L E O N T I I BY
'Z A N T I H I L I B E R S E C V N -
D, V S , l CO N T l N E T . » I A I. O G V M A D-
urtfus è ö sT qui fx noftris fs alunxerunt ad comiptani
defenà^ôant corpus C ^ ft ian te refurre-
‘ ; ' àioncm M è 'iflè o r ru f0
# ptibile.
vnionem>rerpondeatigiminobis ifte fepiens,annon dnä-1
turä naturalia proftcifeantu£*Y;t Mb arte artifkiofa l Vcrum
illiuÄk-rcjferucHäji^ 3ilongi'o irjlb.u^ iibjciiSs veUis,qui
jnaiöre örio,quäm rios abundant.
Quid autem dices cle iiis-.qai h*c femper clara,& omni-
büs mahifefia voce dehWSfebatlt, praterea^pperatio-
nem aliani quidem efle carnis, aliam voro diuinifitiS, Sc
paflionefn eircahorpus, ^io%pft/fibiUtateÜLeb:cä yerbütri
cönfitebantur,fi 6t,yniORiSeru|n cQhnnumeatianemha-
rum opei^tidnum cohpeflefvinE $ Sc vt de alterutra natura
reciprote propter proprietärem alterutrius in eoidem variJ
antem praedicarentur j nunc autem taüquam exneceflita-
itefibi'cont^diqlnri OluirnuSpro virihusinfliperioribu^, Deo jtefibiMontra^<^0nr, &Sc ^inwcpprrtu^pui fbiiqh tatirHcnnriutnutuxr.. - DDee
àdiuüante * obièbla argumèntafalfi nomi- j <quibuS nefeio quid dicere debeam fcdffnrer ne firmi tatem
Inis (Henri** qüifeus alue rfll noïSteiKS* /eotpnî ân kudemlrnutatm w « o Vertedecoftâm!-
qui font contrarias iictionis **.( non ente
tecnoteneappéhàreeosdefihemus^jrii. fe rtifiw .
rieq'në feaeft, ïfimplitfons fveri»t«abd«çere feputant. la ta enimnqr»uUifuper,orib>» temp0nbuS.id&llac.am
ManïcEæiptsppipitàri. ^.liiautern inquinatî iîumtinditie
èôrum,catnâri,ideft, mundi AU“ vocabantur,— H nulla i
alia reniiî
fpeciofo nçunine deprauaçi funt. Plerique etiam recenti-
ùm,& veterum, quorum numerare nomina difficile eflèt,
fuo’cortüpjo patrocinio impaffibilitatis verbi, inNeftorli
hoerefimiriëideruritè. ... .,
'Deus fieverburn, & lumen, & vita, & Veritas afpnans<n9J
ibis intelligehriâtii, vt poffimus refte intelligere, & expro»-
îinete çum grafl.t , Sc.iapicntia coel.eib, qute ad materiam
\ propofiti argument! pertinent. -
n Si igitur pugham nunc aduerfarioruininter iplos a oe
tatam, vicleienvin ipiis illis tnanfific,-Sa-no n ad nos yiqiie
: progredi cotitcndcntem , fortifié kçrum diicerçtp J>u-
i »nam, & concertatiqnem aduer&riorntn : ipfi enimale
! ipfis pérenfli, & eueriî nullum riegotiutn nobis, niû folum
toeékeulum belliadhiberent.. Vnq tantiim horum interitudoleremus,
(jut dotntttft /juidcTti D&u'td, iictit ait fen prit-
raj rejpuere aufifunt, ancordumvmçumdomHïtroboamne-
glcxirmt, m illdmferuarunt.fMiftttpti, & d ifc ip ifi& a i-
uerfusfe fittit, vt liceatpaulo acurioribus ex frtiâu arborem
cognofcqre, fieut àhiator dixit ; cum turbulente (piratas,
quiineis opéramt, èx tammultiplicifciffione eorum
maxime demonftreturi, Iniimiri eft enim impietati flu^-
dium in isd ia r iï, de beUii.Nune auiem iiumicoraminr1
ter le maleuokotia 4 & djffidium nobis.nocet jô imperi-
fiami Sc &0 S fumuS miferabilibrès ; ijuani qui âpiidèos j
in malitiaiècuudas ténent, qui neqùê quaiituni iüii^iiei, |
Hdfti-a vi.dere, & euftodire polTumus. . Siquiderii alteriüs
partis rchifmamrn pater- cognovitquid opus eflèt s"&rv^- j
titüs çft bpllutn aperce contra yeritatemTurcipcre. pos Ve- j
ib .eoffnitidîîenjilloriim aditumad ignorantiam fecimus,
^âiqjne diffîURinSpîvdeutiore^qusiAÛiiiijici.
- Gurrt enim Seuerüs'4 & IuUanus duo initia yniuç im?
pretatis inter fc diffidetent, ftülte qmdem, quo ad propria|
prineipia, f otdateyero quoadjpfci» yeritatem|& dé côr- j
füpribili, & Incortuptioilieonceitarént, qui erahtpams ,
Sétfëri-,vty£©ufiidi0iri» :
-üonebanti quae çnim nullui eis aoreriunc diCere fiiafit,
hæc nuriç maied^lentia in fuo£, confiren coegit j ^ofb* |
qitam vero in ipleridorcm yéritàtis coidicere oculos. coe- j
' perurit, corrie.âjisiliorunifiiitcaUfccÆcitàtisqüiburdam,|
! qiâ ex noftris ad peiorerii partem fe ddiunXerunt;&f>èr |
vfiüm verbum èo-derienerunt ,T vt idem atqüe adüèriarij
fcntirent ,&prçipter decorerb nominiitotüniincarnatio-
ni*idyfteriurS fi^ulerunt. Cumenim,yt dixi,ftulte
In fiimmàjtotas clafïès animarum tanquara à quadam
Scylla, -aut ei obie&a Charybderapta^, Sçfubmerfàseflè
feirnus infcite offerifb.humilibus yerbis & rebus Chrifti
Dei noftri propter.eius erga nos condefeehfirin. Quidé-f
him aliud infinitas natiohes gentium i aut IudaiCas copias
in' nos armauit, & fvirore accehdit,nifi vc Paulus nomiria-
uir > ßultitia ptadicationisl Ecquis nouorum dogmatifta-
rnmerudirionerii non adriijraretur, fi fecundum eorum
iiugas omneS martyres célèbres, & omnes confeflores » fine
torrfieriris coronas pro pietate per Has duasy oces obti-
iiere bocuiffcntjfieas qmdejta didiciflènt ? Qüläutem ifti-
û$:magnæ fàpientiæ expenes eflènt, recefliflèrit per nè^li^
gèntiam decepti, non fâéfci in yita côlilinnæ^ for tifudinis^
nullus jOpinof;ex crudcliflîmis,& mâxime.malèüdlis pétfccutoribris
poenasab vlloGHïd^^o réperiflè^fiin tribüpali
natunï ejç virginé ; crucifixùfn & fèpultuiri- j âc fùlcita^.
tutri.à mörtiujs komineiïi tatum ftiiflè çorifeflléflènr. Q u *
ènimnos.muidia cepiflètrélurredtione Hominis .præciica-:
ta ?. Qui.qiudeminnullôalideocum, fiue qüifalfo,liue
quivere ad vitam reuocari-efle nârranrurdriuidia commo-
tifiifit.cam multi âliôqui fùexint : neqiie veto lifcçùnduïn
nouamiftoium lapientiam, ipfumcorpiis CHiifti, lîrim-
paflibile& immutabile,&: inuariabile, ex eadefn poteftate1
pendeaç, ir i^H ile ip%mibfa^Hëmè: dicere, & intaétilei,
&nOn traéjabile,fine quantitate, & fine qualitate^ & in
fumnïa, incorporèüm, qu*quidemömniäwn:acumhöe
admirabili nomme incorrüpti cogitant. . v
Qh * eniriî forritio èftj aliaqüidemj^xdiuihisnqihini-.
büs.tribuêre e ij& aliis priuàrè ? Et mâgiiain partemdigni-
taris | &4iOAoris abfdndere, afupra fubftanriâm yt ipiiiô^
p'inatitur, & fupra naturaib, & incorporeo corpore^ Quis
autem ex infxdelibiis ægre ferat, fi dicamus Corpus Chrifti
non çfle natura vifum dbum 5 & poriôiîem adHibuiflè, ;
! 8t dotmiflè^cpaflum éflè & quîécunqùealiapræter hæc i
É g g f propria principia , prudenter véro quoad cattifcéi j humaham mfirrrirtateiAfufcinuifTe nonrmdet te. Eft ehim,
vçritatisquærerèntjVtriimcormptfcdé^iincorruptibile j Omnibusmanifeftutn,multähuiufinödilamfaftaefleM
dicendum efîetoorpus Domini, qiiod ex tiobisipto nôbis ; gemiraculîi ôori raqqne nattir*. Non enim eo dementi*
Dominus Çiduit, & lu'fcépit^èdêriïs fèroquidérii, tamén pxoqe.â*efl|cmultinido Iudæômm,fi qü*ratio ipnspro-
fenfitdeoiiimTem• &bèMmcdnttâfuoSlii&atuseft’,- bafcet,ndrifoifreTimilëhobispéromriia,&réùerahuriiy
coaéhK confiteriv& br*dicarè difFercritaâitf, 6i pfôpriétat • n æ 'n â t ^ ô o ^ , qü°d_ab i^ f i^ d f i^ & p a f f iö o ë a f -
teÆ/Sit'aütemrapientiæeius,&éôrum,qûiftudèntèidiffe- . feÂumêfcàdifcâpûlis fcpultdrii. Siquidém çürp pleiîafit
rebriam, & proprietates prædicaxe non dë fubiedis réhusj 1 tamènlir
Vdduasnatuças:cottfiterirecu^tèrn,rioriycrerîfîUiicdi- i cet, quemädmödürii bonà Dei ëmanosprouidentia, vt
cerëâuas®roprietates cdrrup’tibilish & iricorttifititólis, $c | ratio vtilitaris éorum s quibusdonfulebàt ÿpôftulâbat, ad
c|iiuftrinf rtTrnv»h d’^rihqiilfcrfitmdeorfusversas&oin- ; humanas figuras,- & res,&. operatiônes, ac icntiones fè ac-
hiamifeensinfupïsjbrib. accufàbàtîaittquonïôdô nô ^d--1 comfhôdâuérit; nihil tamérihorümeos addüxicadiüfpi-
miresnur erudicionem eins, qui pârridpatiôneni quidém ■ candu dé DeO Humana, tanîètfi humane âb eo gêrébaiifur.
clarà voce prædicat ,idaute,,éxqüd dü^éftparridpâitio^ j ^ u a d e r i t n ô -
nd folum nô fèrUat,fcd Oppugriare riititiif ? Si enim corpus j bispàflibilem.Dqminüni, qtiâtaiüsfibôfiïâfèrünt éfcmi-
dfeit paflîbile,& paffiones naturales éi tribuitidque'pöft; 1 ràcula,éflè Déum præftant-ia natur^vhiuerfis ruperiorem.
^icyni«
Olthodo»
xuseft pio
cruce,quie
jn Gi.xco
perfonam
Orthodexi
fignat.vt in
prooemio
B
auftor %d-
jnonuit.H«
leticuseft .
pro ftells,
qux hane
perfondih
. in Gr*co fi»
gnat*
Sic vhigbniti verbi contra Ghriltuinimpaflibiliras im-
piomm,& carnis cöhtranofllamfalutcm ihcomiptibilitas
nunc fophiftamm, verepaffiotie , & corruprione afFedta
effc cognofcituridumilla quidem non facie nobifeum efle
eum, qui eft fupra nos: hsc vero non finit eum, qui nobifc
cum eft: manere fieiic uos, döriecadfit tempus medicin«,
& humanitas nofträ, ratiöne, Sc ordineädid, quod fiipra
noseft, afeendat, &excitetur. Quo modo enimfimilitu-
dinem Deihabebimus nön Oomparientes cum eö,qui pafc
fuseft? Quombdo veropafliiseft, firieneftficut riospafc
fiis ? Non igitur ficut nös paflus eft , fi nön manfitfimilis
nobis. Gloriaficatus vero liequaquäm eft, fi non accepit
fecundücärnem, quod femper fccündufpiritum habuit.
Verum quidäm ex ijs, qiii in his fkpieötes funt, nuper
mecum colloqueiis, iätis efle aiebat fumpfifle Domihum
humanitateniädfaluäildum lios. Örthodoxus. Q uid ve*
rojinquam ego, hon lola völüiitas ialuti fufficiebat ? H*,
retic. Sufficiebat, inquit. Orth* Quomodoergoinquam,
hon folavoluntate falüäüit hös ? H*ret. Quia non pöte>'
ftate, iliquit, vlüs eft, fed potiuscharitate, & iuftitia ulua-r
re placüit. Illudenim heceflitarisherilis eratjhoc proüide*
ti* patfcrh*. dliid fölihs violehtixj höevoluntarij condefi-
cenfiis* Et ilhid quidemipfius fp/um j hoc.vero etiam no*
ftrum. Siquidem non veile fimpliciter , confentäneum eft
D?Oyfed flla etiamfiacere , qusfciadent, & pudorefle-
«ftunt, quos fidiiat. Orth. Op time, inquam ,proptereae-
him, vt mihi quidem videtiir, npuüs benencij ergänos
■ modusinductuseftppftcrebrain&multiplicem proüide- i
tiainab exoLdio ergagenushumanum dcmbhftratam. Vt
iam fbluiti hoc fäliitis remedium reliquum eflet. Nulluni i
enim ifemedium Valentins ad conuertendum ad meh us re-
periemus,quavUmyfteriumincarriätiohis. H a cv ia ,& ratio
ne qui foliisfäpienseft, medicus animamtn noftrarüm
paffioiieS hoihihumiri''fc reeipiens, onihiuminfirmitatem
inle ipfocuräuit. H*r. Non igitur , fas eft re£te fentienti-
buS äliter bonfiteri , quam quod adperfebtam fälutem ad-
huräbile iiicäfnätionis fiicramentum maxinie nobis fuffi-
cit. OrtH. H ec ipfc inquam, non h*cita efle, dicere vn-
quampqffim. Modutt vefo,ihcarnationis, qui curiöfitati
trientis ad maiorem explanationem äbditus eft, hbentifli-
me difeeremus'; eohfidera vniciim inqiiit*
H *r : fi tibi placet. Orth. Quia igitur dixi, oportebat,
«non fblurn veile, fcd fcdifc Deum ähquid erganos, necef*
fario tale efle oportebjat quod fierct , vt nüllam hyperbo-
lem fkpientiae haberet. Reifte, inqiiit. H*r. Quoniamhec
eflet aliud cohgruentiusj Opus erat illo modo,&non hoc
ad perficiendum perfekte, quod ftudebat.
Orth. H.e<fte h«c, inqüim, dicis amice. Sed illüd eft
multaconfideratione dignum. Si enim folam carnem fibi
Dominus vriiuiflet, an non maximare falus nobis periclfc
tabatur? Maxime, inquit.Orth. Animn enim, inquamego»
vt opinor, maxime purgatione indigeba%& ob earn cau-
fam aflhmpta eft, quia primum pafla, prima etiamdamna-
tä eft. Diuine inquit. Hier: dicis . Orth. Toto igitur homi-*
iie, excorpqre, inquam,& animarationis compote, & iii-
tfelligertte componto fccundum fubftantiam auumpto to-
tius .hominis falutem.operatus eftfimilifimilerepurgans.
H*r. -Belliflime inquit, H*c o mnia, Sc abfolutiflime dicis.
Orth. At ego illi, Igitiir ficutficiimänimam fiimpfit, non
mcam animam fumplifletl, fi autem & meam, hon tarnen
per omnia fubftantiam, ficut theä ruiflet, aliud plane prater
meam aniniäm eflet quod fa&iiin eft fäluiim. H*rer.
Sähe inquit: illius enim prorfus anim*. falus fuiflet, a qua
non difterre reperta eilet. Orjii. Adeuridemmbdüm inquam
ego, fi carnem fumpfiflet nori meam, fi verb meam,
tarnen aliquantb differentem * efletque differentia < fi non
eilet firmliter päffibiliS j 6c pa: omnia cum ijs’ j qu* carnis
noftr* funt, cönuenicns,heceflärio illius carnis falus eilet,
ciu Catriem fibivhitam affimilare völuiflet.H^r.Etqüis in-
quit, eoinfiuu* procefTerit i vt vera efle hasc noheonfi-
teatiir •, Sc eösv quinori ficferitiiint, indäniriatis,höri nu-
Ineret? >
Orth* Illi inquam certe , qui definiüht Öbrpus fuifle irft?
^ ffib ü e , Sc incbrrupäbile* Nöri itlqiiic.-
BibliotkiVeti Put.Toni.6
. . ____I______ I I . pl p ü ( ')■} 4 fy ■
Hær: impaflibiie natura corpus fadumeflèdicimus, fed.
vhibhë curn-vërboi Orth. Ego vëho hihilpoftèriusi prioré
differre dixi 5 fed ëandemvim ad nbcendum habere, fi ca-
ro Domini péijitus affinitatem cum palîibilitatë h,oftri
corporis reculât. .
H*r. Quomodo ihquit, hocàis ? Orth. Quoniam noh
èft inquam, hoc, quod qu*ritur, vtrum vnione, an natu-
:r* fàbricatione fa&um eft ihcorruptibile, fed an natur*
noftr*notas, Scfigna fine vllaimmutatibne exceptb pec-
câto&ruabât*
hîær. Qhoadprimam inquit, ipfius natur* conftitùtio-
nem & principia ex matre Dei & fororè noftra fecundum
naturattiiqu* omnem proprietatem humani corporis par-
ricipauit. Orth. Claribrém expofirionem refponfio poftip
labat j qu* nöbis chlucidiusqüiftiohèmexplicaret j non
èriim ficftaphdtefexijs, 'qü* dixifti, intelligere pofliim.
H*f. Quid ihquam,obfcurius dixi? Orth:vtrum,inquam,
corpore virgiiusihutato ,&iprbprfchaturàyirnite yerbi
alienàtb, naturani noftram ficexipfc'Vteroàhterhaben-
tem vhitarneflèeidicis j an vero manèhte virgineinpro-
priétatibüs natiuræ, ^rihcipijs vero primisfanguinisfeiliT
cetvirginahstranfinutatis carnem incomiptibilem gene-*
-ratameflè?
H*r. Nonnulfi, inquit, prioriopinionifimpiieiorum
opinbr, plufquam conucnit,adhærefcunt honorantes vir-
ginem,&àbfiirduminde proficifcens non prouidentes,6c'
quodfiqüidhuiufmqdiàccidiflèt virgini, habilitatepari-
endipriûatàfui^ti Qrth. Veriflîmà, ihqüam ego, diçis;
Qiipd enim ihcbrrüptibile èft', nun^uam ad ferenduni
partum, Sc pariendum idoneüm èrit. Aduèhtus autem Spirirasfenâi
non fecit,nequè prohibuit,quin virgö adgenerandum
apta effet. Cbhtrapbtius ad conceptum fine femif
ne^prouifum fupra naturam prouexit. Illud verb niihiiri
mentem venir, quodfitvtîlli bpinantur, Virgo per adüen-
tum Spiritus fenâi fabla èft incomiptibijis, ilia neceflàrio
faiftadlimmorcahtatisgenerisnoftritadix, Schon fureur
lus diuinus ex ea produbtus. 9
Har. Optime, inquit, dicis, hecenim femel proditum
eft, vitam virginis naturalis habitusmutarionemçepiflè,
puritàtem enim animæ, & fânââficarionem carni atrulif
adiientus Spiritus fànbti; non autemfubftanri*, authatii?
ræ immutarionem in ea effecit.
ORThodoxus. Illud inquam addcadfiiperiora, quod
Spiritus quidem virginem viitute grauidante impleuit, vt
naturafupranaturamfpicanifiheararione prodùceret,&
ramus exradiCe virginali fupra quäin naturaliter oriretur*
HærericuS. Reble inquit, bone vir*
OrchodoxHS. Niine Verb témpüsèftahiice,Vtàman-
te r, Sc placide quod deinceps fcquitur, confideremus*
Cumeiiim coilüèniàtintef nos, eademnätÄafiuffe femper
virginem, nec ih alium naturæ ftatùm, qùàm quo à
pnncipio erat trärifilfeipigliuS exipfànâtùra nöftra,äh hon
Via SC brdine iiuturæ, temporapaituS feruabàt ? Hasreü-*
Cus.'Immo maxime iiiquit* ORThbdöxus. Pàiiiâümè-i
nim iiiqUam in yfrérö virginali fibtus, SC förmatus, profil
ciëbatjlege partusjtahquam ad rriaturitaterii pèrfeblamih-
fantis, vt ex verbis èüahgelij p érfpi éi p ö‘t||i,‘ eil m àit'jëè
impleti flint dies, vt palètèt ipfc. Vbi Girfcàpartüm,fiéüt
circa cohcêptiim j miraculuiti âdmirabilé SC ftöüiirii fà-ï
btümeft, quód neque partus virgiiiitatèm loluit; rièqUë
virginit^artumimpédiüiti' HÆRètièus. Diiiihêihqu|t,
ais. ÖRTnbdöxus. Sed lhqhäm ego, ficut eonbèptusfli-
pra hatürànihoftrâm fablüs , hoh hik à hatüra höftfa alie-
hhs;ficqüldémgëhëràtiô, qu*adrtiitâbilitatèm häbcbäti
hbnmütàuitnatiiram eiuSjqüi prbptérhos tiatüs eft,qùih
imiqb brtus efttamüs, scfrüâus üftülis vfërôj qui gênera^
üit/HiÊRèticus. Nosîgitürihquirillèj ficdéçârrieGhri'
fïïcörifitètóvir, qüodfecundümprindpiiîm cbnëëptüsfi-^
iiiüi Sc Vitginäliä yifeètà dftigit, SC qüüd afliimptùm èft^h
incorriiptftiilitàtéin miitatûeft, qiibmbdb èhimfiéripb-
tëràtjVt riatdram cöirUptibilitätem hondèponérèt, qiiod
? ÖRThodoxiis. Quih im-
ihb, iiiquäm, viderisînihitnibriimvèrbbrixmiiimfemot!
Sûperiusehim viigihëm Dèi matrem immütabîlém ÿtiiïilifle
èen-i I