73Ó S. \_j4n&ftajii Sin Alt &
B
F roui ri. 21.
accipit, inprecatione cum eis commùnicàt,&:Deura mo-
leftia afficit,qui auerlâtur iniuftos}&eôsjedificat pcrindi-
gnam communicationemj & fimul cum eis polluitur,non
linens eös venire ad pcenitentiam.
■Gregorù i aduer/Us Iulianum.
-Deps cum fit omnium, bonorum plenus, hullo indiget
ex iis,qu£ fimt hiïmana,& parua; vtlæKtur ii$,quæindi-
gne o«erunrar»iniqui{acrihcium, (etfi fit vitulus,)tanquâ
canem,& thuf, tan quam blalphemiamj&preciummere-
tricis ex fàcro exterminans & excutiens, forum autem honorant
* Hoc deeft
bUUcb. ».
lècrificium, quod mundilïimo mundat manüs,
mensq; excella & cafta offerunt.
S. Bafilii ex Regulis diffuftus explicatis.
'Neq; enimexiniuftis lucris bénéficia egeno fà â a , font
Deo accepta : neque qui ab iniuftis abftinet,- fi ex luis nulli
impertiat. Et deiisquidem,quiiniuriamfaciunt,&pép
donaofferreaggrediütur, fcriptumcft: Saçrificia iniquo-
rumDeo fimtabominatio:De iis autem,qui non rnilèren-
tur: Is qui obturât aurcs luas, vt non exaudiat paùperem,
iplè quoique inuoeàbit,& non erit qui exaudiat. Propter-
ea conlulit Salomon in Prouerbiis, honorare Dominum
ex propriis iilquè iuftislaboribus,& pnminas eiofFerre
expropriis aélibus iuftitiæ.Namlongemeliuseftnihilpe-
riitus offerre,quam offerre exbonis perrapinam 8c iniuri-
am ^cquificis. Oblaturis , melius eft talem np habere pot-
feffionem,neq} exeadfferre. Rurfiis fi poflîdens ex iuftis
laboribus,non offers Deo oblationes, ex quibus alantur
pauperes.rapina tibi reputabfiut»fieut dicit Deus perPro-
phetam : Rapinæ & decimæ. vpbifcum finît, & erit rapina
in domibus yeftris.
Oportetergo, vt milèricordia cum iudicio temperâta
fâcultatibus comparandis eumiudicio vacemus,ealqj mi-,
lèrieorditer expendamus,ficut lcriptumeft. Milèricordiâ
8c indicium cuftodi, 8c appropinqua Dominp Deo tub
temper,mi&ricordiam enim & iuaiciùm diligit Deus.H le
de cetera exàminet quifoiam feipfom,çôfidetetfooS prcK
uentus diues,ex quibusDeo dona eft oblaturus,num pau-
perem potentia pppreflèrit, mini imberilliori vim attule-
rit,num eumqméftlibifubie<ftus,fîaudauerit <&'damno
affecerit? Nouenimvimatferre, quod fis potentior,neq-,
fraudemac damnum afferrç,quoniam potes, lèd quiafâ-
cultas foppetit,oftendeiuftitiam. Non enim ineoin quo
non potes,lèdin ec,inquo potes tranlgrèdi,& non tranf-
grederis, tua ergp Deuni pDcdientiam&metumdemon-
ftras.S in autem,quæà pauperibus abftuleris, das pàüperi-
buSjmeliuseflet, vtdiâurti eft,fi neq ; raperes, neq; dares.
Qmd tuam polluis men tem& iniùftitiæ notam tibi inu-
ri$,offerteaggrediens idquodinique adeptus es ? Quant
milèricordianidxhibitufüseS alteripauperi,eam Côfer inS
illumiqueminiuriaafficis, in eum tua.vtere benignitate,
eiq; gratificare,&implebisfnilericordiâcumiudicioJNe-
que enim focietatem habebit Deus cüm àiiaritia, &plura’
habendi cupiditate ,neque fociits eft latronum & rapto-
rum. Non enim, tanquarn quinonpolfitalere pàuperes,
eosnobiis'reliquit,lêdytnpbis ad noftram vtilitaté bene
deéis merendi occafionc fiipped taret.Nonfit enim eleé-
molyna ex iniquitate,neq; exmar’ediitione benedidtioj *
neq^ exlàchrymisbeneficium. Dicitenim Deus:Quæ o-
deram faciebatis,& lachry mis tegebâtis altare meum. Nô
accépt»habet Deus dona tua,fi natremtuummoleftu afi
ficias: Qiwmobrem dicifsSi offeras munuS tuum ad altare
& recordaris,quo d frateftuus,habet aliquid contra te,di-
mitte mu nus tuum ante altare, 8c vade primum reconci-
liarifratri tuo,& tunc offer munus tuum.Memento etiam
Zachæi,qui cuiqreddidifict quad ru plum, fi qué. circum-
uenerat, pe cun iarum ^ q u i reftabantdimidium diftribuit
pauperibus.Sciebat enim,quod Deus noh habet accepta,
quae parta funtexiniquitate, nififolutafuerintdetrimen-
ta. quaeallatafiintiis, quiiniiuia fueivintalfedli. Atq*, hæc
quidem adeos,qui exiniquitate faciunr elcemofynas. ^
' Ad eum yeroqüi ab iniuria abftinetjnegligit autembenefacere,
dicimus. ArborinfruÛuolà exfeinditur, & in i* I
gnemmittitur. Neque eaarbor vhquam'placebit coelefti
agricolæ^qui dicit: Venit quaerens fiuôtum in fiçu-,& non !
inuenit.Etiubeteamcxfcindi, ne locum teneàt inaniter.
Diuitiæ enim aliis quidem danturà Deo caulàdilpenla-
tiomsiWAbrahamo,Iob,&fimilibus: deterioribus auté,
vtfint prouocatio ad hoc, vteuadant rneliores. Nam qui
poftquam à Deo tôt beneficiis cumulatus eftjpermanet in ;
iniquitate,is titra vllam controuerfiam fè reddit obno-
xium condemnationi.
Ex eodem, in Eutmgdium fcctmàum
Lucam.
Àuaritiæ genus eft grauilfimum, ne défis quidem*quas
pcreunt,impertiri egenis. Quinamî inquit,iniufte teneo,
qu * meafimt ? Quaînain,dic quæfbjtua ? yndenam eà ac*
cepifti? Quid in hoc &culum intulifti î Quis eft ergo âuar
rus ? Is qui fua forte non eft contentus. Quis eft fraudator
& prædo ; is qui aüfert ea,quæfiint vniufcuiufque. T u aur
tem non es auarus,nones fraudator at prædo, qui quse ac-
cepifti ad dilpenfandum, ea tibi vendicasi An is quidem
qui indu turn vefte exuit, expilator nominabitur, qui au»
xem nudum non veftit,cum pollit hoc facere, merétur aliter
appellari îEluricntis eft, panis quem tu tenes :nudi eft
veftis,quam tu euftodis in penü: eius qui caret calceis,cal-
ceus,qui apud te putrelcit. Egentis eft pecunia, quam ih-
fodifti : quamobrem eos iniuria affitis,quibufcunquc potes
largiri.
Ex eodem ad diuites.
Malum confilium | viuens quidem ftuar voluptatibus,
(inquït)mortuus autem faciam,quæ font mandata. Dieet
etiam tibi Abraham: Accepifti bonain vita tua,&c. Morti
agendæ funtgratiæ,non tibi, nam fi elles immortalis, non
meminiftes mandaforüm. N e errétis, Deus non irridetur«’
Ad altare mortuusnon iïifèrtur. Viuentém offer hoftiam
tuam, qui ex eo, quodfuperabundaJÉ^Fertjnoneft acce-
ptus.T u vero,quæ poft omnem vitarîT luperab undarunt,
ea offers benefabtori. Numaudesexreliquiis menfetuæ
viros clarôs eXcipere,quomodo ergo audes Deumplaea-
reexfacultatum tuarUmreliqùiis? v ■
Ex Chryfojlomo, in Epijl. ad Roman.
Atqj melius quidem eftj& quod magnam præbet fidu-
ciamjviuéntemjxemedium afférrepaüperiatirqüôdfino-
• lis illud,h o c fac vel moituus.Non eft quidem ho.c magnæ
in Chriftum charitatis,eft ramen alicuius charitatis.
Ex eodem in Epijlolam ad Ephejios.
Hoc non eft: quidem eléèmolyha feu milèricordiâ, fi
moriens,quândo non ésamplius Dôminùsmræbeas,nôn '
ehirtide cætero dàs éx tuis, fed ex iplànecélntate. Morti
gratia debetur, nôntibi : Hoc non eft dileiftionis ,• fed illu-
lionis ; G£etèfum,lîçquoquefiat : & vel tuncinhumanita-
tis vitio te exfolue.
Exteodem in Çttangelium ftcundum
loannem. ;
Eleemolynis5inquit,&lide expurganrarpêccata.Êlee-
mofyuàm auteih dicit,npn quç eft exiniquitate,hoc enim
nôn eft èleemolyna, lèd crudelitas & innumanitàs : quid
enim iuuat exüere alteram,& a'ltcrum ihduerè ? Nam & fi
omnia quae font aliéna, dederimus t nullum inde redit lu-
crumjidq} ofte:nditZacchçüs,qul dixit,tufic Deüm plaça-
ri,cüm quis ablatoram dedèfit quadruplüm. Nos auté ra-
piétesinnumerabilia,cümpaucadederimus,exiftimamus
Deum fâcèrepippitium,quanquâ ipfom mâgis irritâmus,
Dicenim mihijfi àfînum mortufi &rcëtentem ex triujiora-*
ptum,:fèn:esàdaltârê,annonomnès te tanquam àbomi-
nabikm éxecrantür? Quid fi pFobauero/acrintium qùôd
ex rapina eft longé déteftabilius eflè, turn j quamnam ha-
bebnrms cxcafationem ? Intueamur pretiofom &rarum
quiddam,
ë £>uffliones.
quiddam,vt mônile,torquem Deoex rapinadedicari,an-
non pcius oler,quàm afinus mortuus ? Et tu quidem^^ver-
bisdum rogas,vtobliuifcatufeorUm,quçfatis rapiens,ef-*
ficis cette,vtperpetuo meminerit quando âltâri imponis ’
focrificium.Nunc autem nonhoefolum eft peccatum,fed
hoc quoque eft grauius,quod S aniftorum polluisànimas. I
Illæ enim perpetuo Ghriftùm ferunt,& audes illücmitte-
re exhuiulmodi immimditia ? Nequaquam (inquit) non
font eædem pecuniæ,lèd aliæ, Hæc ludibrium font&nu-
gæ. An nefeis ,qu o d etiâmfi in magn àm diuitiarum multi-
tudinem ,iniquitàtisaliquid incident, id omhia inquinat
&polluit? Quemadmodum fi in fontem purum quilpiàm
fimum inie cerit, eum totum reddit immundum \ ira fî in
diuitias ingrefià fitiniquitas,quæilluc font, tetrum odore
efflant-Nort miferéri enim, meliuseft, quam fie milèreri,
nam 8c meliûs ftiiffet,fi Çain omhinonö obtulillèt. Si autem
qui miniisbbrulitjDeüm irritauirVquombdo nôn irritât
is,qui dat àliena ? Sed fimt,inquit, mëa. Non font tua
poftrapmàm,lèd illius,cuirapuifti, & iplè eft eorumD'o-
minus,etiamfi ea milliés.pradigas, Ego,inqUit,edixi tibj,
né raperes,& tu exéisme honoras? Tibi ergo dicetiExifti-
mafti inique^uodefO tibi firhilis, arguam te} 8c ftatuàm
contra faciem tuam pe'ccata tua. '
E x eodem in Euangelium fecundum
.Matthäum.
Si qui nihil iniufte fecerunt,puniuhtur,quod non difi-
tnbuerunt,multo;ix»agis,qHi'bbnaaliorü rapiünt.Ne ergo
hoc dixeris , quod alius afteélüs eft iniuria, & alterius es
milèrtuSjhocenim eft graüe,&noh fefendum.Oportet é-
nim eundém ellè, qüi iniuria afEcitur,&'cüius milèrearis.
Nunc autém alios vulneräns, curas eüm, quem non vul-
nerafti,cum oporteretillos curare, imo vero non vulnera-
re.Benignus eft & clemen$,non quiperçutit& curat , lèd
qui medetüîiis,qüi luntpereuffi ab a!iis.Non enim potéft
fieri,vt eàdé milèricprdiç menlura cures malum inffiélum
ab auaritia,nam liobolo aliquem ftaudaris,non obolo tibi
turfos opus,eftadeleemôlynam,vttollasvulnus, quod
fàétum eft auaritia,lèd talento.Proptef furtum,fur depre-
henfos foltiit quàdruplum.Raptorauté, eft fure deterior.
Quodfiillüpropter ea,quæ furatus eft, oportet dare qua-
druplum,raptoreramulto magis oportet dare quadruplü,
fi fie etiam polfit expiareiniuftitiam :Eléemolÿnæenim,
ne_tunc quiaem fruéîum àccipiet. Propterea Zachæus, fi
quem defxaudaui, reddam quadruplum, & dimidium
bonorummeorum dabo pauperibus. Si autem iniege dare
oportet quadruplum, multo magis ingratia, quamob-
remetiamfi centùplumdederis, nondum dedifti totum.
Si autem fàciens, inalo vix affers remédiüm,quando ordi-
hem inuerteris, Sc intégras quidem fàcultates rapueris,
pauca autem præbeas, & ne iTlisquidem , qui font affeéti
iniuria,lèd aliis pro illisrquàmnam habebis excufàtionem,
quamnam veniam,qUamnàm Ipern lalutis:V is Icire quantum
malum1 fit ciasfie mitèrens? Audi fcripturam:Sicut qui
o cc'iditfilium coram pâtre foo fie qui offert làcrificfom ex
pecuniis pauperum.
ifidori Eptftola ad Eufebium Epifiopum.
Exftruis,vt aiunt,inPelufioEcclefiam,çdifipiis quidem
/& molitionibus præclarammialam autem ftudiis dniuriil-
que& contumeliis, pauperumq; opprelfionibus&fom-
ptibus: quod quidem nihil eft aliud,quam ædifïcare Siofi
in languinibûSj&Hierulalcraininiquitatibus.Non opus
habet Deus lacrificio ex alienis., lèd id abominatür tan--
qüam canem,quilàcrificatur.Celïà ergo exftruere,&iniu-
riam facere, ne ilia flomus inueniatui apud Deü âd tture-
prehenfionem:& quç ftet quidem excella d^fublimis,perpetuo
autem 8c affidue adueîfos teclamet,cum Hiercmia:
Væ, qui ædificat domum foam in altum,non cum iuftitia,
8c ecenacula foahon cujm iudicio, apud proximümfiium
operaturgratis : 8c mercedenï eius,non reddet ei. Et ex
qualibus malis èft exftruéla ? vt, quæ '& fraüdatas merce-
dés exigat,& eorilm,qui damno font affe<fti,quærat vldonem.
( Qui vero reddit vnieuiqj lècundum opéra foa,ipiè
milèrebitut animarurn hoftraram,quem decetgloria,ho-
nor & imperium in fiecula læculor u m.)
d v ÆS T IO X I I I .
^uantam bonorum fuorum menßtram, debet
quijpiam Deo offerre ?
t ' R | s j> O N S I o.
•
O Vm Gr^ci}& qui lege carebant.foosfilios & filias diis
iacrificarint: quid afferre poflumus adnoftram dc-
ffenfiönem? Quando enim etiam ipfam carnem noftram
Deo obtulerimus,nihil fecimus quod fit dignum donisj
qu« nobis eftlargitus. ,
Ex Chryfoßdmo in Matthäum.
; Quanto quifpiä maioraacceperitbeneficia,tanto magis
eft obnoxius mppliciö,ingratus,qui nee honore meli-
or effici velit. Propterea etiam,qui font diuites, magis pu-
niuntur, quam pauperes,cum font mali: quod nee rebus
lècundis qUidémodériatiores& mitiorès eüalèrint.Ne di-
cas enim mihi:quia dederunt eleemolynam.Si non,vt par
eft,dederant, ne fic quidém effugient fopplicium. Non e-
nim ex menfura eörum,quae dantur, diiudicatur eleêmo-
fona,lèd ex animi liberalitate. SI autem,ex pane prjebenti
dantposnas, ytquinön dant,vtpareft; multo magis, qui
labofontaiiaritiaJulfitenim Cnriftus, iuftitifonnoftram
plus abundare,quaiuftitiam Scribarum & Pharifoorum.
Quamobre etiamfi des eleemolynam, non des auté plus,
quamillimonintrabis inregnum caelorum.Qüantam autem
prafoebant illi eleemofynam ? Petimamomniü, qu«
habebant, 8t aliam rarfos decimam, partem tertiam,
Qjumobrein nihil abërat, quin daten t tertia.m partéfoa-
ram facultatum.Tres enim decim? fi fimulponantut,hoc
efficiünt.Etpofth^cprimitias,&'primogenita,&alia plu-
rima: vtpoteea,qu£edabanturpropeccatis,&quxproex-
piationibus, quas in feftis ,qu* in Iubilïo,qu2b in xrisalie-
nirefcilfionibus,&lèmorumdimilfionibus, 8ciis, qui li-,
berati érahti foenoreSi ajutem,qui dabat tertiam partem,
velpótius dimidium bonoruni(illa enim eumiis cohiun-
9 a , lunt dimidium:) fi ergo is,qüi dat dimidium,nihil o?
peratur: quantient is, qui ne decimam quidem prsebet?
Quidenim prodeft, quando multashabens diuitias, ran-
M im prxbes , quantum fi quilquam ex..mari dederit cya-
^ um ,;&;,ne mulieris quidemyiduteimitaris animi maoni-
tudinem? Qupmodo autem ditis: Milèrere mèi Deus,lècundum
magnam milèricordiarn tuam:&lècundum mul-
tituclinëmnulèrationum tuarumdeleiniquitatemmeam:
cum iplè milèreare non lècundum magnam, forte autem,
neclèéundumparaam ? Merito dicebidDommus: Pauti
font qui fiiluantUr.
KMpoßoü.
Qui paree lèminat, paree 8c metet: E t, qui lèminatin
benediti ionibus,de benediétionibus.& metet. Vnulquif-
que proutdeftihäuitin cprde luo, non éx triftitia, autex
necelfitate : hilarem enim datórem diligit Deus, Potens
eft autem Deus omnem gfariam abundare focere in Vobis:
vt in omnibus omnem lèmper fofEcientiam haben-
te s, abundetis in oninè opus DOhum , ficut fcriptum
eft: Dilperfitdëdit pauperibus, iuftitiaeifo manetmliecu-
lumfoculi., \
Q y i ï s T i o X I V .
^uid nam vtilm, offerre pecunkm Eccleßa, an pauperibus?
R e s p o n s i 'o,
■ p \ Ominus laudans eosjqui font adextris,&:dicés:Veni-
tébencdiéiipatris mei: nulhusaiteriusxqimeminit,
Bibitoth.Vet.PAt.Tom.6 .
E .
•..Corinth. 9.
H *