
S. fu lgen t.t iT r t fim n n Jum Eegtm^
Natif dnimdmed mbdtd tiï. Item in ctuce Chriftns fecunr
dum carnem m o n ta i, Apoftoio dicente:Tradidi tmm vebû
,.prima, quoi & aterpï, quu Chrijlm martamtil prepucdtü m-
Jlrn fecundum fcripiurdt : &quUftpultme!i, & quu rtfurrtxtt
tàtin dit fictmdum fcripmM. Cum igitur euidenti fueritma-
nifeftariohediferetnm, q u id inC h rifto propriüm fa tr it
anim x .q ü id càrnis, qUidetiam deitatis, cum vïlIB idem-
que Chriftus faerit & tu rb atu s Se iBortuüs : fie tamen eft
vtrobitjue veritas Dei hominifquc feruata, v t licet Chri-
ftusfecundum animait! tulbaretur,efluseftläeramencum. TK«, ms tsam nm» - m — - *ip rorpiriiqu- an- ter palïiod
dignatm eft hominis filins nuncupari. Ad hanc vnitatem
perfonx fine vlia conftlfionc vtnufqne fubftantix co-
enofeendam .C h riftu s d ifdpolos in te rro g a t, dieens:
Ouim mtiuunt bemiius tfrfilim hem in* ! Cumque illi op|*-
S o n e ra vulgi piotinns indicarent, tu n e prapric ab_eu
qualicas v e rs fidei e sp e ritu r, v t errorishuraanitallitaa
auferatur. H x c igitut eft domini ifttetrogatio eonfecutas
rm4 UtmqiHmmcgtduilu,mertiqutfilmmbemimsllbium
Petrus Apuftolu, reuclarionis diuinx firmamentomb-
nixus, general« fahiti» conFeflûsëfHâcramentum. Tua,
, ,, ,,, . . . Oiantumad [ ne, & idem Chriftus fecundum corpus morerctur in . ...
inquit: cbrßusfiliasDanm. C ^ - , ^ J mscniril inpettutbabiüs manensimmortalifque Chtifti diuic
o n p ^ m t e n ^ tw m te p . S g ? . niMJ ‘ n e t ib animapetturbata,needcorporemorientc
defilio homints interrogate, & P ..--„Jj-rir in t difcedcrctmon tamchautturbareturinanima:turbattotetur.
Nunquid * K u i " Abfir. Ou>- ne,aut moreretur in corporis morte.,Vms namque C b # * ,
rpfevematem m .“ n^ I g l ^ S e d Auitrdiiernt!lpe^mül,admßrdm‘fmexitpnpteruiß,ßedr
^ q u id v x^C h d lfa i fait, hoc interrogans dixit, E t quod ^»» *Aam,ficu«veremortuu^morinon potmt:ficm
Ä “ * I I Ä a M . auaiuit. yerapaffionermpaffibdssmanfit»
Filiusenim hominis Chriftus Dei viui filius mit. Necim- jr A P V T X V I I»
merito diuina voce promeruit beamudinem.quipro- C A 1 V *
i . c j . : yy^rirarr. ProDter höc audit: BOOtUS ! , . - . __
■ r ^Vladdemonftranduminfe Severam mortalitatem
ipfe
Vmuidcm-
lue Chd-
Jus 5c filius
hominis &
filius Dei
eft. ;
m em o a n im a v u w — — - -, * *
pria voce fidei protuht veriratc. Prdpter hoc bedtm ■ ■ ■
mntquieftmedu. Euamtpf quieftincäSis.Pe. rfacentibus:Su,edfignumtJltndbmb*i<i«ubstfiUm!&$tmln
confcfluseftfilium, <w» p ötiofeprxtere'- ' itfm&tbxue^.Selumtimpbtmbee.&mtribmdHbmcxMtbt
tro aflcruit. reuelamm. N r,omi . jUui. Quod autem faericillud tempfam', fanftüs Euarn
undumexiftimo, quo . P O m M »iai.E- ! 'geliftamonftrauirdicens: 1pjeoutém'dutbttdttmpltterpttb
b i s n a i r a f ^ P e t i u . j l ^i.oftenfiieftigitur'&vefitashümänxfcbftailrix.'quam
■ r . . I : _ r * ! .« ft« . 'in’Cn'irnl » n t1* /rtlaiprA! Äf VprifM
QesBsJo
in Chtifte
du* natuic
fine confu-
fionc &
mutation«;
In Chrifto
homo,
j ex vet* anima
& came
paflus.D
,
nisnuneupanu,! m u .» .« » -------- j j . .
tenimDei filius carnis humihtate fafeepta, debuitinle
facramentum magnx pietatisqftendere : homo
deniptus, debuitln hominis filio » veiam diuinxnatiui-
tatisfabftanriamprxdicare: v t dumdredemptorebene-
fieium grituilX miferationis oftenditur, aredempto diuinx
confeffiönisobfcquium redderetur. Ec nemo ve-
tumDcumde naturapatris ambigeret, quemexhomi-
nis natura veru hominem cognouiflet.Acper hoc,quem
hominem verum conftareteffe paffionibus hominis,
eundemverumBreumctederemusoperibus deitatis, Ipfo
filio dicentc: Simihimnvultimdire, vtleptnbu ereilte.
Vnus ergo at que idem Chriftus, qui infirmitate humanxpaffionempertulit.&
miiaculabcncficiocumomm'-;
potentiavinutis: diuinx petfecit.
V . CAPVT XVI
SB ipfi) n am que con céptionis yitginalis exordio, fid
inChriftopetfonalisvnitas manfit, &ficvtriuique
naturxitlconfafa veritas pèrdurauit: vt nechomo a Deo
diuelli, necDeus à firfeepto poßcthomirie fepaiatr : ncc
tarnen Deus hothinem tonfumeret, nee hbmo Dcum m
aliq uo pèrmùtatet. EC licet in Chriftrmortc carnem mo-
rienfeth faiflétanimadeferturi: diuinitastamenChnfti
ncc ab anima, nec a carne poifet fepariri fitfeepta. Imcur
amatotumfibminemDeusillefirfcepit: ideotbtms hominis
in (c paflrones in veritarc mo'nftrauit. H't ammam
quidem rationalem Habens, quiequid fuit inhrmitatis a-
mmx, fine peccatoScfufcepit, &pertulit: vt dumhu-
manxSnimxpaflrones, inanima, quamaccepit, vtnee-
ret, noftras quoque animas ab infirmitatibus hberarct.
Carnem qtioque humanam accipiens, in eiufdemveri-
tatc carnis, veritatem volnntarix habuit pafliomS, vt in
cariie
iudxipoflencin Chnfto,ipfovolente, foiuerc:&vcritas
diuinx namrx,quia'Chs®u'stempIumfniï6 rpOmpöte.
rat fufcitare. Quandbenimmorruo Chnfto, anima deiciuit
carnem,cuncfoIutumeftiUudrcmplum,quod fair
ex an in: a "carncqueconftruCium: fit cum anima reuertc-
recur ad carnem,mne eft iliud temphimdic tertiafiiicita.
tum, ;E t tarnen, propter vnam Cfirifti Del hominiique
perfonamridem mqttirük eft in corpore fi'o,qui ïiifcitauit
tc mplum corporis fai. S ic f tiain, iccundum Elaixvatici-
riantis oraculum: Dörfernfuutn pofuit dd flugtüt. jnaxiÜMfuu
dé pelmet. fecum duttm fudtn non dutrtiracenfufitmtfyuterkm.
Hxc omnia Deus in carnepafliis , non eftrearni Compaf-
fus: quiaDeuspaffioneminciune'fcnfit,ïiïmcatnenön
iènfit,Vnaèmmperfoni'cftDeiSehoihinisChrifti.quain
etiam Paulus coramendat,dicens: Nsi»&tge queddotuui,
ß quid donditipreptet ves in peil find Cbtißi> E t quamuis vna fi t
in Chriftoperföni,ndn VBa tarnen in Chrifto fubftantia:
-qniaficvërusDeusverumfafcepithonuriem.vtinVeria
rate humanx fiaicepriönis, vcrftäcemnbla amittcret deitatis.
E t fic dignatus eft fiïriquod ante non etats vt non
defiliere t eflè quodfempèr erat. Eic ëtiam voluit vnam
'cum homine perionam Deus habere: vt licet non alius
elTet Chriftus Deus,& alius Chriftus homo,veras tarnen
Deus permaneret inhómine,& veras homopérmaherer
in Deo:atqrre ira, ihvno Chrifto druinxhumanxque na-
curxeflèt inconfaiaparircr gcindiuifa perfe^io.
C A P V T X V I I I .
V T O n tune n a a eft Chrifti diuinitas iB fe,eum nataeft
INip ronob is in citrie. Puit in&nsverbum fecundum
c itn;m,&fan di non habuitfacultatemifed iiemvetbum
bata,ncek
enne n
xientedii-
ceflit.,
Sdlmttt t$m-
'ptum hu . Ù
tn triiud da#-
tue ixekutd
tUud.
Idéttt.d
arnis, veritatemyidunt^xhabuit|wmmmS,^vtra^
camemortuus, ' ° ' 1 “ r,c , r!,tns ætemxnobia ! pitrisfempitemàloquutio. cètfitbdt put dtdtit dcttjfn : fed
- m con^ ° . Î “ • . i f Euareelifta dich ) i bàt diuina maieftas. Sapientia Ottoque noutmui Chrr-
Ho anima,1* { 'Jm a n to ^ r ita s Hipefii/lbeum! Omniik ! nonpotuitcumimimaproficienteptoficetc. Acperhot
raio «“ B- h - r m a n a J J ^ em qd b q u ev e - i ïdé Chriftus,^^&incarBcfaâaeuit,8cm»taimafaaproferasindminanatura
Chriftus_ fc ^ f ^ - e r b a - fidens,neccùm anima fila pr0 fic e « ,h e c cum e it™ & » ,
metipfam S S t lachry- ! p'otuitxtaris incrementt fa u te ,. Item feMnifamMce,,
i i m i g M f f l i a ptam aftimam Deus triftis fait: fed qui in ianimatrilHriam
masfad:t,&tamMip^i « 1 diuinam lenfit, cum anima triftftiamfefttir« nnn purait. In fi»
ly l i—ln-n—Slaî.-M-lnlaaanaiibPwain 'aatnnma»a|aASM>imaaaialnmntwa
mipemu- —.—; V.——— ;--------r- ’ ^ '* ' UCnllt,
H
In Chtifto
quxciinii
cieniiute-
it«*, non
Tunt deitaci
alaibeada.
w m
•i A
Non eftdi-
uinita» vel
corapaffa
tclcontliftata.
Liber tertius.
Cüfit Uflu
untrißtri (r
B
naß tu tjf«,
feuere <r u -
dtn.
Mdtth.if.
d é fa it , ncc carnem fuam in pafSone'dcferiut. Scd in ,
Chrifto trifti & paftb,licet déitate feparari noft poflèc pa-
tiens &triftishumanitas,in tqto tarne homine trifti,non,
eft diuinitas triftata , & in homine toto patiens, non eft
diuina natura compa(là:ficut moriente carne, noniblum
deitas, fed nec anima Chtiftipoteft oftendi commortua.
Aliud eft enim in carne pafTum Detim dicere, aliud cami,
prædicare compaflum : aliud in anima contnftatum , &
! aliud cum anima contriftacum. Paftas eft Deus in homine
, quia vna eft Deihominifq; perfoha: non eft compaf-
fus Deus homini quia in vno Chrifto non eft cöfuiä Dei
hominifquc fubftantia. Quod euidentibus feripeurarum
poteft teftimoniis cöprqbari.vt cognofcatur ita triftitiäm
paflîoncmque toro deputandam Chrifto, vt officiorum
naturalium veritate monftrata, non iltaliqua Dei homi-
nifqi confuiîo.Matthæus narrat, Dominum,propinquâ-N
te tempore paflionis, dixiftè difeipulis: Sedete hie,donee va-
<Um iUuc & orem.Et ajfumpto Petro & duobutfiliis Zebedeti, cceoit
contrißdri&maeßuteje. Marcus vero ftepofuifle cognoici- .
tur:Ef veniunt inpradtumjui nomen Gethfemnni, & ait difeipulis
fuü:Sedete hic fdonec orem.Et affumpfit Petrum & Iacobum & lo-
annem ftcum}&ceepitpauere & tedere.
C A P V T X I X
C A P V T X X.
SN illudjibijciendum putant, quod Dauid dicif de
filio hominis: Homine quid eii homo, titjiquod mtfnor ts e~
tut t autfiliw hotninü y quoniain Vifitat eum ? Minorafti tümpaülo
minus ab dngelit. Sed aduertan t Paulum Apoftolurnj, huftc
lociim ad mortis human* intelligentiamreferentem, ita
vtiftam minorationfcm non iolum natur* humanitatis
affignet, quin etiam diuinitatem CHrifti i confortip paf-
fionis & mortis exceptet. Itanamque adHebræoi loqui-
tur: Eum autem, quimodico quam Angeli minorât used, vidimus
Tefum, propterpaßionem mortis, gloria & honore coronatum, vt
fine Deo pro omnibus guftaret mortem. Non autem hic Chri-
ftum diuifitApoftoliis, fed oftendit in yno Chrifto, quæ
fubftanriapaffibilis .& mortalis fuerit , quæ autem impaf-
fibilis immortalifque permanferit. Sine Deo igitur homo
iUéguftauït mortem quantufti ad conditioncm atti-
net carnis , ,non autem fine Deb , quantum àd fiifccptio-
ttèm pertinet deitatis : quia itnpaffibilisatqueimmoitai
lis ilia diuinitas, cum in veritate form* feruilis, &pati
voluntarie pro nobis dignaretur&mbri , fia it in morte
folius carnis immortahs fuit, ficinpaifioriibus rotius hominis
impaflîbilis ömniho permanfit.
j Liquet«
his verbis
Verum fuift
fe in Ch ri- s
fio animaux
In retribu-
- tiont erunl
^i'geit Dei.
ÜAitb.» a.(
NOn ignoro, quam maxime nunc'noftræ congniet
refponfionis officio,vt non folum yocab ulis, fed et-,
iam effedibus.fitin Dei filio carnis animæque monftran-
da proprietas. T une enim diuinæimpafiibilitatis natura
(plendebit: cum quid animæ, quidve'carnis fit proprium,
non folum racione, fed etiam diuinarum feripturarum
audoriratc claruerit. Matchæus itaque dicitylejum contri-
fia ri$'rmcefiumejfe : Marcus >paueretederequecommémorât.
Diçant igitur,- quibusin Chrifto difplicetanimae huma-
nç fufcepcio, vtrum triftitiam.mcerorem tçdium,& pauo-
rem, diuinitati an carni exiftimenedeputanda ? E t li quidem
carriis hæc fuillc refponderint, ab omnibus paflio-
num gcneribuserit excepta diuinitas, quæ particqps pafr
fionum generibus carnis non fuit,licet fufeepta? carni nec
in paffione defucrit. Si autem Deitatem Chrifti afferunt
triftitia^oerotCjtædio^ pauorc concufTam rpaffibilem
dicentes deitatem , animabus noftris facebuntur æqua-
lem. Reftat autem yt Angelorum imparem dicanr,quam
padroni fubiacerc pronunciant. Hoc enimnoftris i'unt a-
nimabusAngcli quammaxime pQtiorestquia fiçut àpèc-
catis , ita funtd paffionibus alieni, Quod etiam refte fe
colentibus,& fànâe cqnüerfàntibus,in rctributionedq-
minus repromittjt,dicens:Er«»rficutAngeÜDei in Cdlo.Tunc
vtique,f«wi, fecundum beati Pauli teftimonium, corruptible
( hoc eft mprtalè ) ita induetur incorruptione & immortali-
tatey vtcorrtiptioincorruptiommpoßtdcrenonpoßit. Quaenon
fölum in peccato cqnfiftit, led etiam in infirmitate, quæ
præuaricatori ex poena cognofcitur accidiflè peccati.
Nam peccato nos&infirmitate tuncomnimodis caricu-
ros Apoftôlusteftamr &dicit: Tune fiet fermo, qui fertptus
eft: Abforpta eft mort in viftoridm. Vbi eft mors contentio tua? Vbi
eft morsfiimulus tuusf Stimulus autem mortis peccatum eft. A b-
forpta ergo morte in vi&oriam, nnlla erit.animæ earnis-
ve corrup tio. Quoniam cum à nobis amota fuerit omnis
iniquitas, nulla remahf bit infirnjitas. De talibpsytique
dicitEfàias: Gaudium & Utitiam obtinebunt, & fugtet ab eis
dolor & gemitus. De his etiam Ioannes in Apocalypfi loquitur
: Non efurient,nequefuient,ne que cadet fuper eosfol,neque
vllusafius. Etvtoftendat, hanc eos Chrifti dohogratiam
adep turos,fequucus adiunxir; Quia agnus qui in medio Thro-
ni eft y reget eosy & deduett eos ad vita fontes aquarum: & abfitrget
dominus omnem laebrymam ab oculu eorum. Gum ergo tails
hodie fitAngelorum beata fecuritas& lætitia.paffioüum I
pro^fus ignara , vt nullo peccati cafu , nullo infirmitatis
Lquwianturincurfu : tandem ^relipifcant, in quod bla-
fphemix Barathrum deuoluuntur,qui diuinitatem Chrifti
paffionibus fubiicientes humanis, Dominum Ange-
! lorum conantur in fubftantia quam habet ex patre inferiorem
Angelis demonftrare. Falfum igitur eft,quod ipfe
dicif.Noneftftruus major domino fuo.
- C A P V T X X L
SEd nunc oftendfcndum a nobis eftipaflionem triftiti«,
moerôris,tædij,&timoris»adanimæfubftantiam proprie
pertinerc, vtineo, qubd ingrati gratiæ Chrifti, diuinitatem
eius cupiunt fubdere paffioni, appäreat quid
cuiufque: naturae fit proprium ; & in eo magis agnofeatur
domini mirabilis inui<5taque clerbentia, cum probaueri-
mus animæ camifq; fubftanriam,ob hoc eu fuis paffionibus
àDeq fufceptam,vt ficutfaluodiuinæ impaffibilitatis
ftatuyvp'luntaria fufeeptione mortis in carne fua,mottem
noftram cognofcitur oçddifïc.;ficyoluntaria fufeeptione
triftitiç ad hoc cognofcatur animam rationalem cum fuis
paffionibus fufcepiflè, yt animas noftras ab omnibus di-
gnareturpaffionibus liberare. Oftendamus igitur trifti-
tiam Chrifti non ad diuinitatis, nec ad carnis, led ad a-
, iîimæ per tin in flè fubftantiam. Atque vt hoc integra po^-
fit manifeftatione eognofci, attendamus quid difeipulis
pene fub ipfo dixerit tempore pa ffionis, vt le veram animæ
fubftantiam non minus officio quam nomine demq^
ftrarçt.Tri/î» eft,in quityanima mea vj[que ad morte. Quis autc
ambigac, necin diuinitatem poflè triftitiäm cadece, née
ad carnis officium peraneré? Animæ namq; eft proprium
metuere,deliderare,triftari,gaudere. Sicut etiam carmi-
nis Dauid ici textus oftendit,dicén ris : Quart triftis es anima
meai&quareconturbdtme? Animatriftacur, ip ä tuibatur.
Ideo & ipfe Saluator, vt oftenderet perturbationçm i-
ftam non carni, fed animæ deputandam , fie difeipulos
fuos confoiatur , cum de futuro eius confriftarentur ab-
feeflu : Nop turbeturcorveftrum neque femidet. Adeofdem
denuofic loquitur: Nunc v ado ad cum qui me mißt, &nemo
exvobis interrogat me, quovadu? Sed quia hoc loquutus fuihvo-
bis, triftm impleuit cor veftrum. Quis carni vel diuinitari
audeat affignare, quod a"d officium cordis dominusdi-
cit proprie perrincre? Nam cùmfuperiùs dixerit : Non turbeturcorveftrum
neque formidet, vbi proprie cordis nomine
huinanam animam demonftrauityaedeindedixerit: Tri-
ftitia impleuit cor veftrum, vt euidentius oftenderet, & tri-
f titim & gaudium ad animam pertinerc, rurfus Apqfto-
lisdic it; Amen, amen dicovobisy quiaplorabitis<frflebitisvts:
Mundm autem gaudebity vosauterp contnftabtmini, fedtriftitia
vtftra vrnetur in gaudium : Mulier cum parit, triftitiäm habet y
quia venit horaeius: Cum autfpepereritpunumyiam non mminit
prejfura propter gaudium, quia natus eft homo in mundum : Et vos
igitur nunc quidem triftitiäm habetis : herum autem videbo vos,&
gaudtbit cor veftrumy&gaudium veftrum nemo tollet à vobit. Ec-
ce p^oprie in homine triftiria, formido & gaudium, cordi
(id cftanimç) dep u ta tu rPro p terea&Apoftoliis diciulpfe
gute dominus lefusChriftus, & Dem&pater nofttr,qui dilexit nos,
&detriftitia
St
fimiles affe-
âus nö car
ni nec Dei.
tau,fed ani
m* Chrifti
tribuuntm
trißu ift 4-
3Jin ttnUtf*
CtUH f
flrum.-
(»*».i4.d
laan.i6.é