Ignibus ardebit': reftinguet fulminis imbet,
Quæ non extinxit fcruentia crimina fletus.,
Ipïain perpétuas foluctur terras fouillas,
Conferuans cineres poft diraincendia viuos.
TuViunc li’nque domum,perituras defere terras*
Nam rea cum dignis fiibudent aruacolonis.
Sedcamcn intereâ ne te coniuttxensillis*
Ne forte impendens lethuni c\jÿiiurt^.t eifdern,
V irgmeamque abduc fob olcm,iûlaria co niunx
Augeat iis tantum fociis contentusabito.
Accelerate fùgam,& contendite tramite redo,
Nec lubüertendas quiiquamrefpexcritvrbes.
Efte ftiali expertes,poenas quicunauë videbit
Sentier,atque fuse mortis (pCdacula fecum,
Qui meruerefèrenriiàluandis terror abefto
Hæc pater,eft illi piroperant abfcedere terra*
Inciduntque mOras,erudeliaque aruarelinquunt.
Coeperat obduddeniâ caligine yidum
Àtque ignotapfius demittere murmura ccelum,
Nec ficut tonitru crebro cum perdtus æther -
Oftentatpauidisinnoxiafalmina terris.
Sed promis finalemalum terrore minaci
Terra per aerios mittebat ligna tumultus.
Tendcbant moniti firnuL& mandata tenentes»
Conceflàm redis adfedem vukibus ibant.
Callidus*alta petens,fed qui fubuerterat Euam
Serpens foemineam confuetùs tangere mentem, :
Nil quoque formidans animum tentarevirilem. f ■'
Inipirat miferæ eognofeere velle ruinas,
Et iimul euafas vifudcprenderecladës.
O crudelemanimi,noniamtibifutfidtvnara ^
Succubuilfe dolbî&funefta clade nepotes
Atfecifleiûos? b ftulri mlània fexus;.
Quid ftolida affedas fruftrari parte bonorum, ■
Dum mala noflecüpisîli nosexempla priorum ~ "
Non terrent,noftrofîesexemplarimori, •;
Velpoft iepéreat ferutandi dira libido.
Illicitum quodfeirefuif,veritumque tueri*
Refpicies.tantum,nec narratura vide bis. !
Ergo vbimaiorem vidna ex vrberumultum
Attdiuit muliër*multum deflexa re trorium
Vix primo in vifii reftridis motibushæfit,
Cérnere dëfiftens cunrboeperatiinde gelato -
Sanguine marmoreus perfodi vifeera torpor,
Diriguere genæ,pallornouus infidtora.
Lumina nec daufit*nec laltem con cidit illb
To ndere, quo pulfant collapia cadauera terrain.
Sed fterit horrendo perluccns mafia nitore, ’
Seruaiiitque fuam Ipecies Accepta figuram.
: N e facile nodes vitrum,lapis, anne metallum eft.
Succedens hft>mini,niii (àl guftuindicet ipfo.
Ex tune inlipido mulier præuenta ream,
Plus fàlfiunfine mente iapit,quæ pungere fenfus,
»Ëxemplique poteft làlibus condire videntes.
Hoc tamen hic mirum eft,quod Loth non fteditur, ipj&i
Nec fodam fequitur primo conftanrior Adam
iQuanquatti id credo magis fadum,quia viià referre
Iam nequit elinguis:quæii comperta referret,
Fo r lan & in fimilesaufiis t e mer aria traxet,
Credulo vt impofuit virgo primæua mariro.
Quæpoftquam fefepariter comicemque fef ellit,
Etnondum natampereuflit vulnereprolem:
Tumvidorferpeiïsçertaminelætusab ipfo,
Tunicèaiâ criipàns (q^ammofo in vertice criftam,
Nec iam difiitaiilatis quem preflèrat ante triumphum.
?Afdior miultat Viâds,& talib us irifit.
BnafFedatae vobis eft gloria laudis
yFteddita,qûipëïuer{à iimulque eriam optima nofHs.
Cundaego Vos docüijfenfomqueper abdita duxi,
Et quodcunque malum folers natura negabat
.Inftimi,padumque meum,ne forte negeris,
Seruaui,& firms Vofmecmihifortedicaui.
NecDeus in vobis,quamuis formauerit ante,
Iam plus iuris habet : tencat quod condidit ipfo, -,
Qgipd docui mèdim.eft,maior mihiportio reftat.
Muita creatori deberis,plura magiftro:
Dixit,& ïn media trepidos caligine liquens
Per medium fugienseuanuitaera corpus. •
ALCIMI AVÏÏIV LI B* UL DE
fententta Dei. p
t - Empùs erat,quo fol medium tranfeenderat axem
A Pronus,& excelli linqu'ens&ftigia centri,
Vicinaiam node leues præmiferat auras.
Illis £cd maior curaram vôluimr æftus,
Feruentclque tenent male coneia corda dolores.-
Tumpudor his capto detorquet lumina fenfo,
Neciam ieeura præftamr luce tueri
Signatamfixo peceariftigmate camejn.
Indumenta pemnt,foliisvt mollibus ambo
Membra tegant,nudumque malumfub yefte latefcar.
Ymbrofispropterftabatneulnearamis,
Frondentes difFuia comas,quas pfotinus Adam,
Humentem capiens rafo de cortice librum,
Afluit,& viridi folatur vefte ruborem*
Induitur fimili muher Iachrymabilisarté,
Quoique aluit mifero follaxinfaniapomo,
■ Veftiuit foiio:&quosiïéua ex arbore nudos
Reddidit,hos grauius tenui de cortice texit.
Et tarnen aduenieç tempus,cum crimihaligni I Per lignum^net,purgetque nouiffimus Adam, .
' Materiamque ipfam fociatmèdicaminavitæ,
Aureus'ex alta cum pendens arbore ièrpens,
Serpenris veteres morfos atque omne venenum
Eluet,& veterem perimet foa forma draconem,
Tune eriaminùitum letho delebere lethum.
Ihterea genitor viridis per mollia lud
Rotantes iudo capiebat ab aere yentos.
Protinus attoniris fenferunt auribus ambo
Pnelêntem dominum:trifti turn luce perolâm
Expauere diem,detedo in crimine teftem. .
Tuncfiillis ipecubus vaftis feforte barathrum
Panderet,aut fobitum tellus monftraret hiatum,
Noh plgeacpronotrepidos deicendere làltu.
Quodfimppeteretiamtumfontenrialethi,
Hanc eriam raperetfolandi caufadolorisr
Seu flammis lymphis ye daret yel pe dora fèrro
Appeteret vindex erttdeli vulnere dextra.
Si mifèri mortenvnondum diforimine notam
Cum primum meruere vohint:exordiafinem
Signant,&fimilemprædicufitaiForeiudum,
Qui manet in finem malè d ud* tempora vitæ,
Vltima cum munch fcnium coi?fompferitstas, ,
Cumque repentinus perçuflèrit omniafolgor,
Coeiorum dangente tuba,qua nundus ante
Iüdids aduentum coneuftùm terreat orbem.
Tune cum fynceros paftpr difcreueritagnos,
Hoedis diTparibus diuerfedn parte locatis,
Chafmate diuifàmedio:quam fludibùsimplet r
Sulphureis volens vùdofa incendia gurges
Flammarum ftagnantelacqrquo feruidaquondam
Dicitur attrado nubes Sodomitica nymbo
GuftarirnfparTumfudiiTe ob criminafolmen,
Cum plueret nox tetra foeos,coeloque caduco
Aéra per caUdum flâllarent vndique mortes.
Taliter igoiforo miffi de fonte gehenriàj,
Fluxerunt triftes aliéna in; feculariui. :
At quosterribiliiudexdecteuerit hora
yiuerê pbft mortètn,poenàque ardere pereûni,
Subtrahet optatograuiorfontentialetho. -
Cümque foret melius dilperfis corpora membris
Carpere perpetuum durafob morte foporem:,
Inüitos tamen vrnatrahet,queis fojayoluntas. ,
j Rurfiis poflè morijfenfiique carere dolendi.
I Sed fie acdpict feruentis flamma camini, v
! Ambuftura fuas vt nunquam finiat efeas.
I At primiintereaiuuenes conamine caflb
iPerdefertarüunt,tutoqueabiconditafurto
de Smtent/a Dei Ltb. III.
Fadàputant,cæcis optantlatuiliè tenebris.
Qujdiuuat iqfelix oailosauerterc,cùm te
Iudex ilfovidetîquideum abniiis ipiè videre,
Cum vidcare palam?fol eft,non fiilcat amoenum,
Sed depref là grauem formidant lumina 1 ucem,
Debilis&claramvifus non fuftinet orbem:
Hos ergoinfolitaspoftquamteiitarclatcbras .
V idit terribili primum DeuS iricrepat orc,
Infiiuftulque vbi fit qü^rit rion nelcius Adam.
Qui trepiaampauido ptoducènspedore vöcem
Vix hæc paucarefert; tu us ô celfîmme terror
Infoktas milcrünl la tebras tentarq coegit:
N am quia nüda forent inoper ris corpora membris,
Embuifateof, coelumquepcr abdita fogi. '
Ecquis (ait) fiibitum concuflit corde pudprcmî
Vilus& vrt déri 0 uus ? nam te nec vellcre düdum,
Nec coritéxtaprius velauit tegmine veftis.
Formarudis proprio melius contenta decore,
Iudicê le plaçuitded poftquam foedere rupto
Interdida tuus tentauit germina guftus,
Naturale tibi tëgmen non fiifficit vnum. a
Et iam niihc primum nudis nudata patélcùnt,
Arguitobfcoenus quia turpia corporamotus.
Illc vbi conuidum claro lèlumirievidit,
Prodidit & torum'difcuflîo iufta reatum,
Nonprece fiibmiflà veniam pro crimine pöicit,
J Non votis lachrymisve rogat,rton vindicefletu,
Præciurit meritam fiipplex confeflîo poenam
Iamque mifèrfadus,nondu m mlièrabilis ille eft.
Nam fenfiierigiturjtumicjilque accenlà querelis,
Fertur in inlànas laxata fiiperbiavoccs.
Heus (aitjinfaufto mulier coniuridamarito
Quamfociammifero primafiiblegededifti,
Hæc me çonfiliis vidt aeuida finiftris. -
Et fîbi iam notum perfuàfit fumere pomum.
Ilïa mali capu t eft,crimenforrexit ab ilia.
Gredulus ipfe fui,fidei fed tu vnicus audor,
Conmibium donans,& diilda vincula nedehs.
Atque vtinam felix,quæ quondam fola vigebat,
Coelebs vita foret,talis nec coniugis vnquatn
Foedera fenfîflètjComiti nonTübditaprauæ:
Hac igitùr timidi çommotus mente creator,
Moerentem verbis compellattalibüs Euam:
Cur tua deccptufn traxifti in votamaritum,
Nec contentatuo deceptrix foemiha cafii,
■ Sublimi fenfiim iedftiex àrcevirilem?
Ilia pudensjtriftiqüe genas luffulàrubore,'
Audorem fceleris clamat deceptà draconem,
Qui vetito pomum perluafit tangère morlu. .
’ Pofthæc fixpremarù promit fentenria legem,
^ Serpentemque reUm prima fie voce notauit,
• TU vero cuius'fucatis roêmina verbis
■ Capta femei,fîmiles Adam pertraxit in âufiis,
Propter vtrumque reus,pendens quod fecit Vtcrque,
Nec tibi lublimis Conftabit pedore vertex*
' Callida fed pronUs per terräm corporaVolues,
Vtque fuga trepidbnnuola Volumina currant,
Nongrelius fed lapfiis erit,teque ipfe fequeris
Flexibüs,& ipiras viuefitra vincula nedent.
Tum propter fiialàmmiferorum cordibusefeam
Tellurem captäns paftu ve|ceris inani,
Menfibus & cerris, fugitiuus ab aere fiido,
Inclufiis terris communi fole carebis;
Inter cunda replent,quæ nunc animantia mundifm
Omnibus ioniliis fièsgrauis omnibus horror.
Præcipue infoelix mulier,cum proie futura,
, Tecum iiiimicitiasodio confiante réponct,
Seminibufque tuis eiüs cum femine bellum
' Perpetuum, fed diflîmilis vidoria, nam qui
Ambos vna opera vicifti fiibdole ferpens,
Olimerit vt fexum muliebrempronus adores:
• GuiustuquanqUampauidaeinfidiaberccàld,
Conteret vna caput,tandem tibi feeminavidrix,
Nafeendumque etiajntali de ftipite germén.
Pofthæc atÉonitam iudëx çommotus in Euani. 1
Bibliotb.Vet.Pat.Tom.<S.
Ettuquæ primam violafti foemina legem,
Accipe ait,reliquum vitæ quod reftat in æuum,
Imperium pariere thori,dominumque rinaebis,
Quem dederamfocium:cuius tu fubdita iuffis
; Pareto,& libituspofthæcafluefee viriles^
j Moxquevbi conçipicns foetumperfenferitaluus,
Ventris onus gemitu teftaberis,ac tibi claufiim
Anxia crefeentemportabunt vifeera fafeem:
Donee tranlàdo tâftidia tempore complcns,
Naturale malum partus ab vindice partu
Producasjvitavtprolisfitpoeniparerttis.
Sed quid muita loquar miferæ diferimina naatrisî
Nam çumpræduro mulier confeda labore
Optatam fobolem,taliproduxeris ortu,
Lùgebis vaCuos nonnunquam orbata dolores.
Interea trépidüs iam dudum fiiftinet Adam,
Quid fibi terribilis tandem fentëntia feruet.
Cui pater attends,inquitjrtunc auribus, & tu
Accipe quid mereate,leuis quem foemina vicit.
Impolluta prius pulchro fur»germine tellus -
Non iam fida làtis,necpuro femine fimplex,
Priftina monftrabit corruptumterga per orbem,,
Exemploqüe tuo femper'tibiterrarebellans,
Vepripns,ac tribulis armata,refiftere difeet.
Aut fi frahgenti cedens fiiccumbit aratro,
Vomeris affixomoidaci dente fiibada,.
Pinguia decipiencmentitO germine culta.
Nam pro triticeo lolium eonfiirgere frudu,
Et ficcas fegcteSjVacualque dolebis ariftas,
Sicut vix centumproducant integrapanem,
Sudore afliduo nitens,quem fumât egeftas,
Illecebrataque dbi pcenalis vindicet efea.
Æqualèm bruris facient ribi pabula vitam,
Etfimul herbarum fuccos,paftumque requires,
Stercóreque affimili depreftagmifebitur aluus,
Atque oneroia diu voluetur talibus ætas:
Donee præferiptum donent tibi fiecuia finem,
Et compacta luto rurfiim foluantur in illud
Membra,fimulque leuifias de puluerepuluis,
Ante tamen durum natipræcurrere letfium
Conipicies,poenâfque tuas in proie videbis,
Vt metuenda magis cernatur mortis imago,
Peccalfeagnofeas quid fit,quidmorhiafleri,
Quidve mori:ac nequid défit ribiforte malorum,
A c r io r immenfo milcebitur ira dolori.
Nam cum prima tibi producent temporanatos,
Liuor edax arfto certàbit limite mundi, . .
Nec iam fufficiet vacuus confluéHbus orbis,
Totaque fraterno congreffu terra remifeet*
Alter in alterius confurget vulnera frater,
Telhuemquenouam cognato fenguine ting».
Exin pofteritas varios pamira labores,
Per varioscafus mortalia débita pendet.
D urn veterem duëtus diiïbluat terminus orbem,
O ccidat omnevigenSjfinifque redarguat orra.
Audierat,motumque dédit conterrita tellus,
His pater exaëfcis,hoedorum pellfous ambos
Induit,& fanëfca paradifiab fede reiecit:
Tunë miferi egreflùm properant, mundumque yacantem
Intrant,& celeri perluftrant omnia curfii.
Et quanquanî variis herbis aegraminepida,
Et virides campos,fontclque & fluminâ monftrar.
Illis foeda tamenipecies mtmdanaputatur,
Poft paradife tuam,totumque videryibus horrorî;
Vtque hominum mos eft, ftudio maiore negata
Ampleëti, & vetiris grauiore incumbère cura,
Sic maiore animo claufus paradiius amatur,
Quæque magis multo paradifo extenditur,illis /
Anguftatur humus, ftriiftum que tuènribus orbem
Ornnia lacä nimis parent anguftaduobus.
^quallet^ipfe dies, cauflàntur foie fub ipfo
I Subdu<5tamIucem,coelo fufpenferèmoto
J Aftragemunt,taëhifque prius vix cernituraxis, ’
j Tune inter curas permixto felle dolorjs
I Affedus fenfere nouos,& pedora puliàns » ._
; ...................... ’..... ; n , f »
%