t f ifloU Synodic? Epifcopirum A fric
mxnmx pomgm, m q nm m hibmn Do«nmmpiot.a,onm
t rmmfoirm>iumirxm*mf«4m. M I W M f f i n
] puron v i[i miferttoriu, gut ulfrculiim babcnt, rel Bohfiifit-
Ycimiigmumfàfiv^ocontmili.olirms&mniebos teliy
I mtpmuuDmmuhghrum, mntr,fmtmmquo,[tà[oM-
g f e j i i p Chriftas appaiuerit,yltavcftra»tunp
& vos a p p à i t o cum H gloria- Ito piulofupcimni
à« ; CtaSoifamrunt fapitf, non quæ fapcr Ktram-
■ vm M m m m fo fin hV tto d ittm i Vemtebenediaipr-
«ismeHpcicipiteregtiam. Vafamocimtumlufint,quitus
iiàtur. rtc malediaiinigncmæteiJvü, qui praparamsat
diabolo'&angetiaeius. VifiitiquomifiiundumttEalifii-
tfi«, vil [uitluis d igoïluJeiwEcdifiafitrililiiciiitisfiM-
! Ouapropttr in quacunque confeftone ténuéritbomofidem, quaper
Uritatem operatur ,erit vos in honoremfitnâificatum &vtileDo-
tnina,adomntapuibomimparittum. amtropmhfimoni’im v i-
n [mllarim magm pirmuueil aliquim Til por are, M U M
aoftidum-, tum Apoftoliuprtiuttioni mllliu audtat nfiugurt,
qui tun [olm dicitur de Domino : Quos autem prafduu &
prædeftinauit conformes fieri imaginis filij élus. Et alto loto
: prideftinàuit nos in adopciohernfiliorumperleinm
Chnilnminipfnm : vtrumetwn ipfum ctptitno[htm, tp[um
pmmtmtum in multisfintribus, beitus Piulusprudeftinitunt
iónfidtntcrprtdu4t,dUms: qiiifaâus efteiex femme Damd
I fe'condùm'carnémj qui prïdeftinàtùscltfilius Deun yirtufè
j 'fecundumSpititum fanâificationis. guifquts ergo
pnieftïnatum Chrifium & Sttiüosemstiegit, jpoftoliamfidtin
perutrfusoppugnat. Omises uutempridejliititi tpfi [ùnt> quos vult
I ftluosfiai,&idignit'ionemvaitttisnnnt.Qutproptatiomîtes
\ dieuntur ,quiiin rtroquefexu, ex omni bomimmgenae >gridu,
I Alite^conditions[obtintur. Semperquippt poluntu Damns-
potentisimpletur-, qu'ta potefiaseiusnuUattnus vincitur. Ipfeefte-
! nimquï omnia quacunque voluit, fecit incalo& intend, in mari
& in omnibus abyfiis, & cuius voluntatinemo refifiit. Verum
namqueeÜ, quod defe ufiatm & flius, quia in viutficandis nul-
j lum initium humanavoluntatistxpeftdt -, fed ipfam voluntatem
bonafxiiendo viutficat. Hoc in ma'toribus. Paruulos autem, in qui-
biis necdum poteH bona voluntas fieri ,foliui gratia facit operatione
jaluafii Liberum Vers arbitriiitn, quod fuit in primo bomitiefa-
num ante peccatum , nunc ÏH filiis pei propria quidèm itifirmitate
conctmtur, fed maiort Hiuinimunefisgratia fubleuatur. gua-
fiionem veto anmarum auttàcitamdebtmus felinquerè, autfine
contentione trattarè : quiafiutix propigmt vtniant,fiue Houafin-
I gulis corporibus fiant, quod fana drum feripturxrum auftoritxs
‘ non tnanifefie pronunciat, cum cautela debet inquiri : maxime
quodfinefidti detriment poieflafidelibus ignordri. lltudpmipUe
obferudndum efl & tenendum, paruuiorum animas riexu peccatt
origin alts obfiriftas -, omnibufqutntceffdrium tffe fanSi baptifma-
tisfier amentum, quo dimitt it ur ptecati ortgmalis vinculum, Ó1
tniffx. m primo nomine per fecunslum hominem rtetpitur idoptio
filiorUni. Vos itaqueMlettifimijr.ttres, pergraiidiit t)ei eftoteftd -
bites & immobiles : ac tenentesvirairifidsm j exbibetefiâtribüs aliter
faiiientibus caritatem, net de àliquo dêjperetis : quia qui hodie
, Pentattm in aliquo non agnofeit, póteft eras Deo reuelxnti cogno-
feeru Deà enim fubeÛ, cum volet,poffe. Oremusergopro eis,bi Do-
minus operdur inéis. ïxhibeamuseisbonamvoluntaieih, dèqnx
nospojfumusi)abere menedem: fcientes quonidm inconfpeftüDei
quifquis de numero pradefiïnatorumfmit, non perïbit\&ino-
mnibtis voluntas omnipotent is impiebiiüir, vt per gratiamfalui
fiant, &agnittontm véritatis, Domino illuminante, percipidnt.
Pra omnibus fiudiumgtriiehbros faHiïiÀugufiirii, quósddPro-
jfietunt & Hildriuni fcrïpfii, memordtii fidtribui legehdos inge-
rere. Quorum menùonem beau menions, Hormifda fedïs Apo-
fioiied gloriéfût Antilles in epifiold , qudm cotifulenti fefdnfto
fiatri, cónfacerdotique rioftrö Poffejfori réferipfiti itim tnagrió
prscor.io catholics laudis 'mferuiti Cuiui bscvërbdfinit : Dtéf-
bitrio tarnen libero & gratia D n , quid B-omand, hotelïj cdthd-
licdfeqüatur & feruti Èccléfia, licet in vdriis libris beati Âugùftini
& maxime ad Profferum & Hildtiüm abundepofiit agnofii, taprsdeftmationemMmaftis
velfentire, vel dicére, mbusUbrts g *
(iro nominededicatu,fujficieritidJputationerelpondit, qutquead--
uerfus duoslibros TaüftiGallifeptem librösedidit; quos cumrecen-
fueritis ,agnofcetis protinus ■, quemadmodu mentor att Faufiicom-
mtnta veritait contraria s Catholicsfideipenittis inimied, difeuf
fioprodidït, ratio manifefia conuicit, duftoritas diuirta compref-
fit, & prdcedentium pdtrum confona prorfw auefidtio confulauit.
Sptramus autem in Domino, quondam graft* fit* ito fubfidium
largtetur,vt& benefentientibustribuat augmentum, &aliter
quam oportet credentibus donet dgnofcends'veritatu intuitum.Ipfa
' enim facit gratis fuiparticipesquosprsdeftinauitdd vitam: vttn
omnibus bonisfuit humans drbitrium voluntatis gratis Dtifübii-
ciant, & ab ipfoftbi cognofcant defcendere omne datum optimum,
& omne donumperfeüum: fciant etiam ab ipfo expeftaniumfem-
per auxilium, quiprsdefiinatk fuis & gratiam & perfeuerantiam
donat: vtgratiam pro gratia donum vita perennis dccipiant.
F I N I S .
B. F V L G E N T I I
EP1SCOP1 RVSPENS1S,
<De v e r i t a t t p r u d e ft in a tio n is &
gratia D e i,
L I B E R m
Eogcatiasago, fandfci fratres Ioannes bre-
' fbyter, & Vcneri diacone, cuius ope tales,
eftis, vt pro gratia qua faluamur, magno
fpiritu ac feruore certetis. Contriftatus
autem fum, qu<5d quidam fratres noftri fub
Chriftiano nomine nituntur catholics Hdei repugnare :
fciiicet munera gratis Dei ad hiiniahi virtutem, /velme^
ritum trahsferentes arbitrii \ fcanquam fine Dei auxilio
nofter conatus diuino valeat obedire ptaecepto:illudque
tantiim fit Dei * vfnobis facienda prascipiat; nec in nobis
bpfereturipfc,quodpraecipit: & fiqu id boniDomi-
nustribuithomini, nohvideatur donare, led reddere.
Qui vfq> adeo diuina: bonitatis dona purat ex humano-
rum aduum qualitate pendere, vt etiam paruulos aife-
rantfiepr^feiri & prasdeftinari diuinitus, vt nihil in iis
qui eliguntur inueniatur fupern x collation is gratuitum:
neemileticordiaquenquamgratuita dignatione prasue-
niat i led fapplicii atque prjemii retributio ill fola cuiuf-
qu.fi propria voluntatis adtione confiftat. 111am quoque
abfurditatem quibilfilam irreplilTe multiim miror 8c do-
leoj qua gratia Deiin tantum inimici effe non dubitant,
aflerentesfuturorumoperunimerito paruulos baptiza-
ri: vt e contrario dicant lllis quoque jiaruulis,qui fine ba-
ptifniate mbriuntur j diuina benignitate ednfuli, vtabf-
qiie facra ablutionis gratia rapianxiir ad poenam; In
quibtis fcilieet Dbminum fiitura eorum ma ia*fi aliquan-
todiiitius hie viucrent j prafcifle^contendurit, Sc b emirate
fiiapraripuifie praientfs vita curricula^ quad poflit a-
liquis finebeneficio fandta redemptionis Silt fappliciis
perennibuSfubtrahiiautmuneribusaterha vita potiri.
Diim itaquft pertihaciter contradicunt i fe infos m qrtife-
laprauitate confodiunt. Quibus videtiir Efaii & Iacob
^eminotum fciiicet ftatrum ex vno lemine conciibitii-
que hafeeritium j ita Vclle difcetherC meiita, vt afieren-
tes Efau ex futuronim opeiriiin pracognitibne damnatu,
Iacob quoque non gtatuitd diuina bonitatis munere}
fedfiiturbmthtantuhldperum firafeiehtia faliiaripotu-
ifle^ontendanp: vtficagngfcatur Dominus in vngque
&miximc.drtoOtfm& HiUtilcmdbimiU popt igaojc, u - iuftns, nec creditur Mlibeteorum gmtnita quicquam
m i & in Iciinus EcclcfiafiUis ixpiefii cijntali cmtinmittl. , miferatjon« largsfd*.; Cum in hac prrapue qUaiftloqe,
t çr tn icnmis tscumajmn ttrrsjp* wf»*«' * i * c ; ... l . n l .. *
liaque di ieftdmii fratres, ii,interroganttbus tfirrntT,tnr.ibiu vobis brettiter breiiitercom-com- auaidedatuiilisvemtur;qu^deparuuhs vertitur, in m qua non a^adtualmm tualmm propria
propria
mum voitiimus rclpondererefcripto. Csier uni v mis ex nobis, in caulGlaâiümàUti*^
quantum DmiLferuis fuis refagaiiam dignatur donare fer* tus originis intimatur,omms qui nod vult abApoftohCa
monts, illis omnibus, qua metnoraioi fratres aduerfiis gratiam & fidei veritàtë defcifccre j qui reditüdmeni Cathblici do-
----rr---—-- . ■; • . -■ ' |fiiatiS< 1
gin. K,
Be •vent atefir st;Aeftinatioms. / _ iff
îmdtiSiÖedilluni|nante»eupitinuidlataCreduiitatecó- idicumVdiuitdepdnerëTubftantiahi ûiicbti)briS:led
Æflioiieqiietuàrei dmnirempto halitationis ambiguo, j nihil in feterrena cupiditâtis formafetui Haberè jiotuiti
verâcitër trèderè debëat,& fateri, Dominant viuum j & ' quam in vnitare perlbnâDomirtüs effedtór càii tëtraqué
Vcrum,&bonumi ideft, fummam & ineffabilem vnius
natura acque eiïènti® Trinitate.m jprimihqminis hatu-
tam tötam bonam atque integram, fine naturah malo ,
aefine vlló vitio condidiflè} neque caihi creane necéflS-
tatem morièndi^rieque anima macuiam cuiufqjaam inr
ferüifie pe?cati ; & ideo humdnam naturam ex p è o h i1’
bere ereationiS bonQ j (?k hóinin^;aatem primivolunta-
ria praudricadöriejpeCcatü originale in nafcentib.trahe-
rc,atqj ek VniüS tr^nigrfe ffionl! ïniqua & d anatione iu llif
fima, in cflétbs fimnl & iniqui|atis nauü, Sc mortis ma-
hqiflè fiippliciü, Homo n. ad imagine Dei fa<ftu4 rc«:itu-
dihe accèbit vólucatis Sc b^éris.Itaq^ talis eft hpnio'crea-
tusivt&pcccdre & n ö peccavepbflfêc propria volutiterac _
prpptcrea in eo dignc pün|tuseft voluntaria praeuarica-
tionis lapfus, quid uuUa fuicad pcceandum natürali car-
his aut anima nccëfficate cpnftfi^us. Qg i licet^ uCut A-
pbftolus doeëtAfedu^usiplchpnfuefit»mulientamen,
qua fedubta in prauaricanonem fuit, praua voluntate
iconienticns, hCimprouidus fioi mprtiferdm vulnus ih-
flixit; vt in illó.y no hbmine, epius eft anima mbrtua per
peccatü, corpüiqj inortuüjppterpeccatum, pmnes pri-
ginaliter peccato fubderentur & mPrti, quot^uot ellén t
exillo primo hbmine peccatore per cóncubituni fnaris
Ccfosminariaicituri. Poftquam. autem omniiim homi*.
humgenitor propria voluntate pcceaiiit, vèritatenipi"
uihi praccpti ■, quod iudierat, in qudcitnque die tderitkex
'eo,mortetnortemim, 8c iuPtitiam Dei VlcilcéntiseXpëttus,
vno vetita arb ons guftu, quia rëliquit iuftitiam} deüe-
hitinpeenam* Sc ipónte in animajpiritairterinortuus ,
ïupphcium 4bbque: corporalis mortis excepit ihüirasi
Yoluncatiacigo anima mors pcenalem coipori pepërit
^nortem: te hominem primum quia ponedit mors ctï-
minis, etiam morS iiliCp fu bfeqdutaeft vltiönisi Vnde
faótumeft, vteius yniuerGim.progeiiiem non folum in
iis,quiproprio poitent'arbitrio delinquere, ied etiam in
paruulu necdum proptia vtentibus voluntate, reatus
obftfingerfet , écprauaiente peccato, poenalem fibi per
omnes homines mors Sc tranlitum yèndicaret Sc regnui
Propter quod Sc Apoftdiustdicit, Pervnym hominem pee-
xatumintramt tn mimaum, pèr: feccaiÜin mors: & ita per
‘omnes homines morspertranfiït, in què omnespeccaueruht. ’ïteni
di c i t, Rignauit mors ab Adam vfque ad Moyfvm, etiam in ïos qui
npnpeccauerunt ih fimilitudine prsuaricattonis Ada. PeCCahs
igitur hömo totam.in fe peccato liibdidit progéniémi
quando-deliftquendo veram pèrdidit libèrtatehi, a quo
^nimideu^useft» & fèfuus addiCtuseft: Sc bmhis qui
facit pëceatum, fëruuS eft peccitL „Ab hac ïèruitute,
quanafcëiis paruulus tertetur obftri^us, folus mediator,
Öei & hominum homo Chriftus lefus liber eft genï-
tus: qui licet vérus homo hatus merit; noli tarnenin-
téruenientè concupiïcentia earn is, nec e t co h cubit u
marls &fö:min®, led de Spintu fan Ao hatus y ta veram
carnëm de carne matris accepit, vt Dominus verus nbn
culpam human® fiimeret originis, fed naturam) & pec-
catain corpóre fuö nört facienda Irecipefet’, led delenda
pórtaret. Apoftolic® nahaqj pridicatiönis veracifcerati-
dtoritas docct, quia peccatum non fecit, nec müentustfl dolus in
brenbiifpgptccdta nojlra ipfeperiulit in corporefköfuper lignuiii,
vtdpeccdtisfepdrxti cum iufiitid viua’mus. Solius cius mater
ficurvirgbfüitahtè/cönceptdhi.i fic virgqp^rmihfit .in-
uiblatapbft pdrturii iqüia neelibidineim iènficj cumÖo-
miiihm eönci^èrel ih vtëro faöüm mirabilitër homi-
némhecaliqiiam corruptibnehis^ ^ 1 v^ranóftrige-
neriScatnepareret humani generisrederhptorëih. Do-
minus namque VeruS vëram ex viigine fijicipiéns car-
nem j peifetftibnem ex eahumanv corporis fu.mpiit,vir-
ginitatis ei gratiam nbn ademit. Nëqiuë ehim decèbat.vt
iategritatem Vitgiriitatis créatb.r ,liuman® carnf Öomi1
nus in cpnditione tribueiréjt i & idem carnis Humah® fu-
ice^torDqmihüjj qupq fecc^c.redèmptprqs i;yïrgipir
fufcepft. Nonë;gbccplîtli,e Corpiisad terramdepofuiri
fed ad cceinm DominuSipfc natutaih Veratii terreni corporis
eleuauit. j^ahcterrëni corporis veritateth de ter-';
ceno epepore matris accipiens, in carne fiia hpftrâ pecica-
ta portauit, çüm ttbn fiabèrètvildm vel'originls vel opens
culparr»» Dicit enim ifaiaS , quizprccata hoftraipfeportd-
uiti Y tCrgoinhominibusquoque, vbi abundauitpec-
catum ,fuperabundaret gratia» non foluhi illud pecca-
tima aiiuit>'quo'terrenus homo Vniuerfifatem fu ® pro-
paginisinquinauir : fed etiàm huius grauâ credehti di-
mittitur j quit quid illloriginaji peccatb kd'ditum yolun*
tariis hominum niotibus vcl operibus inuenitur. fîo e v-
tiq; doCeibeatus Apoftolus dicens: Ndm istificiUbiex Vno
in condemnationemgratia autem é’xmuitit dileïïit iiliufiificitio-
tiem. Hæceft gratia De^qii® nos libérât per tefnm Chri-
ftum Dominum noftru ? Cuius grari® bpns.liberafeor iple
nobiS infiuiiansi ita loquitur : Si vosfilins ttbèr'duerït,vere Ifc
beri eritis: Sc alio loco, Venitentm fiÙus hominisijttarere & fal-
uum facere quodpetierar. H ®c Dei gratia quaüàluâÜnur,hoR
alicui prÆcedenti bdho merito datur : née tâihqli nin
prxeeaenti maib mêrlto denegatur. jPriifiûsënimhoihb
peeçati fui mérita tranfmifit in oinnes, quorum card eft
de peceatilege ebneepta; Propter hoc inparuulis cum i
nilllum fit ex propriavpluntatépèccatuih. meftta'meri
filiis ir ® carna,liter gen i iris macula paren talis * qu® qui-
dem bene difpofitum diuin® creationi? noii perturbaB
ordinem : fednæuo patern® tranfgtemonis innigit ce-
tramnarcentib9 fbeditatem.Âb illaigiturtnaUa damha-
tanemb fumrPrnmpr®fcientiabperumdiIccrhjtiir i ftd
miferanti&ïiguliqpe arque opère fegregaturî Prùprér-
eavafamircricordiæ» q u ® dé eadem p.ià|w gratis in lio-
norejmfiùntÊ a vsfis ir ® in cqntumeliaS faCt:s gratuit®
iùftificationis munere {écêfndùtqL Ad oftendéndam
aùtemgvatiam, quægratisiuftificatpëccâtbres,Apoftb-
licaptædicatib nop yalà iuftiti® i fed vàfâ milèricordi®
nu n eu pat, Beat o Paulo dicéntë. Quottfiyolens Dominas
ofitndersirdm, ¬am facêrepotenÜdmJùdm,fuftmutt niul-
ta patientia raft ira aprata in ïnteritum : Vt ofténderit ditiïtïài
gloria fua inVafis mifertcordta ', qua pràpàrauii tn glorikm. ïftà
mifcricordia neminem repërït dignùm', fed omnés in*
dignos inuëKit» Scex ipfis » 'qubs voluerit di^nos facirt
Hac mifcricordia præuentus îacoB, non fccundiimyne-
. ri tum præteriti feu fu t uri 'cuiufquath Kumaiii opèris, fèd
fecundutn prop o fi tum Dëi p r® d efti nân tis priuîquam
nafçeretureleâ:useft'.,Dicit enim ÀppftpluSj, ^à»4 ^ ^
nondumndtieffint ,aut aliquid egiffent boni aùtmdli,Vi/ecun-
dumelectionempropofitum Det maneret, non eX opïribm, fedei
manie difeum ill Rebecca qui* inanr ffeiàet Mnori. Vt ergo
minor frater tnaibri præ'fénxtur à Dolninp, nëVjùe pr®-
teriti fuit cuiufquam meritüm % béquë fiiturï'bperîsjquâ’
dbqdidemëxvnple^itimbvîuftpqne cbncubitu reatus
conceptonim manebat æqualisi Gratià îgithr noc fecit
Bonitatis diuin®: q u ® huhquaiBfic nàta e ft 'j vt aJiquâ
in. hominc bbnapiërita'tdpenrèt^ (cd vt npnhabëntibuâ
ipîà conferrêtf Sïehim cefianBegratiaperîbfàmppëruih
pr®fciehtïam humanorumfe paruulisillts vnius elfgen-
cji & alterius repr'ob^ndi Fiiiflet fabta difere tio, nuhquam
dixifTet Apoftolus, Quia 'nbn ekopertbus>, fed ex votante d f
Uum eà fi, qùiamdiorferuut minor i. Ex openbus enimîïifie
dubio Apoftolus dixiîTçr, fifuturorünifaftemibinuma-
norum opcrùm bonamérita cognouifiét. Sed'qubn'iàini
in vtroque foladam'rtatïonis ineffè mëritaftiuitVeleâib-'
his caufàm fbli ptopofito diuin® bonitatis at trio ui?.
(^dôeircà ei, duobus iffiis. nràtriBus; qubs ëk vno
concubitu Ifàac patris noftri Vnûs iîi fèhiinp cbn-
çeptus accepit i'V n u f dû lucçin partus eftüdit » ïo-
la qùem vplui t a nia Ha 'da'ftinatio|àu nii&ri'corâiâ di-
uina difcrëuit : cul patrbeinâta left gratultoriim pr®-
deftinatiômunëruip, non futùrônimpr«rdehtiameri-
tbrum.Sicéhimfeçuduhi elëMiqnem prppoftturiî mântfit.
W,
fy ft. -fi
intern carni de qua nafeebatur auferrët.Ipfè eft fêctihdus j ftt,vt ex bropoiïtp ÏÖei gratüjta foret eleftio. Voluntas c-
homo de ccclo,qui h o n idèo de coelo dicitilr, quia indé J nirn caula. elt ele.d:iQnis,non eleiftjb cailfa eft yplilntatiS.
— ----------:L- ------ ------------- . v " " " ' f ‘ - < ■ ; , ... Sic
m l