A
8
D
Muß. M
l*ÙL
iM A G N I F E L I C I S
IE N N O D 1I EPE
S CO P I T I C IN E N S I S
Epiftolarum
L I B E R S E X T V S .
B N N O D t r S P A R T H E N T O . I.
■ Hi ce cffli&itn diligcrem, &pii cordis folidi-
cas indemutabih radicc conftaret, poflem in-
iuriarum dolore prouocatu*,velcam pueri-
licer irafccris, vel cum arroganter tap*
plicas , co nmoncri. Nihil enim inuemo , quod
I fit fabricata humilitate fuperbius Prefer« contu-
! melias fucat* frontis obfequiit: tranfit amaritudiftem
dulcedofimulata. Non opus eft deprecation ib us, fiqux
te catena nc<ftacintcllig:s. Pofcant pro excelfibusvema,
quibutcftlibcrum non parère. Ita famulosnobiscaele-
ftisiudicii claritudo deputauit, vt in quacumquemens
, partedeflexerir,illoruna nece(lirasinciinctur. fileexpe-
â a t ciemens, qui deftriâum, fi velit, refutare poflitim- ]
perium. Haud procul te ab hocordineèùagati pote lias
I mi hi à Deo attribut a patietur. Opt arc teconucnit, ne
I manfuetudinem, quamin me prxdicas, meritoruui tuo-
rumeonfideratio iufta deuennftet, & pietacistrareitem
cuiparum multitudo depretiet. Licet, ni failor, mifèti-
coidiier vindiâa comiratnr errantem ; tree vllaeft potior ;
patientia, nifi qua: vitiis aditum non recludic : à te tarnen
faccflàtindignatio noftra : quia quod de'iqucris, non m-
clufiis dolor & gratia fallente (êruatus, fed verbéra caiti-
gabunt. Nunc vno modo in cicacricem cogère vulnera
intemperaris fèrmonibut ingefta prxualebis, fi tè pcr_ culmina
liberalis ftudii ingenuum do&rina monftrauerit.
Veoiam, nifiperitia luffragante, non exiger: mutata,qua
noms fum, lege parcendi, circa defidem fxuitiam fub
perennitate fènjabo. Quodreftar, Deumprecor.vt va-
leasy&deverfibus tuis, cxlefti foliote comitatus, Ipcm
augeasquam dedifti.
Ennodius Faußo. I L
Ç Vmtna gaudiorum eft opport unitas perla tons, qui mi-
vJnifter diligenti* per nèceflitate* fiias delïderiis obfe- !
quium præftat ahenis. Hune quidem honeftascom-
mendat, & pcregrinui ab officio mercatoris pudorinfi-
nuatriungitur, quod ei noriciaculrainis veftriadfidem
probitaris accelïit. Nam feriptioms vencrand* frugibus
ipfo commeante fàtiatus fum. R? fan do ergo dépoli tum,
officii lege conftriäus; & quem in L guria ponrumpro
viriom mediocritate fufeepi, ad potiffima pacrociniata-,
belli profèquenté tranfifittto.Quod iupereft, renerentiç
veftr* quiequid habet humilitas deuo.ionis offerimus,
fupplicans, vtliterasveftras vei promearum affiduittte
iam merear.
Ermodius Euprepia. t I I .
RErum omnium curias obfequiiscorporis, anima-
rumconftatimperio:aliud nobiiitat cxlcftis adfini-
ta«, aliud abieétioterrena fummittit. Nec liberum eft,
vt quo mens Deoparenre Conlata deflexerir, quodd« vl-
timis adfumptumeft i non fequatur: nec licet milite ob-
uiam manum decretis Imperatoris ad ferre. Hinc Crifpus
adferuir, aliud nobis cum Dis , aliud cum bclluisefle convene.
Humsfècrcti rarione cumabfèntibuspetegrina-
mur ,<k falua membrorum vale tudine, am an tum febri-
busaeftuamus : per hxc vincula nulla itenerum interie&i-
onediuidimur, & legregati habitaeuiis, invnumftudiis
conuenimus. Nofti, loror venerabilis, &omnem apud j
me tranlgrcfla dulcedinem, qu* pnefotionem exegiflet '
I occafio. Nunc aperta tecum & prodigapudorisfronte
J congrediar. Vix qusanre direxeras biandimentafußi-
| Euüpoftadmonitionem meamdupheia in literis mella I
fudifti; quae tota pectoris fecrcta concnterent, & ad défi,
derium tui captiuam animam relida corporis fède tranl
ferrent. Quam timeo, ne rurfiis ad incertum remittatur
affedio ; & cum tota mens diligent;« vela laxauetit, fub-
du<fta periculura ftatione patiatur / Animus meus, quia
fuci fit nefeius, cognouifti î nec deteftabilem inter amantes
vrbanitatem poflicadfumere.Tua rurfus diuerfum fe-
xus & natura pollicetur, vt dicit lapicntiffimus Salomon:
Anima qutinfaturitateeïlf*uisinludit. Scit verborum meo-
rum teftis &iudex,di (pofuifle mefnifi forte fub dolo gratis
fàpore decipiar, & dcguftàt* caritacis ficifnti pocula
oblacafubmoueris)(piritalis coniugi) non firoulacrum,
fèd ipfàm implere veritatem. Vt dum inter nos vnü vel-
le,&vnum nolle conftiterit, vèl quod bonus ad imita-
tionem ftimulet, vel quod malos adficiat, omnium ocu-
lis&mentibusexhibere. Tutanttim, Deo medio, ad^
uerfiis omnem,qi: x ex inuidia nafeitur, impugna' ionem
firmam promitte & indcmutabilem feruaedam eflecon-
ftautiam. Quocirca,valemi domina, &breuipramaxi-
misadmonitionecontenta, quia nccepiftolatisconcin-
natio plura patitur, nec ratio penetfalium, pa gin is debere
committi, fiadhæcqu* indicata funt, voto ÔC fiderc-
(pondes, propriæ feriptionis teftimonio pollicere.
Ennodtus Faujlo. IV.
N On fcripfi, vt amaro incommoditatis mec im'icio
vos geauarem ; fèd vt fbllicitudinem veftram, qua tenus
infiftatorationibus conuenirem. Male oculos meos,
ante recepræ valetudinis fubftantiàm impo finis labor ac-
cepit.-omncà mevobifeum lumen abfccflît. Satis fit fi-
gnifitafle, quodpatior. Veftrum eft profperitatem meam
à Deo,quem precibus placatis, exigere, & referanii lite-
ratum fores crebris opem ferre colloquiis. Domine tpi,
Deum quælo,vt illad à Yobis indicari faciat,quod me de-
leâetagnofcere.
Ennodtus Aureliano. V.
N On eft fiduciamca præcognitis nudata fucce filbus.
Validus in affc&ione eft, quem animo mco diligen-
ticmemorem iufta fum cftimatione polliçittts. Gratias
tibi,fupernadifpcnfàtio, que humams rebus profpero-
tum fr udum de aduerfitatis occafione largiris jnec pate-
ris in ordine fuo triftia permanere. Ncfcio quid magnitu-
dini veftrc hoftilis malitia de patrimonii vbertate decer-
pfèrit : tamen fub hoc tituloinui&ifïimi Domini multum
locuplecem gratiâm comparauit. Boni éft iaâura fi»b-
ftantic,fi inclyti notitia Princpis difpendiis inuenitur.
Non eft facultatum formidanda deceffio, fi per eam qui
omnesvincatdiuitias, fummi Domini amoradquiricur.
Hucaccedit, quod nec illaimniinUtio, dum faéfaeftlu-
cti mater &c honorum via, impaéhe humili tatis p o tui t te-
nere fubftantiam. Sicreparata funt quæinimicus eripuit,
vtadhuc gaudiorum cumulutn præftoleris. Superfunr
quæin fpehabeantur,cum culmini tuo cpntigeritmaxima
iam tenete. Hic beoeficiis, coelo aurore collât iî, no-
tiiiæ& communionisnoftræ bonaiungamus. Quand o
mihi tantum virum,nifi per ilia que præfa tus fum, conti-
gifletagnofeere ? Sedaugeanrfuperna, que tribuunr;&
ad quædelider.aporriguntur, diuinanos cura perdue^.
Quod rèftatjvalé mi D om in e^ amantenr tui crebris fo-
ue colloquiis : qufi nifi epiftolaris concinnatio teneret
terminum lege præfcriptum, g-mdia me in multa verba
d.ffundercnt.
Ennodius Boetio. V I ,
T)Arquidem fuerat vois literis magnitudinis tu* re-
A fpondiflè fimpliciter, nec geminate debere collpqüia
feme! obnoxium: fed cautione sd hoc,non infeitia deuo-
lurtus fum. Devtrjfque enim epiftolis, vna o bfe qui t ur de-
bito, altera prxftaturaffe&ui. Crédité, nefas putaui,non
cum foenore fuo reftituere,quod mens vènerabilis prima
contulerar, Dulciora funt ante exemplumbona diligen-
tix : nec tantum habet virium apt genii, qui amicitiaium
callem fècundus ingreditur. Summatim nbi gratiam non
poteft vindtcarè, cui in àmore forma præftatur ; impudent!*
eft non refpondere caritati, cum manifeftet
rcs
res bene orta virtutem. Hæcin fcftinatione perlatoris celer
fcripfi. Larius poft hac verba difFundam : necmaciem
ingehij mei, dum merrta veftra refpiciuntur, adfpiciam:
fi tamen defidcriis meis tabellarum fcequentiam Com-
modetis. Doipinepii, fàlutationis vbcrrimæfèruitiadc-
pendens, quæfo, vtmçtporiamproximitatis vós habere
lignent propitilgata fine intermiflione colloquia.
Ennodius Auieno. V IL
Diu eft, quoddefideriis vcraéibusfufpenfus fololite-
rarutnpafcor officio: dumenimmagnitudinem ve-
ftram allöquor,vótiuome*ftimonon deefte confpefttti.
Sed remedtis fuis animus ægrefeit afïlidti j 15c quod dili-
genti*pabulum inuenitur, hoemagis macerat deamor/s
iruge ieiuhiuui. Vére, Domine, fie voslumina mea Deus
fèruet incolumes; quia fiaut vires corporis mei fiuiflènt,
aut feltinatlodomni, Rauennam totrs incentionis me*
viribus expëtiflèm. Sedfi Deus voluerit, falua vità dom-
nimeipatrisveftri, &domhx matris, poft Pafcha cum
adiutorio fuperno veniam, vt vobis vifis ad opem vit* re-
ualefcam. Domine mi , fàlutationem vberrimam di-
cens, precor, vt omnes fandos orare pro me inftantiffime
procurctis.
Ennodius Senario. ^ V I I L
KVamuis pro peccatis meis etiam literarum veftratum
folatia fubducantur, ego ramen memor debiti, quo
me per graiiam veftram, vtDei memores,obligaftis,feri-
bere non omitto : fperans, domne Senari., vt Deum,
quemin me cogitatti, fèmpetattendas, & frequenter mihi
literarum veftratum raunus impertias. Domine mi,
faluto pluriinum reuerencia confucca, & imploro, vt
per o mnes fandorumBafilicas pro adflidionemcaDeum
rogate non definas,
Ennodius Faußo» IX .
HVamuis ad tutelam Pontificis innocentia officij e-
ius comesaflïftat; nee opus-fit humanis folatiis ei,
qui humanitärem profeffionefuperauit: feit tarnen om-
nipotens Deus, me fandi Epifcopi portiroris pfcfèntium
ïulfioni exadum impendifie colloquium. Diuenimre*
nifuslpm., ne arrogans viderctur, fiminifter Antiftitem,
& apud landiffi nam confcientiam potiffimum vixnie-
diocris adfèreret. Sedperfedaobedientiaeft,quiequid
fum mus exigic, non negari. Et ideo prælato debit* fàlu-
tationis óbfèquio, precor, vt ad confólationcm multis
impugnationibus prægvauati fubiidium conferatis : qua-
tenus fingularis boni rem facientes, non patièmihi im-
, meritum Sacerdo te m di uturn* fùbiaçere incefSti*.
Ennodius Faußo. X.
defiierits meis imagoblanditur. Quod & à vobis domi-
nis meis, vt crebro faciatis, expófco; 'cogitantes abfen-
tiam veftram hac fóla pofte affiduitate fuftineri. Habeant
fceliciflimi votiuam præfentiam : mihideJida mea eegi-
rand epiftolaris cura fufficiet. Domine mi, falutem vbet-
ermam dicens, precor, veper fandos Domini pro me
precesfundere minime defiftatis, & Domino gratias referte,
cuius circa me beneficia etiam infperata ttibuun-
tur.
Ennodius Liberio, Eugeneti, AgatitO) Senario, Albino.
X I I.
VTBerioribus opus eft paginis, vbi fides claudicat per-
V latoris: per amantem mei cultorcm veftrum Stepha-
num Diaconum, fufficttparcacollocutioï qui tranïgrc-
diens epiftolas in multa verba diffufas, prætert affluenti-
bùsneceflària, dum compendio fidelisarcaniaiieganda
no fupprimit. Quod reftat, valere mé, Deo aufpice, nun-
tians,profperitatis veftrxbonadifquirp, &ptenum red-
do falutationis obfeqmum, deprecatus, vt fiduciam riiea
incorrupta dignatioais yeftr* non deriudec integritas.
Ennodius Auito. X I I I .
Î Mportunum me facitalienaneceflitas, quia debeo pró
ldeprecante fermonem. Lex propoftri interceffionis
réfutât auaritiam. Naiit ad confcienti* me* farcinam
inngitur, firefpuamfup^licantem. Expedand* memo-
ri* Sabini filiusaddiero conltimtumfententiam pr*fto-
laturus occurrit: fcd agelum fuum vtilitatis rationeéft
coadus expetere ; quia &fideiiifTor & executor defqnda
diedefuerunr. Abmtantcm me de pr*fati negotio vitra
vilefcere baiulus irapulic, vtadeum nuntios, quarenus
rurfus occurrerer, deftin»rem: quod me fcciflè fignifico.
Nune fàlutationis m e* diccns obfequia, in poteftate eft
culminisveftri,inprædidicaulà, quid iuftitia quara'fo-
uetis, quid fiducia quam dediftis, mereatur, oftendere.
Ennodius Auito. X IV ,
SCio mea apud vos clamare filen tia inec quicquam fieri,
quod non fecreta interpretationc tencatur. Ego ta-
men à feripdone non deftici; nec fublimis memori* viri
Sabini filiiim fàbricato ingenio à iudicatione fubtraxi,
qui violentiajm Agefio fuo perpefliis, hadenusoperam
d jeteur nauaflè cum batbatis.Credite mihi,aderit fecurus
examini, & difceptationcra veftram fine aliqua formidi
ne yeniet ingrçflurus. Domine mi,falutati reuerétiam dicens,
precor, vc perfónam meam tanti habeatis infit* du-
dum affedionis recordatione fulcire.
Ennodius Faujlo. XV .
. |^ \E u s , qui bonorum öderem animo veftro inferuit af-
' fedum, ipfe obfequentetn fibi longa fosliciffimum
*tare tueatur: quia quamuisinnneentia quam fouetis,in-
defi n en tes pro vobis ducat excub las; obligati ramen be-
neficiis veftris non poftimt qu* pro vobis Deo debent
votacomptimere: quia pro impenfisgratiasnon referre
& Deus in carne con ftitutus exhorruit. Vtinam tantum
valere pro rebus verborum tribuere,quantuni fen tio me
debere ƒ His tarnen, quod ad aliam mercedèm vefträ pet- j
tineat,fuggerere non omitto, vt charte.qua in <aufaLau-
reti tabularij Comenfis fèciftis,impletam mihi tranfmitu
iubeatis j & pro ilia caeca muliëre, quam Matfinus con-
dudordeModitia opprimit, Comitisparriwonijlitetas
tollatis; quibusiubeatur, quód ei abftulit mancipium,
fine dilatione rcforihare: quia quod in prxfenti in man-
datis accepit, facere pro ruftica temeritate contemnit.
T )E n e prouidentia fuperna difponit, vt dum à me bene-
J 3 fida pottulantur, fie follicitudo mea votiuos inue-
niat perlatores. Faceflat negate aliis, quod mihi tribuo:
&illudauaritia fotdente continere, quod fubleuat lar-
gientem. Simplicianus præfentium baiulus, adolefcens
nobiliflimus, natalem feientiæ fèdem Romam conatus
expetere, hoc fibi credidit pro fingulari euenire corapen-
dio, fiad notitiam culm inis veftri duce pagina perueni-
ret. Cui ego nequaquam volui cupita fubtrahere, feiens
confoetudinis yeftiæ.efte, quod reliqui faciunt exorari,
Nuric, mi Domine, fèruitia fàlutationis accipieiites, fa-
cite, vtpræfàtum peregrinationis dura non onerent : me-
que crebra fcriptionis veftr* per hancimpètratam fte-
quentiam releuare munia non defiftant.
Ennodius Luminofo. XVL
Ennodius Auieno. * X L
T^ilgrèm) de Mediolanenfi vrbe coramuni domino,
folain confblatione remanferunt folatia literarum:
quiadùm fermo ad Vos dirigitur, aliqua prxfenti* veftr*
T^YÖn debetentefte ncgQtiofàcofioquia, qu* pro te-
1 .N mediofibiàmorinuenit, nec religionis ftipendium
ad neceflàfia nos oporterec euocare commcrcia t quia
dulce cfler epiftolarum munia foli miiita're concordi*>
necrem diligenti* in aucupia transferee cópen di/-. Sèd rci
/ T 4