AnaftdfiiSïnaiu
luminariamündi, fideique çledi przcones ? Ne 1
CiinasampliuscumPetrGFnllone.5d«ft(«,jwwor^/«,Dei«
VerbuiquipaJfmesiSeàcupiPcAtoiePcttoàidto.ChriftopaJfo
in carné pro nobis.N eq; amplius éu Paulo Samofatcfi^fed’cu
PaùloTarfepfi prædica : mortuum quidem carne-, viuijkatum
autemfpiritü, Game monali^achonrpin.tuimmonaii.mor^
tuuscft Chriftus.At qüî canurit; Sandiis,immortalis, qui cru-
afixus & -paJSus eft pro nobis- illi aut diùînum verbumiramor-
tole mortuum feruntjâut immortalem dus animum: Sed
iftos redarguit Chrifti fepulchrum , quod neque Ver-
bum diuinumihorte exftindum,neqüe animàm rationis,
participemmbttuata,fed fcorpus diiiinummortuumpon-
' îfiit.
Hæc aim ita fêfehabéanbjpubtiércunque audierisjDfl-
mïnum gloria cmctfixu'm eJfe:auv,Deumàdextra ifraeîitidis 'pdfi
fimizàtySjnkemeft^imitatorempa/^ûDeimd^ùt, Quit a
fanguinis D«;aut Dei
cogitare,quafi vëîbuin diuinum fecundum naturam diui-
riam crutiatus&mortem fuftinuerit ; fed feeundü carné,
qûéèihybbftatioevnitaerat. Qiuemadmodüm ènimea,
qhæDei tant praédicantur de carne propter ineftabilem,&
indiuifàmtiim Verbo Vnionem ; fic&quzhomims font;
vt part,mon, fzpe tribuuntur Verbo diuino; qüod hæc &
fimilia carriis propria per difpenfàtionem & condefeenfio
nem affumpfir,manensin fe nararaliter, Severe tanquam
Deus,omnis paffionis & intérims expers: Et querhadmo-
dum,ii arrepto gladiojingreflùs in fomacem, in quaerant
tres illi pueri; Azariampercuflilfes.nihil damni ignis nature
intulilfe's,neque ignem à corpore feparaffes;hc & carne
Chrifti palîà feparationis & nàflîonis èxpers permanfit
Verbüm,quodin carne ilia habitabàt;
Neque folum propofitaCrucis èffigiés & exemplum,&:
inferiptio triüm vocabulorum,diuini, inquam, V erbi, &
animæintelligentia p ræ d itæ & {ânétiflimi corporis, àd
Dominiez pâlfionis ratiônem demonftrandam conducüf
fed & ad omnia aliaproblémata, peraerfafq; quzftionës;
qùâs nbbis aduër^nipropbnürip, multûconferurit,Quado
n.obiedant tcftimoiuà,&: didmçulâs illas fuas, St exiles
nudafque cogitatiôn'es deChrifto,fme men tis conce-
ptidnes & fiétiofle$j& opinarioncs,& miftiones, & con-
mlionesj&connexiones, &inficiationes fàndorum Pâti
ü ,qüas à Seüero acceperunt;& ilia de guttaaceri, & p e^
la<uexèmpla;vno verbo, omniaillapronunciata; quæ ne-
gant ,duas in Çhriftovnkasnaturasdici oportere;nos op-
ponamus illis,prædiétam venerandam Cruccm, & tria,
quzadferipta habet,nomina,tanquam inuidumtropha?-
um, eofqué ludibrio, Se irrifui exponamus; &digito ad
quamlïbet ex tribu? didionibus admoto Sc intento,
hune in niodufn feifeitemur; Quid dicitis vos, qui excüfa-
tisexeufationes inpeccatis, qui caliginem denfàm&imper-
niàm nobfsf fofertis ; ôcinextricabilem verborumlaby-
rinthumfabricatiSjdum afleritis : Poft inejjabilem illam v-
nionem carnem m diuinitatem migrate ; neque tarii naturamdi-
ctpojfe: falemenimfaftamejfe-,qualis efi Deus Verbum, à quo di-
uiniutem acceperit^neque amplius proprietatibusfuisconfiare,fed
pr&ftantiori cxfuperanticeftjfe,totumquevnamCbrijli naturam
euafijfe,corpus enim diuinitatis pelago commixtum,& deificatione
Deumfaclumejfe.
. Scholium. Perinterrogationem lcgcndafunt lequentia*
"M v
• Quid nobis huiufmodi dida vfque Sc vlque reponitis
SC ô£cmiris^rede quidem àfandis Patribus prolata , per-
peram vero’ à vdbis î^itelleda ? Refpicite in propofitam
Criicis effigiem,& in tfiplicem illam C hrilli, quæ adieda
eft epigrapnen,& dicite nobis, numDeus Verbum fadus
fiteiùtdem fubftantiæ cum carnepoftvnionemî Nùm a-
nitria ratiqnalis dcfierit elfe anima ? Num corpus éiufdem
fub ftantiæ effedum fit ciun VerboîNum quodéx his tribus
ihfitis proprietatibus priuatum fit? Num eius anima
rationis parti,Ccps mortalis cuaferit ? Num Verbumditu-
numpambilè&mutabiietffedumfitîNcquaquam.Sii-
gituretiampoft vnionem omnia in Ghrifto mutationis
duo,qùæ in ipfo fiint,immortaHa, Sc mortale eius corpus
vrianaturacenferipolïunt?
Quæftio- iifdem propbfità i redarguens eos , ^uod
Deumpaflibilem fàciunt. Àuteum , quem Crucihxum
’dicitisjdiciris étiâm mortiium âùt nônîHæretici.Vtique.
vnus enim- C H R I S T V S ëft, non duo. Qrthodoxus.
R èd e .C ^ h d o igitiir dicitis : Sdnäus, immortalis, quim
nôbiscrucifixus & pajfus efi y quemhàfn immortalemobiilfe.
mortem afleritis î “1 Nam fi id aflèratis de Verbo diui-
no, male.dicitis ; * caro enim illins nouent in emee im-
mortalis. ' Si vèro torani illud compôfimm j quod
C H R I S T V S appellatur, intelligitis, quandocanitis;
Saridus immortalis qui paflùs eft ac mortuus, rurfiis ma-
leperfiiafi eftis:Nam illud, immortalis, compëtereincor-
" anteadixi.pus nequit, vtiam —.... M—o—rs ver—o i nVerbum..i,m ,-
mortalitatem p'articipat. Qupcirca vndequaque huiul-
modi hy mnus vefter blafphemus eft ac impius fimul cum
àudorefiio.
C A P V T X I I I .
Examen fitte dijquifitio é r exercitatio Orthodoxe, &
Acephali de quïbufdam diftisjanttorum Patrum ab
omnibus harmm> quidiuinam incarnattonem Chrifit
Domini oppugn ant, proferri conjuetis d * Valente,
Manete, M a r done,é r aliisvïque ad Eutychen é r -Pio-
fiorum , Se ia rum, Theodofium é r Gaianum.
quivnam dicunt efife• naturam carnis é r
diuinitans in Emmanuele.
A Ntequam rem ipfarn, aggredimur , hoe praemitu-
Ä m u s iN u m huiuïmodiclida'fiht hzreticorum quz-
damadditamenta, IbliDeÖ conftarë. Videmus èhim ali-
bifandos Patres plane difïentanea , &. talibiis teftimor
hiis contraria protulifle.Quod li quzdam ex his didis,ve-
refuntlandorum Patrum,vt quidem contingëre poteff,
illudaddimüSjtaliaa landis Patribusimproprie, leu per
abiifionem & inculpate, abfque vlla impiëtatis fiifoicio-
iie, prolataeftè, & fere animo honorandi (andifiimam
Chrifti animam & carnem, quaé, quilncamarionis my-r
fteriumnegant, perperam & ëöfttraSS. Patrum mentem
nunc interpretäntur, eöqiie rapiuiit, vt noftram in Ghrifto
naturam'inficientür,dum ex came Sc diuinitate vnam
naturam, poftineffabilem vnionem, coaluilïè tradunt,
quafi videlicet {andiffima Chrifti caro in diuinkatis naturam
per comiftionem conueria fuerit: adducuntqüe
quoddam didum Gregorii Nazianzeni de Dominica*
corpore dicenris, ipfum Deificatione Deum éfie,Sc B. Cyrilli.
Dei crücem, Deipafiionem, Dei mortem,Dei refurrettionem pnè-
d ican tis: & id genus alia complura., Scd miüèri& ihdo-
dinonaduertunt, hzc Sc lïmilia non efle d ida de natura
diuina: fed ob vnionem&deificationem : Neque .enim
aflèruit diuinus Gregorius , corpus natura Deum elfe:
fed perindeeft, ac fi qqis diceret,ferrumob coniundio-
nem cum igne fulgefeens, ignefeendo ignem ëfle, nöriv-
tiquenatura,cumferrinaturatn non exuerit. Sic'Sc ia-
, pientillimus Cyrillus non aitrmortpm diuinitatis ellè: nc-
I que diuinitatis palfionem^ficenim plcnitudinem diuini-
j tatisfecilfetpallibilémacmortalem : fedDeipaßionemdi-
I xit, Poteft enim redo pioquefenfu etiam Dominicas homo
I vocari Deus propter fummam illam vnionem , vtantea
didum, quandoquidem nudos quoque,neccum deitate
vnitos homines Dwappellatos nouimus. Non poteft au-
tem lacratifiimum Chrifti corpus nominari diuinitas, ne
v i deamur lacro fan da:T rinitans diuini tatem conlubftan-
tialemftatuere creaturs.Hinctotum illud, quod Chri-
i ftus appellatur, crebro vocamus Deiun, idquepropter
fummam vn'ionem:atnpnvocamusdiuinitatem : fed diui
niratem& humanitatem fimul, propter diiierfitatem
naturarum.
•Videtut t
le qaidfiij
plendura.
Vetbum e
tàle eft:G v
de carne,
rutfus
perperam
fentitis, ca
to enim,
&c.
E
Via Dux.
' C*terum,vt oratio ad C H R I S T I paffionem hym-
numque trilagiuni reuerratur, quzrendum eft ex iftis:
Quando pfallitis Sc dicitis , Sand us immortalis , quipro
nobis cfuctfixus & pajfuses , vnde vobis liquet, hax'de
C H R I S T O accipi. Nam fi diceretis ; Satjdus immortalis,
qui carrie pró nobis crucifixus e s; planum cla-
rumque forct} vosnymnum ilium ao C H R I S T Y M
intarhatum referre. At cum camem aut corpus j aut
incarnatióriëm in hoc hymnö penitus non exprimatis,
fed nude .ac prxeife dicatis j . Saudits immortalis, qui crucifi-
xus «,meritopoteritquis fiilpicari,qiiafi non dicatis Chri-
ftum elfe crucifixum: fed imhiórtalenl Patrerti ac Dèum j
aut immortalem Spiritdni iandiim. Nam cum corpus
in crucë morcalè, &:nóft inithörtale fuerit j hianifeftum
profedo .eiudit veftro iddicio , vel immortalem Pattern
; vel iinmórtaiem D E V M Verbum, vel immortalem
Spiritdmfendtim crucifixum^ paftum ac mortuum
elfe.
, : Acephalus. Et quomodo mterpretabimur beatiim
Athanauum, qui adlouinianum lmperatorem feribens
dixit ï Verbum carofadUm eft j vt & caro fier et Verbum. Si
ïgiturëriam caro eft fad a Verbum j quaratione fieri poteft,
vt de cztero duas dicamus naturas? Orthodoxus.
Quodariteadixi, idrepeto .-nimirum vehemenri dubita-
tione me teneri, hum talia dida a landis Patribus fint
profeda. Et vt audacius quiddam proloquar, etiamfi An-
gclusè cosloprzdida verbaprotulilfet, impollibile quid
protulilfet:
Et ipfe B. Athanafius, Sc Cyrillus diferte teftahtur,
fieri n on pofte, vt caro in Verbi naturam tranfierit. Qup-
modo enim fieri poteft, vt quae póft infinita fecula ab
tern o Verbo condita e ft fiat eiulHem naturz cum ihcrea-
to Dei Verbo ? Si vero Verbtitn caro fadum eft, vt & caro
fieret Verbum, planum fit j ètiam Verbi proprieta-
tes concedendas elfe carni j hoceft j elfe indrciimferi-
ptum, increatum , principio, &figuracarere; St cozter-
nura Patri exiftere. "Quod fi nihil horum vérë de carne
Chriftialfirmarclicet, perlpicuum relinquitur, carnem
non elfe fedam Verbum.
Si non eft fada Verbum,ficut vere non eft fSda menti-
tuseftigiturille, qui dixit; Verbum effe camem fadam ; vt&
caro fieret Verbum. Neque vero obiiciat Acephalus , Ma-
giftrum nondixilfe, carnemfadam elfe Verbumnatura,
fed gloria; nam adhocinpromptueftrelponfio; omnes
homines gloria D«r effici polfe:iuxta illud ; Ego dixi, Dii
eftiSi&filii excelfi omnes-,vt taceam il 1 ud,gloria j. n Magiftri li-
bro non exftare; fed hoc przeife: Verbum caro fadum eft, vt
& caro fieret Verbum.
Néqüe hocfolüm didum, tanquam Athanafiiprodu-f
cunt, fedödftud, quoddicitur ; CHR ISTVM incarna-
tum abfque peccato, & carnalibus appetitionibus. Voluntas e~
nim, inquit sfola eft, diuinitatis, ficut & fubftantia fola Verbi.
Huiusquisaudórfit,dicerenonhabeo.
Hoclcio, palamque pronuncio, omnem hominem,
qui vnam taiitiltti diuini Verbi naturam in Chrifto pras-
dicat, nullam ttëque Ibrtem, neque partem in Chrifto
habere; vtpote qui maflam noftram, noftramque naturam
abneget; quam ex fandiflima Virgine &Dcipara aflixm-
pfit.-
Sienimlola diuinitas eft in C H R I S T O, currepre-
hendimus Manichzos,affirmantes, carnem'Chrifti fuif-
fetalemTolaIpecieexterna; Sc exiftimatione, hanequei-
pfam vmbratilem fteciem nec in re,fed in phantafia con-
liftcntem,abicdam & a Chrifto depofitam elfe poftquam
infolcm afeendit; quorumveftigia , tanquam genuinüs
difeipu 1 us, fedulo fedatur grauis feilicèt T imotheus.can-
dem errroris femitam cal cans &peragrans, cum ait; Jo-
lam diuinitatem ejfe naturam Chrifti etiamfi incarnatus Jit.
Quem proprio ipfius dido non iniuria quis hunc in
tnodum remtauerit. Si lola diuinitas eft natura Chrift
i , fequitur natiuitatem C H R I S T I folius diuinitatis;
,ihuolutioneminfafciis,fblius diuinitatis, Scconta-
dum Chrifti, folius diuinitatis. Famem Sc fitim', & la - f
borem, & anguftias, Sdputum, fimguinem, & lachry-
mas C H R I S T I folius diuinitaris, crucifixioncm Chrifti
folius diuinitatis. Etquis, cedo, hominum vel daemo-
numhzcaudeat affirmare ? Impiusigftur eft Timotheus,
cum a it; natura CH R ISTI pofiincamationem eft fola diuinitas.
Si enimChriftuS eft fola diuimtas,diuinitas vero lub vi-
fum & tachim non cadit,neque fecrificari poteft, mebro-
fum fimul & efiis expers;liquido confidtur-Timotheum
Iudceoruminftar,inhdan fecrifidum|& communionem
lacratiffimbhim myfteriorum corporis &fenguinis Chri-
fti vifibile, creatuhi&terreftreefle, quod offerensnradit
his verbis popülö:C<»r/>w drfanguis Domini & Dei, & Salua-
torislefu Chrifti.
, Sienim folam diuinitatem naturam Chrifti elfe alfe-
rit;teneriautem, & frangi, & diuidi, & in partes diftribui,
&effundi> & exhauriri, Sc tranfmutari, & dentibus con-
teri a diuinitate prorfus abhotret, in alterutram foueam
Timotheus incidat oportet; vt aut diuinitatem paffibi-
leni & mutabilem ftatuar, autneget corpus & fangiu-
nem CjH R I S T I , qua: offerjt & manducat in myftica
menläjtraditquc his verbis p opulo: corpus Sc languis Domini
rioftn Iefu Chrifti. Debebat enim potius fumentein
ita alio q u i , diuinitas Domininoftrilefit Chrifti. Verume-
nimuero Incamarioapud T imotheum fabulz locum ob-
unct.
Sed valeat. Caro non eft diuinitas, vt beatiflimus A-
thanalius affirniat lie alicubi feribens. Corpus non c-
rat Verbum j fed corpus erat Verbi. Iterum idem di-
uerfitatem fubftaririarum docens, his verbis quofdam
obiurgat. Quis orcus emdäüit vocem illam, quz ait,
corpüs & Verbum Dei eiufdem elfe fubftantia: ? Si vero
non funteiufdem fubftantia:, aliaigitur & alia eft na tu-
.ra , quemadmodum fepientiflimus Cyrillus ad Eulo-
J gium fiium Vicanum Conftantinopoli verlantem feri-
i pfit. Si vero alia & alia eft in Chnfto natura, igitUrnatit-
ra illi us noneftfola natura Verbi. Si ergo natura Verbi
nqn eft fola natura Ch rifti, mentiturigitur Timotheus,
Chrifti naturam eile folam diuinitatem, etiamfi incarnatus
fit..
Nohabnuit hzrgcicus exTimothei Sc Seueri fenten-
tia, Iiicamationem Chrifti in vna natura ficam elfe ; fed
addif, hoc ab illis fad um , imitatione fimdorum Pa-
tnim; cum beams Gregorius Theologus alferat, corpus
äd fimilem cum Verbo diuino deicatcm eucdum
elfe Nylfenus inlupcr exemplum adducat, vt declaret,
qudmodd facratiffimum Cnrifti corpus in diuinitatem
couuerfiini fuerit, ficinquiehs : Quemadmodum aceti gutta
in mareproieda non rerinet amplius acetiproprtetates) fed tranf-
mutdtur, ihduitqueproprietatesaqiu. Sic & fandifiimum illud
corpuscuni diuinitate commixtum non habet ar/lpUusproprtetates
carnis.
Orthodoxus.Cum iterum nobis fententiam tuam ex-
plices,illamdico,quzdiuinam incamarionem e medio
collie: necefte eft, vt &noseadem, qua an tea defenftone,
vtamur.
Si enim lacruni Chrifti corpus eiufinodi effedum eft,
cuiufinodi erat Verbum diuinum , a quo deificationem :
accepit,ita vtiam human® naturz proprietatibus cateac,1
manifcftum eft illud iam non elfe amplius circumferi- j
ptum, neque de loco adfocum mobile, neque ire aut exi-
reaptum,nequetadile, nequeafpedabile; nequelyima-
na ngura con ftabic Chriftus, neque corpus, neque la tus;
& quomodo ait Propheta; VidebunPin quem transfixerunti
Sienimcorpus Chrifti nulla omnino amplius proprietäre
humanaprzditum eft: fed prorfus in attributa immen-
fz diuinitatis conceflit,qua tandem ratione ait difeipulis
poftrclurredionem fuam.-corporeiam in corruptionem
cranfmutato. Palpate me videte, quia(pirituscamem & ojfa,
non habet,ft cut me videtis /«fore. Quo mo do fixuras dauorum
contredauit Thomas : de quibus idem Nyffenus ifta.
Confidera, quantum in lotus lancea intrauit, vt&totam difetpu-
li manum caperepotuerit.Cui concinit quoque diuinus Epi