
S. ISIDOR VS HISP AL
E N S I S E P I S C O P V S , IN L I B R O S
DE VTR.IS i l l v s t r i b V s ,
Cap. X I I I .
? Vlgentius Afer, EcclefiaRejpuenfisEpifcopw/tntÏÏ-
feßionefidci clarusjn diuinisfcripturistopioseeru-
di-:w,in loquendo quoque daleis, in docendo ac dif-
' erendo fuitilisfcripfitmulta. E quibus leginmfde
gratia Dei & libero arhitrio libros refponfiomm
feptem.ln quibus Fauft o, Gallia Regienfis vrbü EpifcopO,Pelagiana
prauitati confentienti,reJpondens, obnititur eins profundàm de-
firuerecalliditatem. Legimw & eiw librum de fand a Trinitate,
ad Felicem notafium direäum : librum quoque régula verafidei:
& aha de facramento incarnation is Domini nofirilefuCbrifii.
Extant & duo eiw libri de veritatepradeßindtionis, ad Epifcopos
mißt, in quibus denionßratquodgratia Dei in bonis voluhtatem
bum an am praueniat , & quoi Deus quofdam pradeftinatio-
nisfua muntre iußißcans,praeligit : quofdam verb in fuis reprobis
mort bus occulta quodam iudicio derelinquit. Ei? & liberalterca-
cionis eiufdem,quadefidecutn Trafimundo Rege idemFulgentius
dljputauit.AdVerrandum quoque,Ecclefia Carthagtnenfisdiaco-
nttniyvnum de interrogates qtiaftionibiuferipfit libellum.’Compo-
futt & multos traäatüs, quibus facer de tes m Ecclesijs vterentur.
Vlurima quoqueferuntur ittgenij eius monimcnta.Hoc tantum'ex
prettofudoärinaeinsßonbttscarpfimus. Sorsmelior,cuidelitias
'omnium librorum eiuspraftiterit Deus. Glaruttfab Trafimundo
regeV»andalorunt,Anaßafioimperatoreregnante.
IACOBVS SlRMÖJSf-
D V S , E' S O G I E T . I Ê S V , D E A L I I S
Libtis S. Fulgentij ab iplo
edicis.
V. De eptßold ad Regthum Comitem luculentumett Ferran-
dt Diaconi in Tdrehatko ad Reginum eundem tefiimonium.
Scribitenim, cum Reginits Fulgentio per epißolam duo capita
rbros deveritate praießinutionis & gratia, qui
primtim ob tine nt locum, Eulgentioajferunt nonfo-
lum eius vitaauäor,&Ifidorus in viris illuflribus;
verum etiam Synodi Parifienßs&Aquifgranenfis,
quorum teßimonia infer itu prodacuntur. Qu amu is au tem Vulgata
Ifidoriexemplariahuius tit ult düos tantum libros prafe feront,&
Synodi tanquam fingulqrm librum commémorent : tres
tarnenfcripfiffe libros Eulgentiufh,& res ipfa nunc oßendit ( nifi
qubd tertiw tempor um iniuria mutilas eß)&fi'dem cum vitaau-
äorefaciunttum Gothefoalcwmonachus in confeßionefua, tum
Epifcopi Afiicani in Epißola Synodicatquam hör um librorum ini- I
tio praßximuSyMaioris Gart hu fia codicem fecuti, ex cuius membroos
defeript um apographam humanißtmi.doäißimifj Nicolai ;
pabri,Regis Chriflianißmi magißri,betieficio tiaäifumas.
I E Qui proximofequitur Itbell us deTrinitate ad Felicem Nota-
rium,ab ifedoro item inter Fulgentij opera refenfetur. Sedparum
emendatum,nec fatisfortajfe aliquot locis integrum, videturfuiffe
Vetos exemplar Monaflérij Trecenfis in fula Germanica,'quod d D.
Jgicolao Camuzatto,Trecefis Ecclefia Canomco,adfemiffum idem
•nobisclarißimus Faber commodauit.Reliquos oninesfuppedttauit
bibliotheca Vaticana.
TU- In bis prima eß refuta tio Sermonis Faftidiofi Arriani, cum
epißola Viäoris, qui eum fermonem Fulgcntio refeücndum mife-
Cuius-opufculi tefiimonium apud alios etfi nullum nunc oc-
currit, Fulgentij tarnen legitimum feetum effe nulla eil dubitatio,
Dua porro epißola adStephaniam,quarum in hoc libroftt men tio,
ex earum funt numero,quds d Fulgentio Romanis,pracipud Sena-
toribw, viduififeaevirgimbus, quorumfama laudabilis babeba-
turfrequenterferiptasproditum eflvitaipfm.cap.i6. Fuitenim
Stepbama, vt Ennodius teftaturfrlendidißimum lumen Ecclefia
Catholicafroror Faufti Prafeäi inter Romanos vidaasclarißima.
1V.. Libeüum feu epiftolam ad Ferrandum Diaconum, de baptif-
mo Aetbiopiiid Beda leäamfuijfe hincapparet,qubd fermonem B.
Augußini ad infames,quem colleäaneis fuis in epiftolam i .ad Co-
rinthios intexuit, non aliunde , qudm ex hoc opufeulodeprompfit.
Quod declarant dita vltimapersist, quapoßfinem fermonis d Beda
notario, tanquam ex Augußini verbis deferipta funt,cum reuerafintFulgentij.
propofuijfet, egregium Doctor ein, aim prior emquafltonem,
qua de carne Cbrifli,vtrum corruptibtlis an incorruptibilisfuerit,
diligenter pertraftaffet-.partem alter am,qua de offieijs pietat is cum
artemilitkriiungendisfutura erat, morteprareptumintaftam
reliquiffe. Hac itaqttecaufaeil, cur epißolam imperfeftam babea-
mus. Pertinet dutem ad reuincendam barefim Apbthardocita-
rum, AlexandnapeT hac tempora, vt Liberatus Breuiarij cap. 19.
docet,exortain , quàClmfli lärnemfuapte natura incorruptibi-
lem,&paßionum omnium penitus expertemfutffecontendebat.
V i. Sermonis de verbis Micbea Propheta, prater codicem Vaticanum
, alt er 0 etiam exemplar 1 vfifmnusex Bibliotheca mßgnis
Ecclefia Parifienßs :cuiw ope nonnibil inter dum adiutifurnw.
VII. Adiecimusad extremum,quia vacuum eratfpatium, epißolam
Ferrandieiufdem de eJfentidTrinitatisac natura Cbrißt, ad
Egippium fcript(tm,iüum,opinor,Presbyterum & Abbatem, cuius
eßinter cateraTbefaurwoperum S. Augußini. Tum deindefragmenta
librorum aliquot Fulgentij qui non extant, partim vt hoc
qudfigußu eorum defiderium acuatur : partim vt indicio ejfepof-
fintyßquisforteinanepigraphos , quodfapefit,librosipfosincide-
rit.Tu bomomnia,Leilor,confute, & Vale.
TE STIMONIA VETERVM
D E TRI B VS L I B R I S F V L G E N T I I , D E
Y E R IT A IE PRÆDHSTIN ATIO*
nis & gratiæ.
Auüor vita B.Fulgent ij cap. XXIX.
V lt a iam reuerfus de exiliocondiditnoua:
deeem libros Fabiani menrienris falfa gefta
conuincens: De veritatepra‘deftinationis&
gratiæ libellos conficiens tres : aliaque multa
digeflit. Ita. n. biclocw ex VV.C C.refittui debet.
ifidorw de viris iüuftribw cap.X IV. De Fulgentio.
EXtant & duo eius libri de veritate prædcftinationis
ad Epifcopos miffi , in quibus dcmonftratquod gratia
Dciin bonisYolütatem ifutnanaui praeueniar,& quèd
Deus quofdam prædeftinationis fuæmunere iullificans
praecligit : quofdam verb in fuis reprobis moribus-occul-
to.quodam iudicio derelinquit. Et hic locus corruptus vide-
tur,cùm libri tres fint. non duo : ijfy non ad Epifcopos mifii ,fed ad
presbyterum & Diaconum.
Concilium P<trifienfe Ann. DCCÇXXÏX.libfi.
cap. XXIII.
FVlgentius in libro de veritate prçdeftinationis & gratiæ,
No« ideo, inquit0/ê folum quilibet Epifcopus vas miferi-
cordiaputetingloriapraparatum, quia Ponttficalimilïtiafungt-
tur : fedfiprogregefibi credito foüicitwfemper inuigilet, &cæt.
Lib.n.
Concilium AquijgranenfeanniDCCC. XXX V I.
in Prafatione.
VNde eriam Fulgentiusin libro de veritate prædefti-
nationis & gratiç ita Cciibit,Quantumpertinet,inquit,
ad bums temporis vit am, in E cclefia nemo Pontifice potior, & in
faculo Chrifiiano Imperatore nemo celfiorinuenitur. Lib.n.
Capitulorum Caroli&LudouiciRegHm Additioneïl.
cap.XX I.
AD quid etiam conftitutus fit Imperator, Fulgentius
in libro de veritate prædeftinationis& gratiæ feri-
bit, Clementifiimw quoque Imperator non ideo ri? vas mifericor-
diapraparatumingloria, quiaapicem terreniprincipatusaccepit.
fedjiin imperialiculmine rettafide viuat,ôcc. Lib.n. ' '
Gothefcalcus monachus Orbacenfisinconfefiionefua. * »
I Tem S Fulgentius in libro III. de veritate prædeftina-
1 tioriis & gratiæ , Praparauit,in<quit,Dewpeccatoribwpoe-
nas,illis vtique,quos iufièpradefiinauit ad luenda fupplicia. V er-
b^funt lib. III. fèdpaulo immutata.
V IT A
B
Duodo-
I étoribus
Catholics
Ecclè-
fiænccef-
ria'i vita
booa &
fana do-
ôtrina.
B.Fulgen
tins piæ
celtor Fe-
I Kciani E-
. pifcopi. I
V I T A
B. FVLGENTI I
EPISCOPi RV SP EN.
SIS, A QVODAM EIVS DISCIPVLÖ
confcripta, adfeiieiahum Epifcopum,fan6M i
Fulgentij (iiccenbrein.
P R O I O G V S .
M N I S nouiTeftamenttfidelißimus dijpett-
fator , m qßo loquitur Chrifius, fdntte Pater
Feliciahe, vtexemplo fuo credendumfibtfaci-
leperfuadeat, operum bonorum curam inaxi-
mamgerit, &quicquidalijsfaciendum dicit,
ipfeprimitusfacit. Sine caufa quippe nititur
docerefapienter, nifivixeritinnocenter. Duo
igitur Ecclefia Catholica Dottoribus neceffar'ia iudicantur: Vita 60-
n a , &fanadoärina. Vitaenimbona, commendatfapienterdo-
centem: doärinafanaornatbeneviuentem. Vitahonafracitama-
bilem: doärina fa n a , laudabtlem. Vita bona, continue er edit ur
mitanda: doärina fana,nunquamiudicatur effe repudtanda. Vita
bona, tollit occafiones detra bentibw: doärina fana, refifittcontrd-
dicentibus. Propterea mihi diutißime B. Fulgentij pontificis, tut
fcilicetpracefforis (a quofimul nutriti furnw) & nomen &gratiam
cogitanii, dum frequenter ante oculos cordis mei magifter egregtw
verfantur, dolebam tanti viri folatiöcaruiffepopUlos Aphricanos.
Etquamuisillegaudiis caleßibus obleäandw ad melioramigraue-
r it : apud nos tarnen modo fimilem deeffe doäorem fapientiaeiw,
bene confciw fißnrabam. Dabaturfanefiebili recordationiqua-
dam rejpiratio: quoties dulcißimosLibros eius, aut Epifiolds, aut
quos dedit populo prafente Sermones, vel ego legebam,vel legentes a-
Uosaudtebam. Veruntamen in illispraclaris opufcqlis ingemum vt- j
rifapientiamtjzpojfeagnofcijacitwconfiderabam: cuius autemiu- j
ftitta.probitatis,&mifericordiafuerit,&quomodolaudabilitervi->
tarn fuam(quodttt benenofit )cunffamiharibus fuis tranfegeritßc-
utdoeuit viuensßireplerofenondübitabam, laten tarnen pluri- j
mosfentiebam. lnpofterum verb, ne obltuionelonga, conuerfatio-
nis eius bona nefeirentur,femper & vehementtwformidabam. Dixi
'ergoditicogitans,EccefulgetB.Fulgentij fana doärina, quoniam
leguntur ab omnibus libri eins. Quafi ipfe loquitur, quando codex,
eius titulatus nomine,legitur: quiautemfiet,vtfimiliternotafito-
innibus vita eius bona ? Quamdtu viuunt adbuc,qui nouerunt eum,
velacertißimis tefiibw a liquid de eius virtutibw audierunt, poteft
illiprafensmemoria verum teämomumperbtbere. Quidaget ven-
turaprogeniesiQ u id intranfmartnis partibw longe conftitutafi-
dtlium turba ? cümperuenerint ad notttiam leäionis, tn quaidem
beatifiimw Pontifex ab fens loquitur,& mortuw viuit,admit dbun -
tur profeäo faptentiam: vndecognofcent innocentiam ? Sicutergo
clara eft eius doärina, fic clarior fiat ettam vita: loquamur & nar-
remusfratnbus rioßris quomodo tantw pontifex vixerit. Necti-
mendumeft, ne minorefacundia Sätet dotem, quipervniuerfas orbitecclifias
magnum nomen obtinuit, egofaciamparuum. Cuiusli-
bet eninifit ihtritioratiomeajnecaugere potertt tanti vittmerita,
nee minuere: fedproficeretantummodo adtefiimonium charttatis,
inqudillifemper inharere defiderans, falutiferis eins moniiis,adfu-
feiptendam profeßmemmonachorumconuerfw, in tiloparuißimo
Motußerio quodfibi apud Sardiniam pro Cbrißt nomine relegatus
ejfeer at L vbi iam tu presbyter habitos, dtebus ac noäibus ante eum
pofitus vixi,quando me fuper mel &fauum dulciora caleftis eiuselo-
quijfuminafrequenter irrigabant: Etnififterilitas axentis ingenij
prapediret,centefim_umfruäumgleba noftripeäoris attuliffet. Sed
tndignttsego de, tantaplenituditie vix exiguam caperevalui portioned1.
Tiu tarnenpaternitatisoratinibusfretus, Itbelliprafentisla-
borem fufeipere cogitauuiiiquo omnia qua memeriter nobis audien-
tibus ipfe referebät,& t Ha infuper qua oculifnoftris adjj>eximus,aut
iam pofitt in doärina illtus quemadmodum ftntgefta non ignora-
1 mus .breuiter expbeabo: notafalfitatis incurrere nullatenustimens,
cunäa quippe fenilem tuam paternitatem minime latent. Nec tibi
nunc ah qua quafi nefcientidicuntur: fed tuopotiusteftimonio con-
firmanda ßmpliciter diriguntur.
t A P V T I.
Eatüsigituf & verè Fulgentius, höbili ffeeüft*
du tri carnemgenerëprocreatüs parentes ha-
^buit ex numero CarthaginenfiumSenatotü.
9 Auus denlqiie ei ue nomine Gordianus, dum
rex Hunericus & f Gerilericus m'embr'aram
GeousFuli
gênuj. I
Carthaginé viéfror ihuddens,Senatbres'plurimÖs irrib erin
<5los,amlflisömnibus bóriis,ad Italian) haüigarc compel-1
ieret,inter c^térosetiam ipfèin?pontam peregrihatipnem !
iibenti vóluntate fufeepit, vblens faire m fkcultatibus pet-
' ditis,nonpei'derelibertatem. Poftcuiusobitum,duoëx
filijs eius, Ipe reçu perandse h&reditaris, A ph 1 icanatn prö-
uinciam repetehtës , manere tarnen intra Catthagirietii
mibïrtie potueruht, domo propria dönata facerdotibns
Arriahis.Sedpoftèftionibus luis ex parte per aüthoritatem
Regiam repetitis f Bylahtiiiln perrexèrür. Ibiq-,^Téllepte
ciuitatevnus eörum nomine Claudiüs,ex cóiug; nomine
Mafriana,Cliriftiaha lcilicec.&horieftalcemiria,iftüm,'cui
tata gloria debebatur,fcÉliCitergenuit,eumq;ftacirti quafi
prxiciaqualisellècfuturus, Fulgentium nóminauic: Qué
’religiofa mater morienreceleriterpatre Grscisliteris im-
burndum primitus tradidit ï Er qüamdiu totülimul Ho-
, merümmètrióriter reddidiflèt, Mehandri quoque multa
percurreret, nihil de Latinispermifitliteris edoceti: vo-
lenseum peregrinEelinguieteheris adhuc annis percipere
notionem ,quo facilius poflèt vi&urus inter Aphros locution!
Graecam, feruatis alpirationibris canqua ibi nutritus
Vide \ ■
I®. Viitorii\
deferjtiU. j
t BytHy-
(■{■.àd By-
! cf?e’
Matriana
mater FqIJ
gentii. . |
Fülgentii ;
infticutid 1
exprimete. Nee fefellit matre piam t cauta prouifiö. Sic
enim quoties ei Gratcè loqui placebac, poft löngam j* de-
fuetudinem locutionis eius & le&ionis,nó iribonditis fo-
nis verba proferebati vt quali quotidie turfer Graecós habi-
rareputaretur.Literarum proindeGricarü percepta fcieri
tia, Latinis literisf' ^uas magiftri ludi docere corifueuerunr
in domo jedod:us,artis etiam Grammarien rradiruraudi-
torio: magnitudine ingenij cuntfta fibi tradita memoriter
& veraciteffètinens. Inde tarnen domefticorü hegotiorü
vrgenteneceflitafcecitofublatus, patërnn domusguber-
nation! lufcepit adolelcens,italematctnisinipenjslub-
denser ibi quoque Chrifti exiftcrec imitator.de qüo (acra
I Euangéliaconteftantur ,Ef eratfubditusidis, ideftjparénti-
! bus. -Gaudebat venerabilismater, & prnclara iridole la-
I pientis filij mcerorem viri ajaimcönfoiabatuf. C*peratin
1 ïllafamiliaefïe, quiamicisoDIequium beneuolus rédd^
j recjinimicos rationabiliter rcpellèret: Seruosmanfuetus
1 ödeuerus regeret&corrigeret, patrimonium diligens co-
1 leretifublimioribus poteftaril^us chariflitiius fieret. Cuius
rei gratia, crefcente per fingulos dies famaeii^.repentè
Prbcuratorordinatur.hincinitium fumens imperandi,&
confulendi, ac gubernandi qua m pluriroos.
C A P V T IL
ACcepta tarnen hac potellaté,dü clettienter vtitur, &
neminélsdere pro ingeriita fibi * piétare defideratj
atqj in exigédis'penfionibus crudëlitatéiubetur exerceré,
ccepit fecularium negotiomgrauis apparere farciria,& dir
Iplicere felicitas vana: paulatimq; laudabili patieptia fuc-
cedéte, vit* fpiritalisamor.exurgere, defidetium left ion is
infuper & orationisindefelTum crefcere ftudium. Monafteriorü
proinde fuauilfimosgregesfièquentiusvifitans,
f caufie. \
f confue-
tudinemi
ferüorum Dei mores propofitumque difcebat. Inter ab- imbpachb
ftinentes,nulla elfe gaudia feculi.fed nulia elfeetiam t^dia rüfn*
lentiebat. Infummaabftinenriaviuentesi videbat n«mi-
ném calumriiarorem timere.fed le inuicem diligere. Cöfi-
derabat eriam multos adolëfcentes perpetu* continentie
deditos.ab orimi pofte abftinereconcubitu.TalibuSapud
femeripfumcogirationibusflu&uabat, atqjj in h*c Verbd
protumperiis: Curoblècro.aiebar.fine fpe futuröium bo-
norülabbramus in fefulo ? Quid nobis aliqiïahdb prepare
potentmüdus?Si gaudéredelïdefamiis,!iéetfitmèriué *
bene fiere, qua male gaudere? quahtd melius tamèh gander
quoru fic iriDeüm tranquilla efi£orilèiehtia?qubsmM
nimè tefret èxadótisimprobi vi6léria,qui nihil tfirét mfi :
G
TaternaiT
domugu
jbernaiFu
PÆ;uta-
t or brdi»
natur.
Biblioth. Veter. Patr. Tom. 6. peccata#