derifonccquód dicicur facile, ram confuctum e ft vel audi-
'ri> vel credi. Adiiolabit enim continuo vniuerfus ille do-
'öiflïmorum chorus , qui affeuerans, & comprobans fato
fieri quæcuh'quefiuàtjVripiat vobis emanib us opmionéta
iftam.& inariibtis vos arguat perfuafionibus fidere ?Q u |cquidmmurido,
inquiet,geftu iri eft,geritur,&geretur,olim
definitum,<8c fixum eft:habetq; immobiles çàufàs,perquas
lîbiresnexæinèxpugnabilem eólèrant præteritorum cum
imminétibusnecèfiitacem/Si defiriitùm,&fixum eft,quid
ôbtingerefinguiistnàii d eb eat, b d h ïv é , iam cerium ëft.
Q ü o d fi cerium e ft,& fixum, vacStönrhia deorrim auxilia,
vacant odiajVacanfbenignïtates. T am enim praeftare nón
poflunt id,quod rió pofeftfiçri ,quàm proKiberè nëfiat id ,
quod rieceflc ëft euenirë : ïrifi quod validius premeie Ôpt$
nioneite iftam fi voïuërint,quibuöt;vt etiam ipfoS deosFrri-
ftra dicant à vobis cote, ôc- foperuacarieis fupplicationibus
adorari. tu rn cnimorcfinem vertere, & fatalianequeant
conftitutàmu‘tare,qüid reï,quîd,cauïæ eft fatigare^ & db-
trindere eorum auresvelle V quorum auxilijs nequeasfu-
prëmis in riecefli ratibüsfideie ? Poftrèmo fi triftià, aïqufc
importünà dij pelfontcfi ea quæ font læta, atque arnica lar-
giuntUr,vndefontriiundocaria, tamqueinriûmërabilès
milèri? vndeto t infelipes lachrymabilem vftam inextçema
force ^centes*çur immunes a Calamitacibus non funt,qui
mofoeta per lingula,qui per punétâ làcrifirijs onërant atq;
accumulant âras ? Norine afids(mqfoünt) videmus ex illis
domicilia efte riiorbprurriïextinStis fomihibu$,aFqrieâuri-
bus ojjflèratis", pedum éarefë'pró'ceflu ».trûncosfine màrii-
bu sdègere,incêndjjsn aufragîjs, flcruiriis j.mergi, ôbrui:
Confici: patrimonijsabingécibuseuolucos rriercenariû lè-
fe labore fulcire.ftipes emendicate fupremàs,èxtërriiipârr,
.‘profcribijfemper efleiri lu dtib us 1 ib e rom m orbitatib,£|ra-;
âbsiyëîcarj^'eririfo’ttunia cetera , quorum fpccies & fo r -
bias nùlla poteft enufoeràtio definire ? Q u o d y tiqué non
fiaret, fi prôpuiïàre ,11 He&ere malaifta dijpbffenc'fàcro-
rummeritis obligati. ,Nunc Vcro quiacafibus nuUuS^ftin
I bis lpcUSjlèd irieluófcabili omnia rieéemtate côficiunt, agit
lèfèprdô praefcÉiptus, & quod lèmëldccretum eft,perficit.
Àu t irigrati'çjfie dicéndi funt coelites, fi cùm hâbeantiura
prohibéhdi,patiuhtùrinfelix genus totpoènis &: calamita-
tibus impii cari. E t fouaflè aliquid dicant magnum , nec
quodauribus debeat fruftratorijs,leuibus, Sccontemnen-
'tibris fumi:Qu«tanïenn os partes, qiiia res nimium longi
eftiriultiq; fern)onfs,inëxplicatas tranfcurrimus atque iri-
taiftasifôlü illud pofujflè côtenti,inhotiéftàs vb$'&foa$àd-
jurigèrè dijsveftris, fi eos aliter negatis præftare quæ bona
furit,arq;ïnimiôatrânfuertere: nifi prius empti capcllarum
Fuetint atqueoùium fartguinc, & cæteris quæ adrriôuen-
tur altaribus.Indignum enim primum eft, v r illa vis numi-
num fiiblimitafque coeleftium bénéficia credatur fixa habere
venalia,prius funietë, atque ita præftare. T um quod
fcbdius miilto eft nifi âCcëpérintv pirodefle nulli,perpctiq;
'm iferricriosdifcriminunilubirefor,tunas, cûniptonibere
poffirit aé fiibuénire. Si ex duobiis fâcienrib. rës |acras hô-
neftùs vhu s,& locuples,alter angufto là re , fedinnocentîa
fiierit &probitatè laudabilis:cencurftille cædatbouès, to-
ïidèmq; cü agniculîslbis ttiatres thus pauper ex^uum, &
odoris alicuius vnam CoriCremét glëbulamrnônrië çrit cô-
fêquensyvt debeat c’rédi(fi modo nihil humina,nifipr<jmijs
ant§Cedentibusprteftaht ) v tfauo rem jfuum & auxiliuln
commodétlocupleti,auenantàpauperculolumina,quem
feftriiftumrión animus, fedfamiliarîs fcëi necfeflîtasreCit?
Vbienim vërialis, & mercçnarius dator’eftdbi neçeflèeft
grtciâmprô mâgriitudinë munèris t r ib u i, ÔC Coinclinare
lüftràgiumivride àd eùn i, qui præftat, mèCcedïs plus ftiul-
to ,& indecôt^ côrrüptioniS àfîluxerit. Q u id fi pópiili rur-
fus duo hoftilibus diffidentes armis, iàctificijsparibus fii-
përbrùm locupletaùerint aras,aiterq; iri alteruiri poftulerir
virés fibi atque auxilium conirn!Qdari,riöne iterurn flècelfe
eft ctedi,fi pfæmi|sfi3licitantm:, ÿ t profîrit. eos partes inter
vtraîqriè debeire nae^tare, defigj, nécfepetire quid féeiant,
cùm fuàs inrelligarit gracias laçforum accëptiôriibusoblî-.
gacas î Àutenim àuxilià hinc & inde præftabuht,id quod
hèrinon potëft ip rignaburit étairiiboiitraipfijs |èipfi,jèon-
tra fuisgràtias,voluntatefquenitcritur' : àut àmb'obüs po- ,
pulis opem fubminiftrare cefla bun t, id quod Iceleris ma-
gnieftpoftimperiïam,acceptamquemercedem.ïtaquecr"
g o ab dijslo n g è infamiaeft iftatotä p e llen d a : neq-, eft om-
nino dicëndum prxmijs eös acmercedibus allici,borias v t
rescönFerantjdimouèantq-, c6trarias,fim®dó dij veri fiint,
atque in ripminis huius excep tione ponen di. A u t enim fa-
tofiuntquaecuTique fiunt , & ambitioriis 5c gratiénullus
locus in difs e f t : . aritfi exclud i tur 8c eijci'tur fatuhi,non eft
luperse dig'nitatiäboiii operis fauo rem, &; cól|atas,muni-
ficentia!svenditä're. Satis ( v topinor) ofteridirn’us fr’uftra
dfjsimmbrralibus hoftias rebus cum confequentibus ad-
moüeniqubdheque alantur h i s , rieque vllaniperdpiant
völu pta tem, neqüe iräs4aut animos p enan t, neqiiè v t res
tribuaritfauftas , neq 'u e vf abigant auerruncerit^uecon-
trariias. Sequitur v tillam quoqueinlpiciamus partein'iquile
ab noririuliis cpnlueta ëft aften', & caufis cierimoniälibus
applicäri. Airint enim lacra h* chonoradis eile inftituta c$-
leftibus, & e a qubd facianchonoris e rgo face re , & his nu?.
mirium potentialsauiftitate. Q w d f i fimiliterdicanteuigi-
larelele-,atquedbrmii:e,deambulare, fiubfiftere.confcnbe-
re aliqüid,&.leditare, vchonörem dijs h abeant, & dighi-
tatibus eös Faciarit ampliores ? Q u id enim cruöre de pé-
cörum ïC ^ d ïa c ro tum co r ife ë tib n e dpctetera fiipéradd i-
tur his rei ? Quidapponitur,atqüe adii|^ur poteftatis? Et-
enimEonös omnis, quihaberi ab aliquo dicitur , de Teueren
d spo tiox is attr ibu i, relatiuieftadalterum generis,&
-conftansparcibüs duabus , ex coriceftione tribuentis, &
amplificatione Fümentis. y t fi ;quilpiam vifo potentiln-
mi nominis atque audoritatis v iro,via decedat, afturgat,
caput reuëlet, vehiculoqüe defiliat:tum deinde lälutet ac-
cliuisancill®aut feruuli pauibundas trepidationesimitä-
tu s : v id eo quid agacur in huiufmodi honoradonis officio:
fiimmifiionealterius datut alceri plurimum: efficicut'que,
v t videatur magnüs , quem fiilceptio minoris cXtuletic, 8c
fuis antepofueritrebus. Sed conceffio H* cöm nis , & ho noris
, de qua lbquimur, atttibutio lolis habet in höminfc
bus Federn : quoshaturalisinfitmitäs., & am o r in a ltio ri-
b'usftaridi d ocetgaudetedefaftibus, & alioru m cpmpära-
tionibus an tep öh i.A t q u z ro , in Fuperis vb ië ft horioris lo -
cüs : vel quas eis eminentias addere Factoruni ex cqllatiö-
nious inuenitut ? Augriftiotes, pöteheiores mactatis pecu-
dibusfiurit, additur illise xh o c quiequam ,a u t eile dij raa-
gis diuiriitate incipiüt ampliata?Atqüi egp coturiieli? prö-
ximum,quinimmo efte pl'enam cohtumèlia,iri iudiep, curh;
honorariab homirie Deus dicitur,& munerisälicuiuS ob-
latiorie ma<5täri.Etehim fi honos äuget,eiulqueaccumulat
dignitatem cui fuerit attribUtus, Fequitur vt äu<5tior Deus
fiat ab homine , a quo fuerit münëi'e & hpn'óris cöllatipri'e
donatus. atque itaperdricitürrës e ö , yt ihferior Deusfity
qui hönqribus tnaiftatüt hümaniS. Quiid ergb(iflquiet^l£-
quis) honorem dijs dandunullum eile oniriinb cenletjsJSi
deosnobis propö’nitis tales, quales ( fi Funt) -deberit efte,
qriofq; di cere nos oes in iftiuSnóminiS prjedicatione fen ti-
mus, qüe mad mo dump oftüm ush o nöiem his non habere
véllriaximririi ? chm etiam colere homings pötentioribus
acceperimus imperijs, cuiüfcunquc ördinis fucrinr, cuiuF-
cünqj FöTtung.QufFnam itte eft maXitnus?Öfficiofior mul-
to qtritrii habetnr a vob is j& p ötentio re inigenere confti tutus.
Dicjfejihqüitis^üäS fit opinio de his oeformitate cul-
pabilis,vt neq; illos crédas'qüicqua hominis habere cohfi-
mile,nec quiequä expeëtare quod fit ab Fe foris,atq*, e itrih
lecus veniens.- tum qu od fiepius diólum e f t , non atdelcere
irariim fiammis,hon géftire corporea voluptate, nö exam-
biri vt profi nr,nö ptiEmijsvt noceant proritaii,benignitaté
8c gratiänori habere venalem,n,ó gaudere honore collate;
non indignari & afficjno dato.Ted quod tei diuing eft proprium,
fua 1c v i nolle,nec Fe alienis adulationibus gftimare.
Ec tam é, vc videamus,iftud qriod dici tur quäle fit,quod eft
iftud hönoris genuS,yeruecem,ariete, täurrim, Dei fub öre
conneétere,c5 fpeÖ:uq; iheiusoccidere? Q u öd e lx honoris
genus|, deiim inuitare äd fanguinem | quëm cum canibus
videaS euniiuniere,ät'q| habere comniunem ? Q u o d eft ho 1
norhfgenüSjhgnorum ftruihus inCéfis,ctÉlum Fumo lubté-
xer'Cj&èffigies numinümnigrorc offuFcäreferalftQ^iöd fi
eä q u g fiün t, proprja vi-pendere, non ante lumptis p lacet
opinjonibüsæftimare, aræjftæ, quas diçitis, altatiaq; hæc;
pulchra,infelicilfimi animalium generis vftrihç^ogi Funç,
]& bufticetain ôpus fttuâ afoedilumumjatqueihfedcm fa^
bricata fcetôrum. Q u id d id tiso iftiîcrgoneille pu toi,qui
ex coriis toliitucatque expirât ardëntibas>qui ex ôlfibus,
qui ex Fetis , ex aghorum lanitiis,gallinarumqj de plumis,
dei'murius, & honor eft ? madatùrq; hocillis,quoru tem-
p la cùm adiré diFponiti's , ab omni vosla.be pures, lautbs
càftiftîmofque præftatis.’Et quid çftè his poteft coinquinà-
tiuS,inFeliciusimuècius,quam fi ita fa â i luntlenfus lüi na-
tura,vt in aiporibus habeant tam læua, fintq; illis in vo lu-
ptate putoresrquos neqtieipfi lacrificantes terre,necinge-
nuæ fuftinére trad es valeantper Ipiritum nares ? Q u o d fi
animantiuni cruoréhonorariy&afficiFuperoïumariimqS
exiftimatis, cur noneis& m u lç s , & elepnantosmadatisy
& afinos?cur non & canes , vrlbs3&vulpes, & càitoelps,«:
b elua s,&leones ? & quoniam volucres hoftiaru quoq; in
nuraeris poniti», cur non vulturi6s,àquilas, çîëonias,im-
mulfulos, buteonçs,coruos,a^cipitres, nodùas.cumq; il-
ljsfàlamandras,natrices,viperas,folifrigas? Nempe lubeft
& his larigriis ; & confipiilirafione vitali agicantur lpiritu,
Q u id in illis maioriseftpperis;autfolerçiæ in hjs minus,vt
iûanon.âugearit, Fuperorum ilia àm plifiçent drgriitaçë mP-
Q u ia rebus ex his^iriquitjdeos par eft honorare cceleftes,
quib; ipfialimur,ruftentamurv& viuirrius,& quas nobis ad
vidtû-Fuinuminis tribuere behigriitatëdigriatifiirit.Sed &
cûminü,naftartium,rapabulbos,apium,ëarduoSjradices,
curbitas,rutam,mentam,ocimum,puleium, porrumque
Fediuum,iïdëm tilbueredij vobis,e(îèqueïn vfibusveftris
alimoniarum in parte iulièrunt.^QuidTergo celîatis altari-
bus & hæcdareirebuFque hisomnibus cunilam FuperFper-
gerebu bu lam,& acrimoniàsinterrniFcere ceparrim? Ecce
fi vos canefrf neceflè eft enimqu^dam fin g i, perfpici v t li-
quidiusres poflint) fiinquam canes, & alini,fi mptacillæ
cum h is fim u l, liEitundines garrulæ, patiterqne cum his
'p orcilèn fu aliq uo humànitatisaccepte deosputarccâtq;
exiftimarënt vos eflè-'Facraque Vobis intendeientihonotcs
ergoFacerentnonexmàtëriis aliis,aliiFq^d^rebus;lèd.qui-
bus ali moris eft illis, & natufali appofidone fo l cm. AudireàvobiséxpoFcimuSjytrutnnèhunchonqremjan’coriru
meliam potiuséftçiudicaretisamplilfimamicùm hirundines
vobis mulcas, mptacillæ cederent conlecrarentq; for-,
mieulas : cum altarib uS véftris d aren t afi nifee num, paleaf-
\que libarent : Cum imponererit canes p lïà ,& hûmani fterr
coris proluuiem concremarent : cùm ad vltimum porculi
ccërium vobis profunderent ex volutàbris horrentibus,lu
tofis & voràgiiiibut fiimpcumPlta ergo non defpulveftras
inflamroaremini dignit^tes,, ftercOribufque^vosftiBcipi inter
atroces computar.etisiniuriàsPSedjraurorurri cqrpoiib.
honoratis vos d eos, & a lio rùm animaatium cædibus. &
.quid ho c ab illodiffert,cùm & ip la fi nondum,mox ramen
futura fint ftercorà ", & e x ig u i temporiscontradaiiiter-
iedibneputrëlcantPDenique dëfiriitelupponere àrijî igné:
iam p ro fe d o cernitis vifeera ilia tàurorum facrà,' quibus
honor à vobis audificatur deorum j feruefcere vèrmibus
& flu du a re , vitiare & ebrrumpere ftatum ccëli, & ex odo-
ribus morbidis regrories confauciare vicinas : quam fi vobis
præcipiânt dij curam, veftram in valetudihemvërtere,
prandiainde, vel coenas Fplenni ex more conficerë,longe
fiigiatis,execratique odoris genus yeniam pofeatis à Fupe-
periSjfadurofqùë vos eis nunquam talia facra iureds. ica
illud non lridere eft i non con fitë ri, non pandèré, quid fit
deus nefeire , nec cui potentiæ debeat nominis hüius vis
fubdi,appellatiôq; Fupponi?Cibiis nouis aridificatis deos,
nidoribus Côlioneftatis, & fiiccis•“& qüiayerbis iucunda,
8c grata fiint.» eaque vos alunt,deos ëtiam creditis in eofo
afttuere voluptates ; latratbrum& canum ritri offis Fæui-
tias ponere, acquealludere pdrrigentibus læpius? E cquo-
niafo noBis iri m ambus hiftiariim lermo verlàtur:qu^ càù-
Fa,quæratio e ft, v t cùm dij immortales (fiint enim & p é r
nos licet quicunqueefte creduntur ) fintvnius len teatiæ,
vel vrlius debeant efte riaturæ,geriètis,&qualitatis Vriitts,
non omnibus omnes hoftiis, led quibufdam quidam la-
crorum mulceauturlegibus ? QÙæ eft enim caulafrequi-
raitt Vt e ademrrirfiisjvtillètauiisdens, hgdisalius houoretur,
abt o uibu s , hiclade ritibu spo rcu lis , alter intonfis
agnis;hic yirginibus bubulis, capris illeçornutis,hic fteri-
libus vacculis,at ille ingentibus Fcrofis,hicàlbentibuà,ille
atris,alter Foen.iineigetteris,âlter verb aniraantibus maFcu'-1
liriis? Si eriim honoris&reuerentiæ caulà madantur diis
hoftiæiquid réfère, aut interefi curas ânimalis ècapitc fo-
atur h o c debicum., cuius iraoftenlioque pohatur ? Ân
nunquid alteriris àlteri minus gratior oc iuçundior Fari-
gujs efbalteri vero alterius voluptatem in fun dit, & gau-
dium|aut(y’t fieri moris éft) obïeruatipnis alïcuiùs, & rç?
ligioriis m etu,illë câprinaabftinet le càïne , porcinü aliuV
execratur-attadumfouiç ouillafcBtu lenta font vifçeràiàc,
ne ftomaChum fatîgec iriualidum, foc bubulam duritieni
!v ità t,& lad en tium lenitatem., quo digérât expeditius,fo-
mit?Sed erras,inquit,ôdaberis:nàm diis foeminis foetfonas
màres maribus hoftias immolare abftrufa & interior ratio
eftjVulgiqueà cognitio.ne dimQta-.Ndninquitb,rib<?xigo;
quidlacroTumpræcipiânt,vel qu id çontinearit leges,fedfil
iulTerit ratio, ata ; obtinuerit veritas, dffterentiam generü
nullamin diis eliè,neqj vliis lèxib.ebseflè difcretos:nône
lolui necefte eft ? nonne rationes haç omnes fe ftultilfimis
créditas bpinationib.comproban inueniri?Sapienti«viro
rü hÔaatibcabbfontentiasiquiriFumriequeunc côtinere^
cùm diferimihâ lexuum diis audiunt immortalibus ateri-
buta:vnoquoque ab hominum quæro:an ipleapüdfe cte-
datdîbiqueipFeperfuadeat, diftindum ellë deorû genus,
.mares,aefeeminashoseflè adgenerandosfoecas con-
■ uenientiummembrorumdifpofinone Formates i Sed fi
' lexibus lèxris pares, idëftFoerninas fcemihis,hiares aut ho--
) ftias diis maribus im molari làcrificiorum iura præfcribür,
! quæ in coLotibus ratio eft,yc merito his albas,illis atras co-
. ueniar,nigerrimafque màda ti ? Q u ia Fuperis diis, inquit;
atque hominum dexceritate pollentibus, colot lætus'aç-
cepçus eft,acfclix hilaritàce çàttdoris.Àt verbdiis læuiSjféi*-
dèlq; habitaritibus inféras , color Furuus eft gtatior, & tri-
ftibus Fuffedus è fueis. Sed fi rurfos obtinuerit ratio, infe-
roruin penitus calfom elfo no men & vacuü, neq; vllalub
terris regna eflè domiciliaq; Elutonia.opiniônë necefte eft
id quoq; fruftrari,quam FupEr atris pècridibfoa,Eetis»diuiF-
que lubterrçis. Q u o d fi inferi nulli font, deos etiâmaniu.
necefle eft elfe nullos. Fieri enim qui poteft,vt cùm loca
lint nulla,ëorum,quænon'font,vlli perhibeancur ellectd
,tbres?Sed àfièntiamur^vtyfoHs)& elle inferos,& eflè ma-
n e s ,& habitate nelcio quos in his deos hominibus. minus
fauftos,& triftioriDuspræpofitos rebus.&quæ caufa, quæ
ratio elÇvt âtræ his hbftiæ,nigerrimique admôueancur co-
lbres?quianigra nigris conueniunt, &c triftia confîmilibus
grata Funt. Q u id ergoînon videtis ( yt vobifeum ôc nos
fto lid è , fimiliterque ludamus) albas eflè hoftiarum carnes
1 oflà,dentés, pinguitias ,pm c ta cùm cerebrjsâmpllefqfoe iri
oflibus medullas? Sed vcllera nigra Funt,nîgræqj ariiirian-
jtium letæ,Solasergo immolate diis lands,y ullàfqüe exho_
Ibis lètulaS,relinqùiteirifelicilïimaspecudes lpoliatas li-
!cët,ac tonlâs coeli ariimam duceré,&paftibusinri,oteuriF-
fimas incribare. Q u o d fi grata numïnibus irifèris eâj: quàé
Funt.nigra,furuiqué exiftimatis colprisêcur non omniaeç-
tera,quæitlorum inferré Facrificii^s moris e f t , fint riigrajôé
foinigata,tetraque,& colorata curatisîlnficite rhura,fi da-
turrialfas fîuges,arque vninerfa libamina;làdi, oleo,fan-
'guini»hicponat v t purpureumcolorë,illa vt fint jurida,fu
liginem infondite cum faùillis .Q u pd fivob is rellg io nul-
I la eft alba quædam ferre » & Fups retinentia candoresjipfi
V eftras reh'giones ratiôriefque difldluïtisjcùm làcrorum in,
I opéré nihil vnum, perpetuuraq; leruatis.'Sed ôc illud hoc
lo c o conientarieùm eft ex vôbis.addifeere. Si caput çaedà-
I tur Ioui,quempaçri.^)lenne eftLibero,Mcrcurioq; màda
jri.autfojsfiïfterilis Vnxiæ, quam ProFerpinje tribuitis, quo
Irit u,atq, obreruacione,præcipitur:quidFacinoris in h o c e -
'rir,quid'malofom,FeéleriFue contradü: cum tiihil in|ërfit-
oblequfocùiùs animates ècapite honorarium jftud deb'itu
compleatur? Cotlfundihæc,inquit,Fas non eft,ne.Cpiàculi
parui eft officia rituum,proeurâtionemq>mifcere.-Caufam
o ro ediflère. Q u ia generis certi hoftias cërtis ius éftçorile-
crarenùminibus, certaq; ôc fupplicamétapræftâri.Et quæ
icerürri caufa èft i v t generis'certihoftfeî certis irisîît'côn