
Ënttódif PanegyricuS
rem luumingenuitatis vigor agnoait. Salue datas republics
i nam u cfas eft, lèpar ati m à te fimul col lata narrate;
& vnius bona temporis verborum diuifionè difcernere.
Si bella regis fttei n timer em, to t inuen io, quo t triumphos :
cogrc lîui tu o nullus hoftiü, nilî qui laudibus adderctur,
occurrir:militauittrophæis,quircfticitvoluntati:nâfem-
per aut pietati tuæpèperit fubie&us gloriam,aut qui prç -
lumpfit tela,virtuci.Qui te in acie cô Ip exit, fup crams eft;
qui in pace, nil timui t : nec promi flio venerabilis claiidi-1
Cauit intetprofperamec palms eft moram vigor in prçliis. I
Cal lis tuus mulco vallatus obftaculo,& cotidianas vi Norias
vidit,& profeâionis detrimènta no attulit; fie inimi-
corû inrerclufus agminibus, vtnegaretacccflum : fie tuo
pâtcfa&us impulfi,quafi hoftinm prouidé tia nil noceret.
Hæc fi felicitati tuæ adfcribehda lunt, eft plena dos prin-1
cipis : omni honoré ailguftior, fi labori. Prima dextris o- !
minibus contra naturam certaminalulcipiens,ne relifte-1
di fpes delinqueretur inimicis , varias tibi loco principe i
cafili leges, terrarum munimina, flumin'üm luperbia fit b- j
didifti. Mentior,fi vnquam dilpofitis tuis impedin'! etum
exhibait ardor,aut frigus:fi tumoregir gitum» fi bibendi
necelfitace conftridtus es : fi Alpiutn îuga, connexis poli
mblimicate lbciata,curfibus tuis artuierc tatditàfémîNe-
feierunt refiftere, quos deuictis loco; û munition, bus in-
ûeniftiiquia fecuros faciunt interrupt«,quos protfgüt;&
laxatis in otio animis viuun t,qui tutiorapoflèderint. Ad-
uerfus té nec câpeftris habitatio pares protulit ; nec quos
amplexi fiunt inuia, nifiexticerunt fupplices, a dè'piæda-
tifcne liibduxi t.I n polTdTione tua poli tus fine formidine |
diniria? in dtcaui t:nec rebellem iûuit, fipaupefinn otüit:
nemoindignationitnænifi humilitate fübtra&us eft; eu
in loclbruth profeciiïet numéro, qui rogauït. N on ti bi i-
gnotus eft algorScÿthiæînon Meroem, aut achelum æ-
ftibus Cancrum,vtalteriuspoflclîbr orbisjignpras : didi-
cifti vniuerlà fubfgendo, quæ nobis vix audita patuetût.
Hæcquidem maiorafiunthemine: lcd quiadmundipa-
ratut gub srnacula,nece(Iè eft vt vniuerfîs veniat cardini-
baS iafticutus. Nimis Vèlôeitertempus maturæ laud's àr-
ripui : 8c qu.afi non in ' primordûs Humus eriam torrentis
fatrfeat ingenij.fic per narrarionis fàinem fniges perfedlæ
ætatis inuah. Laurearum ordines quæcit, qui 8c celeri tate
earum fuperatur ,& numéro. Citius à te,inuiAilîîme,in- I
fignia quæ reteximus impletafilnt, quam dieantur. Quts j
ferat in geftorum fiiorum elocutione C0rpqrem,quem in
aâione non pertulitî
Educauic te in gremio ciui! itatis Græda, præfiiga Vènf
turi: quem iraingreflum vitæ litnen erudiuit,Vrdü adhufc
de puero haberc t hil ari tate m T mox earn lequeretur le'cu-
ritas de tutore. Adhueihieano flore degebàsadolefcl'fiçj
necyirtutum meflèm laâeusante experimétum eulmus
attulerat; adhuc bfanda erat imago pubefeentis > nectin-
:gens faciem lanugo veftibat : quando ætii ptmmrà & flo-
iculus fupemenientis imperij promittebat'lollidtis de
gradç commutatione terroremicumin probationem ro- 1
Boris & clementiæ tuæ ruptis vinculis furor ertiicuit:&: e-
uifeeratas diutuma quiete mctesoccafionis pabulo fub-
iugauit.P ulià eflextemplo principalis vrbe reuetentia,&
in vacuam pofleffîûnem riullo adfci tus lànguine tyrânus
acce fl! t.-qui aula potitus.definiuit.poftquam metu hoftes
fu os debellauerat,nihil fuperefle quod gereretc cum ani-
mos tuos fine annorum fiiftrâgioimpulit lux naturæ, ne
aut caulà melior te corâ pofito fubiaceret mut nô benefit
ciü neceflitaris tempore redderes, quod pacis acceperas»
In ipfîs congrelhonis tuæ foribus ceflît inuafor^cum pro-
fugo per te (ccptra rçddcrentur de lâlute dubitanti. Ven-
tilemus hiftorias,interrogenturannales:apud quos con-
ftitit,refufum exuli,quem cruore luo rex genitus emerat,
principatum? Caftrenfis glorianirmarum partie patione
difpergitur:necad vnû refer ri poteft q> venerit collafione
multoi ü.Singalaris boni fruéèus eft, ambici onisrcfræna-
tio.-illo maxime répore, qüo fine ôpinionis damno poflis
adquilira retinere.Par tc,indyre domine,laus relpicit do
nati diadematis, & defer fi» S ite illarum teâ o t partium
Honamauit,perculfuspræfuitreipublicæ : fidilexit, ob-
noxius : vfus es in tuorum fide meritorû tefte purpurato.
Iamtunc in ius tuum fepalariaipfa cpntulerant.nemo
credidit.non te polîé ad quem voluilTes transferre,quod
reddideras.Sed pareus in exigendis prçmij«,quafi fv.ffice-
rent ad viciffitudinem operum tuorum, fafees accepiftis;
no quo ttbi accederergenius de curuli; fedvt de te pretiü
palmata mereretur.Quis hâc ciuilitaté credat inter fami-
liares tibi viuere plena exCcutione virtutisîllle annus ha-
buit Conful,qui rempoblic non tam follicitudine,quam
opinione tuera tur : quoinfegmentispolîto, quæ a b ho-
ftib. fumpta fuerunt armâ5tremuerunr.Quâdd talis çpti-
git forte lidoris, quale dédit ab iplàmüdiinfantia regum
examinataclatitudo î Nolopetcafiisetraredominatuû:
in tuo ftemmate probatifimt,quireperd.Serranü feipio-^
niBusaratra pepererunt :quidumgrandiafulcisfemina
cômédare t.honoru ei me flîs oborca c ft.Scd minus diligo
prolpera,qux lum üt à delperatione principiu:vix paticos
coptigit degenerarenobiliter.cü familiç tuçdebcas adus
genetisnobiliter euftodire. Quid mihi,vetuftas,obiicias
agreftia membra paludamends decorata?Ego tibi, quod
admirationem vincat.oppono Principemmeum, itaor-
natum,vt eumnonliceat improbari: ita agere, quafi inter
imperatores adhuc precetur adiungi.
Sed quid faciam, cui fæçunda adtuum tuorum feges
occurrit, vbi vniueilàeligentem l'aperant? nefeio quasa-
riftas horreis inferam, quas ralinquam. Stat ante ocu-
los roeos Bulgarum dueftor Libertem dextera tuaadfe-
rente proftratus : nec extinâus, ne periret monumentis;
necintaâus, ne viuere t arrogantiæ ringente indomita
domèfticus adftipülator lùpeifuturus roboristui: qui fi
fufficiens leto vulnus excépiflet, perlonam viceras: quod
in luce fiibftitit » fubmifit origin em. Hæc eft natio, cuius
ante te fuie omne quod voluit t in quariti losobtimiir*
qui emitadueriàrionunsaguine dgnitatem ; apud quam
campus eft vulgatornatalium. Nam cuius plus.rubuerut
tcîa luâramine, ille putatus eft fine an.bnge fublimior:
quam ante dimicationem tuam non conrgit agnouiflè
refiftentem: quæprolixis temporibus lolo bella confum-
mauit excurfii. Hos non montanæ ftrues, non fli minum
obieâio, non negati egeft as, ali menti in ai tum nece fli taris
lege connnuit : dura credunt lacis elle ad delitias equi-
nipecorislac potare. Quis ferat aduerfatium, quiper-
nicis iumenri beneficio currit & pafeitur ? Quid quod ÔC
illisanimalibusindicuntftudiolæfamispadentiam,per
quæ efuricm vitare didicerunc? quemadmodurn fit,vtie-
îunæ coi nipedis lêflor vifeenbus cibos extrahat, quos ilia
ne conderet, dibgentiainftruenre profpcxir ? His ante
mundusperuiusefle credebatur: nunc iilam fibi tantum
orbis partem interclulâm arftimanr,quam tueras. Curfim ?
multàtran£cendo;nepigriôris.ftellçyitio lèrasaduenias:;
ne Romanxfaxcuriædiuin vinbrâ coaâa tardîus eluçe-1
fçat. Inter v«æ tyrocinia, & triumphoru m maruritate m,
pectorifacroaftcôtumnoftricæleftis fauor infudit, Iam
diuturn ç quiens difp edio , per gi. bernantum viiicaté po- 1
tehs terra conlenuerat : iam attulerat publicis opibuspax i
intemerata dcfcâü: cum apud nos quotidians depræda- '
tionis anâus fuccelfibus inteftihus egeret populator : qui
fiiorum prodigHS, incrementa æranj non tam polcèbat
fiirgere ve&galibus,quam rapinisrlæuiènré ambitu pauper
dominü odia e ftufio ne conrraxerar: lèd nec deftù da-
t ii Viribus,quod minuebat opulentiç.iungeba tur âffeélu.
Tune enim aulæ anguftiain artnm res priuarasagitabat:
necmicare vfquî fcintillas famulantûexftinétus tyranni
fomes indulfcrar. Meruebat patères exercitus, quem mc-
minifleoriginisfuæadmoncbat honor alienus ; nain irci
ad nutum fiulm legion es , 8c remeare pauora alg'dus
imperabat. SufpeAaenim eftobedientia, qnæfimula-
tur indignis : 8c quotiens prælatos conuenit conlcientia
ftirpi*vlcimæ,&dlttd metuunt, quod timentur, Nata eft
felicis inrer vos caulà difeordi«., du perdaelles animos inî
propin quorü tuorum nccemR omana profperitasinuita-
uir.Generataeftabinualidis caulà certandi, 8c ne veld-
negotio pcricurus veniret fiducia, parsfngacium prxlia
concitauir» Tune à te commonitis longe, Jatcq; viribusj
innu meros diffulà per populos gens vna contrahitur nu-
grance tecu ad Aulbniam müdo, nullus præ ter. paren tem
jheedorico Régi D. 2 4 $
. s {t»r atripuit. Sumptalunt plauftra vice tedorum, & in i naseflementescoaceruar?multitudinis,nccfpem Vifto-
A domos inftabiles cpqfluxcmnt omnia feruituranecefll- | ri? venire de nümero.Adhue tuorüdextrae de pt^ceden*
tati» Tuncafma Cereris 8c foluentia framehtutn,bobui ' titabetitubabanrjiïec peragebac votiups impetus mem<>
lAxatrahebanturloncratx fcBtibus matrcsincerfamilias
ïuasoblittefèxus 8c pondcris,parandivi<ft:uscuralabo*"
i«nt. Tune in eampo hyem$ & iugi pruinarüm candore
velata cxfaries barbam ftiriis implicuit crlne pólTeflb.
Nam quod diligèntius indumentum raatrona ncuerat,
durante gelu,vt adhxreret corpori,frangebatut. iPaftum
agminibus tuis autindeuot; nationes,aut educata luftris
feraluggeflit. .
Inter h x c , qute tibi cuto glacïè aut ardore ceflerunt,v.-
ïiamcertaminis tui lineam lummotenus libet ad tirigere.
Vlcafluuius eft tutela Gepidarum , quae viceaggerum
murtitaiidaces, '8c iniugorümorem latusprouinci® qüi-
buldam muris ample<ftitur,nullo ariete feuftrandis. Ad
hüc te callis tui rigor adduxitivbi pro legatis & grati^pobrorum
imbecilliias:fu fficit tamen vnû yeliepro viribus,
8c indiferetum éonfilium dé inimicis locù toboris attulit
vltionem.îvion re caftra longo munira tempore: non flu-
minis profünda tenueruttdatutn eft hoftibus tuis vallum
confttuere,ndn tueri. Repente æquora fugacium difeur-
lus obnubit ,per quçfuperandam dotnefticam tempefta-
tem abeuntibus indixifti:interea acies tuæ adlpedtu con-
lummant prælia,non lab ore. Illic tibi fores releraifit félicitas
, mâni fefto detegens, quod qui primotc Ioco cefle-
rant, fccundaeosludamina non nianerent. Sed inftruxit
rurfus in deceptions lùi més vaga conflidtum: dum apud
Yeronamtuamàpparatumnubeli laxis manibus pugna
inftruebatur impendiis.Nihil fortius aduerlàriistuis ante
__________ ^ aciemtledoii belli cectueruntclaificaynihilinBrmiustmaftulatiofte,
obfiftendianimo gens^diu iimiâ:aproperaüit: 1; xima in ludaminis promiflîoncyirtus, & fi fuflicerct lincu
pene cohortes tuas ante in imicosfarnis nect flitas ób-
fideret»Dicquçfo,ciementiflîme Domine,quid prçterte
Ipei état refiduum in populo arena? aut fideribus conipa-
raftdo ? Inftantibus Gepidis, amrie,peftilentia,icer qiiod
declinaflet fugrens, contra nudatos vagina gladios tranf-
uolafti : nulUus infcij merla coeno häefere yeftigia : nullus
vitæprodiguspericulüignamsihcurrit. Vincitur huma-
næ mentis audoritas præiiifione diferiminisdabafeitfor-
tium confcientia, quotiens formidandaoculis.ingcmn-
tur. Stetit ante indoinitam iuuétùtem certa de mortibus
optio, cum nulla videretur fecuritas de lalutê. Quid Ça-
toné extuliftisprifea monumenta.quod per Libycas Syr-
, tes duxit exercitum.dum humanas neces ludibriafàçeiret
elfe ferpenturti : vèl cum line virtutis pretió educatü cæli
vaporibus venenifrigus expertuseft? Neminem contigit
ehclydos ante videre, quam exitium: dum per flammem
prodigiofum & corporis fabrica, y t adfoletanixtue,in auras
euolaret. N on eii viri fórtis laude periraitur,qui vnde
venir pefeit occaliis. Necilliirs militis cuneis tuisfortitu-
do cöparanda eftmeepar eft in duce fapientia. Illu eiuilis
belli furor agitabat : te orbis dotnina adftatus fui répara*
tioné Roma pofcebat.Sed quid diftsro,quod tibi euétus
dexter exhibuit?Geflerunt cpnfeEtiffimishbftiü tuorum
turmis,quos vltcriorripafufceperat. yrgebantur telis*
quos vorago ailt irruptio nontenebat : ieiunas pedorum
crates adavalidioribus làcertis lancea tranfmeabat (cum
inter naufragia terrena, &cruoris vndas, inuidilïîmus
dudorapparuitjtaii muniens adftantes alloquip» Qui in
hoftiliaaeviam defiderat, mefequatunnon refpiciatal-
terum,quidimicandi ppfeit excmpluhj. VirtUs multitu-
dinem non requirinad paucos vadunt bella : bellqrum
ftudus ad plurimos. De me æftimabitur cXercitus : & in
his qüæ gelfcro,gens triumphat. Attollité ligna, per quæ
nelateam, prouideturmoueririt quem petànt, aut cuius
iugnlis acquiefcant.Qui congreflui meo ocCurrerint.no-
bilitentur e xi ti o . H isdidis »poculum caulà popofeitau-
fpicijj&laxatis m præliumhabenis,elfufiis eft. v ftorrens
lata ; vt leo armehta, vaftafti : necconcurrens quifquam
fubftitit,neceuaderepótuitinfequentem.Portabarisper
vniuerfa,iam deficièntibus télis,adhucira CTefcente.Ex-
emplo Gepidarum verlà conditio eft : palantes vili lont
mutataforte vidores.Nàm tu,vèhérabihs,quiincomita-
tus guftum ludaminis artipueras, vallatus millibusince-
debas. Cæfaéft multitudo àduetfaria, donecpaucos eri-
pecet nox vicina : dum ad vaga horrea copiis vrbium re-
ferta veniretur ‘.quæ non fplum fiuisfacerent necelïicati,
fcdfubleuarent inter delitiarum feeunda faftidium. Ita
profperis tuis jhilitamt aduerlitas i 8c contra famem tuorum
e furies pugn auit hoft ilis i vicjt inediam inimica con-
greflio i necredilïes ad valctudinem j li cettamina defuil-
tent. Hæc de innumcris adibus inordihèm digefta fijftt-
ciant. Tran fep Sarmatas cum ftatione migrantes, ßcple-
bcrrîconfli&iiuni numetatam fileo de ttophæis. ;
Tibi cum redore meo, Odouacar, occurro t qui vni-
uerfas contra ettninationes, quali orbis conciiflbrj exciguapro
dexteris, copiafumraa verborum. Eleóhiseftlo-
corum fitus.non tam congreflui vtilis,quâm pauoriipro-
uidétes ne adfcribereturcafui prima etiam dtlceflio per-
fugarum : & tarnen reipublicæ Candida fortpnaperurge-
bat,ne coepço defiftetes. Itineris tuiperméfus interualla,
confpexifti ignes hoftium aftrorum more rutilantes : vt fi
aliquando tibi fuiflet nota foirmido,in abruptUm te.pen-
derc didicilTss. Nunquam animi tui ftatus,autlècundarö
rerü tumofe elatus eft,autdubiis acquiéuit.Inftabat cer-.
tandi:dies multis tenebras allatura.Gum prinium aurora
bigis in croceis ortum iubaris indicauit : cum de Ocean!
ly mphis folis flamma furrexit : iam raucum buccinæ con-
cinebant,iam tcfui oblitus quÇrebat exercitus.Qui dum
4nunimentis chalybis pedus includercs, dum opreis àr-
marére,dum lateri tuo vindexlibertatisgladiüsaptare-
tur, fandam matrem 8c venerabilem lororem,quæ ad te
düigentiæ caulà conuenerantjdum inter Ipcm & metum
fæminea follicitudo penderet, dum de euentu artonitæ
vultus tui fidere palcerentur,talibus ailoqüiis c6litmafti»
Se is, genetrix > partus tui honore Vniuérfis nota nacioni-
bus, quod natalis mei teihpore virum foecunda genuifti:
dies eft,quo filij tui fèxum campus adnutteutelis agendu
eft, vt auor ü pér me dePoranon pereant: fine caulà paren-
tum titulis nitimur,nili propriis adiuuemur. Stat ante o-
culos meosgenitor, de quo nunquam fecit in certamine
fortuna ludibriü : qui déxtros fibi ipfe pepcrit vahtudme
exiglte fucceflus: hoc oportet ducç Contehdi,qui omnia
incerta non timuit,fed ipfe fibi lecunda confciuir.Vos tamen
elaboratas Veftes, 8t liciorumtormentadeuehite:
cultiorem me aciés fufeipiat, quam fefta confuerunt iqui
me de impetu non cognouerit,æftimet de nitocè» Inuitet
cupidorum oculos hortor induméti: preriofor Ipecies fe-
riendos exhibeat : habeat labons folatium, cui iugnlum
meü fortunapræftiteris : inhientiacentis fplendon,quos
non contigerit videre pugnantem. His di dis » excepit té
térgo fonipeSjlituorum defideriis inquiet us.Sed dum in-
dulfiftlaffatibus, inimica legiones tuæ premebantur in-
ftantia» Dedifti inertibus fiduciam, dum rtioraris : 8c hoc
credo proüifiône cjlicolum.nc deberetur mu!citudini,q>
vieilli. Ptotinus aduentum tuü indicauit hoftibuspopù-
lus occifotumteXecutorelnprodidit cçdis cnotmitas.Sed
nec illis rémedia defuere confue ta» Continuo alas, quas
tribuit foimido jfumplèrunticurfu præpeti interitü metu
mortis eligétes. Qiiime veritati nefcit obfecutuir j Athé-
fis vndas videat tua yice opulên tas ex titille cadaueribusi
& du m tumefaceres gurgites de cruore, in parte alia fille-
baturimpetus fluentorum» Iraq; qe enfibus nonfuffice-
res $ pro te & lympha militaui t. Salue flauiorum iplen di-
di flime,qui ex maiore parte lordes Italiæ deluifti, m u n di
fæcem lufcipiens fine ailpendio purita tir. Ecce ille te et us
atmatis campus enituit humanorum oflium candore no-,
biliflîmus : habémus j quotient vetufti doloris vrgemur
memotiâ, quod tüeti. Scenàm pulcherrimam feruettèr-
ra.Sublimes tandiu maneat quod pafli funt, qiiandiu dele
at obliuio quod fe cer u ht. O vfcinàni voracibus àbripëré
Ueras Totre^es tecum ad bella conuenerant, quot fufti- j aliquid belliis non liceret/ Périt delîderabili fpeiftàculo,
â.npi'aHtaç m ilites vix valcfet : deprehènfum eft va- i qaodadquifmerintfùrtabclliJaïuW.
S----- ------— — ---— ---------- iiblittk r « . rat. Ttm. 6 . ----- ' x ' 1 alia