K_s4rctd Cdfarea $4 ft Cappadocia Epißopi
dubiam acdpiat gloriam, ad imitationem Baptiftæ Ioân-
nis,qiuChrilto reitimonium ferebat 1er uatori,& cius erat
; præambulo. Et datumeftilli, vtfpifitum daret imagini beftia.
! Quqniani imago, inquit,bëftiæilli fue&t infculpta, da-
! tum eft eriam,vtcidem imagini Ipiriras darctur, vtvideli-
cecloquerctufimago.Hocautcm circa limulachraconfimenpatriseius
fcriptum infrûntibusfuis. FJ aüdïtti vocem de coelo,
tanquatn vocem aquarum multarum, & tanquam vocem toni-,
trui magni.Etvox quant audiuiflcutcithartedorUm citharizoan-
tium citharUfuis. Etcantantquafi canticumnouum ante tbro*
mm, & ante quatuor animalia, ,&fenioresi& nemo poièrât dif-
cencànticum,nifi illacérttum quadragtntaquatuùr milita, qui
derandum ëft,quoci rnulta&ludorememifillè, & loquu- emptifuntè terra. Hi funt quicum multeribus non funt coinqUi-
ta titillé, per opétàtionem diabolicam, Græcorüih tem- ! nati qirgmesenimfunt.Hifunt qui fequuntur agnum qtiocunque
poribiis enarçantùr» Rrpeténdum eft aduferbium, V t,quo j ierit.Hi a Iefu emptifunt ex hominibusprimitia Deo & agno, &
talis exprimararlèhlusi Vteriamloquatur, vt etiafti façi- *» ote ipforum non eftinuentum mendacium. Sine macula enim
at, quod quiconque non adoraueriftt imaginera beltiæ, funt ante tbronumDei.
truçidentün Quod fiittulachra, vt diiftum eft,loqüüta Etecceagnus flans fupermontemSion. Non fuper montent
Fuerint, ex hiftoria dilcere poiïumus,'quod fcriptum fit:
’ perpneftigia & arborés & aquas loquuta fui Ile, per Apol-
lonium aliolqüe poétas. Ef facit omnesparuos & magnos,
Rudior.eft literæ cqnçextus, & idcirco ineptus. Num e-
’ nmfdid t paruos & magnos dare,ànacdperè ? Quamob-
rem additionepræpofitionis,Erga,corrigi poflèt abfurdi-
I tas hæc, àd plahiorem intelligentiam reddendam, hoc;
mèdo.i Et faciet ergaomh.es paruos & magnos:& cætèroS
qui deinceps lublèqiUintur, vt dent illis charaéferés filper
dèxteram manum, vel fuper frort tem. fd veroficri, inquit
adindicium,quo negociaripolîlnt vel non. Super manum
déxïeram. In dexteram manum &: in fronrem fignum po-
nitur.Bonis enimpeftifèrinominis oppoiiitur inlculptu-
ra.In déxtris quidem, vt bonorum operum amputêt ope-*
tàtionem : in frontibus autem, vt parte ilia,quæ oculis im-
mmetjcaliginem illis ingerattenebricolarn qui lèdiicun-
tnr, ne tanquamin die honefte ambulantes,redpiant pie-
tatem-Scd lion omninp chara&erem ilium Iuicipient,qui
mfàcie lumùie vultus diuini obfignati funt.
C à p v t % X X V I I L
ET ne quispofit entere aut vendere , nift qui babuerit cha*
raâerent, aut nomen beftia, aut Mimerumnominittins. Elit
fapientiaeft. Quibabetinteüeftum, computet numeruni beftia.
Numenij etwH bominis eft}& numerus eiuifexcentafexaginta*
fex.
ÏÏtfiqui babuerit chdtaâerem. Ecquidnam fitifte'chara*
; Ö:er,infert,ncmpe nomen beftiaé. Arhuius dùplex cogni^
tio eftivel per illationem ipiius noininis,aat per calcùlum.
veteris illi us Sion,quia nec ifta agno,quieft Chriftus, ob-
tenîperabat,fed fuper nouam Sion, quæ éft ciuitas Dei vi-1
uenrisjfuper quam nunc agnus afcendiflè môhftra'tur, de-
monftrante viiïorie cpnuérfîpnem Iïràelis, qùæ extremis
tcttiporibus futiira eû,quâ &diuus Paülus inîînuaûit cum
diceretiQuando plenitudo Gentium ingreffàfuèrit, tune
orhnis Ilrael üàluus fiet,Chriftô familiaris effeûuS. Et cum
eo cèntum quadraginta quatuor milita. Nümerûs autem ho^
rüm millium nequaqüam idem eft qui ill or u m, quos de V-
naquaq; tribu in Chriftnm credidille diximus. Si enim is
éllpt éum articülo prPtuliflet hune admodum difcens :.Ec
cum eo H| id eft,illâ centum quadraginta quatuor millia.
Quia veto abfque articülo protuliü,reftatvt hos dixifle in-
telligatur ex Gèntibus proceflùrôs i quod gratia diüinf
illiuslèminis& Apoftolici in vhoqupque Apoftolorum
f^ijduodéties mille oderata lit, perfectum hdei fruâüm
éorum qui ièruantur: qui bus dè egregie virginitate ferua-
tâ tcftimoûium perhibet,qüaî apud HebræPS rarafèmper
fu it Hbentianomeneiusyérnomenpatriseitls fcriptum. Qugd
yero noftien patris ipiius habeant, nomenque eius fcriptum
in frontibusjindicat, qüôd diuino lumine vultus if-
liùs diuini obfignati fint, per quodeemulis de hoc,peftifé-
rilqj dæmonibus térribiles fiant. Tanquam vocem aquarum
mültarünt. Aquafüm, tonitruorum,ac citharæ vox,clari-
tatem au(htuiperuiamhymnidici,canori, fiiaùis^ & con-
loni lân6torû can ms fignificat, qui vniuerlàm cdmplêâi-
tùr ppmogenitprum^qiu ih cmlisdefcripti &nt,ecclefiam
ac conucntum, a qüibus primogenita vp catio celebramr. |
Ëgóvero arbitror,neminem vél ajïditè pof^ ndui illius
canras myfteria,nifi quieademcanere digrùfuerint.Cuié[;
Enimuero operatum dabitur dilatado -vbiq; nominfbe- ; enimlHéntia datur iuxta puritatis pröpörtiöhem. Hi funt
ftiÆ,& in emptionibus,&invendidonibuSjVtqüiifthûc ! quitttmmulmibusnmfiiMcoit^umaH.ïîxctxôxmàe^à^pdr'
non afterat,rerumnecelïànarum ppnuria moriatur. Na- perandümhiatrimoniumproferunrar (honoràbil'é nam-
tneruseninthominisefi. Quod^^veronumemsbominis'noffié qiieeft cottïiübium) nequeyirginitâtisdignalàiïdèihdi'
Nctàhdus
modus qùo
Grxcinu-
teerâ ltium
fit,id eft fanûliaxe, neqjinlblitumj 8£ o ccultatumj & am*
biguum : lèd çonfuctus Calculus,&hpminibus cognitus.
Numerus aüte nominis calculi cft lexcenta {éXàgintalèx.
StdnequaqUâmanireftenomenipfixniprodidiï,quGdin“
cb'gnumeflet?qùôdinlibro feriberetur. Quamobremno
Fueritimpprcunuto exercitationisgrätiä bucrelbluere ho-
minàtatn prôpriaquamappellatiiià, quæ Calculum hünc
cOnfidant.Propria qUidem, vt A a ^ T i ç, T« rav : & à film-
ro nvà A«v«v^perdiphtapngUjpeniide âcà smÀppellàtiuà'vero,
i vhktvt: forfitän eftim fclc appellâbiti&
xÂxoç o4»î>«rdd eft,prauüs dux:&
r n hôéeft,verè.nocüüs:OTcÀ«w id eft, iam oliminunr,
vt ex J uidus: necUbtt âpvos d Jlix& i Hoc eft, agnus noXiuS , qui-
busiè ex contrariis âppèllàbit, prdpriam gloriam perde-
Kuoi fexcé- decus colligera. Aliter ex éommentariis Andreaè: Ëxâ-
fcKdicü*4 dumquidemcalculumaçhumerifupputadoné, fîcut&
K çæteraqu^ deillolkipta fuht,tëmporiSpatcfaciet opportuüitas,&
ipkexperiendâiis qüivigilaüèrint. Si ënim ne-
ceflàrium eflèt,vfqûüclam doâôrum volunt, vt manifeftè
nômen hoc cognofce^jir, qüiipfiim vidit, vri<pie reüe-
laflèt^ed diuina gràtianonapprôbâtiit,vt in diuinolibrô
nomen huiüspeftiferirecenferemr. Veruntamén exerfci-
1 tationis gratia, complura inueniri pOlIunt, iuxta beatütn
HyppplitUm multolqüe àîios, nôminà hünc nümerum
compleftentia,tum appellatiua,tum propria.
C a p v t X X X I X .
P T viàiy&eCce agnus flansfuper montemSion,&(umeocen-
*f^tum'quadrugihtàqudtuôtmiUïa,habentïa nomëeius, &no~
gntim redditür cpniugium>: lèd quoniam etiani ftella à
ftella differtin clàritate^ftbspo vigintiqtiatuorlenidfes.
cæteris præftareducimus , rum ob virginitàtem, ram ob
linguæâc manuurtï innocenriam, qui poft Chriftiaduen-*
tumpervirtutes lplendoremna6tii(unt> perqitem étiam
nouumdôcentur canticüm, qtiod vulgo non in pràefënti
dùntaxatvita,verumetiâm in fiituro feculb'ïncognimm
rrtänet.Licet enim perfeda illic cognitio fif^fècundüm A-
poftolum, tamen iuxta puritatis proportionem cuiq; fei-
entiareddimr. Htfunt quifequuntur agnum. Non fiinthæc
verba excellehtiamagni oftendenris,fèdpræftantiam yir*
tutis eoram,qüi canras huius adep ri fimtdifcipli’nl. Nam
âlii qiiidem aniftix fimplidtate adeoqj innoeenriâ vndi-
que polïèlfi, idonef Fa«âi funt qui agnum lèqüantur. Alii
véro Viriliore lènfii, fkbilique animi propofito præditi,
Chrifto iam viro fado oblati funt, & contra palfiones
contrâque tyrähnos vincendi roburadeprhqui etiam imi-
taridO) illi qtiidèm magiftri fuiC hrifti inttocenti am,^ i fti
yero quod agni eft, pro magiftro videliçet lûo, proprij
languinis effufionem, hac ratiône,vt abipfôpblîîdeàntur,
a fi^ ü u a fimt.Enimuero quemadmodtfm gloriç manfio-':
nés variæ funt, ira & lupplicii; Propterea etiarn didum
eft, vnumquemque propriam acdperemercedém lèeun-
dum fiium laborem.
C a p v f X L
E T vidi alteruth dngdutrivolantem per medtum cotli, haben-
temEuangeliutnaternum,vteuangelizam babitanùbus in
in Apocalypfim, Cap.'X X X V i J i. X X X I X. X L . X L 1. X L / / .
terra, ér omni genti, & tribui, & lingua, & populo, dicen tem
magna voce: Timete Dominum, & date illi gloriam, quiavenit
hora iudicij eius, &adorate eum quifecitxoelum&terram,mare,
érfontesaquàrum.
Per medium coeli. Hoc duplicemfènfiim affert: etenim
quod fublime fit, excelfum, & ab iplb coelo demiilum ^ id
quod ab eo'euangelizatur, & iplè àDeo mifliis : quod que
iam iam immineat iudiciü à leculis expedlatum. Et quam-
uis hoclàlutemijsallaturum fit, quiquacunqüeèxgente
Dcq placita praeftiterint Opera, terribile tarnen & deemo-
nibus & peccatoribus futurum eft. Vtranq; autem fubin-
nuit , bonis quidem per magnitudiné, quod defiderabile
quoddamfitiufti prasfentia iudicis: &qüod ftatuit illos
ante eum, ob quem certare illis contigit in hac ærumnola
vita cum ijs, qui ipiius relïftunrpræc -pris. Dæmonibus
autem, neenon hominib. qiios dementauerinç I ftupidof-
queipfi reddiderint,timoré m iricutiët,nec ad lèeuritatem
eric I infô ad expedacionem viciflitudinis percipiendæ o-
pérum, quàe percggrunt. Idcirco & Propheta inquit : Ecce
Dominus venir, ecquisferetdiemaduenrasipiius. Eta-
dorateeum. Merito quidem ipfiim, tanquam cceleftiitm,
terreftrium,fübcerraneorumquecreatorem adorari iubet.
'Nam per coelum& terram & mare ,_vniuerfa defignatur
vifibilis crearara.: per fontes vero, fubterranea. In certum
fiquidemeftjVndefonubus fitdigeftio ac progreflio,per-
inde ac etiam incerta funt lubtefranea. Quod li huic, tanquam
iftorumautori, meritiflimefèruilislùbietftio, iure
etiam diabolo peftifèro dedecus debeturatque contem-
ptus.
C A P V T X L I.
B Taliusfecundus angelus fequutusefl, dicens : Cecidit cecidit
'Babylon ciuitas iüa magna, quia de vino irafornïcatïonis fua
potauit omnesgèntes.
v Et aliits fecundus angelus. Secundus haud temere diôfcus
eft, lcd ad oftendendum, quod cum prior cdîpilïèt luppli-
eiâcomnunari, alter fiiblequutusfit, qüiealdem confir-
maueritcalamitates.Idenimprælèfertquod ait, Sequu-
tus eft.Ad euentum etenim eorum quæ fuerant denuncia-
ta, nihil làne aliud deerat,quam quod non omn is vitæ hu-
ius confufio ealui fubiacëbat. Quid en jm aliud cafiis infi-
nuaret ? Sicut nec Babylon qUicquam aliud, præterquam
confufîonem, defignat. Ecquænam eft Babylon f Nihil a-
liud làne4quam córruptibjlis hic mundustquod îpïàvidelicet
Babylon non aliunde corruerit.quamàftatuillo lùo,
quo alios ad tabem & in teritumadducebat.. '
Quid de vino ira fornicationis Forriicationem vero non
modo nominare fcripràra conlueuit oblccenum congref-
lùm maris ad foeminam, imo & deféôtipnem quancünq;
à b ono : liquidem Credendum eft illud, Perdidiftr.omnes
qui fornicantur abs te. Et quod mundus hic ad Babyloné
transfcratur, adiedtiuum illud infinuat, nempe, Magna.
Nequaquam enim ad diftinétionempàruæ, led ad decla-
randum quid fit, appenditur. AtfiquisadBâbylonemil-
lam, quæeftinChafdæa,aCcommodare idvoluerit, nihil
refert, modo tam multa, quæ iuxta illius imirationem
mundohilic inani kéto congruunt, ipfam illam pro archetype
infinuet : liquidem ad caufam quicquid ab ilia
contigerit refert ur.
C A P V t X L I I.
E T tertius angelus fequutus eft eos, dicens voce magna : Si quis
adorauerit beftiam , & imaginem eius, & acceperit diara-
äerem infrontem fuam, aut in manum fuam, ipfe etiam btbetde
vinoiraDeij quod mixtum eftmerum in calice ira ipfiusi Étcru-
ciabitur igne& fulp hure in Confleftji angelorum fanftorum, &
in cojijpettu. agni. Et fumus tornienti eius afeendet infeculafecu-
lorum. Nec babent-requiem die ac nofte, qui adorant beftiam &
imaginent eius : &fl quis acceperit char after em nominis eius. Hic
patientiafanftorum eft. Hic funt qui.cuftqdiuritmanddta&fi-
d:m lefu. Et aiidiui vocem de coelo dicentemmihi: Scribe, Beati
mortui qui in Domino moriuntur amodo. Sane, dicit(pïritus, yt
requtefeant a laboribusfuis : fed opera illorum fequuntur eos. -
^ ________ $49
Sequutusefteos. Quod lequeretur dixit, veluti cöritihüa-
tionem quandam , 6C iugitaterri , acleueritateminfinuare
volens. Dicens wee magna. Magna autem vox terrorem
indicat, &quod eaqua; figmlicantur, omnem penetrenc
auditum.Si quis adorauerit beftiam.Adoritve autem beftiam;
eiulque accipere figiiium eft exiftimare Antichriftüm elfe
Deum, & lermone & opere qux ipfe cupitnarrare&
pridi care.id eriim in fronteih Seinmanum acceptus ch$:
radier fignificat. Imaginem vero, impiftm v o ^ t normam
vfuendi. Ipfe eitamhbet de vino iraDn. Vinum irani non a
lxtitia dixit, imb dverrigine mentifque alienatione. Talis
enim ira eft. Quod mixtum eft. Mixtum vero dixit, pro
augmentäturii. Sic autem didtum eft, quatenusapud ve-
teres vtraque pocula habebantur. Eo denique modo di-
citurirjKvinuin, quo & vinumktificans,. Nam quemad-
modum vinum lenficans nioleftarum rcrum obiiuionem
ingeneratjfic etiam vinum de quo agimus,excandefcentie
vinum didlum eft,fupplicium mox iequuturum. Merum.
Merum ftiriofie irx y artificiole. yino mero comparauit in
calice mixto. Nam vinümmerüm magis inebriare p ote ft,
. quam quodmixtum efti^uädoquidem & ihercedes, quse
miuturo feculo rependuntui, rerumillarum qua in vita
gelle rimus, fimplices erunt, & honoppofitamilericordia
-mixtae,leucontinuJb.onorum operum memoria: quia &
vita ilia Vera eft,& omnem abigens fucum & fimulatiohe.
Porroli tale ell vinum, quonam pa.dlo mixtum in calice
eft?Sane manifcftum eft,quod mixtum eile non tempera-
turam quandam fignificat,ledinfulionem appolirioneq;:
vt huiulmodi reddatür lenlus: quod mixtum eft, hoc eilj
quod infufum eft in calice ir* , propter quod mox iram
•lublequetur cruciatus exigne SC lulphure,* qua: ambo ve-
hementiffimeexurunt,cum proprium ignis lit irieefidere,
fulphur vero continuum ardorem excitare Ibleat. In con
jpeftu angelorum fanctorum. Quod vero ait, in conlpedlu
landtomm angelorum & agni, hoc'adftrucre vult: per an-
gelos quidem, inexorabilem immanitatem ad cruciatum:
'per agnum vero, recoxdationemcsedis fax pro läluteho-
minum latte , ' quatenus ipfe quidem ardenter ajnando
tradidit lemetiplum, ip.fi contraa propria perditione li-
berari noluerunt. Etjumus torments em. Fumumporro
tormenti, fiue manifeftationem ad omnes, ' quod lup-
plicium per ignem expleatur : 'Hue eorum qui puniun-
■ türeuilatum y tanquam nebulam non ad modicu m tern-
pus, led in lempiterrio afeendere dixit .Hie patientiafanftorum
eft. Inifto,inquit,tempore Antichriftijfimttorum pa-
tiencia demonftratur. Deinde veluti ex in terroganone fi-
guratut oratio. Ecquinam liint, quos landlos dicis parien-
tes? Poftea tanquam relpodeat,qui leruant,inquit, mäda-
ta Dei,& fidem Iefu.Hinanq-, tentarionibus aciplä morte'
imminentibiis, pmnia minorisfacient, quam charitatem
in Deum, & Iefu fidem. Non autem dixit hoe, vt fidem,
. quam habemiis in Deum, a fide Domini diuiuat & difeer-
natj led modo, quimagisadintrodudlionetnpertineat,
vlus,itaprocedit. In folisnanqueludseis etilras-Deicon-.
Ipieabatur opinio, qute d multis ac van is dijsadvnum Deum
religionem cultumque redigebat. At Ghriftus, quod
homo &eonlpicaretur & riuneuparetur, nondura vulgo
filper liibftantialis tbeläurus diuinte vfdebaEur nafürte :id-
cireoaDei pnceeptis ndein Ielii aiiquanruium difercuit.
yerunramen did poreli.quod hinc niagis magifque theo-
logia de Chrifto robqretun Nam li fides Ielu Dei eomi-.
tauir pneeepta, quid needle efta prteceptis Deilefiim di- ‘
cerealienum,cmnexhoeplusroborispia'6cptisipfiseon-
ferätur ? quandoquidem propter ipla valde eonteinpta,
hondedignatus eft etiam hoxrlinis yJHem lufeipere natu-
ram,vt per le.oftehderet,quod cum hatura humana impö-
tens eilet quae ad opus’prazeeptä deduceret, huie lele ho'--
möFadlusvniüit. Beati mortui. Vox qiue.de ecnlo into-
riuitjhon omhesmortuos beatosprxdieat, led eos dnn-
taxat qui in Donlino moriuhtiir f qui & rriurido huic moriuntur,
&mqraficarionem Domini Iefu in luo corpore
circunferfinti Reuera eniiin his exitra a eörpöre reqüi6$£t-
iameftjdlaböribusex-imeti^Ärfwe; dicitjpiritus. jnhuhe ,
mq4dmc»nftrri(ftipeftkeienda.: Spiritusdicit,- Scribeä-
mpdojperinde ae certates inungens,poilieitatione videli