Cohueifio
Vera qui.
Differentia
jn'tér im*'
) piëta tem
I fie iniqui-
!tatesn.
Impie tas.
(fti ad Deum conuertantur, regnum Deifîne dubio con-
lequentur. Sicutenimopusiuftitiænonvincitur: fie nec
opus mifericordis fubmouctur. Et îdeôficDeuspofTef-
fîonem rcgni fui difpofuit, vteàm quia iuftus eft, impio
& iniquo nofMonet : Quia vero mifcricors eft, omni vc-
racircr conuerfo non deneget..
C A P V T X V I.
/ ’"^Ônuerfîo autem tune vera probatur inhomine, fi
cari,non impius. Vnde nobis nunc non eft difputandurh:
Hoctamen dicimus, quia non omnis iniquus eft impius,
Ucet omnis impius fit iniquus.
C A P V T X V I I .
COnuerfio fergo ilia in confpccftu Dei grata eft Sc accepts,
in qua fimul & fidei redlitudo feruatur, Sc yi-
tac bon® regula cuftoditunid eft,vt principaliter redia te~
. . . . . » | neatur de Deo fententia, deinde proximo exhibeatur
v-/impietas&miquitaspellatur ex corde.Veruntamen charitas diuinicus imperata. Tunc enim fe homo rede
f f i r impietatem & iniquitatem hac folet pronunciari! diligit: cum dile&ioncm Dei fibi dcuotus & humilis an-
ditterenua: quod impietas aut prauam in Deum fidem teponit. Tunc ctiam diligit proximum :fi proximo quaft-
geiit, aut: nullam. Imquitas autem malis moribus polluit tum^poteft confular, vt ad Deum re£a fid e& bona conlniqmij
vitam. B lafphemat impie tas De um : læditiniquitas proximum.
Impietas autem ex humilitate carnis mentitur al-
tiifimum, nitens facramentum pietatis inuitftæaddiui-
n ® naturæ contumeliam prædi care,aut in humana carne
Deum Dei filium conceptum natumq; denegat, & Deo
yero non carnis veritatem, fed oftentationem folam fàl-
f ® vifionis affignat. Aut ita carnem Ghrifti fatetur de carne
virginis , vt earn nrget in carnis fufeeptione concetum
poteft confular, vt ad Deum rc<$ta fide & bon a con-
uerfatione perueniar. Proximi autêm charitas duplici eft
ratione feruanda, vt fcilicet nec alij inferat quicquam
quod fibi nollet inferri : nec indigeftti op,em boni opetis
in quantum poteft,deneget, quia hec fibi vellernegari, fi
fimilitcr indigeret. Vnde Saluatoiisnoftrificnosagno-
feimus informa« fer m on e dicen tis: Qua vultis vtfactant vo~ ■
bis homines, eadem&vosfacite tis. Hoc eft enim lex & prof beta,
Non dixit Chriftus, q u ® vobis fecerint homines, eadem.
ptim. Aut eundem pattern quern filiutn fciritumqi fan- & vos facite cis.ne malum credcremus ptornaloredden-
aumdtacconMonclmpia.autpatm&filij&Spincu! dameiquinobismaUaUquidfecit,autcuiquamneean-
iancti diuerlas naturas inducit feparatione peruerfa, aut dumputaremus beneficium, a quo nobis nihil benefici j
non credit carnem fihj Dei de came Mari® virginis fum- feiremus impenfurh: cum debeat Chriftianus Omni ho-
ptam.fedde c®Ionondubitatafleuerare depofitam,aut mini beneuolenti® adiutorium vel prsroeare, velredaliquid
human® natur® vult Ghrifto fubtrahere,vt acce-
pta humana carne animam rationalem, id eft, animam
plenam hominis vnigenitum Deum deneget accepifïè»
Impietatis eft crimen, fi quis dicat, non omnem fpiritua-
lem corporalemquedDeo bonam conditam naturam,
fed ex aduerfo propriam mali velit adfignare fubftan-
tiam: cum omne malum non ex OrtU neque ftatu natural
s proprietatis exiftat, fed ex defeâu voluntari® cogita-
tionis eucniat: non quia bona natura malam naturam re-
cipit, cum mala natura nulla fit: fed quia dile&ionis ordere;
vt & bono bonum reddat, & malam bonitate pr®-
ueniat. Dicitur enim nobis a domino : Diligite inimicosve-
ftros, btneftcitthisquivos oderunt, & orate pro ptrfequtntibus &
calumniantibus vos : vtfitisfilijpatris veflriqui in colis eft, quifit
lm fuum facit ottri fuptr bonos & malos, &pluitfuperiuJlos
& iniuftot. Boni autem fideles non folum ab illis perfecu-
tionem patiuntur qui foris pofiti latratibus perfidis ac
peruerfis Ecclefi® Catholic® dogmatibus obnituntur:
lcd etiam ab ilhs qui videntur quidem intra Ecclefiam
efle, fed male yiuen tes, inuéniunturecclefiafticætradidine
derelido creatura rationalis qu® ad diledionem ‘ rioni non ore,fed opere repugnare. Quos cum boni con-
I fchifmaticreatoris
fafta eft, du cotepto creatore,aut rebus inh®ret
creatis,autcogitationibus falfis deterior fada, tempora-
lia fempiternis, ima fum mis, mutabiliaimmutabilib. an-
teponit.Simiiiterilli qui iuftos& iniquos non ex operum
diuerfitate, fed ex facramentorum dicunt communione
cenfcndos, niliil volentes vnicuique pro defie,.fi inter in-
iuftos iufte viuatin Ecclefia catholica, tanqua"vnuqueq;
non pro qualitate fadi.fed pro focietate facramenti ®ter-
naretributiofiuefupplicij fitexceptura feu regnr. H ®c
ergo qu | funt a nobis fuperiusintimata,&alia multa quf
aduerfum Catholicam& Apoftolicamfidem ab h^reticis
atque fchifinaticis proferuntur,impietatis vftio deputan-
tur. Ipfa enim feparatio impios oftendit: qu® tales eccle-
fiaftico corpori non focios, fed aduerfarios facit. Neque
enimaconuentu ecdefiaftiG®ynitatiscbrporefepararc-
turac loco, nifi prius abecclefiafticafide defeenderent
corde corrupto.neqi a legittimo verbi Dei ediugio aperta
impietatefeiungerentur: nifi perfidas aeperuerfas cogi-
tationes adulterina diabolic® conftuprationis femina-
tiontf cociperetrquas tiequiter in tern o fouetes aftenfu,ad
hoepoftmodum nefaria locutione parerent, vtviperea
fimilitudinepropriisdifrupti feetibusinterirent. Viperis |
. quippe, hoc eft parere, quodperirc. Quarum filij, ficut
, fenur, diftuptis quibus funt concept!vifceribus.ficegre-
I diuntur inlucem,vt parentibus inferantmortem. Gumi*
gitur irtipia qu®libet prauitas vel aftenfu concipitur, vel
etiam profeflione generatur, sterna morte animam inte-
rimit. Q u ® corrupcioni confentiens.ob hocinterne con-*
ceptu inridelitatis inflatur, vt fuo poftmodum ruptapar*
tu moriatur. Tales apoftolica his verbis defignat au ctori-
tas: Sicut autem lamnes & Mambres reflittrunt Moyfi: ita & hi
ufifluntvtritati, hominescorruptimente, reprobicircafidtm. Si
quis ig:tur contraria difputans, & a bonitate femecipfum
fegtegans ecclefiaftic® fidei peruerfus obfiftit, iftepro^-
cul dubio impius dicitur. Si quis autem in corpore vni-
fatis Catholic^ perfeuerans facramentoruiocietate con-
lutjuftus, flagiciis & crimini b. deditus,is folet iniquus VO“
fpiciunt, grauiter gemunt, & fiunfto affeóhi perm o tus
cruçiatur bonus animus quando alien® peruerfitatis non
fugit fenfum, quamuis tenere non poffit aftenfum.
C A P V T X V I I I.
INtra Catholicam quippe Ecclefiam in præfenti fcculo
iufti & iniqui tenentur admixti, facramentorum fcilicet
communione, non morum, id eft, focietate creduli-
tatis, non fimilitudine conuerfationis : Non ergo corde,
non corpore: quia profeflione. hoia opere. Nuncigitur
quamdiufecundumbeati Paulfpr®dicationem:7» magna,
domo non filu funt vafa aurea & argentea, fed & lignea& fiftiliâ,
& quad am quidemfunt in honore,quadam veto in contumelia: intra
ecclefiam quidem funt iniquus & iuftus, extra Ecclefiam
vero nullus eft iuftu«. Et intra dominicain aream
donee ventilatoris metuendus expeéèaturaduentus, &
diferetio ventilationis nouiffime differtur, paleafru-
méto locali comunione mifeetur. Qiyfquis autem extra
dominicâ areâlocus eft, quauis ibi vocabulum nomine-
tur agri col® : fola ibi poteft q u ® vento rap tat ur palea re-
fidere. Verum quia tanta eft agricol® noftri omnipotçn-
tia, vt nullus valeat eius vincere voluntatem, quilquis in
præfenti vita conuerfus recurrent ad aré® dominie® lór
cum legittimum, fi perfeueranter teneat in fide re â a bon
s vit® propofitum, non érit palea, fed frumenfum, nec
ignibuS tradetur arfurus,fed in horrea congre gabitur pla-
citisDeofrmftibusopimatus,
C A P V T X I X.
JN fola ergo Ecclefia Catholica datur & àccipitur re-
miflîo peccatorum, quam ipfe fponfus vnam diciteftè
columbam fuam, vnam eleótam fuam,quam fupêr petram
fundauit, cui clauesregni cadorum dedit, cuietiafti po*-
teftatem ligandi foluendiqi conceffit. Sicut B. Petto veritas
ipfaveracitcr reprùmittit, dicens: Tues Petrus, & fuptr
banc petram adificabo Ecclefiam meam : & potto infer or um non
praualebunt aduerfus earn, & tibi dabo claues regni colorum &
quodcunJ
. fe
pins : fed
plus eft
iniquiu.
Chitins
pioximi
duplici ra-
tiontfei-
uanda»
t
M*tth, f.b
Matth.s- X
G
tk Tit», i.
H
in fola Catholics
Ecclefia
datut
tecipitur-
t que temifi
no pecca-
, tozum.
Mauh.iS.e
Kon habet
Deunt pa- :
I non haLet
Ecclefiam
maticm.
'qüodcunqueattigaueris fuperterram, ent ltgatum & incalo: &
quodcunqutfolvens fuper terram, ent filutum & in colo. Ab
hac ecclefia q u ® claues regni çælorum açcepit j quifquis
foris eft,non cæliViam gcßditur fèdinferhi, nec tendit àd
Stern® vit® dömum,fea currit ad mortis «terri® fuppli-
cium. Non folum fi rèmaheatfirie baptifmö Paganus,
fed etiam fi in nomine patris & filij & fpiritusfan6ti ba-
ptizatus per feueret hæreticus. Neqj emm perbaptifini
meritumadipifeitur vèràm yitam i fi qiiis in nöminepa-
tris&fil;j &fpiritus fand i, fiuè intra Ecclefiam fiue extra
ecclenam Bäptizatus, non tamen intra Ecclefiam Catholicam
terminant hanc vitam. Neç viuet pèr ecclefi-
afticibaptifmàtisfacïamëntümi qui non tenuéritetcle-
fiafticæ ndei charitatifqj confortiùm. llle enimfàluatur
fàcramento baptifmatis, quem intra Ecçlefiàm catholicam
vjfq; ,ad obitum ptsiènus vit® tenuerit vnitas chari-
tatis.
C À P V T X X.
Æterum fi quis aut de Ecclefia bffptizatus egredi-
^tur, aut extra Ecclefiam in patris & filij &fpiritus
fàndtiMartyris Cypriarii, in area Nôe figtiram Ecclefi®,
& in aquis diluuij ^gurairi' baptifmatis extitifïè. In ilia
quo que domo Raab meretricis, qiiæpereurite Hiericho
fola cft iübente îefu cum omnibus quos intra fè habuit i
incolumis teferuata, in faciamenro Chriftianæ confef-
fi onis", quantum mihi vidèrur, Catholica ex Gentibus fi-
gnificabatttr Ecclefia. Q u ® fcilicet reieâa priftinæ for-
riicationis illuuie, duos èxploratores lefù latenter cxce-
pit : hoceft, fiue vtriufque Teftamènti caftam cognitio-
nem, fiue Dei ÔC proximi charitatem. Quia & in iliis
duobus teftamënfcis Dei & proximi charitas intimatur,
& in his düobuspræceptis totaLex euhi Prophëtis pén-
dere cognofçituri Hæc qui® prius idblis proftimtafuit
merétrix impia, fùfcipièns èxploratores Iefu,fad:aeft fid
é lis é cafta : quos cuftodienS à perïeqüentibus iniirii-
CiSj nori in iriferioribus depofitos obruit -, fed in fclaiio
domus fil® leüatus latenter abfcoridit. Solarium vero
propterea dicitur: eb quod fobs lümtric përfundatur.
Quis eft autèm fol hümani cordis nifi illëde quo dùftüm
eft pèr prophetam : Timentibus autm nomen meum brietur fil
tüfiitiâ, & fahitas in pennis eius î De ipfoTble orientè'Z • chafanainomme
baptizataj, f. ante fi'nera p n f e n a v jt* i s incaangélio'ficprbptetat; vifitmi nos orms ex
nonfuerit Catholic® reftitutus Eccleli® ^ non carebit iUttmmare bitquiihtenérie&in vmbramortis fedent.Nam
morte fed requie: quia & tempore dduuij fi quis m area propheta Chrifti afeenfionem & ordinis ëc-
Noe non eft ingreflus, nori eft fatvacus duuuio, tedneea- . c]eflaftici firmitatcm fubhomihefolisIuP*q;ficp sdi-
tus, nec faluteminuemt in aqua,fed motte. Aqua quippe
Ilia in quapraefigurabatür baptifmam facramentum, fidelis non incohgrue fpiricuale rolnrium eiicieur.-
quofeunque in area repent, a terra(u(pen(os adcaldüa ; qaoi f 0y silUns füpemiradijs 4lubritetillnftrarüi.Riab
fobiimauit,reuduosautemoppreuosoccidlt.qupsroris itaqoemetÈtrixqUOSCXpioratoIesIefuinfolaridfua;do-
iimenit.Elptieuntf 1 lia icn o ,li quo* domus R:i:ib me- musa[jfCOndit,vtique infuperiönbus,boc eft,lpMtiiab
tetticisincnint.incolunles Iefu leruareprxeepltitehqaos | fcientjai[lammati cordisintimadileótione cóntinuit, vt
vero quos ilia non eöntinebat domüs,vnius'mpms con- .pr0phcticami!iudeloquinmóperisvWitatecantarèf:!«
fiïmjpfit interitus.In illa igitur area & in ilia qÖmo,e.adem [ CQ-gg mo rffiontb eloquia tad, vi non peccetn tibi. Vera itaque
prshgurabatur Ecclefia,led ill his qui extra area duuuio J. £^ e s, qusdiuinis elbquijsintimatür i turicpërfèquë' ti-
perieruntj&irieis qüi extra illamdbmum gladiomortui ( bus nori traditur, tunc in ebrde fide 1 ium iriuioiata & in-
funt, gemiri® fignificatioriispoteft confidèrarknyfteriu. cuft0ditur: fi non tërrenis & caducis atque ear-
Exiftimoënim quantum mihi nunc interim videtur,non | naKbus;fed'c«leftibu? & fpiritukib us promifits aniriius J
incorigruecrediin dilumi fignificarione prscrfnflë ba- j per{eUèret affixus xkuconiimpktur qua videntur, fid qua, non
ptifina Chriftiän®' confeffionis: y t agnofeamushsreri- ; pifaw.Quaenim videntur tmporaliafuntficiit ait Apbfto-
cos , fi extra Ecclefiam perriianferinti baprifmopasnam • ius-.qua autem non videntur diernafunt. Csterum quifqr is:
mererinonyitami &eosqui ChriftumnegantesdeEc- tetea £ dem Chriftiaham tènet, vt res cerrènas &
clefia Catholicadifcëdunt, fëterno mppliciq Pc^fturos* j tranfitbrias adquirat:ifté éxplöratores Iefu non in fu-
Arc ® quippe facrarnentum beatus Petrus his verbis ex- pCrjoriBüs domus fu ® , fed in infeiibribns cbllbc. t : v-
ponit: In diebus quando expeftxbat Deipatientia, in diebus Noe, ■ ■ ^ ^ ^ a
cumfabricaretur arcd,inquapauci, id eft, ofto anima falmfafta
funt per aquam, quod&vosnuncfimilisforma baptifmafaluos facit,
non carnis itpofitio fordium ,fed confciehtia bona interrogatio
in Deum.Vbi èft auterri corifcièntia bona, nifiVbi eft & fi-
des non fi<äa? D ocet efiiixi Apoftolus Paulus: quiaftnii
pracepti eft charitas de cordepitro-,& confcientia bond, &fidenon
fifta. Quid èrgo, äqUadiluüijiionfaluauitextiäarcam
pofitos, fed bcqiditV Sine duBiö prsfigurabatbmnèin
hsreticüni i licet habentem Bäptilmatis facriUnentdoi;
non alijs, fedipfis äquisäd in ferna mergendum, quibus
arca fubleüätur ad carium. Nequëenim ob aliud éis interims
per aquam nafcitur, hifi qüia eos are® flori continet
finus. In quo folo poteft viuerè, quifquis nöri vult a-
quis vitalibus interire.
C A P V T X X I.
HViusarc® rivyfterium Cyprianus beatiffimus Mar-
tyrjfcribens in libro dè fimpÈcitatè Pr®latoium,vel
potiusjfecundum vetufta èXëmplirja,de V nitateC ath o lic
® Ecclëfi® exponit: Adulterari nó poteft fponfa Chrifti,
incörruptaeft& pudica: Vnamdomüm nöyit, vniüs
cubiculi faridtitatem cafto piidore cuftodit. f J s c nos
Deo feruat,- h sc filiosregno qubs,generariit , adfignar.
Quifquis ab Ecclefia fègregatus , adulter® iiingitür^a!
promiffis Écclefi® fèp'araturrn^c pemeniet ad Chrifti:
prsmia qui reliquit Eëclefiam Ghrifti; A lie mis eft , pro-
ftnus éft, hoftiseft. Habere non poteft Deum patiem,
qui Ecclefiam hon habet matrem. Si cüt rion potuit eua-
dere,qüifqilisextraafcarnNbcfuit, lie Sc quiextEa Ec-
clefiam foris fuérit, non euadet. .Certum eft igftur tam.
prsdicatione beati Apoftoli Petri, quam expqfitione
bi eiim fuerint p o f i t i ; facilius & ririueniri pi f f ’.nt
ab inimicis & perimi.. Omnis enim perlecutoi & ini-
roicus ccclefi® illos fpiritualiter interiniit, Sc ipfis mge -
rit sterna mortis interitum.-q- • brum cormuenei it t'rre-
nis & caducis rebus innexum.Hienini duiii terrenes diui-
tias aut perdere metuunt," aut adqturbre cbriiup'faiht:
prscepta Chrifti, ho’c eft,exploratores Iefu non abfeori-
dunt in folario cordis: fed trSduntperfeqiientibus inimicis,
aue-nietu fcilicer territi jaut igrie pVau® cupiditatis ac- J
cenfi. Nec funiculum coccineumjin buius figno domus
iliafaluataeft,habent perferieftram domus fu® fufpen-
fum, qui fidei fu ® non confiteritur,' fed deneg. nt fac-:a-
menta. Funiculus enitfi cbccineus,farig'.ririis Ch ifti my-
fteriuni prsferebat: tfiiem llle perfenefttamdomus fu®
fufperifiimhabet, <Jui fide contra Pagarios,' feu contra
qUoslibet hsreticos Deo pt'otegente firmatusjac fidem
fuamfollicite euftbdicris,Chfift. lefedemptum fanguine
Confitetur. Propter quod ipfi Saluator ait: jQuimecohfef-
fusfuerit coram hominibus: confitebof&igo eum coram patre meo
'qui eft in cdlit: Qui autem negauentme Cor am hoinmihus, hegabo
& ego eum cor dm patre meoquieft incalu. QuAmuisjgituiixu-
micusperfecutortxploratufeslefu-iniivferibribus cone-
turdccidere,:ideft,r6;burChriftia!n®fideitexre!’ismbli-
atur ptomifsionihiis fiue terroribus eneruare; fi quis'ta-
menfiinitat;sfidem,quapatrem&fihum Scfp riru fari-
<Stum vnum Deum fubftantialiter credit,rinfupenbribus
hab uerit collocatani, omines profeque n tis atros errorcs,
oirinefque fedubtoris infidias nbritimebit.
C A P V T X X I I .
PRbfnde non folum quos iterati#aptifmi tenet reatus
innexpsidebent celeriter ad Ecclefiam recurrere, ad
Bibliotb. Vet. Pat. Tom. 6.
lofât t.
•Matth. 7.
g ||| I I
Solliuma-
Chnftus.’ I
Ma,a h.4 . ..2 I
, -M.bao.-i; d
TJU.nl.
W M *
G
H
Lvtaii.i (|