_____________ ; ■; _ p Anaßafii SmaU
624. . _ ^ •.
1 Theodoras,Diodorius.&Neftoriuä diui&s. Itaqucdu-
j as ftatucre impiiim non eü-fcd duasita diuiüs,vt vnio hy-
1 puilaticafaluanon permaneat.
' C A P V T X X I .
R e f u t a t i o v a n * & i r x p i * S e u e r i f e n t e n tU y
qua dicit.
AD enatas hanfespbarmaca, & medicament*doftrinaaccommodante
effe, nequeenlm, inquit, ß quis medicus
Aquapotum probibuerit. peßtfeto mgruente morbo: diccre l k f
b i t -.a n teg r e ffo s M e d ic o s a q u a p o tu m n o n v e r u jffe : E v e f t i g io m m
à M e d ic o a u d ie t: f a t u e : m o f b u m h n g e Id te q u e g r a ffa r i v id e s : &
e x n o r m a v a le tu d in is p r o fp e r a ,m e t tr i v is a g r i t u d m e m ?
Talia fanxitaccfecreuitgenerofus iile Seuerus: quem
prophetice confutat,& ote obturato friere iubet diüinus
Bafüius in epiftolà ad Olvmpium Scholafticum Aria-.
num, iifHem ferme excu&tiönum prætextibus, quibus
Seueras vütur,vfum, Àd quem hæc ad verbum S.Bafi-
lius.
S e d e x c o g ita r u n t fa p ie n s q u d d d a m c o n filiu m , q u o h u iu fm o d i
m u ta tio n e s f u a s e x c u f e n t : n im i r u m , v o c a b u lis f i d e l v t e n d u m
e ffe ,m e d ic o r u m m o r e , q u i a lia s a lit e r p r o u t m o r b i c o n d itio & o c -
ca fio ta l e n t , f e f e g e r u n t . H u m s c o m m e n t i v a n i ta t e m n o n m e d e c e t
r e ftlle r c ffe d v o s in te ü ig e r e ; D a b i t e n im v o b i s D e u s in t e U e ä t im , v t
p e r c ip e r e v a le a tit, q u a n a m f i t v e r a , q u a n a m p r a u a & p e r u e r f a
d o ä r tn a : S i e n im a lia s fid e s c o n fe r ib e r e lic e t, & p r o te m p o r e m u ta -
r e , m e n t i t u r e rg o q u i d i x i t : V n u s D o m in u s , v n a fid e s .
Hæc quafi prophetice fàn&usPater promût, vtlongc ante
quam Seuerus nafeeretur, Seuerido&rinam referieret
aeprofligaret.
Brents repetitio, qua oßenditur; quid Auftor
d : I n c a r n a t m e f e n t u t .
busproprietatibusfuis dVerbomagisregiacduci, quam 1
vllaali.a creatura eidern fubiiciatiu-, & abeodem regatur: j
cumlonge ar&ius cum verbo coniun&afint,^uam v |l* |
alias res creata:.
E x p l i c a t io , q u o r fu m te n d a n t,fp e £ t« n tq u e fu b i e -
{ l a c a p itu la .
Alt caslcftis regni cognomiriis & confers Bafilius: Vt-
r ita tis o r a t to n e m e f f e f tm p l i c e m : hoceft,bmnis fraud«,
importune ac nequitiae expertem. Omnia enim diuina :
eloquia prudentibus, & a malitiaalicnis, &redko corde
Deum quacrentibus, redka rtmc, & manife fta.at yero in cor
infipicntis,non intrat fapien tiaDei.
Quocirca confeftim quidquid audiunt vel legunt,
mentis arrogantia impulfi, id reprehendere ac refutare
ftudent. Quidcnim,bbfecr6,turius,diuinius,& verius:
quam illud T heologi didkum: I n p r in c ip io e r a t V e r b u m . Et
tamcn a Diabolo inftigatus Arius diuinum illud didtum
nonrcliquit intadkum & incorruptum: B e n e , i'nquiens, !
d i x i t lo a n n e s : I n p r in c ip io e r a t V e r b u m : h o c e ft,fe rm o f e u d i c tu m
D e i : n o n e n im d i x i t : I n p r in c ip io e r a t f i l iu s f i e d V e r b u m ,q u o d D e -
us e ffe r t a c p r o n u n c ia t: Itaque chariflirnifratres mei maligno
fpiiitus incitatus eft, vt omnia tarn feripturae,quam dodko *•
rum didkaperuerteret: & hociam planum facere conabor
propter illos,qui noftram explicationem maleuolamen-
te carpent quorumiudiciummanifeftumeft, & fupplici-
um ineuitabilc. . I .
C a p v t X X I I .
C u r a f i u t e f j r v a f r e d i f p H t a n d u m f i t c u m iO is , q u i f i e r i
p t u r x & P a t r u m d e c h r t j l o d t c i a p e r u e r t u n t ,
d r it* a l i e n i s m f i n j u m r a -
p i u n t .
NE quis autem ex fimpliciorum numéro arbitretur
nos propter pnedidka, impii Ncftorii inlania teneri,
paucis exp^nam, quid animo & corp ore de Chrifto fen-
tiam.C
onfiteor igitur integerrimarh illius humänitatem,
npc eft,animara&: corpus, itafecurtdum hypoftalindiui-
niiâaèius vnitam effe,licuttotà anima, tori nortro corpo-
ri vnita eft. Et quemadmodum ille, qui vt figura G hrifti
in fpecie filüDei, apparuit Nabochodonofori in forna-
ce ignis, tdriis torius hominis formam pras fe fere-
bat: igneus & igni cognatus , imototüsigneüs, tötus-
! que flamméus, tic& Lhrifti hümanitaserat, totaper to-
I turn, diuinitateperfufà, diuinaqiie &Deocognata: Et
I quemadmodum fi quisihfornaceraillamingreffixs,' cir-
• cumcidi l fetaut alapis ceddiffet, autvinxiffet, aut
j totdridiffet,aut%ansfixi(fetilium, quiin formafilii Dei
I apparebat: ignem nequaquam ab illo-feparaflct, aut
i exfunxiflet, eöqiiod totus per totum cum igne vttitus
j fuerit: Sic Sçà Chrifto filiô Dei,ex quo Angelus ad Mati-
I am dixit-AuegratiaplenaDominus tecum: ignis diuini taris
j ab.humanitate riullo vnquam tempore, àut vlla in re
feparatuseft', aut etiam vnquam inomnem astemitatetn
feparabitur.
Scholium. Glorias differentiam dixit : non naturae.
Confitemur prætereâ fandkifli mum Chrifti corpus &
animam gloria & fplendôre tantum antècedere noftras
1 animas & corpora : qnantum fpeciesilla in camino ignis
! fplendôrefuo ex(uperabatalia corpora, quæextraforna-
) cem étant. Vnde faerätmimum eius corpus nomihamus
diuinum : & omnia corporis, diuina t ÔC immaculatam e-
ius animam, Deo cognatam, Et omnia, quae anima com-
petunt,>diuina: Sc limul cum Deo vnita: vtraque natura
proprietäres liras in vna diuina perlonà, incon-
fufe , immutabiliter , SC indiulfibiliter conferuante :
quemadmodum d fândkis Patribus religiofe traditum
«e^*
j Confitemur etiam animam & corpus, qüas Verbo hy-
! poftatice vnitjfunt : Verbo fubiici, hmulque cum omnit-
C Apientermpnet diuina fàpientia eos, qui fàpientiam
I w^Dei aliis loqui inftituunt. Né refpondeas fiulto fecundum
! ßultittam fuam, ne videaturfibi effefaptens-.Quoàveio fapien-
* riffimuS Salomon fignificare.vult: id huiulmodi cft. ;S i
j qüis infipienter ac ftplide diuinas feripturas deprauarc
conatus, meffabilia & incomprehcnfà myfteriaDei pro-
fert :huncin modum feifeitans.
Vnde confbt filium Dei génerari : fandkum vero Spiri-
tum proccdere Sc qupmodo fieri poteft,vt gènitum æque
ac générons initio careat ? Sc, vno verbo, quoties quis
mala mente,arcanaifta&abdita^folaque fide intelleâa j
velpotius crédita ac confeflà, non- autem intellerfta, in
medium producit,ne refpondeas adhanc illius curiofam
infidelitatem,ne&ipfe incipias çumilloferutariea, quæ
omnera lcrutationem&inueftigationem'exfuperant j o-
mniumque creaturamm cognitionem fugiunt: fedrefpo^
de illi fecundumfuamßult irww,proferens,qu£e cômmuniter '
ab omnibus Chriftianis conceduntur, & fide fimplici iri
Ecclefia tenentur, prædiçantur & expli caiitur, cuîufmodi
dubitaridnesnobis quoqùc propofuerünt in Oriente no-
uitii defettores fidei,multa ex lege,Euangehis,&: dodkori-
bus accumulantes:ex quotum numéro etiam ifta.
I. * Vnde confiât animam no fit am effe creatam, vel immorta-
lem petmanere,cum hoc in lege Hufquamproditumfit i
* Habcthicilluftrcexempliim:qaoftuélufcclarn, filum proprii
iudiciifcqucntçs, fcriptürâflegant.: ' • . • . j.
S c cun da dübitariofeü quæftio ab Ecciefiæ defertori-
bus propofita. Vnde cognofcam, librum , qui Génefis inferibi-
tur, effe Mo J fis: non enimeiufitwdïtnfcriptiyiem habet, qualem
aliorum Prùpbetarum librilpraterquàm quod multa in iüo conti-
itentur,qua àferitate aliéna vidèripofiint'.vtefiiüa ob efitm vet'tti
pomiprotatadDeo fententia : &quod tradïtur de arumnis & af-
fltftionibus, quoslfraelita in Ægypto per quadrïngentos annos in
Ægjptopoft mortem lofepbi implerunt. Pratereaneque terminus
iUe, quern vita bum ana praflituit Deus, locum babuit in Nos, De-
creueratentm, vtv'ttahumanacurfus vfqueaddiluuiumcentum
vigïnti annis termïnaretur.
111. Pur fus cum in Leuitico de Variis iOis viftimarum oblationibus
(M* S7 -
Hicrm. +•
Bxii.it.
D tu ttr .ll.
r» *• Enimfcri
im fimilfi
lli,qùa:ho-,
diepetpe» ’
tup plamat:*
Scrucamiriï B
nftb.io. «
Marc. 6. J
Eriquæftio-
ncs plane
Lutheianat
ScCaluiniaiVia
dux. 62$
c
Quaeftio-
nesAcianx,
Eunomia-
î.Struc- ‘
tianx. ;
Gentf.S.
Marc.i.iS,
JSStor. 7.
varia impfrdffet,poflea pérïfatam érüieremiam Prophet as (licit:
fé nihil defacrificiis ifrael prdcepijfe, neque de holocauftis.
I V. ’ Iterum polltcitus fore, vt lexlegitimum femptternumfore:
quomodo promiffa non fiâ t , pr&ceptaquefua legàliaaterne effet itl
V. Pollïcitm fe ifraelitispoffeßionem daturum ac JEgypto vsifo
ad Euphraiem,nè mimant quidam partentproifiißi fui txfolütt-
Hæc ex ÿèteri Teftamento obiiciuqt-: fequuntur, quæ
e x n oùo ad du c 11 n t.
1' I § Qm Euangeïium non dicat,Cbriftum çlaufoacfignatofe±
ptilçbro refurrextffe, yndfiidprobatis ? '
1 1. Cuht ■ Euangeïium pafiim vocet lofephum, v'irum Maria,
quare boc vos nonprofitemihi ?.
I I I, Cur Euangeliumyvt 'Chrifiiconcepttonemabs^femme, i-
t .1, falu a integritate ex Virgine ortum, vtvOsdicttis,mn tradiditï
l V. : * Cum Euangeïium dicat, Martham effefororem Maria
matais Domininoftri : qui fit, vtvos idemdicatü |§’
V. Quomodo cümCbrißm dixerit,fe très dies ihtegros aäurum
in fepulcfcro &.tresnoftes', ihftdr lona, non egit tot dies miïesçfevt
ionof, quemadmodum pradixerat.
V I. Quomodo rurfain Euangelto bortatur,vtferamus calceosj
&virgatn. ApudaliumveroEuangeliftamprohibet, tamcalcea-
tnenta, quam virgam.
V, 1 1. Vndefcitis, Chriftum infpelunca natum effe, cum ida
nulloEuangeltfia proditumfit ?
V I 11. Si qua coepitlefus facere,prius docuit, quomodo vna ma-
xilla iafus ttottprabuij alteram ? quin & caàentem reprehendit ?
I X. Cum Euangeïium dicat, Cbriftum effe quiddam création
autgenitum : quomodo vas partem quidam illiusilïcïtis creatam:
alteram partem increat am : nam Matthaus ait : Libergeneration's,
boc eSt, effdäionis Chrißi, filii Dauid, filii Abraham.
X. Si Deum incircumfcriptum effe profitemini, qui calum &
terrantaqualiter impleatiquomodo Verbum defcenditdecoelo,rurr
fumque in coelum afeendit ?
X L SiVerbum diuinum, per diuïnitatem fuam er at in mundo,
etiam anteImarnationem, vtfcribit loannes Euangelifia,quomodo
dicitis, illud ex ccelo in vterum Virginisdefcendiffe i Si cmrnct-
iam ante incarnfitionem tbierat, darum ett, nondefeendiffe:fix ve-i
roin Inearnaiione defcendit, darum eÜ,calo etrmmferiptumfuif-
fi,ficUtangdos.
X I I . ' * S i f i l m & S p i r i tu s f a n ä u s e i l e x p a t r e : m a n i f i i l u m
e i{ , v tr iu fq u e e u n d e m p a t r e m effe: ip fum e fe a d e o S p i r i fu m f t t t ä u m
effeg e n i tu m . Q u a d fihoc n o n d d m i t t i t i s , d ic ite n o b is , q u is p r io r ,
q u ifu e p o fie r io r e x p â tr e p z o c é ffe r it ,filiu s a n S p i r i tu i fà n t t u s ïS i v e r -
r o ß m u lp r o c e f fe r u n t , iamhoc ip fo ü q u e t,p 'a tr em g em in o s p e p e r iffe - ,
f i l iu tn q u e & S p i r i iu m fa r i { lu m i n d i u in i ta t e q u a f i f r a t r è s effe : Ef
q u a n a m e i lg e n e r a t i o n ü & p ro c e ß io n is d iff e r e n tia in d i u in i ta t e in -
c ir c u m fc r ip ta , im m u t ä b i l i <& in fe p a r a b ili ?
X I I I . Vnde confiât Verbum Da effe hypoftaticefubfifientem
beumfimiliter& fprritiwi Da ejfe Deum & hypofiafin Deiimen-
tem vero bei non effealtum Deum, ne^ aliam hypofiafin, neqs cor
Dei, neqiie dexterahi bei, neque brachium Dei, 7tequereliqua,qu$
feriptura Deo tribuit ?. ‘ ’
X I V. Quomodo aim vndecim effent difiipuli ante Dominiaf-
cenfionem,dfcit Paulus \refurgentem ex mortuis apparuiffe duode-
cimApofiplù : necdum enim Matthias tllisanmmeratiufuerai,vt
nee,Paulus. ' ->
X V. ¥ Qupmodo Chrtftusppllicitus illis, qui fui caufid agros,
vxores ,filios&pècuniàm defererent, centuplumfe redditurum in
hacvitaifidemhon feruat,ficutpromifit ?
y Hæc armàpmderitéS contra imprudenrium fraudes in
promptu habeant :" quoties videtint eos maligne &frau-
dulenter nobifeum difeeptare, 8c hunc librum inuidka
mente carpere.
Igitur fides Chriftianorum eft mcuriofa,in fimplicitate
& re£kitudine cordis totam diuinam feripturam recipere
ludoris exfcind'erè terisarunt : neepdtuerunt. Nam codices
quihis carcnt : falfitatfs conuincuntur ex plurimisa-
lijs, qui omnia ill^repræfentant: codicibus, qui ram Gtx-
ce, quamaliarum narionum linguis exarati funt : At vero
mouumepta patrum i maxime dogmatica, non film in o-
mnium gentium fermonem conueria : necadomnesre-
giQncsperla.ta. ..Quo fit, vt Hæreticiq uasdam adiiciehdi:
quædamyeto demepdioecafionem nadtifuerint. Quod
UPsexpetienriadidicimus.Cæterum,vt quæiam diximus,
manife ftiora fiant,in fpeciequçdam deprauatioriu exem-
pla in feriptis Patrum occurrentia commcmorabimus.
. ., Solus Deus ingenitus eil ac increatus.Et tamcn apudS. Dio -
nyflum in capite, cuius inferiptio eft, demagno &paruo:
hæc de Deo leguntur. Nullitu egens, quod augeri minime non
pofiit : ingenitum , non quafinondumgenitum ,feu quafi imperfi-
tlumfitffeu non fit,aut ab hoc,aut hoc nonfit,ne<L vt quod nufquâ,
nullofamodofit,fed, quodfuper omneingenitumfit.Dicens porro:
fuperomneingénitupi, mults ingenitafea increat a fignincauit.
Et quomodo hoc fieri poteft ? Nullus enim ingenitus eft,
præter folum Deum. Hanc igitur partem inferùit Manir
chæus quifpiam, eo confilio, vt oftenderet, etiam Ange^
los, animam & aquas, increata effe :hocc&fingenitAi
■ Ruxfhs cum Ecclefia doceat, vnameffe Angelpru fixb-
ftantiam : idem diuinus& Apoftolicus Dionyfius nomi-
natfupemas virtutes multasfiibfiantias. At Magnus Dionyfius
Alexandrinusex Rhetorunj numéro Epifcopüs fa-
.âus,.in fchphjsquae fçripfit in fibi cognominem Dio-r
nyfîum >:hæc habet. 'Externa philofophia ingenitamappellan
folet omnem naturam inafpectabilan -fimiliter & hypofiafes,fub-
fianyias. Ex cuius mores. Dionyfius hûhcûéHlocùtus : impjrot
prie uimirum has voces vfiirpans. Quocircandn debe-
musimprouide, & temere Sandtorum diifta interpretsri:
ficuthoc tempore nonnulliconfiieuerunt. AitS. Bàfilius
fermone inHexaemeron, omne illud, quodprincipium habet,
habere itidemfinem: nam quando principium prefers,non e{f,quod
amplius definedubites> Quod didkum crebro nobis obiiei-
unt vanifîîmi Origeniftæ, yt inde præexiftentiam anima-
rum iaccelis ante corpora extundaint, qui etiam non pau-
ca teftimonia pro du cun t , fub Grcgorij Nyffeni 9& Nazi-
anzeninomine, vt poenasæternas aliquando finem habi-
turas, omniumque rerumin priftinum ftatùm reparâtiq-
nem demonftret : & hæc opinion! fiiæcanueniënterin-
terpretantur. Ifta neque teniere,neque fruftra differui,fed
intuirn ad illos, qui ad di£ka patrum., fcienriæ lumine dé-
ftftuti, impingunt, tenebrifqueimmerfiprædpitesfûùri’t,
vaniflimofque libellps aduerfiis Catholicàm Ecclefiam
componunt, quibus Verbi Incarnationem ex Virgine la-
befa&areaceuerterenituntur. '
; Proférant, Origeniftæ dida Tbeologi ex oration^un
Theophaniam:&Nyffeniexfermonede Virtute,&irina-
tiuitatem Ghrifti,& in Beatitudihes,i&in Cantîca, & éx a-
lijs fermonibus. V t autem magis elucefcatijionumetaPa-
tram cum timore Dei&fimplicianimolegenda&audi-
endaeffe :addamprædidkis fequentia. Cum Gaianitæ &
Theodofianij&EutycbianiftçperpetimGyrillumobiici-
ant , quafi qui vnamduntaxatinChrifto naturam agno-
fcat : contendens bæreticus Cyril|um quam maxime
Neftorio patxocinari? etiamfi ignorans id faciat : laqueo, ‘
quern ipfe. tetendit i capitur : hocdpfb, quod exprinci-
pioi quarti capituliaB.Cyrillo confcriptihæccitàt: 5i quis
diiabus perfonisfinçfiypofiafibus Chrifium dmdit, anathemafit.
I Adhæcitarefpondet Andreas. Q u a m p r a c la r u m iu d i c iu .]
Q u a m p i a e i l h a c C y r i lh d e d o g m a tib .e x p la n a t iç : É ç ç e , f i a t r u ,&
m a x im e fy n o A o r ii m o re ,h y p o fia fe s t r a d i t e ffe p e r fo n a s , fe& itu s P a -
m __ ___ _______ J ___ 1 1 _ t r e ç N t c a n i C o c ü t ^ q u ta tu n f .T r e s e ffe ty p o fia ft s fiu e p e tf b n a s tn 11
& audire côfueta, maxime veto dodkrinam à Patribus tra- j ctatifima&confubflanttali Trinitate.Stigiturrefteaffeueratby-
ditam.Ditfta enim Euageliea 6cApoftolicafcimus vniuer- ! fofiafeseffeperfonas,qua ratione in omnibuspropsmodum lucubra-
fim deprauari non’pofte: quemadmodum varijslocis iam ; tionibusfuisappellat ïpfenqturashyppfiafésîÉlam quando naturas
oftendimus,eo quod Enangeliu feptuagintaduaram lin- j vocat hypofiafes-Jiypofiafesvero perforins, quid aliudprofitetur, ntfi
guarum &gentium lireris conlignatum fit.Quare fieri ne- J dtUerfasin Chrifto perfonas, vt cum ait : naturas, fine bypofiafes
quit, vtveldetraëkione veladditione à fceleratis.corrum- ! manfiffe inconfufts. Cuius hypofiafesfi eximie Cyrille ? Clarum,fy
patur, Nam licet quis vpius vel alcerius linmiæ libros fal- Chrifiifiquidem iuitd bypofiafes definis. Quodfi defimtio b&cper-^
fare conaretur: improbitas tame iftaftatim detegeretur & fonas effe bypofiafes 4 tenon eft prof eft a : potuiffet fortaffe quis tui
redirgueretur ab alijs feptuaginta bngiiis : Quidam enim dofendcnii gratia diccre: Cyr ilium nomine hypo fiafeafi non inteUi-
cxEuangelio S. Lucæ locum ilium aegiittisfanguinis& gereperfonasffedfubfiantiasquafdayerumfubfianttaliumffedcum
■ " Biblioth.Vet.Pat.Tom.6 . , . \ ' ^ g g . tafiduer-
S.D iony fi-
us libro de
diuin.nom.
cap?.