I 46 . ....... . .. .. . .. . ..... .. _____ - - - , _ ......... .
1 Unäorum, exvteroantélucferum genuiie. Quid çetdtentum.fuper
' fpondebit, quidepriiK'pij nomine'äidentfilium n^tim- huius P;crfi-na^tantolumihi veritatis pptatis
habereprincipium r Quod fi guis pro'eo guodpfinT
cipiurn*Äicitür, 'natiiucatem filij habere credit inirium,
confequëhs * cflev vtipfum filium, pró ep quod finis di-
citur, finem quoqueailerat habiturüm.Nam ipicDömi^
nüs, interroganubus ludæis, pcincipram fe elfefinnauit,
dicehs : Principium fquod & loqüór vobis. Paulus Vero C hri-
ftum finëm nômînat, dicehs: 'limenïmU^
ppnere.ïîei^tcredendum.quâmlibetereàturamfine initio
naturalitërextitiire.Ar çuhl.clareat^Orhnem omnimo-
dis ere atpram ,vtpotcpÈorfüs ex nihilofâ<ftam,initiohon
carere, çuîus ori'go rola Creatoris voluntatc &poteftate,
ï^ficipnçm femper irni^tabilem habuit, fubftitùta co-
gnpfcàtur ex nihilo, qpæ tamen nunquam fuërit priuf-,
É '
Obieâio de
Melchil«-
rdech-, quod
'^•dicitur fin*
:ï*tr*'trfi»*
JUtiamommeredenti. Ipfeqüoquedefep ominus: fgd jim | quara i'nitio creationis extiterit » nullatenus accipitur;
Alpha & ß, iwi/ittw ë^^w«« Qùodiî pro eo qqodprmcipi- quod Melchifedech aut ex pàtrë fuërit matreque non ge-
umdicitur,airefiturCoeptus,eciampröeo,quodfinisdi- j nftus(cpiodcfthôminisprimi)autinitioexiftendinacu-
citur,puteturëtiam^nieridus. Ëcvbieritîoahnisiilarp- j raliterbareatyquodfoliuseft Dei.Illeftaquefiguræhuius
<ftatio,quam dë“p e& ô re ÿ jfi^ 1 retinet naturaliter veritatem, qui invtraque natiuitate
Im Dei venit, &dedïinobuiriteïïeftumyHognofcamusverumy& 1 mirabiiis,nec vfpiam veritatenaturaljs caruit ófigmis, &
fmusin verojilio emlefuChrjfto: Hic eft verus Deus i&vuàatèr^ in vtrpque mûabilkernatus eftungularis. Quis eft entm rex.
wd.Quamvitam nccéflè eftnègecæternanT, quifquis ailé- ; iuftiti<t,nijirexnpfter Chriftus} qnifafttts eftpronobispeccatum.yt
rit defucuram.At ipfe qui eft verusPëûs:& vita;æterha>iir-.. nosefficerûnuriufht'ta Dei in ip/ô. Quis eft etiam rex pacisî
ftostlicit ituros in Viramæternam ,qupmddo ergo in'fto- i nonneille, qui ait: Pacemmeantdo vobis,pàcem meamdmtttO\
'rum vitaîætema erit, fi'vkadpïaæternâquandp^çn^ vobùiJpfeeilenimpaxnoftrayquïfecitVtraquevnum.Adiplum
rit ? Aut vt quidhiciabor fart<Éæ cq^üerfationis^'^cpn;- Prpphetà clamat:Domine Deus nofter,pacém tuant da nobts: o?
tinutaduerfiiS teritàmëma;certaminis rplçi'arur,ii'præmi- ‘ mniaitymdedfti nobit. Domine Dm nofter,poftide noS.Donitnt,
Urnvi( ftö r ib ü s^ a ^ ö quetolletur?:Hæpineftlàudabihs ! ’.pràtertealïumnonnouimus,nomemmmnominamuit. Matrem
in fan (ftistotiuscurfüs intentio. Proptmawpusfuumcaflï- : quoque non habuir Ch riftus D ei nliusin D ei lu b Iran tia,
' "• " ' ; quamrem^erhabet.expatfei Rurlusiderapàtremïnhor
minis naturan’on habuit, quara ex (olaraatre ftiicepit. ln
yeritàtehàmquevtriuïquenàtiuîtaLtisfingulârftàtemiçr*-
uauit. &parentis & prolisivtquamufsprius defoloipatre»
poftraodumderolQvirginenarceretur.vnustamenidem-
que fuèrit, qüi & priusdepatre, & poftmodum fit natus
ex virgine , ;vt in vniusyeri Dei verique hominis Çhrifti
'miro arque ineffabiU racramento, 'nee naturalis genito
defiïifictex gignente fiibftantia, nec gëminaretur jugir
gnente genitove perrolia, licet in yno.Chrifto veritàtera
Dei &hominîs naturæ virtus inconfura fèruaret : vnam
tamenmChriftoperroham'vtriürqUenàtüræindiuiiaTe-
rftàs lexhiberet » y t hëcgemina natiuitas vnius Chrifti vi-
deretur gëminare perfonàm, hecperfohæ vriitâs,âut Dei
inhomine.authominisinDeo.veràmppfl'etabolereiubftantiam.
E t licet vtraque verain vno Chriftofubftântia
naçuralemin&teftetur&onginis riàtiuitàtemv&hatiui-
tatis originerà ï
nensy quandanrdiuinae illius & inefFabilis generationis,
qûæinitium non habet, in hoc quoque humanagenera-
jjQjjg certain nobis intell'gentise lineam deraonftrauit»
NamqùircmperpeusexDeOjidemraraporaliterexhomine.
Deus- & homo- Et in quonaturalem pateriiae fub-
ftàntiæ plenicudinem natiuitas ferapiterna poftèdit : in
eodem plenam horainisnaturam veritas naturàlisèxhi-
buit: filius ^nim D e i, vtnoftrum ex vilïbihbus adinüifi-
bM'ÿrqàeWetjriteneàums veritàtera in fe deraonftrauit
hümanæ naturæ, y t conrequënter crederetur, ex veri
Dei natura D’eus verus naturâliter extitiftë , quem verum
hominem naturaliseriiatürâ conftaret ex horainè.
C A P V T V I ï.
INitiura qùoqueiiâtiuitatis in natura homipis Chriftus
habuit, inquafineinitipnon potuit mater e^equage-
nuit, vtaghofceretur, naturiyeritaterccognilpj'nullüm
diuinænatiuitatis habuiffe^ ybi ièmpiterno patri , ficut
injtium exi&hdihullum fuitv fic hullanatiuitasinitiatæ
generàtionisàccëfîit/ItanâmquevtriufqueinTeChriftas
Iefüs demonftrauit fubftantiæ veritatem, vt ficut in ho-
mînia'ChrUÜ rubftantià, ^Iuà prairôgàtiuà fingularis il*
turâliter'coriftctin homine': fie in eodem Dëo Ghriftô,
gant, &feruitutifubuciunt ,ob hoc fe non ïnihçeritimprafun^ni
currere,&pugnahtesfciuntfénon aertm verberamlàeo fibinoT
ueruntiipn éftè colluiftàtionemadueffus carnerri cèlân-
guinem, ied àdUerfiis principàtus & poteftates, adûerfiis
mundi rcdtbrestencbrarum harum, contra {piritalia-.ne-
'quitiæ in eæleftibus: Idcïrco leotti rugtènti , érjndéféjfo circuitu
qturenti quern deuoretyrejiftuntfortitsr infidi: ytpoftquàmhic
in tribuiatipne patientes vixeritit, confiimptaquàrido-
que diuihæ proiniffionis feduâîorià magis retributione
quam verà, aut milere viuant , .aütornniho non viuant?
Vita naraque Chriftus dicitur, ficut ait; Ego fum viayverim
'& vitai Initium & finis Chriftus diçitur. quiafi.militer ipfe
diXiçi E^ fum Alpha & il, initium&fim. Hæc autem yita} fi ;
quod înitiùm dicitur, initionatiuicatiXpUtatur ruhdi“
ta, cbnrequcns cft , yt eo qu6d fini$;dickury qùandpque
pucëturfinaliterabolénda.Qua.Iiçei:verofine fineyi(fturi
funi-., quibUsvvita æterna dabitur ,,fi vitréipfius iterhi'tàs
finiëturî;Quod fi hrecomninô abfiirdafunty eonfiquen-
ter veritas eit Catholic* arque Apoftplicæ fideirëtinen-
d*ày q uæfieüt GlVBftum propterea finera nommât, quia
non folum in ilia fiibftantia ,<qua natu's cft naturaliter
fempiternus ex pâtre, fed ëtiam in èa., qfiam iri'teniporc
furopfit ex màtre y ç re^ : fine fine perpetuum ; fie e.üm i-
de6;iufteprædicatver*terqileprincipiumî quoniàmin
diuina, quam habêt fîibftahtia ygenitoris fèinpetaflerit
coæterniim. Non autemambigitur , ver6 principio nih.il
anferiusi verofinenihil pofteriusinüeniri. Principium i-
gitur GhfiftuS', quià fempiternus omnia præcedit : Finis
Chriftûs,quia perpetuus4vniuerfa concludit,Principium ,
Ghriftùs. qui^ipfe ihchpànit pèfficiendà: Finis Chriftus,:
quiaipfe perficitinchoata. Principium Chriftus-, quoni-
ara ab ipfo habent, q u i non fuerUnt, vt fine: Finis Chri-
ftus, quoniam ab ipfo habent quædarn-quæ elle coepe-
ru n t, vt lemper finti
C À rP V T V ï»
« Vid autem hinç dubitationis creditur derelidlum,
cumin Melcfofedech (<quia Chrifti futuri poptifi-
cis typum.geffit) vnius eiufdemqueDei &hominisChri-'
fti perfi>nam fignificatam demonftraret. Apoftolps , o-
ftendens eamSd fecuiidum diuinam fubftantiamfine ini-
tio fenipiternam:, &fecundumferuilem:formain,; quam
Chriftus fine
matte yè
Deus, fine
'patte, vt
In vna
'Çhrifti pet*
fona gemiducitinci
gni tioncm i
zteinz.
t ip icm p ic c rn a u i , îu im a ii i , r lu u u u v i .w u i i y i .»y**.---— -------- V* L r
in tempöre ac.cepitj fincfineperpetuam è Sie idem igitur \ hoefubftantialitereue credatur , quodnatüraliÉer lubli-
gen tium Doiftor loquitur ad Hebræos : Hic eténint Mxlcht- ftit in pâtre, Vt cum in höminfeChrifto ÿidetur^veritas ho-
btiiauit Àbr<sbareg%ef- ’ ” ^
fo à code regum , & bènedixit ei , eut décimas omnium ditiifit Abra--
ham. Primumquidenïy quùnterpretaturrexïufittu^inâe autem
& rex Salem, quod eß rex pacüi'fipematréi finegenealogia, htqüe
initium ditram c heque finem viubabens-, aßimlattu autemfilto
De:y mamfacerdosjitperpetuum.Poiïzz vteunque iii hoc forminis,
iri eodëmDeo Chriftocognofcatur pâternae^eri-
tas deitatis.Et cum ifta nàtiuitasmuenitui'ihitiQfubflita^
quaeex temporali homine fijbftantialis temporalîter fex-
tint:illàqùoquefiheinitiocrèdatur elle natiùitas.'quae de
■ fe mpiterno D do fiibftàntialis ac fimpiternafubfiftit.Iplè
‘igitur'fiüc'màcre in :diuina fubftàntia, qu* eftex iolopa^
Liberfecun dus.
tre, naturalitergeiiitus.Ipfe iinê'patre, fhiiftas inniôlflf» ü l i- , i - __V
virginis, quam cdmplexus non Contigit maritaîis Infe > quodëft nafùfinegènealogia,
de qùo icriptum eft: Generatünemeïusquit numeiD ” & ^uôdvh efi » non capitur
Vrc4mrngencrationeverafiiij0cifidé5nöbis - bT V 0t" rarft?n^ n c “ ’!lc?«dit»,:l0-
.cognitione pm fta , fermdncm vero fempitradtas fùpc- alio Ür.j>i:urarreliimbnio de
ratineo, quod ß<leLconfta«tia:crcdalit4 firmamento mutódoft'• f e ^ W 1" fi1™ ’"«»‘foi**- Eç\
nucncur, Scïnioriisveroa id icià»Iddeli timore^^ioi^ ?.. p° ? ; A! ““ ‘ ‘^ «fapfyadfitomfmùer.&dMcmituc,
Diiiinæ genctatiûnisverariatqçalisïcmpftc'rnftas
agnofeatur. Nam qüia diuina, vnque naturaliter veraeft
quia iii Deo vefo nihil eft fajib m> Q u ia ^ ro ^ecxoe d w
Immenfa
Chrifti ma-
ieftas, quia^
fempiterna
natiuitas.
G
Non fuit
locus ante
juliute Dei,
in quo na-
fïeictur.
Sec fuit vt
I lus locus
t Veibo cos*
I I
q^iai1* v e ^ nihil,eft^Uumy'-Quia vero necccepta
) eltnec creata> ficutomnum c^ptascreat^quefiaturifii-
. g r a t cogitarionis indaginenr: lie omnemfupergreditur
^Cgui j facultatem. Ah forfi tan 4fiofi4e Dei pace Ap6-
: ftoiic* autftqfitatisveritate pereppimus , de eiusgenera- I
upne prorfus accipere dubiramus ? cum nobis Paulas
beatifhmus dicat: Pax Ik i, qua exuperat omnemintelletium,
CWOUtdtcmav^ff&jMfUigentm vettrasinxihriHoiefu. Cuius
ergo pax, licet oinftem fuperet intelleiftum, vera ta*
men fempirerha naturalifque creditur, cur elus generatio*
ms qu* iiiperat °mne prorfus eloquium.naturalis veriras
onnnmm lempiternitas abnegetur? Vb’i ergofempirer-
napaxeft ^credacur etiam fempitema natiuitas: & cuius
' eft credendafimpiternanatiuitas, non negeturitnmen-
la maieftas. Nullo quippe narurali fine rtmduditur,
quod natiuita'tis initio non tettetufi , Et ideoimmenfa
prorfus ^nofciturrlla fubftahtiaf cuius eft natiiiitas non
empta, -fed vera. Nam quod aliquo circunferibitutfine,
neceifeeftjvtloco teneaturauttempore*. Qupmodo au-
r6n^pusT& locum creditur, fi loco ipfe tempo-1
rive lUbdatur.5 Nam per ipfum omnis fadfcus'eft 1 ocur.q uia
vmmaper^umfa{lafunti &fiheipfofa&umeJlnihil.Peripfarti
quoque faaumrempus agnofdtur. De que Paulus dicit:
t^ultifane multifque modis 'olitn Deus loquenspatribusinprophe-
ttst nouifiime dtebus ifiisloquutus eft nobis in filio; quern conHiiuit
haredrn vmuerforum,fe r quern fecit &fecuUt. Non eft ergo
localis, per quern fa&us eft locusc nec temporaliSy per {
quern factum eft tempus. Nam filocalis ipfp, locum fe-
cit , & cerium eft orime locale in loco efle: eoiifequenter
mtclligitur, quod priuSin loco fuerit ,& f ic locum creare
potuerir. Sed hie locus, in quofuifle Deifilius dicitur,
qu*ro, vtrum filio anterior, aequjeuufve credarun Sed fi
aliquianteriorem filio exiftimant locum,vid'eantinqubd
barathrum nefari* klfcitibnis^tfcurr'Uttti cum rerum o-
mnium operatori materi^m -e'diuslibet oppris antepo- i
nunc. Cumque ioinnesdmniaperipfumfabn^eoriimtmo- !
ratjnullam (quodabfit) in(ehabuiftedicenduseftv'eci- 1
tatem,fi quodiibetopuspriecefiitopificem. Quofnodo
cramiocumfacereporuityante qaeihefte, vel line quo
efle,fi itaeft fadusi, ipfe'non'potuir? Tunc deinde fijlici- *
ta Confiderarione perpendat.squoniam lempiternitatis-
innnitatem loco videntur dare, quarn filio Dei cbnantur i
adimere. Nam fiprqpterea filium Defhbnfine initio na-
tum aflerUnr, quia aicit Eita'ngelifta': Inprincipio eratver-
bum, •dcnon'dicit, antepriheipiumeratverbum: IftiVqui
locum ante verbum filifle aflerunt, ante principium quo- •
quefuifle neceiTe eft fateantur. Quoniamid, quodfuilTe'
putant ante-verbumhob exiftimanc non habuifle prin-
cipium. Si autcm principiam non habuit locus * ipfe eft
iempiterno'patri fine dubiq coieterhus. Etquohiamifem-
piternum diftare non poteft iemprtemo, talis hancim-
pietatemprofeCtoeonfequitur abfiirditas, vtaut locaiis
putetur Deus-, aut locus Hoc creda’tur efle quod Deus,aut
ip film loeunvaiiquod exiftimenc efteiine Deo principi-
j'rim, quod lempiternirate fuinaturaiiterperieueretinrer
(ftum. Sed quoniam haze noh fine impietatecreduntur,
idcirco nonfolum filibanterior, led hec*quaeuusdiCen-
dmcftlocmiperquem enim omniafdftafunt, huicfa&a qu*-
libet anteferriconferrive noripofliinr. Quoniaraquio-
mniainmimero & pondefe & menifura dilpofuit, ficut
temi^re numerari, lie loed men'fiirarinon potuit. Pro-
iilde Pfdlmus yeraciter canit: Magnus Dominos Deus nofter,
.& magna virtut eius, &fapiehtt<t eius lion eft winter us. A c^uc vt
huiUS admirabilri fempite):nitatis infinita monlharetut
immenfitas, alio loco dicitur : Magnus dominus & laudabilis
nimit, & magnitudinis eius non ^jS««fi->Quia reuera;hecefte
, r .x, . ■ :------ * » “ “ 'Mut uucin immenntatefuæ
mfxnitatis exèëdic. llle ehim orahem póteft créa-
toraM amngere, qüem ômnis, non poreftcffaturaiÔh-
cludere.yam ficut lmplens coelumperféacktimmcnTus:
üç a fine vfque ad fincm attmgehs. pcrman'ctiniîuittis.
S l f T S W S H W j ® ‘ Ifirw fim te rr .
qualeeft te iliqd-, quodperHicraniamdicitur: SjmVm
trox^nam,&t^nDemdelohÿnquo.sidbrnnilumfHmthomoin
tcmlto, ego trgo non vïdebo enm ) Notmccoelm &tmnm,eoo un
fJf’V fiÿ b fi l^M K n ik tom m n . Erinèodemonftrauit
quiaiit,videboeum.qiiodadiuhxltïdiccns: Coehm& Ur-
rtMegoimpm. Nçqdeenimmqre cörpóralividcrecreden- '
dus eft Deus , tànqUaril alibi fit ipïr cum vider, &r alibi
qtiod videt; Quicqüid'bnim vrdetVhoÀ e it ii ifevid«
quu ipfe tmpler yniuerfa quiè videt; Nam feriptum eft;
Quoniam in Omniloco ôcult Detjpèculïnrur bonu ér nialoi. Et ovultusautem
domfnifuperfàcïenïésmala.
t A P V T V i l h
eo,
y ,,;, ftaodS“ omP " '* û t : t t bmtti r n biiU DH'JpècuUntur
MBöj^>»*/aj:&tqrrös PróphetadicltadDominum:itf«B-
m ym tn u lm , Meti/Ï«aumeftemmi,i
ntaqut dicitur eavidpt'equædïcïfitrdmblere,puKturaîh
çubtîion efle,uum dicitur ahquidnon videre, quoniamnonvbtquefübftariïtahtereft,
iivélinmahsnonéft S cd :
m diuiqts fermonibus, fi teneaturhllmflitascordu nuïia '
repenetarrepagUan'tiavehtaris.Quodammôâü erio vîdeeomnta
Deus, qù&dàmmoiiû qtiædam noqvïdèt.
Deus, licüïqüodaimnodovbiqué'töiüi ëft, &rquödani~-
mbdoahcubWton eft: «on quiafuhftahtiilieeraK^Ilbide-
;eft„ (,de-quofcnprum eft.: O M M fo * ’ :
J«nr,&ipJceJtanUontnes,é-omMÏiiipfi,to»JlMt: quiqueiè- '
cundumpropheticumdidhim:MenfiseftmMitieoàp^é S
omnibus æqualtter adéft. Vbique entm adtftperpdtbn
n»th,npnvbiquepergratkm/Perpofcntiim,qt4 uriaa
Deus implet & cominajper ipfam vider b i iA f i^ - ï t â i -
P ^ ud videre dicitur, quod ïp.felargitûridc q udd i
m. hdeJiDus operatur: Vidif eiiifn DhioinftUàùôfetit, & i
ecce bonn vnlde. Ac p er hoc & vbt quidam non Vider Vt'rrt- 5
bùat: v;det,vt retabaat,Sidetiamviderrhalum,&no% vi- ‘ ;
det màlumr quia épiod'iioii videtvt probet .Vidètvfiudicet.
Etquodnomridetpérgratiam'fu'amdondWm,videt
apeccanrepet,uftuiamdxigendum:Q!f0|liam& vbiubni
adeftmftificandtlargitas, non dëeft iudieandifêüéritaf
BeatoPaulodieente: yide'ergo bmd ttiï&fiue riritmM *
pirmnnfmmbommtc. Qha:iiimita.fint,quomóao.póteft
mpftantiahter ahcubideeiTe i Cum luxetimintenibrUlü-
'fUi.lmumbrtedmnoncomprehendant. Autquo'modopo-
%teft abqu^fijbftanrialiter non videre ? De qno B'-Pabius'
eui^ntiftîmeprôreftarùr, diceos: Vtunsijhnm De, ferme, 5 m
& d,fir<ter ugttMtotmm & micmionamtordit, & n<in ell rUk
'credtUTAlmifibilùinconjpUluem. Omnunutemnüda&aDertk '
fmtmlùàus. Nec hic, fiçuffupetiüs dbtimus, vlladeber
corporeæv^ônif&bintrarefiiijîiéiojtanquamDeï'iîims
, n i eundtavidéaiiybïnonfit.Hôceftë-
mmDpb videre, quodefli,quantaminfinuatvffidnem
fuam,tantamvubcredifuMan’tiainfi.am: vteumandi-
»us'.ômnianuda&^àtàëifioculisëius.uullifia -
Icmiinum putemusfuKftantiæ ;
■■ --y’ ■'•■■■■ • eius.’- ;■
Sapiemia
^ttihgit à
ad finem.'
M ! 7- S»p. i.
C AB