Vitd S. Epiphanii
Scdnë quisforlitan mälitiofus intttprcs mtempiftiuc
pofitum iadet, inviro täntarum virtutum de lepore car-
nisfadam eflc roentionem: cum inilla vetcri mandatorü
caele Ilium radice fitinfirum, facerdotum corpofa fegac*-
debere infihuatione luftrari : re quid debile, vel deforme,
ne quid plus, minüfne eflè Contingat, neue inbli*
tarn maculis cutem fuperficies feeda dedecoret; ne fractura
minus,aut fr a dura pedis, aut gibbus indigmjm al-
.ndignationem vis vlla compulerat, At ille fupplicantem
.rohibebat, nefibiinuidiamrogandoconcitaiet, ne.te
non merentem delati honoris farcin is itnpediret. Tur-
bataellrepente ciuitas: omnium Chiiftianorum in Fu-
rorem verf* menses., Burco ad exitium polcebatiu, &in
tancahominum mulritudine nemo placidps,n:fi qui in-
iuriam faerat paflus, inuentu* eft. . Flebat egregios
Pontifex, de infirroitatibus fuis & moleftiis g >uden-
,« busreda« Antiftitem : & c km « d o a o f gentium.» | dentedifcipulo. Nam ita fatn&ciebat pro eo , qu; pu-
eledionis va* , hominem raundnm ad eiufmodi debc- ( tabatur mimicus, fmgulls , vt necglorlam pa.rcendoia-
.w^dümpëraênireiqirodnonfolumdéaniroaê.redet- ' dtanterquæreret.necVindicandomàndaca cæleftiapræ-
iamdecorpbmcred'tur nitorc dixiflè. Qui deformem tenret. r , , ■ ... ' ■
acdébUetnilibamiriibul fois mandat arceri, inuenitur | Bien.poftadD.acom,encans.r.fnlas.vicefimntm>neos,
qmmuitipliCitergratifunt,admiiterelibenref:ptsc- 1 numatatisafcendt. face needumbene baibata.Tn -
f e r tâ in quoîucem membtommanima; firlgor esfepe- ; babamr fufeep«. honons tyrocm.o homo. qm lamdura
tinecnaturaliierillndtertenumdecnsaliquibusanifi- ecm poreratimplere Chnftianum: Imgnlorum propu-
.. * j . „ . doredethnabatadfpe&u*,quem vnmeriacumas, quali
CUp tX a ü ê t g o h i s . qu* oportuit ron oroitti,, vt cui , falumfignum aliqnod artendebat.
innotefeetet opéré vit immcnfiis, ptarféntaretur &: vultu: An,ifte«' omnem Ecdefiaftics conoerlattoms fubftan.
- a S . ...r i. i riam naunemm fuorum ineins poteitateco:
laudanda fronte narr^ntüç. ! Erat in eodem ferroô ad doj
drinana congtuus, fabricates ad blanditias, adimercef-
fibriesiàm tuncatrtifèx ,ad corripiehdos fingulos au to ritäre
plenus, ad exbortahdosquoiqueneceflàrio lepo-
re dulciffimus : Vox lonora, fucco virilis elcgtntiæ con*
dita, nec tarnen agrdtis, ac ruftica, nec infrada,
gradatimque à mafçula foliditate depofita. Ilium qui-
curoque vidif, cum needum dignitatum aliqucdlimen
iiitraflèt, omnia eum tranfiflè credidit, quæ fequeban-
turinfignia. !■$?;•.;. .
Talis iam ad decimum odauum «taris fuæpetue-
nh annum, In quo, fecundoâ Leuitis numéro; dedicat
e , ienura coeribus puer adiundus eft. Stupuerprit
fîuritni, lèd externi, qui.mores illius cum gratis im-
înaturitate . iungebant : (êtam credebànt dignitatem
hànc redditam efte, qui nouerant. At ille^ venerabilis
Çrifpinus Epifcopus, fauotis nefciuS, pertinaei tenens
diftritione cenfuram, & quem'nunquam nifi bona
confcienria duxit ad gratiam, lie eum mulcebar fenfi-
bus, vt morderet obtntui & fnb fpfcie frontis rigid*
clandeftinum circa diFcipùlum nutr ebat affetum Pa-
feebatur alumni fui öptabili conuetfatione pater, & o-
nibus eius atibus oculos amoenabat. In quo tarnen
ille Subdiaconi ordine nihil amplius quam biennio
commoratus, meritorum fttomm fàltibus euetus ex-
filuit: ned fc diu intra angnftias modici honoris anima
eft diues palïà refrænari, Feftinabat ad Leuiticam
dignitatem confcienria, quam nunquam vota praefum-
■ pferanttexigebat conuerià.iô,quod defideria pcei itus ig-
norabahr.
Circa metastarnen praefati hbnoris & terminum, v-
num eius op u feu lu m lummotenusiibetattingere. Sum-
i mias vocitatur ager, qivin eo loci fitns eft, in quo terre*
nom marginem gulofus Padani gurgitis morfus arrodit
Scflexuoie fèrpens fluuius largirur in compendio alte;
rius,quodfuraturaba'rerb; fimülquefit 1” crura finiti^
mi aliéna calàmitas. De huius prædij fiuibus antiqua
dim Clerîcis Burco quidam lire cert*bat : ad quodiurgi-
um dirimendum fenil^ nimis, & praeter quam coniici
poffit annofiitn, adhucpueriftidirigirur. ÈleâUs eft e
nim, qui & fortiter illas In tentiones exci pet et, & maturitarèconfiminferendaSitemperaret.
AttulittaménJquod
folet omnium criminum mater imentio. Nam proceflu
fermonis, & fcandali, ipfc Burco .qui malitiae filas fordi-
dolenocinaretur aiRnm, fummum facinùs fine aliquo
timoré commifit: nam fan&um virum ita fit ft e pereuf-
fit, vt languis' prorinüs èbulÜret. At ille f aratiffimus i-
ramrep^eilit, neevindiftaeIpeprouocamseftetbuir.tur-
bntumqne potins &attonittim perculïbrem b!andiffimo
deiinibataffini. Flico miferam le damans, ôcorbatam
filio ob atcocit-'tem faÄi. Capraria Burconis mater oc-
curric. Crederes earn circa funtis pigno ris lui ilia, qua
fugaturomne configura in carorum mortibus, lamen-
tattoneiaâari. Làmbebar vè igia làndiffimi inuenis emittit,
volens ante Epifcopatum cognofcere.qualem fii-
turis temporibus praepararet Epifcopum. Etdum vix fit,
vtabeorum perlonis, de quibus fiiccefiioniis feritur quâ-
tvilacumquè fufpicio,inuîdia temperetur, in iftiusgratia
fibi credebat perite fandus pat er,quidquid lltiflèt n» t
nusexhibitum : quædam in illo fua, qüaedam volebai
elTemaiora. At ifte quotidian is profe&ibu«, etiam cupi-
diflimiinorationegenitorisvota tranfeenderat. Erat e-
nim genitor cuius eum per Euangelium conceptum ver- ,
bi caeleftis lèmine foet^ aluns eftüderat. Nam de pudicitia
inuenis mei quid loquar? in quo domum fibi ftatuerat
caftitas, & continentia radices fixerat in profundum î
Virum fe elle, nifi per laboris patientiam, ignorabat:car-
nem habere ,nifi cum moriturum fe eflememinerat,ne-
feiebat. Quoties tarnen ilium cotporeus a ppc ri tus, fifUt
ab ipfo didici, ludebat imaginibus Ibmnioium j illico ad
vigilias lànâas, conrinuataieiunia, ftandi diurilfime ne-
ceffitatem plena auiditate currebat; talemque bellatrix
dextera animæ fuis certaminibusreddebat carnem, vt il-
li opus effet pefiea pro neceffitateluccurri. Nec tarnen
tefcéfco corpulculo indulgebat otÎQî vtebatur leftione
proiequie , fbrorum venerabilium pro blandimeutis
inftrumenra fufeipiens : memöriter lèmel tranfcurlà red-
debat: & n e crëderetnr feripturarum diuinarum trami-
tem ve» borum tantummodô céleritate tranfuolalferpinf
ebat a dibits fuis paginatn quam legilTèr. Si propheta
i fifetinrnanibus, prophetantem videret codice amit
fo ledorem : fi tçftamenri veteris recenfiuflet vblumi-
na, Moyli d'gnus æmiilator incedebar ; taliter ac fi iHum
Iftaeliticapetdelcrtumr.gminafequèrentur. SiApofto-
iicum lac vei boi um & mddommicæpalfionis feue rit a-
teffi legis condiens fcriptnra index reuelalïet, continuo
ex oreîpfius duLiora fàuis Vf rba fluxerunt. Poftiemo
quid libri docuifient, vita figr abatnr.
Domum taliter regebac.Ecclefiæ , vtneçprofufione
immoderata commilTam poenum exhanrivet, née odia
fordendi parcitate côntraheret. Ihrerceflionum etiam
tunccertamina prolwdt bat. Nam vbicumqueproteme-
diistnileromm Epifcopi mittebaturimperto, tanta exi-
gèbat benëfidum.arre luppl candi, vt lèntirent fibi in
çaufi<profuillècomplurimi, iplùm perle Epifccpumnb
veniff*. Äugebatur circa eum per die« fingnlospopu-
laris affe d u s , & magn is fuccèffibus cumulabatur am or
quiexiudicio delcendebar. Defiderabarur in eo lâcér-
dorium.cum nemo nutritoris fiii optaret inreritum. Ipsu
tarnen ne odor quidem huiu* opirfiojiisrfflauerat, ar-
bitrabatur ad piofedum lùurn fi fficere, fi cum bona
Temper æftimatione lërmrer, Poftquam tarnen ir üalida
lenedns.&lèropcr deinfivmitatibusquerula venerabi-
lem virum Crifpinum Pontifi’cem occupaùit, iftius lii-
ftentabatur manibus , tn huius nitens erîgebatur ample-
xus.pesilliuserat, oculus, dextera; cuius minifterio,
quidqird opta (let fieri, ante iulfionem foam videbat
impletiim. Prælèntiuntenim bon* mentes rorum de-
^olans mat er , & Par. e clamabat illi, quem nunquam ad I fideria,quibus cum integritate famulantpr. Tabs in Diaconat!’
,
Eptfùopi Ticinenfis.
conatu,à vigefîmo incipiens, o d o annos explëuit; &
quidem tune ftatus Ecclefiæ Ticinenfis bona Clerico^
rumfrugepollebat. Erantcæleftesviti, quos ifte à perfe-
dioneincipiensamabat: fuit Siluefter Ârchidiaconusea
tcmpeftacé, homo in vetufta difeiplinarum tnftrud onè
probatiffimus : fuit vif-infigniflîmus Bonofiis prçsbyter,
cam nobilis lànditate quam fanguine ; Gallus quidem
prolâpia, fed cæléftis indigena : fuere alij & numero plu-
res,&virtütepræftantes: quorüm idcirco facio roêntio-
nem ; quia, parua laudé dignus eft,qui tan tu rn miferis an-
tefertur.
Circafinemtamen vit*, qncmfpiritu præuidcbat
landus Antitiftës, Mediolanum vteinam expetijt ciuita-
tem, vbi nobilium germina méfie qùadam mundæ inge-
nuitatis excreuetant. Quos vifîtationir gratia requïfitos,
talibus vir Déi lermonibus appellauit. Ècce, filij, iàm
me ætas compellit ad rranfitum. lara originariam ad
iusluumreuocat rerrapartiqulam. Commendo ciuita-
tem, commendo Ecclefiam, commendo hune, cuius
labori&gratiædebeo, quod vlque adhoçtempusvixi,
& grandæuus ôcdebilis. Corporea folidiras & virtus à-
nimæ imbecillitatetn meampórtauit fine faftidio ; cuius
ambulauipedibus, tenuialiquid manibus, vidi oculis,
ordinaui fermone: duo videbamur intuëntibus , cum v- '
nusvnusperconcordiamfieretexduobus. H*c Rûfti-
co illuftri viro dida ptfinirus infoederunt, qui in Omni di-
cendi genete exercitatfflïmus, tali eft orfijs éloquio.
Scimus, lande Parer.ylcimus» & profunda cohfidera-
tione perfpeximus ,iiiuëneni iftum non oporterepro * -
taris immaturitate cenleri ; n-écdebéfegraiiisconfili] hô-
minibus tenèros pro quadam obice annos a fier r i; vir
namque cana morrnn integii ate ptobabilis geminata
laude dignus eft., fi illi ad venerabile mentis imperium
puerile corpus obtémperçt. Viue tu ramen vtue, exem-
plum & forma bonorum operum, & vberiorès in eo, fi
adhuc poflunr crefcere, lucid* conuerfationis frudus
adiunge. Hisdidis concicuiu Atille piilfimus Pontifex
bçnevolentiæe'us impendensgracias, quod lecüm pari
de difcipulo exiftimatione (entirec, dido vale,di(cçflît;
atqjTiçinum quad ad lèpulcrû féftinans regreflus eft.qui
eftöte vnanimcsj onus rr,eum mecü diuidite ; fitenim ad
portandum facilis larcina ,quam multorum colla fuften-
t ant : meam vobis commttnionem lêruandam cum omni
humilitate polliceor : neque futurum eflè quemquam,
qui me, nifi cum Dèo noftro, pofiic oftendere; audo-
rem bonorum omnium lèruate pudicitiam, & ne ihm-
riofiim putetis, quod grandæuos & presbyteros de continentia
& in tegiitate lèruanda puer appellat : çonuerlâ*
tio.nonanni, aut adolelcentiam aperit, aut lenedam»
Speculamini m e * conuerfationis intern a; & fi indignum
aliqüid agnofeitis, coercete. Nemo vt Ecclefi* princi-
pem admoncre timeat, fiprobàt ereantem. His ita di-
d is , conticüir. Surrexerunt omnes | & confona, qua-
fi expriftina meditatione, fiib momentanea tarnen voce
dixerunti Aue, Pater probatilfime, aur Pontifex fingu-
laris : bonum te quidem vniucflbram fenfit eledio: lèd
optimum etiam tua teftantur alloquia: crefcis lândis
meritisapud conlcientiam noftram, &aperiritluceope-
rum, fupra quam porrigebaturopinio. Quibus breuiter
pcrftridis,fiifceptoomnes munere difeeflerunt.
Moxfibi Bv-atus Antilles proprio oreleges, quibus le
poflçttenere,didauxt. Primum ftatuit nonlauandum,
nenitorem animæ, & interioris hominis fortitudinem
balneamagisfordibusamica çonfringerent» Deindede-
creuerat nunquam eflè prandendum : fed ne prd^ofiri
fententiam fiiperuenientium vis vlla temeraret, & aut ia-
dantiænebulis , aut auariri* fama læderetur-, diffirtiuit
nunquam fibi coenandum : vt commutatio horaruin, ac
per hoc lèmel in die teficiendi tëmpus alferret. Cibos
iuffit fibi placere viliores, nihilque in apparatione fèrcu-
lorum nares, faporemquç fuum "ppflè effendere, nifi
quod àrumatibus condirétur. Olerum & leguminis pa-
fcebaturepulisi fed neutriim horum vfque ad fatictatem
capiens : vini quiddam parum, quam tamen exiguitatem
Apoftolic* admonitionis memor fumebit ob ftomachî
cauendam debilitatem. PiocedcndumcehfuitomnibuS
in quolibet aëtis térrore maturius: ita vt yigiliarum for*
mam ledoribus antecedënsad Ecclefiam praberet Epifcopus.
Poftquam vero ad altaris confinia perueniflet »
nullamdeliberauitfuturam eflè necefilratem, qua inde
aliquantis diebus emenfii morbo rëgiô perfufiis, lucem nifiimplècis lblemnibuspoflct abduci. lundis pedibus
fieculinoftrifuperna^ habitation e commutafiit. vfqueadconfummationemmyftici operis ftarefedêbere
Extemplo in iftum bonorum omniuiîi çonfènfus ad- conftitüir: ica vt hum ore veftigiorüm locum firam de-
Suc eur; magnus illico in tota vrbë concurfus : rapitur i pingerct, & longe adfpicientibus indicaret, Incerceffio-
lamcntarionefunêbri in gaudium populi confécrandus [ num tanram fibi propofuit curatn, vtiplum le milèris in-
Antilles. Flebat i (le intemperantec doloré mortis pater- ferre crëderet moleftiam, quan»per negligentiam à qui-
n * , cuireddidebicasaliquasftcrymaspromifeu*multi- j bufeumque permififlet inferri. Ad pàtiendam laboris
tudinis læticia non fioebat. Réfiftebacinquantum po e- tempore otij,neceflitati vtfiifficeret,corpus aptauit.Hcc
rat.&indigrtumlèiâm Apollolicainiitationcclamitabat: fibiviuendipragmaficum vel difciplin* dogma prppo-
lèd tantum mag s furgebat ineo diledio cundorum, ! fuit,aggrefluseft,leruauic,impleuit;
quantum in multitudine magnatolus erat, qui lè vocita- I Mox vero per vniuerfum muhdumlandam iîlius
ret indignum. Nunc quid pluribus vtar , qui omnia ex- F conuerfationem ilia, quæ liept in gloriofis àdibus tar-
plicare non valeo ? Finitimarum ciuitatum iunguntur 1 diorefièfolet,fiimanon tacuit. SedadauresR,icerr,eris,
ftudià& attrahitur tanta colledio, ac fiinitianduseflèt qui tune fecundisab Anthëmid principe habenis Rem-
totius orbisEpilcopus. Ducitur Mediolanum adhuc re- publicam gubernabat , detulit. Nam*imperacore; Ko-
ludans, & magna fi dimitteretur munera promictens, mæpofito, lèminariumintëreosiecitfcandaîi ilia, quæ
qui, vtfieret,noluit(pondéréyelminima. Confecratur dominantes.fequeftrât, inuidia, &pard;gnitas caulà
cum omni celebritate cundorum. Exultabat mundus dilcordi*. Surrexerat enim tanta rabies atque dif-
de tam làndæordinationis infignibut. Excranearumba- lènfio , VC mutuo bel la præpararent; & præterquam
bicatores vrbiumtantolètripudioiadabant, quadipfis origo irarum preprios luggerebat ftimulos, lis ifta
proprie profuturus infnlas lacerdotales exceperit. Ali- , ctrcunftantiumcoâfilidnutriebatlir. Nutabat ftatuspë-
quo* tamen magnarum vrbium incolâs edax^conlùme- riclitantis ItalT*, & affligebatur ipfis difçriminibus grabat
inuidia, quod tantum oppidi Ticinenfis angu- uiusdûexpadabatfuturadilcrimina.InrerëaapudRicç^
Ilia habere meruilfet Antiriftern_, cum apud iplbs ïb- mere Patriciü,Mfdiolaniea tèpeftate refidenté.fit colle-
la Ponrifices Metropolitan* iadanti* vocabula tue- d io Liguru nobilitariuqui flexis genibus,lbloq; proftra-
rentur. ti,pacem orabSc Principum, & vtab feandalo vtræqj par-
Exado ergo dedicationis luædie, Ticjnum rediit, tesdefinerent.occafionesgratiæab vnaprecabâcur offer-
conuocatilque vniuerfiîpresbytëris ac miriiftris, talibus r f Quid plura contcxam ? mulcetur Ricprner,Sc velle fe
eosinftruxit, &CConfortauitalloquiis.Quamuisqiefra* reparare concordiam permotus multorü flctibuspolli-
tres charilfimi, inter primordia immaturà titubantem cetur. Sed quisair,p6riffîmü huius Iegationis pondus ex-
iudicii veftri & fufeept* dignitatis pondus ôppreflèrit $ cipiet? quem tant* molis cura mancat î quis eft,qui (Sala- |
raemini tamen quid grad* veftr* debeam, eui max;ma tam concitatû reuocarepoffit,& Principe: Nam feinber,
contuliftis. Èclicecparendi vobis magis quam iubendi cumrog.iturexuberat,quiiramnaturali moderationeho
habuerim Voluntatêm, mutaui tameti per omeium per- 1 terminât. T une Vno om nés ore relbpndérün r»* V.eftet
fonam lèrufendi, animum non amifi. Eftotë pacinci, j tamummodoadpacédeclinecuraflenlus. Eft nobis pèëjiibüotb.
Vet.Pat.fam.6.
obispèëè>
na j