
1* B. L im , H ifi or ia
C
Elationem
mentis fein
Nero-
nem re/ùf-
redturum j
, futurUmq>
Antichri- j
ftum quidam
opi- I
nati funt
; TTheophi- i
lus imprimis.
27. Marti-',
uns Ca-
liutlib.u.\
eap.12.
D I
Bonfimùi
lib.i. dtc.i.
E X B E L L A R MI N O DE S C R L
P T O R I B V S E C C L E S I A S T IC K S .
S I m i l i s narrattoniProchori d in a r ratio, quafu h nomine
fa n ä i Lini extat in Bibliotheca ftn äo rum Patrunt. Narrat/
tr im auäor illémulta de däisfa nä i Petri, qua v elfalfa, vél dubia
furit',tieq3 teftmonium habet hoc opufculum fa n ä i Lin i à veteribus.
inter alia feribit auäor,' Agrippant fuiffe Prafeäum vrbis tem-
porepaßio'm fa n ä i Petri, dtqueab ifto Agrippafuiffeptnäum Petrum
occifumftne confenfu Imper atom Nerohis,à qUtretiamidfa-
äum poßedfmffe.improbatum.
Sed netfeto nßdtPrafeäum vrbis tune fuiffe Agrippant :&necem
S.Petr'iNeronidifflieUiffe, répugnât omnibus veteribus Pattibus.
Ineadeni narrat tone feribit auäor, vxorem Albinifecunduht
doärinam ^ P e tri, repudiate thorum viri fu i ob amoremcaßtta-
tisjnuito & reclamante marïtti.'
Haeverb doärindS.Petri effenortpoteH,cum repugnet doärina
coapoßoli eius Pauli, i. Cor.y.Pateorqaidem d fanäo Lino confcri-
ptafuiffe A ä a StPetri, Velpötius Aäa ftn äo rum Apoßolorum Pe-,
tr i & Pauli, quodaliquidicunt, & de Aäis fa n ä i Petri in Romano
Breuiam legitur : fed ea non extare, &'löco eorumfuppofita fuiffe,
qua nunc extant,arbitramur.
PO s T m ultimoda Sc multifaria viævitæque falutaris
d o cumen ta,& e xirn iaä tq ;ce leb en im a miracula o-
fte n fà ,& diuerlacum Simone M agoaliisq; quampluri-
mis Antjfhrifti præconibus pro nomineveri Chrifti cer-
tamina,poftpäflionem quoque multiplicem,& flagello-
rum acetbicacem , & carcerum fqualorem horrificum,
cum effet exulcans in Domin o beams P e tru s , & gracias
agens rioéle aç dip.'éum ffattibus,in turbaveniencium ad
fidem D e i& Domini noftri Iefii Chrifti, intentusoratio-
nibns acdoétrinæ, cætcrisque pietatis ofheiis, præcipuè
charicacis & caftitatiS,gratiam audientium pectoribus inféré
b a t , adhortans credentes in C hriftum, vc pudicè &
contiri.erirer Ie gèrerént.' Nimis enim abundanter Sc fu-
pereminentdrvrbs orbi prælata mente le -in faftum elati-
oniscxtulerac, & id c irc c i(v c fo let iri ppulenria&inerri
lecuritate)indecentiluxu döminabatur. Perlæpènamq;
v b i eflelatio mentis, (equitur coritumelia carnis:vnde fa-
é lu e fl v t bead Petri lermonibus, magnus pudicitiæ apud
I multas diuerfæ' ætatis Sc poteftaris leu nobilitatis foemi-
! na s, amor exlarlèrif j ira Vt pleræquë etiam Romanorum
matronæà commixtione virilis thoriferuare m unda cord
a , fim u l& co rp ora, quantum exipfi$erat,deligercnt.
Sed cjim iam tempus appropinquate^ quo fides bead A -
poftoli Sc labdres remunérari deberéritj præueniens,pér-
ditioriis caputfcilicer, & Antichriftus N ero, confumma-*
ta iniquiras,arétari eu m Sc in cuftödiä Iqùalidiflîma com-
pedibus vinciri iu ffitv vb i fcoeperiint ïreqiiéntarê ilium
quatuprconcubinæ præfeôti Agrippa;, qüarùm eraht nomina:
Agrippina^ Euchariä, Eupiïemià, Sc Dione; Q ÿ s è
audientes ab eo callitatisfèrmonem, Sc Omnia Domini
noftri Iefu Chrifti mandata, tabefce|àant Sc molcftaban-
tur fub thoro Agrippæ. V nde caftitati le deuouentes, pa-
éfcum çonfîliiàdinufcem inierürit:ô£ çônfôrfcatæ à Domino
noftro Ielu CHrifto, nullo m p do eiob fequ io concu- :
bitus acquielcere vlterius decreuerûnt. Subtrahcntibus
âüteni fe' iildem noh folum a çomplexu j véçùm etiam ab
öittiiimpda cpriiunâioneAgrippæiedepitidem ftiper hoc
valde tædere,& moeftuS eHè.Mittensq-, folicitosac foler-
tes exploratorès didicit eas ftudiofilfitnè ad beatum Petrum
leproripere. Q u i b us ad le redddis,dixit vehement
tiflima amons captüs mfania,fcio vnde venitis.Ille Ghri-
ftianus vos d ocuit mecum non con tien ire, 8c à debito
thö tö filbtrahere. Sed certus fum, quia luis magicisarti-
bus àitidrem erga me véfttum nô poterie infirmare. Qjy e
muleis blanpirils delinltæ, nêcVerbo amatorio compei-
lâtùnt,nec intéhtO Ociilojilipidinisfomitem refpeXèrunt,
quia ApoftOlico lèrmonc randatÄ êràhtv Vidensautem
Agrippa p'ræfedius j q u o d r e tr i docltinam fequentes’, li-
bidinem eius vnattimlter Ipemcrent, & ÇiUs blanditiis
minime acquiefcerenr,cûepit eis minas intentarc hórrifi-
cas, iurans quod Sc viuas ineendio crèmaret, & Petrum
grauilïîméafïliélum luppliciis,ab homiriùm de fu b coe lo
memoria perderet. Sed nunquam po tu if eas ad inquina-
mentùm neélere,dicéns:àmâoiliuslîbielle omnibus tor-
: mentis pro caftitate fuccü:mbere,quàm Ghriftum (cui de-
uouerant'eaftimoniam)recùfare. Indignabatur itaq; A -
; grippa præfeélus, maximè in A p o f to lum ,& fremeb atlii-
pe reumdentibus,quærensoccauonem; v teum qualî ra-
tionabiliteEpotuiflèt occidere. Interea v x o r lb in i, Cæ-
farisamieilïimi,nomineXandippe, cumaliis plurib.no-1
1 biliflïmis matronis,vçhit ad Petrü. A quo percipiens ver-
bu m caftæ vitæyrepùdiauit non m odo virile connubium^
; qui ne tiam Sc orane huius deleéïamentû.Qua de re A lb i-
| nus nimio meerore confeétus, côminabatur multa le Pe-
tro illaturumtormenta. Xandippen vero vxorem fuam,
verbis iniuria plenis,indeque delhîîmentis,ac to to cona-
minerefragari tentabar. Mitcensqj ad#Agrippam praefe-
<ftu, fîbiamicitiacopulatum, mandauitei, omniaquæa-
gente Petro,de fua vxore patiebatur,deprecaiïs Vt Ke ilè -
cundùm fuam fiduçiam amicus e fïè t , vl Cifce re t u r e u m de
Petro, a lioqu in iple le vindicaturus elïèt. Agrippa quoq;
reddidit ei rélponfum,le e adèm,adhuc etiam Sc duriora
his p e rcüp ati.ynd e faé lum e ft,vt çum Àlb inu s cupitum
irct,&Xandippe|}adducilibifeciflet,fuæqjdeleélationis
commixtione apud earn, nec blanditiis nee tertorib. ob-
tincre potuiflèt,conlîliaretur quàterius vnà cum Agrippæ
manu, velut auem laqueo Pecrûcâperét,& v t m aleficum
peflundaret.Xandippe auté Alb ini vxor hçc audieris,mi-
lit nunciû fidelilumum àd Petrùm,vt R oma exire t,& in-
lîdias penè ineuitabiles declinaret. Marcello n ihilomi-
nus Marci ptæfeéli filio,qui poftquam Simoniis M a gipe -
ftiferâ doétrinam aufugerat,Apoftolo fideliter Sc viriliter
in cu n â is adhællt,at<^ etiam rratrib^conlpirationem viri
lui &præfeéli Agrippæ iplainnotefcere fecit. In craftino
quoqvfurreXerunt quidâ ex lènatorib. in conleftu, Sc di-
xerü t , S uggeriraus amplitudini veftræ n obiles viri, qfcàd
ad peruerlionem vrbis æreirnæ,Petruiconnubiadiuorriis
c mancipac, vxores noftras à nobis d iliifngit,& nelcimüs, -
quam nobis noua Sc inaiîdicam lege m inducit .Et hæc di-
cerïtes, con ci caban t étiam alios a d tumultum Sc appella-
tionenl.Tune Agrippagratulatus efty quia qü od de Petro
optauic,fub occafione in lèriatü v^nir. Sed Sc h o c , Perru
& fta tres non latuit. Innotclcerè hquidern hùc eis celeri
nuncio feceraht ii,qui jfüérant ex lenatoribus perPetrum
illuminati à Domino; QüàpropterMarcellusv&frarrcs
d eprécabantiirPetrü,vtlècederçt. PérrUsVeràâit: N o n
oportetfratres Sc filii fugere p ropter Ghtiftùm Dominu
pafliones, cûtm iplè vitro le pro noft;ralàlute môrti obtu-
lent.Marcellus auté Sc fratres,nimio coiifletu àiunt : Mi-
lêrerepatçj: miferieors iuuënü , & èorum qui lunt in fide
rudesitiéc hos,riecillosinter infidelium turbines deftitù-
tos relinquaSiT une Petn^ç roganribuslè,ait: Fugiendum
fu ad è ris ,& iùitenum arq",inhrmorüm cordib. exemplo
noftro metum palhonis iiicu tére , chmverbum D e l con-
ftanter dcbcamus aftererc, Sc lànétæ caftimoniæ funda-
menta, quæ iecimus,conferuafe. Fugiéiiduna putatls,vc
morte declinemus,qiiam multis fuljpiriis & gem itib .d iu -
turnis, v t ingrelïum vitæexpetimus, quia etiâlecundum
illiüsreuelarionéjDomviüclarificaredébeamtis.Fràtres
vercx hæcàùdienres'leuaucruht vocem diccntes : O .pater
veraciflime ,.Vbi funt verba, quib. d iceb as, qtioniam pro
vita noftrâ morti paratus elles fuccumbere, & n u n c im - ‘
petràre non polftimus,vt pro lalute noftra, donee corro-
boremur ,patiaris té aliquantulùrq viuei'e. Adoléfcentes
q u o q u e , quos iple lohcïtè euftodiens, in fide Sc caftitate
fedulèeducabat mantis protendentes in coe lum , Sc por-
reéli in fa ciemïlliü s, v elu t fubito mortui procidentesin
terra vociferabâtur nimio eiulatu clamantesrO bone Pe-
tre, pater, & paftor,poft tuü Dominu clémétia fingularis,
cur quos affeétu materno recenter perfacrü foritéDomi-
no peperifti, tâimmaturo folatio & an im o crudeli.qui te
an teànunquâatrigerat, nos immaniffimoffimorfib.lu-
porü expohis?Clamabant autc Sc matronæ,puluere con-
fperfis capitib. Hæccine eft n\ifericordia quâ delàluatore
tuoprædicarc folcbas.-quituislachrymis queadtempus
negauerasin æternümpietate motus indulferat, & nunc
■ .______ > g. ■ • ' m rantis
S. JJe t n ^ A p ô j t ô î i f '
taîitis laerymarum flumin ibu s ,te v elpa ru o tem po re ,np^ etiamin IUdæprum iniuriam, nefeio quem Chriftiini in-*
his non çoilcedis, prælertim S c cùmvDomino' polïis m i - , duceié,Sc contra lanélûritum RomahurO &>contra vrf)is
P ■ .i t
■ ius &
■ daber-
n n Epi-
G i l C
lécufatiiti
I. P a r u s t
xérès à
irisdiud___
[ccumii
priftus
o fu-
II
L1
r , u yppffist „ . ... , ^ -
nilbarein carne,& tibi relcriiatam coron am ad i pi (ci p e t - . ætcrnæ deuotion em,, nefeio quæ inepta S c vana docere.
_ . . ^ , ,5»^ ür o . i a . . ‘ T.uhcfa^a eftfacies Apoftpli ficut Soflplendida, Sc aperiçnsPetrusps
peti^m*;Séd & cuftodcscarcerisfPré'ceffltiS & M artimi-
nus, cum reliquis magifetatibus Sc ex o fhcioiundtis, po-
ftulibanceumdicentes: Domine ,xjuo yjs^hfeede, quia«
ipipemtorcm ô.blitu^tüi'iA'm'txe<UmQsl'fèd'ifte inrquif-
-.ifimus Agrippapellicum aihore ,&incemperanria liiæ h-,
bidiiiis'ihflammacuS,perderecefe'ftinar.;Siènimteregis''
:i^{ïïoncrimpëcéret^f*làtitini v ir f charilïïmi, cù|te com-
méndatum nos cuftodieiidum fufeepimus ^de tuanece
leutentiamhabercmus : nain pbftquaninosrcredentes in
h ac yicina cuftp,dia, fo n te , precibusSc admirabili figno
criicisde ru.pe,pjodiiâ;o,in lantlæ Trinitatis nomine ba-
prizafti , Hberè qu à libucrat-, perrexifti , & nemo fuit tibi
moleftus i née modoke f fe t , nili incendium dæmoniale
qu p dv rbemftimula tAgiippama criusperuaffffè t.Qi^-
propteroramusce lâlutisn^ftta:minifter,hancnobis4 i-
gneris rècdinpenlare: vipiflitudinem, vt qui nos àpécça-
tprum ^dadmpnü vinculi.s;ablblui fti, à;cpïr cerali ac com-
pedum nexibüs ,. quorum npbis eft couimiffu immani-;1
taSjnoftranoh tamp§rmi(llonèiqii4m eticpn.deprecatip-
nc liber in faluatioirctantæ plèbis abfcedâs. Viauæ quoque
& ,o rphani, aefenio valde c o n fé d i, capiUoslibi tra-
he ntes j gçn^sque v cllentes&peClôfadenudantes,dice-
bantiA liosquomm mirtifteDipfouebantur,àdiuerlislan-
guoribus làna fti,,& de ipiâetiam morte refqfçitafti,.& te
npbis pater piimme fubtnriiis ? V e l antjgLteomnes.nos
præmitte, ne tuæinftituüohis dpélrina deftitutæ apimæ
pereantV & corpora, miniftrationïs tuæ folâtip/.dèfolata
intcreant:& fie quo defideras,açcÇlerare feftina,ne vitam
*hpftravn^p,pft dominum ^ppri yidèfités * Sc rémanentes in
jvita miléri rnoriamjjr,. T un c Petrus hæc vndlq] audiens,
qui vitra modum nuipricors laçrymas aJRi&prum: fine-
la#ymis nunquampiæteriLç poterat, deuiift.us taritis fier
tibüs ait: Nemo ve^um'yeüiAS.ihecuM,$gp^lblis*s muta-
to fehemate pergam. Prqxima nam'qüe lioéle celebrata
oratione yaledicens fratribus,'& cum benediélione illos
De o co mmendans,profe(ftuseft/ol us.. Et d u.m pergére t,
,eeçiderunt ei fafciamentaex crure demolica à compede.
Vtautem portan^cipi^arisvplù it egredi,' v idichbi Ghriftum
occurrere, Sc adorans eutn ait. Domine qupyadi's'?
J^efpoudit eiGlmftus:Romam yenio iteiaim crucifîgi.Et
^ait ad.eum Petrüs : Domine, iteriim crugifige.ris ? Et dixit
ad eura Dominus.Etiàmdterum cmcifi^ànPetrus autem
d ixk rD,omine rcuertar, Sc laquât te;. Et bis diétis D omi-
nus afeendit in coelum. Petrus autem profccutus eft éum
multo intuitu,acq; du Iciffîmis lacrymis.Et poft hæc redi-
ens in feipfum, inté.llçxitdefua diéfcum pam6iiç,quad m
.cura Dominus effet p.affiirus, qui patitür in deé|is;mile-
nCprdiæ cpmpaffionc Sc ^orifiGatioftis celeb rjitatè, cpn-
uerluscp inyçbemrediic cum g au d io , glorificans Deum,
Sc narransfratribus qu od e i obuius luiffet Dom in ù s , Sc
deelarallèt e j, qupd.i,teruni iù ipfo e ffk ccucifigendus..
Q u ibus cùm manifeftaflèt paflio'Qê fuam jflctùmximnes';
& vlulatum cmiferu htjdo lebant vniu e rffjik lachtymas
profundeBantjdicètites : Çonfiderapu^s tuas paftor b o -1
,nPîG9 nffderaeos quorum fide^jnfirmiorjjcuoexpeditm-:
bprari (èrmp neiGonfid é ra corda titubaiitia, quipper te
ftapiliendanofcüntur. Q u ibus Petrusait -Fàcile^eftDomino
v t leruorum luprum corda etiam fine mèæ humi-
litatisléfmohe corroborée, Q^osenimplu icau ir, ^d hoc'
faciet,adoleft:ere,} v t illo sp o flîn t plantare. Eg;o autc fan-
qüam feruuS'neceffèeft,vtDpminiexequaçypluncatera.
Qü.aPrq fâ |r fi me adbüc p o ra r i in carne dilppnic pro-
pteryos^nô con trad ico.Et fi mepa ciptonofninefuo:de-
creuetit,, & pét pâffionçm d ignatur lufeipére , exulio SC
l^^ptin gratia iplius*; Gùm h isigitùr Sc aliis. multis verbis
|fola rc tur, Sc i 11 i.l acrwmas ten été nori
p ô^ nt,fup em ehitHe ros cum qüàruo^àpparitonbbs,&
aliis decepi viris,qui eu m comprehcdentes rapuerubt de
frap u p .m ed io , Syliatuerunt vinéium-Agrippæ præfqéli
vtbis pbtutfbus.Gui aiyAgrippa:Multa eft cipi audacia^o
;leelerate in plebibus quas rirçumùeriîs, acq; in fee minis’
tua perfuafipne-à m aritalithoio dilcédunt. Àulus es
füuiu dixit àd eîim : Video quo tendis,lux
Ubidin'um, amatorpollutionisj atrocitatis inuentor ,in -
no^uriumpericcutpr,dccipienriumïai4tor,faîl.aciæcô-
di^pi\.babitacqlum fatanæ. Ignoras oam,que gloriam, in
quaglpA'ior,, & id eodièis, .quod^ in^vnis Sc mufieribus fît
mihij.fiducià. Et $jtadéVun.Agrippa, Q uiafeis m eigno-
i^re,' in quo glprians , facito m.e npflè> Et ait ad eum Petrus
, 'N u lla fit m ihi.glo ria,hifi qruxDomini mei I e s v
C htiftLcuius ego lumièruus. Et ait ad putti Agrippa. Vis
èrgo j.vt-çrucifigaris ficut Dominus Deûs cuus,eftcrucifi-
xus?Perius:quoqyÈelpóhdit.Nonfi.im dignusréélacruce
mundum tejftem facere pâffipnis mcæ, fed pecquælibet
fiipplicia ppto Sc defidero lèq ui vqftigia paflionis eius.
J u n e præfectus, morbo incoutinentiæfuæ præteridèhs
fuperl|itionis accùlafionçm, cfucifigi feeit À poftôlu.Æt
ccce concifrfus ingens lubitô faélus eft dii^çrfæ, ætatis &
ftxus,diiutum,pauperum,viduarum,pupiilprum,imbè-
cillium arque potentuthj qui fummà voce clamàbant: V t
qiii'd o ççidjfurPetrüsrQùidadmifit crimini§?ln quo læ-
fît vrbenf? N e c innocentem damhare|4s e f t^ N 6 hne'ti-
meiidum eft,ne tantiac tails viri necemDeus v ind ice t,& |
nosomnes perire p^æcipiat ? Et coeperuntin Agrippa Cxr '
une pp pu li, molichtes illælum râpere & confpruarc.Pe-
t.rum,ôctumulruantibus voci b us p le Bis adinuicç n ico n-
fundebatur Ronia. T un e Pétrusfcftitit m odicum, Sca^
,fcendens editiotem locum ,;;hutuq; ad nlenriUm prouo-
.c,ans pppulum,aif.O viri Sc fideles D e i, qui Chriftp mîli-
tatis! O omhes,qui inChriftófperaris,^,chantas veftrâ in
rpe veraeft,& vifeera integra in me pietatis oftcnditis,nOr
lire reuoeare euntem ad;Dominum,noli'téimpedire proper
an te m a d C ht i ftu ni. State eigö quié ti, gait dentes Sc
Ob da-:
innationc
iBfPetritüJ
'multuacor
populus.
lpsti, v t hôftiam meam cüm hilaritate Domino offeram.
Hilarem enim datorem d iligit Deus. Et his dixftis v ixeft
fedatafedi tiOjSgpræfe dli difcerptio.Ppterant e n im & in -
bia.nter optabah'ic multi populipræfeélüm euertere j led
timebancÂpo'ftblum çpntriftari, qui magiltri fui lèque-
batur exemplurii, diçentis : Poffiim rogàre pattern,& ex-
hibpbit mihi modo (fiyo|p ) plufquat^dupdedm legip-
nesangeiorum.Peruenit deniq; vnàciim Apoftolo & ap-
; paritôribus, populus irifinitus ad lo cum , qui appcllatùr
<]^Iaumacbia',iuxra Obelifcum N e rohisin monte.Ilbde-
i)im çrüx pofita erat,S£relpiciens fléntem populü, Sc itë-
ru m feditip.nem excitare volcntem,ait clara voce:Nolitè
bblècrp:,vps,|ïaj:r^ mçam imppdire. No lité
ver-lus Agrippàm fæuiré, & amaro animo in eum effci lllé
enim m iniftèï eft alienæ operariohis; Nam d^mnâriohis
meælècundüm Sprporis qualitatem-, diabolus àutor eft, >
dçminica abutpn.s permilïio'nèV Qjrià dolet valæcpntu-
mèiiæ périmé fib'i fublata eHè,&faâa.effè diuerfôrià con-
rihentiaç,templa Chrifti,domicilia honoris Sc '^râtiæ.Ita-
que fratres mci & filiiiobedientes eftôfêVquia perreuelatipneni
àDpminô.Ipfti’C hriftd ^rôdi,tum eft mini ^jquàd
ita effet eudnturum.'Non ergo eft difcipuIus fii^er màgi-
ftru m,nec leruus luper Dominum liiumTeftifiate itaque
v t carné exutus alîignetDomino.Nuiicénirh tënipus eft;
in duo meam offeram hoftiam. Metnpntpte fignorüm Sc
miniftrante ,'VidiftisAt Içnfiftis. Ideo éniin plurimörüm
I nfirmi tatèscuraræ,func ,v t ômnitim anirpæ lal^arentür.
Id èpmor tua côrp orafufcitata fuht,vt adirnæ mortuære-
luuiféfrçbr; Seu quid iatn ibofas patfor, Sc non àppropinquo
ef ucbVaIetefratrési,&patiéteseftôte,& feriiàte,
qXiæàudiftis, cdnimendo vos Dölpirio Ielji Chriitôi Ac-
'cedens autèm Sc àftans cmçi i d ixit : Ö nomen pruCis o<>1
cultum mÿfterium lO ^ a tra in e lfa b iiis iiiin ôm in e ètiim
erüeis,pax ! Ô ërux,‘ qu?eDÊp ho ih îiie^cohiurtxifti,^,a
dbminip diabdUcapriùâris màgnificè fëgcegafti ! O'erüx,
quç humanogeneritpallionc fa 1 uatpris m undi;& redem-,
pcipnc eaptiuitafis i^mahæ vera çpmitanté fîdelèmper
repræsétas incolumelGTcrux qûæ.quptidip carries irnhia-
cufariagnrfîdeiib.âiuidispopulis,&dira lerperttis vene-
naapo-
■' Cfiicis
laudes, de
.juib.plura
«pud Ab-'
diam.