$01 SAMENTEELICE KRUIDEN*
Atorrl ° °k ander fl3g Doorncn » gelyk die daar Sa -
roxx. ‘ lom o yan fpreekt, als hy zyne Beminde ver-
Hoofd gelykt hy een Lelie onder de Doornen, en op
* den Berg Libanon groeijen Kruiden van deezen
I'ee iwyv e- aart, die andere Figuurlyke Spreekmanieren op-
helderen ( f ) .
Maar in allen gevalle fchynen de Doornen
en Diftelen meer tot nuttigheid , dan to.t een
Vloek te zyn gefchapen. Men kent ’er. een
Akker des Luijaards aan en dus beftond de Straf-
alleen daar in , dat de Menfch , willende de
Vrugten desAardryks, Brood en Moeskruiden,
eeten, daar toe den Landbouw oefenen moest,
den Akker van Onkruid zuiv eren, en dus werken
tot zweetens toe. In het Zweet Uwex aanr
fchyns zult gy Brood eeten, waren de Woorden
van God ; en dit heeft plaats in alle Landen
waar men Koorn zaait: doch in veele deelen des
Aardbodems leeft men van Dadels, Nooten ,
Karftengen en andere Boomvrugten, in fommi-
gen haalt men uit de Boomftammen Meel , men
eet de toppen van den Palmiet, tappende Wyn
uit de Stammen, o f plukt zelfs van deBoomen
Brood ( t>
Zal
C O By voptbeeld een Scolymus , Chamaleon , Carthamus
en de Syrifche Meidoorn. , by de Arabieren Eedeguard genaamd.
De zodanigen kon het Gedierte des Velds vertree-
den. Zie 2 Kortingen XIV. vs. 9.
f t ) Ik heb hier den in Oostindie en in de Zuidzee onlangs
ontdekten Broodboom (A r to ca r p u s ) , Rademachia door
den Heer Thunberg genaamd , waar van ik de Vrugt in
een
Zal dan de gezegde Vloek alleen t GeÜagt JV^
.van Japheth raaken , terwyl de Nazaaten van t;xx>
den vervloekten Cbam de Spys als in den Mond Hoofd-
«roeit ? Men heeft zig daarover niet te b ek la a-™ * _
gen s als men de nuttigheden van dit Unkruid
nagaat, die ik in ’t byzonder meest opgenoemd
heb. In ’t algemeen is het Loof der Doornen
en Diftelen bitterachtig ; doch welk een heilzaam
Bitter levert niet de Gezegende Diftel
uit? Ik zwyg van de afzettende hoedanigheid ,
die aan den Everwortel en anderen toegefchree-
ven wordt. Van fommigen zyn de Bladen eetbaar
als Moes; de Wortels verftrekken aan de
Tartaaren tot Lekkerny en de Stoel der Bloemknoppen
is in *t algemeen eetbaar, gelyk die der
Artisjokken , zo H a l l er meldt. De drooge
Bloemen geeven een zeer goed Stremzel voor
Melk, en hebben frifch in eenigen een Mos-
keljaat, in anderen een Honigreuk. De Zaaden
van den Vrouwen - Diftel ftrekken totMedicyn
en het Pluis derzelven wordt gebruikt tot Dons
om Bedden te vullen» Dat men van de Steelen
Papier kan maaken, is uit de Proeven van den
Paftoor S c h a e f f e r blykbaar. Van de Distels
wordt de beste Afch tot Glas gebrand ,
zegt R a y .
De Groeiplaats onzer Doornen en Diftelen,
fchynt
een Flefch bezit 5 de Palmiet, die Koolboom genoemd wordt
■ en den Sagoeboom op ’c Oog. Zie het I. DEEL dcezer Na-
tuurlykfi dl^Jiorie, alwaar ik die bciohreef.
l i 4