ti Romanisitkta,iudïëösinuoliiecatjvbihaecEuàngelifta . angeli fiabanl in arcuttu thront, & fenifftum , & quatuor I
oriculâfiifcipiébattneqiicHierorolyrais, fed Ionia qüæ ' nimalium: &procubucruvt‘antetbrönumwfocusJUas, &adOr.
amïd Ëphemm. Equidem poft paffionem Domini qua-
1 - ^ g ..... =-^5m«nfitmHiera&lcm'theo- pimtia.fr^i-kttarumaäio,boner,,&tubrdetimtantiünarirus , . . „ r,htu,'& fortitude*Dto
tocumDomini tabemaculum in hac temporariavita,pbft
paflionein inquarn a c , reTurredionem incorruptæ Tuæ‘
prôlis: cui etiamitanquam matrifibi à Domino comrrien-
dató, Temper àdcrà't. Pôft huiris enim mortem, néqua-
qiiam iaminludæa manfiflè fertur, TedEpheTum comrtii-
grafièjin quafÿrbë (vtcüétum eft ) haec etiam TcriptajTunt,
qdæ in hacreüelatione comprehenduntur, quæ déclarât
tin eft futurorum,quatenus poft quadragefimum annum
aflumptionis Dpniini aduerfus Hebræos Tuccéflit afïli-
<Stio., Qupd vero pérferuati numenimexcefTérint, darum
eft. Non modo enim fideles excidiunv, quodaRoinanis:
iiiferebatur,éüaTerunt,verümetiam ii qui per ignoranti-
‘am cruci Domini cobperati fuerant. , ;
Ex tribu IUda duodecïm milita fignati. Ex a6ta cuiüfcun-^
noftro in fècula feculorüm, Amen. Et tefpondit vnus dé fénio*
ribus, êràiïit mibi: Hi, qui dmiftïfuntpiùalbis, qüifunt, &
vetierUnt 'i Étdixi et : Dominé mi, tu noftk’ Et (lixitmihï: Ht
funt, qui -benerunt ex affliftione magna, &Uuerunt ftolasfuae,
& dealbattertint in fanguine agni'i tdeo funt ante thromm Dei,
& fer,uïunt et die ac noftetn templo dus : & qtti fedet in tbrono
habiùbii fuper illos; TXôriefunent neqUéfttiènt amplm, nec
càdet jitper illos fol, iieqiie vlltti àftüs ïqtmïam agnits, qui in mey
que tribus æqualitas declarare videtur/, valcie mukiplica-
! tUmapoftplicum femeniduodedes duodecuplicatuhiad I perfectum millènariorUin nûmerum quihpchiodo chi-
i'iadesjquasdikimusiperficiat. Notandum ycro eft, quod|
I tribus X)an ,,ob- id quod ex canafatuxusïit Antichnftus, •
daîncaitèris non recenTeatuivTed locoeips tfibus Leuipo-
riatur,quall Taçerdotalis ad diuflloriçmpertineat. Iofcph
àiitem pro filio eins Ephraim poluit : quail non fuerit im-
portunum, npminum vniufcuiufque patriarchs harum
tEibuuin meminilfc.. Mox enim tribuin exludaortam,
qucmiiinterpreteris-, confelfionem Tonac,ëosdefignare
diçimus,qui per refipiTcentifhn & düedibnem erga Chri-
ftum,quiex ipToortuseft,Teruancur. Tribum autemRu-
ben,qùifîgnîncât,quaiividens‘fiüus,feu yifio filii, illos
qui mundifunt corde,& qui per fpirimm vident. Tribum
vero Gad,qui fignifieat tentationérn, feu tentàtionis lo-
I cum,eos innuit,quiper affiidiones tentationesqUè, quafi
aurumigni, examinati fidei prbbatione. At tribum Âièr,
per quem beatitudo fignificàtur, illos defigriaïe didiriuSj
qui obfëruatione beatitudinum, quas Deus ipTe dócuit ,
beatitudinem illam nadi Tun t, quæ finem nefcit._ Sed tribum
Nephthâlim, quifignificat mtelligens,veltfunèus
àppenfus,eos qui eidem circumligâtifunttrunço,quæeft
CEUxChriiH,&iritelligentiaCorqnati,'&,eodem-ic^mo-
hes quaji cornu petunt^Tnbum vero Mana(Te,qui abbb-
liuione interpretationemacdpit,eos quipatriarum, rc-
rumquë familiarium obliti Tunt propter Çhriftum, iuxta
ill ûd : Obliuifcere populi tui ac dpmùspatris tui. Tribum
aute m S y me on > qui obedientiamindiçat, eos‘quiper bonos
ac purosàdùs diuinis préceptis obtempérant. Item
tribum Leui,qui præüenram fignIficat,ëos qüidDeo pra?-
lienti hin tadele dion em, iuxtaverbum Pfàlmiiac in diuinis
inhabitaturi ftint tàbetnaculisi Tribum vero lia-
char,qui efî^ierces,eosquivirtutibusôperamdaredëcre-
uérunt ,quoearummercede futura ptsemia çonlèquan-
tur. Rurmmttibum Zabulöri , quem præocçupatam li-
berationem interpretantur,eos dcfignare,qui diuitïas diT-
tribiiuntpauperiDUS, & àChrifto aecipiunt> .Tribum verb
Iofèph ,qui bpnoram additip dicitur,eos qui in addi-
, tionis parteadrcgnumccelorum nUtricilùnt,vitæque ne-
ceffaria'à Domino, qui non mentitùr,petcipiunt. Porro
' Beniamin tribum, quem interpretari potes,füius doloris,
Welfilius diei y ëpsdenôtare dicimüs,qui propter multitu-
dinemdolorum,qui in corde Tunt, diuinas inundiones,
qùæ certantes expeditilEmos aptiffimolqueTeddit, acci-
piunt. , VerumDan cognorhinatiQhem,quamuis & ipfè
I princeps tribus fuer^_t,càeterjs non çopulauit , pb id videlicet
quod initio diótum eft,qüod exipiius tribu dubio procul
naftitùrus dt Àhtichriftùs.
vip sfontes afdarum,&
abprgetDeusomnemlacbrjimamab ôcuUseorum.
, Et palmn in nianibus eôrutn. Corifiderâ quemadmoiduminnumerabilevnhanc&
omnigeriammultitudinem
dcmànftrepquod&agm cædém oüeiida.t , & ipfi eadem ‘
immblataiït. ‘
'Et cjaniabant. Glamàbant,inquit,vfvirës ipfiabagno
pçrcipercmiisjquibustàîebrarumpriheipemj&hbmihês
îdbhsUcditoSjinqûibusTuamipTaexercecefticaciaihjVinf
alias vite.
camus. _ j : ' v
Etomnesanoeltfiabaht: Ècce vna ccclefîa angèlorum &
hominum. Stare autçm vna cum hominibus angelos,
quidnam portehdit.alïud, quam honoris fexcellëntiam
natioeèhumanaî? | ' ' ||É
Diçentes,Amén. Admimftràtoni in hômiiiibusj^iritus y -
na cum ftnipribus diXerunt, Amen. Pbtfo ad numerum
Teptenariurri vTque eorumpr oceffit ehga diuinum mimen
pia Veneratio j;nÔh Iblixm qu,od affinisTit numerus hic, vt
iam propofuïmus, pnefcnti Tèculo, ver um etiam quod,
quemadmodum nümerüsifte eXalio numéro int-radëna-
rium comprehenTonon gi'gnitur,eundem admodum &
DeuSjCui acclamantur Hæç,àb alio diuinas iftas exçelleri-
tiàs non açcipit. Et ïauértintfiolasfiias. Martyres Ghrîfti
d iä t qm crucem bai ulauer unt, eiulque mortem imitati
Tupt. ïftuc enim eft, llufflè ftoiàs fùas, hep alibi quam in
ÉbhuliÂgni'. • Etfeéuïunt'eidïe ac hoÈé. Vel cöntinuätio-'
Uém itimitam fîgmficare yhlt, vel robur vftefque èorum
qurDëigubernauône regixntur, àd gratias ägendas j fîuë
id mariitefte fiat., fiue iuxta impememgabilemTuælâpiën-
ti^pîbfiihditatemdeantur,ducànturue. Dieafiioâé. Jetant
noneftibï noxjïeddiës vna, qüippecum a Ipleilloiu-
ftitiæomnespariterilluftrentiir. ExcommentariisAii-
drea? : Forfitahyérô per noëterh,occulta adeoq; profunda
Ûpientiæmyfte'riaihtelliguntur:perdiemvero,manifefta^
hccaptu fecilia : pertemplilm aütem D ei, bmnis quidem
creatura,quam ipfe fpüitu rénOuat, prælèrtim vero ii, qui
arrabpnem Ipiritüs inextihtftum Terüarint,in qüibus &iii-
habitaturumiè inambulâturumqüe pollicitus eft. Non e-.
furient. Seipper etéhim ûnâ a ex vnatentatiöneinäham
demigrarun^pmcipue Vcroidfecient, qui exGentibüs
Tub aduëntum Anticnfifti reperienturrpoft iîludyërô tenir
pusifîne intermifiione Tatiabuntur bonis iHisinenarràbi-'
libus , panem quidem ilium coeleftem hâbentes,qui pro^;
pter Jhlutem eorurii venît in terram : aquain Vero largam
lpiritus infufîoneni., qua de ab ipTo quoqüe Domino dir
dum fuit vQüi credit in me, flumina de yénte eins fluent
aqu®^ viuæ.Enimueromos eftlacræ S cripturæ efuriem ap-
pellarei diuinôriim bononim periuriâm. ■ idée cadetfuper
illos fol. Solem tentationibus comparauit : idque'ftmina
tibiperfiiadeant in pettainlparlâ,aCbreuinatâ:quærepenr !
. te qùidemexbfkTimidTunt'Tedcontinuoàfble exufta.
:- 8 & itimèdio tbroni eïl. In .medio throhi, ;prb de me-1
dio throriij quafi e pat'efna gloria:hbceft,èuipremailla
,acprimariap6teftatefèudbminatiôhe, vbiCariiis difpên-
Tatio accëfruidiuinarumilluftrationum,immo potius ÿp
pfius in'cômmutabilis diüïhitâris, ceflifi Quod autem
i hinc, deinceps,quodDeo cbmpent, fiquitiirmlio ac Do-
C a p v t X X.
POft hac vidi, & é'cceturba, quam dimmerare nemopotérat, j raino noftro Iefii Ghrifto libérrime dât. Ipfi enim corn-
ex omni gerne,&tribubus ,&• populism lïnguis, fiâmes ante petit regere,pa(cere,ac deducere qhos per^dilpertfetiohehi
tbtomm,&ante agnum, amfâi fiolis albis, & palma ïnma- | çondiditgreges,quibusnullæpoftnacmolefts lachrymæ 1
nïbus eoram , & cLtmabant voce magna, dicentes : Salus Deo j erunt.
Inoßro, qui fedetfupertbronum Dei noilri,&agno. Etomnesy , > ....J
m ' ! ■ : - ■ ■ ' : • : a. ' -, ’ ■ -,.... . V h , . . . 1 : ■«.; ; . ■ ç a p v .t ‘
C a p v t X X I .
BT cum aperuijfetfigittumfeptimum,faftum ellftlentium in
ceelo,mediaférebora. Et vidi feptem angelos, qui fiabant tri
conjpeftu Dei, & data funt illis feptem tuba. Et alius angelus ve-
nit,&fletit fuperaltare,habensthuribulumaureum, & data funt
illi incenfa multa, vt daret deprecatiombus fanäorum omnium
fuper alt are atireum, quod eH ante tbronum. Et afcenditfumus
ineen forum precationibusfanäorum de manu angeli coram Deo.
Et accepit angelus thuribulum,& impleuit illud de igne altaris, &
proiecit in terram :■ &fa£ta funt tonitrua, & voces, &julgura,&
terramotus.Etfeptem angeli, qui babebantfeptem tübas, prapata-
ueruntfevttubacanerent. t
■Et cum aperuijfetfigillum feptmum. SeptimiflgilliTolutió,
folutionemfignificattumültus illati mortalihus, per fq-r
ptem angelos iuppliciis miniftrantes contra impios ex de-
bito immittendis. Silentiumautem,angelicam defignät
& modeftiaih & reuerentiam,nempe& circa primumDo-
mini aduentum, & circa fècundum ignorantiam. Horas
vero dinudiü,temporis bfeuitatem dehgnat, in quo dum
omhiaimmitcentur,aCperficientur in terra, regnum manifeftabitiir
Antichrifti. Et data funt illisfeptem f#&«.Septcm
tubae, tan quam iudice aduenienté datai funt. Ipfs enim,
iuxta Paulum diuinae fapientis; plenum ad Theflaloni-
cenTes fcrib^ntem , mortuos etiam expergcTadurs fiint,
quos pr£ecefliflè didus eft Chriftus ex mortuis primoge-
nitus^ciendum eftautem,quod licet ea qu*yidèiitur,ad
aliquammateriam,fèu co lores eflSpgancur; fiiiëaltare, fitte
thuribulum,fiue quiduis ali.ud,inuifibilia carhèn,intel-'
iigibiliaque fiint. Super hocigitur altatè angelus ftans,&
thus tenens,hoceftjtnuribulum quodipfiim thus conti- .
nebar, fandom preces tanquam aromata pomgebat.Hpc
autem anreum didt,quod hsemateria apud hbmines fit
predofiffima,&maxime defidërabilis.Perquodinnuitur,
quód fandoram preces apud Deum d igns quoque fiint
quae itä accipianturi NQn fe:Cu§ autem ac priinitiae quxdaj.
ësq; pretiofe, Tandoru preces Deo ab angelis, qui nobis
prjeTunt, ofFerunturtqusnatura quidem bonae fiagrantiac
mnc,fedmëlioris fragrantis ea:redduntufperange|i, qui
eas porrigit, auxilium. Poftuläbatur autem,vt per totius
mundiconfummationem,vltricibus qüidemflagellisad-
uerfiis impios ac legis prsuaricatores <ugne prajpararis, finis
concil tone abbreuiatioheq; illate aftlidionis adducej
retur,neque in plures homines graflaretur.Sibi veroipfis
mercedem per aduentü ilhuspoftulabantj^qui nouit cer-
cantibusin vita pnefènti pro vinute pr?mia,iuxta vidori§
dignitatem,impertin:qui non aliifane funt,qua qui certar
minis prindpem in luis glórificauere corporibus. Etfietit.
fuper altare. Altäre hoc,C hriftus eft,in quo qmnis adinini-
l^tatoriafihdaqj confiftit fynodm, acmartyriim vidimx
•: offerunrur t ëuius fuerat typus altarëïliud,quodMofip-
RenTum Tuitin monte in tabernaculo ëflè.Vemm inceiyt.
fa,preces fandorüfunt,quibus optabilê nihilominuseft,
- vt fiquid aliud fuerit* quod Deo ofFerri pöfltt» infbrtem.
incenTorum illi cenfèatur,flagitiofa hac&graueqlenti y ita
amoris er<yaipTumigne euaporata.Tantaenim diledioet-
ga Ghriftum,Teruorem ardoremq; adeo non defiderabat,
vc Vniuerfiis vine hitius delicias rciedajpenta. duxcrint,
módo ifthuc adipiTcerentur, n^rnpe yitain cüm Chrifto
Deo agere.Ef ^/cewrfhjttw^Tumusetnymiamatum depre-
catione aTcendit,quod fumus iiamdefighet,vt in pTalmö:
ATcendit fdmus in iraeius. Hó? autem non aliä ob caiiTam
obtigifïe figuratur,quam vt monfliaretur,palamque fieret
charitatis ergaChriftum ardoremTandorum,perind&arq;
ignemfuilïe: TmequödiravelutifumusaTGendat, &tani
^xamipfi eandem cum angelis fortiri naturameflennnori
autem adxqualem cum hiscreatoris nanquiliitatem pla-
cabilitatemq; pertingetèGohati fuut. De manu angeli.' Art
videsquodab angelo. prouëherit, quod Tandbrqm-pre,-,
ces ffiauioris fragranticB. fuerint, ac dignsequ£ in conipc--
dum Dei ofFeratitur? Btpraiecït iri terram. Quod per thu-
I fibulunijvasfignificare velitfquo incen{aadolentux:&pei
altare,Chriftum:& perfitmum,iiam:Sr perignemqui.de.
aicari luniitur, faiidorum ardorem erga Deutti proten-
Tum, confèquenter demonftratum eft. Quod auteha pro-
iedus fuerit in terram ab angelo, qui miniftér crat fuppli-
cijjdiuinus nic ignis fimilis mi appàret,quem dicitEzechn
el'de manuGherub çq; dealtari quidem fiimptum,datum
âutem angelis ,, miïfis ad ^.ipplicmm impiorum ciüitatis
HieruTalem.Huic angelo Andréas,qui ante me digne Cæ-
fàreæ Cappad.ôciæepiTcopatum fôrtitus eft -, quenq; pon-
tifiçern. fumilât;
C a p v t X X Î I . >
El 1 primtis angelus tuba cécinit, i& fa fia eïl grdrtdo & ignis
mixta fanguine, & mijfa fuhtinterram ,& tertiapars ter*
facombuftaejl, & tertiapars arborüm concrémata eft, &omné
foenumviride combullum eft< |
Er primus angelus tuba cettnit. Vafia funtnippliciàabig^
nisefuifione^ëaltariîiimpti.» quoniam variae etiam fîint
manfibnesdiligentibusDeum, mercëdis nbiminerecori-
ditæ : variae inquam & multæ. Idcirco & Dominusinquit:
ApudpatremmeuhVmânfiônes mulræ funt- Bt fafta eft
grando. Clafurheft, quod per hæcgrandinisighiTque fan^
îguiné ttiixti fiipplida, non earn vltionem qiiæ circa dierfl
nouifïimum peçcatbfés mahet,proppfita de lignât rëuè-
latio: fèd afflidiones quaTdamjCjuæ ante diem ilium extre-
mumi vtiam didum eft, ihTerentur. Non énimpafs tertia
peccàtonïm, fe,d vniuérfi pàriter irremediabilitèr fiibuèü-
. teneur. Quid verb de his diuinus Euahgeliftaihquiti Et a-
bibunt hi in fupplicium aeternum, iufti autem in vitam ae-
temam. Ef tertiapars drb. concrémata: Alij quidem qui haec
ad diem deputâuerunt extremum, per fbenum & arbores
peccatores intellexenint , iuxta diuumPâuluM, qui diem
dicitignereuelandum. Âlij vero non ira, fed ad âfflidio-
nem, qüae diem præcedet extremum., incendia videlicet
arque çædes, quæ per barbarorum marius multis infèren-*
tut, oftenderunt.
C a p v t X X I I L
ET fecundusangelus tuba cécinit. & tinquammonsmagnus
igni ardens proieclns eft in mare. Er fada êft tertia pars maris
fanguis, & mortua eft tertia pars creaturarum qua erant ib
mari,qua babebant an imam, & tertia pars nauium interiji.
Et tanquam mons magnus. Môhsmagnus, diumamïram
defignat. Quamuisenim benigrius fie Deus , eft tarnen SC
iuftüs fè qua iuftitia proficifeitur, eurîi nëgledüsirarn fu-
amiuftë inTert. Qupdvero proiedüsfuit;in maréjfîgnificat
inftabilem ac inundantèmprçfentisvitçcbmôôfifibriem,
quç Varies ob cafus circunfiuduationefqÿmari etiam fæui-
or demonftratur. Rurfus qùOd tertia pàrs maris iri ferigui-
nem verfà fit, terrenam innuit creâturafrièxplenùnè rnâr^.
tyrij fubricandam. Sed quoriiam térriarius (jmmé'rusihi-
tiumeftfnültitudinfs, quemadmodumarithmeticatradif
diTciplina^ertèrtiam partem,nïagnam eflè eorum quipe-
rèürit part.em,non tarnen vniuerfbs,fignificauit,quèmàd-
hriôdüfn paulo ante eif pofiumüs. Et fêrtiapàrs nauium,Sari-
•-dorum ariimàs tropid nauesappellat jquæëtiâm d.raçbnes
in riiari cominorantes deluaüritquemadmodum iri
i o j . pfàlmo allegoriçe ëbntemplari datum eft.Hoe âütem
in loco potiflimufri ira rerurn figna accipere oportet,&
non. eftedurii ipfum propofitæ rëuelatiónis exhibitum;
Quoniam igitur quoldam, ètiâm exhis qlii fàlütemTuë-
fînt amplèxij vërifimile eft fèdudumiri ob cinibrem, ne
prorfiis id patiaritur, tërtij angelîprbriuuciatibne ëOütrà
omnigenam affliôkibriempræmünitj Tunt.-
G AP vt XXi.Yi
E? TfertMdngelu$ tt(bacectnii,&ceciditdeccelojlellahjagnd;
gardens tanquam fabula i é&cecidït in tertidm p'artém Jlumï-
rium, ér infontes aquaruin. Btnomenfteüàdicitur Abfintbïum.
'Èt 'verfa tjlfe^jfdfsdqiMivim-mMjiMbiuiR, &rfiulti homines
mortuifunt ex dquis,quid arriàra fdda erant:
F
loann. j 4.