
2 4 2 Ënnodii Ëpifcopi
ram coramoditas humilitatis terminos egrefla calcacur:
& ficut habenda funt qua: exiguntur in pretio,ita ingefta
vile fount. Importunitas cum racun dos opimonis nobili-
tate di fpoliet, dedecore veftit indo&os. Sed hac me ra-
tiocinatione (uftentojquia eft quidemaudax,ftdamabi-
le prasuiutti priftkiflelermonem : 6c ficut vicinum temc-
ritatis, icaproximum diligentix ad caritatem perdncns
iteraperire. InterEcclejiariim Homines nunquid reatus
eft, fi pari amore contenderint difpares dignitate? aut ex-
ce dun t modici honoris angu ftiam, qui defideran t fuffra-
gio gratia: fummatibus comparari ? 'Non habet fuperbi
conlcienriam, qui fe tantum in affe&ionis muniis non
metitur. Pr*lumo dicere, diredtus fubditorum ettor eft,
qui in haC re prjeceaentrs anteitenir. Ecce lie partes
meas,quaftvoluntaria:alloeutionis fafoatas nubc purga-
Ui. Sed dico, quod ad d; fenupnefn fpe&at vberrimam,
lia colloquiorum mella venerabili mendaciorccineret
auditus, occafiomihifcriptiqnisbblataeft. Fateor, diu
nolui medicinam defiderij,dum altera procuraturirrum-
perr. Dele&abat feries animo meo pia lu difi canone bl a-
dita: nolebamconfciusdeprehendere, qu*pafcebatin
amore fallaciam.Bene enim lapit ftudiis noftris obfequu-
ta fedu&io, & pro vero libenter admittimusdulcium i-
maginesnuntiomim: grata fomnia quotics fg an tu r vi-
gilus,ihgemifoimus: &illud mortis fimulacrum de plaei*
dis dcceprionibus plus amatur.Ergo nuc mihfoquiaillud
quod pr*fatusfum ftareno licuit,ejcequendum eft quod
remanfir. Aliquis hominum pro peccari fui onerefic la-
borat? affligerer', nifi vosviderem: adcupitaperdu&us
maceror,quia quae pofcebamus,Deo tribuente,concefla
fiint. NuHquidalicuiacceflGt.de laetiriasocfcafione, quod
torqUeat, aut de meffe gaudiorumegrefla eftplanta tri
FiliuS Vetter domnus Rhodanius coegit à me in vfiim fty- ! ftiti*? Gratias infeparabiîi T rinitati,Deo vero,qui y t voli
præferiris erumpere. Fateor tamen,m Audio meo fuifle
quod iuflit : quia qui volenfem coegerit, non laborat.
Deo gracias principe loco, & totaepiftolæ concinnatio-
nerereramus , quia in focietacem capitis fui aliquando
Romana membra coierunt. Iuftumerat, v t& B. Petrus
Àpoftôlus fedi (ax Ëçcleuas, 6c fenatui lib eriori per Do*
mina m partes débitas reformater. D ignus regnator, di*
gnus in quo Cum «tare votorutn iumma contigerit. Nani
& ft it tir a ad pofteros félicitas perfoueret,litandum illi eft
laudatione præcipua a qiiibus fumpfit exordium. Deo
taimpleat, aliquotiens vota contt mnic. Ipfe ergo con
iun&ionts cute copulam relpiciat; ipfe vnum ficiat ex
duobus, qui in primi hominis corpore^ dum adhuc nati-
ua 6c intemerata immortalitate gauderet, vtrofque for-
mauit. Iungatur tibi vxor, vr AbrahaeSara, vt lfoacRebecca,
vt Iacob Rachel catlefti bencdi&ionc fodata eft.
Habeas continent« pramiam fiugem,& dulcedinr m co-
iugati: legi Deipareat folutio virginalis, dum quod in fc
fubtrahi t,red dit in lobole.Nelciat externam diligentiam
bene in vobisfölidatacommuniorillamatrem tuam mofticaciter
fupplicaftis, vt illius vos yirtuseruerer, cuius j ribus & conuerfatione reftituat.tu parentjem.Non pereat
poteft foruare dementia. Didiciftis eius euentus prolpe- j mundo maiorum tuorum, dum in te renaftitur, ample-
ros, quemvidetisdurrtmandatlecutambellaviôoriam. 1 äendaformatio. Nequaquamperegrinavitieexempla,
Parum fupereft, vt manfuetudinem mentis illius itapro* nec non adiicntitia poftulantur,in Oculis 1c catafodtami-
fundam teneatis, quafi fit ignaraprocin&uum.Deon i - ni. Ecce ego, quihymenæis tuis intereflè non potui, hac
buenté, hecpax eiu* turbari dubüs poteft, nec fortitudo I te precummearum profecùtione conuenio: vos ad vieil*
qualibet obiedatiône confringi.Nihiî apud ilium tutiu* | fitudinem exhibete crebra^olloquia. Salutationisamo-
lupplicantei Içlus eüafifprâdiares acies,qui rogaùiti vtcic ! rem & reuerentiam perfoliiens,rogO vt fî memoriam mei
armoru impetus qui obtulit deuotus obiequium. Quod
vix veteres Principes præfentiæ fuae fudore potiti funt,
hbç fomper regis noftrï brëuis proenrauit epiftola. Per
excurfus dirigitur felix exercitus ad triumpnum. Quis
çredac militem eius in laborè dcperfeiHonc habere qui-
demfüperantis gloriam,fed co tir. ê dam fubiugati î Con*
fummatis congrelîî onibus de iræ h çredi täte nil rem ane t :
vno tempore,quos pernicioios aduerfari j viderin t* blan-
dosfentiunt thbutapendentes. Et hæc quidem cælefti
praeparanturprohac repenfione fuffragio : quia fidesno-
ftfaapudeum,£cumjaïiudiplè fe<ftetur,in portu eft. Mi*
rabilis patientia, quando tenax propofiti mi, claritatem
non obumbrat alieni:nam & Ecclefiarum noftrarum patrimonia
relabi,nifi am ftif letint, ingemifoit. Sic,fodtum '
eft , vtSè ftatum fiium locupletes pauperum fubftantiæ
tenéant, & mediocres âdfupremam opulentiam conua- -
lefoaht. In laÇerdotibus virtutes&innatascolit, &non
repettas infpirat.Sed cur beatitudinem veftram præiudi-
cio 4 i|^ll^Jfo?n:'o n*s àntidpe i Continuo experientia
veftta & Ipiritalis ilia perfe&io ieiunurti me fuifle in filij
veftri laudibus accufabit: &cum folean t amplificari fada
coÜoquiiMterilem merèlatorem de virtutumeiusmelïe
caufabitur.Iam fæcularcs apices,curules & trabeas,patri*
cias ctiam dignltätes qualit er aut naturæ red dat, aut modbus,
domeftici perlatorisadftipulatione vulgetur.Nam
& veteres in àtitiqua generis luce durare facit, &nouos
fplendore inopinatihilgoris irradiat. Faciliusrelpublica
eius bonodilpenfotionis in priuatam migrât opuletiam,
quam famulantum cen fus inPalatina lucra com mu te tur.
N une quod fupereft* mes femitiis falutationis accep tis,
profpicitç^y tGhriftus redëptor nofter q in prçfatoclemé-
tilfimoR.ege feruientib. fibi contulir,longa ætate confer-
ùet.Det etiara regni de eius germine lucceflbrem: ne bona
tan ti hominis in vna Çtate veterelcant,& antiquata té-
porib. pro folaaurei lasculi comemoratione nominctur,
Enno dins Auieno. X X X t.
Vm iocttndis adhuc, Deo D dilpenlance,fruerer de
deillalocupletirecordatione non cruditis, & orationi-
b us me,ôc colloquiis lublejietis.
Ennodius Adeodato Presbytero. X X X I I ,
RVantum à me merito, quantum aâione fis clarior,
orationum tuarum reforabit effeeftus. Ecce domni
Faufti filij tui abftradam de Ibiatio meo partem maxi-
mam tu teccbis. Ego quidem lândfcis & legalibus defi-
derijs precum impedimenta non attuli rlèd tanta mejdo-
mni AuienipercuUtpro eius caritatc.difcclîîovt lacry-
mis profequerer & ad optata cendentem. Patüit hùmà-
narum rerum in hac caula de dîuerfitatç formatio. Ilium
euöcarit, Chrifto duce, votiuaj me fermnt. Illiblandi-
turde coniunâbione vicinitas, me delèqueftratipne c6t
pup git. Ecce de precummearum firuge lbllicitor ; & ade-
ptbsnos, liquid in hac parte poftulatum eft, quod cum
Chrifti pace did liceat, ingemifeo. Sed interhaec talidilb
gentiaé curatione fuftentor: quia domnum Auienum fuperantem
vota reddidimus.Habec dé origine eius Roma
ia<ftantiam, Liguria de profeâu : ibi domno Faufto films
naturæ lege concelfiis eft, hie eruditione patefadus. Minus
fuit cumgeneralitate hominem nafei, quam quod i-
nimitâbilevidebatur,Faufti fobolem comprobari.Refe-
râmusad Deum beneficia fua, & ip fi pro illo re^hibea-
mus gratias, a quo popofdmus quç teneipus. Vos làluta-
cionis meç obfoquia pro landripedtoris veftri puritarefu*
lcipite^& Codicem recipien tes meum, cum illo, quid vp-.
bis promillus eft, deftinate.
Ennoditst Ctfirio Eptfivpo, X X X I I I ,
BVod fpe prâîceperam, litèris indicaftis. Nam venerandi
promulgatione colloquij.quid cæleftis imperator
domnu regem circa vos facérecompulilïèt , agno-
ui ego fum,cui poftqua mericum veftrum patuit, nequa-
quam fe félicitas aâionis abfoondit. Qui honiinum no-
biliffirao in Chrifti leruitute Pontifici terrenas domina*
tiones nefoiac elle fubiedas, 6c minacem réis potentiam
inn o centi x obie d io fu perari ? quan do prin ci palis purpu-
t I ^ ra aut cilicia defpçxic, aut pallium i quahido liberrasilla
præfentiæveftraevicinitateconlped busj&amabi- potiftîma credidit, fibi ante Chriftianam humilitatem
licere,
Epiftolarutn Liber IX .
licete, quod voluit? autquando eilicuit vclle, quodlaederet
? Quod fi inter ha*ccanaeitatis exempla recolan*
cur, & fieuitiam circa cultores Dei tyrannicam reducas in.
medium | feimus quia ab illi* noftri dograatis fedatores,
ne vnqttam morerefttur, ocCifi funt. T une milifibus fins
vitam, iterniratem, obfequente gladio perpetuus ille
duxcontulit. llliihimicorumfuorum minifterio perdi*
derunt originariam vilitatem. T e , mi domine » in orbe
iam Chfiftiano diua lex peperit, & Apoftolici vberis
lade nuctiuit : tu Citeros velut lolis magnitudo aftris mi-
norib us comparata tranlgrederis : te qui interioris homi-
nis oculis infpexit, inftrudus eft. Nam & cum facie ipfo
foueas puritatem,delinquentes feriàto ore caftigas.Boni
de conuerfatione tua, quocumque procelleris, imitanda
inueniunt: malis fugiendademonftrantur. BeatuS tu,cui
à Deo tributumeft,vt & monitis doceas & exemplis: qui
ad pij irinetis dired im fomperex'ftenspræuiusinuitaftii
quisnonoptet, teloquente, vt fciatpiitra, non legere?
T u dum lions genium relatione concilias, &mag-ft.os
informas: tibi debet quicumque ille feriptorum maxi-
mus,quod turn dote elocutionis amplificas» In te luX cÔ-
uenit fermonis 8c operis. VndeharcpraerogatiuaTranl*
alpinis ? vnde parenribus meis inaulpicatalublimitas, vt
talé virum milerintîSed cur inter terrenaqua:riturres c^-
leftis ? Potuitergo ante te quodl:b?t palatij fupercihum
non iacere?potuittibi cupitafubtrahçre,quemmitiorem
ouibus Iblafadunr errata>pugnacern î Latius me & medium
veftrum vocat,& diligentiarfed loquacitatem meaiâ
lex epiftolaris includir. Quod fupereft,benigni feruitutis
me* munus accipite, & me Deo noftro orationum fuf*
fragiis indmate ; frequenter de his qu* vobifeumagun-
tu r , v e lad a font,informantes.Deprecoretiam, vtquid
apud vos promoueritRuftici lupplicatio • qui quantum
audio , fornicationes fuas nomine veftit vXotum, & vo-
cabulo legis putat exculari poiîè rem criminis, mihi ma-
nifeftes mmift erio liter arum.
Ennodius Auieno. X X X IV ,
VB ilunt, qui dicuntinter habitationediferetosdili*
gentiam non durare,&affedionis calorem terrarum
diuifione tepefeere , nec longius prbeedere mentes p o f
fe, quam oculos ? Ecce amoi is met plenitude violentia
fcqueftrationis cxæftuat, Secolloquij medicina langui-
dior corporis fedibus non tenetur. Deum tamen,qui circa
vos refpexit vota noftra, benedico, qui vos non folum
nobili, fed quantum fama nuntiat, fanfta modbus vxore
donauit. Cairotes Chrifti perfeda omnia promerentur:
ipfis folis in coniunéfcione,opum, mentium,& fanguinis
claritas non negatur. Ipfe pr*cipiebam,quod poffit talis
effici,qualem ad te audio iam venifle. Tranifit *ftimado-
nem meam quid de eius hominis pro feétu fentiam, quê
audio ab optimis inchoafle. Domine mi, grariam falüta*
tionis impertiens,fpero y t petidortem fandi Epifcopi pa*
tris veftri dignemini incundanter effi cere: &homini i-
pfiusclaflxci ilium, de quo fecürusfilm, grateanimum
condonare.
Ennodius MejJkU. XXXV»
Soient inâulpicatâ felieitatfe lupetbarunl merttium
colla mollefcere ,& rigidioris propofitinouo gaudio
fupercilia temperari. Nam benignitatem feminar quic*
quid votis obfequitur ! nec plus aliquld humiliât potiflî-
mos, quam optata fublimitas. îndidum communionis
Acobfequij eft,apudapicem peruenifle. T u poftquam ad
cupitâ ptoueduses , ignotato hadeftus tumorc me de-
fpicisiôf quidin melle tuorefpfoias oblituS, defolaami-
Cos veteres futur* vXoris opulentia coBtemnis:rtefelens
farCinam venire , vnde *ftima$ConÙnearc tem praimij:
primum quod mobilenielfe non deCet» qui óriginisfij*
-1 idios non obumbrat : deinde, quia vnde delpicor, Vin-
dicabor* Ergo ad vfixmptomiflaonis bénigne reuettere.
hevidearmanifefta lufpiCatus. Ego , quia hadeAusàb
feriptionis muncré temperaftis , in h*c verba pidtupit
Vos aut fadum dilucre, autàflhcmaïeiftnocentiamcon-
uenitnobilitate fetmonis. Domine mi, ulùtationis pleniflimæofhcia
perfoluensfpero, vt qui diligentem ne-
glexifti,faltem alloq - äs facias digftuöl àrguentem.
MA G N I F E L I C I S ENNODU
E P 1S T O L A R V M
F I N I S .
B iUw ib.t'a.riuam.s .
IN DEX R ELI Qjy O RVM 0-
p e r t jm E n n o d i j .
O P VS C VL A MISCELLA X.
D IÇ T IO N E S XXVI I I .
I Sâcroe VI.
, , „yscholajiicx V IL
c Controuefjix X,
j Etbicx V,
C A RMINVM L IB ER l
EPIGRAMMATVM LIBER L
MAGNI FELICIS
ENNODI I EPL
SCOP I T I C I N ENS 1 S
O P V s C V L A
jnifcella*
h
P A N E G T R ÎC V S D T C T V S C L E M E N *
tijpmù Régi Theoderito.
L lum,prin ceps vênerabilis.in laü*
dibustuisprolcnbatprofelfio, ilium
à præconiis propofiti repellat
confideratio, quêta d defenfione
tua àliqubd fubtraxit ûfficium.
Refuhdat ribi gencralitaS rebus
obligatafermonemj dum irj*qua-
_ lis viciflitudo compenlac laudi
büs, quod àdepta eft de fu dore. Armis tuis lib ettas ob-
noxia, quod folum poteft, hiladtâtemdicitannuntiare
præconiis. Tuumeft, inclÿce, deuotiofti pretium dare,
quam intelligisviresfubditorum non poflè tranfeende-
re : erit difpenlâtionisfacræ , de fataülis æftimare quid
exigaS in qüibus cognofcis totuta tibi tailirare, quod pi^-
ualenr» Eropriismaieftas tuâ oblationètn literatiafn di-
gneturâltaribusjquia ne fenelcat cladtudo opéruin, ad-
uocandà fiittt lingilatum eXerdtia : quid egerià , ne Vêtu*
ftasfibivindicet, obijget catenarefcrcntüm difeiplirta*
rum eftita quieteta vos tribue tis, pèt qüâs vobis dontin*
get *temitas, Nihil amplius eæleftis difpenfator arCani
ab humanis pofeitirlgeniiS, nifi vt intclligànü,qub veniat
auàoteqtiodfapiunci Inter Deb proXimos àgnoüllîe qui
pt*ftitit, reddidifle eft beneficiüm : quod defeendit à fu*
péris j lolà hymnorUta licet mer cede taxari i fabricator
mundi âd potiora munerâmbftuUtisinùitatureloqUiis»
Dicite , fi non pr*mij loco opifidfub lingua blanditur.
Iungitur, quod de facrario mundi pedoris lâudatio dé*
bet principalis effluere i nec folütn iingu* nitorcm po-
ftulat commemoratio numinis tui,bono âdfercnda con*
feientiæ. In diuinis obfoquiis fèriato ore peragit mens fe-
renâ lâcrificium : aduilm taunitusclaritate , in ætherio
calta étiam tautuSobfequitüt* Ergo Sème ticulus, qui
obftate putabatur.inuitar: vtinata mundior profeflîo ha*
béatconcordiam cum fcCretis, ne diflentiant fplcndor
CordisâCQtpore» ; v
Salue nijhc, regum maXime, in cuius dominio làpo*
‘ ‘ ......... ............................... X ~ l “ « « I