DraPontit ,
dern 'Mturäs in Chrifto dicimuS, yham verohypoftafini;
quöniam proprietäre diftinguentca pane vnitur cum car-
hc,ficut firne proprietäre naturali vnitnte cum cumpatre
diftcrenciam a carne habet.Èt ficut ëft vnanatura cumpatre
propter eandem vnitatem naturelle etiam non cft vna
natura cum carne proprer naturalem, & immutabilem
proprietärem huius in vniöne cüm verbo.
X X V I . I S i omnia ciufdem fubftariaii, ratione naturæ vnita funt,
& idcirco dicuntur vna natura,quæautcm diuerfiß fubfta-
tiæ funt,vnione,non natüra,vt cöpülentur,aptanatafunt,
non eft autem idem vhiö & natura, non eft igitur idem,
" quodeXvtrifq; fit.Si aiiterii quæ natura copulat, natura v-
1 na diçuntpr,vriibne cöpulata,hypoftafi quidem, fed non
natura ac fubftântiavnum efle dicuntur;
. X X V I I i , '
i Communiter ab omnibus côceflîimèft,nômen Hominis
naniram declarare \ Pauli autem.& Petri hypoftafim;
Seoindum âuterri B. Cyrillum nomen Chrifti nequevim
definitiönishabeqnec alieuius fubftantiä déclarât, vt hominis
& equi,& böuis,& vnitifcuiufq; eorum, qui fùb ea-
dém Ipecie conrinenmr ; igitur non eft idem hominerh
fimpliciter diçere & Chriftum, quôhiodo igiturexçmplü
hominis, quod nomen naturam .fighificat , ad perfonaitl
Chrifti transfertis; cumnomen Chrifti fecuttdumDodto-
rèm non naturam,fedhypoftafim déclarât ? Si vero dicitis
ipftim Cyrillum, & alios patres vföseffe exemplo hominis
adrationöm vnionis,non hominemfimplicitef, feda-
liquem fiimunt,hic autem hypoftafis eft. Aduertite äu--
tem, quod in düobus hirris ipfuni Chriftum deferibit.Sic-
ut,igitur hic noh adhypoftafeshircorjim refert exemplü,
fed ad differentiam viui,'& immolatijfic etiam hic nonad
interimendasnaturas, fed ad vnitatem pérfbhæimago ali-
cuius hominis ab ipfis patribus fumitur. Quod autem hic
aliquis homo ex du ab us naturis, & du æ naturæ eft & dici-
tur ab eifäem patribus,ex feriptis eorum multis locispro-
bari poteft.
„ X X V I I I .
Did Chriftum ex düabus naturis, aut tahquam ex prin-
cipiis,aut tanquam ex ipfis partibus vnitis intelligendum
fitanquameXprindpiis, ex hyppftafibus poriils quam
ex naturis erunt prindpia eius. Siquidem prindpia eius fc-
1 ctihdumdiuinitatem,paterjfecundùmhumanitatcm mater.
Qui autefh eft ex his tànquam ex cäüfis?manifeftum
eft,quod non éft eadém,nqnemm eft pater, heq; matçr.Si
vero tanquam ex patribus, quomodo no luntin toto partes?
Antquomodo totuni non eft in partibus ? Sienimne-
que totum eft in partibus, neque partes?in xpto rèïmqüi-
fur,vt antea dictum eft,vél minime eflehæc,vël inaltero
pnerer Chriftum cerni diifinitarem Chrifti, & humanita-
tem;&in aliif Chriftutn, & non in diuinitare ,ßchumani:
täte eius,hoc antem non folumhumanitatis eius ,fedipfi-
us diuinitarisvçrbieflenriaita tpllm . ;
X X I X.
Quantum in rebus non folum cxiftit exmlmero defini-
tp?vt duorum,vel trium,vel quatuor,&deinceps, fed èx
non defimtd,vt font multa,pauca,plura,pauciora,& fimi-
lia,&exanalogia,fiue pröportione, vt maius, minus, æ-
quale,'adaliquid,& ex voce, quæ yocaturindicatiua,vt
hoc,&iUud,& h^<^&aliud,& diuèrfotnjautex prdme,yt
ante hoc,&poft illud,&aprincipio;&poftea,& ex aliis,etiam
modiSjVt confentaneum eft, fi igitur omnes modos
déclarantes res,fciuhf ifti diuidere res deelatatas, exeo ;i-
pfe> redargui tur eorunfc abfordum,etenimipfi vdam, & v-
nam dicunt, & naturas infinite, & proprietates,&hoe,&
illud, & aliud,& diUerfom,acdiUerfum, & maiuis, & minus,&
aequale,&aliquid,& ante hoe,&poftillu<L Sin ve-
ro non omnes modos t fednumemm definitum tantum
præfertim numemifl duorum ponunediuidere, fbrtiri eft
he loqui. Dicant enim ipfi, aim multis modis quanritas
fubiectorum declaretur, quare Iplus numerus dnorum,
fiifpicionemdiuifionis,quamtantoperemctuunt,ipfisin-
iidt, cum aliter in re&veritare fit ? Duo enimfimul,qua:
numerantur,fednonfeparatafecundunr vim colligenrem
huius humeri magisdemonftrant,qmam numerus vniuSj '
8t Vhius folutusper fe confiderätus.
X X X.
Si pmnis cOmpofitiofiiiguiarirercffcrtur, & numeru
fciicitex compofitis,alterumduOrumncceflariumerit,^aut
non efle compofitum corpus noftrum,& totum hortiiné;
aut nonpnedicari de corpore, & toto homine fecundum
ipfos numerum. Dicant igitur,an non fignifiqent nobis
numerum compofitorum hare, quae fic in feriprura fiint:
pofoit membra,vnum qübdqv eorum,in corpore: & mul-
ta qiiidém membra,vnum vero corpus,1 & illud, dinume-
rauerunt omnia pfia med,& foderunt ihanus meas, & pedes,
& effufa funt omnia vifeera eius. Immo in ambabus
partibus hominis tria numeratApoftolus,animam,& cor-
pusi&fpiritum, qu£efennentata funt fetundumparabo-
lam^aluatorisiniarin£efatatria; Et rurfiisi Glorificate
Dcum in corpore veftro, & in fpiritu veftrö.quae funt Dei.
Et irerurn de eifdém,hsec äutem fibi ihuicëm aduerfentür.
Dicant ergö, an hon fimt, quaè,& haec, & fibi inui ccm ad-
uerläntia ipecies numeri ? Dicant prxterea,qui duo in ter
(äo & du« in mola, quorum vna affumitur, & vna reliq-
quitur ? Praeterea, dicaritj an noh intelligit dominus efle
hominerft duo,corpüs feiltet,& anipiam? Ex quibus corpus
quidbm occiderepöflunt j quiihfidiantur,animave-
ro nonpoteft inlidiis occidij ambo vero in gehenha per-
euht, fidigna efle ioterituiüdiceritur.Si enim dicamüs naairam
temporis Continuant magis vnitam,poftea in duö-
deeim horas a domino diuifem efle; vel rurms ficutipfe di's
xit,tötamlegemihhisduobusmandatispe*idere enarita-
ris in Deum & in proximum,fortaflis, ipfe dominus nob'i-
feura crimeh diuifionis non effugiet, qui djem in duode-
cHnhorasdiuifitj&totamiegeminduogencraliamandata.
Deniq; qui ftudiofe fcripturam,&patreslegcrit,varium
& multiplicem vfiim numeri reperirc potent in fimplici-
bus,in compofirisjin vnitisjiri diuifis j iniis., quae fimt per
fe,& iis,qüae cogitatione confideranmr, quivariis vfiis vfi
que ad ea progrcdittir,qu«e.fiintpenituS fine hypoftafi, il-:
lud ètianon d t ignorandum,quödfiötülant apudfimpli-
dpres,quafialiquid differat diceré duó, & attibo, & vtr?-f
que,& in ambobus,&per ambo.Hsc enim omfiia,& qu s
huiuftnodi lunt idem (ant inter fe,licet partim quide ho-
l rum in communi confilètudinerpartim vero apüdelegän-
tiores repériaütür.Sïcüt Ihultä älia huiüfinodi multiSpar-
' ribusorationis declarantur. Diuinus igitur Apoftolusvä-
! rium^vfiimhorumineifilemrebusvariat,cumait, quifecit
; vtraque v««wi.Etrurfiis,rf condat infeipfo, & qu®fequunrar,
&reconcilïaretambos, vt veriflimumfit, nec in diuinafèri-
ptura, nec in fandtis patribus focere h^c differentem fen-
film in fignificatione differente 5 fed potilis in quo vnum
horum reperitur, idem declärari differente hörumömniü
fignifi cationé.Nos véro gratias Deoproiis, quaehaétènus
dicimus, agentes, hienumerum dübitationum nniemus.
hJon enim propofitum nobis fuit, libros fcribere, fed tra-
dere ftudiöfioribus adiuittenta, & femina pèffedtioris rèr*
tradtationis horum, v f poffintfeire fäpientes ,quLnonde
omnibus dubitant,eflè alia,qu^vt magis axiobis dubiteh“
tur,ipfi dighi fiint. Fmie opufeulornm LeöntüByMntini. '
D R A . C O N T I 1
I l E X A M E R O N , S E V D I
opéré fex diemni, liber primus.
Anftùsljiâorus defcïiptorïbus Ecclejîaflicii Cap. 2 4
ijtade Dracontio perferibit. Dracontitts compojui,
Heroicisverjibus Hexameron creatiohis mundt3 $
f ir ïp fa lîictdenter qttod compofuit, H æ c S . I f id o ru s
fed & S . A d e fon fu s d e v in s illu ftrib u sc a .14 .d e
S E u g e n io l l l . T o le t a n o E p if c o p o h æ c r e f e r r
Libellos ({uqfc Dracontti de creattone mundi confcriptos
quos antiqmtasprotulerat vitiatos ea3q uotinconuenien
tiarepe-
Hexamcron liber /. $01
A tia reperitifubtrahendojmmutando, vel meltora conü-
ciendo, itampulchritudinisformamcocgiUvtpulchno-
res de artificio corrigentis,quam de manu procejjijjè vi~
deantur aufforis. E t quia de die 7. idem Dracontius om-
nino rtticendofemiplenum opus vifus eH reliquijfe; tjle&
fe x diernm récapitulatione (ingulis v e r f cuits- renotauit, ,
é d e d ie feptifno,qu* ïllivifa fu n t, eleganter diftafttb-
iundit'. H æ c5. A d e fo n fu s d e o p e r a S . E u g ç n i ia d -
I h ib ic a in r e f t it u e d o & i l iu f t r a n d o D r a c o n t io ;q ;u â
i | em e n d a t io n e m v id if T c fe in p e r u c c u f t p M * S .G p -
d ic e P é t r iR u i z i i A z a g ræ S c h o la f t e s S . A d c f o i i f i
a f t irm a t .
B
D
BRima diés lux eft terris, mors vhatenebris, ,
Luxdaturantepplum,lux clarae ckufa diei,’ ( ■
Lux iitbar xthereiim, lux nodtis limes fid vmbr*>
Lux facies rebus cundtis, & lux ejementis,
Lux genitis fadtifqy calory lux gratia folis,
Lux decus aftronuti,lux aureacornualunaj,
Lux fulgoEcreli, lux öc'primordiaraundi, - ... :
Lux fpfendorflamma,lüx magnitemporis indexy
Lux honor agricolis, rcqiiies luX omnibus jegris
Lux opus audtorisprimum candorq; p u d p ' r i s ;
Luxxui, medifs datlux quoq; rempdrameris: -
Qua bene cóhftrudta, mundi primordia lucent.
Clarus vbiq; Deus* nunquam mutabilis audtor
Qucm notfobicurant quacunquc ex parte tenebrje,
Nec c«lantur ei quareunque obfeura genmtur:
Prindpumfadtis lueem dat lucis origp,
Quasmundo vita praemiflaeft principe luce,
Qme totum pr«ceflit opus.quodcontinet orbis,
Qua: folis prareenititer, lunamq; corufeafU,
Cuiusiuifit opeclarefeeie cundta aeata.
Altera quippe dies CceU conucxa meretur,
Ac fiipraCcélös ingentia flumina dantur,
Ac dominantur aqua glomeratis fontibus alma,
Ignibus athereis cceléfti fede locatis, 4
Vnde beata nimis meruit qua tedtapolorum
Celfa Deifabor iuflii fiifpenfa Tonantis,
Limitibus contentafuiselementa morantur,
Nec flanunas reftinguit aqua, glaciemVe teporat
‘Flammeus ignis: aquafemant fub lege timotem ,
■ Incorrupta luum,non impiignata viciflim *
Nondifcreta quidem,fed neepermixta morantur.
• Terriacaruleumpontiluxediditaquor,
Fludtibus imménfis pélagi firetaglauca liquefeimt,
I Et mare nauigerum, quatitur fpumantibus vndis:
Ipfadiesterram meruit de fludtibus audtam.
'Eruiturterrainiüftö demerfa profil ndo, ,
;• Erfolidante globo grauiorper inanepependit,
3 Sifltentahtfplidamfluidisradicibus vn a a , j®
f Quam mollesportant ceufiindamentaliquores;
Arida materies rapiturde corde fluenti,
Nondum mater humus, cuius pars foluit arenam,
; lh glébaspars membra ligat, pars faxea tangic |
Cautibus extatmontis apex,pars flumina iungit,
Planeparstenfeiacet, pars littora dtruiat,
Parsdaturintumulos,parsafperarupibushorrct,
Parsriget,.incultarefldetpars valle profunda: '
Et colies tiimidi cuniulis iuga celfofupinant * ;
' Atq; humiles campos fpaciisxqualibus aptant, * :
Pars datadulcifluis vnoRhtis fontibus agri. ‘ 4,
Promitur herba virens, Scfutculus omnisin auras,
Etfe mper veflitacomis froridefeiioliua. p
; ’Omnia^pomavirensprofert, non parturit arbor
, Lingua 1 aurushbjnqs, foluit donahdapoetis.
Tetraperobliquosyitisinorbecorymbos.
Verbef at & palmae calamos non ante flagello:
VineaPampmeos fiibamndinatebria campos, r
Munera ltetitix fpondens penHenribusvuis, '
. Frudtibus & variis redolent florentia rura.
Vna parens tellus non vnum fuhdit odórem:
Sedquotfontheih$,totpermifc;enturodores..w
India tiihe primumgfcneranspigmehta, per herbâs
Eduxit fub fote riouo rudibulq; racemis. '
Eft locus intereadiflundens quatuor amhes,
Floribus ambrofiis geminato eefpirepidtus, V
Plenusodoriferis nunquam marcénribus herbis
HorfUs in orbeDei cundtis felicior horris :
Frudtus inannoseftjChm tempora nefeiét anhi.
Ilfic floret humus femper filb Vere perqnni,
Arboreis hincinde eohiis veftitur amcenis..
Froridibus intorti^ramomm munis opaeus.
Stringitiifjatque omrii pendent ex arbore pomi,
Et paffim perprataiacent : non frudtus anhclis
Flamfnatur radiis, quatitur nec flaribuS vllis *
‘ Né e cohiuratis fur itillic turb o pro cellis,
Non glacies diftridtadomac, non grandinis idtu
‘ V etberat, aut gelidis canefcunt prata pruinis
Sunt ibi fed placidi frudtus j quos mollior aura
Addiditexurgens ni tidisde fonti b us ho'rti. Æ
Arboribus mpuët ilia comas deflamine fnolli
-Frondibus impiilfis: immobijis vmbravagatur.
Fludtuat hic Onus omne, & nutant pendula poma.
Ver ibi pemetuum communes temperat auras,
Ne l^dat flores,& v t pitiniapoiha coquantur.
Non apibus labor eft çeris formare ciciïtasj ’
Nedtaris «therei fudan t ex arbore mella,
Et pendent fohisifohpocula blandafutura,..
Pendet & optatæ viuaxmedicina falutis.
Cætera depingit variis natiirafiguris.
' Auroræ iam quarta dies petmanferat vndis,
Ët rutilante polo compreflcrat aftra rub ore :
Moxfolis radiare globum iubet igne falutis.
Flammafalutari perfimdi lumine mundum,
Cündta fàlutifero rident elementa vap ore* i |
Cuius abigne fiiolunamiiibetirefecuiidam,
Nigra tenebramm corrumpere tempora nodtis,
Ettepidamproferrediem minitante quiete :
Candida fomniferisperluftraf comibusaxem,
Quæ numéro eft maiore breuis,& plena minore,
Flammeus ornatusetefi per fideteralfit, ,
Officia & ftellis, numéros &oominaiuflit :
Temporadiftribuit, loca cOhtulit, ignibus egit,
Limitibus fixit, iubar induit, axerotauit,
Curfibus aptaifit, cçeli regionibus addit '
Agminis inhumeri, nec flammeafidëra ooelura
Deftituurit,quacunque'& dies lucepremuntur
Luminisimrrienfi radiato vèrticeP hasbi.
Nec mirum fi dara latent fiib foie corùfço
Sidera,quö mundum monftrat menfura minorem,
Quifouetigné pidceelum,mate,fidefa, teixas,-
“Conceptum yirture Dei, quæ fphærapolorum
Süftihet, & fentitDominumper cundtaT onantem
Cuiuis ab imperio veniuht.quæcariq; miniftrant
Ömnia : iuflus agit torum,fiib lege laborant, : .
MileS'& ipfdDei, cumjunam & fidera cundta
Oftêntàt, fub vère nouo* fiib tempore primo,
Sùb tirone die ycteranain feclaparatus. :
Addit quintadies animalia eundta, profiinle
In corpüs folidantur aquas, ncruiq; ligantur,
" Mufculjis humor erat fludtus durefeit in oflà,
Atq; oculi geminantur aquis,humore gelato:
■ Et quotfimtfluduSjtotforfeh in ^quorc pifees
Inceduht fluido per cærula vàfta nâtani^,
Et crifoante freto perlâbant naribüs vndas, | -,
T etrigenis fadtura cibosper cundta creandis*
Exilit indè volahs gensplumèa, lÀ a per aiiraSj
Aera^oncucieris pennis crépitante volatuj
i A c varias fimdirblandomodülâminé voces,
y; Etputo coUaudantDominümjmèruiflè créarij
Hæniueo candorenitérit, haäpUrpura yeflat
: His crbceusplumæ color eft, has aureus örilät*
AlbentesaliispennæiblidanniroGellis*
Atq; hyàcinthus adeftpef colfo & pedtdrâ fiilgefiî î
^ Ëminet his criftatus âpéx, has lingua décorât >
HaSViridespennæfeaduht, Has difcolorörhat
Mult aper innümèyas ciittens piâura VollicreSj f
E
M
Etrudf*