fbus,nifi quia alia eil verba,alia rational is ahfm* carhi Ique
naturâ î ilia diuinâ, ifta Humana î ilia fimplex,ilia comporta
; cum tarnen vnaipfeChriftiperibna, quæduas, diüi-
nam & humanam, id eft iiniplicem & dompoiîtam vîde-
tur adunare fubftanrias, non fit compofita, led in fiftgulis
fimpiêx,& in Vtriufq; fimplex,& ira (implex, lient fuit an-
tequamin füà vnitate fifteiperet fiumanam nàturam, vt
haberct deiticeps fubftantias duas, vnanl fiCut diximus.
fimplfeem, aliamyero cômpolitam. Sed quid iam pluri-
bus tmmôramurî De incamadone C hriiti hxcelt (ides
mea,per quam fateor,ex duabus, & in duabus fubftantiis
Vrtam Chriftum habere peribnam. N ec moueat, quomo-
do potuerit Kabere duasvna Chrifti perlona natura$,cum
vide'amüs diuint taris vnam lubftantiam très habere perlo-
! Hàs. Si enim mihi dfeat aliquis in Chrifto oftende mihi fe-
Cundum üumerum nàturarum numerum perlbriarumjre-
Ipondebo intrepidus,Oftende mihi etiam tu inDeitate fe-
cundum nümerumper(bnarum,numerum nat urar u m.Si
enim no n po te ft eile natura fine perlona,potent elle ramé
: perlona fine natura. Sed fi cficifur m tri ni täte omnes très
; perfonasvnamhabere naturâ, quia ilia vnanatura omnium
cri urn eft perfbnarum-,ita ego in Chnfto dicam vtralq;
naturasvnam habere perfonam, quia ilia fignificans exiliere,
cuius eft, * quia älium diftinguit ab alio. Vnde rite
perlônanim duarum in Chrifto videretur quilpiam exfur-
gere prædicator, li D e us ille non fuiflèc homo, aut homo
Hie non fuiilèt Deus,alium ab aliaiua diftihguente perform
, dum fecundum fuperioris intellechim definitionis
proprierateincommunicabih lie vnum Chriftum perfb-
nam diuinitaris fignificaret exiliere, vt cum ab aliô, qui in
humanitate crfcdcndus fuerat,fepararet. Vemntamcn ab-
fit hoc> fidelibus ment'ibus,longe fiardChrillianis dilpu-
tationibus. Proihde illf quos negare adferis Dominum
rioffrum Iefiim Chriftiim vnum elle de fenëtaôc indiui-
doa tririitate, fifatentür Dominiim Iefiim Chriftum De-
ttm‘elfe,Deifilium,fatftum homjnis fiiium,& ideo riomi-
mto Domino lelu Chrifto non hominémpurum, feddi-
uinam fimul & humanam fubftanriam nominarfSi feten-
tur Deum tririicatem, Patremèlfe, ôefilium, &lpiritum
fim<ftum,& hunc ftliûm,fine quo Tririicashunquam fait,
8C quo carriem lufeipiente mattfit crinicas^ficut femper eft
trinitas, ex initio iricarnatioriis fu* ipfiim eile iriteîliguht
Dominum Iefiim Chriftum, quid ad nos, quibullibetverbis
re<ftampr*dicent fidem? Videndüm porius reor &
confiderandum diligenrius, cur Dominus Ielus Chriftus
vnuséflè defenëta &indiiiidua trinitate nirnis caute à qui-
bufdam negetur. Tribus enim modis, quantum mehrere
opinio fen tend* huius fiilpedla fedditur propofirio. Primus
modus eft, né idèo Dominus Iefiis Chriftus vnus eflè
dé landa & indiuidua T rinitate prædicari putenir j vt alius
ipfe,ahatrinitas,de qua vnuselfedidtm,in culcetunvé-
luc cum de p&re& filium credamus. Alius eft
Rehqtta defideranfur.
Extat&epiftela Vtrrandi'Diaconi ad S.Eulgentium Etifcopum
de qmnque quefltombus. Item alia ad eundem. Item alia ad Egippi-
um, quasfupra inter eiufdem S. Eulgentii opera inuenire licet.
CHRONIGON MA R C E L LI NI COMI TI S
V .C .Q JO D R E R V M O R I E N T Â L I V M
HiSTORIAM EVSB9 U E T DIVI HIER O-
ttymi, vfqije ad Iuftiniani tempora
prolêquitur.
E X A N T O N I ! S C O N H O V I I PRÆFAT I ONE AD RE V.ERENDI § SI,
P* & D. Gerardum ab Hamericourt
Ab batem S.Bertini:
/ » Vis is fuerit MarCellinus nondum mihi comperire
licutt : non videtur idem fu ijfitcfti Ammianus
{/ranomencB: quivno & tnginta libris, àprincipatu
Cafaris Nerv* vfqueadobitum VâleHtis^ tain Orttntis
quam Occidents resgeßäi À Romanis, deßripßt ' flf-am
*tate ducentispene amis dißare vidtntur \ ßquiaim
AmmianusJub Valente, noßer veroßiblußtnianoIm-
peratore v ix it. Caterum hiefe initio operif clarijftmum
futjfeteßatur Co mit is (• v t opirtor)nomine,fuerunt enim
Comités omnes vere clarißimi habit i , Iußintani at ate.
Itaque adit Bus { v t apparet) huicfait MarceUino, dignitatis
at que ojßcii titulusyVt eo,d MarceUino Ammia
no dißingueretur. ' Troß quit ur autemis dtiSïor3Ëufebjj
diuique Hieronymi Chronicon : quodlicet faciat dr Pro*
fper Aquitantcus eopaulo antiquior, tarnen multoplurAt
prefirtimrerum Orientalium3tße habet : vfhacinparte
tilt longepraferendusßt. Necpoßhac magnaparte opens
vtnufque Paimer j yaut Hermant çontraftiÇqui Prd-
fpero conttnentem hßoriam annexuerunt) opus er it, cue
Marcellinus noßer erit. Multafunt in eo qua ab aliis
Chronographis difirepant, fe d ea maluimus do f t or um
virorum judtcio reltnquerc r quam noßro temereten
fo e.
Ex Bellavmino de feriptoribus Ecclcfiaft.
De MarceUino Comité. '52®.
\ vfArtellinus Comes vixit tempore Iuftiniammam an-
i-VJ.no Iuftiniani nono, & fduus 535. firiem-impofiiit
Chronico fiio, quod à Camodoro valde laudatur librö dc
diuinisle&ionibus cap. 17. extat hoc Chronicum. Scripfic
idem Marceliinus, telle Cafiiodoro, quatuor Ubros de Vrhe
Conflantinopolitana & Hierofolymitana :qui libri(vt opinor)
non extant. Calliodorus libr o diuinarum le dlionum cap*
I7.hæchabet, Marceliinus Comes quatuor libros de tmporum
qualttatibus &poßtionibus locofum pulcherrima varierate confident
itineris ftu tramitem laudabiliter percurrit ,& paulo poll
agens de Eulèbii Chronico Cubäit3Huncfubfecutuseßßipra-
diitus Marceliinus iUyricanüs, qui adhuc Patritii Inftiniani fertur
egijje canceUos: fed meliore did tone deuotus à tempore Theodofii
Principis vfque ad fores Imperii triumpbalis Augufii Iuflinianiopus
fuum Domino iuuanteperduxit : vt qui ante fuit in obfequio fufee-.
pto gram poflea ipfius Imperio copiofe an antißmus appartret,
HaâenusCaffiodôrus MarceUino coæuus porto errores
aliquot hilloriæ, qui in Marcellini chronicon irreplerunt.
in Annahb. Ecèlél îafticls corriguntur,
M A R C E L L I N I COMITIS,
V .C . C H R O K I C Ö X . .
POftmirandum opus quod d mundi feRrica vfque in
Ccmilantinumprmcipem Eulèbius Cæfàrienfis, huius
lèculi originem, tempora, annos, régna, virtutefquc
mortahum, & variarum artium repenorës, omnium-
que pene Prouindarum. Monument» commémorons
Graeco edidit ftyio , riofter Hieronymus tranftü-
lir in Latinum , & vfque in Valentem Çælàrem R o mano
adiedt cloquio. Igitur vterque huius operis audtor
v .& d. lx x !i!i.annorumhunemundum tunc fore mirqri^
compucauit eloquio. Ego vero vir dariflimus MarçelliP *
nusComes, fimplid duntaxat computatione Orientale
tantum iècutusimperium, per indiéliones perq; confulcs
infra feriptos^rentum & xi; annos, àlèprima videlicet in-1
diélione,& à Confulatu Aulbnii & Olibrii (qui bus etiam
ColE Thcodofius Magnus creatus eft Imp.) enumerans, |
& Vfque in confiilatum Magni Aufonii, ideft, indiélionis 1'
vndecimæ, colligens eorumaudorum operifubrogaui,,
itemque alios xvn, annos, à confulatu Augufti. id eft,vlqj
in conlulatum Iuftiniani Augufti iv>fiiffeci : id fiint fimul
anni CLVT.meqqjrufticoöperiluppdlui. "
Theodofius Hilpanus, Italic* oiui T raiani duiratis} a
Gratiano Augufto apud Syrmiurti xxxvm. anno poll Valentis
intëritum Imperator creatqS eft,Orientalem duntar
xat Remp. re&urus,vir admodüm religiofiis&Catholic*
Eccefiae propagator, omnibulque Orien talib. principib us
pr*ponenduS,nifi quodMarrianu tertiumpoft lê prin-dpc
lmicatoremhabuerit, &duosreliqueritfi£ios. Alanos,
Indiftv
Aufonio -
Olibrio
Cófli .
lin f t f ll
I cW
I Hunos.GorhoSjGcchaSjScychasiTiagnjsmuftilqiie piaeliis
vidt. - -
Gregorius Nazianzenus facundiffimusC hriftiSacer-
dos & Hieronymi noftri pr*ceptor ,Ecclelia nqlh:a,apn d
Bilantium capta ab Arrianis , plebem CatKoIicam in B,
Ahaftafis^toriojCitholicaquoriclie ailöcutionélpön-
tinuit j laepe riamqj prauorum conuitiis inledatus eft, fed
Chrifti gratia praeditus, vfq; adidtempüsqüoéademEc-
defiafhi prsfentianqftriseftreddita, perfidlsobftitit Ar7
rianis: Nam his C o lt Theodofius Magnus poftquam de
Scythis,& Getibus triumphauit,expulus continuo ab Ortho
doxorum Ecdefia Axrianis,qui earn ferê per Xl . annos
fiib Atrianis Iriipp. tenuierant, nóftris Catholids Ortho-
'döxis réftituitfïiriperator menfe decembrh,
Sandis C. L . patribus vrbe Augufta congregatis ad-
üerfiis Macedonium in Spiritum fen dum naufragantem,
! Indift. so. î
Antonio &
Syagtio
’ j fiolT. In-
dift. n. Me
jj robaude.
n..&Satul-‘
o Colt
I Indift-1?-
P Arehadio
Pi Sc Bàutone
I CefT.
I Indie. 14.
P Honorio
[ 8t-£uodio
Coll'.
India.«.
Valentinia-
r no 3.8c Eu*
[ ttopio
I coir.
5 India, j.
i Theodofio
[ Aug.n. 8c
E Cÿuegio '
I Ciff. . . .
I India, a.
t; Timagio
t Sc Promo-
[ tio CoIT,
India, y.
1' Vîüentinf«.
, &Neot«io
■ Coff.
5 Indio. 4,
\ Tatanoäc
■ Syinmacho
! Coff
[ India, j. • ■
P Arehadio £
r fitRufino i «oir,
ab iildemEpifebpis fendaSynodus confirmata eft, Da-;
raafco feilicet fedemB. Petri tenente : Conftantinopolim
vero per ïimbtheum Aiexandrinum, perque Mefetium
Antiochenum & Cyrillum Hierqfolymitanum Epifep-
poSjNedarioex Pagano protinus baptiiatoi &iripræfata
Synodo,pontifice ordinato;Athanaricus rex Gothorum
cum quo Theodofius Imp.fcedus pepigerat,menfe Ianua-
rio venit eodemque Menfe moj;bo periit.
Diui Valentiriiarii Magni Cadauer Theodofius prin-
cepsabltaliareportatum, apud Comitatum regio infe-
pirichrorecondidit. Eodem ânnovmuerfàgensGothb-I
rum Athàriàrico r^efuodcfiindo,Romano fefe imperio
dedit. Menfe OdobriDamalus RomânæEcclèfîæ (excé-
ptis Liberio&EceliceJ 35. ETpifcopus, anno ponrificatUs |
(hi i 8. in Domino requiéüit.
RomanæEcclefiæSiricius 3 6 . antiftesfadus, vixitan-
nos rj - Archadius à pâtre luo Theodofio Aug. conlbrsim-
perii feptimo ab vrbemilliarid eOronatuS eft. GratianusJ
Imp.Maximi tyfanni dolo apud Lugdunum occifiis eft 8,
Cal> Seprembris. •
Legati Perfemm Conftantinopolim aduenenmtpa-
cem aTheodofio priricipe poftulantes. Et eodem tern-1
pore Honorius alterT héodofio natus eft fiiius mënfc Sep-
tembri.
Theo dofius Imp. aliquantas &uas nationes per legates
luosInuite Imperio filbdidit.
- 1 Inuafemprinceps Thdodofius ab hollibusTrachiam
uindicauit,vfdbrq; cum Arehadio filio fiio vrbem iiigref-
fiisefti GallaTHeodofij régis altera vxorhis C o lt Conftantinopolim
yenit.
ArchacEus Caefer cum pâtre fho Theodofio fua quin-
qoenriàfiaceleErâuit. ThepdpfiusTtaliamcontra Maximum
tyfattnûriipu^àturus âcceffit.
5V aleihiniaritis Grariani frater & Theodofius Imp.Ma-
ximumtyrannum & Vidofehifilium eïiis àpüd Aqüile-
giàm rebellantëm vièerunt. Andragatius Comes morte
Maxipu cognita præcipitCm fefe ënaui in vndas dédit ac
fiifFpcatusëft.
: Theodofius Imp. cum Honorio filio fuo Rpmam
ménfeIünio introiuiri ; Con^arium Rom.pop. tribüit.
vfbeque ëgrelïuseftGal.Septemb.Peridem tempusgran-
do crepifâns per biduùm çôntinuüm pro ,plttüia cecidit
peedrum arborumque pemicies Stella a Septentrioné
grilicmio lurgens 8c in modum Luciferi ârdens potiuî
quam Iplendens apparuit, -vicefimoque die elfe définît.
TémplumSefrapidis apudÀlexandriamTheodofij lmp. e-
dido foiütum eft. •
Signum iti edélo qüaficolumna pendens afdenfque per
dies; 3.ô.apparu!t. GallaTheodonjyxorabArchadibpri-
üigri'pfiio fepültaeft. pbèfîfeus in circbpbfituseft, colù-
ihné haudlorige ab èCclefia cbnftituta quae àfgenteâ T eo-
dofij imaginis llatuàm férenshadenus contemplatur.
Théodbfîus Impdtaliam dèçédehs Cotiftànrinopolim
remcauit. Valëntibianus lmp. apud Vicnnum dolo Arbo-
gaftis ftramgnlatusiriteriit ïdib. ^ïartiiS. Er^eniuS Arbo-
gaftisfaiiore cdâfifcus Imperium fibimet vlurpauft. f.
Arbogaftes Valehtino Impiéxando,&ËùgenioÇ*fe-
rë fadp^înhümeras ihmdiffimalqjCbbiaS vfidiqj in Galli-
^coKü^t,dccidèritâlëifhpénulrivrphfefibivm
nfeWbàrbSSiaïri^^^î^O,m^Uâü<fecîa,pbténtia-
que himius. Conri’axifàütemvftdîqj iiihütneras copias
‘vélRom^omm'prænaü:^ velBarbarorum auxiliis, alibi;
pdtéftàte,^ibi CÓghlihöHB'mhnîxus. V fqj hune i4.Thep- ‘
dpftj:ïtripenj.ântiù!^b^àtus Hièrôhÿrriu? poft afeenfionc
Dbnriiü'NTefiiClftifti àPétroÀpdft'blo in'dpiens & iri
femëtipmm définëiis. ç. 33. virorum illuïlriüm Eccléfiafli-
ca contra Porphyrium & Iulianum Augiiftum volumi na
deferipfitapudBetlehem oppidum degens, vbi 8ç Monà-
fteriumfibi cÔdidit,& alia mulfa Ecèlefiafticalireris qùo-
queHèbraicis edodus feripfit, fineirique vitæ fil* admo-
dum feriex fecit,ibiq; fèpultùseft, Cafnolîcisquidem in-
èxpugnabilis Ecclefiiæ f tiirbis, hieretiëis autem omnibus
inràtigabilïs hollis', tam pçopoftto vit* fii* quam librb-
ram à fe editorum aflèrrioniblls depugnans.
H onorium parer finis T he o dofius in eodem, loco qüo
fratrem eiüs Archadiuiii Cæferem fecit, id eft feptimo ab
yrbeRegiamftliafio : Tunc quippe RQradieitértia.'téiiè-
bræfeëte fiint.
' Theodofius Augüftus alfiimpto Hofibrio C*fere, eo-
dëmquè filio contraArbogaften qui Eugenium tyràfihum
Imperatoreiïffacere tiilus èft,iterum prbpérauit, bcllo có-
miflö Eugënius vidus atqüécaptus interfediisque cft.Ar-
b ogaftes fiia fë mâriu perculit. Ternemotu men ie S eptem-
brib ,in Nouembrium continuo iitmiinènte, aliquarit*
Europ* regiones qualfet*funt. THëcm* Archadian*féx
cbnditorisfiiÏhöminenomen acceperunt.
Theödofius Magnus apud Mediolanum vitadeceffit,
Imperaüitannos 17 .éius corpus eodem anno Cohftahti-
pofim allamm eft,atque fepultum. Archadius & Honorius
Gerinani,vtrumque Imperium diuifis tantum fedibus
teneré ccepenmt. Rünnus clam Arehadio principi infidi-
as tefidens,Alàricum Göthotum regem milfis ei clam pe-
cunii s infeftum Reip. fecit, & in Çræciammifit.PbiTô, de-
tedb dolo fiip Rufirtus ab Ifalids militibus,olim ciimCa-
thyna Comité Arehadio milfis, ante portas vrbjs mérito
truddatus eft : Capmt eiüs niaftuiquê dextra per totâm
Conilantinôpolimdemonftrata.
Rûtini vxbr & filia éxulant. Eutrbpius fecri palatij cii-,
bicularius omnes opesarripuit,auaritiamque tranlgreflus
eft.Ternemotusper dies plurimos fuit,Ccelumque ardere
vifiutieft.
His‘cohfiilibus Flaccia Arehadio hata eft filia.
Roman* Ecclefi* Anaftafiiis. 37. Epifebp. ordmatüs'
yixitannos. , 4. Ambrofius Mediolanenfis, vïrtutpm Ê -
pifeopus fendus,arx fid^i,'orator Cathblicus ad Chriftumf
Doimnumcbrnmigrainriloannes Ahripchi* natus, fisiqj
à Meletio eiiildem èiuitatis Epife. eodemque cohfëlïbré,
ledorEcclefi* ordinarii s per lingulos offidj gradus aften-,
dit vbi pér quinquennnium continuum Diaconus mül-
tos diüinolqué edidit librbs. Prefbytér quo'jue fadusper
12. annos pltireS confècit.T ahtâ deliinc orkniöneybrque
ueritbpropaganis, Coüftantinopoli inlbcum Nedarft
lontifexlubiedus eft, vbipliirima dulciaque diuinamm
Biblioth.Vct.Pat.Tom.6.
fcripturamm volumina fiio operiCatholiço addidit,hóf-
que Êpifcopbs habuitinimicos: Theopmlum Alexandfi-
num,Èpiphahiüm Cyprium, Âcaciüin BeroenfeinAn-
tibehum Ptolomenfem,Èuerianum Çabalenfem &,Séüe-
rianum Caldonenfem. Gildo ComeS idemquë paghnus
(quimortuo Theodofio principe Afric* præerat) dum
ArcHadib 6c Hormrio adhiïcptferis rëghantibus inuidét
Africamque nititur obtinere,frater eius Mafeezël cogiiita
eius vefenia, relidifq; dubbus apud Afticam filiis iu Itali-
àm remeat : Gildo,vo:umque Iratri^filiiim dolo'tfuèidati
Mafeezel fratris fcelere cognito cum qtiin’q; millibus fiió-
rum contra Gildotiém cum Ixx. millibus armatorum fibi-
më^obuiantém infeftus accedit, Gildoriemq; parricidäm
ieiimiis& orarionibus fiiis, immoB. Ambrofij inlbmnis
admonitUj^Uxihantibus fiigauit:Giidofugienspropriafe
manu ftrangulauif,fiqdué; Mafeezel fitte bell o vidoriam
meruit açfine c*de, vfiididam. *
Hic Eutropius omnium Spadontun primus atqüe vla-
mus cörftulfiiiridequo Claudianus poëta ait, omnfe céf-
ferùntEuniiçhb cpmùlemonftra, Pulcheria Arehadio äl-
terafilia nataeft.Gagana Comes apud Conftantinopoiipi,
, , H h 2 . ad
f fottetuttis.
Indift. 6.
Theodofio
t> 8c Abun-
dantio Cof
Indift. j , ■
Arehadio
4 - & Hono
rio Coff
F
Indift. S.
OlibriO 8c-
Probino
Corf.
Indift. 9.
Arehadio.
4 & Hono
riO. Coff
Indift. rc
Crefario 8e
Attics
coff. i 1
india, it,
Honorio
4. & Eu- ;
thyciânO
Coff.
H
Indift. itij.
Theodsxo
8c Eutro.
piö Eunu-
cho Coff- .