
, % ' Ex décima,
Ieremias ,iËlcazarus, Tacarias', Banca l, Eli feus', Da-
theüs.
Hî
Ex vndccinia,
S àmuel, Io fcphus, Iudas, loathes* Ç a b e l, Défi- ?
the us. '
. Ex duodecima,
Ilraelus, Ioanncs, T h e od o fiu s , A rlàmenus, Abietas,
Azécelus, om n és7 i,
Æ e quidem ad regiam Epiftolarn. relponlà funt.,
N un c ea ornam en ta quæàpud Eleazara'nïinu e ni-
mus■;* Sc quæ miflà ad eum iu n t, tibi perquam bretti ex-
plicam copabpr.;Variq enirappcrCjfingulaÿqueelegan-
t ia p e r fed f fu n t,feg e h o nm o ab cu n d a abunHantiffimè
præbente, fed fieartificurif q uoique p,er fe circumeiinte,
vc!ne mininjum quidem illiÿpr^cermittëndi yagandjq;,
locus dâretur. Men(a quidcmprimo criarra^àeftj.qüb-
niamTTngiilari ûùdio èxpoIitimtV îRex enimiu co opéré
pheftans quid&tque elegans réddere eu^iëns, eius men-
læ. quæ Hierofolymis viëtîm as r e rîp e rë t, dimenfiones
orraatusq; expofeit. Ea. vbfaccjçpitjniaiPr.ne recipip.oflit
rogat. Q u q d cum &Xaceràotuin qu id am'^ ^ io rum re-
fijondiflenç nihil prphib erë,i nq ùitR ex , v e lle lë fn q u im
tu plume xcëllerç. ni vëreretùr, rie in çommoda (aerifi-
cantibus reddatür fnagn i t ud o . N amn qn|o] u irirqb.idca-
pîat, locus çonfidcrandiiip eft,lèd multô mâgis adgratam
quandàîn'h'abiEudinem’àdèa facra;quæfiipraptæparan-
daftunt, iiïtendendürrt : nonVnirb'auH uiopià^qiianao
cunëèaillisa.bundarent) brëuioribüs mepfüri^’jquæad-
e llè , féaratione quidam
eiulmodi dimenfionibus perledam appareteait. Q u a -
! propter n cqu e illongio r altioive fabricccUr, red è fe habere.
putare. Igitur.cuhdlaTçcuoluenS'( vt eltingenioad
fingiïla iudiçanda Bbno | prorbptoq-, fillam fitmmis àrti-
ficum’ingeniis vatiante.Ôpere ëxpb liriiü b et, ità v t quæcunq^
i^ælataeflæntadlpecîem^pulçli^udiheraquër^a-
^ n a ve road menfuram rèf^rrentut-i ei^ënim^ongitudi-
n e m d u o r nra(c u b it oru m , âltitudineiTWero-çubiti vnius
L. & fe m ifiè m perfe cerutit, nonleiigercepteinfoliametal-
) lo eiiis âieam ruperlinientés,, led auto puriffimo totam
lornatus rolidam elaborauerunt. Hu iëmehfæ în eircuitu inerat
menfe^. corona ^âlmi vhius, p lëdæ enim & reticulæ Iculpturam
con nex it , in te rlelé retictilatum fpêciem ôpereÆfèren-
tés^interralili expolitæ funt^intribus lateribus. Eftenim
me n fa tr iangulanç , & per nhgulas parçes eahdem ad^3 -
pusdifpofiftonëm'habëhsi i t t v t ad quodcunquete.latus
v erras, eand e m faciem^frontemq-, exi ftim es f ’ N am fi per
adiaceididn cprpnam ad ipfiüs mcnlàe planiciem inlpe-
xerispniræpulchritudini^tormareFulget.Exteriorvcrb
traduyprbpterexcelientfyPgemipprum Iâtemmrfülgo-
rem,( qua? pro fped uifiibijçiu im ir^
Mcnfa cri-i Nâm tri«inbulàris mcnfallicuc rupra' diximus ) quocun-
que mbdolverrapur, eande m fr b n.teni eandemq; oppoj^
tunita tem præb enp rëcip ip rumv e rb lapidum ornât us
illiirieraç per’medias fu n iü i n é pnn exi pjies, liceniin alius
àpud aliùmrdilpohebatiir, v t inimitabifis operi^ÏMplica-
tionem redderenr, (uîienrabancurq: omnesextemiatiex
aurpfibulis firmïtudine.m infixi. A t iu u d ii^s angu-
lis çpuftringenduth inuicem opus fie concFudèban
tLtr^vrihlpedtaptesfallerentVinlacit
CQrbbul^pVih^ lapides
qui quaiidam ouiculorum limilicndinem rcFerrentjConiqüa
virgulati, Fcülptique déco ri^ quæ ytraqueparte aur
ream rpenlam ficpomplexa li in t , vtrtquacuncjuc verta-
tut,ear^entrculpturævnd'antiümque?plicarüm profper
dlum, & epronæ elegântiam vlque ad locum pedum re-
tineant. Etenim lâtninam totius'nieniæ folidam altitu-
^dine digicprûm quatuor fecérant; qù o ini e a ^ d e s fir-
miusmlererentur^quos QAiidem adiplàm ebronam ôb-
fc.uris cl a u finis fibul æ Ihingcban t : ira vt fi quando mei^
^ y e r ta t ii r , vÉi'aqué p â fte v filis , pérbppbrtùhaqùe elïeti
&.euu^,malpicienbpiisdecpremypræperet.Menlæfere-
rè ïupSmciQm Meahder curuatis. lînibus irifluere vidc-
.fur : in cuiiK .yerticibus^alueoque precipfi lapides» e^r-
buhcuii,ltaaragdi;Qhiclûni &ciiiufciihqub generispluj
res^ecbràlpeçië fu jg c n ï î^ p f t huiüfmbd^amhem, tri-
cà q n æd a m ^nue dtup fu mirabilë ) quæ rhomborum
prprpc6luih'præbehs,chrilrafloiellfeâ:r6qiië figuçaba^
tuir, in qua quidem térfoppere^Ipeftantium etiamfbr*'
inæ referebaittur. A t pedes in fi 1 i or uni figuras expolie-
rant artificis manus, quæ répandis ifi ip lbye rtice foliis
m e hramfu ft e n ta re n t-,; erebtispntrihlècusad alpedtum
frondulis: in papïmentp pedès liuiuljpiodi firmabantur.
Çarbunçulilapidis e^eqliaerat;..in^cirçuitu palmi vnius,
abrüpti cuiuldapi fpeçiem virui præbehsvt p rodi^eba-
.turquein la titu d in cj^ jg irp rum o ^ o , qaam fiipra^il-
crihuiuffonUjSjpmne rëcti ni bi t?Ex hoc1,aùtem lapide he-
sderà alTurgit1^uefibridpàehantoinnexâ,viti implicatur,,
..qua eu m vna pëndentibus vndique raCémï§ a d lum -
mu m v ^ h e circuOEàmbi unr., Sedpedibus (qu iqua tu or
;^ n% '^ b bm ^ ;'f im U is bperis dilpofitio ,prolp§,btiïs-
quèvnusèrat. Enimuèro ne cun dad ilig eh tia rtê ip ræ -
ft antique expertroru m hbmi nu m bpere p eïfë^td runt', vt.,
non vera m o d o fa lle r e n t , üèd leqi quoque aura | o n -
diurn crepitnijttietaudias, referentibus fingulis yerarum
return imaginet.1 Feçgrant & menlæ jjtbia vndique mo-
b ilfa , quæ inexpliçabilis claims fie inter ïèlè per qpîris
craflitudinem in n e i le b a t , v t y i lu .c f gnituve , iunâurai^
nulquampaterent?iner^t namquemenfæ pe rtotpm npii'
minus lèmicubiti GraffiAido , ex qup muftoriim talen-
rorum ûimptus‘e x p p R u la u iq ^ y b ifta tuitR ex prip-v
ris, m^riitùdinem haudquaGuai'n fppprandam eJjè , iq
omne 8c lbiigè pltirà , qu odwah^a piaghitudini adijci
cdheupijrat; prnatjai àbundanti|^tnepr^i>Ù«
que pro regisTdçfidetiOj,ieiÆéJlehrer el cg^h^f J ip o l i -
|a funt ar^himitabiri^ & pulchritudme d tepra. ICrate-
rumye ro d Uo a ba le a dm ed i u nivfoue 1 quam ëo or na t u,
opéré'egregi bv ilu m fa ll e b anr, reï uèe ft ubus per rqiianTà-
Imn i m edia llprdibus mu^a artç ^îlgcMiS^ Hpalupra,
Meapder fluuius vnius çubiti altitiidipe ambi t : lapiaum
varietate & Ipecie inenarrabili cunbtaimjilicaps. P;pft
h u n e , yiigu lto îum ornatusinde rhomborui%ti;ica ad
fincimum labium requen^retislpeeiem præbet,per qu o rum
medium in .clypei l lm a m lapides fic eomppne-
bantur , v t non minus, d igitorum quatuor Ipacio inter
fe-,diftarent,quo fulgoregrariorinératpulchLitudm..Su-
:.pra 1 àbiit ra y e rb , lilipru m cb f o n a flcyi bus . race mifque
inneélitür ., quæ 'impliçatorbm in tet fe fuffium lpdciem
.référéns b’mnia d reumam b it, hi énim cratères tali ex
aurp ornactL deçori, lupna dnas metretas capiunr. A tà r -
gentei criatèfes præftapriori décoréexornabantur, opéré
riiéeda în quàm in Ipeculis appafere Iplpant. N e c d iâ u
racildel^quam.ad veri formas cun û a cxpofitaefiènt,adp
p te ÿfi primo argent eus.çra ter', ihde.au te u s àc d&i n çeps
argerttehs, S t iterp aiiîeus eodem ordine ilatuantur,tes
Carbun
culus.
pàulühtm ;eÿtaptey^ctfepla.ihte^e pofitioiie. fu l-' | prorluS;ttiira alpébtul effici.etiiir,> '& qu*c iptueri npn ppf-
geritës, qùæ ménlanipm nëm,atpBtrenç7 InFerius au tern
iùb huiiilhi bdi lapiduiti qn{ni>
frubtu eontextam, ar tin cismàn us ita expo fie ran r , vt i n
ipfis coronæ tlio r is ;^ lligm s y 'u a sg^ ^ ^ a rm u la s ,,m a -;
Ja, pleas* rbî^i&'umilitim^^ uraoftehdprent. ïn quibus
ncxi anro lapides qui colore fpecicque frudus quosque
reduerent, mira ^ tè iîligab’'antiir., quæ fîngiilain menfie
circuitu, frontëm, iateraqul;oru£tu jfrnmu
cot 8 il æi,' o u ul oru tn bruâtusiuiigilur.- Adduntnr & rëlipcu^
eeritës .auæmehfanFûmnèm amBirën^I n F p j^ ^ m g ^ iir,ôca lornm àeiem'hebetatne N am fite ad au -
xéierarCtis1.brnatütii verteris., ranto'lplendoie varii opens
;oçuli peicutieiitur, v t'præ adrniratiohe,
mus & dçficiar. E^jrurfps di ad argcntcos te defle^étere
yb luëris i o m nibusçi r eu mmicàntrb us maiorluininis ef-
fufip.ita occupât m tuentem ,.vt omnino pperis llrudtu-
ram çërnet;gmçqCeat. PHialas verb auieas j t a përfeçe-
runtm lertis vitreis ,eorum media exôrnârentur ora^&
latiia
Hierula-
letn in me.
jdioludea.
femplutn
Salomo-
I bis.
Velùm I Templi.
labia hederæ, mircus àtqiïé oleæ in corbnæ moduna am-
birent : in quibus ,preciofi lapides per cbm moda quæque
loca înferebantur.1 Singula namque artifices ad excel-
lentiam quandam regiægloriæ fie expolierant, v t neque
in regis ærariis ,nequ e ornamentis, neque vfquam alibi
quicquam inueniretur,aut ornatûs aut operis elegantio-
ris. R e x enim gloriæ auidus, in his exornandis curam
quàm diligentiflimam ,magiiificentilfimamquè habuit.
N am læpius veniens opus perfefe inuilèbar, at^que opi-
ficibus immixtus nonnulla murabat : ftudio quoquein-
ftan sn elo co moueantar,donecfingulaexren^:'ntiârua
perficiantur.Quaprop'tercun6taperquam«eleganter,de-
centerque expolita fu n t , turn propter regis ipiïus præ-
.ftantiam, tüm propter Pontifiais dignitatem, quitanto
-loco præerat, ad quem rqittëbantur. Eteni m preciQlo-
rum lapidum ingens n iiiltitud o& ignot'a, fed quimira
magnitudine præftarént ad quinque milium numeruir.
fuerunt, artificib, tarnen cu n d a fuperanre, ita v t lapidum
munusartifiçumq; malius in quincuplum auripondus,
elegantia, preçioque excellèrent. Hæc iccircô ad te feri-
plî, quoniamvcilkatis plurinmm ad rerum Cpgnitionem I
tibi allatura pufarem;eave|,9 quæ lequentutjCundajter
noftrum ad Eleazarum continebunt.^Quod v t clariùs
intelIigas,prouinciam p rimumqmnernfigurabo. Enim-
u erb vb iad lpcaventurtl eft : ÿtbem in m onte fulpicimus
totius Iudaicæ regiQnis mediain fublimen profpedum
ptæbentem. In cuius vertice T emplum apparebat vifu
pulcherrimum :h o ç jn u r i très circumambiunt.altitudi-
ne fupra lèptuagintacubitoslublimes .-Jatitudineea quæ
ad altitudinem d eccret, longitudinèpmqem templi ap-
paratiim magnifico opéré & décoré cftéumeunt. Pprta-;
rum verb afpeduS, & lapidum connexiones» & fu pe rli-
minarium mirum dccus fiimma clantudiriefulgent,-vt-
po tequæ nulla fumptuüm parcimoni ƒ bb magnifiçenfin
t, mira in aîtum facilitate fie deccnter prôîjciunt, vt
nunquam a lo caabè rrent. Similiterouium caprarum-
qûe pondera iaciuntrfunt autem hoftiæômnes abfque
macula, &pinguedinepræftantes. Sternitur & a d q u ié -
tem lo cu s , vbi omnes'cubant,vnde nulloex citantece-
leres quiquead opus per vices e xurgunt,filentium ve-
rà tantum incft , y t cum feptingenti ferè miniftrorum
cx)ntinuo a d fin t , & offerentimn libamina multitudo
ingens : nec vnum quidem hominem lo co verlàri putes
; fiimma namque veneratione cu n da ÿ & magna
D e i pietate perficiuntur. Maxima verb omnium ilia
nos tenuit admiratio : vbi primùm Eleazarum ad
lacra conlpicimps, ftolaacveftibius quibus vtitur indu-
tum 'Sc fila gloria aftantem , & preciolorum lapidum
fulgore nitenterrt;.. Aureanamq; tintinnabula in dreui-
tu ve(limenti eius appenià , fuauem conÆntum red-
dunt .- interque Punica mala» miro colore Variisque
floribus ynumquodquadiftinguunt. Cingulum fupra
pulcherrimjs coloribus^intextum perquam decenter
firingitur : fiipra p ed us quod rationale tjjcunt, pendet :
in quo duodecim lapides varii generis auro illigantur,
quibus ctiïufcumque tribus principumnomina ; quæ in
initio fuere ,: feripta funt ; ipecies natiui coloris inenaî-
rabilis, caput cidarin (yt appellant ) ornatur, fiipra quod
raitra décoré ihcomparabiIilerigitur,rçgium decuspræ-
ferens. Ex qüa dependet lamina aurea frontem adfii-
percïlia operiens : vbi facris Iiteris D e i nomen inferi-
b i tu r , confpedus p ro fed p fummæ gloria? p^enus, ac
tantq minifiërio d ignus, tantüs enim huiufinodiorna-
tusfulgo r emanat, v t hortoremintuentibus,turbatio-
nemque in cu tia t., referatque venientis ad le hominis
fpeciPm. A t fihgulorum con lpedustdcoinenarrab ilis
deepris pulchritudo mentem lufpendit, v t illorum quæ-
Eleazari
Pôcificius
•cfticus.
. _ . . . . , . ................... ,a . u q u e animum in fui contideracionem rapiat: Hiric ad AnHie
tram cundia abundantiflimeconftmdtafiierant. E r a t& | contemplandam areem co.nfccndimus : q u i altiflimo mialcm.
extrinfecus vcluiti«( quo templnm in circuitu clauditur) ! lo c o ftequentibus tutribus ( q u s & ipfe magnis Iapidi-
appenium ..J^mili portarum magnificcfitia. Q u o d q u i- ; bus c o n ft tu a s fu n t ) iuxta templum communitut. Et
dem-vifuiucundiflimum fpe&aculum p ra b eb a t: turn | quantum con ieau ra colligere poflumus , veluriipfius G *
maxime cum mota per pauimentum aura velum fubin- T emp li propugpaculum : ne fi quando feditio aut tu-
| trailsillud ad fumtnum vfque crifpantibus finibus in vn- j mu ltu s , hoftiumve impetus, ingruat , quifpiam viam
Aitarecu, darum m oremmotatt Altarc illic p to lo c o conuenien. j ad T em p li clauiha penettanda inuenire p o ilit, cum &
(umario. tilTime c o n ilru a um / pto|jmt hoftias quoc fuperincqn- j adiacentibus fpcculis, arcisque tutribus , turn difpofi-
dunturlfumaiioamplccfitur.afcenfusauiemcrantadil- ; tisvbiqu emachinis. atque prietupti ipfiusloci vbiinu-
I I“ d pro loci magnificentia petquiqji decenter & add»- i ri alTurgunt diflicultatc tueantpr. Setuatur autem arx
Veltesla-;qorern fim u la d iti,§ c commodumlacrificantiumlacer- • ------- -_L..n../r---------- r
perdotuni*
fbiûlnæ.
Dc aqois
I p icinaru.
- - ip%, dilpofitis in turres^ robuftillimorum iuuenum fi*
dotuny qui talaribus ex bilÿ> tunicis induuntur. T em - j diflimis excubiis > : qui ob benè de fe méritapatriæ plu-
plum ipfum ad orientem Solem verfum occiduo terga rimùm debeant : his areem egrediendi nulla poteftas
monftrat. Cuius tra&us qu id am dimenfionum inter fe d a tu r , præcerquam cùm feftus dies adfiilfe rit, idque
conuehientia, venufti decoris fprmam præ l^ferunt, lb- , non nifie x parte quadam ac per vices conceditur. In-
lum omne ftrato lapide ornatur. Aquamm vero rece- . tromittendi quenquam nemini eftfkcultas. Namfinn-
ptacula, quæ plurimæ ad dépendu ni iu gula taruinlio- ; ma diligentia perlpicuitateque arcis præfedlus fi quan-
ftiarum languinem fim d un tu r , commodis locis occu- d oautrediensquisàut riouusadmittatur,ita cunëtaex-
luntur. N am feftis diebus multa v idima rum miliaeæ- ! p lo r a t , v t falli prorfus nequeat j quemadmodum no-
duntur. Etenim tantus eft edu&arum aquarumalTiduus j bis c o n t ig it ,qui inermes ac m ulta rog an do fo li duo vix
fluxus,, v t perennem jfontem inundate putes. Sëdvmira- J tandem adinlpicienda lacrareceptifumus. Dicebant e-
biliuseft & ferèinénarrabilêfubterraheorumconcepta- nim & fiicramento idem firmab ant, omnes qui quin-
culorum m a gn itu d o , quæ ad quinque vlque ftadia per genti a d huius euftodiam lemper ad e rant, lacro iure-
circuitum templi cunëlapeneti»tiplumbeæâdeafiftulæ iurando ad a d o s , ne fiupra quinque eodem tempore reniiariinnilP
ner mnrnc X’ tpmn i (nliiin nmniK quacunque per murp§ & -tenipli Iblum quibus nommnniiua cim'onr J : . . .
abluantur, mundenturque, dèleendunt. S u p t& a p u d
aræ bafim frequentes aperturæ^ omnibus qu id em,n ifi
his qu i miniftrânt, incognitæ, quarum influxu & impe-
tu om nise x hoiliarum mulritudine cruor purgetur ; re-
ceptarum autem aquarum m u lticudineraperhuncmo-
dum coniedauimus. Nam cùm nos vitra quatuor ftadia
extra vrbem deduxilîèntad quendam locum, iubent
nos fubterfluentium vndarum lbnitum exaudire : qui
mihi quidem magnorum valomm cbnfluxiis vifiis eft.
Vcrumenimuerb'minifteriumSacerdotum rob o re , de-
core & lilentio Cunda liïp.erabat, omnibus fualponte
laboranribus, quando quifque inftitutum opus iniuftùs
ciirat: hi quidemhgna, h iolèum ,hilimilam , alii aroma-
ica,alii carnes incénden!:es,& roboris exçêllentiam quan- dam dexteritatemqiie pfteütanr. Sumptis enim duo-
bus vitulprum crurib us, quæ pondo fupra duotalenta
^ , Bibl.Vet.Eat.Tom.1.
cipian t,quoniam omnis templi cuftodialàlusqüeinca
arceconliftat, qua v id a nullum lupereflçt tçmpli pro-
pugnaculum. ~Vrbis vero ipfius magnitudo quantum
colligere potuimus , ad quadraginta ftadia in circuitu
e xten ditu r, muro Sc turrium d ilpo iïtion e , Ipedaculo
digna. Earum viarum ftrata, quæ red à tendant, mulris
Sc opportunis diuerticulis exornant, quippe v t ciuitas,
quæ in monte con ftruda fit multam adalcenfiisdelcèn-
lusque facilitatem habeatv S icu t & ad ipfos viàrüm exi-
tus tranlccnlus quidam , per quos præftantiorcs altius
incedant,cum aliis deprciliuseatur, ÔC maxime ad primores
vias, ne qu i lacra ferurit, iinmundorum con tad u
inter eundum polluantür. Qu arc non iniuriahanc vrbem
maiores talibus dimenfionibus fituque condidêre,
làpienter locum captantes : regio enim lata &pulchra,
hincadSamaritas finitimôsque Idumeos apertis campis i
extenditu r, illinc confitis collibus & cultü læritiæque
Circuitus
Hierylà#
coin- SJ