
A r e u Ctjaren CupptdocU Epißepi
contmione. Ifthuc eninj innuit quod’sitad petjes adora-
cuios elle 5 & hirer îiouiiïimos ecclefife éledosloeanaps.
,^ébatm^quippiai»p?terecttKvemm^atoipl^:p?tic^"'
tiam,fider toleràntiam dich,quæ & pröpter ip fam^erga
ipïumeft, qiifcmadmoduih $c quahdóDauidpöftulata
1y i 1 1«. ' OeôjDe vttltu tuo judicium meum pi:odeacideft,ipmtia
tüà,quæpropternie. Etegoferuaboteabboi\tientaibnis.Mo-
ram tentadonis, aut pérfeqüutionem illamdicit,quæle-
cunda poftNaonèin lub Domitkno ex.çitata fuic,queipàdinodum
in hiftoria fuaÉttfcbius PamphiU teftaf ur:quâ-
do etiamidem EüangeUftain Patmum ab eodêm Dqmitiano
exiliorelegatus fuit. Autearn,.quæfubfinemfeculi
ab Anti^lirifto cöntraGhttftianois pervniuerfum.excita-
bicur orbemy Ab vtraque igitur iftarum ,-zehitores fedar^
e^^.es^ que fkuidi^,Vtwal^ ^igidHs^i:^ütfkttidiit»
Itaque quantumtèpiduses;& necfrigidus nec feruidus, incipiam te
e lomerc ex ore taco. Ojtonuun du'is, Omes fürn,érditatusfum,ér
nulliusegeo :(^iiefcis,quo4 ta esmifer,&miferdbtlis,# pauper,ér
ucus,& muius. Suadeöribt emerea meatman tgnitumex igni, Vt:
locuplesfias: & vefiimentaalba, vt indmris i & non apparent d'e+
decusnudStatis tua:& coUnium,vt inungas oculos iiios vt videos-
Hacdicit Amen. Jdémcft £men,quod certe, fané, profe-
<fto. Certe igitur eft in omnibus qme de eo dicüntur, hoe
eft, vcritaS, 8c nullum eft inilhs mendacium. Prindpium
creaturoDei. Pro eovtdiceret, regnum ac principatüs o-
fnnium,velutiquodvhiuerfis dominehir creaturis. Prin-
cipium enirft creatur»,euidéns caiifadicitur crèatura. Ex-*:
ufcicabitfdrfitan his * qua: dida fiiht, calumniamDeoini-
ca Axianorum macliinatioiperinde ac dominusipfe ïe-
^ iwiifolùtioneriîâbiisqua: bis pérhæc creaturaellefign^cm«. SedöpUs n o n # vt
tOiefq; ups e e P -, ’ P r vires tententur. Ob callidis iftoru verfutüÊiriuoluamur, confiderante? an tale
, - k /-rft n-'inrn&abfa-vlladilàtione. Hoc lübregiilamquifquisfimiliaredueereyaleat.AititaqjCocumfcrueris
fidel thefaUtum, ne qtiofi3t,Vtpatientiæve- moitïeatus.EtDamdiExïteioaMluciferugenuite.&no,
tumlciuenstiaeitneiauL s , ui- ■• > , r >• - a e m « : EcSalöm<m! Ante oinnes s ^ g e n oe t t me.
a » .'» * .RM m fim e rum iuM kD àm ü , »irfmm, .G e a u t * c c » t u i » a ^
ßbDeomcc,&nommmtnmnmm. Quihaht aurait, au dut \ TOumhqoemem.Etdlud;Cormundn(UCTeam^ePeus.
loauMvieoAsn»'"" • 'X Grégoriùs autem Theologusinoratiwne De fihoN,verbum
diuimm quæin C h t ià o « » f t ic iW '^m * !lll#WéUW. ' roatomtelhgiKaJ Générât,de diiumtate. Igituretim tôt.
, tantiïquetcfttmofiusverba, quæ præmanibushabemus;
1 , , I;,n I ('■ im.n Hm.miin.'iiuniH.icr | àïtigimtï^) n:hu^budptætexant,quamqltpdprineepsEt
ftrat^iutupquipPefibiifàmüïantercotrerpdndënt,obaÇ- J ifi:afuq^:Gidemçti^derunytcaeatuns,tjuæiubipiofimt,
î'unîptionem humante natune,humanis diuinai, item^fie j principëtür : hqcèfiùconfirmetur : quodpoffideat mqde^
di mis pioprictatibushumana;. Cætenimlnciute.inplo rctur,(ue, non quodaaminutltj^pallijnjiq,
Deicolumnaftatuitur, vtperlpeicircafe munifieenti^n
... ® 1' 1 • : _: :_1_11;..^illos etiam fulciat,qui imbecilliu s aftécti 'and^hkürîcr perrog-na ffiirdipeji ■
noftiit Clniftum peifeéHoncinllmt, cohöitans ïllos /vt:
& ipfi dqétpns donpprömoueantur. Ih tèmplo :«autem -
;Dei,ytlempqrexultet. Ifthucenim cplumnam elle dixe-
ïimiiucmplö Dei-Qui enim contrariasvicent ooteftares,
columna ac fulc,rum ftatuitur véritatis, vt cumipfcimmu-
tabiliterlxtetut, turn alios fulciat | ne cifcabönumiftia ■
lede exturbentur. Etfcribam füperedm. Super colimmam
iute!liqibilem,qux illumrepnefentat, qui pr;tcepasdiui-
nisadimbecilliu m fulcimentum accindtus pftpiomenDei
fcnbendumaflèrit,noinënq-,nou2illiusHierufalem:per
nomen Hierufalem, acnomen ipfius,itemq; Dei noipén,
nihil aliud dicens,quam gloriam,(iue cógnirioneni|pcüt
&Dauid: o ja rn admirabile eft nomentuuminvhmcrfa'
ter a:hoceft,honor,actui cognitio.- In tabultsiraqj cor-;
i dis i xcelligibilis cpluranje faiptum cft nomen Dei, hoe
I cftjcdgniao arq-, gloria,;fimiliter& ciuitacis Hiemlalcm.
I pciquidem,nempe quod fandl:üs,qubdiuftus fit,&quod.
I reddarvnicuiqjiuxtaoperai quod omni bonitate plcnus,
t talibufqüe caltqribus gaudeat. Hierulaletn aütemeiuita- I '6s,quöd Deo dile£tum tabernaculum fit,8cciuesfuós ad
I fupemam tranfmirtat mccropólim. Quac inferha Hiefurimeosnui
ipfam intqlüntjtanquam hteris vtenteSjaC vi-
ta: fupernx jnfemam hanc commodarites.^ Eos igitur qui
mütahadcriptura, hqceft, ttiemoriaindelibili (idenfrnprxftatïcnptara,
quoüfirmiöracfEcit quac fa<fta'fuerinc)
gloriaetam Dei quatrl i# u s ' fuperns Hierufalem infigne
geftinr,quid ni diuöS qtlöfdam aequumeft appellarè? V e-
r umnomenduü landbsinipofitü illud intelligimus,qüod
enam prater diüini miineris óbleétamentu, fruitionêmqj
illhis borïorü muilibiliü pülchritudinis,iti futuro lecuLojp
inftghi qhödl his addittir, nee non illis ètia qui in p r# n t i
föcülo&atresChrifti fuiflé,& amici,&cultoresrepèriétur.
E C a p v t IX. . Xdifgelo Laódicénjiiecclefio fcribe: Hacdidt Amen, teftisfi^
'delisó'verus, prindpium. creaturx ïïdyScioQf&atud, quod
inducantvelglorix. Quodnequefrmduses,-neque feruidusy)
Frigidusille eft, quiefhcacia & inMone (piritus fan£ti
deftitutus eft. Feruidus autem, quilpiritu feruet,ftc.ut&
paulus ait. | Tepidus vero i-qui in vtroque inconftans.eft,'
nutans Scanceps : qui cumparticeps fpiritqs f^tuftiftuftus
fit per baptilmum, donum tamen rerum illaram,qu» anir
inam viuam tenebant, extinxit ,poftppnens illudrenim
pr^fenriumEoliatudini. Proindq etiam Paulus de fpiritu
diuincinquitiSpiritumne extinguite. Ex quo igimr tu ta-
hses,vt cum fpiritu per bapriftnum feruidus fugris, fbcqr-
diaexrindiis fis, falutis denique fpem a teipfo ampUtafti
dum fidem3quam primum elegera$,detre<ftafti (fiquidem
■ in operibus medium non eft conde^jiandum: quemad-'
moaum legicimum matrimonium, medium cum fit inter
virginitatcm&fornicationcm,explodenduninoneft. Iri
fideautem medietas adeoque fngiditas improbandafunt,
nec omninp.concordant) propter quod, Ytinam,inquit,
!fri<ddus efics: hoc eft, prorfusgratis.diuinibaptiftnatis
f pamceps non fuifles., fed manfifTes nec baptizatus nec ter
pidus, - Nam file quidem qiii ndndnm graf^m fi)iritus
, lamfti, qure per bapafinum confertur,accenit5fubipe y e ^
fkturjquod^iiqQandoaccejptmnsfit&ipfe.falutem-^qui:
: vero tepidusbft (vtiam declarauimus) parum habet fer-
: uoris.j, & ea fpe p.Eiuatus eft , quod Daptizari vnquam
poffit. lndtpiam te euomere. Tepidi metaphpra decent
rer vfus eftquod etiani medici^ recentipres-ad yomb
turn procurandum adiufnunt: vnde etiam iis qui„diffij-.
cilesj fiint ad uomitum, tepidae aequa: potu qheiunt vp-
mitum. Idem 8c nunf dicit, Incipiam te, .perinde ac
abominandum.cibum, euomere hoc.eft, :pcr fermo-
nen}-'oris.inei,reiedhim ab amicitia & femiliaritate aflc-
rere. Ecqusnam -huiusyei caufit? c.Qupd- in incertisdi-
uitiisfpem ruam ldcafti, femineqtie di'uini .ferraonis fpi-
nis fuffoc^itp: hoceft, tentationibus temporarix huiu^
virxadepquediuitiarum, hasreditariam tuarhipfiusxterri
namqj paXipertatemignorafti.j!^«o»i4W diets jdiuesfum.&iz
uifiasdidt, terrenas diuitias.Igiioras, quod rniferum te i-
pfereddas inter eos qui eut in perditipnem. Hacetiam de
caufa
m Apocalypßm, Cap. 1 X. X.
cauft. miferatione dignus es, quod cum exYirtutum culmine
excideris, pbtenebratione circa rerum meiiorum,
ele£tionem cap tus, eaque gloria quapaulo ante veftieba-
ris, denudatus cs.
Suadeo tibi emere à meaurum ignitum. Si yis, inquit, lo-
cuples fieri, veras à me diuitias. cmito, qui manentibus
diuiti j s lo cuple tare n oui. Erne, inquam, ardenti defide-
rio eloquiaDpmini immaculata, feptempliciterignepro-
bata. Eequrenam hæc funt? Sermo do<5trin£e,ae diuiuamm
rerum, qui neefruftra,hecincaflum adeosproficifcitur
qui docentur, fed propterea, quod doctor longe iam àn-
tea ignito ftudio locuples erat. Iuftus enimfidem annun-
ciat, quarn operibus comprobat. Et bonus negoçiator,
de bono cordis thefauro nouaprofert&vetera :a veteri-
bus quidem viris egregiorum facinorum maiora ferens
exempla: à nouis àutem, 8c qui feruenti ardore labora-
runt, egregia ipfafacinora. Sedquoniamtalibusditefee-
rentdliablquefupernoauxilio contingit,idcirco isait.qui
vaticihia loquebatur, a me. Sunt autem diuiti£e,yeftimen-
torum amitftus, qui turpem yirtutum nuditatem conte-
gere poteft, nec tantum àmidre, fed cum gloriofàpompa, -
$2 Q
ui quit inftar tubae edebat fonitum, dicens, Afcendehuc:
nonVt in ilium locum afeenderet, fed vtmentemavili-
bus humanifque rebus eleuaret. Cse^erum hi maxime,qui
ratiocinio äc mente , ob purgationem d rhaculis, quajin
cralla hac vita contrahuntur,exornantur,has 8c huiufmo-
di-Deo dighas'iiandfranturvifiones;^'^''
Dicens. Et hoc etiam prqter ordinem fermonis pofitum
eft: 8C quam ob caufem, dictum iam fuit. Debebatliquidem
infcunc mpdurn loqui:Et voxloquentis mecum, Af-
cendc hue, dixit. Sic enim apte procefliflert Et ecce thfo-
nuspofitus erat in coelo. Spiritu, jnquit, exornatus,thrönum
contemplatus fum, per quem reqüies,quam in fän«ftis habet
Deus, fignificatur: in his enim, tanquamdiuinaruin
yifionum ac fpecierum capacibus, infidet.
Et qutfedebatfimiliserat aßtettulapidi lajpidi.Quoniam hie
patrem, is qui confpiciebatur,elIe öftendit,nullam ei cor-
poreamaflignatfiguram; vti iam filio in fua ilia prima vi-
lione fecerat, fed preciofis eumlapidibusdeferibitfimi-
lem: Iafpide quidem, vtpote viridi fempiternam pullula-
tibnem, vitseqj productionem fignificante, ficut laiptum
gerepoteit,nectantumamicire,icacumgiouuia.pumpiv eft: Et viren-t--e-m--- f-e-r-u--i,tTu^ti. hom• inum. Na•m hertb a virejn-s vob
vfetoriamdeaduerfàrijsdæmonibus repbrtatam, tri- I #uerfumfernenquodapeomcibumvmennbusordina-
umphumeffidens. - tumèft.affen.I.^iautedlcimr.quodfimJisfit,congru-
Et collynum, vt inungas oculos iuos. Praeceptum cft illi, | atq; cum US ideft, veneno afpidis : Saxdxo vequiadincelieduareDonûnilumencæcutit,
vt, lipposin- j » , ob terroremDei:^habet emmSardiusignisfpeciem.
Ungar oculos. Ar perhocaditusadpoenitentiamrcdîtuf- f Quandoquidem fern non poffet Deus, fmgidovuvd-
q u ! confulitur. Vel certe collyriuminopiam pne fefert. . letiuftidæmiao,meritoçremennsacbompnebetarga-
Sieninidonavidentiumoculosexcçeantdiosàperiecpro- ménnimSardius.^uippecumôcterrens^igïuslpeçiem
fedto murlcrum ipfa carentia. . f i& p t f fdierens, « am n t , lapis fit:quemnon folum umon
£ « quofiunquiamo, argm & H Æ m U n B « | effeferuntbelluisatq; monftns,fedet.amvimhabere cu-
refipifee. Eceefio ad oflium &pulfo. Siquisaudierit vocem meam, i randi dolores acmoleftias, quæ noftns corporibus mnaf-
um um, imrabo a ijffom , «mdo cameo.&iffi cuntur. AitenimmagnusEpiphamus.iDfiim fiappbee-
meum. Qui f l S M » n j L > memm in O m , mm j
ficut&eaovtei,&confedicumpatremomthronoeius. Quiha- i dum veto eft, aflùmpros lc e e api es nonpr cij-ca -
bet aurem,audiat quidfpiritus Aient eccUßis. ß f fifred obeam, quamexcoloreobtmebant.fignificano-
Egoquofcunque amo, arguo &cafitgo. Neciniuria. Nam ncm. . r
q u iL a t foheite caftigft: quod etiamiuunenfxDomi- Insquidemfenfib lis quam
nierga-immorigerbs Ebnltatisaigumentumeft. Sedha- iaiptuia.diumaArcumvocat , qnando mqmt : Arcum
rumaiuitiarumpighùs dileÆÉo ilmeft^uaveleosprol^- | meumponaminnubibusexrpl^is reuerberatioqp confiir-
quitur,quiluppnaodigniliintiEcquaei^miftacaftigario? : g fi, cuminnubis aquofedenfitate reclufus, iplkm qui-
V c& f tu d ia p o n o Ä n m r .& p e r peenfienmm relipi- , ErTfcentiamque,
hoceftipöorum mutatione dehctorutn,ftu- miUtipnca.tainquc cuxpuu rF . K
dium, hoc eft, imitationeçn adfiimant hi,qui ab inerudita laquidem ins huiufinodi e : atquaet ronum _cun a-
petulantiaadaaftigationefiieruditionemqidefledunt. j bat,fohus Smaragdi fpeaem præfeferebat, Indem au-
Eccefto^ad ofiiuni'& pulfo. Porto quænamexhumanita- : teni ipfam vocamt, ab m e quæapu nosco on us va-
te m^ crces ! ,In Jd. luu.l f-a a1 d1 oJ fnti.i iir&in on1m -o l.e--fnt.a pcrlceu. eiatia. j rnie,.arrr.uurir.v vtrQdifuueenrliittaartcemmnfuuiud.iuo nminmcnIi d,i ummoiuman0(
hWaureminfequentibuseommdicitcor,qm.adpoeTyg<:lonimperapiamus:quorumdiuerfitasadvnumideiqnitentiam
aduoeänmr : quod vbifaluds eorum caufapuy j que efficax, adeoq; operatmum miniftenum terminatur,
fanriaperuerint, ac reloua quæ didta funt præftitennt, ad ipfius Ejomim inutationemrquipfie cumeqa^huius
^ n fu e tlilliu s bonique.conuiuieingteiruopipatetefid,
fb., aperientibufque de eorum fàlute çongratulor. Dell--
çias enfin ac coenam , hominum duco falutem , quod
laute ipfi pafeantur, famemque audiendiyerbi Dei, 8c tfe-
nebras effugiunterroris. Qui vicerit, dabo illi, Diximus
iam, Græcanicam eruditionem huiufinodi conftrudio-
nemfermonis, talemquedicendi ordinem ,.fbloecifinum ;
vocitare," cuius rei cura parunvepclefiam tangit.
C a p v t X. •
Y)Oß bac vidi, &ecceoßiumapertttmm coeloj&vox prima,
JL quam audiui tanquam tubaloquentis mecum, dicens : Afccn-
de hue y &oßendam tibi qua oportetfieripofi bac, Et flatim fuiin
fpiritu. Et eçce tbronus pofitus erat m coelo , & fupra tbronumji- ■
dem: &qui fedebatfimilis erat ajpsttu laptdilaßtidi & Sardio:
& iris erat in circuitu tbroni,fmilis ajpßlu jmaragdino.
Et eçce oHium aper tum. Non quod fenfibile vident o-
ftiumin ccelo,quod tempore quo dam claudereçur, item-
que alio aperiretur, hæc diflèrit : feditiyifuin eftEuaogegtntiquatuor
fentores fedentes, circumamiäosfiolüalbis, & ba-
bebantfuper capita fua coronas aigeas. Etdethrónoprocedebant
fulgura,&tonitrua, & voces: éfeptem lampades ignis ardentes
ante tbronum,qua funtfeptem fpiritus Dei. Ef inçonjpeâu thro-
ni tanquam mare vitreumfimilecryftalo. Et in medio throni,&
- in circuits thront qtiattior anitnalia, plena ocUlis ante ér retro. Et
animal primum fimtle leoni, &fecundum animal fimileyitulo,
ér tertium animalhabens faciem vèlut homo, é rquartumanimalfimileaquilavolantt.
Et in circuitu tbrojit fedes vigmtiqiiatuor. Sedan hoc in' :
loco nihil aliuhaccipere oportet, quam ftudiumergadiuinorum
præcpptoruyn operatioiiçju. Hac enim folum-*
modp raaone affeda 8c aptata animai vehiculdm Dei eft,
perinde aeipfe Cherubim. . .. . - '
VmntiqUatuor feniores. De numero autem viginnqua-
mot feniorum Wc profedto-confidetandum. SupreiiMil-
la, diuiniffima, fanàiffimaque Trihitas, feptenarium nu-
merum ' ' 'A f " ’ ■ hùîc fuæ inuifibili multitùdini. æ-
qualem pofuit adcoque cognatum, initio j inferutabi-
lemfuæ iapientiîeproftmclitatem, terfibiipfitefumens.Vi- ,
iîftæ, quatenus per apertum oÛàuiqea, qnæintus iup't,vi- gintiquatubr munenun dcmonlhauit.Siquidem ;et f t - |
derineceffeeft. Eiïexprmui Et voeem, iiiqiüt,imdi- ptemviginn&vnumetGaunt, cu. a v.gmnquatuor ter- .