f l
t n i
I I
B «
il
K
■ il;
S i l
fiertH A î) ifc ip u li
inefle vitam,nonagen'tium veraptcmtentiam, m ortem
paratanvDc life verb qui femiaridas virgafs porrexerunt,
'8c fcifliiras habuerun t,audi. fQ u o rum tantummodo le-
miarid* erant virgae.j hicfubij fu n t, nec enim viiii flin t,-
nec m ortui. At;hi qui femiaridas 8C fcifliiras;habentes'1
tradiderant, 8C dubi) funt,;& maledici: de ab feny bus dc-
trah'emes,_&nuhquam inter le pacCm habentes, & inter
feinuidentes : Et ijs quidem propofitaeftpcenftenria,
vides enitn ex his aliquospcrnitere.Qujeunqueverb eoV
rumcfto egerunt p<Enitenciam,hi in turri liabensledem,
at ij quitarde egeruritfin rauris habitant: qui Verb non
egerunt pcenitcntiam, fed in fuis permahieruhtfaiftis:
iriorce morientur. A t verb hi qui v iridesquidem virgas
led f cifliiras habentes tradiderunt f fideleS lertipei fuerut
8c b o n i: led habentes inter fe quart dam inuidiain & c o n -
tentionenfke principatu & dignitate: V erumomneshu-
iusmodi infipiences iiint & fatui;qui habet inter feaemu-
iationem de principatu. A ttamen hi quum fintalioquin
boni,fl auditis mandatis iftis emendauerint fc ,& citb per
fUafionem m fam egerint pcenitentiani j in turn denique
incipient habitarejticutbchiquicgeruntdignepceniten-
! tiam. Q u b d ii quis eorUriiiurlus ad d ifteniionem redie-
r it , repciietur a turri S/& y itam fuam perdet. Vita etiam
corum quicuftodiu n trail n d a ta Dominion m aiidatisco-
| liftit,non ihprincipatu,autaliquadignitate: perpatien-
j tiara enim & humilitatemanimi j vicain homines con-
1 fequentur': per feditiones .v.ei'b & concerriptunNegis
[•gjj | mortenffibiacquirenr. Q u i verb in virgisfuis dimidium
aridum ha.bebant ,& dimidium viride j hi funt negotia-
: tibnibusinuoluu,neque appliciti fahdtis; Id eoqu ecti-
am dimidium eoruih v iu it , dimidium verb mortiium
1 . , elhCiduititeituroxillis,auditisniandatiseueruntnGeniCnutt Jit, ~ , , 3 r v -
I t n ih t tentiam,<x in turnhabitare coepcrunt: quittam veto cq-
ret Jenifer iutiv,i.htotum deftiterunt. His igitur non eft locus poeni-
in eodem tend« ; dnego tiation eenim fiianefanda in Dominum
1 locuti fiint,&cum abncgauerunt:proptcr hanc igitiir ne-
q quitiam airtiferunt vitam.iMulti verbex his dubiam m£-
tem.induerunt,adhuc 8c iis eft regreflus.: qui fi. citbpaj-
r ni tentiamegerint, inturrifedem habebunt; fr verbtar-
diuspgerintjin muris habitabunt; li autem 110'n egerint,
mortem fibi acq uircn t.. A t Iji'qui duas partes virgarum
fuatuniyirideshabuerantj&tertiam andarn, eompluri-
i b.mmodis'deprauatinegauerunt Dominum. Exdiisigi-
tur mplti egerunt pcenitentiani, atquc ita in turri habi-
' tare.ccEperuntj&multiaDeo inperpefuum receflerunt:
llli igitun n tqtum artuferuhcvitam. Q u id am verb du-
s bia men.te;c6ncepta,diilenllpnes concrtaueruntj ijsad-
hueregreflus eft , fi citb egerint poenitentiam, nec volu -
ptatibusiuis remora.ti tu e iin t: li autem permanferint in
' ta€tis fuis,mprtei«:fibi acquifent. Q u i verbporrexerunt
V ifg a lfu a s , quarum dua: parres arid« fu e ra a t, & tertia
mi egerunt pcenitentiam ceieriter, & in.turri, habitare.
coeperünt. Q u id am autem exhis^ualerrtnt dubij; quida
adiecerunt ad dubiam m entem etiam difîcnftones mo-
uerc :In his igitur etiam nunc lpeseit regreflus, quia b o ni
femperhierum,diflicilèautein m ouebuntur. Q u i verb
Vtrgas fuas aridasporrexerunt, exccptis cacunnnibus
e aium,quæfblaerant viridia :crediderunc qu id emDeo,
infcelcrib. verb conuerfari fun t, nunquam tarnen à D e o
receflerunt, fed femper nomen D om in ilib en te r tuie-
ru n t, 8c libpnterin hofpitiis fuis D e i feruos fufeeperunt.
Aù d ito igitur hoc,regrcfli,fine mora egerunt poèiiitenti-
am, & om n em virtutis æquitatem exercuerunc. A iiqu i
verb eorum obiçrunt: & alij hbentèr aduerfà pafli funt,
memoresfaótorum f'uorum. Poftquam finiflet omnium
virgarum explanationes,ait mihi : V a d e , 81 die omnibus
v t agant poenitentiam, & v iu en tDeo : ,quia motus D ó
minus magnad em e n tia flia , mifit me v t poenitentiam
nunciarem omnibus^ his etiam. qui non merentur pro pter
fa d a ftiaaflequi Blutern. Sed patiens eft Dominus,
8cinuitationem per filium ftium la c tam , vu lt conierua-
re. Dico ei : Spero Domine, Fore v t auditis his,vniuerfl a-
gànt poenitèntiam : credo enfin, vnrtmqueinque agnitis
liiis fadtis , 8c adßepto D e i tim oré , ad poenitentiam re-
greflurum. A it mihi : Q u icunqu e to to corde egerint
poenitentiam, 8c purificaucrint f e ab omni nequitia quæ
tupràdibta e ft,& nó adiecerint adhuc addelióta Fua quic-
qu ä , accipient à Domino remedium priorû peccatorum
luor um , li nihil dubitauçriht de mandatis ms, 8c viu en t
D e o . Q u i verb adiecerint, in quit, ad delitfta fu a ,& e o n -
uerfatiluerint incupiditatibus fecu)ihuius,damnabunt
icipfos ad mortem. T u verb àmbula in mandatisiftis,&
vnies D e o ; 8c quicunque ambulaucrinr in his ,& rcb tè ea
cxercuerint, viuêrtt D e o . Poftquam verb hæc omnia
mihi oftendit , ait mihi : R e liqu ap pft dies paucos til^ o -
ftendam. ■’
$ IM I L I, T V D O ® IX.
*
Acdtficanda militant is t r u m f h a n t i ó Ecclefu ,
ß c r iam a xm a .
FO s t q v am feripfi mandata, ^ fimilitudinesPaftoris
illius nuncij poenitentnt, venir ad me , 8c dix-it mihi :
V o lo oftendere tib i, quæcurtque fpiritüs tibi pftendit
î|ui in effigie Eccleflælôeûtus eft tecum; Ille eriim Spiritus
, Filius D e i eft. Et quia infirmier eras corpore , non
ante per nunciuni d cck ra fum e fttib i quamtirmatusei
a Spiritu, aubtusque v irib us , vt etiam liuneiumpoflis vi-
dere tunc eninvbene quidern & mâgnifteè ædifieatio
tu ir is , a b tc c le lia cibi oltenl'a e ft, fed v t â virgine mon-
ttnr.ta cunbta vidifti. N une ante per nuncium illuftraris,
pereundem quidem fpiriftim : Sed oportet te ómnia divuidis;
fideieyquidêmfüerü.nt,fèdlöcupletati'&exfatu- ligenter videre. Ideircb cnim indortium cuammiflùs
rati bonis apud èxtçras gestes cclebriöres efle ertpierüt, lu.m häbirare', ab itlo nunefb venerando ; v t cupiöm-
& ih lu p erbiam m agnanrincidefunt j'&fu blimiaccep c- niapotenrer videris, n ihil vtprius expauelcas. É t duxit
m n t fperare,& veritatem deferere , neque appliciti iunt mein afcenfum inontis Arcadiæ; 8c confedimus, in ca-
iufti^^(mitirt^terisgenxit>us con'uixerunt,&haecillis dpi- çumirte dus . Et oftendit mihi campum ftiagniim ,&
Impccni-
tentes vo
luptüanj.
d o r vifa eft y a Deo tamert non receflerunt, Öciu tide
perfeuerauer unt, ftd o pera fidci nonxxercuemnt.Multi
igitur ex illfs egerunt poenitentiam, & fèd'es eorüin tur-
j n efle ccep crun 1 1 A lij verb viuentés cum exteris gehcib9,
I & elativanitatibüsfuis,inperpetuumiDeqdéfecerunt,
I na tiominifaeirtoiibus&operib .feruientes: huiusmodi
• ergo homines adnuinerati funt èxteris nationibus. Alii
e x his dubiam mentem habere coepérunt non fperantes
;fe proptferfaiftatpaaflfeqüipófle'faïutem: Alij dftbij 'fa-
btijdiilènftones êxcirauerunt. His igitur & illis qpipro-
p^erfabtafua dubijèflècceperüt,adhueeftregreftus;fèd
haecpoenitentia cita efle d eb e t,v lfk in turri fecles eorum.
His v eto qu in on agunt pcEnite:htiam, fed permanencin
voluptatib us fuis,mors propeeft. A th iq u iv iig a s virides
porrexerunt, exceptis cacuminibus earum, q u * fola ari-
daecant , 8c, feifluras h^bebantfemper- boni apque flde-
j les & prohierga Deumffterunt, fed parumperdelique-
j ru ht proptqt^anes v o l ufp tates; &minutas cogitaciones,
circa eum duode.cim m ontés,aliaatque alia figura.Q u o rum
primus mger erat flout hihgó : lêctirtdus g labrusli-
ne herbis : rei tiüs fpinis 8c trihnlis plenus : quartus ha-
bebatTïèmiaridas:herbas<^, quarum luperior pars'erat vi-1
ridisvpioximaauteni èt.radicibus arida; qua'dam etiatn
herba:;,cùm fol incanduift’ef ,.aridæ fie bant : Qu intu s
mops alperrimus era"t;fed herbas virides liab ebat : Sex-
tps mons feiflurisrsrat plenus ; quibusdam minoribus,
qUibusaam verb maipribusJi4 cbf in illis feifluris erant
herb« n o n valde qi^dem latae,lcd vel.ut mateidæ efle vi-
cfebantur. , Septimus verb mons,deleblabileshabebat
herbas, & totus fértilis erat , & 'om n e genus pecudum
& volucrurncoeli pabulum carpehant e x illb : & quan-
turn vefeebantur exillo^tantb lætiçres herb« crefeebât-
Obkauus rnons, fontibus c^rat repletus , 8c e x illisfonti-
bus adaquabatur orane. genus cfeafur« D e i. Nonus
mous nullam omifdio aquam h ab eb at, & totus deftitu-
P H H * WBBj B P i l . . . tu^eratÿfed&nVortifei’oslèrpehtes alebàt., & homini^
j quas nuraiehabucrunt. Auditis ergo verbis meis pluri- bu spernicipfos. Decimus mons proceras axhores;co»tir
. y-"’-..' - _ ' ______. • ; nebat,
Curiolvtas
sr enda. ’
• S i P a u l i , L i b . 1 I l i
neflat ; totusque crat vmbrofus.-'&iiib vpibra peendes
iaéeban t requiefcente’srt c ruminàntes. VndeFimîis m o ns
denft’in'mk>i^ b n b .t^ le tu s 'éù f,'& d tb o re$ ;flj«àlfiWt4 f '
aliis orterat« videbantur flu d ib u s , vtquifq.disvidcret,
' cupéret edere dç fru<5tibus earurn. Duödeoimuiï mons;
candidùsérattotus j & afpe(ftum hàbebàt d eledabilifli-
mum;& ipfc fibHummumpræftabàt decorcrn. In medio
verb campo canaidam & ingentetrt petram mihi oftend
i t quæ de ipfo'campO furrexerat : & petra ilia altior
montibus illis erat_, &:quadrata, ita v tpo flet totum or-
bem fuftin^ere. Vetus autem mihi yidèbatur eflè, fed habebat
houam portam, quæ rtuper videbat'urexeülpta.Et
porta ilia clariorem fplendorem quam So l habebat rira
v t mirarer vehelnenter Ipmen eius. C irca verb portâm
illam ftabân t vifgines düodècim; ex.qiiibüs quatuor quæ
obeinebant angulos portæ, digniores mihi' videbantur
effè , fed & cæteræ dignæ erant : ftaÉant autem iri quatuor
partibusportæ. Erat a u t em & id adgriaiiamillarum
v irginum, qrtod ill«b inæ & binæ veftitæerantlinteis tu-
n id s ,& decenter fuccin<ftæ'èxteriùs,brachiis dëxtris tan-
quam k fe em aliquem leuaiuræ, ficerant pàratæ : vehementer
enim hilares erant, atquc pro tgptæ. Hæc quum
Ÿidiflèm, m ecum ipfè mirabar,qubd cam magnas & præ-
elàfas rës viderem. E t rnrfus mirabar propter virginësil-
là s , qubdxam decoræ & delicaræ e flèn t, 8c ita cortftan-
te rà cfortiter ftarent,tanquam totùm coelum portaturæ.
Et qüuirt hæc intra irtë cogitarëm, àit ad mëpaftbrillë :
quidintrâ te difputas arque rorquëris, & ipfe cibi folici-
tüdineirt adijcis ? Quæçunque non potësintëlligere, noli
attenderéj ranquam fi fapiens fis ,f e d roga Dominùm,
y t accepto fenfu iritëlligas ea. Quæçunque poft te funt,
no n potes Videre, qpæ verb flint ante te, vides. In his igitur,
quæ nopp ote s videre, n o h to rqu e r i,& eo rum irttel-
li^entiam cape, quæ tu vides.- Define cflè cnriofiis : Ego
autem demonftra^p tib i cpnôla quæéunque dèbeo b--
ftendere : nunç auteni rèliqua con fide^. Et quum hæc
dixiflèt m ifli, fufpèxi: Et éççeVidi veniflè fèx viros ex-
celfosacverterandos, & om n es fim ile svù ltu ,& vocaflè i
quandam multitudinëm Virorum , & hi qui vénérant
voca ti ab illis ,& ipfi qjioque excelii 8c fortes erant. Iuflè-
rünt autem illi fex eos tutrim quandam fuperèatn portam
ædificare. Magnusvërb*tunèfremitusecëpiteflè de-
çiirrentiiim circa portàm hue a tq u ^ illu c , eorum virq-
rum quiad ædificandum turrim vénérant. V irgin esVerb
illæ , quæ ftabant circa portam, iubebant eis ædificatio- ;
nem turris accelèrare : Ipfc autem exporrexerunt manus
fuasVtanquàm aliquid àccepturæ ab illis. T u n e illr fè x
iuflèrunt, vjc ex quodam profundo lapides atÿ)llerent,&:
in ædificatioriem turris præpararent. E t eleuati funt de-
cëm lapides canifidAquadrati^cireu mcifi.PoÂquamV^rb
m pii tib us adap tar e n t la pides ad ædîfiéationemtürrise-
iufdem. Illi autem excidebant de vniueriîsm^ntibus va-
ribrum coloruin lapidés; & déférentes eos porrigebanc
virgtnibusièjuos illæ açcipîenjls^tràrtsfëreban|,& in «di-
fieationem rûjris porrigebatit.Iii qua quum ftru&i eflènt
illï/candidi, varii<|uç fiébarît, 8c fîmîIiterbmnës,prioxes
mutabant colores. Q uidam verb ab ipfis vitis porrigè-
bantur, qui ’quum in eam ædifieatiônem veniffent, bna-
lesponebanrur,tales&pefmaneb ant.fltnec can didï né-
p^nt nec varii, quoniam non eran ta yirginibùs perpot-
tana translatif H i ërgo lapides dëformëserant in ædificâ-
tiorte.(^osquumanîmadiièrtifrentillifexviri,iufl'erunt
to llijdë fu plo corep on ivn dë dclati fuerant. E t dicunt ad
illos, qui lapidés illos adferebant : Omninb vbs nobîsad
ædificationem hanc lapidés porrigercmoliçt, fed iuxra
turnmportite'cbSjVthævirginestranslatospôrri^anbriifi
eriim àb hisvirginibus trànslati Fuèrintpefhàric'portam,
colores fuos mutare non poflunt : nblitë igitur früftra la-
Borare. Effe&a eft autem ftrudlura illo d ia le d turris con-
fummata nô eift: futurum eriim erat,vt ædi fi care t ur,pr o-
ptercaetiam n u nc& qùæd ad ila tio faéla eflj. E tiuflèrunt
illi fex eo s , qùiædificabânt ,a b ir e , & velüti aliquaridiù
qtriefcere.-Illis verbvirginibus præcepèrunt,neà turridi-
feederent. Propterea au tem yidebantur mihi reliblæ, v t
euftodirent turrim illam. Poftquam autem receflerunt,
dicoadpaftoremillurri : QuareT)omiiie,noneftpera<fta
ædificatio turris ? N o n enim,inquit,antècôfumroaripb-
teft,quàm veniat Dominus eius, 8c ftrudüram hartçpib-
bet ; yt fi quos lapides nort bbnps in ëainüehèrir, muten-
tur. A flvo lunta tem enim eius ædificatur hæc turris. V eilem
, in q u am , D om in e , feire, quid fignificet ædifiëâtio
turns h u ius , & de hac petra, & de hac porta cognofeëre,
8c de m ontibus, 8c de v iiginib us , & de lapidibus.quiex-
tra&i funt d e^ ro fun do , nec circumcifi fu n t, fed ficuta-
fcenderuntjfic mifli funt in ftruduram,^& quare primùm
lapides deeem in fundâmento ftruóti funt,deinde viginti
quinq-„deinde triginta quinq-„deinde quadragf nta.Irem
d.e illis lapicfibus qn ipofiti funtinftruâ:urâm,iterurnque
lû b la ti, 8c in lo cum iûumrelati. D e omnibtishis D om in
e , defideriuin animæ meæ com ple , & omnia riiihi demo
nftra. Et diipt mihi : Si tardus non fueris ; omriia non
cogno fces, &Vfdebis reliqüa quæfuturafunt huic riuri,
& om nés limilitudines diligenter çognofcès.Et vénimus
póft diés paucos in euridem locum vb i lêderairtus', 8C dieft
mihi; Perüeniamus ad turrimrDoriiinus enim eius Votums
eft, yteonfideret earn. Venimus igiturilluc5/& neminemälium
qüàm virgiries illas inuenimus. ÉtïntérrO-
gauit eas:an afluiflèt DominlrS turris illius? Et refponde-
runt continub eum àdfüturum, vt confi de rètftr u éturam
illam. Poft pufîllum verb video multittidinem.vitorum
Turris nâ
efteonfum
mata, &
"fex illi àduocauerunt has virgiries, iuflèrunt cas; yniucr- I magnàm vënientem, & in medio eorùm.ita excelfum vi-
fos lapides quicunque in turris ædificationem m ittendi I rum v t mâgnitudine fua ipfam turrim fuperaret: & circa
eflènt ,p o r ta re , & tranflatos per portàm^tradere eis qui euirt fex illos qubs- in ædincatione imperare videram, &
ædificaturîërànt turrim illam.Continuo hæ virgiriëséoi-
dém lapides, quiprius eleuati erarit de profundb,inter fè
eleuare cceperùnt paritér -omnes.' Q u i autem ftetërunt
circaporcam, fie etiam portabaçit, v t qui videbantur efle
fo rtio ré s , ad aiigplos porierentrtr : cæteri vërô lapides ad
lacéra fubijciebantifti.àtq; ita vniuerfbsiapidés perculé-
tu n t , eosque per portam tranflatos, ædificantiBus ( ïïeut
iuflæ erant ) tradideruiit; Illi verbexçipientes, extruxe-
ruritillos. Hæc autem ædificatio fiipër illam pètranr rjia-
gn àîn& po rtam fieb a t, a jq j ab ift totatmris fufténtaba-
tùr. Horftrn autem dècëm lapidum ftru^iira totampor-
tam illam tepleu it, quæ irt rundamento turris illius ëfîc
Ccepit. Poft illôs verb'dècem lâpides;alii viginti quinque
eleu a tifiin tdepro fu n dô , & h i ftfftÖifüntinædificatio-
ném turris eiufdem per iîlas vitgiries lèuati, fîcut priorps;
Poft hos alii triginta quinq; eleuati funt, & hi fimiliterin
eodem opéré àptati funt.. P oft hos', quadraginta lapidés
aftend'erùrit,&hi om nés adiebtifuntin ftrudtüran? turris
iniüs.QuatubfergoôrdinesccEperuntéflèinfi.indamen-
to turris illius r.delierunt enim lapides^xtrahi de profundo
>n ^ ^ebsomnesquiædificaûeruntturrimïIla,&præcereaalios
paulilpertSi: hi,qui ædificabânt,quicuerünt.Itérumil-
hjex vîrijmultitudini itrtperauBruntjVC de illisdiiodecim
qüampluresdighîtatefplendidosviros. Virgines verbil-
læ quæ.cuftbdiebanc turrim illam,adcurrunt,&ofculatæ
funt eum, 8c propè eütti ccepërunt ambulate. Ille autem
ram d iligenter confiderabat ftrüéturam iïlam , v t fingu-
los lapidés corttreétarët, quinetiam fingulos virga quarri
in manu tenebat, fëriebat. Ex quibus quidam quumgC- Lapides
fent pereufli, nigri fiebanc yë lutfuligô , qciidam autem caiftu niv® \
tanquàiri fcabrijqtudam'fèifluras habentes,quidatnçür- gçefccntcs.
ci, quidam nec nigri ; riec albi » quidam àfperi; necciim
cætcris làpidibùsconuenièntes,quidam plùrïmaémàcu-
las haberités. H x funt yarietàrëslapidùm illorum ; qui
in ftrudtiira ilia non idoriei reperti funt. Iiiflît eos Doifti-.
nus btnries de turri d ep on i,& iuxta ëairt re lin q u i,& alios
lip id es afferiiVd^ Ibcöèbriimrepönii Et interrogauerunt
eum, quiædificabarit, ex quo monté v ellèt affèrri,&rë-
poni in-locum ëiedtorum ? D é montibus qiiidem vetuit
afferrij fèdexcampo quodam,qui pfopè eratjittflitaffer-
ri. Fodérurit énim carapiuri illum , &iriueneriintlapi-
des fplëndido«, quadratos r quofdàm verbériam rbtun-
db's ,quicunque autefti erant in illo campo, omnes allàti
funt , & per pqrtaip tran^iortari d érrginibùsillis, & qui
J> 4 ^ „/y ex eis