
Si ratio ge
nerationis
human*
noneft c-
narrabilis
Deus muiiduftlóondidit, nid arnicas inquirere, cjiiomo- Iiiincfoï obcenebrcicit, dies non iliiuninatur, rumpun-
do c on didit|b jo p fufEcie tib i cogno/cete.quodfilius D e i turpetræ, fd n d ita t v elum , fiindaiiienta terras qiiariuti-
tibiappacuicad là lu tcm, C- tamenid credisy fedih fu p et , tu r.aperiunrurfepulcbra.& rerurgimtmortuii & p r in d -
quomodogcnicuselUecunduin Spiritism, curiose inda- pesptidoreafficiuntur cùm vident in cruet-cum qui yni-
gasîAtquigenétatipnememsfeamduràcarnemenarrate uerlbm ornau it, daudenremoculbs, & tradcntemSpiri-
non pluribus quàm duobus ed n a ed itum e ft ; S itu au de s tum. Hate cum crearuiaviderer turbabatur, é ccùm bio-
genetationemfecundum Spiritum ferusarii quam aq ud riamil!iUsçapcrehonpo(rct,tenëbrasiibi obdùcebattHic
le Paçer feruat.reuelapirus ijinc fa n d is , qui v t fâciem e - infufflans dat di&ipulis Spirirurti ; & iànüis daiilis ingte-
iusvideanr dignierunt i Satis habc q u à d i Chrifto die f ditur. Hicvidçntibus A jS o fto ljs in u b e in eoelum fufee-
C
Matth,
loan. a.
loan. 8. Ó*
Luc.23.
Dan. 7.
Kfaia+o.
(Slum eft 1 Quod natum ejl ex Spiritu,Spiritus eft. ficuc per Pro-
phetam fignificat verbi generationem quod genitus eft
quomodo verb referaat apud fe in tempus cercum ac pr§-
finiturri,eum illudreuelaturus eft., Sic enim a i t : Ex vtero
ante luciferum genui te* S^fficiunr haep teftimonia fideli-
bus veritatisftudiofis. infidelesenim nuilicredunt. Ete-
nira Spiritus (an&us vt terreret, in perfona Apoftolbrum
teftatuseft; Domiite, quisefedidtt auditui nofiro i Qu amob -
remne fimusinfideles,ne quandoin n obis , qu odd i& um
eftjimpleatur; Crédamus igiturfratres, (ecundum tradi-
tionem Apoftoloram,quod Deus verbum é ccelis defeen-
d itin fandam Yirgincm Mariam, v texeaincamatus (um-
pta anima hu mana, rationis inquam partreipe, faétus o-
mnia qu icunq ue homo'eft.exceptopeccato, faluarer A -
damquicecid crat, & immortalitatem honrinibus largi-
returijs, quicrederéntin nomine eius. In omnibus igi-
tur demouftratum eft nobis verbum veritatis, quod vnus
cft Pater,cuius adeft Verbum,per quodomnia fe cit, quod
pofterioribus temporibus, iicut fuperius diximus , railit
Pater ad falutem hominum. H o c per légem & Prophe-
tas prsdicatum eft venturum elïè in mundum. Sicut ergo
prxdicatum e f t , fic praeiens fe ipfum manifeftum fecit ex
Virgine & Spiritufando nouus,homofadus, habeas cce-
lefte quódpaternum erat, tanquam verbum j terrenum
vero tanquam ex vetere Adam per Virginem incarnatus.
Sic in mundum egreflus,Deus corporatusapparuit,egref-
ftisp e rfed u sh om o .n on en im p e rfid io n em , autmuta-
tib n em,fp dv e rè fedu s eft homq. Sicigiturhuraanafua
pttiseft,(edetqueaddexferampatris, venturus iudex vi-
uorum & mortuorum. Hie Deus & homo propter nos fa-
d us ,cu i omniaftrbiecitpater.Ipfi gloria & imperium cum
Patre-& fan d o Spiritu,in fan da Eccleiia,Ac nunc & in £e-
cula fieculorum, A men.
É V A N G E t l O R V M Q j y A T V O R
N A R R A T I O ’, A M M O j t ó lÓ A L E X A ND
R I N O O T T O M A R o i V S C l -
nio interprète. . -
Ex hit qtik fuper'mficulo fecundoVitloris Capuanfante Harmonium
Tatiani anno tau im us, facile confiât lute opus hie pofitumnon
ejfe Atnmonij Alexandrini, fed Tatiani Syri, in hoc ftquiiem opus
exafteorbnia competunt,qua Eufebrn & Theodor et us de didtelfaro
Tatiani pro diderunt. Qupcipcaytprobe no fias, cuius auéloris, &
quaauàoritate hidiberfit habemus>dV haretico au£torefr4ude&
ïmpofiura compaiïus’-acc'tpe quid\dc ipfofiribat iufibius lib. 4. hifi.
Ecclef.cap.zj.in bac verba. Tatiantu iüe^quierat primus auctor &
princeps Encratitarum, coniunttionem quandam & collectioncm
Euangeltorum nefi'to quomodo compofuit jlludqtie opus dtateffaron*
id efiyVnum euangelium ex quatuor collection ntincupauit. Hac Eu-
fibiiis. Atquidfibi vulfUlud Hlud,tJefiio quomodo, nififiaudem '&
dolumharefkïauótorisopusconcinnahtis. Id qtiodTheodoretuspa-
lam expofuttlib.i.baret.fabular.bifie verbis : Taiianus coiHpofuit
^____________ etiamEuangelium^uod dicitur dtatefjafonjdeft,ex quatuor vnum,
non reculât qui demonftrabatur elfe D eu s , cùm efu r it& I amPutat^^enea^°Sijsi& alijs(lu&cunque ofienduntDominumna-
lab orat,& defatigarus ft tit; cumfo rmidansfugit, & lu* tun* ex^ au^d}ecundum carnem. Eo autem vji nonfilumfuntt
per puluihum d o rm it, quinaturam habet infomnem Yt ^utfunt Mmfitt&fed hi etiam qui dogmata Apoftoliea fiquunturt
Deus: cùm câlicem paiîïonis réfugie, qui propter h o c in çoWpfitionisjïaudemnon àgnofcentesxfedfimpliciuseo tanquam li-
mundum aduenerat : cùm in ànxierate fu d a r , & ab An - | brocpmpendiofivtentes.Egoquoque inueniplufquam ducentoshu-
gelo roboraturjqui eos qui in eum credunt,roborat 5 & o - I *ufm di hbrosqui in honore habtbantur in nofirisEcclefiisyquoscum
pere docuit mortem contemnerercùm à Iuda proditur, j mnesf imu^coeS,iffemÀeppfui,& ineorum loco repofuiquatuor Eu-
qui cognoicebat Iudam quis e iïe tj & à Ga iphainhono- i Ànge^ arum euangelia-. Haôtehus Tbeodoretus. Cernis aperte in
! ratur,qui erat ab eo face rdo tipfungente , paulo an tçfi^ ) ^oc*Pf° °PertrectfagenealogtasDomini, ér ali^qua ChrifiUm ex
tanquam Deus honoratus : cùm ab Herode fpernitur,qui j D*u*dfecundum carnem gentium demonfifant,ytilludmet Tatiam
totàm terram iudicaturus e ft} & verberaturà Pilacoiÿqui 1 W f f l r non dubites totum,dolo & impofiufaadfabilimentumha-
infirmitatesnoftrasfufeepit:& àmilitibusilludituris ,cui | refi* t°nfir™minatum. Quocircainferiptio itamutandavidetur:
ad/Vant millia millium , o c deciescenténamilliaAngeïo- j ^^.Etiangeliorum Diatejfaronjdefi-, vnum ex quatuor.Tatïano S j-
rum & Archaugelorum : & à ludæis in 1 jgno figitur, qui ro hMefiurcba Encratitarum principe auttorg.
loan. 19.
Ef*ia fj.
Itan.i.
Matt. if.
loan. z.
Matt S &
loan. 15.12
j loan, tp
Matt. 17.
tanquam cameram coelura fixit : & damans ad Patrem
Spiritum commendat,quicftà Pâtreinièparabilis: & in-
clinaro capite expirât, qui dixit : Potefiatem habeoponendia-
nimammeam, & potefiatem habeo iterum fumendi earn, qubd
autem nondominabatureimors qui v ita e ra t, iîgnifica-
uic cura dixit : Ego a me ipfopono eam, & latus Uneea aperi-
tu ï ci,qui vitam omnibus largitur : ôc linteo inuolutus in
monumento ponitur, quimortuos fu ic ita t:& tertio die
ap atre exdta tur, qui eft ip(erefurreâio & pita. Hæc cnirn
Omnianobis opera tus e f t , qui propter j îo s fadu seftiîcu t
nos. îp Ce e h im infirmitates nofitasfufeepit4 & languores nofiros
portauity & p r o nobüdolet, ficut dixit E faiasPropheta. Ab
A ncrelis lam ia r i i r ^ i i o d - r t r i k n c - c _________________n
Ex Bellarmino de Scriptoribüs Ecclefiafticisj
t^sfnmoniu* A lex andr imMyt empöre Aleka nd r i Imp.
vtxit>&firipfitcanones Euangelic.ps,quos alijHar-
moniam Euangelicam vocant: quam Viffiir Cäpua-
nus cum Tatiani diateffaron confudijje videtur.
J f N principioeratVerbilm,perquod condifafunt
^@ omnia,in fine tandem teiiiporum caro fad um .
^ loan.i. Idquen ouo nafeendi m o d o , ex virgine
Ma ria, loiephcui^amnuptui tradita: M atth. 1.
Angclislaudamr,dpaftotibiis v ifu s .a Symeoneexpefta- i,SedGabrielisparanympbicoelcftisnantio.grauida. Luc
eus,ab Anna teftatus,! Magisquaelims. ab ftella fignifica- l.Qua;resraarituraIofeph Sacramcnti hefcium, rraxitin
tus,mdomo pamsvetfa tus,a Ioannc d igito oftcnfus.cui admitationcm,vt nifi diuinofuillct ed o âu s o tacu lo .con '
*uE^tnv teftimomum déd it, dice ns : Hic ejl f ilm m m f i lm m d e v itgm c d c fc cn d a , ita v t conccpctat animo,
h lc coronacutcontradiabolum. H ic hauddubièlmplciTet. Ma tth.l.Ccn ficap itc fun ttumfor -
eft IeiusNazatçnus,qmm C ana Galdææad nuptias voca- te O û au ij Augufti ed ifta j omnès qui Romano parebant
r r t â M m È v.‘nu” ? utault i * mare yt ventorumagita- imperio :quum Iofeph,Êethleem q u * ciiiitasetat D auid
„ 2 " c T ' ’ % ‘“ P“ ” “ 6 “ " a “ *"? % « « « W 6 c . ad.quetxi genus refcrebat,iîmul cuta Virgine ptoiieifeitur.
c ,m ambulaun; cîecunta. natuntate videte f e j t . y L a za- V b iilia pattufolnta,enixaeft C B r i f tm n fA d L m o S f a -
gelus ecoelo delapiùspræco,agtmne cceleftium ipitituum
P° i e? " Cn 1 lan' M W # té W psftotiDus n o ftn eo lo c i exiubias
c e a ^ n s lanBuinem & aqnam ex latete fadit. Propter agentibus,natam hominibusSeruatn,tem nnnciaret.I.a-z.
N eq ù
’ * ' ^ v ' KjAmmonio Alexàndrtm author a.
T^ïeque latuit Magqs ajd.ÏQiis.ortumdongis terralum /pa-
Wfci. il
jjsetiamdiftitqSjéa natiuitas.Matth.i. Qu ip pe poft cir-
cunciTum.odïvuo dje infàntem.Iefumqüe yocatum.> L u .2.
Ipfi tcrtipdeci mo ,H ierpfô.lyraam, n oua q-uadâ ftcl p du ce
venierites:.Rcgcmitidæo.Lhm prædicantnatum. Aceom-
nuuiicatp Cû Hcrodepci n cipe & Scribis confilio in.Betli-
lecminueiitiima.docan r,ac venerântur m ùnenbus.Matt..
2. Sed & iuilLisilIcSimeon,AnnaquePhanuelis hliàPro-
phetiçoipirituafflati , oblatum pof:oies quadraginta in
TeiTipioàgnôùeiuntClniIlum,lænspiedicacionibusfau-
ftaterrisominantes.Lue.2.Iniquo an imohæctuht Hero^
des.natum.que recens puellum conatur extinguere. • Ita^
quelofephrediens N azareth. L u c .i.O ra cu lo ad monetur
vc fugain ÆgYptum,infantis vitæ con/iilat, idque in tem-
poreinam non ihulcq.pol^irafùccen/iv:s R e x , b imu lóso-
innés aenatu minores gladiofiiftulic. M atth«2.Grefcebat
inteiéapuer,Açcohfottabaturfpirim, continuum fepten-
nium agènsinx'Egyptovique poft Hcrqdisinteritü.-Quem
vbi Iofeph Coelitusper quieterri didiçerat,feducem feiè tu
pacriæ Nazareth protinus cxh ibuit.Lucili
Porrè annumageits IeTus d u o d eci m u m, parentes Hje-
rofolyipam ièquutus,qubilli ftatis quibnfdam anni die-
bus facrorum gratiRconflucbant.Patris coeleftis agensnc-
gbtium > diuinælegis d o d o rüm coe tu i, to to triduo per-
mixriis,parcntes paululüm decliîiauit. Deinde in iiêntus
abli is,‘d iuin am que vol u n rate m cau/ât us q uia Ce fub duxe-r.
rat,domum redit m o vigerus i n 6 m n i bus. Lu c.z . Ioannes
aliqoanto pbftjZadiariic Hlius Chrifti am eam bn lo , præ-
dicationis imineicdarasfuir. M a tth ij.M à rc j.L uC .j. A c -
celht prædîeatiônipoenitenti«T,iundo baptifmopianta vi-
tæ randimenia , cu la ijq ü e aufteritas'j v t à Iùdæorum pri-
moiibus d iibitatumfitnutn eftètille Ç hriftu s, legatione
ad icifcirandum veritàteinin id décréta. Veiùm Ioannes
faflus plané quod eraf,Eiaiæde ieafFcrt vatiçinùim, qu od
clariuj deîegatafîbiàDeo.pvquinciaintelligeretur.Ioan.i.
Ie-fiis interea trigefîmum fermé ætatisannum attigerat,
quunvGalilæam relinquèns^ïord$nis peteretfluenta; vbi
à I.oa.nnelauatro Êin<ftus,nuiltum primo relu6tante,quafi\
præpôfterum ïllud eiïèt officium : auditaque vo x Patris
tur.Proi nde défi niüi tarma ^uibus yelir<éiû inftf[f(£ïps\cl-; j
lcftisdoékritue p^cpnes,potefta te illis fada -iinpurosd«- !
monespellendi,fimulque curandi m orbos. Match ^.Nec
minor il J i fuit follicitudo docendi plebein ,poftquàm ic!i- \
â o monte in daté patentes campos defeenderat. Luc.d. !
Doétrinain fèquutâfùnt miia'culajàntfi quisimalit appela
lare,varia in mi(eros^Côllâtaf)eneficiaiLepra vitiatum eor- i,
pus-iuæpuritatireftitùitur.Matth.S.Marc.i:Vexatùs àC a - I
codæmone,iiiSynagoga, fibi reftituitur. Marei & Luc.^f i i
& y . Cçnturioiiis famuïi; paralyfis çorifôlidatur. Marc. 8. j
L u c.7.Ioan.4 . Viduænatus vnicùs à; morre ad vitam r e i
uocatur,ad portam cmitans N aim. L u c .7 . Quidinulta?
omnes qjprpore a ffed i 5 quos fama per vniueriamSyriam l
difperfa de Iefu coëgeratjbonç valctudini reduc'ûturiMan
4 .M a r .j.L u c .4 .Io an .5 .N e cco n ten tiîs his benefîcijs cor-
p oral i b us, m uliere min Pharifei conuiuib mâlèadtæ vitæ
confcientiaasgram abfoluit. L u c .j i ..Mükôs turn cupidó
incefleratilium fequendi : vferum a fféâu s terrertarum re-
rum obftitit. Alius enimfortunæ ftrepitüm fibi pollice- I
tur,Aç audi cFilium hominis né tantilium quidem h a b e - 1 .
ré ditionis v t caput eô rèporiat, quùm aliribus nidi fint &
vulpibus fuæ /pécus. Alius paterni funeris eufat-rónem.
præfert Chrifti cohtubernio,cui dicitur :Sine mortuos fe-
pelire m ortuosfuos. Ma tth.S.Luciq. 'Alius proinde do-
mefticorumac neceftâriorum curam prætexuitvt non
protinus fequeretur: quemaranti fimilem fàcit j‘ vultu |
in tergum verfo. Lucæ q. Gæterum regioném petitu- !
roGerafenorum, traijcieildus état lacu s jnqu d naui vé- i
élus d ormieb at, âccoorta intérim tempeftate , ventos j
mareque compefcuit. Mârth.-8. Marc.4. Luc.8. Porro
adportum vbi ap p u lit, ip i ri ci b us immundis obrioxios^ j
praeter modum îxixientes iib e ran s , pôrcoruxw gtegem j
rapiin præceps pérmifit. Matth.8. Luc.8. Marc?;. R e - ' j
diens inde- Capernàum Paralyticum per régulas dimif- ;
fum^licnæ fidei refpedfcu fanat. Ma tth.4. Marc,‘2. Lu - 1
cæ j. Et pauculos poft dies Iudæam repetit, atque in T e - !
loneo cpnljséâum M atthæû Pu blican umvo catadA pb- !
ft.olici muneris fu^élionern.Mattiq. Marc;2; Luç;y,Rur- !
x. . . . . . fus in Galilaeam profeûus- per -mèdiam Saïi^uiatti*’, j
CoeleftiS, hune d iled um fibi filiumatteftantis.cMatth.3. colloqiiium incidir cum muüercula prope purcum. !
Marcj.Lüc.^lSubdùçftus hincin dcftrtum>, poft quadra- Vnde ilia e d ç d a , Melfiam vènifle qui dicitur C hri-4
gintàdierum iriediam, Tentktoris fuftjnuitgraifTantis infi-J ftus, palàm'fitetun Ioân.4. Deinde in Canam Galilæse
IôanueS deinde vifoIefu ,a - fe c o n tu lit, inter eundum regij cuiufdam virifiliumiam
gnutpDéihuhVeftëajpetTéindicat,quitotiusmundiaufè- moribundum , eah o raqu a ille falutem pe teb at, viue-
iâtdeliéla.Atque.eojeftimtjnioprimum illèâ ii, Bariona, re prædicauit. Ioann.4. Suctedit mdx ponuiuium Le-
cüfratre An dl'eaIefumfèquitur, Philippusmoxvocatus u i ,q u o receptuslefus fimul cum Publicanis à Phari^
addit le foçiuïn.Ipan.i. T er tio die vôcàtusadnupriasÿvir- fois reprehènditur. Verùip ille medicum le cfle tefta-
tutem diuinam a<^uain yinum cômutataprodidit, fimul- 1 tu s , morbo Iaborantes potiffimum fua ope indigçre in-
qiie é ieâ is .è tetnplo mcrcatqribas.'Ioan;2. Huica çceflit dicauit. Proinde mifericordiam qua etyentibüs fucciu-
copiofapifcium captura in Iefu verbo,quum vano laborc reret, longé præftare facfificioi Verterunt item vitio di^-
Petrus totam n ô d em côfiimpfilïet. Vnde ftupor ille,ver- fçipulisléfu , Ioannis feiftatores , qùod le non ad Pharibaque
: Exi à me D.omine, quia peccator e gô fum.Luc.y*
Baptizabant intereapàflim & Iefü Ioannis difeipuli.
loan.4.Quæresmajeriam o rtipo ftin terillos liuorisfup-
peditabàt. Verùm Ioannps de Iefii rebus foeliciùspromo-
uendisita Idquebatur ; Ilium oportet crëfcere j me autem
njinui. .Qui deeoelo venirRiper omnes eft^.loan.3. Atque
itafutùrum breuiindicauiceuentus.-Ioanne per H èrodem
(quod fç admonui|Ièt errati) primùm conieélo in vincu-
la,deinde capitisdamnato;Màtth.i4 .Mar.^.Q;üæ crüde^
litas Ieftijé Galilæa migrandiin fines Z ab u lon & Nephta-
lim,qccafio fuit. Vbi primùm poenitentiani,regnique coe-
leftisconfinitatcm prædicauit.Match. 4.
AnnUsprimtis D omiiliu pradicationis.
Flrmata de fç, editis fniraculis,diuinitatis opib iSne, ad
doétrinàm Èuangelicam longé lateque diuulgandam,
Ictus animum conucrtit. Locuttl^Üe Efaiæ quo ait : S p ir i t
tus Domini fuper me^eô qu o a vnxcrit me r Euângelizare
pauperibiiS nil (it me : cuiiîhis quæ (eqùùntür } pàlàm |uæ|
funétionicôngniere indicauit.Lüc.4> EJegit autem difei-
pulos duodecim.Matt.iô.Marc.j.Lüç.djqüibus côxifceh-
fo monte (eparatim propofuit beatitudinisqiiafdam for-*
ttiiilasjlqngè dîiièrfas ab his qùa.s vulgus hqîtiinum (èéla-.
fïEorum morem ieiunijs macerarent. Et audiunt ini- .
quum videri vt fe fponfo prxlènte , lugèarit filij : no^
uumque viuendi inftitutum , veter urn. permiffione con-
fundatur; P e fin d e a c in communi rerum yfu , defipere
dicitur qui yeteri veftimento particulam hqui panniaffuat,
nouum^[ue v inumvtribiisannbfisaudeat commit- I
tere. M a tth .q . Marc. 2. Luca:y. N e e contend Phari- I
fa i obtreélatione , ■ qtia omnia Chrifti fa d a calumnia- ]
bantur:fedfignum qu o quenpuumcxpetin itiqua li verb
ille nullum exhibuerit* Et reporrant aptum malignitati
fuxrefponfum. Infilios videlicet dégénérés & fcelera- I
t o s ;; Ionxfignum reélc competere, aluo piffcis triduö j**»-2-
olim in chili i cu iüsmöiiitis, Nlniuit® etlani dêplorara: r w ! "
impróbitatiè homines i refipuerinr. A ttju e ea rarionej
damnationem manere incredulbi. Su b iedt mox Regi-
ntëi^uftri cxemplum * quamSalornonis fapientiaabvltl- p.Par.
mis terrarum oris attraxeraf. Et quod omnfum aprifti-
me quadrabat, impuri (piritus ad hominem^ vndepaiilo
antêexiërat, redituiö io n g è infóslidflimüm: Quando^
q iiodad pradicationem attinet veritaci^ Ionas&: Sa lo mon
m ultispartibusfeeflentinferiores.Matth.i2uLuc:ii.
N e cd um fermonem iiiftitutum finierat, _& muhérqué-
dam èmedio tu rb * , beatum ex clamat ventrem Chrifti
GfoCtrjcis, acfoeliciavbera. Sed ille qu od potius clTet j
.. 1 . ____ ' magifque •
m m