Bnnodij Libellus
I » »
f s
rTT»ujS'&
W ^ i é
£>.18.$.:
%&*•- 14.
I ;
Èfbtf.**
D
PollilU, q u ®deaccufaroribus prolan funt, addldi-
ftis: cur perfon® luff* fint præfentari, quas fæpe unpcna-
Ë Hagitafièt auftoritas, addeftaodaclonemgenijpMU-
nc rccius, qui nuncinfede Apoftolica, quafi m quadam
arceconfiftir. VcrcvobiidicitSapientiat Hmomfimus,
& t x m temporis t i inielkäum non peruenutjtd Ubiret, »
feint quid dcctptumfit apui dominum: «citerum dtcnnt Pro-
uerbia: oditftqm ntgügtt fiudi*, imptrmi mm obuut mm.
Quid enimillam, qu® ex vipeona feientia défendit 1-
qnorantiam fingitis î quid adhibetis mua latroclnahdl
arte pr*ftieia.fimplicitatem fronte monftrando! De Vobis
vere didum eft: Qu) loquitur mtnddcium, ex propnji loquiturJftam
lit it i ® fe ie rn , ex indiciorum cenfura venien-
tem, vafra prouifioiiefacerdotis n o ta oculisabftuliftu;
vt euro ralibus aduerfus acies veftras inftrudtam mum-
tionibus, & innocenti® in teftimonio orbis teladeferen-
tem, ab ipfis iadiciorum adyris pelleter«: prouidentes
I vc neefine impugnatione infons viueret, nec haberet lo-
! latium de incortuptaiudicum inquificione pulfatus. Vos
p r ï f e o & dediftis Mnuid ita examen, cum Vno codem-
qucirinereàvobis difeepeationum dnbia fubireüc proh
ib e ™ , & cog tur ; & p c r fingularem callem ad caufam
àrcendus euocarun ne manifefta falutem aut non lacefli-
tus obtinéret.aut fut riperet abfolutus. Adolefcentiç meç
memini me legilfe temporibüs de quodam dictum : Exult
exilium imper as, nie datN os impetit Prophetæfentenna : I-
fiifuntviri, qui conturbauerunt terràm, &quicàncujferunt régna
: & iterum: Excidentur ramufeulieorum falcibus, & quade-
reim fuerint, atfeindeneur, ôr rurfus: Dum non fieratis, venue
con trim vtftra, & comminueeur mult'ttudo veftra, ftiut lagenafi-
gnh, Nec non propheta ad hanc caufâm fpecialîter locu-
tusintonùit : Dominus inclinable m*numfuam,& cornet qui
fert malts auxilium, & cadet cuipnfiatur auxiltum,fmulque
omnesconfumentur. Redeo tarnen, poftvetuftaexemplo-
rum fuffugia,ad nouellas canonum definitiones.Clamat
inalio loco Carthagincnfc Concilium : Quafcumqüead
accufationem perfonas leges publies non admittunt*his
impugnandi altetum & nos licehtiam fubmouemus i & ,
N u lls aCcufationès à iüdicibus audiantur Ecclcfiafticis,
quæ legibus fæculi proKibentur. Quxroà vobis, viri quitus
trahitis, exemplorum nexibus prascedentem : qualîvo-
bisinhacparte remanferit cum renitente conrentio,&
validis facundiæ veftræ digitis exigan tur oblata. Samuc-
lem etiam prophetam mirificum de confcier.tiæfuæ fe-
renitate vulgi dicitis imploralfe teftimonium.Quid enim
Samuel dixitîlcire dominum,quod nullius v.nquam fub-
ftantiam, nullius pecusabegiflêt, aduerlatum (e muncri-
bus, & , quod eft fuprahomincm,ft»onte venientia dona
vitaifc:prouidens fcilicct,neper fulpicionum prçiudicia,
opinion is damna pateretur. Poftremum fub diuina atte-
ftatione patefedt innoCentiam, ne humanum fubiïet examen.
inditaeft ad vngucm polira perfedio,cuius conditio-
nis fiierunt îfta màncipia,qüs poftulata feriptis principa-
libus inthrtàfti?& éaferailisadhucin potéftate alterius
catena retinebat&nulla ab obfcsn s ôbligationis cpm-
pedibus veftigia in libertatem mirta laxabanc, vel vobis
difefeptantibus fidem aliquam prsdidorum verba portaient?
Sed, credo, replicabitis : veritatem, quamfponte
prolatain illis vox habere non poterat, hanc diuerfis eru-
ciatibus è latebris fuis religiofus tortor exegerat ; vt düm
poenis corpora föluerentür, qu s geftafuifie nouerat anima
non celacet . Sed quæfo, primum ad leges püblicas,
dèindead iudices ora coxiuerrite': quipofluntindefen-
fi o ne lua fi c èloqui: N os, quos Dei lèruitiùm poA i ftarüm
refum abiedionem fede ingenuosjquîferaulorurti inful-
tantium ÇontuméKas, aut defpicimus» autfidemus; qui»
baVfcriptum eft de famuli* per Apoftolum : Mertientote
qtiia vefier&illorumtnc*lts eft dominus, ad hæC fæculi Inala
reuocabimui;? Êidendum à nobis eft^ quod'fadentem
altern m ptofattum elfe contendimuS ?quodperminifte-
rimh iulfionis manus aliens inceftaret afpeâum, no^ :
ftrôpérageturimpètio? Nolité handadvniuetfasËèclé^
Äasmentem rapadum luporurn more & natura (èrtiatér
quiapoftquam nöS maculaflet fort« pro defldèrijà Veftris
cruénta difcuÉo, eff j&um in hi*, quo tènditis »"non ha^
betet. Sed dicerite vobis propheta; Tonamus circulant in
nâribut vèfins,&fr*niï in hbijs,&reducamus voiinviaquà veni-
fits: qui éoderapróphetaaflerente impugnamini, qûi di-
cit : Èrunt quaßHonfint,& peribunt viri iquUontradïcuntïebiSó
Höc etiam nóuo aduerfiis nos fiibäidiftis inuento, i-
) p fumdominum Si redemptorem noftram, fertfotnm fu-
, biifleiudida; & cætrô'peratorem partiêulæ cuidam fpoft-
: re fiibiacUilfe terrenæ: dum teftatöï,&loquitur: Homo lu*
d i , & qui habitas terüfak'm, iudicati inter me, &Vineammeam:
Hoc etiam beatunï Pétrùm; höc iPatllüm Apoftolum non
! hrrruiffe nàrratt^gcillam vefttam elegantiam ad iusper- 1
Redemptornofteriudidum, qnodinterfe,&vi-
neam fuam optât euenire, dum veftra in præfenti negotio
mala refpicit, magis implorât fan&us Àthanafius Alexandrins
vrbis Epifcopus dum partidpium veftrorum
arguerctur inuidia, agnolcens nbi pet contumcliarûm
multitud.nem exercitium contingere, riontimorem, vere
ad corons pretium iunxic,quod de dignitate fubmifit:
& ante csleftem de abfolutione fententiam, perfonam,
rei innoccntis bonus sftimator implcuit. Sic enim
Chrifti milites fudore fuo honomm fibi incrementa par-
turiunt, dutn concerta faftigia cclfipre humilitate cafti-
gant: inde laudum cumulos mercatùri,vnde ihdepta culmina
fub limiparcitate moderantur. Sedquamuis B. A-
thanafium Romano Antiftiti, quantum nofle datur, ira-
parem locus oftendat; fad o tamen inilegotijscompa-
rantur. llleprsfto fuitiudicibus: ifte, quantum & vos dicitis
, aduocauit. Ille intentatam difeuffionem vt Dei famulus
non refugit ï ifte t riumphi fui Ipcm in difeuflorum
colledione conftituir. Sed quidhis longiuscollationi-
bu* immoremur ? Iudicia & ifte voluit y amauiç, attraxit,
ingreflus eft:& quod porter fideli corda doloris iufti acu-
leis excitate, venerando Concilio audoritatem etiam
contra fe, fi mereretur, indulfit. Qüis in hac allegationis
ipfius fronte nefeire t fultum ad coepifcopospuntatis te-
ftimoniis conuenifle,qui hoc quod dift,ridionem eorum
minus licebat, exhorruit » æftimans illud magis quolibet
modo labefàdandum, quod ftatuiflèt cenfor inualidus 3
Quid prsfatum inceflîftis canina loquacitate ? qu id ls -
ditis non merentem ? Votum eiûs eft, quod yeftram pu-
taris elfe terrorem: fed aftutior in Vobis,quam in Athana-
fij aduerfatijs nouelli virus ferpentis infibilat. ïlli nefeie-
runt, quod vos optime calletis,qualiter triumphus tolle-
retur impetito. Illi prouocatum, ne aüdiendüsüonoc-
curreret, formidabant*. vos moram qüam habebant examina
non ferentes, venientem iaculis rcpuliftis ; & tædium
vobisde fentcntiaprçparatüm armorum vltricium
aflumptione cotnmutaftis. O malorum commemoratio,
quç vôcem &prçftat,&fubruitjdumillosquosin clamo-
rcm coegerit,eorü etiam grauitàce fad i Verba confun dit.
Quispatiaturvos s.quo animo garrientes ? Ergo nos
fécundumaflertionem veftram, nouellæ vtilitatis com-
moda non amamus, dum definitis, fenioribas præftamus
obfequium?Hictûtaingenij velafufpenditis.-ntcrcfupi-
ne ceruicis ex fecelTu pedoris quicquid habuit flamini*
tudus euomuit. Aiunt enim; Moyfi à vobis ieiunia, & E-
lifæimiracula q u s egit dum mortuum fiifcitauit,fi anno-
fa tantum fcdamini, condtfmnantur. Quid hic rationis
inuenit ferutator idoneus ? nonfiauri pallidus in quilt tor
occurrat , in fenfibus veftris laténtium venarum motus
inueniat, & infuetis lucem latebris lèrmonum foflor
admitrar. Ideirco ergo catiamiraculanon probamus, fi
iuüenilibüS coiilênwm non prsbemus exceffibus î Si
feruum domino, difcipülum magiftro Euangel i j memo-
resfubiugamus, quicquid potuit prodefie negiigimus ?
Alià fuite, improbifiîmi hominum, q u s ad vfum recen-
tem fine iniüria vêtu ftatis adhihemus.
NouaW deinde culpam, &quaminueftigatio noftra
tranfierat,reclufiftis : quarçPàpa, fine exempliinftitùto \
præccdentis, Synodnmeonuocauit, vtdecriminumc-
ius obiedione cognofeeret. Poilhscnos falfitatis argui-
tis cura Principe, qusinpræfato negotio fcriprafunt, di-
cimus poftulata. Præfta, Domine, vtlabyrinthi huius fine
errore finuofos fuperemus an fradus : dirige femitam,
quam flexilis colubet iuxta fabricam proprij corporis
autmenÀpohgetfttà
pro S'ytiodo.
- ■ ~ I , . g....I
NunVlorga non opus eft adtiionitione iam perditiji
odium debertiusoperi, <& cuiusiatn non fupereft quod
damheturaudoribus. Mulierumturbasaiferitisvrbahis
cbloribus cump? §fato äd iudicia cohüenifie:&iila veftra
iubtili tare oft^ditur fexus, qui rnaibrem Antiftitfdebuifi-
ictafredum. Profaniifimihominum, fcTiptufn retinfeot
AliudtRmdtdicm,<diud tccufitrt: Sc prophetam dixitTe; f r .
probtntes otrbumfptruttit in cdumnin, & in tumultu, & d ig in
afiroptiru crit vobii iniquity hicficut mimupiioiqnii pro ho-
bisdielt Doihini« S » qui iudicnnt vos,rgo iudtubotScitemm
ad fernor fuös d' cit: Soh’t timtre opprobrium hominum, & I
bUjphtmidf eorum Hemttunti,:mr[ns eriamVc bit clamar:dt‘
cedtte hue fernen uduletri, &fornicarii:fuper quemlu/itluJupee
d«omdiUtifleoi,&eiiciflulinguam>qttnqMdnonvosfiUiretlrlli
eftito fernen mendaxi . ‘ 1 : J
Q u * qiiibuacopnjaris adliertite, clicftes.tndiiäa can-
fayderelietij defehforibus.Papa deccffit:foanobis in negotio
pfxicntb&.platearun^quafum e t a fiypocrit® ex-
empla proponeiitea, Ndbisfcriprnmeftper Panliim A-
-pqtalnm: quibus erucifixus eft innndus, quid illis'cum
foroPfedifta neiCitis,aut quod eftgrauius,nbta'conrem*
mo's. Pcregrinum credo aliquid, & i ratione feparatum
poftulans Papa diiceflic.Nonnc hociperauit proftatu la*
bends Ecclefispaftorali cura conftridus, quod & reli*
giofa prouidentia, & cauls ipfius ordo flagicaba 1 1 Q u s
enim iudäeiörü forma prsceflerat, vt vobishdftilireiw^l
ruptis, etiam perfuggeftionem yeftram fublaris Ecclefis
opibus,qui diu fueratcibusefurietium.famis man cipitim
videreciireffcdus; dum alimeiitis diilributor egehat, yt
fieret in dominatu ieniicus, & in leruitute dominariw?
Q u s hoc qualitasprscedentis ^u* perftiemoriam in 'mc-
dium craniada reddebat? Qualis habuit efiici ex ceriiura
conuidus,in quo cauiam adiudicatio ptscedebat ? N on
aut mentis opèratuf, vt vere dicamus : Dominus virtutum
Hob'tfcum, adiutornoïlef Dem lacob : & cum Salomoneexül-
tem us di cen re : Equus paratur in du bellt apud Dominum eÏÏau^
tem omne prafidium. Snperforaneum quidem eft abfitrdis
reipoudere propofitionibus, diccnte propheta. Sed fi
quid contemptus.tranfierit, vereor ne quart validum pu1
tecùrnon tetigifllfôrmido.MeliusèftnobisCümB.Pau-
lo infiiltafionis cauias in ciderCi&pleria \ôcctc{iiti:fa(lus
fuminfipiens, vosmecoegiftts. Hoccineergo hullo conftabat
exemplo.vt iacerdotumPapaConcilium conuocaret,cu-
ius arbi trium eft colledio iynodalis? aut patua étant, qu s
de veft/ris eum hac multitudine facinoribus damna'ren-
tur? Nonnç d ired i verba funt canonum : Quicumque
Clericprum ab Epifcopo fiiö’,ante fententiæ tempus,pro
dubia fuipicioned^fceflerit, manifeftam in eum remane*
re cenfuram ? Adhuiusreiminifterium deuotum Deo o-
portuit agnaen occurrere , vt.perdiri & profligatr gregis
vlceribus médit orum exèrcitus fubuenirct : quia qùo-
tiens morboi um yiolentia celeri g-eflu adanimsiecre-
tafeftinatvobuias manus afferre non potcftialutare con*
filiüm, nifi excollatione multorum. Nam & hoed Rege
noftrapopofcitallcgatiö, VtabfciflisClericorumprsiu-
'dicijs de accufatorum P aps merito per humanum ps fu-
pernum iudicaret impèrium, Videamus tamen fi placet,
& illas didafcalici libelli veftri rèlegamus argutias: habé-
tibus etiam nóbis ante pculos patrum fandiones,quibus
exccrtuum veftrorum fentinaponderetur. Lex Ecclefia-
fiicaP untifi . em ab aliis accufatum,priufq;iam fub lucem
obïeda cpnftiterint.exigit npnfdlinqui.V'os verodiuini,
vtputpjiiiris memores,qüi leuia errata dy ipicitis,qui pee
cati nobilitacegaudetis , ne vna Vos ex deièrtionefacer-
dotis culpateipiceret,accuiaftis cum incremëtis deli&o-
rum.Adhancvos valetudinem ille,qiii eft prçuius vefter,
adduxitjVt poftdefplatum j poft impetitum Pontificém,
> r;-’ KK . r ‘ I fuic pnuilegium/quo fpoliaripocuit iam nydatus.Vnum
fine vilrus vigore fencent:? ,tonus pene Iraltsimproban* vobispuraftis refiderein facracolledionefubfidium: vt
dam Anciftitum crederetis eife ccnfuram:qupmodo qui- j ad cuendorum immanitatem criminum facerdotes vobis
damd.xitdecohortcvcfaiiFefttnantemanmammortinon ' comitesiungerens3&fieretimpunitumfacinus pollutio-
^eifirfirv»(.Poreftne meris mdocilis,emmmumramditata . nemnltornm. Nunquam c.onu.enienti tempore cenfor
fucce(fibus,adereftabli^opofiro,yelnieffce:aferiari!! adfcifciturj qniaddecifiimpenenegotiumconuocatur:
Ille vos locupletei malls effeeit. cm elationu copi® opes | enminoft& fi eft meritum rollir accufator.qui in eo plus
Angelicas fuaulerunt.Sedimnum cenfum nocciidi, quo fnrori fuo volt licere, quam iudici. Dibit enim vos impe
exuberac, tnelaurus inuidit. Sed Dromiflimeihores vni- _a ........... ,K%
W êM m
exuberat,thefiiurus promiflîmeihores vni
uerlà,qnæ pperi ipforum recolimus inièrtà;tâgamus. Ar-
guitur ftylodplendidiflîmo Papa Symmachus, quare co-
uentionem præueniqs,cum populoium coecibus examen
întrauity& pofteaiudicia, cum enocatusquarerfuiflèt,
ipreuit.Sicàvobis veri diieeffir affedio.vtmendaciorum
nebulis vrbisteftimonium putecis inuolui,& fallaciæ pe-
niculo depida verb a plus yirium credatis habere , quam
veritatemRoma quâretinètîErgone ille difçeptationem
vel im p o r c u n u s i l vel expedatus aufugit?Ergone il-
lam muldtudinem deuoræ deo plebis,non pro fidei dili-
gctia Chviftiana magis expedatio,quam furor euocauiO
iC^tifquani ne ad ihrerenda violenciam currens lacrymas
çpmites habet,& qui ftudet efle formidini, vultü timen-
tis oftenditîMultitudoillaiundafacerdotis officiis accu-
lit ad nos lamenta, non iacula : nec yçnit relis minax, ièd
fletibus miferabili?:vna tantum intentionem veftram o-
ftentationegrauatura ; quia vberibusoculprum fiumini-
bus demonftrabat, quam eflèt per acerfiitatemveftram
conditio dolenda puliâti, & in fobrierate venerandi exa-
minis afflidione propria commend abat, quem voce non
poterat. Sed haberis manifeftu ex haç re qui bilemfuror
acc® n,^ t : abfolutus ad iudicia venit, pro quo
orbis illacrymat, & dum rebus extraneam in prsdidum
inuidiam ièrmone coîligitis, pauliiper reuerentiæ noftræ
diu ceruix fuperba fubmittitur.Sacram enim côgregatio-
nem cnnevpeatis, quando éxtindorem nofttu- Symma-
chu vultis aflerere : & crudeli pietare.honori noftro putâ-
tis accrefcere, quod reûdés in Eççlefiarü arce perdiderit.
Nos ifta non iblûn Ö iènfimus,icid diuerià ièntimustad a-
lios magis tutelç veftrç venena côuertite.Nô habet tefti-
moniu defenforis.qui repugn ätiimpendicoris ob iequiü,
perdit quam elfe putat benefici j gratiam,qui aliquidprf-
ftat inuito;quianoncft munu* nifi quod velisaccipcrts
---: 1'--— VU5IIIJDC*
tens propheta : Hac eft pars eorum, qui vaftauerunt nos, & fors
dtripientiumnos.Ite Angeli veloces aigregem conuulfum &diiace-
ratum,&populum tembilem.kà vos Angelus miflus eftfc i-
licecper facerdotes, quorum voce atqj meritopej ferenda
Chrj'ftqdona lüicipiunt,& placato dominante imoe*
traça mortalibus vota cpnceduut î per quos vobis oblata
funtmunerarepuAiata concordis: quipoenam merenti-
bus diledionispræmia detulerunt, qui dum fe confide*-
rant,innuHo,quod mcrehâmini,rdpexerunrrf
Quis eum,inquiunt, viditcum.accuiàtoribus iuisar
porta, vc aiunt, pugna confiigere?Impudcntiflimi hominum
, quem cum quibus vultis decertare, reipicite;&r v*
triufque partis, fi quidTahitis in vobis refedit, loca, tem-
pora,pcrfonas attendite: & fîvosnefarie çongefta cordis
adhùc praui non fubegit opulentia, oculos ad Deum
paultfper attoHice, & vei breui tempore finiftri mofii-
torfs iufla concern nite. Agnoicitis iummi regis prsce-
ptionibus vos, in his qus merito pledenda iunt, non
muniri. Quia quâmuis rciponfi qualitatem dident dogmata
poftulati , & petitiodum exiftit præuia,qus fine
fecutura,defcribat:nunquam tamen caffibus veftris libe-
regnantis verba cepiftis.-nunquam défi deriis per aljcU-
pia calliditati* iniperialia vobis icripta militarunt. Quo-;
tiens vanis hiatibus nocendiinefficax morfiis increpuic?
quo tiens de accula to quicquidipe tenuifti*, ertugit, 6c.
vacuos imago prsfumptione occupâta déferait ? Deo
gratias, qui hancprouidentiam indiditei * cuireturn hu-
manarumfumma commifir. Spes certaquietis eft , & là-
lutis,perfeda in gu bernarore /apientia.Puppiy,cuius magi
fter ad claui regimen intelledus dote prsparatur, vbi-
que ftationem,vbique portu habet in fludibus.Certa eft
gçneralitatis iècuritas, quando renipubiicam nobilibus
regitarcibus inftitutus. Seit imperatoris hoftri cslo ivr
fuia difpeniàtio obuiam manum famofis in fallen dum