Matths-
Marc. 2.
Lite. ƒ.
Deus re-’
fugium
noftrum.
F
Médita-
peccata,nihil agut nifi vndc pofluntdiuina implere mâda
ta : Nô fatigantur publicis excurfibus, nô damna rei fami-
Üaris coguntursut flere miferabiliter,auttimere deformi-
ter. Opérantes manibus fuis,nô aducriantur vtilitatibus
alienis.viuunt inter (e(e pacifici, lobrij, mites, humiles, at-
que concordes. Nulla illis cura libidinis : imô magna fo-
licitudo 6c iugis cuftodiaca ftitàtisa Imitemür tàmlauda-
biles viros, arripiamus hanebenè viuertdi conftantïam.
Sit nobis vtile quod reuelante gratia merüimùsraèliorà
cognofcere. Abijciamus priftinos mores » 6c mücemüs la-
bores. Nitebamur prius inter amicos nobiles appàrerè
nobiliores:nitamur modo inter feruos Dei pâuperés effi-
ci pauperiores. Si coaélifumus exigere debitoresj cone-
murmodô conuertere peccatores.Solet etiam dé publia
s exadtoribus efficere Chriftus Dominus rioftet magij
ftrosEcclefiæ:detelonio enim vocatus eftMatthaèusiVt.
Apoftolus fierer.Nequenosiftiusexaôfcoris horiori bério:
nam conuenire credimus noftram? Sed fi illé depofito officio
mona'
ilicæ vitæ
óplexü. ,
exadkionis,accepit officium prxdicationis: mihi nori
licebit,poftdepoûram procurationem, poenitëntis aflti-
mere lamentationéî Refugium noftrum,Deuseft. N ulla
de xtatis imbecillitate nàfcatur exeufatio: potens quip-
pe Deus eft, qui dat contineritiam tands adolefcentibus j
quos videmus in Monafterijs viuerc* mihi quoque pecca-
torifimilem gratiam donaré'.-
C A P V T I I I .
J p Ofthxc verba diutius in fud pérore ruminata,decrêverebatur
talia credere pollicenti, dicens e i: Quaire fill
mentiris, vt feruos Deirallere dele&eris ? Tu neeris mo-
nachus, aut antiquam delitiarum tuarum confuetudincm
ficrepente mutabis,vtefcarum vilium negligentipr appara
tu s^ veftium fordidarum tuum animnm non offendat
abie cto ? Prius eft, vt fis faltem laicus minus deliriofus, &
tunc forfitacredibileputabo, quod renunciar€ feculo aut
velis,autvaleas. Ad hxcilleiuuenismagis acmagisinfia-
matus,repellentis manum (uppliciter ofculatus, fic oculis
in terram depofitis precabatur: Potens eft,dominepater,
dare volenti facukaWcn, quinolcndtribuit voluntatem.
Permitte me tantum tuis inhxrere veftjgijs, aperi mihi ia-
nuam monafterij,prxbe fan&x xdific,,*iionis adiutorium,
facmevnum de difeipulis tuis: & Deusnouitquomodo
me liberet ab iniqui tatibus tbeis. Hqc audiens beatiflimus
feriex i graui ffi mum putauic fupplicantem diutius fperne-
re; Tandem flexus ad eonfentiendum, inane, inquit, no-
bifcumfili ficut vis,experiamur paijcis diebus, vtrum verbis
fafitaconcordend Vtinam fuperfluus fitdmormeus,
& profeflio tua inueniatur ftabilis. Poftquam igiturfup-
plici confenfum prxbuitS. Fauftus Epifcopus, fonuit illi-
co per affines & notos, Fulgentium monachum fadtum.
Gratulabanturboni,confundebantur mali. Quofdamfa-
ciebat vitaeiustranfa(Staindelitijs, defperare; quofdam
firigiilariS ingenij notiflima feientia t magnum aliquid -j-n^gni
fuadebat de profedtii eius velociter fperare. Quidam verb
familiareS eius, quibus ab infantia chariftimus amicus
& fideli flinius fuerat, eum imitari cupien tes, ipfi quoque
feculutn contempferunt, 8c fc monafteriorum gregibus
mordficata uic fpiritu fandto reUelante, (ecularibus omnino re- voluntate iunxerunt.
nunciare delitijs, & illius vitx focius fieri quam lauda-
bat: prius tamen cogitans, ne fubica mutatid meritem fimul
corpusqi pert urbans,inter ipfaxoucrfi onisinitia,grauiffimum
fibi vel impedimentum vel fcandalum gigneret.
Occulte arripuk rara exercereïeiuniai dehincpaululum
progtediens,antiquorü fodalium tentabat vitare’ confor-
tia. Segregatus frequenter a turbis,in poflèflionë propria,*
nefeientibus omnibus,parentibus &cliendbus,quafi propter
adionis Iaborem triftisiédebat,&ibiofabat,légebars*
ieiunabat; epularumq; immoderatam copiara minuebat,*
adbalneas penitusnonaccedeUs. Etfiibipiaadhucpro-
fellionelaica,plenusiam monachüs conueriabatur. Stu-
pebantomnes qui nouerant eum, & tarn delicativirimi-
rabilemparcimoniam, caufamqj mutationis nuiusinterJ
nretabanturexanguftianararti pufillanimitatis. Apud illu
verb per fingulos dies amor fan <Stx profeflionis, & morci-
ficationisimpenfiorcura crefcebat. Aliquandoigiturvbi
omnia qu? fibi dura videbanturexpertus,adiutorio gratig
Mater ei*
'propofito
.ezeruciaÀdFauftu
Aug. fpiritalis »ol untati fuas fenfit fuppetere facuItatem.B^Au-
pofi- ' guftini expönends tricefimum fextum Pfalmum difputa-
tionem in f ionc commonitus & compundtus.publiCarc fuum ftatuij
ia?s^FnlIvotum: mutaregeftiens habitum, nevciamicabiliterad
m e a & R e n t e s pati cogeretur cum quibus diu feculariter vi-' arndens, videndi faltem filium nullam prorfus dat licen-
ueititur. jxerar Co^itabatautemvirprudentiflimusconuerfioneraf tiam^ Iliafeiensquantumdiligeréturafilio,magmsante
fuicordisfibifolivrilemfuturam,filatere potuiflet: pub-r FrT7„ 1^ r , in « _
licacarh verb, mulds alijs exemplum bonumdimittendi
peccata priftina prxftituram. Quisenim mediocrisaut
i pauper fieri monachus erubefeeret: dum Fulgentium vi-
1 V. ../-a JianfP II t'O c .Kfliw
B. Fulged
tiusfit
monach*.
Imitatur
alii czem-
plû eius.
C A P V T V.
AVdit hóe mater refefentibus' mukisad conforda mo
nachorum fugiflè Fulgcntium,totiijfqv domus regen
dcéaçque.gübernandæ curam penitùs dimififlc,necomn
no iam pófte de tali propofito reuocari. Turbatur, expa
uefclt,& amoris nimij deûderio concitante,quafi iamFu
gentius morérerur, quamuis bene morerecur, qui fic mo
riebatur,cælum nimijs Iamentadonibus.pulfat,& ficut fiaient
matresinfuneribus filiorum, modum nefeithabere
làchrymarum. Rapitur inconfideratis curfibus ad mo
nafterium furibunda,contumelijs 6c conuitijs. S.Fàuftum
nihil dubirans aggreditur. Redde,inquiens,filium matri,-
redde dominum feruis; Sacerdoteslèmper multa beneficia
viduis prxftant,quare nunc domus viduæper teperit 2
C u iv patienter refpondebat Epifcopus : Situ mihi filiûm '
tuliftes,ègo te mulier deberem quantum dolor imperàret
arguere,modo tu mihiiuftè contumeliam facis, qui» ego
tibifilium tuliy Quando enim tibi diiplicet,quia' (efuituf
rus eft Chdfto,benefacts côtumelias inferens Faufto. Sub
bis étiam fermonibus xquan imiter tollerans 6c a ftabi liter
f genuini deret f gemini faftus, arrogandarecedente, duras abfti-
Epifcopi
fe confert.
' nendæ viaspatiendægrelfibusambulantem î
C A P V T IV .
R " C Vit autem tune temporis Epifcopus quidam laudabi-
5 A lieer prçdicandus,nomine Fauftus,qui pro fideCatho-
lica non longe à cathedra fua iuflus fuerat relegari. De
multis enim facerdotibus hoc Huneticityranniperfecu-
toris aftuta malignitas ordinauerat, vt iuxta patriam pro*'
priam peregrinationis incommodumfiiftinentes, ad ne-
gandum Déum facilè fleâerentur. In eodem proindeloco
vbirelegatus tenebatur,Monafterium fibi cóftruxerat,
in qno fjbiritaliter viuens, apud omnes Chriftianos hono-
rabilis habebatur. Ad hune ergo S. Fulgentius, quippe ei
notiflîmus,alacritér venir, eiq; votum fui eordis fideliter
indicauit. Ille autem feiens fecularem omnino iuucnero,
ianuam monafterij clamoribus eiulabat : Et Fulgentij nomen
frequédus inclamanSdéfolatipnem fijam miferabi-
liter allegabat. Hæc prima B. Fulgentium tentatio multis
fvicibüsimpulitjdum fuam génitrice,quamfemper aràa-
uerat,cui m axim a deu o tio nefer uierat.au dire tfuisaüri b us
ftere : Surfum tamen corde pôfitus, audiebac & nbaùdie-
bat: Nec illiùs prëcésadüertere dignü pucabat, quia pie-
tatèm folitâm réligiôfà crudelirate vincebat.lbi iâmfutu-
tx patiendæ in laboribusmultis exemplum fidelilftmum
præbebat,&fimilis ebrio fpiritaiem gratiam fa&us.Vrrum
mater eftèt,quodammodo îgnorabat. Hiceum B. Fiuftus
Epifcopus ex toto cofde conucrfum primitus approbauir,
& Cjüm gaudio exteris fratribus dixit: Facile patent hic iu-
uenis tollcrare quemcünque impofuerimus làbotcm, qui
poteft maternum iam defpicere dolorem. Ilia mater dum
fe plangerc fæpius,nec ad fe filium prodire cognofcereyn
eodem Icrco euro iam non eflè credebat : quia fi ibi ellcc,
non ferre pofte dolorem matris adhuc virtüdseius nefeia
putabat. Sxpé ergo iens ac rediens,& epifeopo moleftias,
&filioplurimasafterebat infidias, donee txdiövi^a pto-
priam reuerteretur ad domum,
# fapicn-
Matri illu
videndi
copia
uegatur.
rfviribas.
: Conftan-
tia Ful-
: gentii. ^ m
C A P V T
A
* credibi-
lem
ÀbftTdeh-
tia eius in
crcdibilis
t guber-
naute,
B
Proficien
di defide-
rium. ,
Thrtn.y
c .
#pr*fca-
Perfecu-
tio fidei
catholic*
D
*cxcufat.
■. Çoabbas
Fulgeiü-
riiô.'' ■”
mutuis notninibus étiam ipfi non minons laudis âulpi
cium. Felixvocabatut Fulgentiuè viam Domini cptrens,
& fama crebççfcente Fulgentij, çapiebat ftuâum.fui 'cpl-
miois Felix’., Vnus ramen eorum,beatus ÿ.ideljcetTulgen-
ciiiSjdocendis frattibus peculiar! ter Vacabat: aket.in quo-
tidiano minifterio follicitiùs laborabat. Superüenienti-
busfrarribus,, vnus Vetbum Dei fingulariterprxdicabar :
alter hofpiralitateni diligentcrpr^par$b'at,&hilàriterôf-
ferebât. . Nihil aker ^ne confenfil alterîus faciens : fed
fic ambo exteris erantimperantes, vc iuB vnius iêregu-
C A P V T . V L
BEatusërgoFuIafctius fiipra*humanum jnodumla-
boribus abftinWtiæ (e cruciabat, fine vino 6c oleo
manducahsdc bibens, fic parce & ten uicer,vc inedix raa-
gnitudo ficcatam corporis eurem fatifeere diuerfis vlceri-
bus cogèret : ac fuperdu(fta quam dicunt impetigine deii-
cati corporis pulchritudo fxdaretur. Putabant plurimi
tunebeatum Fulgentium fub occafiotie ipfius infirmitatis
aut recefturum fimuli propofito ian&itatiSj aut redden- ! lacrederent.cooftitutos.ItAdum rimebat Fulgentium bf-
dumdeincepstëpidum, ne velxegulx communisparci- feridere Felix, Fclicemquè Fulgentius, moitifiçatis vo-
moniam euftodiret. Ille verô.contrafpem omnium, mi- luntacibus proprijs, Vterque viuebat : & de fiatrurti quir
fericordixDei præuenienris auxiliot gubernatus, ex in- bus confulebant vtilitatelaudabilcs, &demütüa quam
fit mitare corporis ampliorës animi vires eàpiebar, 6c tan- fibi reddebant inuicem fubiciftionc lub limes. Qui s
to abftinentior vquanco debilior, de falute perpétua iugi- iftius afteâus explicat e poftît l oquendo virtii tem ? Quos ■
ter cogicabat ; Salutem verb corporis arbitrio Domini có- quieta pax adunauerat nec bella valuer un t fetaliU fe-
mittebat,hoc pleriique dicens:Sciraus omnes ex epulis vi- parare;
tam fblereferuari, non(ànicatem pofte conferri. Namvc
faneturinfirmiras.fiexplendavideturgulxcupiditas,qua- C À P V T IX'.
re infirmantur etiam illi qui côimiuijslautioribusquoti-
die faginantur? Tolerabat etgo infirmitatem.patienter,
Ed cùm fub.ito Barbaries geneis prouihçià tutbaretur
exercebat abftinentiam fatis humiliter. Paruum namque ^ S incurfu, vidences videntes (aiurem alurem'tempb'ralern temobralem fugx fup
prxfidib
putansomnequodfaciebat, de die in diem melior fieri vindicandâm, labores ilico perferendx percgcination.is
geftiebar. Hoc propofitum eordis eius milerator 6c mife- excipiunt, limatoquc confilio procul abfcedunt, ybi hul-
ricors Deusadiutoriofuperniiuuatninisfulcicns, veloci- .la bellinafcencis opinio confttuendi monafterijpixberet
rereicorporalemreftituit (ànitatem. 'integramfacultatfem. Promouent igitür caftra ipiritalia
I duces i^clyti cxlcftisexercitus,& per ignotas Aphricx rc-
C A P V T V Î I . giones mpnachorum fiiorum eaterua comitante parket;
gradiuntur, vbique gaudium faciehtes'bonis, ihuidiam
Cogitur
fugarti'ca
pelffert.
n p V n c animus viri iâpientis altiori pietate commotus, malis. ïn terricorio deniqueSicçenfi dum cogitant Cer-
A cùm tdta mefite mundum fibi crucifigerec, 6c ipfc *tàs fedfes ftatuerç,rçgionisfxcunditate deleÀativirotum
mundo crucifixus, iter return à iuuencute fua, ficut feri- etiam fidelium + deuotiope fufcepti, Prefbyter quidam ifàüérc.
ptum eft, ambularec : portiönem fubftandx proprix, fe â x Arrianxinfundo Gabardillàperfidiam pkCdicaris;
quamuis haberec frâtrèm iuniorem nomine Claudium, cui nomen quidem inter homines Felix, fed voluntas âd-
per donationem foli contulit matri, vt i raatrepóftmo- j uerfusDeumfcmpetihfeliX; riialibneBarbarusi modbus
dum, fi bene (èruiftèt, donaretur& fratri. Sic lalubri con- fieuus, facukatibuspotens, Catholicorupcrfecutpr acer-
filio fuperbiam iunioris fratris edomare de fiderans, vt qui
nolebat efl'e humilis propter pieràtem, difeeret propter
hxredicatem : mater quoque poll dftcefl'um dulciflimi fi-
lij, cuius iam non poterat*obfequiolxtifica.ri, eius me-
ruiflet beneficioconfolati. Qtjantas tunc ibi vniuerfi laudes
& gratias Domino reculerunc ? cùm vidèrent beatura
Fulgentium feculari cupiditate calcata, rebus quasdiftra-
here 6c donare pa uperibus non poterat, ne often deret bo-
nammatrem.renuntialTepenitus, vtChriftum inuenire
mercretur dodtorem. Finita iam erant cundta quxeum
in conuerfionis primordio videbantur aftligere.
C A P V T V I I I .
FcliX pre;
byter Ai-
tianUs,
Fillgétio
infelius.
rimus. Hie beari Fulgentij nomen in illis regiohibus cla
rum fieri fentiens , reconcUiandos multos quos oçcuitè
deccpcrar, fufpicabatur. Nec viriim digtium Jacerdotio;:
vetè adhuc eftè monachum credidit, fed éum fub habita
monachi, facerdotis ofticiuth implere putat; Et reuerafa-
cerdotis officium laudabilicer etiam tuiicimplebar, non
tantum aliquots reconeikando; (ea omnes qubs attingere
poterat, ad reconctliationem (alutaribus moliicis i nuira n-
do. Cuius ièrmo.dulcis& re âu s, quia dura quoque Corda
molliebat. Necimmerito hunc presbyterum fiçtimbre
pro fua perfidia compellebat: Arripic igitur prt .byter,
infani futoris ftimulis conciratus , feruos Dei crudeliter
perfequi, 6c per Omnes vias cuftodibns * deputatisambu-
lantium fimpliciterobfidetitinera. Ne,ceItàriüm quippe
fueratathlctas fortiftimos voluntarijsabftinentixlabori-
S Ed quia hxc vita nunquam poteft finefiiistentationi- bus ad omnem tollerantiam prxpararos perfequentitim
bus prxteriri, nafcitur rurfiis talis periêcutio fidei, qux paiilulum cradi manibus : vt mart yrialis agonis participes
fandtx memorix Fauftum Epifcopum cogeret per diucr- eftedli, illata difeerent fupplicia tollerare, probaturi quid
faslatebrascoramigrare, nec inipfo monafterio iugiter fi- profeciftènt, fifiagellis membra omnia diiîîpantib,us à fi-,
neret requiefeere. TuncbeatusFulgentius timens auc in de vera minime defeeiflent, Nefcientes ergo cogitatio-
illo loco folusremanere,aut de loco in locum frequencius nes maligni ferpehtis, habentesque fiduciam conicien-
tranfmigrare, confulroprius Epifeopo Faufto, vicinum t i s , nihil timentes, ambofimui gradiebanturfecumlo-
monafterium petijc: vbipaucis,fcd fimplicibus fratribus
G
Felix nomine Abbas prxerac, amicus eius ab adolefccn-
tia, cum quo femper etiam laicus familiarker yixcrat;
T unc igitur eum Felix Abbas "cum gaudio lufcipiens § im-
paremquefeeius virtutibus leiens, & nomen & potefta-
tem ei cradidic Abbatis. Ille plenus ftudio humiliratis,
*recu(abat priuilegium poteftatis. Ec póft multa certa-
mina pietatis, exconfcnfu totius congregationis, paftus
violentiam chariratis, vilt confentitcfle collega bonicon-
fortis. Itadtio virifandtiflimi diligentes xqaalker Deum
6c pro5imum,ambo moribus fimiles,ambo meliorespro-
p^li%,conuerfatione xquales, vnusfcientia fuperior, iu-
gum bonum gubernandx congregationis' exqipiunt. O
quam. felix iêruorum Dei numerus fuir, quibus cceperat
préeflc Fulgentius. O quantum fulgebat illud mona-
ftgrjutn, cuidkpenfacor permariferat Felix. Dabaht fibi
ßiblioth. Veter. Pttt. Iom, 6..
quentes.
C A P V f W d
ET ecce fubito quafi violefitiaixuiffimxtcpeftatisin-
uadit incautos.diuidit iun^os, ligat diuifos 6c feralib;
vinculis oneratos perducit ad presby ccru vintftos: Efficiu-
tur fubitBfinecriminerei,fine belli force captiuk Quibus
enim fugientibus nihil nocercpotuertit Mauri, pffinas in-
gerunt Arriani. Tunc anrequam tenerentur, Felix Abbas
pauce'S (oli dos,v nde fiat ru m fuften tabarut i n opia,fi mpli-
cicer vbi m e t us * fuaferat proiecit,6c cuftodicndbs Del ier-
uis,ipfi Deo commirrir, O diuinri fingulaiispotentiami- i
racuii. Nemovaluic (ohdos illosproieiftosaipicere i.nul-
lus permiftks eft viuumxpauj)erum pauperibus tollere: j
fed illi foli qik fieprobandi fucrant, tenenm^ ligantur,:a<i |
diftiibu
bresbyk