’1 iaSt „ „ M rir -Z . , ' * »»ƒ•- W , > * & < *% * & * * S P i r f i i l femetitfum pei
^ttitr cor cU veil™, & confirm! in onmiopere&fimonehtto.V- 1 s~ I'»'»-™ fiiamlxm ita tötüs
bi autem poteft adhiberi confólatio> nifi vbi poteft irre-
peremoeftitudoîQuç quiàprbprieàd animam pertinent,
propterea de Chriftö fcriptumeft;: Quiïacoepiicontriftart&
ntaßus tffe , & coepit pauere & tadere. E t ip fe dicit : Triflis eft d-
nuM mea vfque ad mortem. Et nuncanïma mta turbata eft.
nobis oblattonem & boftim Deo, in odoremfuauitatis ) ita tdtus
homo animam fuam pbfuit'i cumanimain crfice, catrie
morientei difceffit. Quam tameri carnem nec in mdrbe
diuinitas defetuit, ficutriiec in inferno animam dereli-
quit. Dc qua etiam propheta dixerat: Non derelinques animam
meam in inferno. Cum ergo homo Ghriftus tantam
acceperit poteftacem.vttum vellet animate poneret, &
C A P V 1* X X I I. cum vellet deniio refiimerct: quantam bo’tuit habere
Chrifti diiiinitas poteftatem , cui hoc eft fem'per velle
Audium quoque in iuaSaluatbr anima monftrauit, | quodpoffe! Nam in hoc loco Vere impaffi bills atque m-
I CjcumdifclpulisdeLazarodiceret: Lazum miemtio- uidladmimtas, vnmetfaptorfushiEtcucsfalfitaascom-
' i Ikrmommtli d-idudeo, rtcraUti, qmtmnmmiU. Sub- , menu dcftmxu. Si emmintcgrafuitdicentispotcftas,.
ftT^ahmninis^duceaudcbatin Chriito,qu*pro,na- j voluntariafuitpaticncisinficmitas.Voluntasau^cniiquas
doXimulvt&diTcipdlivcmmDeumintelligcrentihho-j ushamamcatifqucfcruamnNampotcfesoatuiahspronunc,
qucmcognc^l^nccciamlonge^fitandnlatere.
B
Deßitrio de-
fidtrauibec
fafcha,&(.
Infirmita-
; tesChtiftus
accepitvt
in nobis
virtutem
pctficcict.
In Chrifto
poteftas
pooende tf
lefumcndx
Titefldtnit
habet fioncn-
di antmato
Atque vt omnia in fé Ghriftus animat officia démonftra-
ret, etiam defideriumdfua anima fieri noluitalienum,
dicens difeipulis: Defiderio defideraui hocpafcbamanducarevo-
bifeum ^Mf^JWW^ritfr.Nemopotcfthæcomniayèl nature
deputare carnis, vel fubftantiæ deitatis: quoniam caro
nec viuerèpoteft per femètipfàm-, née fentire; uectrlftà-
ri, nec defideraréi heè metuerë, necmoerere. Défias nihil
metuit quonlam omnium dominatur : in nullo trifta-
tur, qupniamei nihil paflionisinfertur: in nullo metuit*
quia nulla eft illi naturalis infirmitas. Nihil defiderat:
quia omhia pçjteft, & omnia polfidet. H e c ergo eun<5ta
in anima* quanvfiifceperat, pertulit Chriftus, vtyeram
totamqUe in iè cumfiiis iufirmitatibus, hominis demon-
ftrarct accept! fiibftantiam,& infirmitatibus qusù pro in-
firmis accepit, virjutem perficeret, quam infirmis attri- 1
bufi. Qui & hominis carnem propterea mortalem ha-
buit, Yt mortalibusplenam conferrct immortali tàtis gra-
tiam: & hominis animam cüm Infirmitatibus fuis une
peccato fufeepit, vtrioftrisaniraàbusimpendéretmedi-
cinam: quia fi eut, Efaiatcfte: vulheratuseßpropter iniqutta- 1
tunoßras(quod proprium carnis fuit, quippe cum iam
defundti lacus lance^ percuterct miles ) »M infimatut eß
propterpecuta nosirx, quodeftanimae, cuius pro riöbis in-
firmitatern fufeepit. Huius animæponend^ açrèfumen-
dae habehsplehiffimam poteftatem, dicebat: Eropteretme
p'f ter diligtty quin ego pono Animam meam, Ô" tteruju fumam
tarn, nemo tolliteam a me : fed ego pono earn d me ipfo , poteßatem ■.
habeo ponendi earn, & pot eßatem habeo iterüm fumetidi earn: Hoc
pneeptumacceptapatremeo. Qiperoin hocloco ab his i qui
in ChriA© humanam animam dicunt omnimbdis non
fuifte, quam hic fubftantfam credant animæ vocabulo
nuncupatam ? vtrum diuinicatis', an carnis î yel quae in
Chrifto iubftantià ponëhdxanimç fibi vindicèt^otefta-
tem ? ^ Qupdfi diuinæ fubftantiæ hahc poteftatem tri-.
b uun t, v t carnem dicant animaè vocabulonuncùpatam,.
qnam in paflione fuerat pofituradiuinitas, veiecundum
eorumvoluntatem nunc interim di(putemus^-Si diuini- ;
tas de carne d ic it:, FÖteßatem habeo ponendi animam meam: ■_
'dumcarnem, vocabuloanimaenuncupat, carni fine du-\
! bio cundfcas etiam infirmitates affignat, dum dielt: Anima
» meaturbata eß: Dum dicit:TrßueSiahimameavfqueadmor-
tem. Cum ergo non dixerit Chriftus, Triftis fum vfque'
ad mortem,fed dixerit: Trißis ett'ahima mea vfque ad mortem:
nec dixerit., Turbatus fum', k à ahma mea turbatd eft: has
vtiquepaffiphès carnis efl& mon ftrauit: Diuihitatçm v e - .
rofuamimpaflibilpm omnfiio perdoeuit. Qupdfi forte
fubftanti* camft hanc tribuunt poteftatem, ranquam
Caro de diuinfiate dixerit: Poteûatem hàbeoponéndianimam
meam : tantumne eos diuinam Chrifti dele6fcat minorare
fubftantiam-, vteàm carnis fuaéppteftatifiibiiçiant? yti*
pfa pbedierit carni-, cum ei car o debuerit famulari l ■
C A P V} T X X I I I.
T Lia ergo voxj qua di<äum eft : Poteßatem habeo ponendi a-
Ynimammeatn, tötiushominiselTe credendaeft. Sicute-
nim rotus femeti^fiim 'tradidit, & tötus homo femetiÿ
pfum obtulit, fD è quô dicrtÀpoftblus:s4mt«/4iei» dilemitas
fuit. Qùaliter autem patiehdi ppteftâtêm hüfiiàhi-
tas habuit, fi plenam impaflibilitatem diuinitas habere
non pôtuit? Gognofcatur ergOi quohiam vbi naturàlitfcif
plena eft poteftas , huila poteft elfe pailionis infirmitas:
quomàrn poteftasÇhriftr,qua immortalispermahfit.cum
moriensin carné Ghriftusàhimàmpoheret-, ipfafine tri-
ftitiapermanfit, bùm volùntariam ex pdteftate Chriftus
in anima triftitiam fuftineret. Ideo autem ille homo poteftatem
ponendae animæ habuit: quiiéum diùina poteftas
in vnitatem perfona: fufeepit. .Quae autem plena eft
poteftas, nifi (ola diuihitàsî de qua diciturlOmniaquacun- ,
quevoluitfecit. Et cuidicitur: Subeïlenimtibi,cumroles.pojfc.
Pïopterea in illo digne plena poteftas creditur, cui tantum
polTe quan turn velle, & tantum velle quantum pofi
fe', naturaliter fuffragàtur.
C À P V T X X I V .
ÂDhuc autem vèram fe Chriftus animam fufcepiftè
tarn nomine dignatür monftrare quam opéré, dicens,*
Maiorem hoc dilettiohtm nemo habet, quam vt animam
fuam qüifponatpro anùcitfuk. Vnde feiehs Petrus animam
Chrifti proprio fubftantialique vocabulo nuncupatam,
né quifquam putaret , à domino carnem', nomme forfi-
tan anim* defignari , perfedbè imitatiönis, quam fuie
poftmoduin accepturus'i cû^ièns féÂari virtutemVdi-i
centi domino : Qup ego vadoy nonpotesvicfeqtei modo , fequerù
autempofiea: rejfondtt, Domine, quarenonpojfùmfequïtemodo?
Animam meam pro teponqni : Ôftendit vtique Chriftum prb
fe' animam pofiturum) cumfe ih hbc eutn Icqui'dicérer,
vtetiàmiplc pro Chriftb'animam pbfiiiflet. Nam quia
diuinitatis naturam commuhemPetrus cumChnfto non
! habuit: non eide 'diuinitatepbtuitdicere: Animam meam 1 pro te pônam. Rùrfiis, fi carnem prb le noflèt Chriftum
rantummbdo pofuiffi:, poflèt etiaifi îpfé dicere, Corpus
meum pro ie pbnam's fîcut proprie corpus bftendit Pau lus
,.y bidixit : Si tradidéro corpus meum vtardeam. Sédquo-
niam lciebat Petrus Chriftum pro nobisanimam pofitu-
rum j propterea in eo fè dbminum velle ièqui monftra-
mc\ in quo pro co animaè pônehdæ derfiönftrauit affe-
6tu.m,Vt quam pro fe Chriftum pofuifle fèiret-, hanc ipfe
pro Chriftö fimiliter pofuilïet. Etvc ornnisprauæ caligo
fententii clàriffimo prorfiis Catholicas Veritatis lumine
difiip etur, ïoannis infqriùemur elbqülo.qui ad imitatib-
nem Chrifti fidele« exhoftahs , quoid îh càpitê nofferat
faiäum, hocinmembm^raBcipitfàciéndumi lnhoc, in-
quiens, cognofi'muscbaritatem,quomamïllepronobkànïmâm
fuam pofuit : & nos debemüs pro.fiàtribus animasportere. Ani-
mamigiturponere,dilédionis eftproprium. Vbiàutcm
'dileââô hbheft, córpus tradi dicitur-, anima pbhi noft
dicitui: ficut VaseleÀionis, plenumdileótiönis, ornnr-
noteftatur: Sitradidmcorpm'mèüm, ‘vb^die^yàinrSti^m-
autem non babuero, nihilmihiprodefi. Ôftendit fine chäriftte«
corpus poftè tradi , non animam poni. Vbi autem dile-
élionis fiiac fignificare hitftur puritatem, fie TheiClàl'oni-
cenfibusfcribit: Cupidevolebamm traderevobit » non folum E-
uangeliüm Deifed etiam animas riofiras.Ètvt chaxitatis hoc eC-
fe demonftraret -, àdiècit : Quorùam chdrißimi nobts faßt eßis.
In Chrifto
Vers fueifit
i infirmitâ-
tet hiant-
nz, fed ta-
menvalun-
tari z.
Mptfturwii
w , non
âùt.urput
in
«palchio
««tätdi-
■ iaiti».
Ideo etiam Petrum qui fe pro Domino animam fuam
ipoponderatpofiturum, vt agnofeeremus, officium po-
nendæ animæ in diledtione cbrtftarc: primitus Chriftus
ad confeffioném amoris inuitat, vt faculcatem ponen-
dæanimæ, fiiodeincepsamatori concédât, ficeumdc-
nique in terrogat : Simon toànnis,d‘iligis me plus hist huit ei, Etiam
dominé: tufeis quiaamo te. Cumque hoc etiam fecundo
dixiflet » diciteitertio, Simon loannts amasrHet Cumque ille
terab; interroganti trinum ambrfi fui teftimoniumred-
didilïèt, ftatim Dominus Pétro ponendæpro.fe animæ
largituseftfàcultatem, dicens: Amen,amendicotibi, Cum
effet tumor, cïngtbaste,&ambulabasvbivokbas: cum autem fe-
nueris,ex tendes manus tuas, & alius te cinget & ducet quo non vis.
Statim Euangeliftafubiecitdicens : Hoc autem dixit, figni-
ficàns, quamorteclarificdturus effeteum. Ethoccumdixiffet, di-
citti, fequere me. Ecce qùaliter eum & antea fequi Petrus
volebat, quandq pro eo animam ponere cupiebat, ficut
eum poftea re&o ailcâionis itinere fequi meruit, quau-
do pro eo animam in paffionë depbfuir.
G A P V T X X V .
QVocircà, quia manifefta feripturarumattèftatione
probatumeft, dileâionem aeeife, vbi folum corpus
penitur: ibi autem charitatem efle, vbi anima cum
corpore pbnicur: Chriftus ex virgine plenus credendus
eft Deus, 8c plenus homo, id eft, anima rationalis & caro
, & ficutfideicatholicæ veritas habet, invnoeodem-
queChrifto credamus fecundum veram iubftàntiam carnis,
voluntariam & veram fàmem, cum efuriens ad ficul-
neam venirct: voluntariam & veram fitim, cum bibere à
Samaritana depofeeret, vel cum f i fîtire iri cruce dixiflet:
voluntariam & veram laffitudinem, cüm farigatus ab itinere
fuper puteum federet: voluntarium & veram vul-
nus, cum militislanceapercutètetur in latere: voluntariam
& veram mortem', cum iriclinato capite fpiritum e-
mififTet in cruce: voluntariam & veram fepulturam, cum
cum depofitum de ligno Iofeph & Nicodemus pone-i
rentinfepulchro. Has enim carnis omnes infifmitâtes,
Vôiûntanas quidem, fèd veras Chriftus habuit : quia car-
nis humahæ naturam, non inphan tafia, fed in vëritate
fufeepit. Quas paflîones propterea incarnevoluntarias
habuit: vtinveritate carnis, diiiina potentia, qùàe nec
pâti potuitaliquando nec mqtfi infirmitatem kiorteitt-
que deuinceret, & carnem fuam in vitam virtutemque
perpetuam fufeitaret. Quod Paulus fie ore veridicb pro-
teftatur : Ckrifim furgens à mortuis, iam nohmmtur,& mors ei
vitra non dominabitur : Quod enim mortuus eft peccato, rnortum
eïlfcmtl : quoi àutm viuit , viuitDeo. Quis autem ignorer
Chriftumnèëin diuiriitate jfed iri folq^corpôrè mortu-
Um & fepultû?QupcieüidenterIôarineshis Verbis bftendit:
Poil bac autem,in qùiens, rogàuit P datum iofeph ab Arima-
tbia, ( eo quod effet difcipulsulefu, occultas autem propter metum
luimumy)vttoÛàetcorpusïéfu.EtpermißtPilàius. Venitergo,
& tulit corpus ïefti. Vetiit autem & Nicodemus, qui venerat ad le1
fum noâeprimumyferens fnixturant myrrh* & aloes, quaff libras
centum. Acceperuntergocorpusiefu,& alligauefunt * turnlinttis
aim aromatibus, ficut ludais mas eftfepelire. Ecce fa&adiftin-
&ione diùmitaris,-carnis &: animæ, quantum ad proprie-
tatem fubftantiæ attinet, folum corpus ïëfii dicit dé cru-
ce depofitum, aromatibus conditum ,& lin tc is obuolu-
tum. Propter vnitatem verö perfonæ, quoniam Dëus ho-
inineni, qUem ex virginis vtero fufeepit,née in hiorté,neç
in fcpulchro déférait, propterea fêcutus Ioannes adiecit:
Eras autem in loco vbi crucifixiu eft, bortus : & in borto monu-
mentum nouum, in quo nendum quifquampofitusirat. Ibi ergo
propter Parafceuen ludaoruin ; quia iüxtÀ erat mônumeniüm, po-
fueruntlefum. Verediuinofpiricti plenus, fandtus Euan-
geliftaloquutuscft, vtprimitus, quid in Chriftomortu-
um jflcrit, & fepultum, oftendens, dicerët acceptum
corpus Iefu, & ligatum linteis cum aromatibus. Et quia
quod Dem coniünxit, homo nonféparàt, propterea non corpus
Iefu, fed lefuni dicit in moriumenro pofituriu. Scie bat e-
nim quod ille fufeeptor pleni hominis D eu stö tü s ëflbt
cum carne fiia in fepulchro, toriis cum anima’flia in in- 1
ferno, totusin mundo, tbtus in coelo, totusinvnitate
naturae inpatre,dequo extitit,totus per o'rgnipo tent iam
diuinitatis fuæin tota créâtura quam fecit.
C A P V T X X V I.
HAnc in Chrifto vnitatem perfonæ feruans Apofto- | vniratpei
lus,fic Corinthioruin in fide veritatis confirmât Ec-
elefiam. Tradidi enim vobis tnprimk, quod & accept: quia Cbri- bit Apofto- '
ftus mortum eft pro peccàtis noftris,fecundumfcripturas:& quiafe-
pultus eft,& quia refurreXtttertia diefecundumferipturas. M or-
tuutn dixit non corpus Chrifti>fed Chrifhim:vtvnitatcm
perfonæ Dei hominifquc ferfiaret. Vt autem fubftantia-
Iem propriecacem deitatis & humanftatis oftenderet, a-
lio 1 oco (ficut fu perius iam pofuimus) dicit : Nam & f i cru-
cifixuseft, exinftimitate,fedviuitexvirtuteDei. Attendenda
èft Apoftolicorum virtus prxclara diétorum, fi & Paulus
dixiflet de Chrifto : quiacrucifixmeftex infirmitate, fed viuit
ex virtute, & non addidiflèt, Dei : nec fic dubuit infirmitas
paffibiiitaris humanæcum diuinæ virtutis impaffibilitate
confundi : At cum virtutem deitati Paulus affignet, quis
non videat, quod ea, quæinfirittitatfs videntur, hom inis
efle dehunciet 1 Nam & quod dicit de Chrifto : quiaviuit
ex virtute Dei,cx fuadeitate vrique viuit, quod ipfe eft vir*
tus Dci,& fic viuit,ficut pater viuit. Quoniam ipfe eft via,veritas
& vita. Nam vt vnam vitam patris fill j que Ioannes
nobis infinuatet Apoftolus, epiftolæ fùæ hoeponeré cü-
rauit exordium :Quoderatab initio, quod audiuimue .‘quod vidimus
oculu noftris, quodinffeximus, & manus noftra contreftaue-
runtde verbo vita:& vita palam fa fta eft. Et vidimm,& teftamur,
& nunciamus vobis vitam aternam, qua erat apudpatrem, & palam
f aft a eft nobis. Filium D e i, quern verbum Dei fuperius
dixit, vitam in fubfèquentibus n om inauit. Quod eft au-
tém verbum vitæ, nifi verbum Dei? Et quoniam verbum
vitæ vita eft, vna eft vrique vita : Illud vita: Verbum, & vi->
ta cuius eft verbum; Ideo ërgo Chriftus,qui mortum eft ex in-
firmitate,viuit ex virtute Dei ': quoniam illi diuinitatihoceft
vitam èfle,quod eft virtutem efle: & propterea hoc eft illi
poflè,quod viuere. Et ideo nécin paffione virtutem vita
déférait, nec in morte Chrifti virtus^ Vita difceffit : quoniam
Chrifti diuinitas ( quæ virtus &vitacft) mutarinori
poruit.
C A P V T X X V I I .
p Vrfus pro vnitate jperfonx in Chriftb firmiffime co-
mendanda, fic Paulus feribens Romanis, pofüit, dicens
de Deo i Qui filioproprio nonpepercit,fedpro nobAmnibm
' tradidit ilium. Atque vt ilia traditio Voluntaria ex po tefta-
tefilij monftraretiir effedta, filium quoque pro nobis fe
memorat tradidifle, dicens alio loco: Quod autem nunc vi-
uomcarHe, infideviuofity Dei,quidilexitme, & tradiditfemeti-
pfum pro me. Sed vc oftenderetur,quid in Chrifto potuerit
tradi, prophebice aicit liber fob: ferratradtta eft in manus
impij. Et tarnen pro vnitate perfona:, honfblum humanitärem
Chrifti, fed Chriftum traditum tenet 8c confitetur
Ecciefia, quoniam in ilia trädiriohe, falua proprictate v-
triufque nature; nec homo mfeeptus ieparari potuit a
Deo,nec Dens potuit ab homihe fegregarifiifcepto. Sicht
ergo paffionem mortis & mbrtefiiprdptCr vnitatem
perfona:,Dei quidem. filio feripturapforfusaflignat,&tarnen
deitatem impambilem immbrtalemq;prbnunciat:
ita Scahimxtriftitiifil 8c perttirbatiqnem, quam voluntariam
in anima Dei filius habuit:fi'chabuifle credatur, vt
etiam ipfits humane anime paffiones,& ex voluntate ve-
ras,&iff veritate voluntarias non negemus. Ipfa quoque
Chrifti diuinitas; que fecundum animam con triftari; 8c
fecUndiim carnem digriati pro nobis eft morit fecundohi
fub ftantie pröprietatem,iicüt immörcaÜs, fic eft impaffi-
bilispredicanda. Qua:qiiiaveramhominemfufeepit,i-
deo cun das nature humane infirmitates, veras quidem,
fed vbluntarias in eadem veritate nature duntaxat hu-
mani fuftinuit.Quis ailtem tarn mbrriferam feiftetutlih-
prölridüsdeChriftbfehtehtiam, vtfamemillam, fitirti,
klfinidiriem,paflidriem; &mörcemj 6irufj(iis triftitiam, |
Pn nolit o>
nib tu tradi
ditiUum.
Rtm.t.
Propter vni-
tatem pec-
Chrifto
moituus
dicitur filins
Dei.
Nonfuat'
Chrifti in-
firmitates,
eius deitati
afaibendz.
pertur- '