■Mi Bannis <JMaXentii
Beats vîrgo
cùr Deipan
diiitur.
s .
Beats virgo
' non eft gc-
nitrixdi-
. uinitatu.
bet initium
fecundum
camera.
mihft pridicecisjatc^ ob hoc vere & prójniè beacam virgi- j
neitt Deifàtcamini g«iitriceni.Quæro,qûi vere & proprie
genetet,vtrum eiuldem, cuius iple eft , an alterius cuiufli-
bet fiibftaritiægeneret ? GJnepta nimis & fktua interroga-
tio, öüis enim aliquarido alien« generator creditin'eile
lubftanti* ? N. Si fetuurn & ineptum judicàs,ercdere%é-
qtiam alien* generatorem elfe lubftanti*,collar ergo De-
um verbum,nó de inatre/ed pâtre, vere & proprie genqra-
tum,cum quo iliieft vna eademqjfubftantia JUioquin e-
rit prdculdubiö,confubftantialis mater Domini, non fc-
lumDeo verbo, que vere & proprie iùxta vos creditur ge-
nuilïè,verum etiamDeo patri,eui idem Déus Vërbum co-
fubftantialis exiftit. C.e.onfiibftantialem virginiDeum
Verbiim,non fecundum tUuinitatem,qu*illi vna eadem-
qùe eum pâtre eft,fed fecundum eamem qui non credit,a-
lienus àfide.Sanc quianon hominem quemlibet,qui non
lit natura Dèus,fedDeum verbum incamatum,& ex fe hominem
fadum genuit,hac de caulà vere&proprie elfe creditur
Theotoeus. N . SiDeumnaturagenuit beatavirgo
Maria, iam noncarnis, lèd eft genitrix diuinitatis&quo-
modo nonDeum vèrbum fecundumdiuinitatem,quæilli I
eum pâtre communis eft ,- fecundum carnem eumïiatum
ex virgihepnedicatis.G. Non eft diiûnitàtis genitrix, ficut
tu nos credere autumas , quâuis vere & proprie fit Deige-
nicriX,quia non diuinitatem Dei verbi,led Deum verbum
ex fe hominem faquin, 'ficut lûperius diôtumeft, genuit.
NiSivère & proprie Deum natum ex,virgine dederimus,
Verèor,nelîne inirioDeus verbum | initium habere intel-
ligaturex foeminâ. C.Ht curnon demus ei ex fqemina fe-
cundum eamem initfum, qui eft fecundum diuinitatem à
pâtre line initiô ? N.Quomodo lècundum carnem habere
initium à te dicitur is, qui eft àpatré line initio, noriiti-
te)ligo,vtrum quia is quid pâtre, eft line initio,ex diuinità-
te in carnem verlus,dicatiuLaccepifle initium ï An quia e-1
ratline initio,accepta carne dicatùr habere initium ? C» In
eamem, conuerti in conuertibilis Deus omnino non po-
teft,fed manens Deus,in propria diuinitate pérfedus,cai>
ni,& anim* rationali fe vniens,coepit eflè homo qupdan-ï
tea non erat, &hacratione lècundum carnem dicituf habere
initium is,quieftjàpatre lîne.vllo inirio. N. Qupni-
am de fummis & præcipuis rebus/piæftio vertitur-, quæfol
v t patienter de his quæ a me quæruntur relpondeas. Nec
"te moueant ça, quæ ribi fortaflis, antequam intelfigas, yi-
dentür elfe contraria. C. Siç medepatienria commoncs,
quafi hadenus impatienter tuis relponderira interroga-
rionibus. N. N on vrique,fedvt incepta lenitate te conthd
neas,moneo. C. Dei hoc donum eft. N. Dominum no-|
ftrum Ielûm Chriftum vna. an duabus fubftanriiseonfite-
ds ? C .In duabus proculdubio,led naturalijnon perfona-
rli conuenrióhe vniris.N. Necdùm abfoliita,deouaagitur,
^quæftione,^ræpropere,inaliamprorupifti,lèddilatainte-
riminquilitione denaturalivnitionèÿ abfolute quælo relpondeas
: Vtram .Ghriftum,quem in duabus naturis côn-
felïus es,ex patte tantum,anetiam exmatre natum alïèras?
C.Etejépatre&exmatre vnum eundemq; Chriftum natum
elle confiteor.N . Alio modo exmatre, alio ex patte ?
an vno eodéqi modo ex-patre & exmatre? C.AlioprOçul-
dubio ex pâtre,alio modo exmatre. .N.Spcundum qüem
modum ex pâtre, five ex matreeum aflèris natum ? C. Secundum
diuinitatem quidem ex pâtre, eundem lècundû
humanitärem exmatre. N. Cur ereoyere&propriè;Dçi
genitrix avobis mater Domini præaicatur, & non magis
illius naturæ,cuius & mater eft,cuiDeiyerbi vnirio diuini-
taris fuæ contulit vocabulum & dignitatem ? C. Cuiuf-
nam credis naturam hanc eilèhumanitatis, quamyeré &
proprie vis elle ex virgine ?N. Proculdubro Domini Chri-
■ fti. C. Chriftum quiaellè definis ?,N. Deum & hominem
pft S vt fié Deus & hoiViö érèdatur afliimfillè ex virgirte na^
turam humanam.N. Miror te tath tèmere ridere deverita--
te. G. Nullatenus ego veritatemirfideo, fed relponlionis
tua ablmditatem verilfimaratiohe coarguovN. OlFemie-
ris (vcmihividetur)cumChriftum Deinn audis& hominem.
C . Non me offendit Chriftum Deum audtre hominem,
fedtèoffendit, qui Chriftum hominem fadum
nön credis'. Nam cum ego vnum cundemque genitum,
& ex patre lècundum diuinitatem j & ex matre lëëundum
humanitatém, fimplieiter tuis interrogatiombus rèfpon-
diflem, tuDeumëxparie, hoinihem ver ö ex matre v o - 1
lens oftendere,qualiex confequênti ratiohe concludisi &
docereniteris | ; non debereyere&propriebeatamvirgi-
nem Dei credere genitricerh, fed naturae human'* cuius
mater eft. Si igitur Deus verbum ex maternis/Vifceribus
earnemaflumens, lèmetipliimformauithominem, non
alterius fine dübio natura humanitaris afliimptaex virgine,
nifi illius fada eft, qui fe ex ipfa formauit hominem
, ödddrco Vere & proprie lècuridum eamem fah-
d a virgo Dei gènitrix creditur, qüia non Deus in car-
nis naturam cohuerfus eft, vt non elfet Deus qui natus
eft, fedmanensDeus, homofadus& natuseft. N . Sur-
fumacdeorfum nihilaliudmoliris (,vt video) nifi.vt Deum
natura doeeas eum, quem virgoenixa eft; Sed ribi
pro me voces obuiant Euangelic*, qu* nullatenus per-
mittunt Deumpr*dicarè eum, qui ex virginenatüs eft.
C .Etqusénamill*voces funt, qu*mp prohibent Deum
ex virgine ? N . Hl* nimirunr, qu* ad lolèph in fomnisfa-
d*leguhtur. Et quid tale didum ad eum legityx ? N.
Tolle, inquit, puerum&matrem eius, & fugeifl/Egyr
p tiim, futurum eft enim, v t Herodes qu*ratperderepüè-.
rum, Etrurfus: Defundifunt ómnes, qui qimebantani-
mam pueri. Nunquid nam didum eft. Defundifunt,qui
qu*rebant ariimanrDei ? aut: Tolle Deum&iugeinAE-
gyptum ? vel certe futurum eft, v t Herodesquserat Deum
kjerdete ? Quo quid poteft elïè iniqmtisi quaipr yt^^creife^
tur Deus propter hominem fugiflè in /Egyptum? Vnde:
manifeftumeft,vanisargumentarionibus contra diiiinq-*'
.rum eloquioram lèntentiaslaborare,qu* pueinm, id.eft,|
hominem docent eum, quem tu Deum natura conans<
iftruère. C.DumnimisintentusesinhisSaiptm*^ui-
n*vodbus, quas tuisputascompetere parribus, c*teras
[ pchitüs defpicis.1 An forte vifis tibi & contemneiida vi-
denii'veteris teftamenti authoritasy qu* puerüm, quem
tu Deum denegas Dcum fortem dominatorem pr*di-
cat ? :Nonne clamab'st illeProphemumerimïusÊlaias^
dieëns:
ius poceftas inhümèris eius, & Vocabifur magnicbniilij
Angclus^admirabilis, confiliarius, Deus fortis,D omiha-
tof, Printopspacis, Pater fiituri f*culi.' Nunquidh*c te
nefcirétredibile eft r Niliforte Gontrariamillis it è prola-
ris Eüarigelicis.teftimonüs Prophet* lèntentianvjucücas |
N. Non ego cohtrariam judico Euangelicis teftimpmis
Prophet* fejitenriadèd tibi hoe vide tur , qui npcdu.m eo-
rumintelledum aflequi potdifti* Attendeigitur , ‘fivi
Prophetic* ièntënti* tc'prolat* puriffiindin incelleddv
& yide, quain nou fit noftfis eontrariaafièrtionjbus. ,De-
riiq-, püeium natum,&-filiüm datumProp he ta yo cariqu i-
dem Deuthinonautemeflè teftatur :Et vocabitur, inquit,
magni confilii Angelus,admixabilis,cofiliariüsi Deus for-1
tis.Neque enim qmnia qu* vocantur,continuo eriamvö-
carionis lu* obtinent proprietaterri. • ^ Deniqué Deus yo-*
catus eft Moyles ,lèd nullatenus vöcationis huius ribrine-
ré credifur veritatem. Hic docemdhnonelïèpueturöna-
turaDeum , lèdpropter Deum, qui ei vnitus eft, Deum a
Prophetavocari. - C.Impietas manifefta;.fecundum hi^nt
namqj expofitionis tu* fenlum^ergo & qitod dicitur-, pü-
Sc iptuie
tettimoni;
de Chtid
humaniia
Jfi f- *
C. Dei ergo & hominis fada eft nànira ilia humanitaris, I er natus nullatenus lubftantialiter intelljgendus eft natus:
quam vere & proprie dicis elïè èx virgine?N,Quis hoc du- quia fiDeus fortis idempuer, , quoif àPrqphetjavocdtür,
bitét? C. Et quomodo non eft ablurdum creclére Deum iuxtare liibftantialiter non eft, quia & MoyJes vocariiE, vt |
& hominem ex virgine naturam allumfiflè liumanam ? ais,Deus, qùpd fiibftantialiter non eft : ergo & quod did- 'j
Quodfi Deus & homo ex virgine aedituriuxta yos natu- i tur,puer nanismon eft lubftantialiter natus,^uia multidi-
ràm allùmliflèhumanam,yn^ antequamex virgirt^ Deus ‘ éötur nalci,qui tarnen lubftantialiter
allumeret naturam humanam, fadus homo credcndus habes:Pópulus qui nafcetur,
iitantiaiicer nacii,s,quiamuicicti- i
ftantialiternodna{cuntur,.ficut
ur,qucfedt Doniinus> Et A p o -»
ftolus I
ftolus ad eos^qui iam fiibftantialiter exiftebant : Namli
decem millia, inquit, pedagogorunï habcatis in Chriftöj
lèd non mültos patres. N aminÇhrifto Iefuper Euangeli-
um ego vós genui. Cohtenditdeniquehæcveftrainter-
pretario ëriam illud,quödömnis catholicaEcclefiacon-
fitetur,filium .Dei Deum natum de patre fiibftantialiter,-
falfum docere » & ciim Arrianis natum quiderrilde pane
dicerefilium, fed non fiibftantialiter de eo natum. Etvn-
déiaW lubftantialiter natus credatur Deus puer, qui riec
de matre neç de patre fecundum vos intelligitur fubftan-
tialiternàçus ? N . N oli, quæfo te, in fuperuacuis tempus
èxpenderè :,No's enimDeiimfilium, abominantes impie-
tarem Arrii, fiibftantialiter natuift ex Deo patre credimus
&pr*dicamus, &puerumnatum ex virgine fubllahtiali-
ter line dubio confitemur, quem etiam propter eum qui
eivnitus eft, fequentes Prophetam,dicimüs Deum. C.Êft
ergo puer non natura Deus, fed voeatione, fiçuc Moylès ?
N. Si non voeatione & dignitare , fed natura,Deus eft
puer, aut çonfùbftantiale.m.Deq patri credis carnëm, aut
puerumnatum de Virgine incorppreum confiteris. Ç. Tù
puenim incorporéum nos. credere autumas,hos è contra
Deum tibi carnem faë^um iuxta Euangelii fententiam
pr*di camus,, cuius carnem non Deo patri, lèd mâtri
confiibftantialema'ediihus. Diuinitatem vèro non matei
, fed Deo patri confubftantialem fatcmur. N . Vari-
umquendam öi diuerlum aftèrtionis tu* Icnfinn, modo
confundentem, modo difeerneneçm natiifas, prorfius
intelligere non poflum. Siigitur diuinitaçem patri,carnem
veto conlubftantialem urcedicas m atri, quomodö
fananrhanenaturarum confundens difcretiqiiem ,.rur-
fus Deum camem fadum alïèris, cum fit Deus non corpus,
fed Ipiricus, Domino dicente :_Deus Ipiricus eft ?
C . Veram naturarum conuentionem Dei verbi& Garnis
fatentes, non confundimus, lèdvnimus , quia non
in çarnem verfum, lèd carni vnitura, fedurri hominem
prædicamus. N . Cum Deus dicat, quod de carne, natum
eft, caro eft, quod autem natum eft de lpiritii, Ipiri-
tus eft. Quomodo puerumnatum ex fceminanon vhi-
rione , lèd natura Deum alïeris ?;:c; - C . Quianon eft alterJ
narusde carne carnaliter caro, nifi illè qui de Ipiritu Ipi-
rituaiiter natus eft fpiritus. Idcirco denique ex duabus
inauabusnaturis vniris& inçonfufis, DeuinDeifi-;
lium prædicamus. N . Sed harum natiirarurà diwerlîta-
tem confondis , Deum naturaprædicans eum, qui vni-
tione Dei verbi Deus dicitur. Nam 11 non vnirione, lèd
natura Deus e ft, qui de virgine natus eft, proculdubio
Deuseftvnd uSj&nçnpueiiEsv s G h r i s .t v s. Sic-
que iam non Chriftus fadus creditur Deus,lèd Deus iux ta
vos fadus intelligitur Chriftus,&mentiuntur dilcipuli in
•Atku+.f Adibus Apoftöloriim, nonDeum, lèd pucrum I e s v m
vndum teftificantes,atque dicentes : Conuenerunt enim1
vere in ciuitate iftaaduerfiim fandum puetum tuum I,£-
s v m quem vnxifti,Herodes & Pontius Pilatus.
C. Non confundimus naturarum diuetfitatèm, ficut!
fiiperius tibi refponfium cft.Quia'nec diuinitatem verbi in
naturam çredimqs conuerlapi humanam, nec rurfiis humanam
in diuinitatis mutataili efientiam pr*dicamus,ve-
runtamen C h iu s t vMnpn,vt tualïèrisjDeumfadum,
lèd Deum fadum C h,r i s t v m ( quod tibi dilplicet)
confitemur. .Quiarion cumpauper éflèt,diuesradus eft,
lèd cum diuesellet,pauper radus eft, yttips diuites fa-
cerët. Nec enim cum eflet in forma lèrui, formam Dei ac-
cepit, fed cum elfet in forma Dei, formam lèrui accepit.;
j Similiter etiam nec cum elfet caro. Verbum eft fadum,
led cum effet Verbum, caro fadum eft. Quod autem di-
cis : Si natura eft Deus puer,natus de virgine jfallunt dilcipuli.
ixi Adibus Apoftolurum, non Deum, fed puerum
Î es v mi viidurii teftificantes. Non illi fallunt,fedtu po-j
I tius faljeris , qui Deum fecundum carnem vndum non
intelligis. Nam lï non contrario, fed vno Ipiritu difci-
I pulos & Prqphetam çredis loquutos, aüdi Prophetam
j Deum vndum manifefte do'centèm atque dicentem :
Sedes ma Deus in fieculum feculi, virga *quitaris,virga
regni tui : Dilexifti iuftitiam, 5èo<lilH iniquitateni, pro-
pterca vnxit te Deus, Deus mus oleo l*tiri*pr*partici-
Bibliotb.Vet.Pat.Tom.6.
pibus tuisi HinC euidencçr appârét, non alium elfe vn-
ctum puemm Iefum,nifiDeum,nec elfe alium Deum vndum
, nifi puerum I e s v m * fi tarnen non duos, fed vj
num Chriftum Prophcças 8c ApoftolöS prædicaflè non
dubitas.
N;,n: Duos ChriftoS prædicantes omnino ab.ominor,
quia vno fpirim Prophetam & Apoftolps loquutos elfe
uon ambigo,fed te contraria fentientem reputo, quia quali
ex Prophet* fentenria, eum quem ipfe vndum prædi-
cas,Deiim natura conaris aftruere. Nam.cum Propheta
eum Deum àDeo vndum. prædicet,'quem & participes
docethabere,mnamraDeum,qui nullum habet lècundum
naturam fuam participem,vndum docere conclu-
disjçum Deusnon habet omnino participes i ficut non
habetfratres, lèdilledocemrhabereparticipes, de quo
ait Apoftolus: Quia ergo pueri communicauerunt cami
& languini, & iple communicauit iifdem. Et qui dixit;
Narrabo nomen tuum featribus meis, in medio Ëccleli*
laudabo te. Vnde euidenter apparet, non natura, fed pf4lm" ^
vniuone Deum elfe eutn,quem præ participibus vndiim
Propheta teftamr. C. Qupmodo eos, qui duos Chriftos
præoicant, abominari te alïèris,Cum tu duos filios mani-
fèfte pr*dicare conuinceris?N.Et vbiàudifti me duosfi-
liosprædicare ? C. Ih eo quum dicis,non eum vndum qui
natura eft Deus , fed eum qui i Propheta docetur habere
participes qui vndione Dei dicitur Deus. N. Non
duos, vt tu àütamas, fed vnum pr*dico filium, quia &
eius qui natura Deus eft, & eius qui vndione Doi Deus
eft, vnam filii appellarionem, vnamque profireor dignitatem.
Quod autem is qui vnduséft, nonnatura, fed
vnitionc Dei Deus eftyaudi beatumPetrum Apoftolum ^a«r.xo./
dicentem adComelium : Verbum, inquit,mifitfiliis Ifira-
el, annuncians pacem per I e s v m C h r i s t v .m, hiç eft
omnium Dominus. Vos Iciris, quodfàdumeft verbum
per vniuerfam Iudæa, incipiens à Galil*appft baprifinum
quod prædicauit Ioannes, Ielûm à Nazarerii, quomodo
ynxit eum DeusSpiritu làndo&virture, quipertranfiit
benefaciendo & ianando omnes ppprelïbs à diabolo,
quoniam DeUs erat eum illo. Sine dupio noncumDep,
fed cumlefuà Nazareth vndo &Spiritu firndo, & virtu;
te Deus elfe cognofcitur. Nam quomodo non eft impi-
üm v^duin credere uaturaDeum,Cui fine dubio nulla va-
let n^turà refiftere ? fed ille vngitur,qui erat præliatums .
contra diabolum. C.Verfiuta quidem fraude argumen-
raris,fednullatenUsàduorum filiorum prædiéatione d if
cedià.. NamfilefiisàNazareth,quem vnxit DeusSpiritu
fittidp & virtutè,non eft Dcus,vt alïèris,quem Deum prédicat
Propheta venientem à Libano,diçens : Deus 4 Libâ-
no vcniet,& fendus de monte vmbroïo & condcnfo.Na-
zareth enim ad iftius mdnti$ radiçem in partibus Galile*
hodieque monftratur,vbi Deus Iefus Chriftus,qüem Pro-
pheta veniflè à Libano pr*dixit,fecundum Turnern nucri-
ri dignatus eft.
Qriod autem niteris approbare, non efiènatuiaDeunï
I e s v m C h r i s t v m , ledvnioneDei&dignitafe,ex
eo quod didum eft: Deus erât cumillo : miror te eundem
Dominum non audire dicentem: Et non fum lplus,fed
patefmecumeft. Eft ergonatura Deus I es y s C h r i st
v s à Nazarèth, ficut à Propheta didicimus., & eft De-
ùs cum illo fine dubio patèr. idrirço denique omnium
Dominus ipfius Apoftoli voce monftratur., Alioquin fi
ob id,quoddidum eft;Erat Deus cum illo,non pater cum
filio, fed Deus filius cum I es y C h r i s t o elfe incel- ' 6
ligendus eft,erat proculdubio omuibus propheris *qua? '
lis, vel certe Iofepn filio Iacob,qui^& de eo lcriptüm erat:
Et erat Deus cumillo. Ipfi.quoque Iacob proficifeehri in
Charam, dicit Déus : Ero tecum ficut & cum patre tuo.
Epideo nimis eft impium Saluatorem omnium *quare
feliiaris, N . Æqualem neque propheris, i\eque Igcob'
aut Iolèph credimus omnium feluatorem ^ fed incom-
parabïliter excellenriorem. Quia quamuisfuerit Deus
-cum i l l i s-n on tarnen fine viri lèmine, fed nari funt lege
natur*. Chriftus autem Domnins nouo riatiuitatis modo I
e'x Spiritufalido &Mariavirgiue natus eft, atque inipfii
; prorfius forrtiatiohe Chriftus eft fadus. | C. .Si non eft |
1 S ' ~ K k CÂri