
lios Iudæorum tccenslugentes, qnörutn gen ié êircum-
fpeigcbantur piæ nluico imbre laciymofo, ipirimpatcr-
noagitams, & quum tmbaflet Iciplum, vtpocft Verutn o-
mnino hominem , lie palam deélaransöc manifcftans •
34 naruramfuafrn human am, f Emifit vocem,Öllendicc
mihi vbi ipfum pbiutritisi &diXerantci, V eh i& Vide.
. f Ecingemuit ipfe Iefus, oculis illacry.mabilibus ihcott- .
Jó luetas latrymas libans & fundens-. f Ec popuii quidam >
intuitidixeruncftatim, Ecccquomodo amatLazarüm
37 eciam non prsfenteim f Ali] autem contra dixerun t,
I Hic qui apetuit cæcos hominum oculos Into quo dim
I malorum depulfore, non potuit umile opus facerè, vr 8t
iplè hic defun&us fton cpngrederetut lethali eXitio? ï a-
38 lia quidem dixit quilibet. f Iefus autem cum fremitu
commiierationém ex pnécordiis dolen tibüs trahens , at*
j que itertim vt ânteà feipfum condtans 8c turbans,incita*
to pede ferebatur, & iuit prope tumuluftn Ët terreftriS I fpeluncaeratin cauadomo,&lapis ferensfimilirudinem
6 cxpreffi oftij.vndique folidus.xquam habens menfurahï,
3$ innitcbaturhiatuitumuli. DominusàutemIefusiuffit
fideli populo,Tranfm.oue te lapident ex acrio dome ftico.
j Marthaautcmdefjn&iloioredidit voeem, Sinciacen-
- tem lapide m qui eft vice oft: j : apertö enim hiatu terre-
' ftri grauiterfcecens venictodor : qviia qùatriduanus eft
40 mor raus intra iVpulcrum. -f- Iefus autem refpondit, 8c
dixit ludtuofæ Marthae, Nonne tibi hoc antca dixi, Si lä*
biis tuis feruaueris lâpiens figillum fi!ent:j , reâam fidem
haben^i&nonexfiftensduplicisconiilijjvidebiscxleltis
41 Dei viuificam gloriam? f Illiquidem lapidemluftule-
runtfubquo tegsbaturcorpushominisfepulii. Dominus autem
I contra intuens a lira oculosfuftulic, 8c ad patrem clama*
4 1 ùit j Tibi gratiæ, quod me audiuifti pater, f S cio autem
I animo quodlèmper audisme filium tuum claman tem:
led propter populumadftantem loquor, vtfidé habeant
melioreni magis ad àudiendum quod tu me mifiili, ocu-
• lis intuit? m ortuum veloCem egrediente è baratkro,coÂ-
43 ftridum Vinêulis, 8Cnon eadentem in paiuerem. f Di-
Z xit,&z clamàuit penetrabili quadamvoce.Exibuc Lazare.
4 4 f Etfonus feu-vox mortuos fufritans animaüit exanime
, corpus mortui muri.Ëxanimem virum vocauit,& cucur*
rit mortùns viator, iftcedenslponteperterramconnexo
j pede: nonIpirantemVirümvocauitiôcquumaudiuillèt
inter mortuos,cx inferno rediit profugus mortutiSjlèrura
aliudpoft finemvitæintuitus rurfus eongregatum prin- I cipium àamiràndum» Ôrcus autem omnium dômitor
j fruftra quærebatapud vicinam Lethen indomitum mor- I tuum erronem.Et pede èreélo genua inflexibilia trahe ns,
cçcum re&igradum habeftsoppofiramimpctum,yocalis
J m ortuus é t a t ,p e d e vlqj ad caput habebat totum eor-
I pus conftriéfcum nexilibus fafciisfepulcrahbus, habens
calidunt fud^rem te&æfaciei: &teftuseratrotundum
I caput linëo Vclämirte, quodS/rorum oS vocatfiidariüiH.
j. Dominas autem præcepit attoniüa populo nubis inftar
lunti, S oluite mihi, & leuem finite rrtortuüm ambu lare.
SicloquütOrège , coniundfci llatimpqpuîi Stmiftarum
j fafciarum relplutavinciilaruperunt, & nudarunt mem*
[> j bronim tfgmen graui vinculo h'gatum. Ët mottuuS in
domum fecundo vènitconlueto pede, videns lucé quin-
tanami f Multi lane Iudxorum qui vénérant ad lugu-
I brem dómum Marthæ & Mariæ, filio Dei cfed/derünt,
J oCulis intditi ificredibile opus quod Dominus fecerat,
! moi tuum exritans Lazarum profilientem ex caliginofo
•4 6 ' barathro,celeri pede reuérfum ex mortuis. f Et quidam
illorum flcxeriittt veljigium in ciuitatem ad làcerdotes
Deo adüerlàntes,opera Chriili Dei denunciantes tntilti*
47» tudiniinfidelilîimorum Pharilæorum. f Ëtimpruden-
tes pontifices ac totus improbus coetus Phari&omGhri*
m oforum, cottgregabantur in forum multifonuiü, vbi
feniorum in vnum aggtegatorum confilium primant le-
dis fedebati A lins autem ali) dixit, Quid faciemus? ad-:
Ucrlarius enim homo hic diuerlà 8c varie appareiltiafub-
48 limia figna edit, t qnodfipermilérimusiplumfimilia
fignafacere, populusnon amplius fcquetur nos, lcd vni
loli yiro crcdentes lèquentur eum ciues : omnes eum ft~
<H*ntur:& viri AÜ fones VènientêS abripiertt totam tio - j
ftram gènteln,gentém fimul& locums f Vir autem quidam
erat inter ipfos,Caiaphas,nefariur,verfutusiquitunc
erat pontifex rlüusanni, deduótor f;fti: hic tud«is neóli-
dolam voeem èmifitjNihil prudens fcitis inexpérta mente,
t neque animo confideracis quid melius 8c eonduci*
bilmsßt: quia bonumeft vnum emem mor: pi o populo*
ne propter ipluirt totanoftta gens incidat in exitiumiviro
Vnomoriente, tolaciuitas ent tranquilla. f Exfemeth
pfo autem nö dixit hoé vir vates, led facrorum operatio- .
nideditus,vtpoteilliiisanni laccrdos, infueta voce vati-
cinatus eft, quod Ghriftus volens moriturus erat viuifica
morté pro gente Iudazorum. f & non pro fola génte,(èd
vt in Uvundo dilperfos Dei fiiios in vnum congregaret.
f Ab ilia autëm malorum autäore hora confilium texe-
bant&inibant impudentes pontifices acverfutuscascus
maxime incredulorum Pharifieorum, vc omnes Ielum v-
nointerficerent exitio. f. Chriftus autem popuii ferua-
tor, non amplius propalam habebat iter inter Hebrxos:
fed tacito pede tranfmilit landum Imam terts Iudsae:
venit properegionemmontanam, iuxta defertum, in ciuitatem
quam vocant Ephrem, vbi manfit cum diuinis
dilcipulis.Ët prope erat feftum,Pafcha percelcbre.Muki
autem Iudxorüm viri có termini & vicini defer to ab am-
pla 8c patente terra adfeendebant ad lèdë facrorum Hie-
rofolyinorum, vt praepurgarent corpus diuinis purifica-
tion ibus,an te quam appareret dies percelebtis feili. f Et
mulei adorato in templo quscebant Ielum ablêntem,di-
uiniloquu m: ftantes vero inter fe loquebantur. Dixit autem
populuSjQuid vobis confiderantibus videtur,quod
hic homo non potefttranfire ac venire ad feftumrccens
celebratum? f Et increduli acinfidi pontifices atqj 1 ub-
dolus fuperborum Pharifsorum castus prxeeperune ha-
bitatoribus &inco!is, vt quifquisipfum vidiflet in ciui-
tatc*, vel ttiam audifièt, denunciaretmultitudini dolos
confarci nan tium Pharifxor urn, vthofiilis turb a eum ap-
prêhenfuminterficetet.
C A P V T . X I T.
RÈgionis autem ampl^ dclcrtam oram quum reliquif-
let Iefus, incomprehenfibilis fubiit afiiietum caftcl-
lum: fubiit B e thaniam, vbi Lazarum prope tumulum ex
mortuis fufcitaUèrat fundens animas mitten tem fonum:
fubiit Bethaniam,quando circulares ho rs ante habebant
iolos fcx reliótos dies vicini felti. t Et appoluerüt ei cce-
nam. Amico autem 8c bencuolö animo habebat Martha
adminiftrationem menla: multum capacis. Vnus vero
con uiuarum erat Lazarus adhuc fimilis fomnio omnibus
apparent f Maria autem quum accepilfet tres men fu-
rasvnguentifragrantisa ilatdopifiica q u s dicitur, pul-
chricoma Maria portabat marmdreum vas rqre imple-
, tum,&yngucnto vnXit diuinos pedes Regis conuiuantis:
extenla autemdiumorem pinguem abfterfit molli&lu-
xuriante coma: ac natans diuinus odor inebriauit & im-
pleflit totam domum. f T um dolum ncótens Iudis Si--
monis audax filius cognomine Ifcariotes, vnus quidem
difcipulorum Chriili,fe/dinimicilfimus,qni eum fceleftis
Iudxisproditurus erat,dixitinuido ore, f Cur nonvcn-
ditur höcvnguentum trecentisdenariis, velmaioreali-
quamenfuradenariorum, vtdeturpauperibusindigen-.
tibus, non autem vertiginipulueris? f Hocverodixit
dolofus file, non quod hominum inopum curam habé-
ret, imhiitis; led Iblumquiafur erat, apolTtfiionibus&
lucro fupararas:habebatautemmarfupium,in quo xs re*
pofitüerat: &iplèmaluscullospromebatèloculoqus- .
cunquevoleb^r. f Sedlefusipfum lèrmone reprellït,&
fuo in terfeótori dixit, Sine donum mulicris inculpats,vt
Ifiruet Corporis noftti monimentum lèu Ornamcntum,
donee veniat cruenta lèpulcralis hora noftrs parenta-
tionisi -j* Pauperes enim infiniti lèmper parad adfiint
vobis quserentibus : fellinantes autem me yidere, non
Icmper pradentem inuenietis. f Porromaximerredu-
lusludxorumpopulusvrbipropinquus , famamvolu-
ptate alfcóbs auribus audiuic quod reuerfus venillèt Iefus
diuinum habens velligium peregrinum in alliieta villa
, vbi domus Marthxerat: Sc cóetus viarorinfinitus cu-
curriÉ, aliunde alius vßaicer faciens, non folum vt lefum
^ vit* leruatorem videret, f d&iplhm Lazaium, quem
I0 reducem qiium exlufcitaffct ex mortuis , viuum ani-
mauérat,fundensviuificamvocem. f Etinuidiimpu-
dentes p ontifices, atq; furibundus vniuerfus coe tus Pha-
rifaicus, animi impet u quodam concitabâ ut vt 8c ipfum
Lazarum ex mortuis reducem i adhuc veterem aeprio-
rem mortem Ipirantem, rurfus mitterent ad caliginofum
ir barathrum,alterointerficientes exitio:ut aiiquis dixerit,
Lazarus cuafit mortem, nec tarnen effügit pontifices.
ï i •}* Hune intetfi cere cogitabant inlontem, quia propter
ipfum populus Iudæorum adiens ledes vici, filio Dei cre-
debant,morcisexpulforiRegi. Quum autem aurora
fummotliluculo appareils diuiliflecacdifculfilTetnoblem
vmbrasrelinquencem,populus qui accefierathila-
13 ritatem 8c celcbricatemfefti vicini,aud e tes famam quod
Iefus èdiuino vico venturus eflet ad lolum Hierofoly-
morum. f Venerunt occurrentes, 8cex horto multis
arbotib us confito fummicomas palmas nudarunt ramis:
g S: populus virides ramos in aërem citcumagens, ore bene
precante e d i d i t co n fo nam vocem, H o lànna (quod ell
14 càu fit jideß yfalua qtufo, Græca voce ) benediélionibus
laudatus fit rex Ifraelis, qui venit in nomine immortalis
principis. f Atque hmc & inde habens multum ramifiera:
vite duplicèm dudlorem & polleriorem coetum via-
toremIefus, ferebaturdimetiens mediumvirorum, rejr
genselfrenemafînum, laboriofum viatorcm, infidens
j dorlb inexperti baiuli, ut implerétur quod Zacharias di-
jM xir. f N e timeasfiliaSion matris excelfæ : jam variorum
j domofum dator R e x tuus àdtetranfibit, habensvelo-
i cempulfumafinifequentem matrem. j* Et hæc qui-
demantènoncbnfiderarunt difeipuli. fed quumChri-
j ftus Dominus iteramiriduilTetomnium rcélcicem fuam
2. formam, tune recordati liint omnes difcipùli quod hæc
omniaeflentlcriptainlapientelibro, &eihæcfecifient.
I f Vox autem populorum commiftorum tellis ërat,qttôd
j 3 Iefus vocafietLazarum è fcpulcro, &quatriduanfi mor-
tuum ex mortuis ercitaflèt,rundens vocem ahimas.rcdu-
centem. f Cuius gratia multus coetus viator occur-
Ç j rensconfluxrt ouando celëbransGhrillummortuofum
leruatorem, filîum Dauidis, quiaaitdierateum edidrlTe
j hoc magnum prodigium. ’ f Interfc autem colloque*
20 banturconcordes PharifieijQuale emolnmentumnobis
,crelcit ? copiôlus enim totus multiformismiindus vadit
poll vnum,& mortifer noller dolus nihil proderit. f Et
crant quidam viri Græci,quitunc multi àlcénderunt Ipe-
21 ' datoresdiuinifelli, vtque filbindinârent lupplicia genua
in terram, ote & corde orantes Deum ætetnum*
t De Iefu autem audiVrites decantata ex fama, acceden-
* tes d xerunt propinquo Philippo, qui patriam fuam ha-
2 i bebatBcthlâida in Galilæa, Domine venimuscupicn-
tes videre Chrillum magiftrum tuum celebremque fkpi*
23 cntemquë. f Properans autem Philippuscontetrâne-
us dixit Andreæ : at Andreas fuauiloquus comes Philippi
fcllinantis Chrifto fermonem dixit, j* Dominus au^
24 tem relpondit lermone, Horanunc tandem venit quan-
D do prope inllattemporis articulus ut fapiens hominis filius
exaltetur. f Amen amen fitièrmo cellis veritatis.
Quum granum frumenti cadens in ficiculofàm rerràm
non fuerit mortuum, tunc folum vanum ibi manet,non
2j feminatum, inutile,no aratum,expers falcis .*fiverb hior-
tuum fuerit,vitalem copiöfuinfruÄum äuget aeprofert.
t Qui amat vitamtemporalem,hic perdet edm, habens
atf Ipem tallacem mundi animum obleÀantis,qui autem o-
ditanimam, omninoimmortalem firmam iplàm cüftô-
diet ad viram indefinentis æui. f Qui mihi crediderit,o-
pusminifirmnobiens , hune pater meus in alto fèdens
47 nouit honorare, quicunquéfubminiftrauerit mhi, meis
obfequutuSjhic lèquecur me,& cornes critttïihi, vt mini-
ftermecummaneatubimaneo. ,t Nunc autem Com*
motum habeo cor meum. fed quid dicam ? Anima inea
28 tnrbat me. pater, lèrua me ex hacinflexibilimentem agitante
hora.lèd propter hoenon coaiäus voluntàrius veni
inhorridamhoram. j* Filiuintuumgloriofiimredde,
29 pater: tuumnomendiuinum 8cmeum glorifica. Ëtcæ-
litus exftirit vo x^dicens, Et an tea te glorificaui, 8C vici film
huric hónoró. f E t multus populus hinc 8c ïnde ad-
ftansSc tremull# auribùsaudiens cæleftem vodsprocel-
lam,infi:rcpuit,qnôd diuinis è finibus tonirrualisgrauiter
fonans ætnerius fonus ftrepitü n edidifiet. Alii verb contra
dixerunt.qubdangelus fapienticælellis vocismugitu
propè lôquutus eIfe.t ci. f kfus autem dixit vniuerfo
populo muliùm ftupcnti, Non prbpter me lônitusüle
colliditur, fed propter vos cælitus venit vox fimiiis toni-
tribus. f Nunccft)adiciumadmirabilismundi:nunc
8c ipfe princeps muftdi mente errantis expellitur foras,
t Et quidem poftquamexaltatusfuero a terra latasvias
habente, omnes vos ad me traham in amplum cæluni.
( f Dixit fear Iefus popuii feraator,fignificans quali morte
viuificamorituruselTer.) f A t populi fermone quodam
concordirelponderunteij Nos fiepe audiuimus ex
feriptoriis notisaclibris, quod C h riftus omnium reékor
manet ætemus : & vndé nobisdixiftiobfcuro tuo fermone,
Exaltatus ex terreftribus ilibus(feu cauitatibus)in cx-
lum profeélus, ipfe traham vos omnes à terra ad me ,
poftquam inclytus filius hominis exaltatus fuerit ? die
verb, Quis eft ifte quern incognita quadam lege ac ratio-
ne prudentem hominis filium tua voce dixifti ? ■ f le- :
lus autem fimul omnibusrelpondit, Adhuc ad breve lb-
lùm tempus lumen cælelleinter vos erir. Inerrantes autem
in lumine per reâ:am viam incedite confidenter,
dumiumenadhuc lucet, priufquam obfcuritas depre-
hendat vos caliginofo turbine. Qui enim viator no£fcu
incedit lubrico pede,errât, ignorans obliquam viam quo
vadit. f Dumlucemvidetis,fapîcr.tiverbocreditein
lucem, vt fitis luciferi fill) Iplendoris. Quum vitae dator
filius hominis hæc omnia dixifletjablcondit fe,rélinqucs
verfutum Iudaeorum cætum. f Ipfi autem tôt muiti-
moda morboram remedia perficienti,coràm iplîs viden-
tibus,extra auditum&fnnam,nullus, vir credidit : + Vt
impletumellèt quod dixit Elàias fundens primilonam
& ptopheticam vocem, Dominé, quis poft tanta tuD auditai
ac lèrmone credidit, vèl cui nudatum eft brachium
Dei omnipârfcncis i f Proptereanpn poterantreligio-
fam ac diuinam fidem habete, quia 8c Elàiasiterum dixit
ptopheticavoce. 'f Oculos excæcavit meorum ope-
rum telles,& mentem reâigradam fecit cæcam etfabun-
dam, ne corde intelh’gantj 8c videantbculis, &adme
conuertantur:&meo lalutàri àc medico lermoné lèruem
mentelæfosviroSpeccantes, medicus non viens ferro,
p rudential convenientià remédia ihlpergens. f E fai-
as hæc omnia defcripfit diuina voce, qùando omniâ vi-
dente cordisoculövidic àntectdenteiri ChriftiDei gloriam,
&pfOpter ipfiim futüram præviam vatirinatus eft
diuinam Vöcèiti. ‘f T amen,Habiles quidam viri, prin*
cipatus Iudæorura, oculi confilii fuperbi, perito & lcien-
te filentio credidérunt filio Dei prop ter dùiina^pera.lèd
vitâns quUqite terrofem 8c inuidiam Pharilæorum, nemo
aperte mahifëftauit fuam mentem ; lcd fides interna-,non
conipicuâjtacita tegebaturtuncoccultô filentio in mente
Cuiulque viri reuerentit î vt ne palàm eXpelleretur è fa-
era æde» f Qmnis enim vir mauult gratiam virorum
humigénitorum quàm multum Iplendentem 8C celeber-
ri mu m hoftorem ïolius magni Dei. ‘f Iëfiïs àutem cla-
mauit odorato in templo,Qui reccperitordinem fèrmo-
nummeotüm diuiniloquorum, in me ctedens, nt?n credit
ttiïbit fed patri qui me mifit. t Et omnis me vident
Kumanis oculis,videt & patrem meum. "f Ëgo decælb
veni lux mundo luce carenti: cælitus veni lux, Vt homo
qui me honorât, fidem habens immotam & firmam, in
càligine nunquam tnaheât. m Qüicunque à Deo im-
pulfos fermonura meorum fiuxus lu icèperi t,& inuiolatæ
mentis figiUum non lcruatierit,ego hunchominem non
jùdico vnquam.ro enim Veni vt judicem mundum tnul*
tùm errantem,lèdütfervem. f Viràüdax qui me ipre-
uerit,& viua noftræ vocis fiuenta vitam lèrüantia non ac-
cepetit, hic habetjudicantem judicem, noller enim fer-
mo quem loquor, hiéincrédulumhuncredarguèt judi-
can$,quando lèrè pèrfcâus ultimùsauroræ çutlus a dent >
quan do omnibus èxcitatis erit judicium, f Ego enim
non didici Vnquam Voluntatia animi indu&imie fermo