
media toiis
't babeat .
nfetoiam
nat utara.
quid quæfitumfuerit-hominis cæleftisaduencu. Confide
remus quid in fepeccato vendiderit feruus, Strapparc-
bicquidfufeipiendo redemerit dominus- Attendamus,
quid latro in hominis feduÓHone vulneraueric, vt elareat
quidmedicus in hôminis fufeeptione fanaueric. Norihe
ex came fimul animaque compofitus , præceptum Dei
homo primus accepit ? Quodfiin vtraque.præcepcum
Dei cognoicituv acCepifle, in vtraqùe debuit q bedien-
tiampræcepti feruare. Si aute.min vtraque fuit pa rendum
præcepto, ab vtraqueädrhifläeft tranfgreifio. Quoniam
ficut eft inçhoatum ariimx cupiditate peccatum : fieeft-
carnali coineftione pèiffeârum.Etideb quod totus homo
reatum tranfgreifionis admifii» totum fibi diabolus ca-
ptiuauit. Quodfi torus tenebatur. captiuitatis vinculo>
totus eguit iibeïatoris âuxilîo. Siautem totum debuitlir
berarc prêtas,totum debdit fufcipeïé diuinamaieftas.T o-
tius ergo fuit höminisaÖeo fu|cipienda natura, qjaóniam
in toto luit captiuitas capriuauda ; vt rota fimul acquire-
retur de çaptiuata capriuitaté yiôoria.. Et fecûndu m piæ^
dicationis Àpoftoli cæ fentëntiàm : cdptiuam ducenscaptiui- ,
talent, Ermipatm &poteßates, tttduterit&nfidenter.palamtri'f,
umphans tllos infemetipfo.
^ A P V T X I I I Iv
A D extremumdicaturj curab illa ineffabili diuinitare
! -T\non fuerit animç natura füfeepta cum .carne ?Vtmmd
Deo non fuerit fa&a î anpcccatö non fuerit yitiata? an
j carne viiioiëm vniuerialis medicina deipexit ? anpecçati
vulnerefeuciat^mömnipotcns curarc nequiuitî Sedho-
! rum primum poitremumque qüi fenriunc , 6c aduerfus
I virtutem c r e a t o r i s con trap oeentiam ialuat oris re b el-
î les exiftunt : fi vel aliquant crcatiuamputanta Deo non
fetäarai, velad faiutem animæ cofeièndam poteftaremdi-
cunt omnipotentis inualidam. Duobus vero mediis, nee
peccatum confiderant ratipnahs creatutæ,nec meritutn1,
non intelligentes, carne fiia vilidremefïè non poffey quæ
vitam tribuit c a rn i& iîlamgràuius vuineratam, quæ per
inteiligentiammagispotuit refifiere tentatori. lilaigicur
ömnipotens yirtus,& pia fapicmia,nec defpexitvelurex-
traneam, quam afe rioutrat .faÄam-, neefpreuit iarian-
dam, qüam feiebat grauius vulneratam, nec earn quam
carne porioremfêciç, àfëmedio falutis exelufit: fed ficut,
totum hominem diàbolus decipiendo pereufiit, iräDeu«
torilm fufcipierido faluauit, v tagnofceçetur idem creature
tótius condkor & redemptor, qui poçuitôcquod
nonerat %cere, & quoddilaplumfuerat reparare'. -
C A f V T X Vi
p Vn à o s priterea qui fâïutis elfe cupiunt ætern* pàr-
V 7 ticipes, opo«etàgnofi;erè,pàri£er Saeriere, nohin-
cafium hominem Iefum Chriftum mediarorem Dei &
hominuïn nunçupatumïjïifi;qüiaidém Deus tôtaminfe
naturairi fui'cepit hominis^ & rdemhomo to tarnen fe ha-
betfubftantiam deitatis. Nam quia per peccatum homo
fuit (èpafatus à Deo^ inter D.eum iralcentem, hominein-
quepeccântem, talis vtiqùe mediatoris debuie interueni-
repetfona-, quæad propitiandum Deum homini‘, totum
verumqueinfeSeum de Deo naeùm haberér.^radre'i-
conciliandum hominom Deo, totum verumque in fe de
ho mine natum.hominém contineret. Atqueitaexvtro-
que in vtroquêy nus Chriftus effet | vtplenitudo deitatis
âfeeptumnon confumeret, fedproueherethominem:&
plenitudo humanitatis nec minoraret immenfumv nec
mutàrét impaffibilem deitatem': Ac fie hominis natura^
quæ mutata fuerat in detenus,, per Hlurn totatedint^rà^-
fecur, quo nihileft melius. Propterea fe Mediator Dei de
hominum,plenum Deum piepumque digna-
tus eil hominem demon-
. * ftrare.
C A P V T X V I-,
R Vod fi M s ambïgit, aut omnino non crediti eligat,
vtrum fibi nomine an opére velit v quo d afferimus,
I demonftrari.Neque ehirn fcripturafanófcain vno eodem-
qpe Chtifto , aüt pëivocabulumpraètermifit, aut hotni-
I nisjEuangëlifta dicente:I»priniip'toerat verbutNié' verbum*-
«' tatapujDeum, &Deut erat verbum,hoe er at in principioapud De-
: üm.Otnniiipertpfumfaètafunt, &ßneipfo faftüm éjt nihil. Èc
paulo poft i Verbum carofaftum eft,& habit unit in nobis. TJU
• lud.vtique verbum camera faiftum afièrit, q u ö d D eum
1 èffe, fuperius m'ëmöraüit: vt oftchderet eundem verum
Déumexpacre, quieft nomö verus ex liomine. Ö ftendit
practerea, inquo.natufalicër fempiternum èredaraus ex
D e o p atrëj&mqüo'tèmporalicë rexhomine faói;um h o minem
de beamu's accipere, Aliud in exordiö., aliud in
fiïbfe qüentib üsliion ft tans. iEtermtas igicur filij Dei a t
fèritur,.dum verb um Deus öi priilcipio pratdicatur. . Ibi
* yerbuin nöri dtcit faó ium , qUód expatre noueratgeni-
, tum. Ibi nonefttëhqjotisnomeu j Vbiienipiternic^snec
initiumpptéft habe‘re,nëcfihemvCunlautèmVeniturad
'earn is, vo eau uium.tunc verb urn caro uicicur Faftum: vt a-
^fiofcianiüs, eütn ,'qui.factus n o n erar.lèd natus'dep'atre
iempêr erat, tu n c fieri yóluiffe: quandó quod fecerat, &-
! \ftus opusïuum,dignatus eftreparare.rn hocfa<ftoB.quo-
I que Paulus, ficut veritatemhominls, fi'c yèritatèm cuïa-
j u it tempoti^'vprofite.rr».dicens>C«w autem1- venitflenifuäo
I temporis, mißt Deusfilium juum fattum ex multere, faüumfub le-
• ge\ vt eos, quifub lege erant, redimeret, vt adoptionem.filiorumre-
ctpemntu. Ho c ipfum vbiquepropfieriscöngruens Apo-
ftolica feruatauä o r i ras, vt fa^iumprxdïcans Chriftumi
Sc quidfaótus fit, Sc vn de 'fadfis fit, euidenter oftendat:
vt égnofcatur, return omnium dqnij num, fic forfiiam fii-
fcepifiè fenfilem •, v t n o n aliunde, fed ex homine veram
iiifeeperit êarnerh. Dicit igituiDauid: Mater Sim dieet homo,
& homofacliiseßin ea, & tpfefündauit earn Altißimus. Ëcce
fiöt vno Chrifto ficut Vna perlpna ifidubitanter afferitur,
fic vêritas D ei atque Ho min is inco n f uïa rii'ö n ftra tur. Qjti
enim homo factus'eji in ea, ipfefundauü earn Altißimus. Huic di-
6to iilud Apoftolieutn jprörius efftomparandum. Qufc
rum patres, tx quibus Cbriftuéfécundumcatnem, quießfupero-
mhia Dem benediäus inßcuia- Quod Dauid dicit: Et homofa-
äus ëfijn ea: hoc Paulus iinvi^t,<ücefis:^irumpatres,exqui-
bus Cbrißusfecuhdum car nein. QuodautemDauidalIèrit:i-
pfe fundauit earn Altißimus hoc Paulus fequitur, dicens: Qui
eßßiper'onmia Deus benedictusin.fecida. Teftanièntum Vëtüsr:
.concihitnouo:Daüidföanni concordat&PapIb.Qgem
verum hónrinem dicit Dauid/quiä^äcerSion.-ÄcfitibaWfl,
& botnofecluseßinet: eundèm verumDëum credit & pra:-
dicat: Qma ipßfundaiät'eam Altßimus. Qi^em v'èrum homi- j
neni nöu'it loännes, audiens eumdicenrem i Qu&ritis me
oecidere hominem,qüi ‘vmfätefn loquutusfüm undem v c - :
rum Deurrt moÄftr^,iiicensiHic eß verus Dem & Ytta aterna.
V er um hominem Chriftum recognofcit i quia verbum caro
feclüiß '0 , & hdbitäuitin nobis: euqidem'qüe verbum ©ëiim |
oftefidit, quiainpriflcipio etdtverbäfn , & verbum erßtapudDe-
um ,Dèus erbt Verbum. QuC rh verum fcicbat'homiriem Pau- :
lus,qüiäVölufitanepietatefadüs eft éxttiuliere dominus |
hominis Sc fa&us eft füb lege dominus legis , ficut ipfe ’
'teftatuf} Quiaßnifit DeusfitiümfuUm.fdäüm exmiiitere,faäum
fub lege : Ei qüta faäus eß ex femihe Daüid fecünäum carnem: E t
^uorarh pätfe$,ek quibus' Chriftus fecündum carnem: e-
undem verum Deum Copfiteri riön'eefljit, dicens:
fuptr omnia Deusbenedictiis. itifetula.
C -A P V T X V I E
X'T'&que yeroilludex aduerfo nefcimus'ópponi?Quq^ -
cum verbum caro fadum diciturv & f axftus eft .ex fe-
•mineDauidfecundtrm carnemvöcquörum patres ex qui-
bus Chriftus fecundum carftem •, in fiipradidisjocis i-
ta quorundam carnalis feiifiis carnis noroine teneatur,
vt mfeepta earns non ccedatur Chriftus etiam ra-
Ltberprimus. S p S s “ “ :
totum figmfiçatur i parce. Nptierint feitur infcnnrnric ï É t  c ■ • vt i . co\aPPellat:> vbi Chrjftum
fan r^ ah n n an ^m rn ic ;...... ' UpCUnS confirmât. Vndeliquidö cognofcicur, verbum
ï>
Mediator ■
jgiturehii-
wts totum
hominem
iufeepit.
fVügft fianöfcis
aliquando cacnis tan tunimodo nomine, nöiinun-
quam an im s iolius yocabulö, totum, hominem deifion-
ftrari. Cuius rei veritacem, ,non iolum ex vetere tefta-
mefito» venimetiam ex n o u o , facileperdöcebo. Dauid
carnis nöminea'ötum fignificat hominem, dicens:
Deus or dtionem meant, aj'te omnis caro veniet. Quid eft autem
jomniscaro, nifi omnis hömo? Similiter ab eodeni in aliö
pfelmo dicitur: in Deoß>trabo,non timeboquidfaeiätmihi caro.
Et \it oftenderet, quod cacnis nomine totum hominem'
| defignaret: paulo pbft identid.em dicit: In Deo laudabo ver-
bum, tn Deo laudabo fermonem, in öeo'jperabo, nontiinebo, quid
ßciat mihi homo. His didtis Efaiae quoquedidacöncor-
dänt, ciim Saluatoris noftri aduentum in carne praenun-
tians dicit: EruntpräUa indirefta, & ajperain vias pianos, &v i-
. debit omnis caroßlutare Dri. Qüid eft autem omnis qaro, nifi
omnis homo? An forfita,n exanimem fic leuabimüs car-
nem, ytillinondubitemusdiüinäm tribuere vifiönemV
In nouo quoque Teftamenro, ipie hümanigeneris crea-
t öt Sc dominus, cacnis homi ne to tum rep er i tut Kö minem
hjtncüpafie, dum tribuladönis Cxrremae pr^nuhtians
qfialitatefii, h*c difcipulis loquitur: EriteAmtunc’ttibuU-
tio magna, quatis nonftiit ab initio mgndi vfquemodo, neq’üefiet.
itnifibreuiatifuißent dieHUi, nonfifretfalua omnis caro.-Seiph-
pter eleäos breutabuntur dies illi.Anim^ q|i o.q uevö cab ti lo to-
. tum fignificari hominemveterisirademonftratferiesre-
Ä f Ä Cum dicitur: Erant au;ein vniüerß uniniet de iaeöb -
quinqu^&ßeptuaginta. KmC\iiin eödeifi teftamento: Ani-
maquicun^uedeüquerh , ante dominum, nolens inomntbuspu-
xeptisdomini,quanonoportetßcere ',&feccrttvnumdehtsifiqui-
demprmcepsßcerdosquivn£lus eßdeliquerif, necficplebsßciat,offeratprodel0ofüq,
mqi^detiquit,vitulufnexbubiummaculatum
domino. Ecce anima dicitur, Sclaccrdos-vn6bus dein-
cepsnuncuparur: vt cüm animam audhnus, tötu m flinul
hominecognoicaraus, NecinnpuoceftamentdJiuius'fi--
gnificationis potuic deeffe lo cu tio , fiquidem cum iämäi
fpiricus ^duentu firmati difdpuli, reietäa foimidin'e, p u -;:
plicaspraedicacionfs aufpicarenf ur officium, confarnmätö
Petrife rmone, Liber Adtuum Apöftolorum, lu c a nar^
rärite> fic conrinec: Qtü ergo receperuntfermonemeiusßapti-
izAti funp , & appofita ßint in die illa anima circiter tria millia.
Quifqais hic animarum nomine ißgnificatos homines
hitirurdene^are, oftendatneceffe e ft, qualirerab Apo-
ftoiis fifte corporibus an im * credantur facramentum
| baprifmatis accepifle. ftimile h ü iclo cö quiddam Beanis
q u o q u eP ^ tru sü cin fu ä poftit epiftola: indiebustfoe, in-,
-qüfeijs', cumßbriciretur ana, in qua fraud, id eft, Ottoamm*
ßtitAßfiafontperdquam-. Cum fit igicurmanifeftum, icri-
ptiuariamrriore ■, totumliomirtem aliquarido cäynisvali-
quandb ftjlius animas vocabulo defignari: profefto
nvonftratur, cupi Euängeliftä dicic: Yerbumcaro.fdäum eß:
c a p v f x v i i i.
F)R,opter^a vriqiie: Mediator Dei & hominum, homo Chri-
I ßus Iefus ab Apoftolo prxdicatur. Na'm quia Deus e-
■ ra t verbum, in eö quod Deus -totum hominem fufeepit
pro n o b is: Verbum card ßäum eß , & bäbitauitin nobis. Ver-
bum y tiquccaroßttum eß, in ed , q uöd eft vna,m Chtifto
Dei liomiriifque pe rfo n a : Habitaüit autem in nöbis A quia
in Chrifto verä tötaque permanet diuina humatiäque
iubftantia. Verbüm enim habitans in homirie', non eft
mutatümin nomin^m. Vbi autem maxime verbum potuic
habitare? quam in illa iubftantia j quam ad fiiam i-
maginem fecit, hoc e ft, ihänima illius hominis quem
iufeepin Q u o d prophetice perSalomonern ipiritaii gratia
cernimus intimatum, cum Hicitur: Ammaitißi, fedesef-
£ tfrfientM. Nam vt oftendätur Chriftus in animaiTiib-
ftantia ipecialicer habicare, Paulus nobis pbrrigat f u i
atteftatiönis in veritate fubfidium , qui dicit/ flum m
gratiafleäogenua niea ad pattern domini tioflri lefu Chrißi, ex
quö omnis paternitas in ulis & in terra nominatur: vt det vohis
fecundum diuitias gloria fuiyiptute cotroborari per fpiftttimetus
Deum totum hominem fufcepifl'e , cum probecur habi-
tanonrtn filij Dei in dnima rnagis quam in carne mon-
Aran. H u » » ieparabilisVerita» racramemi, quo totum
hommem fqfapere aignatus eit Deus, jfe totus in Deo
monfttatuf hömo manerc (iiileptus, tV u iquodät ho-
niine naiptaJitirpft, fiiium D'eî, i ^ ' J q m a ^ E a v ü r
tre naturaliter eft, filiumfecic hominis appellari, dicen-
te angeio ad M ariarn : fttritttifar.äut fuperutntcl in Ce, &vir- !
U iim ß m Dei. Marci quoque non difcordatiffertioi ta-
le rcilicet Euangelio fuo poitentis exordium : Euaneelitm
ltfü Chrtßißlq Dei. Nathanael quoque, de quo dixerat, A Na-
aAretbpeteßatiquidbenieJfe. non cundatur Dei fiiium ap-
pellaire: Rabbi, inquiensi tu es0 m hei. tueirexlfrail. Vbi
Piet^ is S ntpfterium demonftraret,
noit fohint.id , quod de patré haturaliter femper eft li-
benter iudnitf, fed etiam'quod exroutiere miiéricordï-
ter radus eft, enidSntiffime prtedicauif dicens : Amen, a
men itev Vobis, videbmialumàpemm, âr angelot bei afeenin-
tes&defcenientes0 erßiumbomim, Piropterhancin Chri
ftö vmtarem perfqnæ, & inconïhfam vematem diuitiæ
Kumanæque fubftahtte, vnus itjetnque Chtiftus &puer
ab Efaiadicifur,& filius acDens pariter p iw Ijio iuK ^ s.
at, in'quit^, piter natrn eß nobis, 0 id d am ejlnt bit, emm »inti--,
piumfubhjsmtmeius, &vecahit«rmnienetus adimrabilis an .
flnarim, bests, fortit. Ih vho Chriftönonffintiua:polio/
n x , vralms puer dcalius Deus fuerit mincupatus : fid in
vna perfona eft Dtms pfotus, & hontö pcrtccftus, quia
fabftantialiter almd pjieï'&raliud D e » feurn taificii per-
fonahter non fit alius puVr&aliusbetiÿ.. Vnuscnimfi
lins&pùex&Dèu'àï. quia puer, qui natiis eft nobis, Sc I
dtmfiltnsquidatuseftnobis, fecaturjidmen eins, admirabilis.
confihirius, Dens, fortis. Hictamenpuejfic- :
ut veram car item, lie &. veram habuitanimam, v't illavc- 1
taïuinitas rotant hominis Sbtc-iiouàndam fufiipetet, ôe i
mfieptam poifit reuouare naturanr, ficut luperirts t'ft,. 1
LUcateftVte,;thonftraturn:^ Quidpuer, ideft, 1 0 s,drifi-
citbatatiate &[apienM &gratiaapul beam & 1iomines.’ Pro- *
ptcrca in'fi ncc tarn is noment n'ec animæ-doiiunus ipfe
prxiermific ofteridete.- Garnem quÉem fehahirt VtVi/5'
llrnam ntonftarns, bum dicit '. Quod nafitmrdecasne can
'fi C ulw plena vêtiras opemm quoqiteihânfttftatrore
tefplendtiit, cum infins nitusi hbnTol'utntuhisiniioiui-,
tur, deangaftbprirepetoncluctitur, fedetiamairchhei
hcnrfii fufeiptens , carnt-m veram habere moHftra'mr
Pratereä ctiarlr .poitrefuTediohem d.ïapuîos amdan
.tes informât,dicens : Palpate & vijete, quiaflintsse tamed, &.
oßanonhabei.ßmiiAvittetùbdbere, Ar.imamquoqucfelu.
fiepifle cute came, nccnfomine'ce'flauitihtimare, necoa
père, aumdicit,: Ànîmainmeantponoproouibusmess. Ét-anima
need iurbata eß. Et extera, qüxihferiusöftendentur.
Haneahitxiam non fine iuteliedu ratiönalifufceptiaiii
Chrifto , per Efaiàm ficdiuinUmdèmônftratoraculütn-
Eue sntelligtt ptter mem,&exaltabitm,&m,aghificAbifur véei
menter.
t À P V f X I X.
C f qnahquäAnmifo&ptrßhr, quibiis noftra firme- ’
l^ r u r affettio, tim'én quoniam âdfeeni lÆèlii fities o-
rationij noftræ feftinat-, de Adibns qupque Aftoftplo-
rumeuidcntiilirmim hums faerimehtiindt'eembeati po-
nemp's Appftoli Petri fermonem, quem deillamirabili
muftifpiritilisebnetatemdiüit. k in ç etenim , euin ex
authprftate dipinà Iudæos informàns -, Daütdis 'tam*n
polùifièt éloquium, quod diuinitus edodus, è Chrifti
perfona oecinerât, diçens : Prottidebam dominion eoram nie
ftnspniquoniamàdextriteflmihïhejommodear.&optereaiicmdsetumeßc^
meum.&exultauulingpameannfssper&cannsa
requiefeit irijjse .quentamnoh derctimpiesanmhm means mihtef-
bo,ntcdabisfanitsm tssstsisviderecçrrssptionem. Notasssitkfécsfii
S’ipt vif. , Adsmpltbit me ioctsnistate asm facie tua... Quod
............... --D 4 '< -r rt-Jti-
Deus filius j
iiominis |
"appeUaciir. r Luc.1. I
loan.iQg
-Vftiina ri- i
tio, exafti ;
bus Apo- i
ftofóriun, !
ne&aniràa
Chiifti. i