A
Exercitia
S.Eulgcntij.
B
Humili-
tas S. viti.
Cogitur
redire ad
Abbatis
officium«
Presbyter
confecra-
turFul-
genttus. .
■ j-Vintoru c
*defiderium.
Interdi-
flpRegio
non licet
ordinäre
Epifco* V
pos.
D
*prçftituros:
jFugitepifcopacum
omnes fuas mortifi cat voluntates,ieiunijs,infuper oratio-
nibus,vigilijs, & abftincnti* vacans.totumque fe cum vitijs
& concupifcentijs fecularibus crucifigens, roanibus
fuis ctiam deledhbilicer opctabatur. Nam & fcriptoris arte
laudabilitcr vtebatur, & palmarum folijs flabellos fae-
piflimè contexebat.*Cui operi edameum fuiflet Abbas,
in fuo monaftetio vacabat : leâioni autem in cellula frequenter
coram fratribus infiftebat, apud omnes amabilis,
honorabiliSj&iocundus.
C A P V T XV.
, tanta in illius
Ç Ed quanta in eodem roonafterio lætitia,
epente triititia. Gaudebant iftiqui
difeefluexorta eft repente triftiria.Gaud
eum fufeipiebant, dolebant'illi qui amiferant. Nafcitur
intereos nouapugnacharitatis. Ifti nouum focium tena-
citerampledhintur,illi antiquum pattern reddifibi fuppli I cinam gaudens;
citer deprecabantur: Ifti ft ornari de prae(èntiaeius,illide
abfentia deficere confitentur. Bcatus verb Fulgentius ma-
gis volens difeere quàm docere,confentit hic eflè vbi fuit
inferior : & trépidât il Luc redire, vbi cun&is poffit efle fu-
perior. Tunc Abbatis Felicis & omnium fratrum quos re-
liquerat dolor ex ncceflitate cofiliumfuraens, patrocinio
fan&i Faufti cpifcopi Infulanos monachos pulfat.HLe protinus
epi.fcopali auâorirate fuum eflè monachumFulgentium
allegat.fibiqi reddi, & vbi ipfe iuflèrit viuere debere
confirmât. Minaturçxcommunicationem contradicen-
dbus,ipfum verb Fulgentium, nifiCQnfentiat,mobedieh-
tibusfiroilem pronunciatiudicândum. Quid multa? De-
ponitur rurfusB. Fulgentius ad monafterium proprium,
fubire praecipitur Abbatis officium. Et nc iterum à defide-
rio fpirirali mutabilis fieret, repente eum fâçerdos confer
crarprefbycerura: vt Abbatis &Erefbyteridecoratus officio,
nec monafterium rclinquere,necin alia ccclefia pof-
fet ordinari.Victus igitur,&honoris compedibusvindus.
ccepit iam beatus Fulgentius aequanimiter monafterium
fuum regere, faraaque crefcentelaudabili, fuper omnes
Aphcicæ prouinciasinnotefcere,mipfo autem f Nuntorü
territorio tanquampropriusEpifcopushonorari, paratis
omnibus, quandocunque facultas ordinandi epifeopum
concefliflet.beatunfFulgentium primum facerdoteru vo-
cibus & raentibus petere, nec alterum nifi beatum ,Ful-
gentiumfibi confecrari permitterc. *defiderium deinde
populorura Deus videbat, ipfum quoque beatum Ful-
gentium non latebat.
multalocajvbi beatus Fulgentius auc prius aut foltfS ele-
(^Useft, poftquam minimepotuitinücniri, déditalijs honoris
fummilicentiàm.' Repleta iam fuerat prouincia Ëi-
zaçenanoujsfacerdodbus,&penè vix paucarum plcbiutn
cathedræ remanferant deftitutæ. Regis quoque cornmo-
ta (guida, cun&os iam decreueratexilio mancipandos, in
ipfum primitus ordinatorem,ideft,Primatem,nomineVi-
dorem}procedentefententia,quiiam à fèruis régis exeuh
tibuscaptus,ad CartKaginem ducebatur.Et omnino fuc-
cedente maiore triftitia, verfafuit in publicos ludus ordi-
nationis aflumptæ lretitia. T Une pccultis nuncijs edocen-
tibustranfiftètempus faciendæordinationis, beatus Fulgentius
pütans cathedras quàm maxime proxi mas epifeo-
pos habere proprios, ipferurfus monafterij lui congrega-
tionem gubernare reuertitur, nihildubitans,nequefor-
midans, lcd omnino pontificalis dignitatis fe euafiile lar-
C A P V T X V I .
Ç E d quea tuncregalisauthoritasepifcopos ordinari pro-
'3 hibuerar,nccviduacisplebibusprouiderepaftoreslicebat
: fecurus interdidionis huius tempo» tranfigebat/u*
perfluum iudicans honorem fugæpræfidiorecuïare, que
nccdarealicui fas erat, nec accipere. Poftquam vero la-
cra turba pontificum, qui remanferant, comrrmnicatoin-
tef fe confilio definierunt aduerfus præceptum Regis in
orhnibuslocisordinationescelebrare pontificum ; cogitantes
aut Regis iraeundiam fi qua forfitan exifteret miti-
gandam,quo facilius ordinatiin fuis locis vel plebibus vi-
uèrent,aut fi perlccutionis violentia nafeeretur, coron an-
dos etiam fidei confeffi one quos dignos in ueniebant pro-
motione, minifterium vero fiium facilius impleturos, at-
que inter ipfas tribulationes propriisplebeb9 folatia^prç-
bituros: Fit repente communis almmptio, Presbytdros,
diaconos,& fi quos inueniret cledio rapere, benedicere,
confècrare certarim iniocisfingulis properantibus, ne in
tali ftudio aliquisaut tardus aut nouiftimus inueniretur.
Tune Ë.Fulgentius eligentium vota velociori pra:uenienf
fuga,lare bris incertis ablconditur, nec quæfitus vllatenus
inuenitur. Plebs ipfiusloci vbi fuerat monafterium con-
ftitutum^ifferre fuamprorfus eledionem,donec inueniret
beatum Fulgentium, cogitabac : Veruntamen timens
ne dumdiu beatus Fulgentius quæritur, fama hæc Car-
thaginem peruenirer, atque inde rurfusRegalisinterdi-
dionafeeretur: iracompellence feftinationis neceffitate
fuadentur fibi de fujs clericis alterutp qurerere. Sic per
C A P V T X V I I .
\ TEmntamen altiori copfilioDeusnofterprædeftinây
c taperfiçi^s,.çuid^(ip t d o c e n d i falubritet faculta-
tem, dodrinæfalutariS^re iam volebat authoritatem,
ne 'deefier fidei catholicæ contra Arrianos fidchïfimus
prædicator. In tempore ergo tribulationis ablcondere
•f voluit,vas eledionis : per quem implere difpofuerat officium
prædi cationis.Erat adhuc Rulpe flobile oppidum,
clariffimis habitatonbus prorfus ill u lire, cui nullus fuerat
epifçopus ordinatus^ quià diaconus quidam Felix nomine,
qui ambire voluerat honorem pontificis, répudiât us,
in illoloco necipfe merebatur, nec alterum reciperepa-
tiebatur. Fraterquippeeiusgermanus amicus procurato-
ris, per potentiam fecularisadiomsminiftrabat vires am-
bitionis. Dolor honeftorum ciuiummentesvehemenre r
angebat, curfoliremanfiffèntfine pâtre Ipititali,qui vide-
bantur fuper cæteros cxcellere nobilitate earn .li. T um repente.
fama verax dolentibus nuntiat, beatum Fulgen;
tium quem tot loca primo facerdotio iudicauerant di
gnum, nullatenus tempore ordinationis inuentum, reman
fi (le preibyterum : gloria maiore veftitum, quodhonoris
fuperioris fie calcauerat appeticum. Illis quibus
difplicebatfuperbusambitor,placeciftelaudabilis excu-
lator. Confentitur ab omnibus, iftumfibielTeferuat um,
propterea minime tantis plebibus ambieptibus ordina-
tum. NefcienteigiturB.Fulgentio,VidorPrimas initi-
nerepetiruràRufpenfibus: & vicinis epifeopisordinandi
Fulgentium licentia dacur. Tunc aggregata violence
mulcit udinis manu, repente Ë. Fulgentius, dolëns oçulqs,
in cella propria reperitur : Inuaditur, cenetur, ducituf, de
pontifex elfe, non rogacur., lcd cogitur. Inde ad Epifco-,
pum,qui admonitus fuerat ordinacionem celebrare, per-
dudu's,ignocip.opUliconftituiturparer: ita v tin illo pro-,
pheticum illud compleri videretur oraculum ; Populusquê
non cognouiferuiuit mtbi. Ni mis autem graerfiimus viri fa-
pientis afpedus, & fauores populrfuftragantis augebat ;
& à quocunque tune videbaturincognitus,humilitate ve-
ftium blandus ,modeftoq; inceflu venerabilis habebatur.
Cum veroloqui quippiam cogente interdum ratio ne vo-
lu(ftèt,in ore eius omnis turba pendebat : exlocutionefa-
miliari côfiderans qualis effet Ipiritalis magiftri fu t ura do-
drina.Propter quod, ex omnibus pofleftionibus vbicunqj
tranfibat,populus confluxerat ad fauendu m Rufpenfi ec-
defiç, quanto ferius,tanto melioré c o n n û te s prouenifle
Pontificesm. Diaconus porrô videns fiuç ambitionis cona-
tus vanilfimos defecifiè,quod folü rcmanere del ufo pote-
rat jfæui t,& tardus innumeris deuijs congregatis, venienti
filio pacis, fçandalu (ficut facerloquitürPfalm.)i«xr4femita
ponit. Viam igiturperqua veniebat Dei feruus eledus,ob-
fedit ambitor infeftus : led vbique fimplicibus fubuenit
Chriftus. Necimpediripoteftabhomine facerdotis ele-
â io qua nonpræcedit ambitio. Nefcio quo fanéti fpint^s
admonentis imperio per alteram viam populus qui præ-
cedebac ambulauit, Sc B. Fulgentium dum adhuc hoftis
lèdec in via , fiipec fuam cathedra m collöcauit. Cele-
brata funt eodem die Diuina folenniter Sacramenca
- ' • & de
|noluit.
Cogitur
fipilcopa«
tum Ru-
fpenfem
fufciperc.
Felix diaconus
pul
fus fæ uit
Fulgen
im. » ;
fful. 13 J.
piuiaa | & demanibus’3.Falgentij communicans omnis populus i Eelicem venire velocius perfuafit, cum maxima pene to'
célébrât abfceffic.; Qi^od poftea diaconus audiens, diuinæ | tius côgregationis multitudine/nifi quod paucilfimos fta
fojènnrter voluntati,licet tardius, cellit. Hune illico reuertentem B.
fâcraméta Fulgentius benignè,afFabilicer,clementerq; excepitûta vt
eumpofteapresbyceixm ordinärer. Sed vltioncm débita
diuinaiuftitia demonftrauitomnino velocicef. Erenim i-
pfe diaconusiâm presbyter intraannummortuus,& procurator
eiôonlèn tiens, adpenuriameft redaôtus. Dede-
runcenimpoenastemporalisaudaciæ, quibus pocenseft
Deus præparare in fùturo gratiam cæleftis indulgentiæ.
Nos iftudpropcere^vel comemorandum putauimus: vt
oftenderemus hinc B. Fulgentio maiorem creuifiè circa
fin^ulos authoritatem, dum cognofccrcnt in iftis vigilaf-
fediuinam feueritatem. ^ *
C A P V T X V I I I .
B
Honores
non illi
in contradidlores diuina vltione.Nec itafa&us eft epilco-
puSjVt efle defifteretr monachus: fed accepta Pontificis di-
gnitate,profellionis pr^reritx feruauit inregritatem. Ser-
uataverbprofeflionisintegritas, plus ornauit Pontificis
i ij^ignitatem.Nunquam deniq; pretiofa veftimentaquaefi-
Nufqua
degit fine
mona-
chis..
tres in illo monafterio dercliquit, quibus vnum è fratrib-
nomine Vitalem,præpofuic. Tali verb chariratislege mo-
nafteria vtraq; * praecipiensviuere; vtquafinonfuiflent
locis diuifa,fie fuiffent vlranimirate coniumftasfi qifoS autem
nouos monachos vel in ifto vel in illo rnonaftetio
Chriftus acquireret,tempus interiè conuerfionis.ordiné-
que lèruarent. Erfiquando ad fe videndos iubentibus
duntaxatprioribus venirent.-non vthofpires,led quafi v-
niuscongregationis horninesfuicipetétur.Beati verb Ful-
gentijepil'copiprouilïonibuscommunitergubcrnati.pa-
trem fpiritualcm fimplici vencrM»tur affeâu : fie bearo
Fulgentio fi nguladilponente , W fufcepta iegendorum
làrcina clericorum, confolationem perdeçet monachor û.
C A P V T X X ,
ÏNterea repentè dirigutur miniftri tegalisfuroris: vt de-
tentus etiam ipfe cum cæteris,in exilium Sardinian! cô-
feflor Chriftinobilistruderetur. AbduâUs ergo Velod-
cer,licet doleret ecclefiam fiiam nullis adhuc éloquioru m
tuorum monitiseruditam,remanfuramq}protinus defti-
tutamdapienter tarnen triftitiam gaudio maiore vinceba t,
quod tam gloriofie confelfionis elle parti ceps inchoabar.
Comitantibus ergo m onachis fimul & clencis,magifter e-
gregius vtriulqjprofeffionis,exit flentibus omnibus laicis,
de cathedra honoris ad locum beati certaminis ; para tus
fidem catholicam mente libera, voce forti, coram Regi-
bus& poCeftatibus confiteri. Sufcepit euAi Carthago ve-
nientem,fru(ftumq; notitiæ eius in paucisdiebus fideliter
guftans,multaobtulitmunera:quæ beatus Fulgétiusmo-
uafterio illi quod fabricari delegàuerat, profutura man*
dauir. Iple verb nauim crucifixo corde ßc corpore nudus
afcendit:habens fecum plurimas diuitias feientiç fingula-
ris, quibus omnes, vbicunq; veniebat, indeficiente largi-
tate pafeebat. Inter alios faneepilcopos cum quibus exilium
commimefulceperac, temporèürdinationiseracin-
ferior: led patientiæ&charitatis virtute non inferior; In
rebusenim dub ij s, vbi quammaximecófilium perchai ur,
fi quando inter le confefibresbeacilfimi de communi vti-
SVfcepitinterimbeatus Fulgentius epifeopatum, fine
aliquaambitione, cum maxima déuotione: manente
autquoridianaieiuniapr«termific, autconditoslei-
uiter cibos vel inter hofpites mand ucauir, aut difcumbé-
do faltem requiefeere & refQluere rigidum propofitu vo-
luitiled vnatanturh viliflima tunica,fiue peraeftatem,fiue
per liyemem parienter indutus, Orario quidem^ ficut o-
mnesepifeopi, nunquam vtebatur; pelticio cingulotan-
quam monachus * vtebatur. Sic ftudio humilitatis ambi-
tionem veftium fugiebat; vt necipfa calciamenta fufeipi-
enselericorurn, ¥ auc vlrimiscaligis in tempore hyemis,
aiit caligulis in temporeasftatis vreretur.Intra monafteriü
lane in reeduin loleas accipiebat; frequenter; nudis pedib.
ambuIabat.Cafulam preriofam vel fuperbi colon's,. nec i-
pfe habuit , nec monachos fuos habere permifit. Subtus
cafulam nigello vel ladinio pallio circundatus inccflir.
Quando temperies^erisinuitabat, folo pallio in era monafterium
eft epopertus. Scapulis verb nudis nunquam a
nobisvjfuseft: necdepofitofaltimcingulo fomnum peti-
4it.Su*autem *r confcientiaj.Dao tefte,fiduciam gerens,
. . litacecraótabant.vkimus quidem fedebgt: veruntamen iri;
qua tunica dormiebat, inipfalacrificabat: &tempore pfiuslèntentiam primas vel omnes qui primärem feque«
Saçrjficij, mutandaeflè çordapôtiqs.quàra veftimçcadi- | bantur, audire&façerecùpiebant, quamuisille nihil per
cebat.Huiçbeatiflimo facerdod nullus aliquando extor-
fi.tcuiuslibetgeneris carne's accipere : fedlolafimpliciter
holera, ptifanas, & oua, quàm diu fuit iuueuis, fine oleo :
ppftquam yerb fenuit fuperfulo oleo mauducauitddeo o-
leutnperfualusaccipere, neCaligopræUalensoculorum,
ledionisimpediret officium. A vino autem feroper fan us
abftinuit.Si quando verb compellente infirmitatis neeef-
,fixate vino modico vticompulfus eft : calicibus plenisa-
qua, fuperfundens quippiam meri, nec faporis eius nec Or
dorisioçunçlit'ate fruebatur. Ancequam vigiliae nuntia-
renturà fratribuS j iple lérhper corde & corpore vigilans,
aut 9rabat,autiegebac,aut diiftabat, aut cuicunq; fpiritali
mcditationi folus vacabat : quia fe per diem filiorum ec-
çlëfi* necelfitatibus occupari iugiter feiebat. Ad agendas
cum feruis Dei vigiliasincertlum defeendebat, fed priua-
tas apud fe vigilias,ftudijsquibusdixi, multo laudabilius
exercebat.
C A P V T X IX .
iN nullo autem loco vifus eft fine monachis habitare:
propterquodà ciuibus Rufpenfibus hoc primum be-
ncficifi ordinatusepifeopus poftulauit,vt fabricando monafterio
locum congruum darent.Tuncex plu rib.ciuibus
obedire feftinantibus,optimo fàcerdoti, quidam nomine
Poftumianus, Cbriftianiflimus, ÔC inter fuos nobiliffimus
ciuÿ), agellum proprium fideliter obtulit, -non longe ab
ecclefia conftitucum : vbipinis furgenribusin excelfum,
* Accepit. fpeciofi nemoris virebat amoenicas. * Excepit beatus Fulgentius
libentiffime locum, cuius etiam necèflària ligna
inanero gloriatn fibi vindicans , déferrer honor cm congruum
prioribusfiiis. Si enim cogebacur refpondere con-
fulentibus, erat paracus'èis feroper obedire iubentib. nec
.præfumebarexcorquerealiquid nolentibùs. Poftdelibe-
rationis au re m longi ffimas moras, quicquid diffinil^o cô -
munis inuenera'c,eloquenterallegandumfenfibusca:tc-
rorum, beato Fulgentio dimittebatur. Huiceriamquan-
docùnq; Tranfmarinisliteris de fide vel de diuerfis quæ-
ftionib. interrogabantur epifeopi,refpondere pro omnib.
ab omnib.imponebattir.Ita ficut fanéfæmemoriç Aureh9
Carthagincfis ecclefiç antiftes,inter fua priuilegia merijit,
vt litetas ex Africano côcilio dadas ipfe folus fenberet : fie
ifte meruerar, vt literas ex illo concilie» dirigetidas lolusi*
pfedieftarec. Sexaginta quippe & eo amplius epifeopos
tunc catenaligabatexilij, quorum lingua & ingemu beatus
Fulgenuusepifcopusfuit.Proptereaquandocunqjre-
fcribebantconlulentibus,epifcoporum nominacuntfto-
rum dicebanturin titulo: fed folius beati Fulgentij fermd
tenebatur in ftylô. Præter iftas quoq; pu b li ci traâatus e-
piftolas, fiquis forte ex ifjfisabfentem plebem fuamcor-
rigere vel monere voluiflet; àd beatum Fulgentium acce-
debat,& per minifterium linguaseius officium fùædifpen-
fationis iroplebat. O mirabilem virum,hon fibi foli,fed o-
mnibus natum. Sola cum Rufpenfisecclefîàdoiftoréme-
ruerat: & pars maxima Goncilij * Bizahtini de ipfiusfer-
mone viuebac.Quicunq} in qualibet facerdotiim exulan-
l|dum plebe tentabatinquietusexifterp, vel epifeopi pro-
prij iuflàcontemnere : beato Fulgentio disante fic corri-
piebatur a biens,vt fatisfa&ionisremedium qùçrèns,ena-
uigato mari continué fictétpræfêns:& per ipfum B.Fdh
fqturgfabricgconfpiciebat:protinufq->bcatum Abbatem gentium,cuius eloquentiam fenfera^t excommunicarus,
A $ , impetraexilium.
pfjtci-
pieba t Ÿ*
Dili.
F
Eius len
tentiam
-juantif -
cerinr |E-
pifcopi.
Nomine
omnium
Epi (coper
û red-
dit refpö-
ia litens.
H
Sexaginta
Epilcopi
Vit 'videre
'licet it
brofuo
De Incarnat
tone ér
gratia é>
lib./trbi-
Efficàcia
feriptorû
'Fulgentij.
*: Bizace