S. Fulgent, de R eint fs. peccat.
hot is quibus üocati font opèrarii, cognofcuntur mund:
huiu's states, Quibus Deus ad opus botram vbcauifquos
adfe gratuita iuftificatibne conuertit. Accipifcur ènim
tàane huius diei ab initio mundi vfque ad diluuium.Ter-
tiæhoræ quippe vocatio fuit à diluuio vfq; ad Abraham;
Sexta: horse vocatio, ab Abraham vfq; adDàüid; A Da-
uidvcro vfque âdtranlmigtàdôhèm populi m Babylo-
niamfhora nona compléta eft. Deindehorà vndecimà
fuit in primo aduentu Ghrifthqüô venithümilisin carne
mortali -, in qua pro peccatô mundi dignatùr immortalfs
bccidi. H*c eft opèràriorum pbftrerna yocatroVquai nüc
àditütVfquë a'dbrefèntis ieculifinep,id eft,aduentu hu-
militatis èiuS vfque àd àducnttirtt celfitudinis^ Ab ad-
! Ucntu quo b onus venir iudicandus a malis, Vt mifeticorditér
de màlisfaceret bonos, vfqâeâdadüentüm quo iiiftè
iudicaturüs ëft & malos & bonos. Ab aduentu piæ
remiffionis ,vfque àd aduentùm iuftæ rétribution«. Ab
adùéntùqübexVferis & inîquitâtibus libëraüit animas
pauper um, yfquë ad àduehràm qùo Vettiet cunï vfuris
ëxigere pecuniam fuam a quibus cam inuenerit corifiim-
ptarii, àut nullo béni operis ftudio duplicatam. Haeceft
horà quamnouiffimamheatus Ioannés appellat : Putruli,
tÜoUifmaboU eft. Póft huius horse confummariohëm non
àd Vineam'dominus operarios vbcat, led veniet Vtvni-
tuiquë mercédem fui operis reddat, fient ipfe ait : Ecceve-
niocito, & inertes meamecum eft. lHc fibi efgo ipèret diui-
n retributiôniidettàriûmtribuëhdum: qui anteqüam
dies præfcnris feculi finïatur, in dominicà vinëa laudabi-
liter bperatur. Illâ qùbque horàrum diuerfîtas digne ac-
cipiatur, ficut fuperius pofnimùs, ætatum mundi diftin-
' d i a Non tarnen incóngruê'poffumus in hachoràrum
diuerfitattf etiam vniùfcuiufque hominis ætâtes acçipere:
vtmàne fit hominis quôuïque finîàtur infahria,:dëindè
puer itise finis cônfumitnet tertiam. Adolefçentiæ tefmi-
nusperàgatfextàm: Iüùcntutis confummàtio perficiàt
nonam. Gràuitàtis curfiis pefalgat vridëcimam : & de*
începs fenëdus tchdeiis àdtériiimùm > totiüs diei cottfi-
gnetoccafum; Inqüacunquëiÿrarvitæprasfentisâètate
.ornnisiniquusautimpiustoto corHefuerit cônuerfusad
Deum t ftatim præteritorum dmttium remifÏÏoriemàcci-
piet pcccatorumi t
C A P V T X I X.
Dominicain conftitutus noluit effet fiudio qperatiortis
attentus : ïllé yero, quia foris operatus eftquod ante fi-
nemdieimtravineamDominicam debuit operari: Ac
perhocille,quianon eft operatus vnde faluaripoftit :,l i fe
aùtem, quia non ibi operatus eft v bi donum fàlu.tis ac-
ciperet, &idcirco finito die neç illead vineàmintrare
permittitùr j & illi facultas bonæ operationis aufertür:
quia catholicus quidem malus in, conuiuio Domini ve-
ftem nüptialem non Kàbuit. Quod Paulus fidelibuSintimât
QVifquw autëm pqtefi inuënire in sËuangëlio, aut
docérëpoft fînëm diei'quemlibet operàriiim voca-
tun|ad vineam : digne fperet de cërtiflirne praidicet cui-
libetiriiqiio qui in præfëriri feeulo ëônuërfus non Füerit,
ffaciritàtëm boni operis,àüt gràtrMm remiilibnis Futuri feculi
tempore cpnéedendàm. Item qhrfqüfs ôftënderit I cuilibét àd operdtionem vitteæ doihiHicçanté fînëm di-
ét non vocàto dénairiumiulïh donitni dàtiiin : dignè c6-
grueqi fpérët^uiiibetante finem aifënfis‘vitónófcon-
uerfo regmum cæîorum largttdte domini conferendum.
Srivëro illds qüos diürni bpeiSsih vitieä pius labor exer-
‘ cùit, ip foi taht ümpÖffc, fiiiem drei denàrii merces exce*-
’ piti Nos'quoqaeflàddenariümàéÇérhaéviCæperuëhire
Volumus, in vinea dominicà p r ^ r i t i tempore laboremus
: hecedntemnamus inipërittm voëantis, fi nbliimus
âlargitate remunerântisexcludi. Qui enini ante finem
’ dieinon operâtùr in vinea,finito die noripoteritdenari-
. iim acdperei qhiatuhe non erit tempus, cum vnufqilifq;
< àd Operarionem vineae mifeticotditer vocetuf, fed quo
'niet des prætetita operariphe reddatùr. N on ergo ibi erit
piavocario,rédinftàreâdïtio> IÜe dërtariusnecotibfo
dabitur,nec eiqui extra vineam foris operauir. Otiofus
èftautem cathoiicus,qui non vult bene operari, quiafides
ßneoperibus otiofa &wortudeftjn ftmtùpfa. Extra vineam1
veroille operatur, qui confiitutUs in qualibet haerefi,
formidandum, djeens : Si tarnen non nftiti.non nudi
inueniamur. Haereticus verb ad ipfiim.conüiuium tem-
pore accèptabili venire contempfît. Et ideo ille proiieie-
tur, & illi facultas ingrediendi non dabitur. Nunc ita-
qüe tempuSjVtpaleamuteturin triticum : nunc tempus,
vt pnini* iniquus feftinèt ex zizaniis triticum fieri: fi non
vuitinextingUibilisighis æternitate comburi. Si quise-
hîm prefèntis tempbris gratiam refpu'ens, quo dominus
nonadiudicandos , fêdad fàluandos peccatores venire
dtgnatuseftj, in fuis crèdiderit iniquitatibus pérmanenr
dum,nüllàminUenietmifericordiamin futuro iudicio : v
quia née tempore ventilationis paleam frumento mifeeri
ventilator ille perinittet, nec tempore reddendaeratiq-
nis ralenti potçftatem pigrb, inutili famulo feueritas di-
uina concëdét : Sed ficut pàleas tune inextinguibilisi-
gnis exuret j ficneqüam pigrumqüe fèruùm tenebris ex-
terioribus deputatum jfîetus & fteidor dentium aeternus.
ex cipiet; Quid eft enini aliud quod ille ferhus ligari m inibus
iubetur & pédibus : nifi vt in manibus mali operis
reams,in pedibus autem malæ voluntatis punienduso-
■ ftënditur affeéëus ? v ^
C A P V T X X .
HViusoportunitatem temporis fànâius Efaias diui-
nitus informatus agnouit, qui nos ad conuerfio-
nem his verbis hortari non definit : Qualité Dominum dum
inueniripoteft, inuocate tum dumpropeeft. Derelinquatimpius
vtamfuam, & vir iniquus cogitationemfuam: & conuertaturad
dominum, & mifertbitur e'tut, & ad Deum noftrum, quoniam
multut eft adignofeendum. Nunc ergo Dominus quaere,n-
dus eft, cum poteftàqüærentibus iriueniri. Nuncinuo-
candus, cùmcft proximus inuo canti. N une iihpietatis
via, riurtceft iniquitatis cogitatio relinquenda, nunc eft
necefiària conuerfio peccatoris, qua poteft beneficio df-
uinæ remiflionis, ream totius carere peccati. Gaeterum
bonaDeiriori videbitinierra viuentium : fi quis in hac
terra morientium rémiffionem non acceperit peccato-
mm. Hocénim ipfe praeordinauit hominum Saluator
& iudex, vt quibus peccata dimittitjin haC terrâ dimit7
tat. Propter quodludasisincredulisdicit: Vtautemfcidr
tisjquwpoteftatem habetfiliXt hominis in terra dimittendi pecca-
W.'Qtiod non ideo dixit, quia tranfêuntibus hominibus
de’hàctërra huius temporis peccata, fi quibus velletj re-
laxare rion poffir.-fed vt homines agnofterent tempus rë-
rfiiflfonis &retributionis diuina incomrhutabiliter con-
ftitüriönediferetum, nec audire humâna inaniterfpera-
retyanitas,quod diuina promitteret veritas. Hinceft
quod etiam beato Petro, hoc eft,Ecclefiae fuae in terra li-
gandifôluendiqué tribuit poteftatêm, vt agiiofceremus
in tempore huius vitæ gratuitam tribui in pécc^tdrum
remiffione mifericordiam : Induturoaurem iuftameun-
' dtis mercedem jpro faëtorum qualicate reddendam. Nec
; ambigëremus nunc omnia poflè peccata dimitti,ôc nunc
quarcunq; non fuerixit dimiffa, mneexigi. Quod etiam
! beàtus Dauid fanCti fpiritus reuelatione cognofcensjcui,
ficut ipfe teftatur, incerta & occulta fàpientiæ fuæ marti-
feftauerat dominus, priufquam de hoc feculo eat,remif-
fionem püftulatpeccàtoram,dicens : R mitte mihi,pt réfrigérer
priufquam earn: &liut non tro. Beams vtiq; Probonorum
quidem operüm.gerit ftudiurn, fed ipfe fibi j pheta non tam follicitë poftularet ante vire prefbntis
male credendo denegat falüatibnis<ëffe«ftum. Dicit e- teriuinura remiffioriem fibi tribui peccatorum: fi iciret
him beams Pauliis Apoftolus: quiaomne quodnon eft ex ft- 1 pofthancvitamvel cuiquam profumrampeenitentiam,
de,peccatum eft.Ft: Sine fide inipófitbite eftplacere Deo. Vterque I vel remiffionem peccatomm tunc posnitentiam q-
igiturfibiadimit denarium, vterque fe ab operariorum gentibus diuino munere concedentohfortio
efiicit alienum. Ifté quidem quia intra vin,eam dam,
_ ' ~~^c apv t
z.^Vr.J.
V
Bfi.il,
G
Matth, f.
_H
pfii.fr
%
G A P V T X X L
■ ' ■ ' f ..... V»
V ? Quidem póft hatte vitam licet p ceriitentia futura fit
Xl/iniquöruiTj.non illis tarnen peccatorum remiffio da-
bitur,fed ipfa quöq*, piënitentia punitionis generab i t au-
gmenta. Valebit enim ad Cumulurh cruciationis ietërnx',
vbi duritiä per uerfi cordis qüië attte finem'prefèntis vire
non fiierit falubri confèflione abolita,cum flammis vltri-
cibus fine fine grauiter vretur & fua grauiuspeenitudine
punietur. Quid enim deterius,quäm fic de preteriro iugi
pcenitentiaconterii vtniihquain poffit pcenitensator-
mento coinnriiË criminis liberari? Neqj enim hocin ho-
mine prefen tc vitani in fiiis malis opèribüs finiente con-
fiderabitur, vt quia finita Videbuntur eius opera mala, fi-
niantureius quandoque tormenta: fed attendeturineo
ittiquiè voluntatis peruerfitas, quam vfquë in finem prefend5
vitae diligit & tenet ittiquus, licetipfam vitaiji qua
pefixme gerit,amittatinuitus.Qui dum malam voluntate.
ante finem pr£(entisyit& mutarè non curat,oftendit pro-
culdubio fic fe iniqui rates fuäs diligere, vt fi poftet hie fitte
fineviueré; fine fine vellet in iniquitaribuSpermane-
re. Non ergo propterea Cuilibet iniqiio patcetur j quia
iam defideria nialai voluntatis implere non potërit: led i-
deo fine fitte torque bittir, quia quamdiu hie pec care p o-
tuit, peccare non deflitit. Et ób hoc nullus dabitur fni-
quo terminuspunitionis,quia priufquam terminaret huius
vitaè ctirfiim , non pofiiit Criminibus fuis terminum;
Quamuis enim vitani fuam malam quantum vellet pro-
longare non poflètj quifquiS hie noluit cónuerti dum vi-
ueret, eandem tarnen fi vellet miitare poffet in melius,
priuiqüaminälam Vitani firtiret inuitus, in malisgehen-
nsdine fine mänfurus.y t hac ergo itt combuftione sterna
criicientur qui preientem vitam in malis mofibus &
op eribiis finiunt, ad iuftitiampertinet titfti iudieisreddentts
vnicuique fecundum opera fud. Cuius Vtiquèttott eftinidfta
redditio qua fit vt iniqui nunquam careänt fuppiieiöi
quorum voluntas in hac vita noluit carfcfe pëCcato.Tales-
enini mägiS delerftantur peccare quamyiuere. Nec ob
hoc peccant, vt fempèr viuant: fed ideohic femper viue-
fe cupiuttt ; vt nunquam definanrpeccarédiim viuunt.
Nemo autem fècurusprefèntem vitam tërrtiinat, j' nifi
priufquam vitam finiac, ab iHiqüttaté difeedat: Ne tunc
inaniterfua Velif deflere fcelera, quando nullatends potent
vitare tormenta.Non ergo inaniter in prefenri fc'eii-
lo pcenitentiavniuërfis indicitur, rieqtieFruftrain hac vita
conuerfio prsdicatur. Hie ènim pcënitehriaremifiio-
nis inuenit frudtum, fi peccator dum hieViuit, peccandi
deponat affeiSturri. Prefentisnaniquefeculi tenipus mf-
fèricórs dominus & iuftus folum remiffionis beneficio
deputauit :fururum ver o iufts fe tri b utioni fcriiat: quo y?
nufquifque pró qualiratë credulitatis & operis cóndi-
gna,fed non fihiendä recipiat.
C A P V T X X I I . .
BRoindenunc omnis iniqvius infra ecclefiampofitus, j
malam conuerfarionenir efpuat,& Bdtts vita: cur furri
feftinetarripere: vrad scefnam vitaih valeac peruenirei •
Nunc omnis impiusprauam fidei fenrentiam deponat,
& ad epclefiam Venire non difmat. Nunc fibi óhinis hb-
mo dextrs partis cömparet mcritum: fi non vult fittiftr^
partis perferre formëntumi Nuncdifibületiuftiti^é viattii
vt veniat ad patriam j in quarequiem habeat fempiternä. .
Nunc oniriis qui Deum mails opetibusexaceibat, rranf-
featadvitarnbonam, per quain propitius Deus adquifi- 5
tur,vt accipiar vitam äeterhath quam Deus bonis fine fine
largitur: Nemó defperet mifetiCöf diartiDèi jCönfidèrahs
atrocitatem Criminisi Nectaiiien aliquis Tub fpe miferi- 1
Cordjis Dei permaneat in peCCatis: fed confidencia ipe-
f^ntis fia fineduBicatiönëpecat p&nitentis portiim : vt
humilitäs poënitentis fugiac deiperationis lethale nau-
fragiuiti.'Ët fic Dei miferieprdiam diligar,vt èitis tohfide-
ret cum timorc iuilitiam .Totuni fibi fperet relaxan pbffe
conuerfo: nec dimitten dum titihënaliquidéxiftihierob-
durato. Hoc tempore mutetiniquns virärn,&nb ft ,in.ue.-
Bibhoth. VenPat.Totn. 6 ,(lk
niëtpoenam. Fugiac culpam, &c accipiet veniam. In hoc
enim tcmpo're betteficium re’mifiionis adquiritür': quain-
do mUtatipnem voluntatis inërici qubq*, mutitio .comi-
tatur. N un c o mn is qui labor at & o neratus e ft,ad Deum
vocàntë reficiendüs veniat, nücmpef fç leue iugum Sal-
uatoris leuemqj farci nam collar, nunc ab eo difeat, quia
mitis eft & humîlis cordé:fi animæ fuæ requiem defiderat
inuenire, nunc auerftis ad conuer fionem curra'r,nunc iniquus
ab injquitate difeedat ttunc errans ad viam yerita-
tis re dear . Modo quærat dominimifericbrdiàm j'qui nbn
vult pâti fine fine mifèriàm. Modo qùærat æ t ern â vitam,
qui non vult in æferhûm mori. Nünc præueniat facièm
Dei in confeflîone,qui non vult dâmnan fèmpitërttà pu-
nitione. K une enini fru&uofè poenitentia geritur, nunc
rëmiffio peccatorum poenitcnticônceditur : nunc con-
uerïo rëgni cælor um poffeÏÏio non pegatur,in qua fine fine
vluitur', dèfirié fine gaùdctur: Vbinecttior^lætantï-
bus adimic vitam j nec moe ror v iuen ti b us poteft auferre
îætitiaih. In qudiénimfidé& opéré vnumquemqueho-
minum vicæ huius inuenerit finis': talisei retributio dabitur,
cuius non erit finis : Quiafièut bmnis qüi ante finem
vire prâfëtttis cbnuerfus honfuërit, & in malis fuis finie-
fit, vitra réqüièm non hab èbit :fic bmnis qui in hoctem-
pore diuinis precèptis obediens, à malis fais çdnuerfus
fuërit, fi hi fide re'fta&boha Vitàintra Êccldfiam Çàcho-
licam p erfeuerauerit Vfqj in finem^hic faluus erit. Amen.
B. F V L G E N T I I
E l ’ I STOLA PRIM A DÉ CON-
iug ali d ebitb m v o t é continentiæ à
coniügibus bmiffo.
C A P V T I.
Piftolam tuam, fanbtæ fblicitudinis indi-
cem, ante aliquot mëttfes accipien's, cum
perfolùere cuperem finedilatiohereipon-
fumlfic fumrëpehtinâcoiporis ægritudine
correptus , vt fe b rium violenta nimie tas
comraeatum mihi viréprefèntis àuferret : hifi Verus ani-
marum corporumq, medicus (quifanÀtommla^guoreHo-
ftros ', & rèdimit de.intérim vitam noftfam) adrcmbuëndum
tant? iiifirmitatis Hagelliim,dignaretur lnedicinç fiiæ lar-
giri fubfidiumi Receptâquoqi fofpitate,nonde’fuitquidem
feferibendi yoiuntas:fcd àd dirigedum obftitit hye-
mâlisâfpëritas.Nuncitaq;,quia creator 6c modetJtortc-
porum, tèmpçrferttdignatuàeftdohareyencofumi con-
fultationi tuæ, quodmifèratibnè atq; infpiratione fuper-
ni largi t oris accepi,redhibere non deftiti.
C À P V T Ï I .
Icis itaqj filiam nbftràm,coniu'gaîem tuam,pene vfi-
que àd extrëmum nuper ëgrbraflè periculumi&:fient
pîërumquè cbntigit,accepta marius ihipofitlpne;j^ié-
nitentiâm fècundum inorëm ,(quem hab et Chriftianâ
tcligio) peregiffe, Ÿerum > quiapoftmbdutti diuinæ bo-
nitaris munere, plënam accepit corporis fbfplfacem, fra-
gilitâtenicârniiàilegans, iætaris iniuperiuuenïlisintott-
tinefitiam ëonfitëris. E t in h aç^m k^ ^ ^b j|itàH on fîi,
qua carriém Confideras, mâieftatemq; Formidas, yeluc
ndutalbcorum ijgriarus, &Huètibüsventifquë iadatus,
dürii péricùlorum incerta præcàuës y nbftratibirèfpon-
fibne iiembttfttari flagitaSpoftuta,,vbi poffisàniinæ vi-
tarc naufragium. Tenpr ërfeo interrogatiohistui duo
quædammecoittpellit non' fegniter confidèrândapèn-
farei fcilicet non loluhi quid in fë cbniugalis admixtionis
qiiàlitas babèat, fedetiàm qiiidin vnàquaquë fë pollici-
jtatioVbüèiitiseirpbfcat. Igitiir fi pet feipfarà quis fide-
lium bbhiu^ufii feommiitibnern i duce râtibnë, confide-
rèt: cuipabdisvfuSnon in coniugali èoncubitu, fed iti
tonëubibëtttium repèrietiir excèflUiNe'q;ex commiitio;
ne maris & Foeminæ,fea cit imm b deratione libidiriis ciil-
L pàmtrâ-1
D
txeufatio
dilaté rc-
ïponfionis.
G
ifiUoi.»
Tenor inter
rogatloAis
tiipércon-
Comixtio
coniugalis
lion fft, fed
exceifus.