I Hill
eft in paribus",& omnipotentis aura qute me efudit. & ,O s
meum apcrui,&atcraxi (piritum, quod oleum laetificum
èit. Vc in its comprobetur diuini oraculi effatum,Bonus ex
bono animi thelauro bonaprofert,vt fane vitiofuse vitio-
ioanimi thefauro vitiofaprofert. heq; enirn tantum peri-
culi eft profunda aquarum tentantibus , quantum vitio
obftri&is,& fecrarum literarumprofundariman aggrcdi-
ennbus. (blus namque Spiritus ianótus, ceu Deus, rimari
poteft profunda Dei.
Quare & fastens quidamait,Inprimus purgandamêtis
eft,âe turn puro confuefcendum.NamfiCnriftum habens
in fe loquentem,& qui in tortium coelum euafitfet, voces*
qde in Paradifo influentes haufiflét, cuiu(q; hacc fint vet*
ba , Vino non iam ego, quin viuit inmeGhriftus, Gor
rinthiis fcribcns ait,Partim ioquimur,&partim cognofci-
mus,eequis eft qui dicere poflit,intégré loquor, 8C ihtegre
Cogriofeo,maximeq; quç adincomprehenlumDeum (pedant?
Qu*rurfum Xheologus quidam per S.piritUm fen-
tfttim eloquens,inquit: Cum de Deo loqtior, & lingua, &
auditu,& mente inhorrelco.nam fine peritulo non eft de
Deo loqui. Sed hare quidam minime cogitantes, fieque
difeernenres, qui qur madmodufa quæintra eorarir ventres
fiint obéantur,nefciant,in foediique vitiis,&volupta-
tum foidf bus u\ei inftar voluantur, ac ne fciant quidem
infime in hominibusSpiritus lànfhis, fedinterriti omnia
qarnis atque libidinis defideria exercearjr, in cauponis,
proftibulis, forô, balneis Chrifti arcana traduciint & irdem,
prçter&n#orum Patrum mpritem,Dionyfîj,Irenæi,
Glementis, Ambrofij,lulij, Eiiftathij i Athanafij jBafilij,
Nazianzèni, &Nyfieni vtriufq; Gregorij,Amphiloçhij,
Ioannis, Epiphanij, TJbèophtli * Pro cli, Ephraemi, Ifido-
ri, Béati patris, acdo&oris Çyrilli, reliquorumqueS.S«
Patrüm cum ijsconcordium.Näm,qui{an<äos eosdoéto-
res non fequuntur, damnatósdudmus, àChriftoque a-
lienos. . '' ■ - ■ ,
C A P V X Î V i :
Anaftafti, minimiPresbyterifanäi montis Sina, opus defide,
aconomta Chrifti Deifilij,ad fanftam Catholicam
Mcclefiam Baby lont fcrtptum,fratrtbus no-
t - ftrisinea Chrifti ftudiofi$,&
orthodoxie pottn-
tibuf.
T Nprincipio eratDeus, Deus eratinprincipio ,anteque
1 principium fineprincipio :&é ra t femper, & è ft, & erit
DeuSiDeiim vero dico fân<5him, vnius nature, & increa-
ram TrinitatemPatriSi^Fifijv&Spiritus (afidi.HicDeus
nofter, qui femper eft, ante omnia eft? o ccultis fuis >, ÔC
initioomnipriôribus ^onfilijs, primumaAtequamquid-*
quamconderet, iàndtas, &angelicasVimuesanimoinformât,
& créât : quafido^ vb i, &,quemadmödum, fo-
lusipfe eonfeityhouitqne: quorum natâiram ÿ otdinem,’
rident , infideliumque contumeliis propinant, plerum- ; numerum, inftituta j fórmam, (alus opifexDeus cogno-
què duo poeneverbuia,auttrès(èntçntiolâs,.acducubm- j fçit. Ex His incorporels claifibus, primas vnusinauifto-
tiùnculas è Patribus furati, memoriaque compléxi,atqùe I remfiipçrbiens, vt Elaias, ac Ezechiel Prophetæreferunt,
èveftigio(èdo6loies,nondiuinitüscreatos,^dquiaffe' ! deturbatuscumomni-fiiamanu coiruit: qui,nuncdia?
6tibus.ferantur,animo inani'gloriaj- atqite voluptatibüs ’ bolus.vocatur, &eiusià(ftio', dæmones. Deoigitüralpe-
fradtoi ob turpém quæftum ingerentes, ludaice porcislæ- v élabilem htiric orbem moliente, coelum dico,terramquei
pe, Scindignis diuinos verbi vniones venditant. ~ Siqut- & qiiæinfuntin eà : credebât diabolus, vt ait quidam dodemj
vt cognofcas licet ex æqualibus EçclefiafticOrum
hiftbri^oriim, pleraeqj omnesharrefes, èyanaregnandi libidine,
auaritia,hominibusplacèndi ftudio, fuperbiaflu-
xernnr,nontam iis futuris cæcisjfiorium, atque éxerdtà-
tionem fequuti, &affe6libus defünéfci. Spiritum’(àn£tum
iibi dqmefticüm feciilènt.Narîi',(toràte,quæpar eft, nefci-
mus,nifi diuinura Spiritûm teneamùs, qiianto magis Dei
arcana fcrtitari? Sed omninodicentmihivani Theologi,
nihil domi natum loquimur, ièd cum è fecra Scripturâ,
turn ex S .S . Catliolicæ Ecclefiæ Patribus petita. Quibus
dicam ego quo que, omnes bæretid idipfiiin prædicant.
Ynde ex iacii.s !iceris,ac docloribus concradicerenobisvi-
dentur. Q^âre,meiudido, nec (cripturam, nécPafrum
lêhtcntias, tirieerrore, & offenft, intelliger j qui non lo-
qiuïmm'miisSpiritüm (ânéhim ducem,ac inhâbitatorem
habuerit:Qupd eïiim ait Chriftus,quoniamSpïritus véri-
tatis dticet vos irjomnem ventatem,proeuldubio & Scri-
pmram,&Patries denotabat.
Capita, qua çrthodoxus reiicere,& execrari debét
ante coüoqutum,vbi cum Theodofiànis,
aut GaiamtU de fide verba eh
faftutus,
iNprimis Neftoriüs, eiu(q; fides execrandaeft, atqj haec
d o rum, regem (e, ac Dominum ab eo alpedabilis nature
defignatumiri.Acivbi vidjtAdamum produdumjaDeoq;
qui terreftriumpotireturjconftitumm,excruciatus animi»
&muidia flagrans malignus, hominemper Euam ,lignu-
quedecepit, ieu Deipremiflii3(eu alio (eafetipre quodam
^nodo^ Deo eft compertum. Nequeenim.fas eft, rios,qu£e
filenrip fcriptura tegit, perquirere.Puca,quifit paiadilus,
quod feientia: figrium, quse tunicae, & alia quaedam iimi-
hai parumin (acris voluminibus explicäta. Itaque iam iri-
de aprincipio, vtdixi, Sathanas fein humanum genusar-
mauit. Tum,ocddit Abel per Cain: bomineique diueripi,
in Cain filias agit: atque ad. idola d enique& fimulacra
nianufada,qui, cèu Debs pro Deo colorent. Quare di-
luuio eos Deus caftigat. Deih,hömini placatus,mundum
per Noe lemen inftaurat. Sed neq; poft hasC quidem mor-
-talesad frugém redibantded idölisjflagitijfqjdefèruiendo
in(aniebaht.Cptêrüm,rumiixa qupdam3&: exempla in De-
umpiètaris, edit; ofteritatq^Deus: Abraham, inquam, &
lfaac’& Iacob. Sednefrcquidem orbisrefipuit.- Proinde^
diuer&s, varialq-, pcenas mundi Dominus munejo intuli t.
T umigiturdat legem: feriptam, fignisiiac prodigijs Iftaeli-■
ramm genri conlpedus. At,ne ficquidemhomin.es abet-
röreabftitere. MifitpPft legem Prophetas, miraculorum
patrafores :• fed & eos auerf ati mortales, peremere.
■ ..........: ------7— ------ Demum, qnandoveteris^diuittiquefiticohfilijtemlprdinedeineeps
: Qui fimdam Virgihem M a r i a m ! pusfiiit cpmpleturh, vtarcariumillud-myftcriumedere-
tïaturaliter» & (üpernaturaliter Deiparam non agnöfeat:' tur, quod ad noftram glorjam ance fecuIa.Deus pra:ftitue-
qui in Chrifto afferät^duas perfonas, aut duas hypoftafes,, rat, mifit filium iuurh, ex fêmpéi virginé fenïina firie femi-
autduas namras hypoftafi feparatas: quiin Ghnfto vnio- ne hbmihèmnatüm : Posi-lucin terrisvifimft, & cum'homt-
nemin hypöftafi nöii fiifcipiat-: qm fententiam non ad- nibuscomerfatusetii Sfed nequeitaquidèm improbiis, im-
mittat, quxfolam Dei verbi naturam incamatam dicat, ,i puden(queveterator, turbandi mundifinem fecit:-fecl ex-
quomodo^am D. Cyrilliis eftinterpretatus rquiin Chri-j templo, humanisvafis, organifque fiiis'ocpiipatiSj'Ghrifti
ftoduas natiu:as,maris,acfbeminxdicat,autepgicarione adiientumeuerterefiinditusfeftinainr.PriinifiqueSimon
deformeKquidiuimtatemChriftiacorpórèfeiunélamdi- ' ' ~ i _ - .
catincrücé , feu monumentb vfeu alio quouis lpcq : qui
D fi corpus , acDei(angtiinemnegèt, quemperdpimüs.
Præ omnibus vero ,& ante omnia exe,crandus eft,qui no-
uam fidem, aut fentehriam prædicet, yel teneac, a C G C.'
X V IIï. Nicææ, G L .C önftan tinopol i ,Ç C . Ephefi primi-
tas SS. Patrum fide diüerfem.. Similiter, Sequiinueni-
a t , ^ît^ufcipiat ex Concilio'Ghàlcedonenfi nouam fi-
MagnsS^iuàritanus SittarumvicoeditüSjRoraânis, qui
Petro Äp o ftolommP riheipi çrediderant, dicebat, Chri-r
ftiimIe(um,quiveniifet,n!iendacem^&impQftoi;emfuifie;
feyqro, verum eflèChriftumûPoft eum,exprti,Ccrinthus,
Nicolaus,MarcionSimoni'Cönfentanea,pariaqjfingebat.
Sèdmox tùtriîfftbs., turn eorum dogmata diuina fênten-
tiafitftulit. A t neque ita malignus draeó Ecciefiam impu-
gnare Ge(feuit;ftarimq-,gentilium,&imquorumperfeqùu-' i
mh
tionesiil éamcortciuit. Verum his Chrifti potentialubla-
tis,verfipéllisferpens,tèrtium aliquem fallacije modü ex-
cogitat. Cum audiflet enim in EuangeliiS oraculum illud,
a Domino editum\quoniamfiabieiio ad Patron, rogabo tpfum,
& aiiittnparacletum rnittam vobis, m a g i s q u i b u f d a m , 8c i n -
c a n t a t o r i b u s h o m i n i b u s f u b i e c i c , v t d i c e r c t , q u o d i p f e e f e
f e t P a r a c l e t u s , q u e m m i f t u r u m i e m u n d o C h r i f t u s p u o m i -
f e r a t d n q u i b u s M a n . e s e r a t , M a n i c h * p r u m a n t e f i g n a n u s ,
& M o n t a n u s , e x A r d a b a u v i c o n a t u s , ^ c a l i i n o n n u I l i . Q u i -
b u s & i p f i s ( p e l u a f r u f t r a t i s j c u m i n i m i c i i s v i d g r e t i n d i e s
C h r i f t i a u g e f e e r e , d i l a t a r i q u e p r s c o n i u m , n e c i a m v l a a f e
h o m i n u m g e n u s a d i d p l o r u m c u l t u m p o f i p - d e t o r q u e r e j
d e e x t e r o v a r i a i n ö r b e m p r o f e u i t z i z a n i a , v t p u g n a m , &
d i ( I e n f i o n e m , q u a m i n i d o l o r u m c u l t u r a t é n u e r a n t , e a n -
. d e m i n D e i c u l m m o r t a l e s t e n e r e n t . -
- ........ ■.................... ................................... • . m
’X V I I , Parri Nicaei fub D.Cöh'ftantinöimp. geftum eit
: contraArium AlcxandrmumPresbyteruni.qucm & S.Petrus
Murtyr, ic Epiftopus iä ante exeeratuserar, dices: A-
rius& in hoi fe tuio,&ih fumro a Dei fitii IefüChrifti glö-
riaieparatLis eft,& icgregatus.Pr^dicab^rcnim creaturam
eileDetniirttn,arq} Verbuni,neqjgenitum ex Patre ante
leeularSartaum vero Cöcilium eiuidem cum Patre pcin-
cipii filium.eiufdemq; natura,genitum,hon faäamdefi-
nnutDamnauit äutem Sc Sabdlium Lybem, qui vnä Pa-
tris,Filii,äcSpiritUs finaiperfonam dicet ft, tres bypoita-
ies,vnä fub(larttiam,diuinaSynödusprofeflä.Ex qui q uj ^
dem, cum primis pudefadendi Theodoiiatli,& Iacobit*,
qui fubftantiamsiiue naturam,atque bypoftalin idem elfe
dicuntjVti oilehdemus.CortdeUinauit etiam Photiili h®-
re iin h ic S.Synodlis,quxdiceret,Chriltum,&diUiiiicatis,&
E n i m u e r o e x e o i a m a l i q u o t p o i b i h t e r u ä l l a M a r t é n t i S ,
humanitatisprindpiumhabere iMaria.neque fccUnduinincreatainipiiusdiuinitätemieculis
Montanij N ouati etiam Arianam illam orcheftram feeni-
praifafei
cam,chorihuius quafiintermedius quidam^dxmon con-
ftituit, huiufee feift* imitatorcs, Apollinarium>qui Chri-,
ftum,hominem inanirhem,& fine mente,atq; imperfeétu
fufeepifle diceret,& Eunomiß, cum luis fedbtoribus s qiii ItinttnopHjrtjn^n
Dei verbum crcaturam diceircnt, atq; vnam diuinitatis,& j ceret.SanaumveroC0 ciIium,abdi.cato Macedonia fpi-
humanitatis eius naturam , voluntatem Sc aftionem cen- j ritum fandum PatriJ& Filio confutttmtialcm prodama-
ferent.Neq; vero hisoforille honefti contentus.perSpiri-1 uit,addiqi curauitin fytöbolo iÜud;EtinSpiritumfanaii
tuslandioppugnacoremMacedonium, infändtiffimum | Dominumi&:vurificanrem,&qua('eqimntur. Tirtium
SeCuhdumS.Oecumenicum CL.SS.Patrum Condli-
um Conftaiitinopoli fiibTheodoiiö Magno imp.coa&ü,
FactUmqjeilcorttraMacedoniumArcliicpifconum Con-
(ranrin n nn liVin nm a 3 ‘ .
armatur (jpiritum. Verum fitperna illa,& diuina vis, & po-
teftas,omnes iftas malignas,&infcftas Deo feras diiperdi-
dipneq; vllahodie Arianorum,aut Macédonianorü, aut
Eunomianoru,quiX)euirioppugnent,perprbemmemo-
riafiipereft.Ac,velut draco,lethali accepto vutnere quo-
tidie ex doloreimpotentior redditur: fie & diaboliis,à
Chrifto Dei filio quafi circa tempora percufliis, fucceflii
temporis emortuusapparuit. Nam ec ce voluit in primis
re«fta Chrifti aduentum diflipare,necpqtuit. T um autem!
voluit perfequutionibus mqtis præconiüChrifti abolere,
fed fiuftratus eft. V oluit pro Spiritu fen6to magis adorari,
& fcopo excidit.Impetiuit Chrifti diuinitatem, & pudefa-
faótus eft.Çteterum cumdiuinitatem tum oppugnàrene-
quiret,in Chrifti humanitatem bellum conuertit,poft Ä-
rianam prcheftra,fepaiationis charybde adobmtus, cum
inquam Chrifti carnem à diuinitate diuidensfin, duo vnü
Chriftum feeuiflet. Eius vero diuifionis principes fucre
TheodorusAntiochiæ,acpiodomslTarfiEpi(copi. -
Ex quibus.velut radix qusedâhellébori Châldæus poreus,
Aftyrius Neftprius prodiit, qui hodieq^ fibi addiótos
(uopte çoeno aipergit. Nam Conftantinopoli (ubmotus,
atque inMefopptamiam euadens,vcnenum fuum,ac lutu
indidem;0 rifeuit,vndevelute canali quodam, Oriente
omnem maxime infecitjcpnlpurcauitque. Contra quem
prolixe opus confcripfimus,palamqije hominis fallaciam
recimUs,quo ftudioios remittimus. Sane feiendumeft,
nullam hodie Neftorii hærefi maligniorem extare, quæ
grius venenum (iiumprodat. Siquidem foedi quaeftus, ac
gloriæ vançcauiàper fimulationem (æpe,&Deum appellant
Chriftum,&Deiparam S. Virginem,ac Neftorium
duasinChrifto peribnas dicentem exerceantur, &irepu-
diant. Qmmquam,quieorum fraudes coargùere velit,B.
Cyrillùm.initumq; eius memoria Concilium contra Neftorium
iis proférât,quaî,fi fyncere a"ççipient,in his habet,
cur approbentur. Atq; hæc ha^tenus in præfens de Nefto-
riö", tmpio illo , ac Iudaicis opinioriibus imbuto,&Chal-
dæo Aflyrio porco. HuùcenimS. Ecclcfiaob naturarum
in Chrifto diuifionem, feparationemuc,vtSeucrum cum
fuis, ob èarundem confufionem reiieit.
C a p v t V.
De fanâisConàliû.
S.Ephefi prius C C, fan&orum Patrum Concilium fub
1 Theodono paruo Imp.celebratu eft annis poft Conftan-
tinppohtanum Epifcopum,qui dpeeret (audtiflima Dei-
param,hominem merum genuifle,qmque demum Ghri-
ftumin duas perfonas,duasq; hypoftafes impie cjiuideret.
Quo abrogatOjS.Goncilium gloriofillimam S. Virginem
proprie,ac vere Deiparam, vnamque Ghrifti compofitam
hypoftafin efle,decreuit.
j Allnis circifer poft decern,Eutyches quida-,Archiman-
drita Gdftantinopoli eft exoniisjqui. diceret, .Chrifti corpus
ecoelodeuenifie,aliudqi a noftro, totumq; Chriftum
naturam vnam efle.Goritraquern B. Flauianus, Conftati-
tinopolitanus Epifeopus,provinciaIiindi<fto Concilio,
tuncabdicato eodem,Chrifti corpuseiufdem ciim noftro
efle fubftanti* definiuit. Csterum Eutychesporredto m
bqllo fiipphce Imp. eiperfuafit: acc/toq; D iolcoro, Alcx-
andrmo Epifcopo, fecundum Ephefi peregit Concihum
contra Flauianum,quoddiritur latrocinans, in quo ab i-
pfiscircumuentus ,fuit trucidatus.
ObquemhabitumeftChalccdone Gonciliu aduerfes
Diofeoru,& EutychenhaercfiarchaSjVnamin Ghrifto naturam
aflerentes. At fantfta hxc Synodus, quod Chriftus
tam diuinitate,quajgi huraanitate £que perfedus eflet, in
duabusinconfixfe,&: infeparabiliter vniris nattlris Vnum i
Dominum eftprofeila: confirmata Neftorii, in priore E-
phefino Gonciho,au6fcore Cyriliojdamnationesquo qui-
demB.Gyrilio c'ollaudatojeidemhoc edid^felogium,Cy-
rillo,*temamemoria,qu*quidem omnia fub Marciano
Imp.funrpera6ta.
Annispoft Ghalcedonenfe Conciliu,C.fub Iuftxniartb
Imp.quintum cecumenicum acftumeft Concilium,contra
Originem,Di4ymum,& Euagrium ftulte fepiefiteSjquip-
pe quidicerent animasnoflras-cum da’mombus c CceIo in
corporanoftradecidifie: & , quod p.cena (damriatomm)
habeat finem* quodqj diabolusinantiquumangelicum
denuo reftftuendus fit ordinem.Damnauitetiam h?c (an-
<fta Synodus Seuerum, & fententiam ipfius,omnefque i-
demfentientes,animas fcilicet noftraante corpora gra:cx-
iftere. Sciendum vero eft,ahaplurimaprouincialiacele-
brata efle C onciliain diuerfis locis,^ de diuerfis ecclefia-
fticis capitibus. *
Ecelfe eft autem ftitdiofum illud quoque tenerc (an-
* Poft h«c verba,fequitur in cod. Angoft. tiralüs de natura, fed ö-
mniaiam habcs fuprain capitc dedcfinirionibus.&auidem ad ver-
■ bumrExceptishifcepauculis.a* vaXmät *-
St» «7t(et mpttjiei tlx iyH t Qiiret fä trhXg ifo »,* , ei ft»
C# uXt)Sotu an «AijSneS rov cturlv 'yiiojfyjc» ÜT^ivluf xtjpa -
*■«». «{»IT«f reit ve rün$£ Qofoft£m,?Cc.Ex veteri & nouo tefta meto,
Chriftum natura efle Deum,& natura efle hominem,tnhiIaliud
fignificare.quam illum ipfum,quiin rei Verirate Deus eft, etiam in
reiveritare immutabiliter faftum efle homiücm.Diftam eft iraque
i -N <5fca Oecumenica fex concilia,&quamobrent,& contra
quas haerefes finreelebrata.quin & (noflé oportèt]) alia
quoqjie diuerfe Prouincialia,& ante,&poftea in diuerfis
pfouinciisjde diuerfis capitibus a6ta.
Itaqueprimum SiOecumetiicum Concilium G C G . 1 àûpicmiflSmo Salotnooè,&c.
Ï E
F
tu,