Matth. 19. i
B
D
Matth. !$.
(licit*, Infipicnti non conducunt deliciæ, Contraria igitur
çiscueniunt.
Ex ifidoro, ■
I Quenaadmodum cuum non eftyvt cumViro pugnace
iter f aciatis, qui caret xdibus *, ita non eft facile cum indo-
<fto mouereverba dq&rinae : hicenim omnibus viribus v-
tetur contra folum,& abomnibus defertum ;u quidquam
eiingratum didtum auc faëturn fueric j ille autcm temere
cüm imperiti| eius* verba facit $ omnia emm cotius orbiis
tëftimomarefugitv ncpe & fermones Philofopnïcbsy& ex
virtute a£Hones ; Soletenimmagnaexparte audaxelleSc
animolâ ignoranria (dqUânosliberari ftudeamus. )
Q v À s t'i ° L X V I.
intelligendum illud:funt Eunuchtqui
f e eaflraueruntpropter regnum De:. É
Refionfio chryfofiomi.
SO n membrorum dicit ab fciflîonem, abfir, led mala*.
min cögitatidnum ablationem, nam qui membrum
qiiidc abfcindic, eft obnoxius execraüonijhcutdicitPau--^
lus:V tinarn abfcmdanru£ qüivosconturbant,Is cnini ca
audet,;quie func hömicidamiü ,& d a t maledicendimare-
rianï'éc oceafionemus,qui calumnianturDei.crèationerrij '
& öraapërit Maniçhæorumi&eodemlcelerejie obftrin-
git,quoilli,quiâpùd Graecos ipembia detruneanr. Membra
cnimëïtfeihd'ere, fiait aBinitio öpils dæmoniacæppe-
fetiohiS j &iniïdianuh'Satahi'?' vt Dei opus criminarètur, •
hbcqiïë animal mtirilaretüf \ vt nonlibero arbitrio, fed
membrorum natüræ totiimtxibuentes, de cætefo fecüre
peccarent mifèri 3 vt quireddendaeratioiiinoneffentobr
noxii. Hocaiitemexcógitauic diabolus,,vt &fatum in -;
froduceret j Scnpbis à Deo datam libertatem töllèret; & :
naturalia effe mala perfùaderet: & eorurtrpnètereanatu-
rara cormmperet & mentem. T alia hint cÜaboli blandi-
menta vénanifera : Propterea rogo v.os, vthöclèelusfu-
giatiïj narhppftquam membra excidcrintynèquç cupidi-
tas;neque mens eft ex eo paoatior, fed fit eriam graiypr
& moleftior.Tü ergo Deo age gratias,qubd cuffif mërcède
'& coronis tuilla fuftines, qux. fiiftinent abfqj 'córönis ii,
quiiunt caftrati ab hominibiis:’ I
Ex S. Eftiphanio contraValefios^uije-
' ifjóïcdfirabant. 'Pf
Qui ad hoc opus,quod eft in promptu,führ àudûces,lii
fe ab omnibus refciderunt &abalienarunt:nèq; enim func
amplius viri propter id, quod ablatum eft, neq; muliercs,
quiaid prxter n|ruram eft;,' fed Si. coronæ certaminis.ac
præmii huius cognomen anfeûertërunt; neqj polïunt effe
ex tribus illis ordinibus Eunuchorum, quos nominauit
Pommus.Sunt(mquit)Eunuchi>qüiiïenati funt ex vterö
matris. Ifti fine caftrationis ciupam nulkm fuftinent, neqj.
yllaacdpiunt mercèdc propterea,qaodfic nàti fimfcNeqj i
rurfus habent peccatum,vt qui non pôffintagere,quç funt
I vir or um,pri uaci iis inftraméris,que Densdedit adprocre-
I andos liberos:Sedneq-,merctdem habent caftrationis,re-
gnum ccelprumiproptereaVquodxertamini non funt inl*
dati. Qupdfi tales étiam concupifcentiis confli<ftentur,cu
I non poiEnt agere, quæ non funt agenda, &non agant,
j mercedem non habent : Non enim non agunt propterea,
quod nolint jfèd propterea,quod non pomnt. Atqj hicèft
! primus ordoEunuchorum, quosDominus nominaiïit.
• ' Ët funt jinquit , Eunuchi, qui caftrati funtab homini-
bus.Nempe qui caftrati funt ab hominibus ad vfum Regfi
' aut Principum : quidam enim'Barbari RegCs, aUt Prirtci-
i pes proptér Zelotypiam, 8c fiifpidones erga fuas vxores,
pueros adhuc valde tenerôscâfttahtjvtcumadv.irilema!-
, tatem péraenerint, eorum ftdeifuascommittantvxorest
Ethæcnuius caftrationis origq fuit &ecauflà. Vnde arbi-
tror fotté appellari Eunuchös, ex eq, quqd bonte mends,
aurbeneuolieftèpoffint,ablatismembris. v .
Et fuftt j inqüit, Ëüttuchi, quite caftraîierijht, proptet
régnum Dei. Hi fimt pfæclàri Àpoftoli, Ôcquideinceps
fuerunt virgines, de Monàchi i Ioannes qiiidem & Iacor
bus filii Zcbedaéi, quimanfêrunt in virginitate, & nequé
abrhpminibùs flmt caftrati, neque coniuriéii matrimo-
niôi fed aduerfusCariiem mirabili peratfto certamine, huius'caftrationisgloriam
& coronara remlerunt. Pçft iftôs
quot milliain mundo moViafticanivitam agentia, & yir-
ginitacemexercentia,eandemacceperuqtmercedem:qui
quidçm cutnmulierum corpôribus üqn funt commixtii
fed in pbrfeâdffimo cèrtamine dccertariint, fîcüt Elias &
Daniel in veteri teftamentOj &aliiniulti,,^^;
Sed fdendum eft,, quod praeter nefarium peifîmae cà-
ftrationis icelus,quo fe obftringunr, tam qùi caftrant,tanv
quicaftrahtufmiferinullam habituri fînt mércédem aüt
gratidin, eo quodabyfu vènèreo abftineant, quin afïibo
vnum idemque iudicium fubibunt, ille quidem, ytquifè-
ipfiim damno affecerit : hic, vt qui ptqximum corruperù:
Suntquediuini operis, & fuæammaeinfidiatores. Quinetiam
talis Eunuchus Vêhementiqrfrlibidinis çftu inflame
mabirur, & prætereâ eüertetur natura & mente* Nam Sa- ;
piiens qiioque iùdicat talemà prauis défideriis non abfti-
here, fed nortpoflè aàfcm conferre. Dicit enim,cùt>iditas ;
Eunuchi deuirgfnans àdolefcentulam,cft fieutboiia affu-
fa oriclaüföiautefcaanpQfitafepulchrö :aütlibatio faifta
idblôïNeqüéenim ëbmedit;neque adoxa^ùr, fie Eiinù-
clius ampleblens virginem‘&: fùipirans. Salomon autem
reprimèhseommturpitüdinem, dicit, geatus Eùnuçhus,
qui non operatur in manii feelüs i nequè cvg-Vat mala ad-
uerftis Dominum.Iriiquaèrgo & dçtnbniacaeft emriuo;
operatio, & confuetudo j & lege Dei fëiicienda » & eiad-
uerfàdege m enim ferëns dicebat Dômirius. Non intrabit,
qüieftfraéfis tefticulis,aut quieftexcifus in Eeclefiamiad
tertiam aùtquartam generationçïn : Et dànspraeceptùm
de fkcrificiis dicit ; Eum cui coiitufi funt tefticuli, aut qui
efte.te6tus,ad àltàre non âddueetis Domino,quoniameis
ineft macula, & non admittetur.
Ex Theo logt oratio nefunebri in 8. Bafiltum.
Sunt^itiinter mulieresj&müheresintëf vtrostqüi cum
more naturali non pofEiitUbidinarialin^â fcbrtahtür.
" ~ Ex lfidoro.
Venarttur & alîiciunt perfucum &ornatus elcganti-
àm,; Viri quidem,mulièrësi niulieres autem & Androgyni,
viro$»
ËxS/Bafilio. , ■
I . ExcftâfUho'bislâeërtos&rubètaSjVèfrtiattimantia,fed
tarnen immunda*Qiu)d ii etiam opus eft tcftibus,nbn ftaV
bunt ad tëftimonium dicendum ferui, neq; genus Eunii-f
chorum infame &C pemiciofum:hoc (ihquam)genusnôn
feinineum, fed effeminatum, in mulieres infàniens ,inui-:
dum, mala mer cede conduéhim, mutàbileiihcommuni-
Cabile, orrihiaaccipiens, infatiabile, coeftafa deplôrârîs,i-
racundum,infâno auriamor e laborans /&uum,muliebre,:
ventri feruiens.Et quid opus eft aliud diCereîCum ipfo of-
tu, adferrumdamnatum. Quomodo enirii pôtcftméhs’
eorum elfe re6b, quorum contprti finit pedes? Ifti ergo fi*
ne mercedeqiiidèm firnt modéfati &fèmp‘6râiites per fer*
rüm, fterilitas aütem ad infaniam illoS aoigit propter pfq-
pridirh turpitudihem*Non dicent ifti teftimoniûm in iudi-»
cio, fed oculus iuftorum, ÔC âfpeâns virorum*
V Ex eodem de virginitate.
Qm ex ytérô matris Eùnuçhus eft, vé per riàtùram ca*
ftu5,nihil openypröpriipoteft infuflchritùdine yirginita*
tis oftendefeyijatürae affeâù,nonftùdio virginitatif ma-* j
trimoniumyitanis; ità & quiabhominibiisabfciiruseft, 1
virginitatem- feruare cqaétus ; illé apertè jirofitetur hoc
virgimmds inïi^ne fàiftum lion éfïè fuiim inèritiini, fed
exfeâionisbenefiçinm. Atverôqiiipeftémpêfanfiàm 8c ,
exercitationem,virginitatemfe<ftâtür,hicfuiil, noiialiê-» j
nis reâe faéfis in cdelèfti tegno clatefeit. Qüi vero nôïi
intellexerunt illud Domini : Süttt EünUcbi, qui fe ca- :
ftrauerunt proptèr feghum D e ï j feipfos feelérate mu*
tilarunt, ipfo opéré iiiam irttempefanciam eminiis te*
ftificantcsj qui enim carnalis amoris inftrumentum ab*
iiciunt, ne fi feruetur, in opus erumpat , ii perfpicue d0-
cent j fe quidem^d coitum incitari j iani vero exarimVti,
nonquod nbn velint, fed quod non pqflint, virgimtatem
coluùt ;Eminus enim contraeorrnn intemperantiam cia*
mat fafeum, quod patrarunt \ qùare poft abfciflionem la- i
feiuiores euaqunt; & mandpia voluptatisefficiutu^cum-*
que iam propalandi operis occafionem prçciderint,libéré
ruunc iri coitus, qui licet vitium non iUteraht, iudicantur '
tarnentanquam cqrruptores : nam lex non opus tantum,
fed conatum & voluntatem quoque iudicafRp
. Quotircaneqj cumhisvirginem indiferimmatim ver*
faridecetj quodeorümlafeiixia&petulanriaab oiÿniÈüs
decantetur ificut eninicomutus bos licètilli pr^cidantür
cornua, non tarnen fublatis cornibus equus efficitur, fed !
adhuc manet bos quamuis cornibuscareatj itâ&masàb*
fciflisgenitàlibus omnibus, eatameft mutilationenonéft
fa<5tusmulier,fed adhuc natura fuamas eft, (licet par tibus
ilH$ careat)& obnoxius çupiditati coriiun.(ftionis venereæ»
Q^propter vehèmenti infània abreptus adcongrefliim
rwti & quamuis ea parce, qua miferæ violentus incumbit,
earn non corrümpat, ipfe tarnen àc fi corruperit, ita feeie-»
ris imagine affètftus eft j Eam vero ad pecçamm vehemen*
rius irritant, tottim quidem corrilmpit ântmum, cqrp ufijj
ad corrùptipnisa<ftùm vehementèrinCendit. Scepe etiam
dentibus carni concubitus infixis , rabiem qua ardent,
ùianifeftanc* Qqocirca abfciflosd tempçranria
laudarehbnÇonuenitiquiànequeequos ,quod Gornibiis
non feruncUudàmus, fed fi çalcibus neminem impetarir,
tune laudamus : boues -vero non comupetas manfiietu'-
g“ tia fùfcipimusjnqn enim qùo quifquencn poceft,
fed qiio eum poflit , noriad îniuriam vtitür, Admirationi
n*i> «<-.ir.Ex{andantigimr iftieuam oculos,linguam,ma-
nus,pedes, ^ a u ^ b tu r e n r , ne quidhorumfiatpecca-
Qj æ s t î o 1 X V i t
Quomodo fit intelligendum illud : videte nejcandalize-
tis vnum ex his fufillis.
kefionfio S. tafiiih
C Candalftat quis alium, quandocunquédi(ftisfii£tifue
legem violât & exemplo fiio alium ad legis yiolario*
ncmindgçit: vt^fetpens Euam,&Eua Adamum,vel quâh.
dqprqhibèt exequi voluntatemDéijvcPetrusDominum,
quando dixit : prepitius eftd tibi Dqmine,nonerithoc ti* \
bi. Cui tumdiéfumcft : Vâdepoft me Satana, fcàndaluni
esmihËqmanqn fepis ea qûçDei furtt,fed quçhominunn
f t B W W ædificacanimum imbecilli ad aliquid «oruni,
quæ'yetica fùnt}.conueniertter illi quod feriptuiii eft ab A*i
poftôlo : Siqùis viderit teyqtii habes faenriàhi, inidofiq
reeunibencexn j nonne confeienria eius, cum fit infirma æ-
djficabiturad mandücandnm idolothyta? QüîbuS Inox
adiungit. Quapropter fiefeafcandalizatfratremrtieum,
non manducabo carnes in «ternutti, lié fratréiti hiéuih
fcandalizem, •
Oritur autem feadalum pluribiis ëxcâufiS}Vél éfiim àb
eo, qui fcandalizat, fèandaium nafcitur,&hôcvariismo-
dis, fit enim aliqüarido ex maliriàj aliquando ex imperitiâ
htoius velilhus.Ule erianî j- qui feàridaîizatur quâdo veratti
^ o^bodoxamddârinam proponi vidée,malitiaililjfeab*
undantiani euidenter manifeftat Jdfem conringit irîrebu^
m emm cum mandata Déi feruas,aut hisjqüç in lîbèrô at-
bitrio ppfita funtylibére & feeuçé vteris, fcâdalizâtitr quf£
pi^rn, puando igitur oflendiéLdüm patiuhtilrhoiTliiiëS
vel öqtretfte diéla,vclqb retfte faâra, Viùtpandum eftëptrâ
«xiflentjfeisquiäPharilfeihocauclicdfcädalizaHiüh^re*
uscæIeftis3eradicabitùr.Siniçeillos,cæcifunt3&duceseërCù*
»«i»Cum vero feandalizantur ob vfiim édritm, qù^e ui
potèftate noftra pofita funt ; tune îii memoriam reuocqn**
dafunt ilk Verba GhriftiadPctrum : Ërgolibcri funt filiij
fed ne fcandaliz^mus eos,vadc ad mare,& mitte hamum,
&C. Item illud Apoftöli ; Bonum eft abn tnanduçâre car*
n « , nççbibére yinum,nec aliud facerefn quo fiater tuus
qffenditur,autfcandalizaturj autinfinnatur*
Qv =*s *10 lx vin.
J^uomodo intellàgitur f i quis te angariauerit v~
num milliare, va de cum eo alia duo.
R i s p o i t i M i
X^fOnetÀpoftolüs, omnia probate, quod bohuft ëft
tenete: ab.omnifpeciemalaabftinete: Et, coUfilia
déltruentés & onirtèmaltitudiném extollcntem le aduer-
. „ eii“ ain j Et in captiuitatèm redigciites o mnem
iV° ' S-™o^eat>i^ah ife ftum fe l]h q ü îfù f , f i;q u id p ite c é p to
Domim cqnfentarieùm aütadillùd conducens, impere*^ ;
tur, illud ömnl ftudxö & diligentia acceptàfe oportet, y t i
Jmpleacur mqnifum Apoftôli i StipporranteS inuicemin î
^riffci-Si qiaid verc» præcipiatilr, qu°d piraecépto !
Gbrilh aduerfetur, aut illud violet ac contaminer , tune
tempüs eft dieere: Oportet De© mâgis obedire, quamhq-
uunibus, fllüdque Domini in tîfemoriamreducendum:
Alienum non feqüuntür oues meæ, fed fugiunt ab^illo ’
quia non rtoruhtvoccni ahenorum»
i f Q ^ ^ S T l o L X Î & _
Quomodo intelligendum illud? no lité ejfifiUeiti^
%uidcotnedatts, aut quid bibatis, aut quid >
iinduaminr
R i s p o n s ! Ôi
\ZAn d atUm hoc, docetin-feipfb höh cônfidere, fed ifi
j . ^Deo,namcumprqhibuiflctDominusfblicitudirié,
adiungitptomi|]jonem dicens:ScitehimPater veftcr.qui*
bus opus habtatîs, priufquam Vos âb èo petatis. Taliserat
Apoftolus diCens:Refponfum mords habuimüs,ne fimus
confidentes in nolris ipfis,fedifiDco,qui exéitat mortüos.
1 ali propofito & inftituto plurimüm conducit, in Déi
præcépta ardens ftiidium, &infetiabaedefidèrium : qUO
qui tcnetur,ei hevacat quidem erigere animum ad caique
luftt yfuicorpori*. . . 1 , 1
Q vÆ S ï i è L X X
Jgupmodo efi intelligendum illud : ridÜtt ïndicarc
& non tudicabimini.
R b s p o n s i ô i
Vhï pOminus aliquando dicat. iSJolirë iudiCâre
^ ^ h o n iüdieabimihi: aliquando àutèfnriuftüm iüdiciu^
iudiëàteînbnprohibemùromninoiudicaredëdèrudiniiir
hôflèdifFerentïàmiudicii. Qü^mobrem, fi éft aliquid S
eertdni,^c iiori,lilànifeftüm,hon qpörtet iudicare fratrenl,
fient dieitApöftöliiSjNölite àntë tempusiudicare,quoéd*
ufq;veniâtDominus,&illüminabitabfeohditateripbrarum,&
manifeftajjit confilia cordium. Deiâiitë défende*
re iudiéia,eft hëcèftitâà irièuitàbili.>hè inëihsiram ihcidàs:-
dicit enim,peccantem eora omnibus argue:Nifi qui* cad$ ^
fàeiens, quæis, qui àeCufàtUr,npii poffitlibere firatrénliui-
dicare,dicit enim Dôminü$.Eiiçe primura trâbëm;ex 6cu-
lo tuo,ôc tune afpicies eiieere feftucam ex dtulo frattis tui.
È x Chryfefiomo in Matthäum %
i Muitiëxirifipiëhtil^sfëëùianbushocfelent pr*cipite
faepre aduèrfus Môhaèllos. Qmmdo viderintaliquémex
mdtiâëHis Haberé aliquid fuperuaeäiteum, efîëgë abiici*
ânt.Et fi videriht éum famerealimentum paulolautii&i&
CbpioflÜS t t t
G
Mafth e, ,
j ,
H
t. Corinth. 4. j
l.Timtth. f
Matth.i , ;