
C A P V T I I t
& fulgent, de Incarnat. ____ 1
"nälis ïnnafaCHanc ergo carnem tunc ex fe natura virgt-
nis concipienti* exhibait, "tum in eärtiDeus concipienß
flis 7.
B
Verbum fa-
üum cft ex
virgine
c
SI autem Deus verbum fie in virgihe caro fieret vtiex
ea hon fieret, proculdubio non de carne matris idem
Deus haberet fubftanriam carnis, effctouc eius per virgi-
'hem tt an fitus.at que ita née mediatoris fecramçncum nobis
proficeret ad lalutcm, nechumafl* diuihxq*, plenam
in fe Chriftus Dei fiiius inconfufibiliter vniret fubftanti*
veritatem. Hoe ergo medicinaliter vfaeft bonitas diuina
remedio, vt iUe vnigenitusDeus,qui eft in finu patris»non
fijlü in midiere,fed etiam ex midiere fieret homo» .Quod
indubitanter diuinis eredere atque iubemur oraculis. In
ea quippe Dcum hominem fadum propheta non tacuit,
dicens : ï folter Sjon dieet, homo & bomofadustß in ta, 8c ime
fundauiteam Altißimus. Efaias quo que fpiritu fandoj> tenus,
futur® incarnationis fiUjDci fie prxnunciatfacrament
um: Ecce virgo in vtero concipiet, & parietfilium ,&voca-
bitur nomen eius Emanuel, quod interpretatur, nobifcum
Deus. Quia ergo ille quem in vtero virgo concepit & pe-
peric, nobifeum Deus voeatur, Deusvrique in vtero virginis
conceptus natufque eognofeitur. In Euangelio
quoque dicitur de Maria : Inuenta eft in vtero habeas dejpintu
fando. Etiam lofeph, quem virum Maria non ad concu-
bitum corruptelamquc carnis,fed ad teftimonium eufto-
diamque fecr* virginitatis & caftiflimæ foecunditatis ha-
buir, angelico fie admonetur oraculo : Iofepbftli Dauid, ne
timeas accipere Mariam coniugem tuam. Quod enim in eanaittm
eß, deJpiritufanâo tfl. Ex ipfe quoque fadus cxleftibus de-
monftratur eloquiis. Dicit enim Apoftolus. Poftquam au-
tem pen it plenitudo temporis, mißt Deus filium fuumfaäumex
mutiere,fadumfub lege. Romanis etiam feribens. vt verum
firmumque ponerc fe demonftraret fiindataentum fidei,
epiftolæfuæ tâle collocauit exordium : Paulus firuus Jefit
Gbrifti vocatus Apollolus fegregatus in Euangelium Dei -, quod ante
promiferat per propbetas fiuos, in fcripturvfandü defiliofiuo, qui ftäustdeiexfemine Dauidftcundumcarntm.Timothco quoque
diledo filio in fide principàliter huius fidei follieita
commendat affedione memoriam, dicems : Memor edo Cbrißum lefum rifiurrexiffe * mortuü exfemine Dauid fecundum Euangeliummeum. Adipfemquoquebeatamvirgineinfu-
turam feili ce t creator is fui, imo rerum omnium genitri-
cem, Gabriel Ahgelus hoc vfus inuenitur alloquib : Spjri- dtueos fqaunoddu nsfaufepeetruureenxiteetf man tdeu, m&. vvoirctaubs iatultriffitmiuis oDbeuim.brabit tibi :I- Ad hoeper-
tinctfalutis noftr® myfterium, quod pater nofter Abraham
difpenfetorem domus (usé prxcepitfiib eius foemo-
re man um ponere, & iurare per Deum c®li. Quod hon
hifi fpiritu fee fie credendus eil, tune fcili.cèt quando o-
mniain figuracontigiflevas elcdionts infinuat. Illud i-
gi tur ideo fendus Abraham pater gentium fecir,non quia
carni fuæ credebat aliquod iam elfe cum Deo eæii naturale
conf ortium, fed vt oftenderet Dcüni cxli ex ea carnc
nafeiturum hominem, quç de femine.ipfius Abrahç pro-
paginis duceret veritatem. Vnus eft igitur Chriftus Dei
fiiius in natura diuiüitatis & carnis, in quo fingularitas
pçrfonalis non confundit humanam diuinamque naturam
, & inconfufa vnitio naturarum non facifgeminam
ine fie perfonam. Veritas enim propteréa rioftr* reconci-
liationis permanet & felutis, quia 8c Deus vnigenitus verus
homo pro nobis eft fad u s, & idem homo nort alius
conceptus & natus eft quam vnigenitus Deus» Beäta igitur
Maria Deum verbum, fecundum quod carqfedum
eft,& concepit & pepèrit.Cüius vterö verbum Deus non
carnem, in qua conciperctur, intulit, nec ex ea matetiam
concepts fiue formatae carnis nonipfe Deus condpien-
dus j fed tantum nafeiturus aflumpfit : Sedex ea & in eâ-
dem virgine humans carnis naturam, fecundum quam
temporaliter Deus fempiternus concipercrar & nafccre-
tur, accepit. Ipfe quippe acceptip carnis ruit coiicëptio
virginalis, neque enim in vtero fendac illius & matris &
Virginis, ilîa fpiritualis& ex Deo Pâtre fine initio genita
verbiDei natura, poteratabfque carne temporaliter con-
d p i, fient hcc caro fine verbi Déi vnirione potuit aliqua-
tenus nullius viri eoitu feminata in intimo vulua: virgidusaduenit.
Non cft igitur aliquod intcruàllum tempos
ris «ftimandum, inter concept* carnis initium, &con-
cipiendæmai'eftatis aduenlam. V iïa quippe fuit in vtero
Mari* virgin« conceptio diuinitatis 6 c cài nisjôc vnus cft
ChriftusDei filius in vttaque natura conccptus,vt macu-
lam vitiat* ptopàginis înde inciperet abolere, vude in
vnoquoque naf ccntium videbatur exiftere»
G A P V T I V;
\ T A m quia ômnes homines eX coitu maris Foemina:-
jXNique nafeentes, ipfius conceptionis exordium origi-
nalis pcccati habent contagione refperfum, qùiapecca-
tum quod primus homo cum effet natura bonus i diabo-
lica malignitate fedudus admifit, in pofteros quoque
cum poena ac cum morte tranfîuit. Quod in veritaté fendus
Dauid enuridat, dicens : Ecce enim in iniquitatibus con-
ceptus fium, & in dtMispeperit me mater »«4: ne ceflarium v tique
admodum fuit vt mifericors dominusSc iuftus ini-
quitatis human* vëftigia deleturus, in ipfo cohceptufi-
bi humariam natùram dignarttur immaculatam imma-
culatusvnire, vbieamconfueueratperinfîidampeccati
original is maculam fii* parti dominioque diabolus ven-
dicare. Naturæ igitur human*, cuius veritatem plenitu-
dinemque Deus vnigenitus afTumere voluit, conceptum
quoque eius nàtioifâtemque fiifecpit. Abfit enim vt quif-
quam catholicus credataut dicat, quod vnigenitus Deùs
fuo nos fenguine redempturus , in ea carne qua idem
Deus fados eft homo, refpuerit human* conceptionis i-
nitia, cum in eadem carne Deus ipfe immortalisperma-
nens human* mortalitatisfuiffet paflurus extrema.Sicut
enim carne moriensincommutabilem atque inamiflibi-
lem naturalem fui ftajum Deus verus viuufque non per-
didit,fic idem Deus vniuerfus naturaliter & æterhus cum
parua carne conciperctur , vniucrfitatenaturâlinonca-
ruit. Et cum temporaliter carne nafeeretur,*temitatem
naturalem, in qusfdepâtre atque in pâtre fempiternus.
D eus eftjhon amifit.quia vita ilia fiium voluit eue que in
carne fufcepit.obitum &çternitas ilia fiiiim habuiein'ma-
tre conceptum. Vei bum igitur Deus,id cft vnigcnitusDei
filius, qui cft in omnibus (ficutipfe.teftatur)
initium& finis, fie initialiter fecundum humanam naturam
çqndpi carne non abnuit, ficut eadem Carne mori-
cns.Deus humanç naturç debitum finaleperfoluit. Nul-
latenus namque huihana natura ad auferendum pecca-
tum mundi fiiflidensatque idonea fieret,, nifi vnione
verbi Dei, non naiùrali confufione ,fcdfolumpcrfbnali
vnitate ttànfiret. Verbum quippe cum caro fieret* vni-
tionejnirabilifuam naturam fecit* quamcxnobisacce-
pit. In qua tamen vnitioné dcifica, &c omnino mirabili,
verbi diuinitaé mürata non eft in carnem * veraque verbi
humàhitas naturaleni piorfus tenuitnoftri gencris veritatem.
Virgo igitur,quod f*pe commemorandum*ipfum>
Deum verbum fecundum hoc quod in ea caro fadum
eft , 6« concepit & peperit i 6c ilium vnigenitum Deum,
virtuteih fçilicet & fepiemiâm Dei, eandoremlucis *ter-
n * ,& fpecülum fine macula Dei maieftatis, & imaginem
bonitatis illius ,fplendbtcm glori*, 8c figuram fubftan-
ti* eius,qiicm fine vllo initio de fua naruri fempiternum
atque incommutabilem genuirincommutabilis aefem-
piterna diuinitas partis: eundemhumananaturatotum
plenumqucDeumdc hominem initialiter concepit & pe-'
périt vterus virginalis.
G A P V T V: ,
/ ^ V m autem dominum Qhtiftum Deiimhbminem'
L / q u e dicimus, non perfonalem dualitatem * f<yi v tri-
ufque naturx vnitionem veriflimam fine Vila fadilco^-
fufione monftramus.Idem quippeDeus qui homo,idem
fiomo qui Dèus eft, quia fie Deo verbo mirabiliter vni ta
.eft humana natura, vt ipfe verus Deus verus Homo fieret}
alteram vero perfonam incarnati verbi Vcra humanité
F
CuoMuif
non haberet* Acccfïitenim D-© humana ni b itan cia non
perfona. Deus itaque cum fila carne vnus eft Ghriftus,fi-
iius Dei 8c filius hominis, idem verbum fimul 6c caro, i-
mo idem verbum caro, quia idem Deus homo.
C A P V T V I .
N On autem fie Deus verbum carnem accepit vt caro
non fieret, cum Euangëlifta dicat-.Verbum caro fadum
eft. Neque naturam carnis ita Deus fiimmus atque vniuerfus
aflumpfit-, vttanqnam in vno de patriàrchis aut
prophetis, inilloquidem homine Deus effet, fed idem
Deushbmo non çflet. Abfit vt hoc Çhrifttàna coofeien-
tiateneac, aut fe quifquam fidelium profenari tanta im-
pietate perniittit. Cum enim verbum caro fadum eïl, fie diuinitas
niimanitatcm fiBi mirabiliter vnire dignata cft,
vt vtriufque narur* veritate feruata, in vnoeodemque
Deo atque homine Chrifto pro vita mundi diuina fieret
ilia eius humanitas. Deus enim non continens in ira mifericor-
dias filas, ad hochomofedus eft, vtquicquidin homine
creauerat integrum-, idem Deus in fe totum redintegra-
retafiumptum. Hoc itaque habuit, Deihominifque mirabilis
quidem, fed verus illé fecundum carnem conceptus
6c partus, quo Deum cxli virgo ineffabiliter conce-
p ir6cpeperit,6cvirgo genitrix inuiolata permanfit, ilia
Icilicctgratia plena, &beatd in muUmbiis veracitëraban-
gelo nuncupata, quod gratiæpiæuenientis ope atque o-
pere fpiritu fen d o fuperuenientein fe, ÔC virtute altiffimi
obumbrante fibi Deum Dei filium conceptum, yiricoi-
tuni nec pertulit omnino nec voluit,fed virginitatem re-'
rinensdémentis6c corporis, ab eo quem concepturaôc
pariturafuerat donü incorruptç foecunditatis 8crcecim-
d * integritaris accepit. Ita Deum verbum fecundum :
quod caro fadum eft, virgo fenda concepit, angelorum
hominumque fadorem, eundemque nihilominus virgo
peperit hominum redemptorem.Neque enim fenda virgo
Maria Deum fine carnis aftumptione, nec carnem fine
vnirione concepit, quia ille conceptus virginis Deo
fuie carnique communis. Hæc eft gracia quafadumëft,
vtDeus qui venir peccara tollere, quia peccatum in eo
non eft, homo conciperetur, atque nafeeretur in fimili-
tudine carnis peccati, de carne peccati,Caro quippe Mari*
, qu * in iniquitatibus fuerat humana folennitate con-
cepta, caro fuit vtiqué peccati, qu * filium Dei genuicin
fimilittidinem carnis peccati. Teftatur enim Apoftolus:
qutatniftt Deusfiliumfimm infimilitudinem carnis peccati, ilium
fcilicet, qui cum informa Dei effet, non rapinam arbitrants efl ef-
fefiaqualemDeo , &fimetipfum exinanmt formam ferai acci-
piens, infimilitudine hominum fadus. Propterea vero in fimi-
litudine carnis peccati miiTus eft Dei nliusddem qui in fi-
militudine hominum fadus, vt 8c fimilis hominibus fieret
in veritate carnis quam ipfe creauerat, & diffimilitu-
dinem noftram Deus in came fine peccato creams aufer-
rec, quam noftræ carni non ex opéré fuo, fed ex noftro.
peccat o inefle cernebac. In fimilitudine igitur earn js peccati
Dei filius miflusapparuic, quia in eius vera humana
carne non inrquitas hominis, feu mortalitas fuir. Simili-' |
tujdo vero carnis peccati cum in Dei filio velpotius Dei j
filius in fimilitudine carnis pecëari, cum dicitur, creden-
dum eft vnigenitum Deum de virginis carne mortalis 1
non traxifle peccati fordem, fed accepilfe naturæinte- j
gram veritatem, vt vefitatis ortus de terrâexifteret.quem
prophetali fermone B. D auid infinuat, dicens : veritas de
terra orta eft. Vere igitur Deum verbum Maria concepit
quod incarnatum peperit, quam Deus accepit.
C A P V T V I I .
SEd ipfum Deum hominemfadum& concipere 8c pa- ]
rerr, non humanis meritis, fed cbncepti nafcentifque ;
cJPéalummi D ei dignatiohe promerait. Nifi enitriVer- '
bum Deus hutqanam fibi vniens fingulariter naturam,ex
virgine homo verus nafeeretur,&plemis: nunquamno- 1
bis carnaliternatisjfpiritualiternafcendi conferrecur exor
ms. Sed vt carnaliter do nare tut diuina natiuitas, prius
concepca6c naca eft in verirate carnis vnigeniti filij .diuina
maieftas. Longe emmfuit apeccatoribus falus: & iniquitates
nodra magna nos a Deo fiparatione difiutixerant. Et quia in i-
pfe natiuitatc carat's noftr*, mortis vinculo tenebamur1
obftridU quo folios beneficiofpiritualis natfuitatis pofi-
femus abfolui, Deus natus eft ex homine» vt ex Deo homines
nafeerentur. Ideo namque Chriftus filius D e i, id
eft Deus verus & vita xterna, natus 8c mortuus eft in ve-
ritare carnis, vt nos fpiritualiter in vno trinitaris nomine
renafeeremurin facramento baptifinatis. Hoc docet apoftolus,
dicens: Qujcunque baptizatifttmus in Chrifto lefu? in
morteipfiusbaptizattfumus. Chrifti ergo filijDeiprimana-
tiuitas ex Deo,fecjmda ex homine:noftra vero prima na-
tiuitas ex homine , fecuhdaexDeo. Et quia Deus nafeiturus
ex vtero yeritatem carnis accepit, ideo nobis rena-
tis inbaptifmo, fpiritum adoptionis indulfit. life quod
ex prima natipitate natura non fuit, fecunda natiuitate
per gratiam faftuseft, vt nos quod prim® natiuitatis natura
non fuimus, gratia fecund* natiuitatis efiemus. Sed
Deus vtex homine nafeeretur gratiam nobis attulit, nos
'autem gratiam gratis accipimus, vt diuin* confortes na-
tu r ® , Dei ex carne nafcejjtis munere fieremus. Q uia ergo
filius Dei fadus filius hominis, propterea quotquotre*
ceperunteum ( ficut beatus IohannesEuan'gelifta teftatur)
dedit eispoteftatem film Dei fieri * his quicredunt in nomine eius,
qui nonex fanguinibus, neque ex voluntatecarnis,nequeexvolun-
tateviri,fidex Deo natifunt. Si vero vnigenitus filius qui eft
in finu patris, poft xternam natiuitatem, quam ex xter-
noparre filius cqxtemus haber, fecundam natiuiratem
fendificaiidi hominis gratia non fufeiperet,homo in iqi-
quitaribus conceptus, prim® natiuitatis nexibus non ca-
reret. Sed quia fecundum beati Ioannis eloquium -. in hoc
apparuitfilius Dei, vtfoluatopera diaboli, ille quiin prima na-
tiuitate qua de patris natura verus Deus eft & v ita ® ter-
na,nullum haberet natiuitatis inirium,idem Deus ex virgine
temporaliter fumpfit fecund* natiuitatis exordium.
C A P V T V I I I.
T i le itaque viuus fermo D e i, vit® fuxftatu ihcom'mu-
ltabiliter permanente , poft primam natiuitatem cum
patre, de quo natus vna naturaliter vita eft,quia ficut habit
pater vitam in femetipfo, fie dedk&filio vit am habere infemett-
pfo. Idem ipfe Dei filius in natura carnis per,gratiam pro
mortuis natus eft ad mortem, vt nos poft mortem brim*
natiuitatis quam habemus ex carne, in gratia fpirirusre-
nafeeremur ad vitam. Sed DeUs veruis & viuus,imo Deus
yeritas 6c vita xterna, nifi idem verus homo fiereij* mortem
guftare non poflet. E t idem homo qui mortem gu-
ftauit, fi verus Deus & vita zterUa non eflet,mortem vin-
cere non valeret. Excepto illo qui fichomo eft vt idem
fit Deus,quis eft homo qui deftruxerit mortem? Aurquis
cruet animam fuam de manuinferi?. Proinde vnigenicus
Deus viuus & verus, fecundum carjiem quam ex nobis
accepit, ficUt con ceptus 8 c natus eft,ita etiam mortuus
refurrexit: quia veniens qiurere & faluumfacere quodperierdt,
traditus eft propter delida nodr a , &refurrexit propter iudifica-
tionem noftram. Mors autem filij Dei quam fbla carne lu-
fcepitjvttamque in nobis mortem, anim* fcilicet carnif-
que deftruxit. 8c refurredio carnis eius.gratiam nobis 8c
fpiritualis & corporalis refurredionis attribuit, vt prius
iuftificati per fidem morris refurredionis filij Dei * refu’f-
cicaremur ab infidelitatis moree:qua cum naturaliter tffrnus
filij ira ficut & caters: tenebamur obftridi, 8c poft primam
refurredionem,fcilicet animarum,qu® nobisin fide col-
laca eft, etiam ifta'carae in qua nunc viuimus*refurgamus-,
nun qua den uo moriturivNec ob a liud Deus verus 8c vita
xterna, mortem noftriam dignatus eftacciperedeftruen-
dam,n ifi vt nobis in eius refUrredione ejedentibus vitam
fuam donaretfine fibe manfura. Dominus quoq* g lori®
ideo connimeliam fuftinuit crucis * vt ^lbriam fuam do-
naret fidelibus fuis,ficut ipfe teftatus eft, dicens:Etegocla-
ritatem,quam dsdifti mihi,dtditilis'V et b u igitur Carofadum,
vnus &plcnus eft Chriftus. Carnis autemnomihc,rotas
hie accipiendus eft homo,idem animarationalis 8ccaro. I
E
{Pßl. u i.
EfiU si>-
f
t»an. r.
#
i.letn.f.
c
1
I Itan. f.
foto.+.i
tttk. ff.k
Nomine
camistótus!;
teBigimr. |