modo intellexit, verumetiam qUancunqueaDeo vecef-
1 fionem. Nonnullivero alii huius Apocalypftsinterpre-
{ tes,per iperetricem,antiqaam intéllexefc Romam. : vel
J vniiierlale regnum,quodad fecimdum vfque Domini ad-,
vüëntarn pf otenditun
j Quafedetfuper aquas. Aquas., Gentes dicit ,qüibus&
I impërat&iniperabit,fuper quas impenümfuulft roboia-
‘ rc poteft. Quod autem aquae ad Genees referendaefirit,
DdaiidiprSgenitdre'm, A vodbu^aquarura multarum,
• adGfentes referentèm.
Cumqutfcortatijuntregestena, Reges ternehi fimt ,.qui
tcrrenis.fenfib u s ade oque prudentla, ad. vilein huius yt?;
t * facemdetralud funt. Iidem vero Sc inebriati funt,
quQ^^pquaquaTO exigua & mediocri ytentiir impietate,
ïnxöïpagna&.eurnulataexatientur., Etabftulitme in deferr
tum.. II lam’ contemplatie taec defi}larionem inniiit, qua
ih.fpiricualibus fututa eft, quam fe inftar ïmilieris vidiffë.
aic, ë jcpminatara,& veluijiwerefricemjac^ilTilin i$yiri-^
Ie, nullumque pudiciti* fignumhabentem. In fp'tritu.
Qnodveroin fppra abj|tus fuerit, quidnamahudfigni-
ucau^fic ,quam quod^acindigna cen.feamhr, qua: reipfa
& adlucernancitr/edunturn per modumcomcmplario-
nis ? Vnde & aiterum mu lie ris fiqaulachrum oraculo de-..
. daratumfjt, fuper beftiam refideprispoccinam: perinu-
lierem tempus illud,demonftrans,quo ifta dcfignanrur?&
qiiois, qui prauis a&ibus exereetur, diabalum fajjguine
oaudentem (hl. enim rubeus indicat cólq^) obled:at:
quodfedes intelligendum fuggerit. .Nomina vero bla-
Iphpinia: funt, religionem Deo debitam diabblq
.care.. . . 'V-..
' Et muiter veftit^erat purpura. Pütpura, quod omnia
peEpotedatem,tanquamregipa,anin>picaJ-ideat^.GQ.cci-
np j' quod plurimurn fan <ftorum fanguinemfundat. Intes
funt,fuper y uos muherfedet. & regesfeptem funt. Quÿnquecer
ciderunt ,vnus eft, & a lm nondum venir. & cum venerit,oportet
ilium briui montre. Et beftia qua erat, & non eft,& ipfe o St aim
eft,&defeptemeft,&interitumvadit.
Et miratusfum. Verifimile eftbenisnum hune vinim,
clementem,&{iipraquam dicjp o fliç leniçate præditujmi
cùm beftiales homines intuercrur, maximqftuporeper-
citum fuilïè. Id enim infirmât quod ait , Adnûrarione
magna.Q^dverofîniplexfueritmidrquemoribusbea-
tus hic theologus Ioannes, hiftpria i^lius docet. Beftia
quam vidifti. Beftia, quædiaboluseft, ccepic ôçnonëit,
quemadmodum funt fpb lance çonftituta,yt penitus pér-
trânfeàtiti.Huius rei çauiaminqui^uiflè beftiam,quænqç
néquaquàm eft. Vn|e manifeftum redditur,'quod fit dîa-
bolus,quemadmodùm didumeft, principatus crëatura-
rum Domini.Non eülautem nunc, quia o.çcifus, quantum-
ad eificaciam & operationcm, per adùeritum CfiriftieR
Non eïiim, vt ante hune aduentum fàciebat filios ycl fîli-
as hommura fuis daanonibus per viâ:imas offerri, jjeçfc*
iamnunc eadem ppft Ghriftaduentumefficere valet. Et
afçenjura.efi âeabyfo. Afcenderë d e abyiïb dicitiù, ,peiad?
uenturn AntichriftiÆr in mtentum V4tiuJnteritum,nonex-
tindfcioncm jjta vtpofthacnonfit, fed condemnationèin
diatin gchennam.£f nnrabuntur habitantes in terra. Præfen-
tia beftiæ mirabuntur,nonfolumquodperierat3&mod6
qUpdamremxit,yerumetiamquod.cu^fialfisfignisadueneii.
Qui vero lunt qui admirabuntur ? ttirhirumha.bitan-
tes in terra doquibüs Efeks ait:Npn Adçmùs »fed eadent
qui habitant in teria.H'uiufinodi autem runt,qui inftabilç
habent fiipdamentum:hoc eft, qui fiipra petram Çhriftû
ædifieati nonfunt. Admirabunturitaque etiam nunc i^
q u i, quodhumi adhæferint, ; feripti non fiintin lïbrdv
Jseptemcapitaifepumjnontetfunt. ^ o n ^ G iM Y ^ t
aiuatayero.j & auto ac lapide pre’cipfpv margaritfiquc, muherfedet. Multcreiq£ytinfiipenoribùsdi^mu^cpr^
quodhanc?velutreginam;,ferrnoculturegîpo,rnat.Nam ruptioniobnoxiamyocatvitamnanc, vtpoteeftoemina-
•inter crudëles ac poteftate præditos, ,Ghrifti fidem tan- tara, & uihil virile præ fe ferentem. M,ontes. ,autem
quampqnimquidemauramfulgentemÿidcrc.eft, iiyet- & capitafeptem,locaexiftimamus,fiiblirnitateacpotefta-4:
iam qui calumniantur & nocent. T an quam lapidem ve- ; te mundana cæterispcæftantiadn.quibusfiicceinpne tem-;
roprèciolà .peripicuitate.firmitatem fiiam ignaris emit1 - j porummundi imperiumriouimus confirmatum. Quem-
tentepi&oftentantem. Tanquam veromargaritàs, quæ | modumprincipio AflÿriorumihNiniue, quorumregem
dum èmari vitæ hums tentationUm prqpellis agiratæ e- ! Sardanapalum vidtum Arbaces deleuit. Poft hos m Car
mergunt, regio Chrifti diademad coaptantur. Habens j bylône Ghaldæorumimperiumexcelluit, quibus’Nabu-.
poculum aureum. Aureum quideni ^ prppterea quod rem- 1 chodpnoror rex imperamt. Deinde pofthorum Medopus,
pedndèacregiaquadam poteftate nrmetur,. In ma-
nu'verQ j prPptér eorum quæ ilatuunrar effiaciam. | Pp^
culum autemfortalfis tepet, ad oftendendum, | upd nqn
ex federate, fed quadam perdidonis luæ lîci malidam ap-
petant. ; Ideo £c filas muldplicaueruiit abpnfinationes,
noce ftjDeo ab o minanda & execràndaftudia,, qqibush-
benrer peccantium muïdtudo potatitr, quæaborninan-
dampeccatieDrietatçm, ßcfornicarionisa Deocontami-
natipuèm,tanquamfiiauem potum, forbec. Et immun-
ditiafornicotionis terra: Fomicatio terrxyhi fixnt,qui terre-
iiis adgludnati finit. Non eiiim natura çpneeflit terræ,
cum &,anima careat Sê fenfil^ yt fornieari poffit. Et in
fronte 'em nomen feriptittn. Verba hi?ei nnüuiit ^quodo m ni
.obiectorùboreexéanda çommittac. Materfomïcat'tonum.
-D,um veto formeatjoms mauern dicit, quancunque.rur-
fiis volùerisvfiue veterem Rómam,, fiue nouam, feu tem-'
pus adueutus AndcUïifti, à veto aberratedon poteris,
quod'Vtraque'aliarum çiuitaEum imperium obdnüerit,
&vnaquæqj iftaruni femftprummartyriumfenguine exa-
riaufit. ?. ejsQ: ' ,v é
C a p y t LI y.
8 T mir at us film cumvidcrem iu4m ,admiratione magna. ^Ef
dixitmthiangelus : Quoremiraris'i Ego dicam tibimj/fie--
rium mulieris, & befiia qua port at earn, qua habet capitafeptem,
é r cornua dpcem. Beftia quam vidifli ,fuit, ójhon eft: &afcen-
fura eft dcabyjfo, & m interitum vadit,.& mirabuiitur habitant
tes in terra, quorum nomina feripta non funt in libro vita a_conr
ftitutione mundi, videntes befitdm qua erat & non eft, quamuis
rumque euerfionem, in Sufis fub Cyto,.P.erferum regno;
Sonftituto, Maeedonum fiibui^eifiim eft regnumi ;Hos i
vero iubfequutus eft in vetenRonfe'-prineipatus aeppm^
;fiasRoma'noru{U’,'qusefiib Auguftoquidem Cxfere:pojft:
priores reges fudsäc .confiiles Monarchiam nädtaeft: ab
drapüxVero'vIquécd Conftantinum occupataiiiit: poftv
quorumèxdnótionem; ad nouam Rpmam imperium fub
:;piis:Chriftiqlie cültoribus ImperätoHbus'trausladimfuiti
Iuxtahuncäatemiutelleblum,feptem quoqueaeäpieridi/
' fiint reges,generumpermutatiofie, malcuhni dicÖ’acrce--
mini,nullum impedirrientum idendtati intelligend* afe
ferente,fiibi quidem feeminino genere x«<|)<jtA<*f,id eft,ea-
pita:& fpptenrojif| hoc eft montes,neutro accipiamus.Hic
. autemfeptem reges notamt: nihil enim de nis leriptura-,
curiofius'immprari aeferutari confueiiit.-.. .. . M
Etdecem cornua f t a vidiftiydecem regesftmt,qui regnum nim-
dum acceperunty fedpoteftatem vna hora tanquam reges accipient
cum beftta.Hi vnum confiltum habent,& virtutem,&poteftatem
fuam beftia tradent. Hi cum agnopugnabunt,&agnus vincèt eos,
quia dominus dominorum eft | & rex regum : &qui cüm illofunt
yocati,& eleßi,& fidleles.Et dicit mihi: Aqua quas vidißi,vbi mu~
Her meretrixfedet,populi & turb&funt,&genteférl}ngiia. Et de~
cent cornua quavidiftiin beftia , :hiódïd'profy
ér defolatam facient Ulan} & nudam, & carncs eim comedint, ér
tpfam igne concremabunt. Deus enim dedtt in corda eorum,vt faci-
ant Dei volutttatem ,&faciat voluntatem vham,& dent regnum
ßtum beftiaidonec cónfummenturverba D'4 . Et mutier quarhyft
dißi,eft ciuitas magna,qua habet regnum fuper reges terra. ;i
Et decern cornua. Decem cörnüa, décem mqüicreges
.effe è Romano impend npufiimis tempbrlbus exurredtu-'
tem vna hora tanquam reges acceptrunt. Quod autem hi
regnumnonacceperint,fedpoteftatem tanquam regës,id
nimirumfignificat,quodinfiimüm&obfcurum regnum.
eorumfuturum fit.Qupd vero vna hora cum beftiarhora,'
temporis breuitatc adltruere^vult, per quod videlicet hora.
annicompletur>in tjua viheenti Antichrifto fubij cientur.
Vel certe hóra,vitam in delitiis ad a defignat. Et qui cum
iüo vocatifuht. Merito tanquam dominus dominorum, &
rex regum,etiam ipfiüs propugttatores vocari funt,nü yulhuius
poteftatem, terramque gloria fua illuminare. Nam
ficceleftia & incormpdbilia, terrenis corruptibilibüs*
que comparentur, quantum gloria: cxceftiim demoh* J
ftrant ? Et terra illummdta eft a gloria eius. Hinc quoque |
comprchendere poflumus, iplendorem lucemque di- 1
uinarum virtutumlógcfiiperare ftellarum iubar, ex quö |
hip eórrupcibilis mundi huius obfcuritates libere per-
tranfiit. Et clamauit infottitudïne. Fortem vero vocem
i J l H L ___ - - - - ^ b fiïm a tj’rcrumqüjaelignificantureffedamtacimmutahabentesvocationcm.
fedfirmam,&abfolutam,&? bilitatem demonfirahs. Etqüifiiam garem.— ------ - .- , illeeft? Cecidit,ceimmutabilcm:
idco&fidcles,qiiiafidelis vni domino h*-
ret,diiobus dominisieriiire no ydlens. Aqua vasvidifti.Di-
dum a nobis iam fiiit de his,quod cum eropice tum nam-
raliter ex aquis & in aquis terra perficiatur ac perfeueret,
in qua corrupribilis hie, & in aquofis mollibusq; deliciis
degens mudus firmatus eft.Porro nullo omnino alio mo-
do,qua hoc,ad humanageneraintelfigitur applicari, quae
quidem gentes funt vocis differenda diftindae,ad h ie autem
regum imperiaconferuata:. Idenimfignificat cornu,
a cornuris animalibus accepto vfu,quod & illafuis fe cor-
nib.tueantur jfi quando opus fuerit ex aduerfp aliis occur-
rere animalibus :perinde ac eriam regum edudi cxercitus
genribu^ id contra alias gentes praeftant, vt apudfefeper-
maneant,ne inextraneos difpergantur principatus.Ef dece
cor»«4.Iamdidum a nobis fiiit,& quid cornua fignificare
velfiit,& quod beftia diabolus fit.y aria enim eft beftixfi-
gnificacio.Nam alicubi quidem Antichriftus hacappella-
done defignatur,alias vero ipfe fatanas. Reges itaque,ait,
qui ante haccrudeleserantac truces per operadonemfetanxaduerfus
agnum,Dei admonitione meretricem odio
cidit Babylon magna j Babylonem dicens corruptibilis
vitaé huius trânfitum. Et cuftodia omnis volucris immunda.
Ad. VôluCres transfert daerrtones, ob incertum eotumin
homines impetunl quandoquidem & volucrum impetus
perfequentunhpc eft,voluptuofem vitae eonuerfadonc:
defolatam qupqj idolommreddent culturam, eamq-, de
lubris ac vatibus priuabunt:& cames eius,animalia inqua
ad vidtimas idoloru repofita,fibiipfis referuabunt,omne-
que foiicitudinem ac ftudium,quod vanis impendebant,1
de medio tollent,itavt qUafiigne confumptumvideatur:
& ornnes clament, vbina funt hoc teftpbre, qui circa mania
curadiftendebantur? Verum haeconmiavtin fuperio-
ribus declarauimus,non nifi Dei nutu fieri aiunt,&Dei in-
fpedioneaeprouidenria. Etfactant voluntatemvnam. Tar
metfi horum fententia cum Dei coeat voluntate, tamcn
velutiiDeo procurata ,iuxta inferutabilem prquidenriae
fu s profunditatem rebus inferuitperficiendis.Sic igitur fe
cundumhancanimi concordiam his a Deo donata,omni
traditabeftia: poteftate, efficiet vt praeualeat beftia ad
quodcunq-, congrua iudicia deduxerintt qu^ per verba ilia
defignantur,quib. ait,donee confummentur verbaDei.
Et mulicr. Manifeftius mulierem demonftraiis,fermonem
& inuafio ex infperato fiiperuenire conlliicuit. Et
iHuifa. inuifie autem nequaquam præter raiionem di-
dum eft. Quis enim mends compos dæmOrium con-
uerfetioncm non execretut $ prop ter quam etiam exccra-
tiones vpcatifunt? Exile de ilia populus meus. Exirevoxiu-
bet,quos nouitDominus èflè fiiôS. Exireautem, ne pij
cum irtipiis fimul périrent, quemadmodum & ad Lot
praecepitDeus ) Seruans ferua animam tuam, afeendens
ufque ad montem, fiiper terrâm minime quiefeens ; ita
8c hic. Et recordatut ejt Deus iniquitatum eius. Hominum
mpfe dicuntur haec. Ad bearâm quippe & affedibus
paflionibufque inaccelfemDeinaturam, haec Vel mente
concipere applicandafupcrfluumeft. Ibienim re-»
cordado, vbi & obliuio. Sed obhuio id , quodfedum f
eft, adeflefignificât, non quidemadu, fed tannim po- *
tenda; At Deo nihil fene potenda adeft, fed adu. Red-
dite ei Jicut & ipfa reddidit vobis. A nimaduerte ndum j
eft, à quo præcëprum iftud vel fermo profifeifeatur. Did J
fene pôflet, quod à iuftis ac martvribus, qui tempore
illo , not eft, aduentus Antichrifti, pro Chrifto cettâ-
uerint, quitantae crudelitatieorum, qui tunc invita fu-
turi funt, Ahrichrifti cooperatorum traditi, Vt quân- 1
quamadDeiimitarionémhivitâmfuam inftitilerint, ex1,
ceflu tamen afflidionum deuinCantur, vt hæc proférant.
Diximus aütem , mulierem tempus fignificare And-
chnfti, nonvrbemaliquam. Poculumquoque,eorum
voluntatem animiue ftudiUm, qui tunc in vita erunt :
qui de fetanae potentatu gloriantes, immenfa tormento-
rumabundantiain aduerlarios abutentur. Quemadino-
dum igitur ipfefecit,rependiteiUi. Mifcete illi duplum.Ncu-
tiquam duplicationemfignificat id quod dicit, Duplum:
fed quod humanus ac bonus Deus, etiam cum lpngp
interuallo infra id quod fuerat cpmpetcns punieric,duramuiKT
d t “ >»____________,_______ J pla fe rependiffe arbitretur, eriam vbi panem aliquam
q ù ï rcmlnfuper eospà-' reddidcrit : Sc nedum dupla, ,imo & (eptapla. Nifi
:cïtur, qui terrenis addidti finit. Haud enfin omncî qui fortaffisidfflfiiMeflèDeieïiftimandnmiit.. Quaennn
habitant terram, hi edam fimul cum terrenis iam pere-
unt. * .
C a p v t LV .
r ? Tpaft.bacv 'ulialiumangelumdefcendentem de coelo, habeng
JC / tem poteftatem magnam: & terra Hluminata eft à gloria eius.
Et exclamautt infortitudine voce magna, dicens : Cecidit, cecidu
Babylon magna , &fatiaeft habitats damoniorum, & cuftodia
omnis fpiritus immnndi, & cuftodia omnis volucris immunda &
jinUi/à: quia de vino ira fcortationis eius biberunt omnesgentes. Et
reges terra cum iüa fcortdiifunt, & mercatores terra depotentia
dduuirum mis dilutesfach funt. Etaudiuialiam vocem de coelo
ratioiie is qtti didt * Non iudicabit D ept bis idipfum,
nunc in duplum ac feptuplum eum vldfei ait l Si ergo
duplum ac feptuplum hoefenfu aedpiatur, vtflori pro
mends, fed longeinfra fignificet, nullum fortalfis ab-
furdum fequetur. Quantum glorificauit fe. Quantum’,
inquit, gloria: ac vita: huius delidarurii aflequuta eft, nec
tamen Dei Compleuit prouidam voluntatem, tamum
illi rependite. Qiua dicit in corde fuo. Cor , permaiifio-
nem eorum dicit, qui tunc vitam complebunt; quos
etiam cunt muliere adultetiutn patrare coiifinxit. Et vidua
non film* Dicit enim impede non defolabor. Idea
vna die valient plaga etUs. Dicendo, Vna die, inexpeda-
tum ac reperitinum tempos iudicat, quo hac contingent.
Nampoftquam hoftes eius iplam obrinuerint, omnia fi-
J muIvLdiefiippUdiinea.fi, q n lv ia s fiie rn .in flig ,
eius,ne dleplagiseius accipiatts : quontam fequuta funt peccatqe- r r , ■— n r :
ius vfque ad ccelum, & recordatas eft Deus iniquitatum eius. Red-
dite illificut &ipfa reddiditvobis, & duplicate ei dupliciafecun-
dum opéra eius. lnpoculoquomifcuit,mifceteillidupluni, Quantum
glorificauitfe, & in délit iis fuit', tantum mifcete illi tormen-
tum&luttum, qu 'ta dicit in corde fuo. Sedeoregma, & vidéo.
Ideo vna die ventent plaga eius, mors,&luftus, & famés,
& igne comburetur : quiafortis eft Dominus Deus, qui indicatu-
rus efi illam.
Biblioth. Vet. Bat. Tom.6 .
poterunti quod potens ficDominus, ficut profperahis,
quichari fibifunt, diftribuere* itâ & peCcatores irreme-
diabihbus pürtire fuppliciis.
Etflebunt &platigent fiiper Utam tegts terri, qui cum iüa
feortati funt, & lafciuierunt, cum viderint fumum incendij e-
ius, longeftantespropter timor cm tormenti eius, dicentes: Va
va ciuitas iüa magna Babylott, ciuitas iüa fortis, quoniaM vna
horavenir iudicium tuum. Et ntgociatorts terraflebunt & lu-
gebuntfiuperiüam, quontam mer ces eorum nemo emet amplius:
“ ■ ~ . - "A a a i jn e r