
M AreU C*fare& CdpftâdocU Epifcopi
« A tinuum& affiduum cótra nos maligni fiUüsinfiiltumin-
dicans. f f ipfi ftcerttnt eum propter fanguinem agni. Vice-
rant eum maxcyrcs, qui àdeo inuincibilis videbatur, vt
etiam contra Deum bcllum infèrre nondubicarit, idque.
{anguine agni adiutofe vtentes. Vt enim ille fenguinem
fii urn non pro feipfo fiidit, fed pro nobis : fie etiam Chrifti
martyres æmulatione nccis Domini {ui, fuæ quoqj animæ
aç vitæ D omini fiii inutarioném prastulerunt. Va habita-
tonbusterra&maris. Haudquaquam infenlibili creaturæ
denunciatiif væ,fed ij$ qui teréena {apiüt,& cinisfimt.Ad-
uerl'us h os nanque b c Uum gerens hollis illevniuerforum,
fiiauem libi requiem parat. In eosenimqui & vigilant, &
fobrij fiint, & adD.eumtoto animo propenfi,riön fblum
ad nocumentum nondefeendet, imo verb ad y tilitaté, vt
quifiib difciplinaëxerceantur, actentatiönib.'longe red-
danturprobatiores. Habenslram rnagnam. Porro maiorcm
dram hune habiturum dicit, quod cafiimfùum vicin.um
rccogiceç.-
C AP v t X X X V .
T7 T cum vidijfet draco quodproieftusejfetin imam, perfequu-
* tiis eft mullerent, qua peper er at niajcàlum: Et data funt niueft.
ff adiuuit terra »/«//erçw.Xerramquidemâumen abfpc?-
buifle, demonftrat , quod per mortem Dominus Jlufce-.
ptus fuerit in monumentufn. Quo autem modo auxiliata
eft terra inulieriï Âbrprbendodanefluuium, quem-draco
ex pie fuo euomuerat. Et abijcytfaceret bellum cum nliquit.
Bellum fitaduerfus eos,qui&filij &fratpes Chrifti dicun-
tur9 iuxta illud quod diétum eft: Annunciab o nomen tuü
fratrib. mois. Aduerlus igitur hps-ex ira bellum gerere de-
creuit, qui fide {ynçéraÔc animipropenfione erga ipfum,
eriam in ipfius cognationem aflumptifiint : quatenus idc
ait, Mater mea & tratres mei funtlfi, quifaeiunt vplun.ta-
tem patris mei, quiin. coelis eft. ;.v. ,/, ;
C A P T V X X X V I . .
ET yidi âemaribeftiam afeendentem, h ab entent capitafepiem
& cornua decern, ,&fuper cornua fua decern diadem/tta, &
fupercapita fua nomen bfafphemia.Et befliß, quam vidi,fimilise-
ratpardo, & pedes etusficut pedes vrfi, & os einsficut os leonis. Et
dédit illi draco uirtutem fit am ,& ebronumfuum poteftatem
magnam. Et vidi vnum de capitibus eins tanquam occifum in
morteml, &plaga mortis dits cur at a eft. Et admit ata eft tot a ter-
. . . . . rapofi befiiam. Etadoraueruntdraconern, quideditpoteflatem
liendaaaUaquilamagna}vtvolaretindefertum,inlocumfitum beftia: & adoraueruntbefliam, dicentes: Quisfimilis beftia: &
vt ibialatttrper tempus& tmpora& dimidium temporis à facie quispoteritpugnare cum ea i
ferpentis. Et eia itfer pens ex or efho post mitlteremaquam velutflu- ■
miniVtwmnpifacmt'ifliimite. Eiadmitterr*miilicrem,& Et vidi de marï beft'um afeendenrem. Iiiprsccsdcnciçôte.m.~
AMruit ùrrjoifuuni, & abforhiitfitaacn^uodmarat draco ex platione draco ruti^ in coelo confpicimr,at:nuncdemari
ore fua. Et iratm elt draco iiuerfm mulitrem,&ibijtrtfMtra afeehdens.Dracaigitur quiè ccclomitjeamfignificat,qui
biUumcmrelÿuüixfmmeemiiMcuftoiiumprMeptoDei, & • abinitioàcookftigloriacxddit. J s autemquifupecarenâ
jiufdenifen-
i tentiz elTc
jcum Orig.
qui ait
fgladium in-
ifidtlharis,
jfubpaiConc
habent tefiimontum lefu ,&Jletitftiperarenammaris.
fterit ,.rurfiiseundem de mari afcendexrtem : per mare.,•in-
ftabilem liane & inquietam vkam demonftrans, à qua èt-
iam emerfit beftia, vitiolas aliorum vacillantefqjin bonis
aëbonejs dcclarandas {umens.Qubdmhil lane aliud indicat,
Perfequutusejl mulierem.Qm permuliêrem, matrem Do-
miniintellexerunt, hic.repetitionè m eljte eordm quseiam
diiftalunt, inquiunt. Non enimhoc dicit, quod., poftqua
yidillet dracp fi: ad terram proiedtum , mox fnfe^atus fit
mulierem : fedpoftquam leipfiim vidit draco inter malos
computatnm, Sc ab angelica dignitate detrufiim,fieuus &
amarusValde effedlus eft contra homines. Q ui verohanc
lane mulieremadecclefiam referuht ,• ita de ea loquuntur.
Quod cum vidilïèt diabolus, qui Ghriftumpoftbaptifi.
mum aggreflus eft, fe viélum :fimiliter etiamquod arma-
tus aduéfjus diicipplos ipfips, confiifiis eflèt, duni illi,qui
fiib Chrifto agebant, vitam per mortem toueniftênt ;ipïèf
Vëro eflct ( vt inquit') ad terram detrufiis,vt terramëderet,
eos inquam qui terrenum habent {ènlum,& nihil ccéleftis
nmicifcunturV:IreuiuilcentiiEvelIplëhdpris, empit rur-
durnyinqiiitjecclefiam perfèqui, éx qua mafculus Domini
pópulus natiisëft, nihil efftEininatum pra fefcrens, quod
per huiüs viE^völaptatesapmmfitadanimum difioluen-
dum j lèii éffaeminanim vel mollerii reddend,um. Et data
fiunt muliertdf aala. Non,inquit,deuenit mulier inmanus'
latanse, feddatisfibi duabus alis, in de&rtum fugit. Alas
duas dicit jrejponla ab angelis data: alterum quidem,qup
Magis prxceptum fuit ne rê.diïent adHerodem: alterum I
yerp,Füge in iÉgypram,dixit,& eftoibiiquireligione ac
/pietate deftrtaerat: quippequpdpr^ter omnium eratpr
pmioriemmempe inter impibs enutriri diuinitatem.Tem-
pus autemaccempora , & dimidiumtemporis ,moram il-
lam dicunt, qua in defe ito , hoceft j in i£gypto conuerïa-
tuseft, qux adtresannos ac dimidrüm temporis, quo fu-
peruixit Herodes, computatur. Et éiècit ferpens ex ore. fuo
| poftmulierem aquam. Infidijsfuis, quas aduerfus Virginem
tetenderat, ftuftratus lèrpens, alias rurfiis nouas contra
j eandem Virginem ay filium eius , quando inqu^n cnici
i affixusfuit, mplitiqnesadinuenit:quibus&Tin^matrem
I öbpa{fionem,mfidehtatemi&infiijurhpermórtemjpêr- ________ _____ ____ ____ I ______
I . aitionemmpfiëbatur. Vélutflumen. Fluménvcrp^Uod J tui-piincipatiis,quodcelerfueritaduerfiis quofeunq; im-
i oze lbo {èrpentem eiecille ait, tentationes vocauit , vc j penis iplius : ac tolerans, quoad hnera ccepti perti«rerit:
moris ëft ifcriptur* nas allcgorice & aquam & flumina | quod & per vrfi pedes fignincat. Refëriintui auteiri haic &
j nimcupare; Flumen itaque,tentaripnem dicit,quaein D o -:/ ad Perlarum regnum. Demq; per os leonis>regnum d f fiJ
mini paffionematricontigitjquam & Symeon ftnexVir- gnaturfiabyioniórumjCuiSarrhacenbminiegaummani-
gm^nedixitf? Et tuamquöqueipfius animamjpertranfibit feftefiiccelfit,quodin nocvlqj témpusregiaéorUmBaby-r
gJadms: quodadnimörèmaflertiónem, quodvere ipla & : lone fit: qui bus profeëto Antichriftus, pqri hde ac Roma.-
I non phanraftice eum Sc parturifièt & peperiflèt , fadlum norumimperator, dominabitur. Ef deditiihdracóvirtutem
quam qupd Antichriftus ^poft primum ac fècundum
jatanam, terrius iplè 1'ubièquatur.P orrö. lecundum àc medium,
qupd nunc.etiamdiiquirendum pmpqnit.ur,virçus
quædainëft,quç vna ciu^apoftata j&tana<corrùi|,illo qui»
demminor, fed ad npcendiim cæteris eminêntipr: qui eft
Aritichriftus,qui per pppradonem ^çefficaciam latanae
earura poteftatum quæçum illp.pariter deiedlæ finit, quæ
prifts quidem angelicae erant, p ofteayeroex peruer^ yp-;
lunf ate addçmônurii cafiginem transfprmatç, ftupendus
exit, f t cornua decem. Qçccrn yerocqrnuas cpnjun^^ticH
nemeorum quçadmàliciam perficiend^mconFeriinijadeftc.
Antichrifto demóftrant,ex quibusietiarngloriaipfiim
comitabicur:idcircp;cornn,gloriamfignificareconfiieuit._
Verum npnnulll^x eis dixerunt,io decern tuncregnamü-
dum yniuerfum diuifiimiri. Septemverp capita, eo quod
regnain hoc contingantjqüiqûmdamcbgnationemcurn
fèptenario numero liabet,qqiq; vtpqtedènûbiiis,di{îplui-^
turcum vita ipla camaii: rdlordcen téau te ni incorrup ti-
biliaclcmpiterna yita,mneetiamfimulregnum perpetuü
iu.cceftioneq.ue „carens [uhCec^ctnt.Etfitper.eapitajka nomina
blafphcmia. Simul cumprincipatu bla^hemiæ, alium r
fiïblèqui déclarât, hoceft,Antichriftum.ipftenimerit
Antichriftus, qui primum Græds vfiis principibus , at-,
qui,etiam illis qui póft Conftantinurn, magnuni fiierunt,
ex quibus eft Iulianus&. Valens ÿ&jquptqupt deinceps
hanetidlmperatoresfublèquuti fiint. tune denique&i-
plè,iampaülQ;anteRomanannpèripindeGemprincipa-
tusdiilèifto, emergetj.ybi mnumeiis blalphemijs,hoc ëft,
maledi£lis,Chriftianoium fides kient laceftita. Çærerum
de numero decem acleptem,iamdiólum eft. Et befiia quam
vüli, fimilis er at pardo. Qualiseft au tetti beftia? Smjlïs eft,
inquit pardo : & pedes, iimiles pedib its"-vrfi : & os, tanquam
os leonis.Per pardum quiclem Romanorü defignain
( . ' . : '________ ________ ______ . / . ' ~ ' ■ 1 ' ' - . • fuam.
Àpocalypfim 'y Cap. ; XX.
fpuuttim
aicenduïn,
pueri
fuam. Dabit enim Antichrifto fatanas,qui intelligibiliseft
draco,omnem poteftatemluamperligna& prodigiaiaL-
fa,addecipiendum duntaxat iuhrmiores. Quidveroper
thronum intelligendum eft, riifi poteftas aeris tenebra-.
rum haram, quam iple quoque accepit,poftquam a gl’o-
ria illaccelefti excidit ? Et vidi vnum decapitibus eins tanquam
occifitm.lftbhc alio atque alio modo acdpieiidum eft. Aut
, enirafic eftintelligendum; Caput{atanse,Gentesfuntfib'
eofedudltE.HarumyeroadpietatemintrodudiOjiugula-
. tioadmortem reputata eft.| Et quodnonprpprie fuerit
occifio, {edtanquamocdfio, contextusiple demonftrat,
cum nonoccilum dicat,fed tanquam oedfiim: tanquam,
aduerbio'fimilitudinis feu comparationis ytens. Reditus
igituyad priftinämrurlum impietatem , poft hanc ad Dei
p.ietatem notitiamqj conueiiionem^plagiecuratip di6lus
eftvVel igitur ifto mpdo fentenci^ huius fefe explicatio habet
: aut hoc,Caput taiiquam occiliim, aut alique ex eius
'principibusenccatamprtefefert^abeoinmultaspartes
difietftum principatum,qui pneftigiis iplius ac impofturis
^y,ifiis.Cuerit poftea-refiirrexifle. Vel etiam quod Romano-
Tumprincipatus,Qb diuifibnem in multäs partes, in occi-
dionis modum periifle fuerirexiftimatiis: ipfius verb An-
tichrifti,qui hosdiflöluemtprincipams,di(löludo,ciira-
tiofitpmcitdi .Et'admirdtaeft tataterra. Admirafa,.pro,ftu-
porc percullaiperinde ac precedence beftia per prodigia,
ipfis verb per approbationem a tergo fub.fequentibuSrT°"
taporro terra per tranfnominationis figuram, pro,omnis
hortio di fla eft , vt a continente intelligatut epntentum.
EtadoraueruntJtaconem.Qmcqniiirßimm ab AntichriftS
agetur, ad diabolum , qai pereum operatur,relatiohem
habebit.Nam per ilium adorabitur draco. ’ ' ,
- i t datum est iili os loquens magna, & blajphemias: &-data eft
ei pot efi as faciendi menfes quadraginta duos. Etaperuitosfuutn
ad blajpbemiam in Deum, vt blajphemaret nomen eins, & taber-
naculttm ew ,& eos qui in coelo habitant. Et datum eft illi,vtface-
ret bellum eum fanciis,&,y inceret eos. Et data eft illi poteftas in o-
mnern tribum,j^pbpulum>&4inguam, &gentem;&adorabunt
earn omnes quihabiiant terram, quorum nomination funt feripta
inlibro vita agni,qui occifns eft, ab origmemtmdi. Si quis habet
aitrem audiat. si quis m captmtatem duett, in captiuitate vadit.
Siqutigladiooccidit,oportet,etimgladio occidu Hie eft patientia
&<fides fanftotum.) f
I / Et datum eft Mi os. Bifariam didpoteft. Aut enim inefi-
fabilis toleranti«Deieft hoe, vt huiufinodi ferat, quo. &
exereeatur & prohetur dilpoficio animi noftri ergaipfiim:
aut quod datum fit ab hominibus, qui fedudiipfum ado-
rarurit;- Gsterum magna loqui, eft verba fiiperbi<e plena
proferte.; i .- .
Et data eft ei poteftasfaciedimenfes quadraginta duos.lam di-
ximus, qubd tempus& aduenrus Antichrifti,& impoftur®
ipfius äcpoteftatis;,tribus annis ac dimidio .compIeatur:id
enim quadraginta duo menfes temporis {pacium prteftat.
Etadorabunteamomms.Cnmhocptönqmen,Omnes,col-
lebtiuam intelligentiam fecumtrahat:ne hie quoqj ifthuc
intelligendurelidum elfet,qubd vniuerfigeneiis humani;
adorafione haberet Antichriftus, indidum eom prxbqit
qui hunc eifent adoraturi,du millos dicit adorare, qui habitant
terram:quos cecidille Efaias quoqj canit: Nonca-
demus,inquiens,fed cadentquihabitant terram, hoc eft,,
qui nulla codeftium,vel gloria, quxibieft, cura tangutur,.
fed terrene habitationi,ac brutaii, iuxta eandem , vit«fei-
pfos accommodantridciico &infai;pr ione libri vine defti-
tuti funtv Qnorum nominanonfuntfcripta.VethynethaxQn
intelligendum eft,quod ait:Quprum npn funt {crip.ta.nb-
mina in libro vicx agni,qui occifiis 6ft. Siquidem quorum
feriptafunt,ab originemundiferiptafunt. Hunchriimad
modum intelligere oportet, &,nonvtfefe feriptura habet:
quoniamneqj feneao origine mundi bcdifiiseft agnus;At
quoruninam, quidraconem; non a<|prarint , in libro vita:
agni feripta funt nominaJ^os ^ge dicamqs ,qui tales'funt,
quails & lob & t quatqor amici ipfius, ßc.omnes qui ob
pietai^m in veteri teftamento tnajtyriiim pertüierunt.
Huius libri & Dominum Iefiun Chriftum d t Lucas in E-
Uahgelio mentionem fedfle,quandrididt:Gaüdete quod .
nomina veftta feripta funtin coslis.; Siquishabet aureW, S i
quis ,vdt, habet aurçm, tranimittens intèHigëntiaifi, quai
verbis deprofhitur,admentem,is audiat qu^dida fiint^Sd:
■ cognofeat, quod quiadalibs captiuos ducendum prom-
'peus eft, faiftoranj liioi um præmia reportabit. Id enim o-
llendére vult,quad-ait, Vadit : acii dixexit,ad luam vltip-
. nein laborem in fcipl urn vertit, ,vt p ipfe i| beftia ducatiar
captiuuSinullam àDeorefocillationem habt us, quinab-
ducamr. Hic est patient: a & fidesfdnäorum. Hie iilorurh pa-
rientiaperuidemr,qui affliëlionës àSatanàfeligiofisacpi-
is illataspemanuemntdànclommque qui pel- fidem pro-
bati fiintrquia &ipfi per fidem pmnia egregie peregerunr,
que laudedignafuntjli quidefn Paulo credendum eft,qui
hæcita fe habere latius Hebraeis dilferir.
C a p v t X X X V I I .
ET vidi aliam befiiam afeendentem déterra, & habebat tor-
nun duofimilia agni,-fit loquebaturficut draco, Et poteftatem
prima beftia omnem facit m con(pecty eins '. & facit terram & eos
qui habitant in ea adorare befiiam primant, cuius cur at a fuerat
plaga mortis. Et facitfigna magna, vt etiam ignem façtat de coelo
defeendere in terram coràm hemnubus. Etfeducitmeos habitantes
in terra, propter figna qua data funt illi, vtfyciat in corifpeäu be-
fiu, dicens habitantibw in tend, vt factant imaginem befita y
quAhdbep plagam gladi i , &v,ixit. Et datum eft Hit, vtftirituni
daret imagini befita, vt etiam loquatur ÏMagobeftia,&fdciat, vt
quicunque nonadorauerint imaginem bcfiid, occidantur. Etfacir
omnesparuos & magnos,&diuites & pauper es, & liber os, & fer-
uoSyVtdeturillis charafterfiuper manumfuam dexter am, vel fii-
perfrontem fuam.
. r Et yidi aliam befiiam. Multis ëxçurfibus faëlis ab his
principatibus,& ad prrecedences reuerfiis, àdid, qubtëti-
depat,periienit : quod equiderh nihil aliud dixerim, qua:
aduentum Antichriftienarràre. Ecquidpärn de co dicat
expende : quod videlicet è terra, y^ide&reiiquis homini-
bus omis eft,afeendat. H omo quippe & jpfe eric per effi-
caciam 8c operatibnëm Satanæ., qüemadmodum diùb
quoque Paulo videtur.
|| £# hqbebat cornua duofimiliadg»i.Gprnuavero n<5n agni,
fed agno fimilia habet,quoniam fingit le dcappai cria qua-
damdemonftrat humanum acmitem, vt Cnriftus fiur,vt
feducat: eapropter fimilitudpéft cornuumdioc eihglorie.
Et loquebatur ficut drâco. Et èo mpdo lobùitur, qub dî acof
qui reueranon eft draco.Nonenimeft {àtaiiasipfà fes,fed
non {ecus ac ille pote^temexercehs,hbc eft,{ùceeilbr efi-.
ficiturpbteftaris diaboli. Jn coiijpecluem, Ho'ceft,evëfti-
gioillümfiibfequendo adeoq; imitando,nullainfèapræ-f
fentia & adüentu priiifi illiüs Satanædiffbrèhs. Cuius curd-'
tafuerqtplaga mortis. Qùpniam dixerat,quodomnempri-
mæillius beftiæpoteftatemincolpeëluipfiusiaceret (pri-
mum verb omnium dixerat draconem ruFurii, quem ofté-
dit in coelopèr y^ifibrfe.m dèferiptum) ne quis%umnûelp-
quide illo arbitraretur,de hbc,inquit,lo.quof,quipotefta-.'
tem primasilhusbeftiça,ccepit,&non deipüâprima beftia,
Fed ae illo qui poft ipfem quidem eft, tarnen prior An ti-
chrifto,quem yifip'de mari afeëndentem nionftrauit par-,
do ammilem. Huius-enim plaga curata fiiit,quemadmo-
dumdiëtumeft.
Et facit figna magna. Signa enim a c prodigia per opera-
tioncdiaboliipfemfaijere dixit. S igna verp quaè fiufturus
eft,hæc umtrpemiflip ignisàcoelo, &aiia quædâmâgna,
ita vt fiiimagnitudine terrqrem ftuporemq, yel eis ineuf-
furafînt,quiètiampeEmulcumiamtemporis,fuerincfit{e-^]
terra. Vtyero oftenaeEetdubrnameréGhi'iftifidelibus.fe-;
dutfturusfitjfignum ad^ithonin^um fiibdit, Habitantes
in terra. Non au te dicit hpé, vt famines diftinguarab an-
gelis(qiiemnam prbfeëlôdêçipereangelorumpollet,quibus
nâtiualis puricas milium permittitadveriratis quan-,
tumcuhqf bcculEe përceprioüem obtingerë impedimen-
mmj ) fed illos h ac râtiohe terrebi t,qüibus non human us
eft fertfiis, fedcèrrenus. Propterfigaa quà datafiintiili Qëü-
los,mquitdntuenüüfèfcinddo.HÆcideô pôëefirlpr fkeiet
Anricmiftipr»(rigiis, quo ipfe AnuchriftuS, Ghriftüs pu- j
cëtur,vt q u ii talmin patratore hab èàt teftimoni%rh,& ih- |
Z z 4 ‘ v