
narius deed: qui ternariusomniücreatiici diuinasTrihi-
tati dedicatus eft. Proinde etiam feptenarius numerus
i terreiumptusvnacum refiimente ternario, vigintiquacu-
I or expleuic. Septenarii a u t e m , num etiam mundus hie
fenfibilis penicus capax eft, an iuxta aliquam firam virtu-
tem natur« mortali impoilibile eft- ad nuius pertingere
notionem ? iEqualis porro mimeri font cum Medikus, hi
quifedent: & feniores funt,. non iuniores: quoniam &
hxrcditatis promiffio vetuftiftima eft,quippe cum a mundo
condito naratum nobis caelorum iitregnum. Reuera
autem iis,quibus a mundo condito praemium pnepara-
tum eft, non tanquam recentioribus, fed velut his quiin
rebus diuinis iam confenuerint,regnum datur sternum.
Et babebantfuper capitafua coronasaureas. Aureas vero di-
cit coronas: nihil enim auro precioftus proponipoterat
I his,qui in prsiend adhuc vita degimt,ad efficacem cogni-
Etfeptem lampades accenfa. Septem lampades,feptcm fpiritus
interpretatus ipfe eft :quos ve l,vt Efaiasak.diuina
'i'tonem fedenti fuper tbronum, qui viuit in feculafeculorum,
procident vigintiquatuor fen'tom ants fidentem in throno, & j
aiorabunt viuentetn in feculn feculorum, & abiicient coronas•>
fuasante tbronum, diccntcs : Dignus es Domine ac Dens nofter
fanftcfttccipere gloriam & honorem &poteftatem, quia tu crea-
fii omnia , & propter voluntatem tnam fuerunt, & creata
funt.
Singula babebantalas fenasin circuitu.Cum dixiffet quatuor
iliaanimalia in circuitu thrpniagere, ac figuram cu-
iufque enaçraffet: quod nos quoque, quoad fieripotuit,
iuxta datum nobis donum, debitb modo cxplicauimus,
quod videlicet Dei circa vriiuerfamterrenamcreaturam
mam f tgnificehc prouidentiam : proindeque quatuor animalia
pari numéro cum quatemiône quaiitatum deferi-
buhcur.,quibus Corporea elementa huius matetialis mun-
di confiant : nunc etiam ipforum minifteria exp^icat.
Quod Dauid quoque demoriftrat, dicens : Potcntcs vir-
tute fàcientes verbum illius, vt audianc vocetri fermonum
eius. Qualidixerit:Nonpneceditiùffioexpledonemil-
lius quodiuftum eft, fed ftmul cum ipfa præcepdone dé-
cretum completur. Porro velocitatem cuique per fe-
nas adeile dicit. Ifthuc énim fubindicat, ne quis audiens,
fex àlas, temere eas adelfe putet. Quod vero air, in circui-
tu, neutiquamprofedo alarum,imo quatuor animalium
ftacum delignat, quod non in modum elementorum fe
habebant, fed in modum circiili. At numerus alarum
perfedionem minifterii defignat, & id circa quod mini-
fterium ip f um verfacur. Ecnimuero fenarius numerus, amini
Spiritus fandi munera, fapienticc inquam, fordtudinis,
confilii,& quæ fequu ntur,Intel 1 igi oportet,'vel vt Irenæus
Sc Clemens,qui varia contcxuit,adminiftratórios fpiritus
cæcerilque ordinibus præfedos. Septem quidem, quod
mundo huicprofpiciant, præfideantquc, qui cum fepte-
nario numero cognationemhabet : vel certe, vt iampro-
hofuimus'. Accents autem,ob feueritatem iugitatemque
lacrihcü circa diuiniratem. Talis etenim Sc materialis hi c
agnis eftjqui citra ceifationem & illuminât, SonHammat: _______________________ __ | m___
ideoq; Prophetainquit,Qujfacit angelosluos fpiritüs,& pudcos qui in huiufeémodirebus éxçrcitadfuut, impro-
ftuos fuos flammamignis.
Tanquam mare vitreum. Mari fimileillud inquit,quad
in confpedu throni erat, infinitam illam ineórtiparabi-
lemqj diuinarum Dei virtutum multitudme m, qua; thrO-
num circundantjfignificans: quam & Daniel per millc-s
narium ac decies millenarium numerum conaturexpri-
mere. Vitreum autem cryftallinsque tpcciei marè, tpleii-
doremincorporearum iiaturaram Ugnificantiseft,& ipii-
us throni: leuangelies v its tranquillitatem, vt qua; im-
mobilit jr tanquam vitxum conglutinata fit & cryftallum,
eo quod nullis obtehebratatbrdibus,adabfurda$ circun-
! flc<ftaturperturbationes.
Oaatuoranimalia. Qmiruor h sc animalianonnulIi&
quatuor intellexere Euangefia, & qdatuorgenerales vir-
tutes: vtleo quidem fignfficët‘forritudincm,&Euan<»elL.
um fecundum Ioannemicquod tanchiseria Irenaeus Lu»-
dunenfis ait sterni regni dedacatiuum cfle , per iflud
quod dixit: In principio erat verbum. Vi cuius autem,iu-
ftitiam,>Tpote propriixcontentam laboribus,&Euange-
lium fècundum Lucam, tanquam legali actacerdotali or-
dine Chrifti genealogiam retexat. Aqufla vero temperan-
! riam (de hacenim teftimonium fert^^timali huic) &
I Euangelium fècundum Marcum , vtpote compendio-
turn, &apropherico fpiritu incipiens. Homo autem pru-
| denriam,& Euangelium fècundum Matthsum, quippe
j qui ordine nature, &non legis,C hrifti prjêdicauit nariui-
J tatem. Forfan etiam per ffsec Chrifti difpenfatio fignifica-
i mr. Per leonem,quail rex ofteuditur: per vitulumautem
j veluti facerdos , imo potius facrificiunr^per hominem,
J tanquam propter nos homo fad us: per aquilam, vtqui
j fpiritum viuihcantem, & fuper omnes deuolantem im-
iparriatur. Vel quod per quatuor hxcanimalia,ex quatur
j or elemcntis.igne,aqua,terra & aere compada creatura,
I Deinandfcatur afpedum: tanquam hxc vifa. animalia ad
] mundi huius elementorum defigriarionem referantur;
. Leo quidem, propter animofitatem & audadam, ad h
! gnem.: vitulus auterfi, propter operationés circa terram:
! ad tenam: homo vero, adaerem. Enimuèfo ccelëflas ac
j firblimis creatura homo eft, ob mentis perfpicaciam: a-
quilaautem,ad aquam. Ex aquis enim volucres originem
, habenr.'
Et quatuoranimalia,ftngula eorum babebantalas fenasin
batur: cxcerum apudeos qui fènfum fupergrediuntur,ni-
hil habet imperfèdionis, neque etiam cumfuicomple-
tionemexrelipifcéntiafufcipit. DiuusveroDionyfiusfe- ;
nis alis compofita fuifle inteliigibilia ilia animalia,inquit,
quaruin duabus facies fuas velarent, duabus vero pedes,
mediis astern volareht: vt circa fublimiora profundiora-
que apprenenfionis fuse, eorumreuerentiapatefieret:pro-
pterquamprcecipiturmediis, vtprimariosfplendoresiu- |
gis extendant diuinis.
I I circuitu. Id vero ob vniuerfbruminfpedionemac-
ceptiim eft. Intus aqtem,quod nihil non manifeftum di-
uis, nèea quidem qu* a ndnnuL|isitóocculto fiunt. v !
Et requiem non habent.Non quod läboriofum quicquam
continuo cantui inferuientes, fubeant: labor enim circa
fenfibilem creaturam verfxrur : laboris aufem e^pertia j
fimt qua:cunque materiam fitpergrediuntur: fed ibi, iuxta
iUudquodideraait,fiigitdolor,hidus acgÈmitus. Non
Igitur laboriofirtnaliquid fignificat. Et requiem non habentt
fed continuum tenorem circadiuina; laudis toh centum,
vtpote ad gloriam & laudem Dei deliciantibus tripudi-
antibufque. .Denique per gloris fanditatifque triplica-
tionem, perfonamm Trinitatem poflumus animaduer-
terc.':•#>;-
Procidentvigintiquatuorfeniores. Per haecdeelaraturnobis,
quod iritelligibilesilli feniores participes funt laudis
& canras cceleftium virtutum, prohtentes fe ex DeO vires
vidfcoriaedeintelligibilibiis hoftibus accepiffe. Confide-1
randa vero eft exafta diligentia temporaliumdiftin&io-J .
num in narratione, Etenim a promimpne priefeptiurri ad I
futura non abfquejimdentia procedit: fed vröfténdat, | iLoqui.„
quod, etiärh ante riouifiinuim reifte Operanrium praeco-1 tempo«
. nium, aliqua interim fit grariarum a«ftio illis, qui prifen-j icm^Tcx-
ti laboiiofo cèrtaminis ftadio defunguntur, praehxOque tremumi«-
terminoconcedunt, cumfitcuiqueid praefinitum, quod I
illicompeqt:quanqüameriamcommenfuratas ad futu-1
rum perpetuumque fecuium retributiones percipiun t jfi-!
ne miraculorum acCefliim, feu quxuis aliabenenciafNon
igituradextremam duntaxat diem referaataeftrepraefen-
tafiollla, bèneditftiö, & laus,quxab adminiftratoriis fpi-
ritibus , vel ab hominibus qui ante incarnamm 1 1 s v m
C b r i s t v m filium D e j operè fe illis perfimiles often*
derunt, verum & in praefenci, perinde ac tranfitus dicircmtK
, & intus plenaer ant oatlis. Et requiem' non habent j ftin'dionum temporafiiira , qui videtur ab iis qui acute
| p ac no® e % ' iM&B. WMMMi Dominus • cemere praeualent, demonftrauir. Et abiicicntes coronas
t Densoinnipotcas qui hat, & qui ep, & quiventurus eft. S t fuas. Coronas abiecilfe antc rhro'num',vi(ftoriarn pra; fe
iJqsiandocunquedeilerint animaUa gloriam & honorem & benedi- _ fe rt, quemadmodum & punc yidere eft in iis qui vxn-
\ - - * - ~ i cunt icercunt
certamina. Thronus vero, dominium &poteftatem., id fit, quantum obfecro eritgaudiumdc pluribus? cuius 11
Eft porro infigne regni corona.Quidigitur aliud ifti,coro- gaudij caufa aufus ille agni obrigit, qui adhoclibruma-
nas fuas ante thro,num abiiciendo, indicant, quam quod peruit, vt ipfe ille cognofccretur eife, qui prop ter falutem
noftramaauenerit.Etquodjhqcitafitdpfe nos do ce r Do- j
minus, .dicens': Non veniadiuftos v^ocandos f fedpccca-
tores ad posniceritiâm. ’
certumac verum regnum, & contraomnesobtentamvi-
doriamDeo fuper omniareferunt, dicentes: Tibipomi-
ne ab omnibus gloria debetur tanquam creatori, opifici,
& qui cum non effent, adhoc adduxifti vt effent, quiqi &
conferiias, & contines.
C A P T V X I.
ET vidi in dexter a fedentis fuper tbronum, librumfcriptum
intus & foris, fignatum figillis feptem. Istvidi angelum
C ^ P V X XII. :
ECcevieltleo detribuluda, radix Dauid, vthperiat librum)
& foluat feptem figilla eiuSi Et vidi, &ecce in medio throni
& quatuor animalium, & in medio feniorum agnus ftans
fortem, pradicantem voce magna : Quis dignus efi aperireli- . tanquam occifus, habens cornua feptem, & oculos feptem: qua
brum, & foluerefignacula eius) Et nemopoterat, nequeinccelo, ; funtfeptemfpiritus Dei,mißiinpmnemterram. YLtventt,& ac-
neqtie in terra, neque fubter terram, aperire librum, neque afpi- cépit de dextera fedentis in throno librum.
cere ilium. Et egoflebam multum, quodnemo dignus inuentusef-
fet aperire & legere librum, neque afpicöre ilium. Et vnus defe-
nioribus dicit mihi: Nefieueris.
Et vidi in dextera fedentis. Qu^e funtadexteris D ei, bona
änimas inriüiuit, qiueprouerbiator etiam Solomon in
dextera fapientiaereponi fignificat, quae pervitamdemó-
ftrauit, dieens: In dexteraipfius vita. Qu« vero afmiftris,
Bona corporis, ac fenfibilem vitam hanc, qu« per gloriam
& diuitias innuit, dieens; In finiftra eius d iuiti«&
glorhn' I In throno. De throno didum eft, quod pote*
fiätem'& eminentiam illius fignificet, qiii fedet fuper
eum. Librum. Quid vero liber? Sapientifümamcompre-
henfibilifqueDei memoria: quam Sc ProphetaDauid, &
Mofes priefignarunt. Ille quidemper id quod ait, Inlibro
tuo omn.es feribentur: hicautém cum ait. Aut dele me dé
Ecce vicit leo. Vidorem noftrum diabolum vicit. Quis
aiitem illeeftquivicit? Is fane qui tanquam Deus leo eft:
de quo etiam- patriarcha Iacob decumbens vaticinatus
eft, quodille fitleo,quide tribuluda: quafivero radix Da-
uidis, tanquam creator ob diuinitatem. De radice autem
Dauidis didus eft,propterea quodde radice Dauidis dida
fit virgaflorem ob huinamtatem produxiffe. Agnus ftans.
Agnus, Chrifti eft; qui è tiam per agnüm praefigurabatur,
qui juxta legém immolabatur in pafehale, Sc per Efàiam
quâfi ex perfona Chrifti a i t E g o autem ficut agnus in-
nocens, qui.duciturvtimmoletur, & non cognpfeit. Et
illud: Tanqiiam agnus coramtondentefefinevoce:&fi
quid feqpitur deinceps , quod huic fcntentiæ arrideat,
quodque hominis pafliônem nobis ob oculos clariffi-
me ponàt. Quàfi occifus. Porro quod non occifus,
libro quem'feripfifti. Scriptum intus & foris. Librum in- ( fed tanquam ocafus dicatur, oftendentis e ft , qudd in
tùsae foris faipnimefle, fepten^qne obfignatum figilïis, j morte npri permanferit : nam refiirrcxit Chnftus. Ide-
fîcihteüige : Intus quidem illi, qui exHierufelemfctipti j niminfiniiatquoddidum eft, non videri fandum, non
fuerint£nquam legs ducata S to r e s Dei:foris autem,& interitum, fed corruptionem : perinde ac interim, ani-
parte détérioré, hi qui ex Gentibus. Porro figillâfeptem, mae £ corpore fepârationem fignificante , quam etiam
feptenario nuitiero jniignita, fignificantiaque dierum va- 1 Chriftum reuera permliife nemo pie credentium fiifci-
riétatesacfuccief%nesmundihuiusmortalis, quidaliud j pete abnuit, corruptionem veronequaquam. Haude-
intelli»eridvni^pt«bent,qua"ni*quodnemo,pr«terfolum ; nipa perfedæ membroram diflolutioni fubiedus fuit,
D eun ip e r fed^K ep o in t quænam in^it«cuiufqueno- j fed quo tempore corruptionem furreperé. oporrebat,
ftriimfninfitu contingent?VeligitLirhocitaeft:vel clausû eo refùrrëdio agens , comiptionem pepulit^ : idcirco
efle libmm, ifthuc demonftrantis eft, n'empe quod nemo
diuino afpedii, præter pauciflimos, dignùs fit. Orttnes e-
nim declinauerunt, finiul iniitiies fad i fimt, inutilitate
quæexpecpato Adae prqpagataeft,fiducbimque erga Deft
perdiderunt., Et nemo poterat. Ex hominibus quidem
nullus : is autem qui erat.velqt agnus, præfertimq; eo modo
qüoperDàuio didum olim ruerat, Maneexaudiesvo-
cemmeam :p.er mane, aduentumDominiin cârnediccn-:
tem .'per q'uém aduentum, nos etiairi homines diuinoa-
: fpedui dignifadifiimusaffiftere : hoc eft, digm fadfcifu-:
miis,quiprope illi affiftàmus,qui. & collapfa erigft,& con-
ti'itareparanaqeonfhingit.Quibus de caufis ipfius quoqi.
âdnOSclemensaduehtusdifpenfâtusfuitj&propterhunc
prophetamin preees feXàüditae, inter qiias illaetiameft:Iri-
clina ccblos Sc defeende. Qupd ncnio dignus inuentus effet.
Nèque enimangelüs-, neqüë.homohæc praeftititquern-'
admodumEfaias ait:N on fenipr,nonangelus,fedipfefer-
uauit eos. Neque igitur qiiifquam exijs quicarne carent, j
neque exijs qui in carne agunt, nequè ex illis qui carne re -,
lid a abfçefferunt , exadam accepit diuinarum remm fei-
entiam.Idenimcomplicatumfuiffelibmmfignificat, nç
mm
per très dies in morte Dominus remoratus eft. Siqui-
dem probams , & à nemine non fufeepms is éft , qui
naturalem feripfit hiftoriâm , qui corpora morien-
tium’ jr. igni non cremata , didt très fiiftmere dies na- j
turadi vita in eis agente-, poftea'véro.interitui , imo ■
p otius corruptioni tradi. Habens cornua feptem. Cornua
, poteftatem fignificant Sc gloriam , quetnadmo- tfaiM.74.
dum vbi de^pôteftate diçitur , Omnia corniiapeccato- ibtdem’
rum coiifiingam :de gloria vero , Et exaltâbuntut' tôr- 1
üna iufti. Qüp funt feptem fpiritus Dei. Septetn fpiritus
, feptem fimt fpiritus fendi effedu |& operario-
ries, fapietttiæ, intelledus , feiend«, confili}, forritu-
dinis,pietaris ,&rimorisDei. Qhieffedus, fiue effica-
ciæ , .-feu operationes , in fendos quofqüë emcâdam
fiiârii ëxercuerunt , qui vbique terrârUm diffemiriari
furit. -Et accepit librum dé dextera fedentis. Quod If *
brum agnus de dextera fedentis fuper thrbtiuin actepë-
rit , ex parce hiimanitatis iufélligcndum eft , qüêm-
admoduiri &. quod occifus fit. Ex parte namque , di-
uinipitis, nihil ex ijs qu« digne ,d.e Deô dicivelcbgitari
poffimt, tribus perfonis feiundim affignatur , pr«ter
pe quod vniuerfæ creatæ natur« incognita fimt indicia ! quam produdionis modus ingeniri, & geniti, acproce-
Dei. Creatæ itaque natur« liber complicams eft,& neefo- deritis.
lum nullus eft qui eum aperife po fïit,yerumeriam né afpi-
cére quidem: h oceft, ne attente quidem ad diuina iuai-
ciâ refpiceré quiuit. • Vemm qui eatenus indigni erant,
poftquam illisaduentus affuit agni, quæ inuia erant, per-
via fada funt, Sc qüæ difficilia, facilîa, Sc in prompm. Ef
vnus de fenior.ibus. * Vnus de .fenioribus, hoc eft,de diuiniq-
ribus vircuribus, quæ & ipfæ , ob ilium, quo erga nos pirb-
penfæ fimt, affedum gaudioreplentur,perinde atqùe ipfc
Dominus ait: Gaüdium fit in ccelo depeeçatorecumad j
Et.cum accépijfet librum , qitatuw animalia 6 “ vigmti
quatuor feniores ceciderunt coram agno , babentes finguli citba-
raS,&pbialas aureas plenas odoramentotum, quajunf orano-
nés faniïorum, & canunt cantuufn nouum, dicentes : Dignus
esaccipere librum, & aperirefigilla eius, quoniam occifus fui fti,&
redemiflitiosDeoperfartguinemtuum, exomnitribu, & lingua,
& populo, & nations: &feciftinosDeo noftrofregnum, &ft~ iius, reg«,
ardotes, ®nabimusfuper terram.
Quatuor animalia. Alij quidem quatuor h«c animalia
poenitentiam redît. Quod fi dé vno duntaxat peccatore excellences virtutes diuinas, quæ Dei omnipb tentiam
Eibliotb.Ÿet.PatJ‘om.6. Y