m or r i fera s, ôc le t ha les ( agit cas ,de qu i bus (cri b i t m^s agit-. j uantià, ÔC Operibus vkæ innocends, & côgnitîone;yeri- { ’ E
tasfuasarfuris opérât us eft. Vèrum hjç non de vhricibys ia-_
giccisdicialiquid,vdincell‘igippi;eft,qaia.nune,<//far_/^kin
interituniob crimen impie|ari$excu(Tus çft : Excufïiim
qtioq«e Apo{lo|jçispçcubijs®ufuecem fcimus fenceMiïirti
eue ni4lçai<5i>, Et quiaprpp)^taïip@ è^yfio'rum ?
id eft peceatörum,, ßi malediapVu'ra fily-tanquarqyciîân-
t 'es» Ôc fidèles (qgirtæ dô <5tti n æ coe 1 e^isè mifii funt v e lA -
poftdli^pclenaarmquedÖGtores'cle excuïîisperimpiçca-
cem fuam m màlçaiaurn gentiglis.credidèrüUtj idcir(db
ait: Tanquam faigttain manupotentis, ita filiffxcufiorum, dr-
bem térræyoIâàipèragenteSjinfidelia çprda dbctrinç
1 p y y lneran tes,Ôc peccatbrym ora nmnvincenti^^falutari
ijicu lp' pugn antea.Atq rie vt ex his dibtîi inrelligi p o lfit,
quos pèü s excullorum filiis addöbfcrinam (àlut is modo
r-atis i-neundus eft. Nam ifii d e n c o D e u s t i me n d use f t ,
«iuiâplurajfqlmiriibusat^
rie nunc motu cpnciderlnt, riunchiaty reçepta fi n't, nullum
fidei meijtü m in dm or£ eft : qu i ex tertpre .accidèn-
t iu m c otn m ou e tu r. Nob is autem timor Domini pmnis
in amore eft,; n(>n ihmietu.., Dilë&ionis auterri nôftræ in
eum ,hoc proprium officium eft,1 parère monitis »dlatutis
obtemperaréypollicitli corîfi^re.^udiamus é'rgoleriptu,-
rarridicentëtn: Etm n clffà elq u id Dominus Deùstuuspofiifiat
Â^.y^viti^eits.D'imfàtù^. Déùtn ttiujn? &($hibulès in omnibus
viïsijiH$?&d iltj$ euA iï&
& ex iota anima tu à y p b e tie fit tib'fi Q u ibus d ibliSconye"
nientia, ôc congruâ prbphëta in eXor^io pfafi^ilbcutüs
eft dicen£: Beatiomnés qui tm e n t Dominum, qui ambulant m
viisifius^often défis non ex trèpidàtioiie noftrâ, quia nèc tirqitteret
(agftcar^tp£a i t , Beatusvir^uyimpleundofideyuitr] mdtis^’ftaudo rincxte i'isjneqiie ex terrorecius,quiterri-
fuun px'tpfis: noMconfundetur cum locpieMf tnimicu fui^U^pr- I bilisfic,beafc£efie qui timcant^iedex,eo,quodiivviis'Dei
ta. B e a tu y e rg o file e ft, quiexipfisdefideririvn(ybmpo^ in,cedant,: timorenim,vtdixim'us,fioniri me tu ,(ed in o -
de (agrctis, vel defilijs elccuflb- bedieytia.efr, &ctim o r i s C s -
rum,deiidcratM}ibus(efciHeet dobtrinte verbis impiere,dc f terumli qutstimeat, neque par’cl^’, erit quidern ti mens ex
de pr*diGatisftu.clib^futuroriim b'dnorum> expedl^cii1- j trepidatione n a tu re fftd n o ericbea^ys ex'timbrisfifficiis.
queiadare. A tq u e y tlm s e x De i do<ftrinaaidificatores cf- Mult.x furitaiuemvije D oming cu ipTefanjen viafic. Sed
fe illiu s ? ^uam iupefmsme.rhorauit guitar is , oftendpier, 'bum de fe loquitur^vlamleipre nun cupat ratiqnera,
idcirCo a it, Ex ipßs nohconfundetur, cum loqueturinim'tcis fuis
in porta : Quocl, ex ipfis, hup adlaeatüm yirum pertiriet,
quideuderiu'm (uumimpleuitexipfîs,veripiiÿblijsex:cdi-
iorumerit proprium: quin ex ipßs non cohfiSidentur, cum in
porta tnimicjs fu isloquemur. Neque’ampiguum e ft, qui in
portalöquentqr «dificatæ per prædicàtioljem f D6-
minp ciuitaus. ^ M’eminimus adtern in pialmo didtum ;
'Qùïèxàlfasmedcponts mortis, vtannuntiemomnes eins laudes in
portisfilu Sion g H icquidem pl ures portæTu n t , in quibus»
Prophe caa p ortfsirfo rtis exaitàtus.qninesîaudes Dei prçr
dieat. Sed'leimuseileportam vnamregiam, dominicain,
edsleftclu, de qua ty äü ii& p fii.g ty ißpQ ria Domini, iufii in-
troibunt in eam. Et cum non CQnru'n'dan tuc hiGexbüftbrunl
fily in pörtalnimicis ïuis loquentes, nccéllè eft ,Vt bis ini-
.micis luis loquentes non co niu n dan tu r î "qui Oum iuftis
nonnjerebunturincrar|,expröbräntesiliiisimpietatemin
Deu ra ,in ob ed ien tiamin pra“dic^rifes,infidelitatefti in
æterna promiiîa j odia in inriocentes, & inipfÿEcclefiæ
membraiæùitiam : ip ficonfidentes, dcnullafideHuæ, àe
religio nis ambiguicace trépidantes, féd Itos inimicos fiiosJ
ab eiüs aditu;, ingrefluque prohibenteYj qui ait : Nemo
vadit iadpatrem i hiß per me, id eft per Dominum noftrum
lé%m Çhriftum? d uieftbençdi&us inTçcula læculorum,
Amièm- ^
Sermo de Pfalmo C X X V Ï I i
'Vôtiens timoré ifi (cribiurïs ëftfèrmci,
_.anlmaduertèndum eftinunquam emn-lblitarium rëlin
q u i, çahquam fuflicientem nóbis äd confummatio-
nem fide i, Ted fubijci . aut an iefetri, ex qulBus’timoris
(Dominiratio , & pérfeâioiQtelligatur : vt'cognbitimus
ex ep , quod per Salomonem in prouerbijs didïum eft
is ié n m fapiehtiam inuoces : érïntelleâui des vocem iciàm , & è x -
qutfAseam, lanquamargentum, & tanquarn tbefauros inueftiges
earn, tunc inteüiges tïmorem Domini. Videmus enim quan-
tis vlque titpdr|in Domini, gradibus peruert tüm fît :
anteeniminuôrcândaiàpientiaelt, & o^ in éieg en di ôffi-
^ ^epucantlarn : èb^ex qüfre n da, a cp erfiel^
â n jla e ft fôpjentia^ & tunÊtiifidr ©ominiifitelligénM
dus. S ed qiiantum ad communem humaiiæimbecillitabc
accéléré. Ëxiftit autem, Ôc çommo'uétur in nobis de
re a cusconfcicntj, de iure ppîtoris, dé ïmpétu fóttióris ,
r^gdtû d in isca fîijd efër ip ç çu fîa jd é o in n iÿm a iipaM o^
^e* nmor noii dpcetur, fed ex naturæ inficmitate
èccfirrit. Neque q u id tim end umfit,d i(çîmu s , ièd
‘^q'^noreiri luu. m-ipiaillariobi^i nijçiuti t , ”É[trae ci m diÄur.' Ac
Y n iQ r e p d f a in ^ eft : VeiïitèfiUj, audite me:
ciirieviam nu n cupaftet ,pfte iid i t d i c e ^ f en%ml ,.
■ ad patrempnire, nifiper me. Verumcb in’Se pcopbptis, ac
Icriptis eorum'jquibus ad Ch^ftum pergitur^ftr md eft*
tuncviajplureS iiint in vnain v i am> n diq u e co ngruen tbs,
quod vtrumque qpdem per Hiercmiam prqphctam loco
fignificatiim eft dicentefn't State in n isp om iM '^ in terro g a -
p f e t n u a s p e ta t t r ^ , qu&efi viabon^i&qmbuidtein
ea. Multse itaque v ixin te rro g a r id 'is fun c^ in multisiriri’
ftendum eft, v t vnam,qu^Donaeft,inueniaiTitis,{ler mul-
torum fciliee t do cfti n arlivnam viamvitje^terffeerepeitu-
ri. V i^ en iih in Id g e ,v i* in^^Opnetisj v i i id Eu&ngefiis,
Rise in ApqftOliVfunc: yia*Oud'queindmeifiYpi^ceptd1
rum operibus lunr,in qu ib u^ perD .ytim o rem ambulan-
tes, bead ftui t? quib us dibit ur: Labor esfruftuum tuorum man-
ducabis. Sefmo ad plures ccEtus ad ynum refertur docenS
nos d ttinbs, quiin Chnftum crediderint, vnUro bfie, A ^ o |
fto loita confitmante': Omnesenimvos ilium eftisfincfirtfio te-
fu . Siue enim ad vnum^fiue adpluresldquattirin y n o , id
eritiignlficarfti^, quod in pluribus. Efeautem cbrituen-
dumprophecicum huficlermbriem ab y iu CQmi'U^mis <5-
pinionis.dircfepiare: in hac e nim yit^e co nuerlacidpe, qui
manducant laborum fuorum fiu«uSj pianduc^n t e x pirp-
uentibus elaborati 6peds/urnentes!At v eropf6phe taait:
manus dnSti h ui us inteliigedtiarti f exlab:6nM|enini fru;
. ; Ibfcus eft,non ex fn^ij|)bslabor;Ddnde labof4)imfteriuiii
/ ^ \ Votiens de timore Domini in kri|turis eftfdrnio, corporis eft, frubtus vero mer^s laboris. Mifiifterium aii-
V^anlmaduertendum eft,nunquam eum.roli.taiium re- tem/corporisincbrppfale'eftjffceteorpot^
re* corpoialeertipoilumus. (Scdprp|ihetanib‘il
de terrenis,r&pra:fentibus^mftat:de beaticudineenim ti-
men tium Dominum & in yiis ef&.s''a(qbuianct&m^^riTip''
e ft : qui emifi in
iftuum fuorum ibandiica'bunt; non eriim hiemanduca-
tio cotporalis eft, quia neque id q iiod manducandom eft,
cbirporale e ft: fedhdbcmUs hie cibum i|)ifituaiem,anima
idofti-im in vitaaiehtem,b onafeilicet opera, boiii tatis, ca-
ftitqp s,miftrkGr%,parienti*;tranqudlitatis :%i quibus
nobis contm eorporUm noftrorum vitialaborafidum eft.
-d rum liodrurn frubtus in ieternirate eft, fed 1 ab or hie x -
terhorum fruftuum ante comedbifduseft: eo qu o din vi-
ta hac^orpbrali anijraanoftra aiendsreft per ciB upi hbriini
lab otum,o btinens pahein viuum,pahem cmleftenijab ed,
dixit: 'Egofumpdnisviuus decceloi Quern cum indigdefe-
cundum-mandatUm X ppftphquisaccepetir,iudiciuihfi“
biacquhet. H i iUpt ergolabpres fructuum mandftcamii,
e o rum ^ ilic e t frubtuum, qfii! in aceelis merchtur. Nujnci
dum in terra fumUs opera fumendafurtV: haec enim'nunc'
^ . . .. .. a - H H j ■ animutqiaturant: haecm CGelftifuis fructrbus proieq&Un-1
ttm o p ipDm h n d o cP o y o s, D ilcendus ergo tim q reft, quia tun Demquc'fequentiverihvtnufqj h u iu^ tem p d^ b c i-
Kf ^ t ^ t : noi\SIj im I“ ce?r;05,e »;ifv4j^^n pnedobtrin^ e"ft; fitudinem prophetademoriftrar, d icens: Beatusesi&berie
ƒ iNeqUcejc trepidatione naturae p ^ ^ p i j im ^ b f e r - 1 M e r it, ^nd rum ^ fc rh ih ^ f e n s obtineas,-quodBeatirs j
j. aUigÄ4l mm
S e rm o d e l’falmo C XXV II . 99
ei7 qn od^ero bcite;tibierit,;repofitum eft in futurum, • cuitu fbtiiros ait efle : men(à eniiti Domini eft : ex qua
quia interim l^ o r ra tu rô rû fm<ftuummanduçetur. Vxor | cibumfumimiis,panis fcilicetviui,cuius hæcvirtuseft, vt
tuaßcuiv jtis abudans in lateribus domus tua. Vilq tui/icut nouetia
oliuarùm in circuitu menfatua. Eccefic benedteeiur omnishomo,
qui timet Dominum. Multis fpttè fermo iftè in prçlèns benc-
d iâion isg au dio aptusvidebitur, vt ex miferieördia De i
pacifica, & vtifis in domo conitinxi, faluus ÔC diilciflimus
circaconuiuiurnçoetusfiliôfùm.Sedfihæcperfeaa'bonà
fiiiflènr,quæ cü fint bona, non tarnen coeleftia bonà funt :
tuni fïiri his beàtftudo timori&Dei conftitiflef j dbtinuif-
lefcvtiqué prïnceps fidei & timoris Dei AbraHàm, cui V-
xör.diu fterilis bis abrepta eft; films expromiflione müniis
offerriin hoftiam iu(rus,&facrificmmädmotüs'ihtulitor-
bitatis dolorem, j Ipfî deinde'Ifàac duo filij dijfidentes, &
vlque ad odium mortis inimici i Iacob autem ignoratæ v-
xoris inopinatus mari tus,& ad nuptias alias talio coaCèùsJ
Sc viuentis funus parricidali fratrum mendacioplangens
caruit timèritium Dominum.benedibtionibùs. Et.apud
q ü o s ,& à quibus fidés e ft,apudeosfidei lamftific'atio npn|
repérietür. Quancoisaucépecéatores videmusflorcre do-
mpipohiugei lib e r s ? Iàm vero benedidtiombus Dei pi i-
uabiturfelix ilia , & beatavirginitascaufamfibibeatiru-
dinis h p h reqüirens. \EcvH eritillud Pauli : Kellern autem
omnesbomines ejfeficutm el E i nc fë io , quóihodo propheta
perfebtam eâm béatitudihé conftituerit, quæ negata (an - 1
bliseft, p.e cca to r i b usvfi tata e ft, no n(p er an d a v i rgm ib us 1
fit. Ergo quid (ëcundüm humànam intelligentiam pro-
priam, ôc perfebtam beatitudinem d iâ i huius (ermo.nónl
explica t, erigendaefiinc adfpiricalemdocUinammentes
atque aurés. Le x ehini omnis (eçunditm Apoftölumdpi-
rirualis eft > Ôc ipfe non hiimilem nfec terrenam bcatitudi-
nis lpemlecutus eft dicens: Laterdftmim noßfi léfuÇhnfthqui
benedixit nos m omni benediâtonefyiriiualïin catleßibus. C û itaque
in fpirituaUbus, ôccoeleftibus benedicifè oftendati
pèrfebla ilia lah d o rum be atitu do fion iri his tèrrenis Ôc
corpqreis ,e ffè Iperandaeft, fed potiuSintelîigëndum eft
perdorpora^umJ& terrènorum nuncupationem coeleftiü
bo n o rumiritelligentiam corilèquendam» Nunqu id cuai
Dominus ftçundumJEuangelium fpon(useft, Ôcftcuiidü
loan ne m habet fponfam,de (ponfis cerienis,ôc cdrporali-
busfignificariæftimandum eft î N o n vtiqueifëd per hanc
fermonis confuecudme m doce mur eüm eftç) qüï promif-
fiis fitgentibu s , cuique à Pâtre Eçpléfiae hæreditas per ad-
optioném corpo.riSjquodeX virgine præfumpcurus e flet,
defponfat^fit. V t aute nuriC:Cogriô(camus, quid fub vxô-
ris nuncupacionemtelligiopôrceat,èontuendum eft,quid
& alibi (ub hoc eodém vxoris nomine crabtecur« Salomon
ait : Quia quafiuifapientiamJponfam adjducere mibi ipfi.Et quia,
qui iponfam requirit,diuite m quænt,huius (ponfie fuæo-
pesmemoratjdicens. HoneflatemglorificatcomittumDeiha-
bens: & omnium Dominus dilexiteapi. È tfi multam cognittonem
quisdefiderat,noutr,&qua àprincipidfmt,& quafuturafint, con-
Jptcit. Et item: Vxoremvirüem quiiinuentet î Preciofioreflautem
lapidibus multiprecij. Et hæciftiufmodi inproüerbijs dibèa
funt ; quiaprouerbia riort hoc, quod verbis fonarit, expli-
cantjfed dibtorum virtutem e x v filverbórura communi-
um nuntiant. Docetaucem Dominus in Euangëlijs> quid
prouerbia intëlligenda firit, dicens: Keniet horayVÙim. non
in prouerbijs loq u a ryob is , (èd palanvde pâtre annuntié
vobis. E rgolçcündum pro.ucrbiorum rationem vxôrem
virilem nofledebemus, eamnempei, quam’fibiSalomon
(ponlamoptàuitaffumererde quarurtus ait.*; iudicaui igb
turhancadducereadconuiuandum mecum, & amaiorfaâusfum'
pulcbritudiniseius. Tanquarn vxorajfumptafapientia. Usée igi-
tur vitiîfseÂ,perficiens omnia,Ôç libi lubderis,,& irilabo-
revtilium operutn valida,iplà D e o placita, Ôcperdociri-
nam eius * aignàm,ôc prætericorum fciéntiam,ôc futuro-
rum çognitionem* perfebtam. Hæc tim<?ntisDeum v-
xo rtotis domus fuælatëribus difFufafoecund^yiris modo
fè per pmnia opetum noftromm lateraexteridic. D o mus
autem non ambigitur hoc animâ: noftræ eftè domi-
ciliùm : quod fibivnufquifqi.per timorcm D e i, Ôc vias,
p(è viuëhs èos qu oq i, qui fe accipiant,viulfiéet.Sed eft &
t r ie n tle a io n üm dominiçarum,in qiia (jîirièalis dobtiinæ
’tibp-alimur} deqù'ain pialmo àlio' IcripCuiu eft i Tiat meti-
faeorum coram ipfis inlaqueum, & incaptionem, & i n retributio-
neihi&infcandaluin : iri captioriem enim illis eft,&fcandalum
omnibus mtelleblàipfiusprophetiælebtio. Sed qui
dôblrinam De i conftblantur s nifî iri operum bonoru mi-
nifterio verfentur; merifie illiiis cibo noii proficient: nam
fi eut ex bófimgeiibëri,ita ex fapientia bónaë vbluiitatfi: o-
pera procreantur.Hæcigitur tanquam nouclfteblidarum,
menum nöfträm circuiburit,ideftdo(ftrinç nbftrç côghl-
tionem f optimbrum qiiafî * laborum Frubtibus obum-
brabunr.Serùauit etiamjiancproplietâra;rionem,vt neo-
phÿtani oliüam diceret * id ëft nuper plahtatam, quia per
fapientiam, tanquam çpriiugéaüumptam(vcuiiis filij funt
operafidelia, hæc eadem in hac terra noftri cotporis plan-
tatur. Hæcigitur vxor modovitis abundancisin domus
noftræ lateribus diffufa : hi filij, id eft ex taliconiügê opera
procreata, tanquam plantacæ oliuæ iri menfæ noftræ
c ircuitutaffiftentesf Æt quia hæc timehtiüm heatitudô
cft,|prôphetafubij'cit: Eccefic benedicitur omnis homo. Iungi-|
tur & timentis meiito etiam votum prophetæ dîceritis:
Benedicat té Dominus ex Sion, &videâs,qua bona fu n t Hierufalem.
DcH ieru làlé, ScSion infuperioribus plalmis frequenter
fumus locu ti, exquibus v e lin quibus bonorum omnium
confummatio (peràndâ eft; Nuric enim quamüis bonis
coeleftibus peifruamiir, iriaiora nobis in Sion ôc Hierulâ-
pem temporibus reücruahtur: hoceniqà ièculum promil-
focum bonorum càpax non eft. F<e enim nuric mundo ab
fcandalis: in quo Ôc zizania diabolus fuperîerir : in quo re-
[gio eft corruptions,& locusiniquita tis3&côu^Uisplora-
tionisi in qü omun d ip otehte s ftmt harum tenëbrarum.
Sed habemus interim prqmiffbrurii riobis lumen p f î quo
tanquam per fpeculum ôcin æriigmatefcliciumreruhii-
ma ginèmcontuemuf,nine fàcie adfaciem vïiuri non in-
terpofitapbfcuritatis nubéâut fpeculi æmulantefplendo-
r e , fed verä ôc conlpicàbili beatitûdinisndftræcôhtem-
platione Içtabimur opëiü noftrorû huctus conrueri tes,Ôc
mercédemvitæ innOcéntis videntès: namytbperà ex (à-
pientia gignuntur, ita ex operibus têtriBütio nàfcitur. Eft
e rgo (àpientia innocentiæ tnater: ÔC rurfum inriocenda
fru blus retrihutionisparit. HosergO confêqüemur diabolo
conrritq,aculeo mortis retufb , & omniprincipe ac po-
teftate hüius feculi excmptO : cum iam pax riobis fit hofte
vi«âd, ôeperempto : quod prophetaplalmiîpfîus conclü-
fione teftatur dicens: Benedicat te Dominus ex Sion: & videos
bona Eierufalem omnibus diebusvita tua. Et videos filiosfiliorum
tuorum: &vïdeaspacem fuperlfrael. Speremus'ergo hæc b o na
Hierufalem coeleftis j ÔcSiori montis, ôc pacis Iftael:
quæin pace eft in D omino noftrp Iefii Chrifto,qui eft be-*
nediblusin læëula (æculorüm, Amen. ..
Sermo de Pfalmo C X X V I I I .
SAE PE itjtpuqnauerunt me a iuuentutè meU, dka t nunc ifrael.
Sape impugnauerunt me à tuuentute me a : et enim nopotuerunt
niibi. Supradorfum meumfabricabant peccatores : prolongaueruht
iniquitatem fuam. Dominus iuftus concidet ceruices peccatorum,
confundantùr, & corniertantur retrorfum omnes qui oderunt Sion.
Liantfientfeenttm adifictorum,. quod priufquameuetla tur, arefeit.
D e quo non impleuit manüm fuam qui metit, &fihumfuumquis
manipuloscolligit. Et no dixeiunt qui prateribantMhediÜio Domini
fuper vos i benedicamus vos in nomine Domini.
Infticuimur dibits propheticis ad tolerantiam præfen-
tium paflionum : Ôc naturæ noftræ infirmitas aduerfusfeculi
iniurias (èmper impatiens fiifcipit * (àpientiæ dobtri-
nara ab.eo, qu iin piæîenti pfalmoait : Sape impugnauerunt
tned iuuéntutemea. N ó ociplà f.virtàsreligiofîyiri.èft.-neqi
qùiètam exigityitam. Impugnatur iàm ab ipfis iüuentu-
tts fuæ initiis, Ôc impugnatur fæpè. N q n nouella itaque,
ii; ............ ............ , nequetatà-impugnàbti.(ipiQdia(ùntju:dea(æpèçriaiiifab;-
ius ineundo,ôç hàbitationem (àpientiæéius m undat. Ex , ipfis initiis ætatis irifëfta funt. Etidcirco hæc funt quæ ft-
hac igitur filij, qui erunt tanquam nouellæ oiiiiarum, in dem probant : qujç patienriam teftaricur : quæ ih u iâæ vit-
circuitu menfie noftræ erunt , non in coduiuiis. In cir^ ( tutis bóronam tiiereritur. N ô uit beatris Apo fto lu sPaulus
I ; i V \ h a n c
fa i./# .
(lent.
a!, par
tier. tin.
al. »tas.
Biblioth. Vet. Pdtr. Tom. 3.