' da J Anaßaftj Sin ait.t
Qm. ».
■ *' '
Exid. ».
• G A P Y T X IX .
I oppofitio improbïPaülianiftd 'a du er fus S ettert anum, conrenden-
um : aqualemprorftu ejferaüonem Chrifti qua eil in
compófittone hominis.
PAulianifta. Seuërus «dëftionftrarc conatus Chriftum
eflè partialem Deum,& parcïalemhominem: vnamq;
naturam ex duabus impërfedisnaturis conflatam, perpe-
tuo nobis ingerit, & occinrtexemplumide hominejxüm
nequë Mofiïba, nèq; Prophetical neque Euahgelicafcri-
ptura,yfquam teftificetur arftmam 8c corpus hominiSjeflè
fbrmamÖë exemplar compofitionis Chrifti: Nimirura,
cu m de C hrifto diflèrit, oblitus afecris litteris tradita exempta
vfurpare, própriasribi'cdniminifcitur fabellas, In
diuinaenim fcriptura typum Chrifti, imo &protocypum
à Öèo exprelmm,& delineatum gerit diuinuslfeae, & qui
loco eius irninótatus eft,àriés,duæ fcilicët perforiæ, diucr-
fe natura 6ç fiibftantia confiantes. Neque hunc folum typum
rëtideruntiandi Patres ad Chr i f tum5 fed & alios,
I raeî Ethfnatris & Verbi diuihî vriamhatüfam aibittaris
: elle, cedo |quam nam partem huius ynius naturje aceipi-
ens C hriftus in partu à matre ièiunftuseft- j 6c quae nam
| pars remanfit in Virginé? Si Yero, Virgo & Verbum non
iùntvna/'ièd dqæ naturæ poft vnionem hypoftaticam in
vtero Virginis peradlàm , ehr ergo incaflum perpetim vo-
ciferamini,fierinonpoflè,vtpoitvnionem hypoftaticam
Unt naturæ duæ. ^ " .-Ax»;
Móyfen,inquam,& hfceltam, in qua abiédiis eftamatre
influuium. Vbi diumafcriptura rurfus duashypoftafes
deprædicat, per Moyfenvidëlicet ae fifcellani feiiarcam^
qüeinadmodum 6c alia arca ex lignis imputribilibusY &
aar o confedajmanifeftum typum nobis exhiber diuerfà-
rum in Chrifto naturarumfiuehypoftafean. Et fuidnam
Seuero inlinuare vïdetur arca aurca, in qua coelefte manna
aflèruabatur.nifi diüer fes 8c nullocógnationis vinculo
intcrlè coifigatasChriftihypofiaies? Similiter & duotur-
cïïres; quorum altertacrificabatur, alter nönfecrincäba-:
tur,manifefti.ißmam gerant duarumin C hrifto perfbna-
rum figuramjimpafïïhiiis, inquam,diuinitatis, &paffibi-
lis èamis iliius ij (^emadmodum & duo hirci,quorum v-
husimmolabatur, älter in defertiim dimittebatur, clare
nobis repræfentant charàderifticarum hÿpoftafewn di-
uerfitatem in Emmanuele noftro tarn in formaDéi,quâm
^in fprmaEominis fubfiftente. Si vbro ifta Seuerum, o-
.mnefque iilos ,qui S aluatoris Incarnationem inficiantur,
mordent& lancinant, omnino neceflè eft j'vtiateantûr,
exçpla nrbn femper omni ex parte rcbus reipondëre.Qup-
circa, ô ftolidi, neque hominis exemplum inuariabilifi-
militüdine, & æqualitâté advnionem & incarnationem
Chrifti accommodate, idque eo fine,vtalterutramipfius
rnatiiram euertatis.
Scholium. Ex duot^us immortalibus Verbo nimirum
& animai 6c ex mottali corpore conftat Ghriftus; 6c quo-
modo ex tàhta iubftantiæ differentia, 3c diuerfitatepoteft
vna natura conftitui ?
Hæcahhaereticis aduerfus hæretièosprolata, nolle
clauumimpróborumclauo'peliereexpedit. W
C à p v r.- -XX.
f *
Vari&Qu0 iones m ra Acephalos,
HVæftio orthodqxi. N urn confiteris Verbum di-x
ttinüm fecundum hypoftaliu indiuilibilem & in-
■ effabilem in Incarnatiohe^vnitUm vifceribus , &; præ-
çprdiis; integerrimæ- Deipane & , pimper Virginis Mariae,
an {ècundumfôlaminhàbitatiotiem, adümilitudinc
aliorum hominum m tanquaiti in tabemaculo & dönio
quadam, vt yult Neftorius? '■
Acephalüs.Cbnftat,noscônfîtériVérbumdiuinumlè-
cundum inefFabilem, &indmifamiuam hypoftafîn fîib-
ftantil:,yéntri & yiieëribüs matris vnitum'fuiftèjVt & ian-
â i Patres tradiderunt^-.
Orrhodoxus. ^Sic fë habet veritas,fie credimus,fie do-
cemus.Dicamplms.p bone,ÿerbo diuin.o fecundumhy-
poftafîn vifceribus,carni & mcclullis decantadflimæDei-^
patje vnito, indiüifîbiliteritidëm & infeparabiliter incar-*
nato , ' 6c exiftentiae eiits immaculatæ & illiba tac quali ad- •
nato & concreto : quando fèrçbàt Verbum in vteroiibi
ieçundum hypoftafin cbniunâum., & quidem nouem
memium-fpatio :Num vna natiuaerat Virgo,, & Verbum
diuinum iècupdum hypoftafîn illi vnitum, an duaènatu-
Alia quæftio. Si tranfîtio de loço âd locum indr-
cumlcriptæ naturæ non cônüenit : Verbum enim ccç-
lum & terram implet j[quomodoincarnatus, & e x iàn-
dtiffimaVirgine, natus Ghriftus ex cadem proceflit, & ab
èadem ièiuhÀus eft î Nam fi dicas , eum in partu fola &
nuda * carne à matre fèparatum efle, iam in Neftorii erro^*
remincurris. Siverocarne3c d iu in ita te ,àmatrefèiun-
âuseft,'quomodo diuinitasfèomdumhypoftafin vilce-
ribus 6c præcordiis fimâalfimæ V irginis ynita, per natiui-
tatem ab illa+fepararipotuitl^,
* Vctbüm diuinum non fuit hypoftatice vnitum vifceribus &
vrero beat« Virginis, fed corpori ex beata Virgiue àflumpto:
quod rorvus cum Verbo hypoftatice vnitum , aliter lan&iffimæ
Virgini non vniebuur ,< quam quomodo infans in vtero marerno
cym matre fua vniri Ibletr Dicit tarnen Aniffafius, Verbum hypo-
: ftaticé turn diuaVirginëfuiflê vnitum , quia hypoftatice vnitum
Fuit earâi ex D. yirgine affumpt*. Et non tantum fecundum inha-
bitàtionem gratis & gloris, vt volebat Ntftorius. Quaprop ter noe-
rito etiamDeiparæ nomen culi t, cum Dcurti incarnat um feu huma
ns uaturs fecundum hypoftaûn vnitum vçre pepcrcrit. * id eft, carne
cum diuino »erbo hypeftiticenon vnita.* id eft>carne cum vçr-^
"hbiKypbftaVice vqita. * Diuinitas non fuit lèitinda à Virgine per
partum,ièd corpus hypoftatice cum Deo verbo coni unâum, cum
enim diuinitas feu hypoftafis Verbi vbiq, prsfcns fît , lot aliter mo-
ueri nequit.Et tamen DeusfcuverbumycrcexvteroVirginisexiit,
(cd Dcus(euVcrbumfecundum humanamnaturam: fçu qua ho-
; mo.
Alia quæftio. Quomodo exiftimas,Spiritum fànâurn,
Chrifto in Iordané baptizato, defeendentem manfifiè in
tÇhrifto ? num hypoftatice iècundhp fiibftandam & veri-
tatem,an fecundum gratiam quandam & lànétificaoonc
qÜmadmodum in Prophctis,iisque qui tantum fimt ho- j mines,manere folet,vt placet hæreticis ?'
Acephalus. Manifeftumeft Spititum fantftum fubftan-
! tialiteradChriftumveniffe,inqjeomanfifiè, nonàutem
vtinaliquo Prophetai Orthodoxus. Die ergo mihi j cùm,
• v ra is, Spiritus fàndèus in Chrifto hypoftatice manferit;
! num Vcrbum & caro, & Spiritus làhâus vna fiihtnâtura
I artdùæî
Alia quæftio ad eoidem.Diuinus Apoftolus ait:i» Chri-
fio hdbitare onmem diuinitatis plenitudinem corporaliter : Planum
igicur fitjin vnione fà â a in fitcratiflîmæ V irginis vtè-^',
rojinefiabiliter habitaflè in ilia omiiem diuinitatis pleni-
tudhîèm. Gumigiturin ilia omnis plehitiïdo indiuiiæ diuinitatis
exftiterit ; quæro vtrum: fuient vna natura Virginis,
6cômnisilliusplenirudinisindiuifie diuinitatis pro-:
pter vnionem,an duæ naturæ ?
Alia quæftio. Si vna éft Verbi diüini & camis aflîimptæ;
natiiya , eo quodinfepambili&indiuulib nexifcoh^re?
tnt, fe î; üitur thronum Gherubicum & V erb um, qitodin:
ilio refidëtjvnam eandemque naturam eflè j quia a femü-1
tuo'feparari nori poflunt..
Alia qüæftio.Inçôrporeum cum incorporée; & quod-
materia earec; cumeô,qiio4materiæeft expers,conueni-
entius, fàeilius &inlèparai>ilius vniri poreft; tanquàm
çognatùm,ipirituale; 6f cônfubftantialeëum cônfubftah-
ciali,quam vniaturincorporeumcum materiali, 6c <rôrru-
ptionis éxperscum corrüptibih,&,impânbile cumpatibi-
li, & iqcircumfcriptum cum circuinferipto. Si igiturpro-
pter infeparabilem vnionem yna eft-naturæ circumferi-
ptæ 6c mortaiis carnis, & incifçumfcripti Verbi in carne
habitantis , muito magis yria erit hyppftafîs Dei pa-
tris, & eius, qui ab ipfo indittulfiis eft ,'vnigenitifilii. Si,
tuo iudicio, àlinu parfis filius eft infeparabilis. Qu a f
cunq;enimvniones creaticum increâto enumeres | non-
arbitrorillas arèliorcs’cflè, quam nexüm ilium mutuum
fiibfiftentiæ cognatarum & màteriæ expertium diuina-
rum hyppftafe«n, tarnetfi maxime in tribus cohfufis hy-
poftafibus
f
Piä D six.
poftafibus confubftantialcmTrinitatem fubfiftere aedi-
mus.. ■, •
'
Aliaquxftio, Seiiero, Tirtiothep, & vobis afluerantib
bus,Chrifti naturam efle folam diuihitateiu^ Chrifto aii-
tem de Lazaro dieente; mortuus eft, &gaudeo, quia non cram
ibi: qiiomodo cum £)eus eflef, iipn eirat ib i} Vbfuam
rioneftDeus i Vereih cordeSeueri & veftronon eft De^
us* Qi^re 8c detordibus veftris facer ait Angelus: Jitrre-
xit, non eji, in animabus veftris.
1 Scholium. Breuiter,fedvtiliter.
_________ ... 6*3 (
tura Chrifti vnakmfaââ : àWmâwtnMe Chrifto pro varia
temporis ratione}mmutandam & infletlendameffe.
OpenfeprëtiUm au tern me faPturum duxi, fiimprobi- I
tatem & nequitiam Seueric^ÆpheiinaSynodo, fub diui- I
ni Cyrilli præfidiP celebrata, irefellerem denuo, demon- J
ftraremque, dutfentis ante Neftorium annis viguiflè \xx-
refeis, qüijperfide diuifionem in Chriftp introdueerent;
6c tamen fendos Patres jquiipforum hærëfiarcharumæta-
teviuebant, nihilominus duas in Chrifto indiuifas na-
turas libéré prædicaflè
- ^ - Porro cum eadem de iifdem fiepius répétant & ogge-
rant Monophyfitæ, riecèflè eft, vt & nos fàndorum Pa-
trum teftimonia aduerfusillos iteremus.
I Quemàdmoâumigîtur iaminfecundacumillisdifce-
pratione fquam in tertio Te'tradio feu quaternione in->
uenies)fccimus, omnia illïs feriptutæ Euangylicæ & A-
poftolicæ, Prqpheticæ & Mofàicæ teftimonia, humili-
tatis.Çhriftiindicia 6c naturæ humanæ conuenientia pro-
i ponemus : ytillud: Próphetam fufcitabitvobisDominus. Et
illud; Faâusfumfient homofine adiutorio. Etillud.-EcceinteU
■ ligetpuer.meus,. Et, homo eft,&çognofcet ilium ? Item didaEu-
angelica;Vt,Pater meus maior me eft,Et,nopoffiim ameipfoface-
re quidquam..Et'Ahxà : Meautem nonfempeçkabebitis.Et,Quid
qu&ritis me interficere hominem,qui veritatem dix't vobis. Et,Lazarus
mortuus efty&gaudeo,quia non er am ibi. Ètillud Ange-
li ïSumxitjionefthic. Et, Puer IE S V S proficiebat fapientia,
.&atate, & gratia.&fubdituseratparentibus* Etillud: Dr-
usetiamDominum fujçitauit, 6cglorificauit puerum fuum i e - ;
s V M , hoc eft, feruum fuum: vt rem inpaucà confetajn c
qUàlemcunque lociun, abiedionis Chrifti teftimonium
exdiüina fcriptura profèramus : femper rogabimus: fe-
cund.umquamnaturamChrifti, hæcyilia&: defpicabilia7
dida accipi & intelligi debeanr. Ipfi abnuentes carnem
Chrifti appéllare naturam; alimt; hæc de Chrifto dicife-*
cundumnurnânitâtem: fecundum corpus, &fecuudum
càrhêm ;innumerabilia nominahumanitatitribuunr; fed J
ythumanitltèmhâturænomineafiiciant, ihdud neque-
unt.
, . peinde quæramus , quâdè daula nolint humanita-
ti appellàtionem naturæ co n c ed e réq u i mox refpon-*
debunt : . f i nominemus naturam^ nocejjatio etiam nomina-
bimus hypofiafin : & cum Neflotio duos hjpoftafes feu perfir-
nas in.Chrifto conftituemus, neque enim eftvlla natura abfque
perfona.
àrthodoxi aâhac quiftioè
B Vifiigitur, oyiril Ànomnis, quiconfitetUtcâr-
nem Chriftfeflè naturam, ficut & Synodus Ghal-
cedonenjîs dixit, Neftorianus erit î Refpondent Seue-
! riani. Vtiquejnullà enim nàiura ftperfona expert.
\î'Quàiâdo ha^é efFütiuilt,tuncadfèrinids, iàrti anteaal-
latä fandôrùm Patrürir d ida; quae etiaril poft vriioriem
carnem Chfiftiiiöminartt naairam; &redargüiniiisillös,
tahqiiàmàfàndôriihiPatrtlm femitadèêrrantes , & Sé-
Hieriyeftigiisinfiftentëi; (andorUmenim Patrumdodri-
nam répudiant, ëofq‘, Néftdrianos nommant; eo quod
çarnem'Chrifti appèlléritW4f«rà». Hæc aiitem omnia
faciurit odio Ghalcedônenfis Synodî. Propter illàm
d fendis Patribus defcifcunt, &.;Seuero màgiftro fiio
iiriprobe adhærefcurtt ; qüi ipfis tràdidit perfuafits vt
alîèrtionem illam, quæ duas in Chriftp naturas ftatu-*
’ it répudient i quantumuis ab ipfo fendo Gyrillp aflèr-
■ tam* '
. Poft quam ergo, vt anféadixi, Seuerus animaduerrit,
âppéliàtiqhehfduarum&indiuiferu naturarum in Çhri-
fto a PambUs proredam effè, pmniqüe repreheiifîone
vacare: dubitans ^quo modo earn euèrterêt, a c e medio
.fpilefet', coniniinifeitur excufitiones fix pëccarisj & ad
NephaliumaeSimplicium feribensait: potuijfe appellaiio-
nem duarian naturarum recïpi & probari vfque àd tempora Ne-
ftorij ,pvftea vitro periitus reiici ac ïniprobari debère : iixdupUci na-
Primus ergo Chriftum in duôs diuifit Àrtemoit\ qui
Synodiim iSîicænam ducentis annis anteceffit.Poft qüem
Origenës etiam Chriftum tantummodo hominem ëfle
docuir.
Quem fecutus Paüius Samofetenfis odPgintà annis *
ahte Synodùm Nieænain, Artemonis, hærefin refiifcita-
^ - • ' ■ ' , . . . ' _ „ F
Poft Paulum &Synodùm Niçænam Théoclonis Àntio-
cheriüs , Neftorii Magifter*,.& Dipdorus Chriftum duos
ëflè tradiderunt.
HisfueceffitimpiusNëftorius, Et quaraqPneàcci- •
dit,vt temporibusinfeiç Artemoneni', & Neftorium inter-
iedis, nulkis omhipo fendonim Pattum modum lo-
quendi,qui duas in Chtifto naturas aflèrit ; répudiant,
, Et vtremitafefe habere intelligas, audi principiiim
& argumentum fàndæ Ephefinæ Synodi | vbi hæe lé- 1
guntuTi v, . ' ■ . . • - . ■v
Contefiatio Confiantinopolipubhcepropofita: qua Catholicus
(iuitatisillius Clerus palam oftendit, Neftoriume^r ; i
iufdemejfefententiacumPaulo Sa-
VSfttt fiäc
PeltjhusniJ
fteiinCón-
ciiid Ephe-
finoTom.
» Vïcunquèfchedam hanc accepturi fuht,-eos perfacrofchüï
Trinitdtem adïuro: obteftorque, vt eandem Epiftopis, Presï
byteris,Diaconis,Leäoribus, nee nonlaicis quoqne Conftaniinopo-
li habitaniibasoftendant, eïüfdemqueftfierïpoteft, exemplum ad
euidentemHaretici Neftorii reprehenfionemüfd,em impertiantur:
vt,quieademprorfus,quaPaulus Samofatenus ante centum fex&-
gtntaannosaCntholicisEpifcopisanathemdtetondemnatus doce-
re,acfapere aperteconuincatur.
Qua autem vtraquediäa,doäaquecomperiuntur, ea, ad hunc
modumfehabtnu
Paulus Samofatenus ait: Maria Verbum nonfeperit.Etcftorius
ab huius Jhnfu non recedens: Heus tu, inquitfionevir: Maria diui-
nitatem non edidit. Addit Paulus: Neque enim èrqt ante fecula-.
Nefiotiusait :Diuinitati,qua tempora condidit,matrem tempora-
neam dfiigndnt. Kurfum Paulus^Mdria Verbum fufcepitt neque
hoeillamatateantetefiit. Neftoriiisait: Omfiertqüeat,vtMaria
ex fcgenuerit feniorertrfe ? Pauluèaït: Maria edidit hominem,nullam
inparttmnobïs dißimilem. Neftorius afcit: OutexVirgine
natus eft,tantum homo eft. Paulus dit\ Atquiper om.nia nobispra-
ftantiof eft. Nam, iuxtafcripturasje Spiritu (knelo eft, diuino-
qut decretO,vberrimagratia donam eft-. Neftoriusait Vïdt Sptri- a
turnfiinftum deftendentem qiinfitolumbdm, manenttm fuper ïl- qrj
lum: nee non dfcenfionis vim dit impertieniemiquaiuloquidentpra-
c ^m tA p ^ ^ i0ttU4 ^dhp(irfpjruumfdhèmtt ajfumptus eft.
Hicigiturilieide:-;i, qui h.-.uc tetntanigiatuir.iChriftompenttia !
èft. Paulus ait: Qüäre, quigsnere éx Dauïd duäo,tunäm eft, afa-
pientia alknus eenfcndiisnön eft nièque fantam faoientiäm th alïö
quopidniiqudftdin ipfo^xtitifts putdndum eft.Sane,fuitiÜaam-
plaM Prophetis: vbetiór,ampliorquein Moffiï&iiliUninnuütivii
ver o in Chrifto,tanquamin. qUOdam Dei amplói dmplifiitiru exftë
tiuidem inaJißioco,diium aocetejfe'iefum Chriftum: otiumrur~
fum,Deam Verbum: Neftoriusait ;■ Eierinequit,e.um i qui ante o-
mniafeeuldhatus eftfemel,denuo nafci i idquè fecundum diuini-
taienic
Eritibi éxfanda: Synodi tëftirriönïp V /& afièrtidrië
meiidax eflè contiin Citur Seuétus, quando dicir.-execian-
diint Neftorium fuifiè primuni || qüi:G^iftum diuiferie
Igiturfendi Panrè^^qüi tepöribus Artëniónis,Pauli, Dïp-
: döri,&Thëodón florebanE , duas in GlfiriftP hacuras pië
v&ynitéiprpfelïïfunc,quemadmqdum,Arremori,Paulus,
, ......................................... .!___^ T^ieodo-__ t