primum,quiavtibiexEu- plum Domini. Et omnis multitudo 'populi erat prans
febio ß?Theodoretq nQtabimus,Tatianus in fuoEuange- rods, hora incenfi. Apparuit autem illi Angelus D omini,
liorum Diateflaron,id eft vnüm êx quatuor,fraude & d o lo ftäns àdextris altaris incenfi. Et Zacharias turbatus eft,vi-
hætétfço amputaui't omnes gcncalogias Chrifti , ’ & alia d ens,& tipior irruit fuper eura. Air autem ad illüm Ange-
quæcunque offendunt Dpmmüm ex Dauid fecundum lus:Neyn\easZacharia, quoniam ex audita cftdeprecädo
cârntèm progenitum:at in iftafua,quæ hic defcribitur,har- tiia ,& vx.or tua Elizabeth pariet tibi filium, & ypeäbis no“v
monia,nihil hortim dçtra âum cernimus, in hacenimo - inieneiusioanuem. Eteritgandium tibi & e xu ltad o,&
mniaquatuorEuangeliftarum di<äa,nullo praetcrmifib,ad j multi in natiuitate eiusgapdebiinc.’Edt enim magnus co-
verbumexferipta reperiuntur.- DeindeiftaHarmojaia-ex ixam Ö om k ip , & vinum & ficeram non'bibet. Et ^piritu
expreflis Euangeliftarum verbis concinhata , .illametefle [farufto rçplebitur adhucex vpero mat^s fuae. Et m ultosfi-
d eprehenditörAmmonijAlex andrini, quam Zacharias lliorum Ifrael cpnuertet ad Dominum D eum ipjfprüjm , 8c
Cnryfopq|itanusEpifi:opusantcquingeötos annoscom- jipfêpræce4 e tan c e ïllüm in 'fp id tu& virtute EKse , v tcon -
méntariisilluftrauit,qu£equeeonomineinfcriptacircum- ,uertatcord apatruminfiliösi&iijcredtilosadprudentiam
fertur.InfuperinfcriptiQ,huie præfixa opéri manifefte.om- - iuftorumiparare Do tç in o plebem perfedkam. Et dixit Z a-
nem detegiterïorem.Nam fichabet-:SS.quatuor Euange^- charias ad AngelimijVridehoc fçiamiegoltum fenex ,& v-
liorum HarmoniaTatiano Alexandrino autftore. Gerte | xor mba procefiitin diebus fuis. Etrefpondens Angelus,
Tatianus opus fuum non Harmonfäm fed Diateflaron,id dixit ei:Egofum'Gabriel, qui adfto ante DeUm,&niiflus
eft vhum ex quatuor nun cupauit, v t Eufebius,Theodore- furii loqui ad te , & h o c|ibi euangclizare. Et eCce e;ris ta-
tuSiVidtor CapuànuS, Niceph otu s , & omnes affirmant, c en s, & nön poiteris loqui vfqüe in d iem , quo hæc jianr,
nec Tadanus Alexandrinus fuit, fedSyruSiVt Clemens A - pro eö quod non credidifti vc'rbis m eis, quæimplebuntùr
lexandrinuslib.,^. Stromatum,. S. Epiphamus hærefi q.6 . in tempdre fuo. Et erat plebs expe.iftans^Zachariam,^ mi-
G
Theodoretùs lib. i. hæreticar. fabular. 8c alij produnt. A t
quisnefeit AmmSnium Alexaqdrinum fuiffe,&öpuseius
in hocar^iimentoliarmoniaminfcripbum?E^ quibus Omnibusextra
controuerfiam eflè v ideruf, hanequae h îc jn -
feritur,Harmoniam,non Tatiani; fedAmmonij efle.,ficqj
reftituehdifin titulum : SS.QuatuotEuangeliorum Harrabanturquodtardaretipfe
in temple ./ E g r e fli^ u tem
non poterat loqui ad eos,JEt cognqiierunt quod vifionem I
yidiflet in templo. Etipfe erat innuens illis, fre permarifit
mucus.Etfadtu m e ft, v t impleti fun t dies officij eius, cum
abiit in do-mum fuam. P oftho s autem d ie s ’toncepit Eli- j
zabet v xo teiu s , & occultabat fe mepfibus qu in qu e, dijabrielad
fljrïan
nqui tu
lap- !’•
Denatiui-
täte loan*
«is Bapti*
......... _ _____ _ _______ : _ _ | l 5 _
cens : Q u ia fic mihi fe cit Dominus in diebus, qùibus rè- j vifceramifericordiæDeinoftri , in quibusVifitauit n o sofjpexicauférre
opprobrium meum inter homines.
In menfe autem fexto mifiuseft Augelus Gabriel a D e o
in ciuitatem Gaidar®, cuinomen Nazareth,ad Virginem
defponfatam viro j cuinomen eratlofeph^dé d omo D a uid,<
8c nomen virginis,Maria.Et ingrefliis Angelus ad earn
d ix it: Auegratia‘pl,ena,Dominustecum,bcnedi(ftatu in
mulieribus.Qu®cum audiflet jturbata eft in fermbneeius
& cogitaba tqualise fiè tiftafalutatio. E ta i tAn gelus.* N e
timeas M aria , inuenifti enim gradam apudDominum.
Ecce concipies,& paries filium in v te ro ,& vocabis nomen
eius Iefum.Hic eritrqagnus,&filiusaltiffimi vocabitunEt
dabit illi Dominus Deus fedem Dauid patriseius , 8c re-
gnab itindomOlacobiuisternum , ®nheius non erit
finis JDixit Maria ad An ge lum : Q u om od o fietiftud,quo-
n iamv irumnoncogno lco? EtrefporidensAn gelus,dixit
ei;Spiritus fanétus fuperuenietin te ,& v ir tu s aldflimi ob-
umb rab ittib i, id e o q u e& q u o d nafeetutex te fantftum.
riens ex alto. Illuminare his qui in tenebris & in vm
bra mortis fed en t, ad dirigendos pedes noftros in viam
pads“. Puer autem crefcebat , & confortabatur fpirr-
tu . E t erat in defertis vfque in diem afeenfionis fu® ad
Ifrael.
Libergenerationis I e s v Ç h r 1 s t 1 filij Dauid,filij
Abraham. Abraham genuit Ifaac. Ifaac autem genuit Ia-
cob.Iacob au tem, genuit Iudam ,& fratr^js eius. Iudas autem,
g enuit Phares8c Zaram de T hamar. Phares autem,
genuit Efrom.Efrom autem,genuit Aram. Aram autem,
genuitAminadab. Aminàdab au tem , genuit Naaflon.
Naa fib nau tem, genuitSalmon. Salmonautem,genuit
B oo z de Rahab. B oo z autem, genmt O b ed ex Ruth*
O b ed autem,genuitIefle. Iefleautem , genuit Dauidre-
gem.Dauid autem rex, genuit Salomonem,ex ea quæ fiait
Vr.iæ.Salomonautem, genuit Roboam. R obô am autem,
genuit Abia. Abia autem genuit Afa. Afa autem, genuit
voCabitur Filiui De i.Et ecce Elizabeth cogna tatua,&ipfa ïofàphat.Iofaphat autem, genuit Ioram .Ioram atitem,ge-
concepit filium in fcne&ute fua. Et hiemenfis fextus eft il- | nuit Oziam.Özia s autem,genuit loathan.Ioathan autem
lij'quæ yb catu r fterilis , quia non erit impoflibile apud [ genuit Ach az .A çh az autem,genuit Hiezechiam. Hieze-
Deum omneverbum. Dixitau temMaria : Ecceancilla chiasâQtégenuitManaflèn.Manaflèsauté,genuitAmon.
Domini,fiat mihi fecundum vérbumtuum. Et difeeflit ab Amonautcm,genuit Iofiam. Iofias4 utem,genuitle.cho-
illa Angelus.Exurgcns autem Maria,in diebus illis abiit in niam & fratres eius,in tranfmigratione Babylonis, & poft
montana.,cüm feftinatipneih ciuita temluda, &intrau it tranfmigrationem Babylonis, lechoniasgenuitSalathiel.
indômumZachadæ,&fàlutauitElizabeth.Etfa<ftum\feft, iSalathielautemjgenuicZorobabel.Zorobabelautem^ge-
ytaudiuitfalutationein Mari® E lizab eth , exultauitin- nuit Abiud.Abiud autem,genuit Elia,çhim. Eliachim au-
fans inv tero eiu s. EtrepletaeftSpiritu fan<fto Elizabeth, temgenu it A zo r . Azorautcm,genuitSadoch.Sadochau-
& exclamauit v oc e magna & dixit e t : Benediéfa tu inter tem,genuit A chim. Achim autem,genuit Eliud.Eliud au-
mulieres, & benedi6fusfru£fcusventds tui. E t vnde h o c | tem,gerluitEleazar. Eleazar autem,genuit Mathan.^Ma-
mihi, v t veniat mater Domini mei ad me?Ecce enim v t fa- ; than autem,genuit Iacob. Iacob autem,genuit Iofeph vi-
«fta e ftvoxfalutationistuæin aunbus meis , e xultauitin 'rumM ariæ ,d equ anatu séftlE SVs , qui vocatur C h r i -
gaudio infans in vtero m eo. E t beatà quæ credidit,quo- s t v s. Abraham autem fuit filius T haræ .Q u ifu it N a -
niam perficientut eaqu®di<fta funt ei à D om in o . E ta it chor. Q u i fuitSeruch. Q u ifu itR a g au . Q u i fuit Phales.
MariaiMagnifîcat anima mea Dominum: 8c exultauit fpi- Q u i fuit Heber. Q u i fuit Sale. Q u i fuit Cainan. Q u i fuit
ritus meus in D e o fa lu ta ïim e o .Q u ia fecit mihi magna qui Arphaxat. Q u i fuit Sein. Q u i fuit N o ë. Q u i fuit Lamech.
potens eft,& fàntftum nomen eius. Etmifericordiaeiusin Q u ifu itM a tü fa læ .Q u i fuitJEnoch. Q u i fuit Iareth. Q u i
progenies& progenies,rimenribuseum. Fecit potentiam fuit M a lclehe l.Q ui fuit Ënos. Q u i fu irS eth .Q u i fuitAda.
inbrachio fuo,difperfitfuperbos m ente cordis fui.Depo - 1 Q u i fuit Dei. Omnes ergo generationes ab Abraham vf-
fuitpoterites de fede 18c exaltauit humiles rEfurientes im- j que ad D auid,generationes quatuordecim.Et à Dauid vf-
pleuicbönisjöcdiuitesdimifitinanes.SufcepitIfraelpue- 'que ad tranfmigrationem babylonis generationes quarum
fuum,memorari mifericordi® fuæ. Sicut locUtuseft |tuordecim ^ E t à tranfmigradone Babylonis vfque ad
ad pattes noftros Abraham & femini eiusin fæcula. Man- Chriftum,generationes quatuordecim. Ghrifti autem gefit
autem Maria cumilla quafi menfibus tribus, & reuerfa
eft in domum fuam.
Elizabeth autem impletum eft,tempuspariendi-, &pe-
périt,filium. E tau d ie runtv icini& co gn ati eius,quia ma-
gnificauit Dominus mifericordiam fuam cum ilia, 8c conneratio
ficerat;Cùm eftèt deiponfata mater eius Maria Io
feph,antequani conuenirenc, inuenta eft in vrero habens
deSpiritu fanéko.Iolèph autem vireius cùm eftètiuftus,&
no lle t eam traducere,voluit occulte diraittere eam. Hæc
autem eo cogitante, ecce Angélus Domini in fomniis apgratulabantutei.
Etfa&umeftindieo&auOjVenenmt cir- paruit ei dicens : Iofeph f i liDau id , n o litimereaccipefe
cumciderepuerum.) &Vocaban teüm nomine patrisfui, Mariam coniugemtuam. Q u o d enim in eanatum e ft, de
Zachariam.EtrefpbndensmatereiuSjdixir.-Nequaquam, Spiritu ianófo ^ft.Pariet autem filium, 8s vocabis nomen
fed vöcabiturjIóannes.Etdixbruntadillam .• Q u ia nemo teius Iefum. Ipieenim faluum faciet populum fiuumapec-
eft in to gn ad on é tua,qui vocemr hoc nomine.Innuebant cads eorum. H o c autem totum fadfcum e ft, vt adimplere-
autem patri eius,quem vellet. vocarieum,&poftulans'pu- tur quod diékum eft a Domino per Prophetam , aicen-
giflarem fcripfit dicens:Ioanries eft nomen eius. Et'rnira- j tem: Ecce virgo in vtero habebit,-& pariet filium,& yocati
funt; vnfuerfi. A pertum eft autem illicot>s eius, & lingua
eius,& loquebatur,benédicènsDeum. Et fa<ftuseft timor
jfupervicinoseorum & fuper omnia montana Iudæædi-
uülgabàntur omnia verba hæc, &,pofuerunt omnes qui
audierünrtn corde fuo,dicerites: Q u is butas puer ifteerit?
Etenim manus Domini erat cum illo. EtZacharias pater
élus im 'pletus eft Spiritu fan.â:o,&prophetauit,dicens:Be-
nedi'(ftus Dominus D eus Ifrael, quia vifitauit, & fecit re-
deinpdoneiï» plebis fu®. Et erexit cornu faluds nbbis,in
dom'd Dauid pueri fui.Sicut lpcutus eft per os fan«9torum,
qui à feculo funt prophetarurfi eiusi Salutem exinimicis
noftris,Ac.de madu omnium qui oderunt ftos. A d facien-
dam miCéricotdïam cum patribusnoftris, &raemorari te-
ftamenti mi fandi. lufiurandum quod iurauit ad Abra-
ham parrem noftrum,darurum fe nobis. V t fine timoré dc
lfi^nu inimicorum noftrorum lib e ra ti, feruiamus illi? in
fanddcareAc iuftitia coramipfb omnibus diebôsnôftrissEt
tii puer, propheta altiflitûi voçàberis : præibis enim ante;
faciem Dominij^arafeVias eîiis.Ad dà'ntdàmfcientiarri fà-
ludsplebi e ius, in remiflxonem peccatdmftf epfum. Per
bunt nomen eius Eman ue l, quod eft incerpretatum,n'o-
bifeum Deris. Exurgens autem Iofeph a fbmno,fecit ficut
pr®cepit ei AngelusDomini,&accepit coniugemfuam,&
non cognofeebat eam doneepeperit filium fuumprimo-
gen itum.& vocauit nomen eius Iefum. Faófcum eftautem
in illisd iebu s , exiit ediólüm a G®fare Augiiftb, v t deferi-
beretur vniuerfiis orbis. Hx cde fcripdo prima, fa&aeft a
pr®fide Syri® Cyrino,. E tib an t omnes v t profiterenttir,-
finguli in fuam ciuitatem. Afcendit autem 8c Iofeph,
dGalil®a deciuitate Nazareth , in Iud®am in ciuitatem
D au id , qu® vocatur Bethlehem je o quod cflet de domo
& familiaDauidjVtprofiteretur cum Maria defponfatafibi
vxore prxgnante. Faófum eftautem cum eftentibi, impleti
funt dies v tp a re r e t, Acpeperit Filium fuumprimo-
genitum.Et pannis eum i nuolui t ,8c reclinauit eum in pr^-
fepio,quianon e ra tei loeusin diuerfoAo. ;
E t paftores erant in regione]eadem vigilantes 6c cu-
ftodientes vigilias noélis fupérgregem fuum. Ececce A n gelus
Domini ftetit iuxta illo s , 8c Claritas Dei circum-
fulfit ill os , 6c timuerunt timoremagno t Et dixitillis
D e g e n e -
rario n e vel
n a tiu itate
C h r if t i,
I
If.7.
A n g e lu s
ap p aru it
p afto rib u s
Cap.6. m