*7 * __ ______________________
titubare, cuibonæfrudus promitticur adionis : ab exer-
citio dcfcendit rctributionum fiducia, ncc yllo nutat in-
ccrto, qui laudanda mcditasur.
ê
DICTIO INCIPI»
ENTIS EPISCOPI.
!» Ar quidem difcipulis incipiens, matt
gifter eft , & inter exordia doctor
I nulla eftab auditoribus forte fubli-
I mior: expertis honor debetiir inge-
| nijs: vixmediocremcultumexigunt
U non probati. ilia funt vera præconia,
J quae longus ludor elicuit : blandi-
"mentum eft, non iudicium,quotiens
laborem gloria ingeftapræccfferit. Inter maculai numc-
ret, quoicumq; triumphos ante difcufnonem campi miles
adquiret. Qui properatis fiibcunt Olympiad* bella
veftigijs, nunquid eis ante confummationem certaminis
fuppetjc fpes coronas? dicente ApoftoloiNc» coronatur,ni-
J i qui legitime certauerit. Ecce nec iliosdedetantemeritum
prædicatio, ï quibus iufte pofeitur poft laborem. Noftra
e diuerfo prolixo diftat calle conditio : quibus tantum
decerpiturde fiuge innoçentiæ, quantum acceflerit de ‘
fauore.Namficut pofiti in tyrocinijs æftimamus,plenum
iieeefiitaris & periculiiter eft, in quo ôc fedanda eft vita
laudabilis, & n t probris vberrima, ft defideret ab huma-
nitate laudari. Adio naftra, fi de bonis fuis fueritelata,
fordefcct,proteftantibus diuinis eloquijs: Quj voiLudant,
feducuntvos, & fubuertuntfemitaspedum vtfirorum. Splcndo-
tem Pontificis res, non Én gua teftetur : plus lucet claritas
huiusofficij yeritatiiindicio, quam lequel*. Ecce cerni-
tis quamtutafit caufa fubiedi -, Ôc quantis diferiminibus
fociata præpofiti. Munia mea plus potcritis fixlcire gemi-
tibus, quam clamore. Nemp quodauribtislenocinatur
credat cximium, fermo nofter, nifianimæ medetur, ab-
iedus eft ilium præferte , qui fpiritali falce lèrîtibus pur-
gàt interna. T uncpretiofiim paftoris diadema eft, quan-
do fuafioni eius grex Ecclefiafticus, dum ad probitatem
graditur,n on repugnat.Ille fine fuco monitorem &feria-
toorediligit, quieiusinftitutafedatur. Additur, quod
impend* noftra iuftam fuftinetde ipfa nouitatd formidi-
nem: quinuperdeouilibusadcuftodiampræparati, a£
fuefeimus de vniuerforum fieri neceflitatc fufpedi;&cui
vixfuitpro fe fida cautio, fulcipit oflicium cunda metu-
entis. Scimusquantumerithumiliorfamulantibus, qui
ad rebgiofuçi rocatur imperium.Necefle eft,vt etiam ex-
tremæ conditions perfbnis obtemperet, cuiimminet lie
iubere. Ait enim Dodor gentium: Omnibus otlmiafattus
fum i vt omnts adquirerem. Modo diuiniratis opc ratio adlit
muneri fuo, ÔC quem dignum apice tanto non inuenit,
cfticiar. ,
P R E C A T I O M I S S A R V M.
r v Ignum & iuftum eft. Vere dignum eft,vt inter e xor
diadignitatistibi diadigiiitatistibi pprrii ncipioru8 mw D o‘ m^ i^no ^fu 'p p"lice-
mus, qui mundi ipfius in niouam lucem pro deun tisir-
fantiam , quanto bonorum tuorum fccreto orditus es,
tantapptentiæ virtute iblidafti.Stabat inadmirationefui
tenera orbis inchoatio £ ôc pene decoris prop rij cOncttflâ
‘ft.up.pre titübàbat -, ante ajznitionem ordinis folam forti-
tadeaudore lubftantiamlftequirens quo eilet rotanda
luxadtributa moderamine; qualem finem diei tempus
exciperet: fiperafliduosfcmperrenafcereturoccafus j li
nox mundùm fufeis ambitura complexibus, quali rëmo-
riginariamperenniternon teneret. In hoc athbiguo, vt
cèrtis famularentur per longum confufa temporibus,
Deinoftriexcititlex voluntas. Omnis dilpenfatio ftatutis
diaBoliblandimentispereatquod vocamur : non liceat
admililïè, quod non decetrrediftudium, teimperante,
tranfeatin naturam : adlit munijs noftris æqualis opera-
tio': compolîta iêruitute beatum çrefeat imperium, nec
fubiaceat moribus»qui prçminet dignitate,per dominum
noftmmlefum Chriftum.
O R A T I O A N T E M I S S A M.
Collator bonorum Deus, cui elfe dus in voto eft : qui
de medio populiMoyléninProphetæ perfona de-
dicafti : nam dum queritur de imbecillitate, te audo-
re conualuit : fumpfit meritum Pontificis, dum iuftus lui
arbiter lé vociférât ni! mereri, cui àpicem adionefubli-
mem conciliauit humilitas, da parem noftris exordiis
gratiam, quia propenliorem deberiadibusdeclaramus
offenfam. Non funt inufitata quæpofcimus : benignitas
tua teftimonio tenetur exempli : eo circa nos eris bonorum
largitione clemen tior.quo fubftantia noftra fada eft
de peccati falce procliuior. Da, bone imperator, dignam
cuaeledione virtutem : quia fub pio principe nullamili-
tem décolorât abiedio : per dominum noftrum Iefum
Chriftum.
DICT IO DE HÆ,
præfixa limitibus tantum potuit, quantum praeffcitit I ri medicina, lèrpentibus morbis præftat oblêquia;
qui creauit. Sic nos, pieopirex, interlâcerdotalistituli J nifîletenturtabefaéta.contaminant.Pacificaeftcur
aulpiciafole conuerlàtiohis irradia : per fuduni de meri- j qui redum nituntur impugnare, congt^fei; quis a beli,
xieq
R E TI CIS ET
N O D O. :
S Y -
R o ration e foluendumeft, quod
pro ratione tacuimus: nam vt pa-
teat, Sc lingua: noftræ officia & fi
lentium ordinatis lèruillè temporibus,
fide hortantein ofiiemm ferai
onis erumpimus. Idem enim eft
luperuacue loqui, quod necclfarie
non locutumj dicente enim Apo-
ftolo. V a m i h i e f t , J i n o n e u a n g e lU a u s r o ; & alibi : T tm p u s t a -
etndi-, nos præcipue, quos prælati cæterishortatur pondus
obféquij, decet autboaafacienteseleuare, autma-
la Comprimcre. Et quidem vos docere non aliud eft,
quam ftimülos admouifie calcaribus : nam quod ex
propolîto facitisjfuperbilumus.finoftris debendum cre-
dimusinftitutis : lèd qui bonaftudia probat, amplificat.
S tat apud confcientias veftras,quantaNeftorius & Eury-
ches,gemina diabolicç informationis often ta,diu caftam
Ecclefiarum Orientalium difcipbnam perfîdiæ fornica-
tione corrupcrint: qui iuxta Apoftolilententiam, dile-
dionem veritatis non receperunt, vt falui fièrent: ÔC ideo
mi fit il lisDeus operationem erroris.vt crederent menda-
cio.- dum per fitrripientera fcandali occafîonem Chrifti
milites ille contentionum campus examinât; ficut krijku
e ft: O p o r te t effe c e r u m i n a v tp r o b a t im a n i f e jü f ia n t . Apud quem
Calchedonenfis non viuit commemoratio veneranda
Concilij, in quo Diefcorus cum fedatoribus luis ftylo
piæ diftridionis add: dus eft ; ôc landæ memorîæ Flauia-
ni adorandamonimenta exultans Conftantinopolirana
ciuitas recepit.cuius iam pridem firmauerant cæleftia de-
cretalèntentiam?VbigentiumTimotheusignoratur,qui
propter fiilCipiendæ recordationis Proterij cædem fieri
plulquam patricida non horruit ? nam làcri perleçu-
tione Pontificis , 6c genera criminum vic it, ôc nomi-
na. Scitur Petrus., & Cyrus, & Timotheus; qui dum
iacenti manum Diofcoro porrigunt , cortuerunt : hi
de præceftore fuo, & ftudiorum hæteditatem adepti
funt, ôc ruinoe. Proindé, fratres, manentem in fuper-
nispatrum, ôc adhærentem beato Petro tenetelêntcn-
tiam : quia nos munda: Ecclelîæ, ôc non habentis macu-
lam optamus vnitatem. Patienterfùfferrenonpoflu-
mus vanain Chriftum noftrum : ôc blaljbhema ru dan-
tés: feimus quia qui in putribus membris non vtitur fer-
......................‘' nam
cumhis,
noftrisfolgeat dies officij : nulla fubreptione, nullis j listalibustimorisrcuocetur obftaculo,^requibusvitali
_______________ _______________________________ pplfic
*7.7
polfitmorte eaudere ? quibus mundi hums potentibus, [ quam vena concdleiït. Adiuuatur quidem dodoris in-
velfi minentur,acquieicendumcredimus,quando aliud ftântiadonbus fanguinis mundions; fed nifiumata nor
imperat qui régna moderator ? dicente Apoftolo : No»
funtcondigna paßiotles buius mundi ad fitperuenturàmgloriam,
quareuelabitur in nobis. Fluxa EcClefiafticorum corda aut
turbant quæ in præfenti vita lufit, aut deledant : quibus
Acatius,qui diro diaboli à ftntentiâ fua motus imperiOf
erubuit diu propugnatorem le fuiflè'veritatis; ôc clari deferens
ornament* certaminis, triurnphum fuumquem
lùbBafililco pio ludore meruerat, debéllauit: quifolis
præmiis luis pene tempote adeptionîs inuidet ; fpem bo-
norum fruduum perfîdiæ falce luccidens. Grauius e-
nim eft,deguftata bona quam intada cal cafte. Nihil defend
on is lupereft homini, po.ft dulcem iuftitiæ faporem, j
admortifera fehifmatum venenaredeunti. De fris quae
præfatifumusnaturn eft, quod in Conftantinopblitana
nuperEcclefîaferturadmiftum. Indepatimur finevocis
vfurà trifti tiamtqui enini oblatis remediis non obedmiit,
merico nftiil conlolationis tempore, quo prcmuntur,ha-
bucrunt.
DICTIO IN DE=
DICATIONE AVDITORI I
Q V A N D O A D F O R V M
translatio fada eft.
T campus militem , mare nauitas,
.fora êaufidi cum, follici tant ince r •
ftântia dobbus languiuis
rutilant ilia, qüæ fe erigünt prærogatiua nafeendi. Incre^
mentum rufticum matris mammas inter fulcos euacuat ;
ôc pét pafeua pecus agere, dum ab vberibuspendet, af-
fueicit: parrisbrachiis, dum iuuencos fatigat, adiungi-
tut: prenfat dexteramgtandiaterris femina committen-
tem*8c fudorem originis fuæin ipfo lucis limine meditâ-
tur. Quid vosftidatis,quos libèralibus pepererüt matréi
optimedifeiplinis? peregrinandum v.obis eftàgermine
ditiori, nifi vos nobilesioftituta monftr^uerint. Habetis
præaium eloquentiæ, motumqjdodorem: curritepro-
fapiæ ftimulis incitàti,& cum vos ad agonem prçmia pro-
miflàperduxerinr,mei meminiflè dignamini : quia funt
quse à vobis poft cæleftem retributionem futfragia horta-
tot accipiat. Hæc funt.qüx vos nofttis licuit vocibus ad-
moneri. Vos diligentiart pedorismeiexpendite confi-
deratione verbórum ; non phaleratus lctmo,nonillece-
btofatantum, ôcdepidafucisnartâtio delcdet: quæri-
te apud me non blanda fed heceflaria -, hùn delitiofa, fed
fortia.Nunquid iuuat pompam dexere præcepta datum ?
qiti probati non magis lênübus,quath lèrriione dilponic,
affedummonîtotis euacuat. Ponderibusorneturdidio
i caftigantis : lancem in exhortatione téneàt, qui gefticau-
! diri. InftitUtot virtutis plaufus excludat : bene moratao-
! ratio imperat quod fuadet. Hæc fi explicare nequeofa- I cu!tatedicendi,amare tarnen didici confiderationepro-
pofiti, ôc ledione confilii. Pars qüædam probitatis eft, fi
I fmplerc nëqueas, noflè meliora. Sequitur examinatam j intentionemeffedus operis : proximusmagiftroeft, qui
H :
' r _____________________ diligitornamentadodrinæ.Deus tâmen voti fe comitero
'ta raptorem ; ita auditoria linguas 1 iungat : ôc quod nouellis præceptor cornmendo Celpiti-
exercënt. Nam quæ malum ratio bus, in pomis tanquam de hæerditaria poflelfionede-
fuadebitfilentium in loco, in quo i cerpam.
flint præmia conftituta verborum?
v•b i• orationi• s paal ma—,fi hi c grati• a ta- 1 m m m m
citurnitatis? Bene Iblüunturludo-
ris pretia,vbi funt templa vidoriæ : bene effugatur lèrui-
tus inter atria libertatis. Vindahic orateneatmens capti-
ua : non agnolcit forum Romani populi, non liberalis e-
ruditionisgymnafium,qui adhuc quafi in feceffibus ccn-
ricelcit, Sine muta forte diuerforia : hic nihil èft tam familiare,
quam pompa dicendi. Fefeenninos fales hyme-
nçis dare genium confuetæ profeflionis plaufus hortatur:
eriguntur lituisbellatorés: virtute debilésgrauisbucci-
narumeantus attollit. data fîmt vniuerfis arnica incita- j
mentapropofitis. Quid ego faciam , dodorum optime, *
te loquënte ? fi infabricata verba intra verecundum pe-
netraie contineam,inftituti me efts fimilis non agnofeas.
Amicitiarum religionem in gràtia pareus offendam.fi
nec translations fefta, nec débité tibi laudis munus ex-
foluero. Salue ergo, nutritor profeduum, fax ôc iplen*
dot ingenuicaris : qui nobilia germina laboriofis purgan-
do farculis in frudibus facis agnofei: qui in cano flore
nouellæpofteritatis, quantum horreisparetur, oftendis:
qui de feratum cubilibus,& bubonum habitaculis ad fora
nos reuocas, vnde maiores pene iam longa ætate difeef-
feranr. Non enim parent éruditis loca ifta, quibus Içien-
tiam non ptimoribus labris iplà contulerinr. Cuius enim
tuba cognolcitur eloquii, nifi cuius puerilia innotuerint
rudimentafermonum? Tibi ergo debentur hæc beneficia,
quodeitaturusreum caufidicus inter atria iam probata
didionem metuendus incipiet. Tibi fpes vnica ho-
neftæ profeflionis adfcribenda, quodnobilirasdecurfus
breui temporibus liberali fudore plaeitura eft. - Sed quo
me ignarum virium cui rapit affedio, narrationis pelagus
non pendenrém ? fulficicin loci amici Ôc diei celebritate
vota teftatum. Ad vosvrefercor, quibus paterna conuen-
tus affedione vocem debeo commonentis. Reddice vois
ftudendo origini, redditenatalibus ledione : naturælucem
iubar didionis o ftendanmulti plicate fuffedu feien-
tiæparentumtitulos: ornate eruditione decora maiorû.
Fuluinobilitatem metalli nifiad vnguem manus ducat
artificis,maternispenehebetatur tenebris: ôc finonma-
giftra politione venuftetur,nihil- ei prodeft lublimitas,
PRÆFAT IO DI»
CTA LVPICINO, QVAN-
d o IN A V D IT O R IO T R A -
■ I
i
ditus eft Deuterio V. S.
Votiésamomi flolculus, aut meflis cafliæper
deprædationem lafciui pollicis viduantur, &
ad dotem manuum htiroanatura nobile ger-
inen adiungitur, meritum celpitis odore figni-
ficat, ôc naturæ genium prima vifîone teftatur: occultari
fe non patitur foetura füblimis : decus clad làrtguinis non
tenetur abfcondico : vox mundæ originis, licet in recelfi-
bus, femper auditur. Sed quamuis ita fe res habeant, hu-
manitatis intereft, non tacerequod geftias: garum fufei-
pit oneris, qui quod fcitàmore dignum effe, comment
dat : feritatis maculam non euirac, qui non feftinataflè-
rere,quodmeritisnouit eflè placiturum. Diem laudate
quis àbnuat îattollcrefolis radios quis metuat qualibét
nodefermonum? fithemati obfequium,præftatoratio,
ab ipfo fufeipit dignitatem. Proprii ergomacie non tur-
berisingenii,quando'eloquii vilitas pretiofufceptæfli-
dionis eleuatur : erigere mens Efce depreflà imperidæ :
dextera impadi oneris fubleuaris. Sed cur lôgis inUolui-
mur ? Præfen ti adolefcéculo militât præfata narratio,qué
redit;urum ad proauos, non denuntiationeaugurum,fed
poll Deum fa 1 tus Ipe mihi veftræ perfedionis Ipondeo :
neefuturumambigo, Iplendorenv de ifti fuorum poffe
reddere,quem aliis contulifti.Poteft enim facile veterum
decora fufcitare,cui fas eft noua conftruere. Non credas,
hæc effe foliusincitamenta facündiæ. Tibi vni concefsü
eft, claritatem aut dare, autreparare maiorum.Srantan-
te ocul’ostuos non anhofa pueri moitumenta, fèd recen-
ria. Peridam tuam Firminus & Licerius.ætatis fuæ fiderà,
hacvoce conueniunt. Sufcipe, dodilfime hbmînum, v-
triufque blantam familiæ, ôc culmum,in quO grauidas a-
riftas parias,feçüdus attende. Scalpe farculis vberem terra,
quæ fi noftri eft gernlinis fibula, fit tuis profedo labo-
• A a ri bus
B ib lio tb * V e t .V a t .T o m .6 .