
ftfMiâtot
t hilft u*
du»» vcru
habnit Oktal
ai.
ftilr.x.
Deus ho*
fno fȉat,
abfquefui
piBUtionc.
Cbtlftus
to tus inpt-
<Hdc, non fcparatur àDéo diuinitas :'Per hoc, quod dich
{urausjnönxonfundjtur in gcnitorc nathmas.
A P y T V I h
HIcautcm, dumnoftraredemptionis commerciUm
gereretur, pîe'no vcroque homini plenum verumq-,
DeumSdecebat vniri: fictamen, vt invnitatc perfonæ,
nec in homine Dcus, nec homo poflet in Deo confundi.
Nunquam enim quifquam hominum , ad vinccndum
humani generis inimicum, fuilTet idoheus: fi in Media-
tore Dei & hominum homine Chrifto lefu aut aliquid
fuiflct hominisminus, aut homo à Deofufceptus, dtui-
nafuiflèt fufceptione confumptus. Non autem humana
natura'pocerat inreparatiorte Conform, cuius pàrsdani-
nata non xonfumetur æternitateiuppliclj. Cum autem
pccna fîr confiiméïe5gràtiæreparârë: rddcnvp t or humani
generis, plenus cor. h tendus cil £>eus,‘ plénum fufeipiens
hominem : plenus gratis , qua homo fieri dignatus cft
Deus:& plenus veritatis,qua Deus ipfe,qui homo fadfcus,
permanct immutatus. Sicut per Prophetam ante iam di-
xerat: Videte,quia ego fum,&non(um mutatus. De quo ètiam
Paulus beatum Dauid ceefnifle commemoratrM#ni&K eos,
& mutabuntur, tu autem idem ipfe es. Vnus ergo idemque
Chriftus, in eo quod plenus g ra tis, nihil minus habens
humans naturs, pled us homo natusëX homine : ,& in eo
quod plenus veritaris, nlhil minüs paterns diuinitatis
habens, Deus plenus gerieratur ex pâtre. Nam nonerat
plenus gratis vnigenitus a pâtre, fi in Dei filio minus fuit
àliquid hominis: necerat plenusveritatisv fi ineodem
hominis filio, minus fuit aliquid deitatis. Ille igitur inef-
fabilis Deus de pane naturaliter fine initio genitus poft-
quam venir plenitudo temporis, vt mijfrn à pâtre fient ex
mul'tere yfieretfub lege, vt eos qui fub lege étant, redimeret, vt ado-
ptionemfiliorum recipertmus, cocus regnans in iinu patris,to-
tus femetipfum formons in vtero virginîs.
C A P V T V I I Iv
^ T É q u e enim pars eius rcmànfît in pâtre, & pars dus
-LX defeendit invirginem, cum totus in pâtre maneret
quod erat, & tôt us in virgine fieret, quod non erat : T 6 -
tus cunrpatrë, totum implens & continens mundum,
totus fibi inVterovirginis sdificansdomdm. Scriptum
eft enim : Sapientia adïficauitfibi domum. Totus in pàcre
fempiterno ,totus in homine'fiifceptb?Totus in coelo,to-
ras in mtmdo,torasetiam in inferno. Sic in Ce totum hominem
verus Déus & fiimmus accepic ,'& fic plenitudo
diüihitàtis veritate diuinç hiimanæque fubftantiç incon-
fufibilitcr permanente, fe m e tip fum pleno cohiun xi t homini
, vt vnitace dein cep's in sternum mànente perlons,
nechomo Chriftus ifuadiuinitate.necidem Deus Chriftus
à fua p oflet humanitate difiungi. Hoc enim infirmi-
tatis noftrsmcdela pofeebat, vt ficut natùraiis vnitas in
pâtre manet &filio:ficperfonalis vnitas maneret inChrifibiliplenirudine
diùins fubïfcahtîa. ôgoniamficutv-
nuseftj D equoÀpoftolusdicir : Quorum patres, exquibm ,] *
Chrifimfecundumcarnem, qui eßftiperomnm Dem benediótm si»
feeuîa: Sic vnus eft, de quo idem àicit Àooftplus: Nam &
f i crucifixm eft ex infirmitate, fed m it ex virtute Dei. Vmis eft,
igitur Chriftüs, inquocrucifixo verafuit ihfirmitasc
nis, & in quo yiuénté vitras verarclantit deifäriy, Quod.;
humanum eft,habens Deus ih vencace huirrana:r& quod.
diuinum eft, habens hçmo in veritate diiiinæ fub fiant,ix.
Bincmcompreherifibilis in çrjijcé, inuiotablfisin vulne-
r e , impaifibilis iupîiflionc, ;m m b a ^ .ÿ f s â c a (u t in ;
morte.
faütu tïl.
l.Crr.i.
A P V T I 5c.
HÆ c dum quidam minus attendunt , diuinitatem
^ Chrifti non dubitant fubiicere pallioni ; Eraudien-
tes Chriftumin came paftum > putant Deum carnifuific
cornpaîiiim,minus aftendentes diuinamillam atque im-
mutabilcm filij Dei fubftantiam, & in carne paflibili paf-
fionem fufeepifle, & cum carne paftionem fendre non
potuilfc. Quod vtique beatus Petra* in veritate d iuins
inlpirationis confirmât, &diçit: Chriflo igitur in urnepajfo,
& vis eadem feientia armamini. Qui fi feiret Chrifti diuinitatem
fuifie paflîbilem, fuffecifièt vt diceret: Chrtfto igitur
paJfoynec addidiflet,i» carne.Seà qùoniam nouerat,in yno
eodemque Chrifto & paflîbilem ante mortem ifiuflc hu-
manam naturam.- & impaffibilem femper diuinamma-
nerc lùbftantiam propcerea Chriftum pafium fatetur in
carne, cuius diuinitatem nouerac prorfiis impaffibilem
permanens.
C A~P V T X.
S£d forfican dicetur, Chriftum ideo in camepaflum
prsdicari., quia diuinitas, q u s ante farnem pari non
potuit,paflîbilem fufeipiens carnem, paflîone.m quo que
cum carnepcrfenfic, quia pro fiifceptione paflîbiliscar-
nis, ipia impalfibilis in paflione permanere non potuit.
Q uod fi ita e ft , primum mutabihs aiïèritur diuinitas
Chrifti, Sc Âpoftolo contrairar, qui filium Dei Ieffim
Chriftum immutabilem prædicans euidenter Corinthijs
dicit : Dei enimfilius lefts Chrißut qui in vobit per nospradicatm
tß , per me & Syluamm &T'motheum non fuit EH & non, fed
EH in iüo fuit. Quod vtiplum: £/?,prorius immutabile de-
monftraret, denuo fic ad Hebrsos loquitur, vbi euiden-
ter d e filio mem orat di (äum : Tu in printfipio Démine ten am
fundaftiy&opera manuqm tuarumfuntcali. ipfipeributit, tu autempermanes,
& omnesßcut vefiimentum veterafetnt, & velut a-
miäummutabiseos}&mutabuntur.tudutemidemes. Quid autem
eft idem efle, nifi immutabilem eflé? Sicut de fcip|è
teftaturdicens : EgofumfquifumÆt dUesfiliislfradtQtÿtft,
mißt me àd vos. Quod fi quis inter patrem filiumque d i-.
uinitacis cupicns differenciani' demonftrare , locum i- ,
ftum, quo maumeft : Egofùmy quifttm, perlonæfoiius pa-
trisaïTcrat conuenire : Primum meminerit, quia patrem
Moyiî apparuiilè iàcebitur : delndc quja fibi in propria
fubflantiapater apparuic: Ergo pater vifibiÇis fuit.' Quod
fi etiamnunc vifibilis permanec,iam nön c corporels o-
culis inuifibilis Dcus. Si autem,tube quidam fubftantia-
liter vifus, poftmoduminuifiDihsputaturcfFe'6lus,ergô
Deus ante mutàbilitati lubiacens , imperfeélus vtique
*ult» & poftmodum perfèâiïm immutabilis fa élus fta-
tum plens perfeélionis accepit. Qùod fi ex impcifeà à ;
p e ^ u s e f t fadlus,qusréndus eft qui fern per fuif- }
fto. Et ficut perfon alis duas non facit in patre & filio fub-
ftantiasjficnaturalis difcretio duas non faceret inChrifto
perfonas. Rurfus, ficut vnitas nacuralis patremnon con-
‘rundit & filium: fic vnitas peribnalis hominem non con-
fundiflct& verbum. Ecquemadmodumagenitore D eo
per vnitatem naturs nunquam fegrégaripoceft vnigeni-
tuS*filiui:fic ttulceptore Deo per vniratemperiöns nun-
qu am poflet homo féparari fufeeptus. Sic camc.vt qua m-
üis Chriftus n'éc'confundi polTec aliquando neediuidi,
vnus tarnen atque idém'Cnriftus & cx veritate pailionis
humans,qusnoftra fueraht,redderet: & ex veritate im-
paflibüitatis diuins, qusfuafuerant,uiuui*, maiuuam, tribuiilcr. Vy rI uduuumi pciicctuscit factus, qusrendus elt alius, quUémperruiiille
pauper efficeretur^n fuis diiuriis'm^nen^nos ex pau- , feperfedrus credaturj^uoifte^uiimperfciftushut, doe
I %
Ch lifta paf
fo non eft
Deu* com
paHiu.
niuiaita* Chiiftipaf-
G
fioaon <S
£H ir uni,
fed Temper:
idem eft.
HihrAs
H
£x*Lj.è
perib us diuites fa cere r, qui bus fu i pàupêrtatis irifinitas
diufciâs contulilTcr.QuodVas eledliohis manifefto vide-
tur dcnùn ciare fermone, dicens : Scitiseninigratiàm dominé
Aofiti lefuChrißi,quta propter vos egenusfaäus eil,cum effet diuès-,
ft Mim paupér tête vos diuites effetii. H o cigi tur p erforii infe-
pàràbilis Vnitas, in quaDeus'&homo Vniis eft ChriftuS,
récit,vt &'homo Chriftus pergràtiaWi nafccreratexDeô,
num perfeâionis accepic.
C A P V T X I,
O I vero h*c Chriftianx mentes auresquè non tolérant*
»JcredàcurDeus nunquam per propriam vifibiliterho-
m*mbus apparuiilè fubftantiâm,fcd pel fubicâam ( ficut a **ôMcal
ipfc'
K
yifibilitfl
appiiuic.
Liber Herïitu.
Sien Kt peter ’ mutabi-
t iuûcfi-
Vêmbtm
UtmxtmcU
fixtu dtnhtr
viuintirnn.
J. C*r. a.
\ ipfêvôluit ) creaturam : & paricèr inuiïibilis , lient pater,
credatur& filius. Qui ficur incemporalis permanens,po-
tuittemporaliacondere, fic inuiïibilis permanens , po-
fuir,in his, quæ vifibilia çondidit, vilibiliter appàrere; ta-
metfi perfônç parfis à quolibet adfignecur hic meus, quo
dicituç: Egofumqui fum: nec fic fiiius ab æqualitate îmmu-
tafiilitatis paternæ crediturfecernendus. Quomam ficut
, Patcr d* civ.Egofum qui fum:fa de filio dicitApoftolus.ïicut
- fiipra pofijimus : Non fait ÈH&H§n,fed EH in illofaiußx rur-
fum:T« autem idem es. Cum itaque illud fingulare.£lf,ficut
inuenirar in paçre, fic reperiatur in filio), aut vterque im-
mutabilis creditur,aut Vterqv mütabilitau fubditqrv Sed
quoniam valde impiumeft, vtpacrem mutabilem'dica-
mus, hoc fine dubio pium eft ; vtficutimmutabilempa-
tremyfîc immutabilem filium prædieemus. Et fi immura-
biliséft diuinitas filij, nihil ei vtiquîe'aeteflic aut deceflit
in tempore: quoniam nihil mutabrlitatis reripnc, qirod
immutabilé üatüràll veritate fiibfîftit.Reftat igirar,‘vcdi-
uinitatem Chrifti,' quam immutabilem ^n<fta fciïptùra
commen d«,fitpaffam&telmurmcinuivtcam tamch M . uu5u™ lrItus Ian,
aedammeompaflam non fm ft cum carne Idéoenim nd»lNa««((i,Koccft,filiiimD c ifCcundumc«ncm,ffi™
Deûsmcarncpaflhaeft.quiapaffib.lcmcarncmDcn^c, i m W E c r r i manifeftar a f e i o ) r«xit D m ê im u fm g ,
cepit : Ideo autem carm compaffus non eft, quiain cafné j & vmmt. Qftod fi homo Chriftuj, fine fanai fpiritu»
paaenstmpambilisnatura dramapermanfit . commu- gratia, plane fana.ficari non pomit, fupetflua dicetut
nempamonem d.umitam&catms , vmtatque perfon* coHaiioflliusvnaionis. Si autem finefanao fpirituplefec.
tm,Ghnfto) nonàmn*hmuan*q,natm*cohfufim-jnefa„aificatinon potuit,Seplenamfanaificationisgra-
- - n „ i - . " tiain tinelpiritufanao Chriftus homo nonhai.nic, vtpo--
■ ■ " .T A. 1 . 1 ; '. ! \}S1 uMpa w f* nftific*uit&mißt in mundum, &quidefèip-
_ _ i, v c r_| . / ; V „ &™Èeegpfm@ifieomipfttm:dcin quo-fiuiâifpmtusfiuipErhancvnitatemperiônæ,
Dommusglonæaftèritut aificat.ofinul.tetagnofdtur, quoniampnefttamDnufti-
, c^ctfixus, dteente beaco Paulo :S i enim cognouiffmr^ ritufantto& rirtuie: quomodo quis iânaum Ipititum mi-
nutiqu.m Domttlumglom cructfixtjjcnt. Propter hanevnita. notem pacre vel fibo audet'dicère, fine quo làn&ificatio-
D
Vnxit uDtUi
Q A P V T X I V.
r \ Icatur ergo, quidpoluit effe Dei filio fandius, cu-
b -J’ßus vndione làndificatiô illi, aut darétur ante non
habita , aucperficeretur quæ l'nerat imperfeda > Etfiali-
qiiid dicitur Dei filiô melius ( cuï folum prieferendum
exprimant patrem ) fine dubio, quicquid illud eftpatri
ratebuncur æquale. Sed lîue coæquetur, fiue etiam polh
ponatur patri, filio interim quicquidàliud eft, præferâ-
tur. Iniufte ergo in Baprifmate patri & filio fpi ritus fim-
dusiungitùr: cum pocius illud debuçrit patri filipque
coniungi, qùodptatipris;meritofandificaripnis filiô debuitanteponi.
Qûalis.yero virtus ilia crejdetur, qu * di-
uinitacem filij Dei vndione landificauitj&eius,carncm
landificare non.potuit? NamvtiquefîpoflètChriftum
hominemplenc landificarè -, non opus erat, vtvngcfc-
tur làndo Ipirira-0c virtute. Attendatur ergo, né fàrfican
& jpfô Dei hlio, 8c ïllö , qua vndù^ Virtute dicitur/ potior
arque fândiôrcredtendus fitfpiritus fandus. lefum e-
Nihil tnt-
.ëioin inter
patrem fie
filium per
quod bQM
6c Deus Vi
geietux.
tem perfonx Audor v it ® dicitur interemptus, ficiit in Aï
dibus Apoftolorum Petras Iudæosincrepac, dicens
mpatrevel hlio audetdicére,qi .......... .
nis perfedionem vider conftare non polie ? Quid autem
dubitacur olei nomine Ipiritum fimdum demonftratum,
bm,i,<UmU n mbu,Mamm v tn v itii» ltr- \ cum Dmid& Petrus, r«n olei quam famfti fpiritusvo-
emiftit. Quxsaurenr quemhbethominem, vitaeau^orern cabulo vnumpradiccnttaaionis dominie« L ram cn -
d.«re^n.r1 pronobBDcushormncmfufccpir«!Eaquo tum> Dafiidcnimdicit: VnxituDeH.DmtumoU.txuka.
j|itur Dcus vitxau&or, hominem in vmtateperfonatfu- ttom, prt (ntk yibu tuit. Et vtique hominem fignificat,
fcepit,e*eoiUehomonomenvita:auaonsobrinuit:fic- cumparricipesnOminanNamilladiuinitasfiftjDei, nulut
cx cOjquodDct filiushommem fufeepit in vtcro virgi- lius creature habet participium, quia cum ctcaturanon
nah,exeofimulDeus&homovnuscttpicDeifiliusno- habet naturale chnlotrium. Deus ergo in camera d u s
mmari, Angelo dicente adMariam: spirit*,fixOmfipnr- j eft,^ve in Ulo hómine Chrifto,quem fine peccato mater &
uemetmte,&vvrtmaltipimtobumbrabitttbt, ideoque quodna- conMnir/tfnw«v. j ; . ^ _
fcdtitrexufanftm, vocabiturfilius Dei. Dequo eriampauló
fuperius cidem virgin! dicit:Ef« concipiesin vtero,& partesfi.
üum;& vécabis nomen eius lefitth. Hic eritmagnusi&filius alttfiï-
«j Wrt&iflfr. Non fblum verb filiiwDeijfecudumid qu öd
natus eft de hömine, didus eft Chriftus:verumeriam ho-
mó ille Deus dicitur, pro co quod eft à Deo fufceptus.
Quod nobis indubitanter Pfalmorum liber oftendit in
quo dicitür : Tbronus tuus Deus in feculum fecuU,virga ttquitatii
virga regni tui. Dikxïfii iuflitiam & odiftï imqttitatemyPropterea
vnxit te Dent,Deus tuus tleo exultationis,prapart 'uipibut tuis,
C A P V T X l ï i .
HAnc autem vndionem ad höminëm.pótius rcfc-
rendam, beatus Petrus oftendit d»cenS: lefumaNa-
zjreth,quem vnxit Deusßiritufanfto & vitiuie. Q u ® igitur d
Nazareth, nifi humana iü Chrifto natura pptïiit pradi-
I & n i Nam in tantum a Nazareth non diuinitas Chrifti,
j fcdhumanitäs pradicatur, vtetiam Philippus, quemi
Nazareth dicit, Ioleph filium aftimaret. Sicut ad Nathanael
loquens: quemfcripfitMoyfes, ihquit, &propheui menie-
mm lefum filium lofeph a Na*areth.Hic igicur qui fpiritu fan-
d ö vndus dicitur, Deu* Dauidico carmine nominatur^
Qualiter autem homo illé habere potuit Dei nomen rii-
fi quoniam aDeo fufceptus, vnam cumeopoflèditno-
minié dignitatem? Sed hin eoquóddicituR Vnxit te Dem
Stuiïuus, diuiriä cféditur accipienda natura, in qua puta-
tur filius i Deo vndus j eguit p rofedo Deus vc-
fus findificatiönis munere,priufquam
homo verus idem nafceretur
concepit & peperit j p lena diuina fandificationis agno-«
fceretur gratia,quçnomincTrinicatis eflèt fidelibus con-
ferenda. Propterea beatus Petrus dicit: lefum à Nazarethy
quem vnxit Deus fpiritu fanHo & virtute. E t tamcnillc Iefus i
j Nazareth Deus in Pj&lmo dicitur. Vnde quâfo,îfilî quoniam
Deifs & homo vnus eft Chriftus ? Et idéo manente
inynitaté perlonanaturali honiini? & D e i inconfufâ &,
infeparabili veritate : ficutDeui Chriftusinhomincnp-
men hominis fiynpfit: fie idem homo Çhriftus in Deo
voeabulum deitatis accepic.
C À P V T X V.
N Am fi non ex coniundione naturali ,• nomen D è i&
hominis vnitas perfbnalis habet in Chrifto : confè-
qùcnterfêcundus homo,quem decoelocoelcftcmpradi-
cat Paulus, nihil habere naturaliter putetur ex virgine,&
fècundum coeleftem naturam, cceleftis carnis dicatur habere
fubftantiam. Præférrim quoniam ipfi; quoque de fê
Dominus profitetur : Nemo à fendit in cetlum, nifi qui de cala
defcendit filius hominis qui efi in coelo. Quod fi céeleftecorpus.
8c non humahum fufcepifle credendus eftChriftus,quo-
modo VeritateDàuïdici Plàlmi vaticinatio fulcietur ? vbi
fcriprüm éft : Vtinhabitetgloria in terra itéfira, veritas de terra
oïtaeft. Chriftum autem quisnegare audeat veritate,cum
ipfe fe hocnpmine lîuncuparit, dicens : Fgo fum via, veritas
& vit aï Si vérités igitur de terra orta eßy quomodo fêcundus
homo dectelo cceleftis, nifi quoniam à Dei filio fiifce-
ptamateries terreniborpöris, in cbelefte nômcritranfiit
per confôrtiüni deitatis? E t quomodo rurfus filius hominis
defeendit de calomifi quiafifiiis Dei non löcali motu»i
fed pietaris defeendit afteiftu ? Qui ficiit ih carne fufcç-'
pW 3 cx homitie dignatus éft nafci : ficproynaDei ftxfct—
plçflris ôc Hominis iufcèpfi perioha, qui D ei filius èrat,
E . .’4 . qigna-
IttU.lO-l
G
Chiiôum
ft can dum
«irncm y*-
xitOciu.
Chriftu» -
non coele-
ôc fed hii-
H
m.miiw .
corpuiiTfiuspât.